1. Батлав: Профессор Док(Ph.D), дэд проф Ц.Ганбат
IM101 “Алгоритм, програмчлалын үндэс”
1. Хичээлийн стандарт, тодорхойлолт
IM101: Алгоритм, програмчлалын үндэс
Кредит, улирал: 3.0, Намар
Өмнөх холбоо: -
Хичээл заах багш: Магистр Д.Оюунгэрэл /PT42/
Өрөө: 106 тоот, 99264020
E-mail: Oyungerel_d@csms.edu.mn, oyun_tod@yahoo.com
Нэг долоо хоногт 2:0:2:5 (Лекц/Семинар/Лаборатор/Бие даалт)
хичээллэх цаг:
Хичээлийн зорилго: Оюутнууд инженерийн бодлогыг шийдвэрлэх логик дараалал
гаргах, блок схемийн дагуу програмчлалын С хэл ашиглан програм
зохиох, түүнийг ажиллуулан үр дүнг нь гаргах зэрэг алгоритм,
програмчлалын анхан шатны мэдлэгийг олж авахад уг хичээлийн
зорилго оршино.
Үндсэн сурах бичиг: С1 Програмчлалын хэл Си ба алгоритмууд Н.Соронзонболд 2002
С2 Introduction to algorithms. T.Cormen, C.Leiserson, R.Rivest.
2002
Г1 Алгоритм, програмчлалын үндэс- IM101 хичээлийн
лабораторийн ажлын гарын авлага. А.Хүдэр
Б1. Бусад манай сургуулиас гаргасан болон бусад сургуулийн
бүх С програмчлалын хэлний номнууд.
Дүгнэх журам: Нийт 100 онооноос
• Лаборатори 30 оноо
• Сорил 20 оноо
• Бие даалт 20 оноо
• Шалгалт 30 оноо
Тайлбар: 1. Оюутан мэдлэгээ үндсэн сурах бичгээс гадна бусад их дээд
сургуулиуд, эрдэм шинжилгээний байгууллага, интернетийн
мэдээ, мэдээлэл ашиглан гүнзгийрүүлнэ.
2. Үндсэн мэдлэгийг тестээр болон бодлого бодуулан улирлын
явцад шалгуулна.
3. Бие даалтыг график, төлөвлөгөөний дагуу товлогдсон
хугацаанд шалгуулах ба хугацаа хожимдсон, дутуу хийсэн
гүйцэтгэлийг тооцохгүй.
Багшийн заах арга: Үндсэн ойлголт, онолын мэдлэг, жишээ бодлогыг багш лекцээр
өгч, оюутан лаборатори, бие даалтын хичээлээр бодлого бодон
мэдлэгээ өргөтгөн гүнзгийрүүлнэ.

2. Лекцийн хичээлийн сэдэвчилсэн төлөвлөгөө
IM101
Долоо
Хичээлийн сэдэв Цаг Тэмдэглэл
хоног
I Танилцах хичээл, Алгоритмын тухай үндсэн ойлголт 2 -
II Компьютерийн техник хангамж 2 -
III Мэдээллийг компьютерт дүрслэх 2 -
IV Мэдээлэл оруулах, боловсруулах, гаргах 2 -
V Нөхцөлт бус удирдлага дамжуулах үйлдэл 2 С1. Х-29
VI Алгоритмын хэл 2 -
VII Өмнөх ба дараах нөхцөлт давталт 2 С1. Х-34
VIII Алгоритмыг хүснэгтээр шалгах 2 -
IX Параметрт давталт 2 С1. Х-31
X Нэг хэмжээст хүснэгт 2
С1. Х-152
XI Эрэмбэлэлтийн энгийн аргууд 2 С1. Х-196
XII Тэмдэгт мөр төрөл 2 С1. Х-234
XIII Олон хэмжээст хүснэгт 2 С1. Х-152
XIV Бүтэц төрөл 2 С1. Х-42
XV Файлтай ажиллах 2 С1. Х-244
XVI Дүгнэх хичээл 2 LI-LXV
Лабораторийн хичээлийн сэдэвчилсэн төлөвлөгөө
Долоо
Лабораторийн сэдэв Цаг
хоног
I Турбо С editor-той танилцах 2
II Томьёо ашиглан бодлого бодох 2
III Бодит тооны арифметик 2
IV Нөхцөл шалгах if оператор ашиглан бодлого бодох 2
V Нөхцөл шалгах if оператор ашиглан бодлого бодох 2
VI Бүхэл тооны арифметик 2
VII Бүхэл тооны арифметик 2
VIII Өмнөх нөхцөл давталт 2
IX Дараахь нөхцөлт давталт 2
X Параметрт давталт 2
XI Параметрт давталт 2
XII Давталт ба нөхцөл шалгах үйлдлийг хослуулан хэрэглэх 2
XIII Давталт ба нөхцөл шалгах үйлдлийг хослуулан хэрэглэх 2
XIV Нэг хэмжээст хүснэгт 2
XV Нэг хэмжээст хүснэгт, Олон хэмжээст хүснэгт 2
XVI Тэмдэгт мөр төрөл 2

3. Оюутны бие даах ажил
Долоо Бие даах ажлууд Хийж гүйцэтгэх ажил Зарцуулах цаг
хоног
I-VIII Нэгдүгээр бие даалт Лабораторийн гарын авлагаас 40
• Томьёо ашиглах эхний 5 лабораторийн ажлаас
• Бодит, бүхэл тооны хүн тус бүрт хуваарилана.
арифметик
• Нөхцөл шалгах үйлдэл
• Давталт
• Хялбар дүрс байгуулах
IX-XIV Хоёрдугаар бие даалт Лабораторийн гарын авлагаас 40
• Нэг хэмжээст дараалал сүүлийн 5 лабораторийн
• Давталт ба нөхцөл шалгах ажлаас хүн тус бүрт
үйлдлийг хослуулан хэрэглэх хуваарилана
• Тэмдэгтүүдийн дарааллыг
боловсруулах
2. Хичээлийн агуулгын стандарт
Долоо Хичээлийн сэдвүүд Агуулга
хоног
I Танилцах хичээл, Алгоритмын • Алгоритм
тухай үндсэн ойлголт • Алгоритм болон үйлдлийн төрлүүд
• Оролтын өгөгдөл ба үр дүн
• Алгоритмыг програмчлах
• Програмчлалын хэлүүд
• Алгоритмын ажиллах хугацаа
• Алгоритмын алдаа
• С хэл дээрх програмын бүтэц
II • Компьютерын бүтэц
• Оруулах гаргах төхөөрөмжүүд
o Оруулах төхөөрөмжүүд
o Гаргах төхөөрөмжүүд
o Компьютерын сүлжээ
• Төв процессор
Компьютерийн техник хангамж
o Төв процессорын үүрэг
o Төв процессорын бүтэц
• Санах ой
o Санах ойн төрлүүд
o Санах ойн багтаамж
III Мэдээллийг компьютерт дүрслэх • Компьютерийн ерөнхий бүтэц бүрэлдэхүүн
• Тооллын систем

4. • Компьютерийн санах ой
• Бүхэл тооны дүрслэл
• Бодит тооны дүрслэл
• Тэмдэгтийн дүрслэл
IV • Алгоритмын тухай ойлголт
• Алгоритмын үндсэн үйлдүүд
Мэдээлэл оруулах,  мэдээлэл оруулах
боловсруулах, гаргах  утга олгох үйлдэл
 гаргах үйлдэл
V • Нөхцөлт биш удирдлага дамжуулах үйлдэл
Нөхцөлт бус удирдлага
дамжуулах үйлдэл • Нөхцөл шалгах үйлдэл
VI • Алгоритмын хэл
Алгоритмын хэл
• Алгоритм хэлний бичигдэх хэлбэр
VII • Өмнөх нөхцөлт давталт
• Дараа нөхцөлт давталт
• Горнерийн схем
Өмнөх ба дараах нөхцөлт
давталт • if оператор ба логик илэрхийлэл
• Бит үйлдлүүд
• Тусгай тэмдэгтүүд
VIII • Өмнөх ба дараа нөхцөлт давталт C++ хэлэнд
Алгоритмыг хүснэгтээр шалгах • Алгоритмыг хүснэгтээр шалгах
• С хэлний зүгшрүүлэх хэрэгслүүд
IX • Олон оролтыг боловсруулах жишээ алгоритм
• Олон өгөгдөл боловсруулахад өмнөх нөхцөлт
Параметрт давталт давталт ашиглах
• Параметр давтал
• 4. Лабораторын алдаа
X • Нэг хэмжээст хүснэгт
• Нэг хэмжээст хүснэгтэнд өгөгдөл оруулах
Нэг хэмжээст хүснэгт
• Нэг хэмжээст хүснэгтийг хэвлэх
• 4. Нэг хэмжээст хүснэгтийг боловсруулах
XI • Эрэмбэлэлт
• Бөмбөлгөн эрэмбэлэлт
• Солих аргаар эрэмбэлэх
Эрэмбэлэлтийн энгийн аргууд
• Оруулалттай эрэмбэлэлт
• Хоёртын оруулалтын эрэмбэлэлт
XII Тэмдэгт мөр төрөл • Тэмдэгт мөр төрөл
• Энэ төрлийн хувьсагчийг
• Зарлах
• Анхны утгатай зарлах
• Гараас оруулах

5. • Боловсруулах
• Хэвлэх
XIII Олон хэмжээст хүснэгтийг
• Зарлах
• Онцгой элементүүд
Олон хэмжээст хүснэгт • Квадрат хүснэгт
• Гараас оруулах
• Гаргах
XIV • Өгөгдлийн төрөл
• sizeof функц
Бүтэц төрөл • Бүтэц төрөл
• Сонголтын оператор
• conio.h
XV Файлтай ажиллах File-тай ажиллах, түүнийг унших
XVI Дүгнэх журам Бүх хичээлүүдээ дүгнэх
Боловсруулсан . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Магистр Д.Оюунгэрэл