Oksigjenoterapia, pajisjet e dhenies se oksigjenit, maskat faciale, katetere nazale, indikacione, avantazhe kunderavantazhe, anoksia, hipoksia, hipoksemia, terapia ortobarike, hiperbarike, infermieri, shkaqet e hipoksise. kanjulat nazale Maska e thjeshte e fytyres Maska me rifrymemarrje te pjesshme Maske pa rifrymemarrje terapia me oksigjen

1. Oksigjeno-terapia
Hysni Dida
Reald 2020

3. Metabolizmi
• Metabolizmi aerob : fosforilimi oksidativ
Glucose → CO2 + H2O + 38 ATP
• Metabolizmi anaerob
Glucose → Lactic acid + 2 ATP
↓
H+ + lactate –

4. Perkufizime
•Anoksia : mungesa absolute e oksigjenit ne inde
•Hypoksia: mungesa relative e oksigjenit ne inde
•Hypoksemia : mungesa e oksigjenit ne gjak

5. Ceshte O2 terapia
•Oksigjeno terapia eshte administrimi i
oksigjenit ne perqendrime me te
medha se ajri i dhomes me qellim
parandalimin e hipoksise.

6. Tipet e oksigjenoterapise
Ortobarik
Dhenia e O2
>21% me
presionin e
dhomes
Hiperbarik
Dhenia e O2
>21% me
presion me te
madh se i
dhomes

7. Tre qellimet e oksigjenoterapise
1. Trajtimi i hipoksise
2. Ule punen e frymemarrjes
3. Ule punen miokardiale

8. Vlera normale
• FIO2 ( Fraksioni i O2 ne ajrin e inspiruar ) – 0.21 (21%)
• PaO2(presioni parcial i oksigjenit ne gjakun arterial – 98-100 mmHg ( 5 -6
here sa FIO2)
• SaO2(saturimi i Hb ne gjakun arterial) – 100%
• PvO2 (presioni parcial i oksigjenit ne gjakun venoz) – 40 mmHg
• SvO2 (saturimi i hemoglobines ne gjakun venoz ) – 75%

9. Transporti i oksigjenit
•Sasia totale e oksigjenit ne gjak: sasia e
lidhur me hemoglobinen + sasia e tretur ne
gjak

10. Lidhja e hemoglobines me O2
• Sasia e O2 e lidhur me hemoglobinen
• Kapaciteti lidhes i hemoglobines per oksigjenin : 1.34 mL O2 /gm Hb
• SO2 : saturimi i Hb me O2
Hb X 1.34 X SaO2
• O2 i tretur : koeficenti i tretshmerise
• 0.003 mL/100 mL/mm Hg
• 0.003 X PaO2 mmHg

11. Permbajtja arteriale me O2
Hb X 1.34 X SaO2 + 0.003 X PaO2 mmHg
Shembull:
Person normal : Hb 14g/dL
• SaO2: 98-100%
• PaO2: 100 mmHg
• O2 ne gjak = 14g x 1.34 x 100% + 0.3 = 20 ml / 100ml of blood

12. Permbajtja venoze
Hb X 1.34 X SvO2 + 0.003 X PvO2 mmHg
Shembull:
Person normal : Hb 14g/dL
• SvO2:75 %
• PvO2: 40 mmHg
• O2 venoz: 14g x 1.39 x 75% + 0.1 = 15ml /100ml of blood
• Mbajtja indore : 20-15= 5 ml/100 ml gjak

13. O2 i tretur normalisht ne plazme
• O2 i tretur : 0.003ml / mm PO2 / 100ml gjak
• pO2 i ajrit : 100 mmHg
• O2 i tretur normalisht: 0.3ml / 100ml gjak

14. O2-terapia
Frymemarrje 100%
O2 (PaO2 600mm)
1.8ml O2 / 100ml
gjak
Ortobarike
Frymemarrje 100%
O2 3 Atm. Presioni
5.4ml O2 / 100ml
gjak
Hiperbarike

15. Cilat jane tipet e
hipoksise ?

16. Tipet e hipoksise
• Hypoksia hypoksike – PaO2↓
• Hypoksia Anaemike – permbajtja e gjakut me O2 ↓, PaO2
normal
• Hypoksia nga Stanjacioni
• Hypoksia Histotoksike

17. Hypoksia hypoksike
Shkaqet:
• Oksigjeni i pakte ne ajer, perzjere gazesh hipoksike
• Lartesia
• Hipoventilimi
• Shuntet, defekti septal
• Defekte te difuzionit: pneumoni, kolapsim lobar

18. Hypoksia Anemike
• Bie aftesia mbajtese e oksigjenit:
• Anemia: ↓ hemoglobin
• Hemoglobin te alteruar
• Helmimi me CO
• Hemoglobina meth-sulph
• Personi normal 100 % O2
• (14gm x 1.34ml ) + 1.8ml = 20.5ml (1.8 eshte 9% 20.5)
• Pacienti Anemik (100% O2)
• (4gm x 1.34ml )+ 1.8ml = 7.2 ml (1.8 eshte 25% of 7.2)

19. Hypoksia nga Stanjacioni
• Perfuzion indor jo adekuat
• Gjeneralizuar:
• hipovolemia
• Stenoza mitrale
• Perikarditi konstriktiv
• Ishemia miokardiale
• Hipoperfuzioni i lokalizuar
• Bllokim arterial, tromb, edema

20. Hypoksia Histotoksike
• Qeliza nuk perdor dot oksigjenin
• Sistemi citokrom i transferimit te elektroneve eshte i bllokuar
• Helmimi me cianur

21. Perfitimet e O2 terapise
Hypoksia hypoksike + + +
Hypoksia Anaemike +
Hypoksia nga Stanjacioni +
Hypoksia Histotoksike -

23. Vleresimi i hipoksise
• Shenjat klinike
• Gazometria
• Pulsoksimetria
Gabime tek pulsoksimetri
• Prania e thonjve artificiale
• Pigmentime te erreta
• Ngjyrues intravenoz
• Levizje
• Manikyr
• Sistem venoz pulsatile
• Drite e rrezatuar

24. Vleresimi i oksigjenimit
• Gazometria : PaO2 = 100mmHg
• Puls-oksimetria : SpO2=98-100%
Trajtimi i hipoksise eshte i detyrueshem kur
PaO2< 60mmHg
SpO2<90%

25. Faktore qe percaktojne cila metode duhet
perdorur
1. Komforti i pacientit/ Pranimi
2. Niveli i FiO2 te nevojitur
3. Nevoja qe FiO2 te kontrollohet Brenda disa nevojave
4. Niveli i lageshtise/ nebulizimit
5. Rezistenca minimale ndaj frymemarrjes
6. Perdorim ekonomik dhe eficent i Oksigjenit.

26. Terapia ortobarike me O2
• Pajisjet me performance variabile :
• Pa kapacitet : kateteret nazat, kanjulat
• Kapacitet te vogel : maskat
• Kapacitet te madh : maske me “cante”
• Pajisje me performance fikse
• HAFOE systems: high air flow oxygen enrichment device
• Venti mask
• Cirkuitet e anestezise
• Ventilatoret

27. Pajisjet variabile te oksigjenit
• FiO2 varet nga :
• Rrjedhja e O2
• Faktore te varur me pacientin
• Faktore te varur nga pajisja
Shembuj:
• kanjulat nazale
• Maska e thjeshte e fytyres
• Maska me rifrymemarrje te pjesshme
• Maske pa rifrymemarrje

28. Kateteret nazale

30. Kateteri nazal
O2 Flowrate (L/min)
• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
Fi O2
• 0.24
• 0.28
• 0.32
• 0.36
• 0.40
• 0.44

31. Kateteri nazal
• Avantazhe
1. I lehte per tu vendosur
2. Te lejon te rrish i lire
3. Me pak kujdes per rruget ajrore
4. Perdoret si ne frymemarrjen spontane dhe ne apnea
• Disavantazhe
1. Irritim mukozal
2. Dilatacion gastrik (sidomos ne flukse te larta)

33. Maska faciale e thjeshte

34. Maska faciale e thjeshte
O2 Flowrate (L/min)
•5-6
•6-7
•7-8
Fi O2
•0.40
•0.50
•0.60

35. Maska faciale e thjeshte
• Avantazhet :
1. E thjeshte
2. FiO2 deri ne 0.60
• Disavantazhe
1. Duhet hequr kur flet, ha pi, vjell, nxjerr ekspektorant
2. Te jep ndjesine e thatesise, sy te irrituar
3. E papershtatshme ne djegie faciale, trauma
4. Jo gjithnje puthitet mire, keshtu qe nje pjese e oksigjenit mund te dale

36. Maska me rifrymemarrje te pjesshme

37. Maska me rifrymemarrje te pjesshme
O2 Flowrate (L/min)
• 6
• 7
• 8
Fi O2
• 0.60
• 0.70
• 0.80

38. Maska me rifrymemarrje te pjesshme
• Avantazhet
• FiO2 i dhene >0.60 ne hipoksi moderuar-severe
• Oksigjeni i frymenxjerre ne hapesiren anatomike te vdekur eshte i ruajtur
• Disavantazhet :
• Nese ritmi i rrjedhjes eshte i pamjafueshem mund te coje ne ri-
frymemarrjen e CO2
• Klaustrofobia
• Tharja e irritimi i syve

39. Maske pa rifrymemarrje

40. Maske pa rifrymemarrje

41. 10 – 15 Ltr/min flow rate
– 50-100 O2 conc.

42. Maske pa rifrymemarrje
• Avantazhe : oksigjen me perqendrim te larte
• Disavantazhe
1. “hollim me ajer” nese nuk puthitet mire
2. Ri-frymemarrje e CO2 nese nuk ka mjaftueshem fluks
3. Interferon me kujdesin e mevonshem te rrugeve te frymemarrjes
4. E parehatshme : djerse

43. Venti mask

44. Terapia me oksigjen hiperbarik
Dhenia e O2 >21% me presion me te
madh se i dhomes (2-3 atm)

45. Indikacione per terapine me oksigjen hiperbarike
• Helmime : monoksid karboni
• Infeksione : mionekroza klostridiale
• Ishemia akute : demtimi Crush
• Ishemia kronike : nekrozen nga
radiacioni
• Ulcerat ishemike: ulcerat diabetike

46. Toksiciteti i O2

47. Efektet anesore
• Fibroplazia retrolentale tek neonatet
• S. respirator:
• Humbja e surfaktantit
• Atelektaza
• Hipoventilim ne SPOK
• SNQ: konvulsione(terapi hiperbarike)

48. 100% - jo me shume se 12 ore
80% - jo me shume se 24 ore
60% - jo me shume se 36 ore