Nghiên Cứu Các Nhân Tố Ảnh Hƣởng Đến Thành Quả Hoạt Động Của Các Doanh Nghiệp Trên Địa Bàn Thành Phố Đà Nẵng, Việt Nam.doc

Viết đề tài giá sinh viên – ZALO: 0917.193.864 - VIETKHOALUAN.COM
Tải tài liệu tại kết bạn zalo : 0917.193.864
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
VÕ HỒNG TÂM
NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN THÀNH
QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN
THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG, VIỆT NAM
Chuyên ngành: Kế toán
Mã số: 62.34.03.01
TÓM TẤT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
Đà Nẵng – Năm 2022

Công trình đƣợc hoàn thành tại
Trƣờng Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Trần Đình Khôi Nguyên
PGS.TS. o ng ng
Phản biện 1: PGS.TS. u nh Đ ng
Phản biện 2: PGS. S. Nguy n u nh
Phản biện 3: PGS.TS. rần h C m h nh
u n n ư bảo vệ trướ i ng h m u n
n
rường Đại họ Kinh tế, Đại họ Đ Nẵng
p
Vào ngày 24 tháng 01 năm 2022
Có thể tìm hiểu lu n n tại:
- hư viện Quốc gia Việt Nam
- Trung tâm thông tin - Học liệu và truyền thông, Đại họ Đ Nẵng
1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Qua tổng h p m t số kết qủa các công trình nghiên c u trong v ngo i nước có
thể nh n th y:
Về o lường thành quả: các tác giả thường xem xét về khía cạnh tài chính hoặc
phi tài chính, chỉ m t số ít nghiên c u kết h p ng thời cả h i h o lường ể có
i nhìn hiều hơn về thành quả. Trong bối cảnh hoạt ng của các DN cần xem
xét ến phát triển bền v ng, các chỉ tiêu t i hính dường như hư thể hiện ầy ủ
thành quả của m t DN. Câu hỏi ặt ra là có cách th c kết h p n o ể o lường thành
quả trên cả phương diện t i hính v phi t i hính; qu ó hỉ ra các nhân tố ảnh
hưởng ến thành quả DN.
Về các nhân tố ảnh hưởng: số các nghiên c u trướ ây t p trung vào m t
nhóm nhân tố ối với thành quả, như ảnh hưởng của nhóm nhân tố về vốn on người,
vốn xã h i, c u trúc vốn, quản tr công ty hay các chính sách của chính quyền a
phương với thành quả. Nh ng nghiên c u t ng ng thời của nhiều nhóm nhân tố
ối với thành quả òn ít ư qu n tâm, ặc biệt là sự kết h p các nhân tố bên trong
và nhân tố bên ngoài.
Về sự t ng của các nhân tố ến thành quả hoạt ng của doanh nghiệp: Nhìn
chung có sự khác biệt về chiều hướng t ng của các nhân tố ến thành quả hoạt
ng của các doanh nghiệp, do ó việc kiểm ch ng lại sự t ng này với bối cảnh
các doanh nghiệp ở Thành Phố Đ Nẵng là cần thiết.
Về bối cảnh nghiên c u: Nghiên c u về nhân tố ảnh hưởng ến thành quả hoạt
ng của doanh nghiệp ư c thực hiện ở cả nước phát triển v ng ph t triển, theo
từng nhóm, ngành khác nhau với nh ng bối cảnh kh nh u. Đó l nh ng th y ổi về
ơ hế quản tr ở các công ty cổ phần sau nhiều sự cố t i hính òi hỏi phải xem xét
quản tr ông ty ến thành quả; ó l sự ổi mới nhanh chóng ở các công ty công nghệ
nên v n ề ngu n lực thông tin cần phải xem như l m t l i thế cạnh tr nh; ó l h t
lư ng ngu n nhân lực trong bối cảnh khả năng tiếp c n các tài sản h u hình l như
nh u… Do v y, khoảng trống trong nghiên c u thành quả còn phải ặt trong m t
không gian cụ thể, ở m t gi i oạn l ch sử cụ thể. Các nghiên c u về thành quả ở Việt
Nam không chỉ ư c nghiên c u bởi các học giả trong nướ m òn ư c nghiên c u
bởi các học giả nướ ngo i, nhưng phần t p trung ở các doanh nghiệp tại Hà n i
hoặc thành phố H Chí Minh. Đ Nẵng là m t trung tâm kinh tế ở khu vực Miền Trung
Việt N m, nhưng ến n y hư ó nghiên u n o nh gi ảnh hưởng các nhân tố bên
trong v bên ngo i ến thành quả của các DN. Trong bối cảnh các ngành d ch vụ và
các doanh nghiệp công nghệ o ng ư thu hút ầu tư ở Đ Nẵng thì việc nghiên
c u các nhân tố ảnh hưởng ến thành quả của các DN ở Đ nẵng ó ý nghĩ thực ti n, góp
phần bổ sung kho tàng lý thuyết về nghiên c u thành quả.
Bên cạnh khoảng trống nghiên c u thực nghiệm ề c p trên, thực trạng hoạt ng của
các doanh nghiệp ở trên a bàn thành phố Đ Nẵng r t ng ư c quan tâm. Trong bối
cảnh kinh tế xã h i Thành Phố gi i oạn 2016 – 2019 r t sôi ng.
Các ngành du l ch, d ch vụ phát triển nóng. Thành phố Đ Nẵng có nhiều chính sách
thu hút ầu tư trong v ngo i nướ , iều này làm cho số lư ng doanh nghiệp ăng ký
thành l p kinh doanh mới gi tăng ng kể (tăng 71.9% so với gi i oạn 2014 –
2015). Số lư ng các doanh nghiệp ng hoạt ng tại Đ Nẵng ó l i gi tăng qu

1

năm, tuy nhiên số lu ng doanh nghiệp l m ăn kém hiệu quả phải tạm ngừng hoạt ng
ũng gi tăng ng kể (1). Bên cạnh ó trong bối cảnh h i nh p kinh tế toàn
cầu, v n ề cạnh tranh trong kinh do nh ể sống òn, ể phát triển v ể phát triển bền v ng
di n ra ngày m t gay gắt. Điều n y ặt ra trong công tác quản tr doanh nghiệp ở Đ
Nẵng, các nhà quản lý phải th y ư c thành quả hoạt ng của doanh
nghiệp trên phương diện tài chính v phi t i hính như thế nào, phải th y ư c
nh ng nhân tố n o t ng tích cự ũng như t ng tiêu cự ến thành quả ể từ
ó ư r giải ph p ể cải thiện thành quả hoạt ng của doanh nghiệp là r t cần
thiết hiện nay.
Xu t phát từ nh ng lý do trên, tác giả họn ề tài:” Nghiên cứu các nhân tố
ảnh hƣởng đến thành quả hoạt động các doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố
Đà Nẵng, Việt Nam” l m ề tài nghiên c u cho lu n án của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu tổng quát: Lu n n hướng ến việc xây dựng mô hình phân tích ảnh
hưởng của các nhân tố ến thành quả hoạt ng của các doanh nghiệp trên a bàn
Thành phố Đ Nẵng.
Mục tiêu cụ thể:
- Xây dựng hệ thống tiêu hí o lường thành quả hoạt ng DN trên a bàn
thành phố Đ Nẵng.
- Đ nh gi ảnh hưởng của các nhân tố ến thành quả hoạt ng của các DN trên
a bàn thành phố Đ Nẵng.
- Chỉ ra sự khác biệt về ảnh hưởng của các nhân tố ến thành quả hoạt ng của
các nhóm doanh nghiệp trên a bàn thành phố Đ Nẵng.
- Đề xu t các giải pháp nhằm nâng cao thành quả hoạt ng của các doanh
nghiệp trên a bàn thành phố Đ Nẵng.
3. Câu hỏi nghiên cứu
- Thành quả hoạt ng của các doanh nghiệp trên a bàn thành phố Đ Nẵng
ư nh gi như thế nào ở khía cạnh phi tài chính và tài chính?
- Nh ng nhân tố nào ảnh hưởng ến thành quả hoạt ng của các doanh nghiệp
trên a bàn thành phố Đ Nẵng?
- Có sự khác biệt về ảnh hưởng của các nhân tố ến thành quả hoạt ng của các
nhóm doanh nghiệp hay không?
- Nh ng ề xu t n o ối với Chính quyền thành phố, ối với nhà quản lý, chủ
doanh nghiệp, ối với ơn v o tạo nhân lự v ối với người l o ng ể nâng
cao thành quả doanh nghiệp?
4. Phạm vi và đối tƣợng nghiên cứu
- Đối tƣợng nghiên cứu:
Thành quả hoạt ng các doanh nghiệp o lường trên cả hai phương diện: thành
quả tài chính và thành quả phi tài chính.
Các nhân tố bên trong và nhân tố bên ngoài ảnh hưởng ến thành quả hoạt ng
của các doanh nghiệp.
- Phạm vi nghiên cứu:
Phạm vi nghiên c u về mặt không gian: Lu n án nghiên c u các doanh nghiệp
1
B Kế hoạ h v Đầu tư, S h trắng doanh nghiệp Việt N m năm 2020, Nh xu t bản Thống kê, 2020.

2

trên a bàn thành phố Đ Nẵng, loại trừ các DN FDI.
Phạm vi nghiên c u về mặt thời gian: từ 2017 ến 2019.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu nghiên cứu
Phƣơng pháp định tính:
Tác giả lu n án sử dụng phương ph p nghiên u tài liệu: sử dụng phương ph p
n y ể tổng h p ơ sở lý thuyết và các kết quả nghiên c u thực nghiệm trong và
ngo i nước về các nhân tố ảnh hưởng ến thành quả hoạt ng của doanh nghiệp làm
nền tảng cho việc thiết kế nghiên c u của lu n án.
Tác giả khảo sát ý kiến của các chuyên gia là các nhà nghiên c u về lĩnh vực
quản tr ể ư biến vào mô hình nghiên c u ũng như trong việ nh gi , hiệu
chỉnh o lường các biến c l p và biến phụ thu c.
Phƣơng pháp nghiên cứu định lƣợng:
Lu n án sử dụng phương ph p iều tra chọn mẫu ể thu th p d liệu về các
nhân tố t ng ến thành quả hoạt ng doanh nghiệp. Dựa trên kết quả khảo sát
thu ư , iều tra viên tiếp tục thu th p d liệu tài chính từ hệ thống báo cáo tài
chính mà các doanh nghiệp ung p cho Cục Thống kê thành phố Đ Nẵng.
D liệu s u khi ư c thu th p ư c tác giả sử dụng các công cụ ể xử lý d liệu:
Phân tí h Cronb h’s lph , Phân tích nhân tố khám phá, h i qui u trúc (SEM),
phân tí h tương qu n, phân tích Anova.
6. Những đóng góp của đề tài
Về mặt học thuật:
Th nh t: Lu n n hỉ r ư c sự khiếm khuyết trong o lường thành quả của
các công trình nghiên c u về các nhân tố t ng ến thành quả doanh nghiệp trong
v ngo i nướ . Qu ó lu n án xây dựng th ng o th nh quả hoạt ng của doanh
nghiệp kết h p trên cả h i phương diện phi tài chính và tài chính. Vì v y kết quả xây
dựng th ng o th nh quả này góp phần bổ sung sự thiếu hụt về o lường thành quả
hoạt ng của doanh nghiệp.
Th hai: Khi xem xét sự t ng của các nhân tố ến thành quả hoạt ng của
các doanh nghiệp trên a bàn thành phố Đ Nẵng, lu n n xem xét t ng ng
thời của hai nhóm nhân tố bên trong v bên ngo i ến thành quả. Kết quả nghiên c u
góp phần làm phong phú lý thuyết về sự t ông ủa các nhân tố ến thành quả
doanh nghiệp.
Về mặt thực tiễn
Lu n án này là m t trong nh ng công trình nghiên c u khá toàn diện về ảnh
hưởng của các nhân tố ến thành quả hoạt ng của các doanh nghiệp ở Thành phố
Đ Nẵng - Việt Nam. Lu n n kết h p nghiên c u nh lư ng v nh tính ể
nghiên c u sự ảnh hưởng của các nhân tố vốn on người, vốn xã h i, khía cạnh lãnh
ạo, c u trúc vốn, các ngu n lực n i b khác, các chính sách hỗ tr doanh nghiệp của
thành phố Đ Nẵng ũng như ơ sở hạ tầng của thành phố ến thành quả. Nh ng kết
quả nghiên c u này giúp doanh nghiệp ó ư c các chính sách ể nâng cao, phát huy
ư c tiềm lực vốn on người, tiềm lực vốn xã h i, các ngu n lực n i b kh … ể
nâng cao thành quả hoạt ng của mình.
Kết quả nghiên c u của lu n án giúp chính quyền thành phố xem xét lại tính h u
dụng của các chính sách hỗ tr phát triển doanh nghiệp của thành phố, từ ó ó biện ph p
ể các chính sách này th t sự ó ý nghĩ ối với doanh nghiệp.

3

Bên cạnh ó, kết quả nghiên c u của lu n n l m ơ sở ể ơn v o tạo
nhân lự trên a bàn thành phố có các biện ph p th y ổi ch t lư ng o tạo ể p
ng nhu cầu nhân lực của các doanh nghiệp.
7. Bố cục đề tài
Ngoài phần mở ầu và phần kết lu n, lu n n ư c tổ ch th nh 4 hương.
Chương 1: Cơ sở lý thuyết và tổng quan các nghiên c u về ảnh hưởng các nhân
tố ến thành quả hoạt ng của doanh nghiệp.
Chương 2: hiết kế nghiên c u
Chương 3: Kết quả nghiên c u
Chương 4: B n lu n kết quả nghiên c u và hàm ý chính sách.
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ THỰC TIỄN VỀ ẢNH HƢỞNG CÁC
NHÂN TỐ ĐẾN THÀNH QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP.
1.1. Thành quả và đo lƣờng thành quả hoạt động của doanh nghiệp
1.1.1. Khái niệm thành quả hoạt động của doanh nghiệp
Lebas và Euske (2006) ư r m t t p h p nh nghĩ ho th nh quả hoạt ng
của doanh nghiệp. Theo ó:
- Thành quả là m t b các chỉ số tài chính và phi tài chính cung c p thông tin về
m ạt ư c các mục tiêu và kết quả.
- Thành quả l năng ng, òi hỏi sự ph n o n v giải thích.
- Thành quả có thể ư c minh họa bằng cách sử dụng m t mô hình nhân quả mô
tả m ảnh hưởng củ h nh ng hiện tại ến kết quả trong tương l i.
- Thành quả có thể ư c hiểu m t cách khác nhau tùy thu v o người nh gi
thành quả của tổ ch c
- Đ nh nghĩ kh i niệm thành quả phải hiểu ư ặ trưng ơ bản của mỗi
vùng trách nhiệm.
1.1.2. Đo lường thành quả hoạt động doanh nghiệp
1.1.2.1. Đo lường thành quả hoạt ng theo cách tiếp c n riêng lẻ
Bảng 1. Các chỉ tiêu o lường thành quả theo khía cạnh kế toán
TT Chỉ tiêu o lường Tác giả
Nhóm các chỉ tiêu phản ánh kết quả
1 Doanh thu Chen và c ng sự (2005), Magableh và c ng sự
(2011).
2 L i nhu n Ismail và King (2005), San và Heng (2009),
Zakaria (2015).
Nhóm các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả
4 Tỷ su t sinh lời của tài sản Jantina và c ng sự (2013), Bansal và Sharma
(ROA) (2016), Lin và Fu (2017),
5 Tỷ su t sinh lời của vốn Addae và c ng sự (2013), Tran và c ng sự
chủ sở h u (ROE) (2015).
6 Tỷ su t LN/DT (ROS) Choe (2004), Filatotchev và c ng sự (2007),
Ebaid (2009),
7 Hiệu su t sử dụng tài sản Ang và Ding (2006), Najid và Rahman (2011a)
(Nguồn: tổng hợp của tác giả)

4

Bảng 2. Các chỉ tiêu o lường thành quả hoạt ng của doanh nghiệp theo khía cạnh
th trường
TT Chỉ tiêu o lường Tác giả
1 obin’ Q Bansal và Sharma (2016), Lin và Fu (2017)
2 Chỉ tiêu M/B(Giá th Al Farooque và c ng sự (2007), Najid và
trường/Giá sổ sách) Rahman (2011),
Bảng 3. Bảng tổng h p các chỉ tiêu o lường thành quả theo khía cạnh phi tài chính
Chỉ tiêu o
TT lường thành Chỉ mục Tác giả
quả
Hoán chuyển v trí, Đầu tư ho o
Sự hài lòng tạo và phát triển, ương v hính
1 củ người lao s h thưởng, Con ường tiến thân
ng trong tổ ch , Môi trường làm Kaplan và Norton (1992),
việ ,…
Zaman (2004), Lynch và
Hỗn h p sản ph m và d ch vụ, Số
Sự hài lòng
Cross (1990)…
lư ng các phàn nàn, Tỷ lệ mua lại
2 của khách sản ph m, Dự nh của khách hàng
hàng mới, Số sản ph m, d ch vụ mới, sự
thỏa mãn chung củ kh h h ng…
Thành quả Số dự án cải thiện môi trường, Sử Zaman (2004), Delmas
3 môi trường dụng v t liệu tái chế , M tái sử và Blass (2010)
dụng ch t thải, Tiêu thụ năng lư ng
Sự óng góp
Số l o ng yếu thế ư c tuyển
4 dụng, số lư ng các dự án vì xã h i Perrini và Tencati (2006)
cho xã h i và c ng ng,
1.1.2.2. Đo lường thành quả theo cách tiếp c n tổng h p qua mô hình o lường thành
quả
Mô hình thẻ iểm cân bằng
Mô hình chóp thành quả
Mô hình lăng kính th nh quả
1.2. Các nhân tố tác động đến thành quả hoạt động của doanh
nghiệp Các nhân tố bên trong
Các nhân tố bên ngoài
1.3. Các lý thuyết có liên quan
Lý thuyết dựa trên ngu n lực
Lý thuyết dựa trên th trường
Lý thuyết các bên có liên quan
Các lý thuyết khác
1.4. Tổng quan các nhân tố ảnh hƣởng đến thành quả hoạt động doanh nghiệp
1.4.1. Tổng quan các nghiên cứu trên thế giới
1.4.1.1 Nhóm nhân tố bên trong

5

a. Vốn on người, vốn xã h i
Ảnh hưởng của các loại vốn trên ối với thành quả hoạt ng ư c r t nhiều
nghiên c u thực nghiệm kiểm ch ng. Tuy nhiên, có sự khác biệt về kết quả nghiên
c u do liên qu n ến o lường thành quả theo chỉ tiêu tài chính hay phi tài chính, và
bản thân n i hàm của các khái niệm của các loại vốn trên khi o lường lại có sự khác
nhau. Có thể iểm qua m t số công trình tiêu biểu sau:
Gary và Birger (1989) trong m t nghiên c u ở Hoa K hỉ ra rằng ngu n
nhân lực cùng với các nhân tố môi trường v ơ u tổ ch ó t ng tích cự ối
với thành quả hoạt ng (ROA). Nghiên c u của Price và Stoica (2015) tại 229 DN
nhỏ và vừa ở Hòa K ũng ho th y ngu n nhân lực, vốn xã h i, tri th c và nh ng
nh hướng khởi nghiệp ảnh hưởng ến thành quả thông qua các chỉ tiêu phi tài
chính.
Salina và c ng sự (2010) trong m t nghiên c u 833 DN nhỏ tại M l ysi ho
th y Quản tr tri th c (tiếp nh n, chuyển giao, v n dụng) và vốn xã h i (thông qua tạo
l p mối quan hệ với bên) ó ảnh hưởng thu n chiều với thành quả hoạt ng.
C ng ng qu n iểm này, nghiên c u ư c thực hiện bởi Inmyxai và Takahashi
(2012) chỉ ra ngu n về on người và vốn xã h i (thông qua network), các ngu n lực
vô hình và h u hình ảnh hưởng tích cự ến thành quả hoạt ng các DNNVV tại
o trong gi i oạn 2005-2009. Hay nghiên c u của (Saha và Banerjee, 2015) thực
hiện ở các doanh nghiệp nhỏ ở West Bengael (Bangladesh) chỉ ra sự t ng thu n
chiều gi a vốn xã h i và thành quả hoạt ng doanh nghiệp.
Tuy nhiên ở chiều hướng ngư c lại, nghiên c u của (Lakse Mudiyanselage,
2020) chỉ ra vốn xã h i mà cụ thể là các quan hệ xã h i t ng ngh h ến thành
quả hoạt ng của doanh nghiệp.
Bên cạnh các công trình nghiên c u về vốn on người nêu trên, có khá nhiều
nghiên c u về khía cạnh sâu hơn ó l khía cạnh lãnh đạo và thành quả.
Giải thích mối quan hệ gi a các nhân tố: Tuổi tác, học v n, kinh nghiệm, ngu n
gốc xã h i… ến chiến lư , ến thành quả doanh nghiệp, các tác giả sử dụng Lý
thuyết quản lý c p o (Upper E helon heory,) ư c giới thiệu bởi Hambrick và
Mason (1984). Theo lý thuyết quản lý c p cao này, kết quả của tổ ch c - các lựa chọn
chiến lư c và m thành quả - ư c dự o n m t phần bởi ặ iểm nền tảng
của nhà quản lý.
b. Ngu n lực n i b khác
- Hệ thống thông tin quản lý
Hệ thống thông tin ư c xem là m t ngu n lực ảnh hưởng ến năng lực cạnh
tranh và góp phần l m tăng th nh quả.
- Hệ thống ơ sở v t ch t
Cơ sở v t ch t luôn là nh ng yếu tố r t quan trọng t ng ến thành quả hoạt
ng của doanh nghiệp. Mặc dù có khá nhiều công trình nghiên c u về t ng của
ngu n lực n i b kh ến thành quả doanh nghiệp, tuy nhiên có sự không thống nh t
về kết quả nghiên c u.
c. Nhân tố C u trúc vốn
Kết quả nghiên c u cho th y sự t ng của c u trúc vốn ối với thành quả còn
hư thống nh t, m t phần vì sự khác biệt về o lường c u trúc vốn và chỉ tiêu thành
quả, m t phần vì bối cảnh kinh tế khác nhau trong từng gi i oạn. Ngo i r , t ng

6

của c u trúc vốn hư ư c xem xét trong tổng hòa với các ngu n lực khác, do v y
hư th y rõ t ng tổng h p của nhiều nhân tố ối với thành quả.
d. Nhóm nhân tố liên qu n ến sở h u doanh nghiệp
- Sự t p trung sở h u
- C u trúc sở h u
- Sự c l p gi người chủ doanh nghiệp v người quản lý iều hành hoạt ng
sản xu t kinh doanh củ ơn v .
1.4.1.2 Nhóm nhân tố bên ngoài
a. Chính sách hỗ tr của chính phủ
Chính sách hỗ tr của chính phủ là m t v n ề r t r ng và luôn ảnh hưởng ến
thành quả hoạt ng của các doanh nghiệp. Cho dù mô hình kinh tế th trường tự do
hay mô hình kinh tế th trường có sự iều tiết thì chính sách hỗ tr của chính phủ
ng y ng óng v i trò qu n trọng. Nh ng biểu hiện cụ thể của chính sách hỗ tr
chính phủ thông qua chính sách về thuế thu nh p doanh nghiệp, các chính sách liên
qu n ến phí và lệ phí. Đó òn l hính s h về iều hành tỷ giá ngoại tệ (thả nổi hay
kiểm so t trong khung x nh), chính sách lãi su t ngân hàng. Chúng ta không thể
phủ nh n m t doanh nghiệp nh n ư c nhiều sự hỗ tr của chính phủ, ơ h i tăng
trưởng của doanh nghiệp sẽ o hơn.
b. Đặ trưng ủa ngành
c. Nhóm các nhân tố khác
1.4.2 Tổng quan các nghiên cứu ở Việt nam
1.4.2.1 Nhân tố bên trong
a. Nhân tố vốn on người, vốn xã h i
Các ngu n lực vô hình có m t v trí quan trọng và ảnh hưởng ến thành quả của
các DN ở Việt Nam. Tuy nhiên, hầu hết các nghiên c u ư c thực hiện ở hai khu vực
kinh tế trọng iểm của cả nước là Hà N i và thành phố H Chí Minh với ối tư ng
chủ yếu là các DNNVV.
Vốn on người không chỉ ư c xem xét ến khía ngu n lực củ người l o ng
mà nhiều nghiên c u còn i sâu v khía cạnh ngưởi l nh ạo của các DN. Tuy nhiên,
các nghiên c u lại xem xét m t chiều của vốn on người ở khía cạnh người l o ng
hoặc i sâu v o khía cạnh người l nh ạo. Sự kết h p ng thời ngu n lự on người
(người chủ v người lao ng) hư ư c xem xét, dù cả hai ngu n lự n y ều tác
ng tích cự ến thành quả.
Vốn xã h i ư ặt biệt quan tâm thông qua các mối quan hệ với người bán,
người mua và ngân hàng hoặc thông qua các tổ ch c, hiệp h i nghề nghiệp. Tuy
nhiên, ảnh hưởng của các yếu tố thu c vốn xã h i òn hư rõ r ng, hư ó kết quả
có tính nh t qu n. Điều n y òi hỏi cần có nh ng nghiên c u thực ch ng ể làm rõ
vai trò của vốn xã h i ở các DN.
b. Nhân tố ngu n lực n i b khác
- Nhân tố tổ ch c hệ thống thông tin quản lý
Hiện nay việc nghiên c u ảnh hưởng của tổ ch c hệ thống thông tin quản lý ến
thành quả doanh nghiệp nói chung và ảnh hưởng của việc tổ ch c, sử dụng thông tin
kế toán quản tr chiến lư ến thành quả hoạt ng của doanh nghiệp nói riêng ở
Việt N m hư ư c chú ý.
- Nhân tố tài sản cố nh h u hình

7

Tài sản cố nh h u hình óng v i trò r t quan trọng ối với hoạt ng của các
doanh nghiệp. Tuy nhiên xem xét mối quan hệ gi a việ ầu tư t i sản cố nh ến
thành quả hoạt ng của các doanh nghiệp các nhà nghiên c u vẫn cho các kết quả
khác nhau.
c. Nhân tố c u trúc vốn
Nghiên c u ảnh hưởng của c u trúc vốn ến thành quả hoạt ng của các doanh
nghiệp ở Việt N m ư c khá nhiều nhà nghiên c u quan tâm. Kết quả nghiên c u về
sự t ng của nhân tố n y ến thành quả này thiên về chiều hướng t ng ngh ch
(Nguyen Thanh Hieu và Nguyen Huu Anh, 2020), ( Vo và Ellis, 2017), (Chang và c
ng sự, 2014) khác với các kết quả nghiên c u trên thế giới trình b y phần trước. d.
Nhóm nhân tố liên qu n ến sở h u doanh nghiệp
- Sự t p trung sở h u
- C u trúc sở h u
- Sự kiêm nhiệm gi người chủ doanh nghiệp v người quản lý iều hành hoạt
ng sản xu t kinh doanh củ ơn v
- Qui mô của h i ng quản tr
1.4.2.2 Nhân tố bên ngoài
Ảnh hưởng của nhân tố bên ngo i ối với thành quả hoạt ng của các doanh
nghiệp ũng ư ề c p trong m t số nghiên c u, nhưng phần t p trung và sự
hỗ tr của chính phủ hoặc chính quyền củ phương. Điều n y ư c cho là phù
h p trong bối cảnh Việt Nam thực hiện hính s h ổi mới kinh tế theo ường lối
kinh tế th trường nh hướng xã h i chủ nghĩ . uy nhiên, nghiên u về tác
ng của chính sách hỗ tr chính phủ ến thành quả hoạt ng òn hư tương x ng.
1.5 Khoảng trống nghiên cứu
1.5.1 Khoảng trống nghiên cứu về đo lường thành quả
1.5.2 Khoảng trống nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến thành quả hoạt
động của doanh nghiệp
CHƢƠNG 2: THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU
2.1 Xây dựng mô hình và phát triển giả thuyết nghiên cứu
2.1.1 Xây dựng mô hình nghiên cứu
Nhân tố bên trong DN
Vốn on người
Vốn xã h i
Ngu n lực n i b khác
C u trúc vốn
Thành quả
hoạt
ng
của doanh
nghiệp
Nhân tố bên ngoài DN
Các chính sách hỗ tr
DN của
thành phố
Cơ sở hạ tầng của thành phố
Các biến kiểm soát
(Nguồn: Tác giả xây dựng)
2.1.2 Xây dựng giả thuyết nghiên cứu
H1: Vốn con người có quan hệ thuận với thành quả hoạt động của các doanh
nghiệp.

8

H2: Thành quả các doanh nghiệp sẽ cao hơn khi Nam giới lãnh đạo doanh nghiệp.
H3a: Trình độ học vấn của nhà quản lý tác động thuận đến thành quả hoạt động của
các doanh nghiệp
H3b: Kinh nghiệm quản lý của nhà quản lý tác động thuận đến thành quả hoạt động
của các doanh nghiệp
H3c: Hoạt động đào tạo năng lực quản lý của nhà quản lý đốc tác động thuận đến
thành quả hoạt động của các doanh nghiệp.
H4: Vốn xã hội có quan hệ thuận với thành quả hoạt động của các doanh nghiệp.
H5: Các nguồn lực nội bộ khác (đầu tư cho hệ thống thông tin, tài sản cố định phục
vụ sản xuất, kinh doanh) tác động thuận đến thành quả hoạt động của doanh nghiệp.
H6: Cấu trúc vốn có quan hệ thuận chiều đến thành quả hoạt động các doanh nghiệp.
H 7: Các chính sách hỗ trợ của chính quyền địa phương tác động thuận đến thành
quả hoạt động của doanh nghiệp.
H8: Cơ sở hạ tầng của thành phố tác động thuận đến thành quả hoạt động của các
doanh nghiệp.
2.2. Thiết kế đo lƣờng các biến nghiên cứu
2.2.1 Đo lường biến phụ thuộc
- Đối với khía cạnh tài chính
ROA = L i nhu n trước thuế / Tổng tài sản bình quân
ROE = L i nhu n sau thuế / Vỗn chủ sở h u bình quân
- Đối với khía cạnh phi tài chính: dựa trên các nghiên c u của Fernandes và c ng
sự (2005); Akintimehin và c ng sự (2019)
Bảng 4. Đo lường thành quả theo chỉ tiêu phi tài chính
Khía cạnh N i dung o lường
Tuyển dụng nhiều l o ng mới
Người l o ng Sự hài lòng củ người l o ng
Năng su t lao ng củ người l o ng ư c cải thiện
Số lư ng khách hàng mới ng y ng tăng
Khách hàng Sự hài lòng củ kh h h ng ng y ng tăng
Số lư ng khiếu nại của khách hàng ngày càng giảm
Qui trình n i b
Ch t lư ng sản ph m, d ch vụ tốt hơn
Thời gian cung ng sản ph m, d ch vụ ư c rút ngắn
( Nguồn: Tác giả tổng hợp)
Bên cạnh ó, lu n n òn
o lường thành
qủa tài chính qua cảm nh n của nhà
quản lý doanh nghiệp thông qua hai biến quan sát: Doanh thu, l i nhu n của doanh
nghiệp tăng qu năm.
2.2.2 Đo lường các biến độc lập
2.2.2.1 Đo lường biến Vốn on người
Dựa trên các nghiên c của Carmeli và Tishler (2004); N. Bontis (1998); Sulait và
c ng sự (2014)
Bảng 5. h ng o biến vốn on người khía cạnh tiềm lự người l o ng.
Khái cạnh N i dung o lường
Kiến th c
rình học v n phù h p ể hoàn thành công việc
Đư o tạo lại, phù h p với yêu cầu thực ti n công việc

9

Kỹ năng
Có kinh nghiệm phù h p ể hoàn thành công việc
Có tay nghề o ể hoàn thành công việc
H p tác tốt với ng nghiệp ể thực hiện công việc
h i
Chủ ng học hỏi lẫn nh u ể thực hiện tốt hơn ông việc
Chủ DN/nhà quản lý luôn tổ ch ho người l o ng học t p, chia sẻ
kinh nghiệm
(Nguồn: Tác giả tổng hợp)
Khía cạnh đặc điểm lãnh đạo
Bảng 6. Đo lường các biến thu c ặ iểm nhà l nh ạo doanh nghiệp
Tên biến Đo lường Ngu n tham chiếu
Kinh nghiệm quản lý
0: kinh nghiệm quản lý Harymawan và c ng sự
dưới 3 năm (2019); Bontis và c ng sự
(EXP) 1: Kinh nghiệm quản lý từ (2000)…
b năm trở lên
Giới tính củ gi m ốc 1: N
Khan và Vieito (2013);
Jadiyappa và c ng sự
(SEX) 0: Nam
(2019)…
1: Đ từng tham gia khóa
Đ o tạo quản lý o tạo quản lý
Bryan (2006)
(TRAIN) 0: Chư từng tham gia
khó o tạo quản lý nào
rình học v n củ gi m ốc
rình EDU1 EDU2 Ngu n tham chiếu
Trung c p, o ẳng 0 0
Ujunwa (2012);
Đại học 1 0
Darmadi (2013)
S u ại học 0 1
2.2.2.2 Đo lường biến Vốn xã h i (REL)
Đo lường vốn xã h i dựa trên nghiên c u của Park và Luo (2001), Akintimehin
và c ng sự (2019)
Bảng 7. h ng o biến vốn xã h i.
STT N i dung o lường
1 Quan hệ với gi ình
2 Quan hệ với bạn bè, ng nghiệp
3 Quan hệ với khách hàng
4 Quan hệ với nhà cung c p
5 Quan hệ với các tổ ch c tín dụng
6 Quan hệ với hiệp h i nghề nghiệp
7 Quan hệ với chính quyền
2.2.2.3 Đo lường biến Ngu n lực n i b khác (ORS)
Bảng 8. h ng o ngu n lực n i b khác
Khía
cạnh
N i dung o lường Tham chiếu

10

Nâng c p, ầu tư m y mó thiết b , ơ Olatunji và c ng sự (2014);
Tài sản sở lưu trú, ăn uống Chukwu và Egbuhuzor (2017)
cố nh Nâng c p, ầu tư hệ thống cửa hàng Chukwu và Egbuhuzor (2017);
Nâng c p, ầu tư hệ thống kho hàng Okeyo và c ng sự (2014)
Đầu tư hệ thống bán hàng trực tuyến Konings và Roodhooft (2002);
CNTT
qua mạng Salwani và c ng sự (2009)
Đầu tư hệ thống phần mềm quản tr Olatunji và c ng sự (2014);
n i b Schief và c ng sự (2013)
hương Xây dựng thương hiệu, hình ảnh của Greenhalgh và Rogers (2012);
hiệu DN Agostini và c ng sự (2015)
2.2.2.4 Đo lường biến C u trúc vốn (DEBT)
Nghiên c u này xem ảnh hưởng của c u trúc vốn ở gó chung (sử dụng tỷ
su t N phải trả/Tổng tài sản), không xem xét theo thời gian n của các doanh
nghiệp. (Majumdar và Chhibber (1999), Khatab và c ng sự (2011), Dada và Ghazali
(2016).
2.2.2.5 Đo lường biến Sự hỗ tr của chính quyền phương (GOVS)
Bảng 9. h ng o sự hỗ tr chính quyền a phương.
TT N i dung o lường Tham chiếu
Mbugua và Moronge (2016); Nguy n Th
1
Hỗ tr về tiếp nh n v o tạo Hoài Thu và c ng sự (2019); Phan Th Minh
nghề ho l o ng Lý (2011); Quyết nh số 01/2018/QĐ-
UBND P Đ Nẵng.
Mbugua và Moronge (2016); Nguy n Th
2 Hỗ tr về vay vốn lãi su t th p
Hoài Thu và c ng sự (2019); Phan Th Minh
Lý (2011); Ngh quyết số 149/2018/NQ-
ĐND P ĐN
3 Hỗ tr hi phí thuê t
Phan Th Minh Lý (2011); Quyết nh số
36/2013/QĐ-UBND PĐN
Nguy n Th Hoài Thu và c ng sự (2019);
4 Hỗ tr xúc tiến thương mại Phan Th Minh Lý (2011); QĐ 13/2016/QĐ-
UBND PĐN
Hỗ tr kinh phí ổi mới công
Nguy n Th Hoài Thu và c ng sự (2019);
5 Phan Th Minh Lý (2011); Quyết nh số
nghệ 36/2016/QĐ-UBND PĐN
2.2.2.6 Đo lường biến Cơ sở hạ tầng (INFR)
Bảng 10. h ng o về ơ sở hạ tầng phương
Khía cạnh N i dung o lường Tham chiếu
Hạ tầng Hàng không của Thành phố thu n l i VCCI (2018);
cho hoạt ng kinh doanh của DN
Zamberi Ahmad và
Giao thông Hạ tầng Cảng biển của Thành phố thu n l i cho Xavier (2012)
việc v n chuyển hàng hóa của DN
Hạ tầng Đường sắt của Thành Phố thu n l i cho Kinyua (2014),

11

việc v n chuyển hàng hóa, khách du l ch cho DN VCCI (2018);
Hạ tầng ường b của Thành phố thu n l i cho
việc v n chuyển hàng hóa, khách du l ch cho DN
CNTT
Hạ tầng CNTT của Thành phố thu n l i cho hoạt
ng kinh doanh của DN VCCI (2018);
Hệ thống trường nghề, trường o ẳng và Zamberi Ahmad và
Giáo dục ại học ở thành phố cung c p ngu n nhân lực Xavier (2012)
cho hoạt ng của DN
Điện, nước
Hệ thống cung c p nước sạ h v iện thu n l i Kinyua (2014),
cho hoạt ng kinh doanh của DN VCCI (2018)
Xử lý ch t Hệ thống thu gom và xử lý ch t thải hỗ tr tích
thải cực cho hoạt ng kinh doanh của DN Zamberi Ahmad và
hương Hệ thống siêu th , ch của Thành Phố thu n l i Xavier (2012)
mại cho công việc kinh doanh của DN.
2.2.3 Đo lường Biến kiểm soát
Các biến kiểm so t ư o lường dựa trên các nghiên c u của Price và Stoica
(2015); Sengaloun và Yoshi (2012)
Bảng 11. Đo lường biến kiểm soát
TT Tên biến Đo lường
1 Qui mô doanh nghiệp (SIZE) Số l o ng
2 Thời gian hoạt ng (AGE) Số năm do nh nghiệp hoạt ng kể từ lúc
thành l p
2.3. Chọn mẫu, thu thập và xử lý dữ liệu
2.3.1 Chọn mẫu nghiên cứu
Lu n án sử dụng phương ph p họn mẫu ngẫu nhiên có phân tầng. Cỡ mẫu
x nh ănvào nghiên c u của Hair và c ng sự (2010), Burns và c ng sự
(2017).
2.3.2 Thu thập dữ liệu nghiên cứu
Với d liệu sơ p: thông qua công cụ bảng hỏi ư c gửi ến các nhà quản lý doanh
nghiệp.
D liệu th c p: số liệu từ BCTC của các DN ư iều tra sẽ tiếp tục thu
th p ể o lường các biến tài chính và m t số thông tin khác.
2.3.3 Xử lý dữ liệu
Bước 1: Làm sạch d liệu (loại bỏ các bảng hỏi không hoàn thiện, trả lời sai, các
qu n s t t biến…).
Bướ 2: Phân tí h ặ iểm của mẫu nghiên c u quan d liệu thu th p ư c
ể xem xét ặ trưng ủa mẫu từ ó l m ơ sở ư r nh n xét nh giá phù h p.
Bước 3: Kiểm nh sơ b tin c y củ th ng o qua hệ số Cronb h’s Alph
nhằm loại bỏ các biến rác.
Bước 4: Phân tích nhân tố khám phá (EFA)
Bước 5: Phân tích mô hình SEM

12

CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN
CỨU 3.1 Mô tả đặc điểm của mẫu nghiên cứu
3.1.1 Về thành quả doanh nghiệp
Về chỉ tiêu ROA: kết quả khả s t thu ư c DN có tỷ su t sinh l i kém nh t là - 0.22
và DN có tỷ su t này cao nh t là 0.32, bình quân tỷ su t sinh lời của tài sản ở các DN
khảo s t ư c là 17.8%. Con số này cho th y gi i oạn 2017-2019 các doanh nghiệp trên
a bàn thành phố Đ Nẵng sử dụng tài sản cho mục í h kinh doanh r t hiệu quả.
Về chỉ tiêu ROE: kết quả khảo s t thu ư c DN có tỷ su t sinh l i kém nh t là -
0.089 và DN có tỷ su t này cao nh t là 0.25, bình quân tỷ su t sinh lời của vốn chủ sở
h u ở các DN khảo s t ư c là 9.06%. Chỉ tiêu n y ũng ho th y các doanh nghiệp
sử dụng vốn chủ tương ối hiệu quả.
Về thành quả cảm nh n: kết quả khảo sát cho th y t t cả các biến có giá tr trung
bình ều lớn hơn 3.2, có thể kết lu n phần lớn các nhà quản lý cảm nh n thành quả
của DN gi i oạn 2017 - 2019 là khá tốt.
3.1.2 Về các nguồn lực bên trong doanh nghiệp
3.1.2.1 Ngu n lực Vốn on người
Kết quả khảo sát cho th y giá tr trung bình của t t cả các quan sát về các biến
o lường thành quả ều có giá tr khá lớn 3.68/5.0. Như v y có thể th y, các nhà quản
lý DN nh gi o về ngu n lực vốn on người củ ơn v .
Về đặc điểm nhà quản lý
Kết quả khảo sát cho th y việc n giới l nh ạo doanh nghiệp là vẫn hư phổ
biến ở thành phố Đ Nẵng.
Về khía cạnh trình học v n, kinh nghiệm quản lý: kết quả khảo sát cho th y
76.5% DN gi m ố ó trình o ẳng, ại học, 8.8% DN gi m ố ó trình
s u ại học còn lại 14.8% DN gi m ố ó trình học v n b c trung học phổ thông
và trung c p. Hầu hết gi m ốc này có kinh nghiệm iều hành, quản lý trên 3
năm (447 DN, 93.1%).
Ngo i r 69.3% nh l nh ạo DN n y ều ít nh t th m gi khó o tạo
quản lý doanh nghiệp. Như v y có thể th y ch t lư ng cán b l nh ạo doanh nghiệp
o, ây l ngu n lực r t lớn tạo nên thành quả hoạt ng doanh nghiệp.
3.1.2.2 Về vốn xã h i
ương tự như ngu n lực vốn on người, kết quả khảo sát cho th y ngu n lực
n y ũng ư người quản lý DN nh tương ối cao. Giá tr trung bình của các quan
s t thu ư d o ng x p xỉ m 3.15/5 ến 3.8/5.
3.1.2.3 Về ngu n lực n i b khác
Ngu n lực n i b kh ư c xem xét bao g m việ ầu tư ho hệ thống tài sản
cố nh vô hình, h u hình phục vụ cho hoạt ng sản xu t kinh do nh như: m y mó
thiết b , cửa hàng, kho hàng, hệ thống phần mềm quản lý…
Kết quả khảo sát cho th y giá tr trung bình của t t cả các quan sát về các biến
o lường thành quả ều có giá tr khá bé từ 3.15/5.0 ến 3.39/5.0. Điều này cho th y
các doanh nghiệp trên a bàn thành phố nẵng hư hú trọng nhiều ến việ ầu
tư v o c ngu n lực này.
Kết quả nghiên c u chỉ ra thành quả hoạt ng của các doanh nghiệp có sử dụng
các phần mềm quản tr n i b tốt hơn so với ơn v không có sử dụng các phần

13

mềm quản tr này.
3.1.3 Về các nguồn lực bên ngoài doanh nghiệp
3.1.3.1 Về các chính sách hỗ tr của chính quyền thành phố Đ Nẵng
D liệu thống kê mô tả cho th y phần lớn các doanh nghiệp khảo s t không nh
giá cao về các chính sách hỗ tr của thành phố cho doanh nghiệp, giá tr trung bình
các biến quan sát từ 2.43 ến 2.76.
3.1.3.2 Về yếu tố ơ sở hạ tầng của thành phố Đ Nẵng
Kết quả khảo sát cho th y giá tr trung bình các biến qu n s t ều > 3.5, iều này
ó nghĩ lsố các nhà quản lý DN cho rằng ơ sở hạ tầng của thành phố có tác
ng tích cự ến hoạt ng sản xu t kinh doanh của doanh nghiệp.
3.2 Kiểm định độ tin cậy của thang đo
Hệ số Cronb h’s Alph ủ th ng o trong nghiên u từ 0.813 ến 0.885, hệ số tương qu
n biến tổng ều lớn hơn 0.3 ảm bảo yêu cầu về th ng o ngoại trừ biến quan sát PER1.
Số lư ng biến quan sát cần loại bỏ chỉ có 1 biến sử dụng ể o lường thành quả hoạt ng
của doanh nghiệp: PER1.
3.3 Phân tích nhân tố khám phá (EFA)
3.3.1 Phân tích nhân tố khám phá với Thang đo Thành quả hoạt động của doanh
nghiệp
Kết quả phân tích tạo ra hai nhân tố mới tạo r ư ặt tên: Ch t lư ng sản ph m, d ch
vụ (QPER) và Kết quả kinh doanh (RPER).
3.3.2 Phân tích nhân tố khám phá với thang đo Vốn con người
Nhân tố ư rút trí h ư ặt tên là HCAP.
3.3.3 Phân tích nhân tố khám phá với thang đo Vốn xã hội
Kết quả phân tích tạo ra 2 nhân tố ư ặt tên là quan hệ với c ng ng kinh
doanh (MREL) và nhân tố quan hệ với các tổ ch c (OREL).
3.3.4 Phân tích nhân tố khám phá với thang đo Nguồn lực nội bộ khác
Nhân tố ư rút trí h ư ặt tên là ngu n lực n i b khác (ORS).
3.3.5 Phân tích nhân tố khám phá với thang đo Chính sách hỗ trợ của chính quyền
địa phương
Nhân tố ư rút trí h ư ặt tên là chính sách hỗ tr DN của chính quyền a
phương (GOVS).
3.3.6 Phân tích nhân tố khám phá với thang đo Cơ sở hạ tầng
Kết quả phân tích tạo ra 2 nhân tố ư ặt tên là cơ sở hạ tầng giao thông
(TINFR) và cơ sở hạ ường d ch vụ hỗ tr (SINFR).
3.4 Đánh giá ảnh hƣởng của các nhân tố đến thành quả các doanh nghiệp trên
địa bàn thành phố Đà Nẵng
3.4.1 Ảnh hưởng của các biến trong mô hình nghiên cứu đến thành quả hoạt động
của doanh nghiệp.
3.4.1.1 Đ nh gi tin c y nh t quán n i b trong mô hình.
Kết quả phân tích cho th y các chỉ số Cronb h’s lph v Composite reli bility
d o ng từ 0.76 ến 0.9, như v y mô hình o lường ạt chu n về tin c y nh t
quán n i b .
3.4.1.2 Đ nh gi tính h i tụ
Kết quả phân tích cho th y hầu hết các biến quan sát có hệ số tải ngoài lớn hơn
hoặc bằng 0.7 và t t cả các nhân tố ều có chỉ số này lớn hơn 0.5 nên mô hình o

14

lường sử dụng trong lu n n ạt yêu cầu về h i tụ.
3.4.1.3 Đ nh gi phân biệt
D liệu phân tích cho th y các chỉ số Mều nhỏ hơn 0.85. Đ ng thời kết
quả kiểm nh khoảng tin c y cho HTMT bằng thủ thu t Bootstrapping c t 2.50% và
97.50% ều không hư gi tr 1. Như v y mô hình o lường ạt tiêu chu n về
phân biệt.
3.4.1.4 Đ nh gi v n ề c ng tuyến mô hình c u trúc
Toàn b các hệ số VIF ều nhỏ hơn 5, do ó không ó v n ề c ng tuyến trong
mô hình o lường nguyên nhân.
3.4.1.5. Kết quả phân tích các nhân tố ảnh hưởng ến thành quả
a. Mô hình với biến thụ thu c là thành quả cảm nh n
Đánh giá sự phù hợp của mô hình PLS-SEM
Chỉ số SRMR của mô hình là 0.064 như v y kết lu n mô hình nghiên c u tác giả
xây dựng phù h p với d liệu thực nghiệm ó ư c.
Tác động của các nhân tố đến thành quả cảm nhận
Các biến c l p giải thí h ư c 39.8% sự biến thiên ối với biến Ch t lư ng
sản ph m, d ch vụ (QPER) và giải thí h ư c 24.1% sự biến thiên ối với biến kết
quả kinh doanh (RPER) với m ý nghĩ thống kê 5%. Như v y m t cách tổng h p,
các biến c l p giải thí h ư c 63.9% ối với biến phụ thu c nghiên c u là thành
quả cảm nh n. Kết quả này ư c xem là khá tốt.
Xem xét ảnh hưởng các nhân tố ến ch t lư ng sản ph m, d ch vụ cảm nh n, d
liệu trên cho th y Ngu n lực n i b khác trong doanh nghiệp là yếu tố t ng lớn
nh t, hệ số ường dẫn là 0.227, hệ số f2
là 0.050, kế tiếp là quan hệ với các tổ ch c
(0.197; 0.040), th 3 là vốn on người (0.157; 0.026).
ương tự xem xét ảnh hưởng các nhân tố ến Kết quả kinh doanh cảm nh n, các
d liệu trên ũng ho th y nhân tố Quan hệ với c ng ng kinh doanh là yếu tố tác
ng lớn nh t với hệ số ường dẫn là 0.273 và hệ số f2
là 0.054, nhân tố có ảnh
hưởng th 2 là nhân tố Ngu n lực n i b khác (0.168; 0.022).
Kết quả kiểm nh thủ tục Bootstrapping với R2
như s u:
Đối với biến phụ thu c Ch t lư ng sản ph m, d ch vụ: t ng của các biến vốn
on người, quan hệ với c ng d ng kinh doanh, quan hệ với các tổ ch c, ngu n lực
n i b kh , ơ sở hạ tầng gi o thông l ó ý nghĩ thống kê ở m ý nghĩ 5% (p
<0.05 và khoảng tin c y BCa 95% không ch a giá tr 1).
Đối với biến phụ thu c Kết quả kinh doanh: t ng của các biến quan hệ với
th trường, ngu n lực n i b khác l ó ý nghĩ thống kê ở m ý nghĩ 5% (p <0.05
và khoảng tin c y BCa 95% không ch a giá tr 1).
Để xem xét khả năng dự báo của mô hình, lu n án thực hiện kiểm nh
Blindfolding (dự báo Q2
). Kết quả các giá tr Q2
ều lớn hơn 0, có sự liên quan dự
báo củ mô hình ến biến tiềm n n i sinh.
b. Mô hình với biến thụ thu c là thành quả tài chính
Đánh giá sự phù hợp của mô hình PLS-SEM
Chỉ số SRMR của mô hình là 0.076 như v y kết lu n mô hình nghiên c u lu n
án xây dựng phù h p với d liệu thực nghiệm ó ư c.
Các biếnc l p giải thí h ư c 39.1% sự biến thiên ối với thành quả tài
chính của doanh nghiệp (FPER) với m ý nghĩ thống kê 5%. Kết quả n y ư c

15

xem là khá tốt.
ng của các nhân tố qua hệ số f2
Kết quả phân tích hệ số ường dẫn và sự t
cho th y biến c l p C u trúc vốn t ng mạnh nh t ến thành qủa tài chính, hệ số
ường dẫn -0.511, hệ số f2
là 0.401, tiếp ến là biến các chính sách hỗ tr của chính
quyền phương (0.118, 0.019 ) và th 3 là biến ơ sở hạ tầng d ch vụ hỗ tr (0.116;
0.016) và th tư l vốn on người (0.110; 0.013). Tuy nhiên xem xét m ảnh
hưởng ến mô hình khi loại biến ra thì biến ơ sở hạ tầng d ch vụ hỗ tr và biến vốn
on người có hệ số f2
bé hơn 0.02 khá nhiều nên m ảnh hưởng ư nh gi l
th p.
Lu n án tiếp tục xem xét m ý nghĩ ủa các sự t ng của biến c l p
ến biến phụ thu c thành quả tài chính qua kiểm nh Bootstrapping.
Đối với biến phụ thu c Thành quả t i hính, t ng của các biến vốn con
người, ơ sở hạ tầng giao thông, các chính sách hỗ tr của chính quyền phương v
c u trúc vốn l ó ý nghĩ thống kê ở m ý nghĩ 5% (p <0.05 v khoảng tin c y
BCa 95% không ch a giá tr 1)
ương tự như kết quả phân tích với mô hình biến phụ thu c là thành quả cảm
nh n, mô hình với biến phụ thu c là thành quả tài chính có hệ số Q2
= 0.223 lớn hơn
0 ng kể, do ó ó sự liên quan dự báo củ mô hình ến biến tiềm n n i sinh.
Qua việc thực hiện các kiểm định liên quan, kết quả phân tích chỉ ra:
Vốn on người t ng thu n ến thành quả cảm nh n về ch t lư ng sản ph m,
d ch vụ (hệ số ường dẫn 0.157, p = 0.009) v t ng thu n ến thành quả tài chính
(hệ số ường dẫn 0.110, p = 0.006). Như v y giả thuyết 1 ư c hỗ tr .
Kết quả phân tích d liệu với mô hình PLS-SEM cho th y nhân tố quan hệ với
c ng ng kinh do nh t ng thu n ến thành quả cảm nh n về ch t lư ng sản
ph m, d ch vụ (hệ số ường dẫn 0.115 và giá tr p = 0.048) ng thời t ng thu n
ến thành quả cảm nh n về kết quả kinh doanh (hệ số ường dẫn 0.273 và giá tr p =
0.000) và nhân tố quan hệ với các tổ ch t ng thu n ến thành quả cảm nh n về
mặt ch t lư ng sản ph m, d ch vụ (hệ số ường dẫn 0.197, giá tr p = 0.003). ương
tự giả thuyết H4 ư c hỗ tr .
Kết quả phân tích cho th y nhân tố ngu n lực n i b khác t ng thu n ến
kết quả kinh doanh (hệ số ường dẫn = 0.168 và giá tr p = 0.002) ng thời t ng
thu n ến ch t lư ng sản ph m d ch vụ (hệ số ường dẫn = 0.227 và giá tr p =
0.000). Như v y có thể kết lu n giả thuyết H5 ư c hỗ tr .
C u trúc vốn t ng ngh h ến thành quả tài chính với hệ số ường dẫn = -
0.511 và giá tr p = 0.000. Như v y giả thuyết H6 b bác bỏ.
Các chính sách hỗ tr doanh nghiệp của chính quyền phương t ng thu n
ến thành quả tài chính với hệ số ường dẫn = 0.118 và giá tr p = 0.015. Giả thuyết
H7 ư c hỗ tr .
Cơ sở hạ tầng giao thông của thành phố t ng thu n ến thành quả tài chính
(hệ số ường dẫn = 0.099, giá tr p = 0.008) v t ng thu n ến ch t lư ng sản
ph m, d ch vụ ( hệ số ường dẫn = 0.131, giá tr p = 0.013) do ó giả thuyết H8 ư c
hỗ tr .
Các biến kiểm soát xem xét trong mô hình nghiên c u của lu n án g m: qui mô
doanh nghiệp và thời gian hoạt ng của doang nghiệp ũng ó t ng thu n chiều
ến thành quả hoạt ng của doanh nghiệp tuy nhiên sự t ng này không có ý

16

nghĩ thống kê ở các m ý nghĩ 5% v 10%.
3.4.2 Phân tích ảnh hưởng các nhân tố đến thành quả hoạt động của nhóm doanh
nghiệp
Qua phân tích ảnh hưởng các nhân tố ến thành quả hoạt ng các doanh nghiệp
theo lĩnh vực hoạt ng: du l ch, d ch vụ và ngoài du l ch d ch vụ có thể th y ư c sự
khác biệt về ảnh hưởng của các nhân tố.
C u trúc vốn không ó t ng ến thành quả hoạt ng của các doanh nghiệp
hoạt ng trong linh vực du l ch d ch vụ nhưng ó qu n hệ ngh ch với thành quả hoạt
ng các doanh nghiệp hoạt ng ngo i lĩnh vực du l ch, d ch vụ. Điều này cho th y
các doanh nghiệp sử dụng òn b y tài chính không hiệu quả.
ương tự nh n tố vốn on người không t ng ến thành quả hoạt ng của
các doanh nghiệp hoạt ng trong linh vực du l ch d ch vụ nhưng ó qu n hệ thu n
với thành quả hoạt ng các doanh nghiệp hoạt ng ngo i lĩnh vực du l ch, d ch vụ.
Gi i oạn 2017-2019 là gi i oạn phát triển nóng của Du l ch, d ch vụ ở Đ Nẵng. Số
lư ng doanh nghiệp hoạt ng trong lĩnh vự n y gi tăng r t m nh, do ó tạo nên 1
dòng d ch chuyển nhân sự mạnh gi ơn v . hêm v o ó do nh nghiệp phải
tuyển dụng mới nhiều l o ng hư ó ư o tạo chuyên môn nghiệp vụ tốt nh t.
Chính iều này làm vai trò vốn on người b yếu i.
Ngư c lại, nhân tố sự hỗ tr của chính quyền phương t ng thu n ến
thành quả các doanh nghiệp d ch vụ, du l h nhưng không t ng ến thành quả
hoạt ng các doanh nghiệp ngoài du l ch, d ch vụ trên a bàn thành phố Đ Nẵng.
Như v y có thể th y các doanh nghiệp d ch vụ du l ch r t nhanh nhạy trong việc sử
dụng các khoản hỗ tr của chính quyền phương tạo ng lực cho hoạt ng sản
xu t kinh doanh của mình.
ương tự, nhân tố quan hệ với c ng ng kinh do nh t ng thu n ến thành
quả các doanh nghiệp d ch vụ, du l h nhưng không t ng ến thành quả hoạt
ng các doanh nghiệp ngoài du l ch, d ch vụ trên a bàn thành phố Đ Nẵng. Điều
này cho th y các doanh nghiệp ngoài du l ch, d ch vụ hư t n dụng tốt các mối quan
hệ với khách hàng, với nhà cung c p ể tạo l i ích cho doanh nghiệp.
Nhân tố hạ tầng gi o thông t ng thu n ến thành quả tài chính các doanh
nghiệp ngo i lĩnh vực du l ch, d ch vụ. Điều này cho th y các doanh nghiệp n y
hưởng ư c nhiều l i ích từ việc giảm thiểu ư c chi phí logictics do nằm ở v trí
thu n l i về ường b , sắt, thuỷ v h ng không. Đối với các doanh nghiệp du l ch,
d ch vụ nhân tố n y không t ng ến thành quả t i hính nhưng lại t ng thu n
ến ch t lư ng cung c p sản ph m d ch vụ, iều này hoàn toàn h p lý bởi các doanh
nghiệp du l ch, d ch vụ nằm ở v trí thu n l i về ường b , sắt, thuỷ và hàng không sẽ
rút ngắn ư c thời gian cung ng sản ph m d ch vụ ( ư ón kh h, thực hiện các
tour…), tăng sự hài lòng của khách hàng.
3.4.3 Đánh giá ảnh hưởng của đặc điểm nhà quản lý đến thành quả hoạt động của
các doanh nghiệp
Giới tính của nhà quản lý doanh nghiệp không ó t ng ến thành quả hoạt
ng của các doanh nghiệp trên a bàn thành phố Đ Nẵng. Như v y giả thuyết H2 b
bác bỏ.
Kết quả phân tích cho th y khi người quản lý ó trình càng cao, thành quả
hoạt ng của doanh nghiệp càng tốt. Cụ thể với trình ại họ t ng thu n ến

17

thành quả t i hính o lường qua ROA (hệ số tương qu n 0.110 v gi tr p là 0.016)
v t ng thu n ến thành quả cảm nh n (hệ số tương qu n l 0.149 v hệ số p là
0.001). rình học v n s u ại học quan hệ thu n với thành quả cảm nh n với hệ số
tương qu n l 0.101 và giá tr p l 0.027. Như v y giả thuyết H3a ư c ủng h .
Nhân tố kinh nghiệm quản lý của các nhà quản lý doanh nghiệp t ng thu n
ến cả thành quả tài chính với hệ số tương qu n l 0.151, hê số p l 0.001 v ũng t
ng thu n ến thành quả cảm nh n với hệ số tương qu n l 0.204 v gi tr p là
0.000. Kết quả này cho th y giả thuyết H3b ư c ủng h .
Đối với khía cạnh th m gi khó o tạo quản lý, tương tự các nhân tố trình
ọ học v n, kinh nghiejm quản lý, nhân tố n y t ng thu n ến ROA (0.133;
0.004) v t ng thu n ến thành quả cảm nh n (0.234; 0.000). Giả thuyết H3c
ư c ủng h .
Tóm lại.
Kết quả kiểm nh các giả thuyết nghiên c u lu n n ặt r như s u:
Bảng 12. Tổng h p kết quả kiểm nh giả thuyết nghiên c u của lu n án
TT Nội dung giả thuyết
Kết quả kiểm
định
H1
Vốn on người có quan hệ thu n với thành quả hoạt ng Ủng h giả
của các DN thuyết
H2
Thành quả các doanh nghiệp sẽ o hơn khi N m giới lãnh Bác bỏ giả
ạo doanh nghiệp thuyết
H3a
rình học v n của nhà quản lý t ng thu n ến Ủng h giả
thành quả hoạt ng của doanh nghiệp thuyết
H3b
Kinh nghiệm quản lý của nhà quản lý t ng thu n ến Ủng h giả
thành quả hoạt ng của doanh nghiệp thuyết
H3c
Hoạt ng o tạo năng lực quản lý của nhà quản lý tác Ủng h giả
ng thu n ến thành quả hoạt ng của doanh nghiệp thuyết
H4
Vốn xã h i có quan hệ thu n với thành quả hoạt ng của Ủng h giả
các DN thuyết
Các ngu n lực n i b kh ( ầu tư ho hệ thống thông tin,
Ủng h giả
H5 tài sản cố nh phục vụ sản xu t, kinh do nh) t ng
thuyết
thu n ến thành quả hoạt ng của doanh nghiệp.
H6
C u trúc vốn có quan hệ thu n chiều ến thành quả hoạt Bác bỏ giả
ng các doanh nghiệp thuyết
H7
Các chính sách hỗ tr của chính quyền phương t Ủng h giả
ng thu n ến thành quả hoạt ng của doanh nghiệp thuyết
H8
Cơ sở hạ tầng của thành phố t ng thu n ến thành quả Ủng h giả
hoạt ng của các doanh nghiệp. thuyết
(Nguồn: Tổng hợp kết quả nghiên cứu của luận án)

18

CHƢƠNG 4: BÀN LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ KIẾN
NGHỊ 4.1 Bàn luận kết quả nghiên cứu
4.1.1 Thành quả hoạt động của các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
Thành quả hoạt ng của doanh nghiệp trên a bàn thành phố Đ Nẵng giai oạn 2017
– 2019 khá cao. Gi i oạn này, kinh tế thành phố Đ Nẵng phát triển
nóng, ặc biệt lĩnh vực d ch vụ, du l ch. Bên cạnh ó, do do nh nghiệp nằm ở v
trí thu n l i về giao thông nên doanh nghiệp tiết kiệm ư c r t nhiều chi phí v n chuyển.
Yếu tố này là m t trong nh ng yếu tố quan trọng l m tăng th nh quả tài chính của
doanh nghiệp.
Các nhà quản lý doanh nghiệp hư th t sự nh gi o th nh quả ở khía cạnh
người l o ng. Nguyên nhân có thể do trong gi i oạn này nhiều ơn v kinh doanh d ch
vụ, du l ch thành l p và hệ quả là tạo ra dòng d ch chuyển nhân sự và sự thiếu hụt
nhân sự ể thực hiện hoạt ng sản xu t, kinh doanh.
4.1.2 Ảnh hưởng của nhóm nhân tố bên trong doanh nghiệp đến thành quả hoạt
động
- Ảnh hƣởng của vốn con ngƣời đến thành quả hoạt động của các doanh
nghiệp trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
Vốn on người t ng thu n ến thành quả tài chính (hệ số ường dẫn 0.011,
p = 0.006). Kết quả nghiên c u n y tương ng với các nghiên c u của Gary và
Birger (1989), Sulait và c ng sự (2014), Khan và Quaddus (2018). Đối với sự tác
ng ến thành quả cảm nh n, kết quả nghiên c u của lu n án chỉ ra nhân tố vốn con
người t ng thu n ến ch t lư ng sản ph m, d ch vụ cảm nh n (thành quả phi tài
chính). Kết quả n y ũng tương ng với m t số tác giả Salina và c ng sự (2010),
Sengaloun và Yoshi (2012).
Kết quả nghiên c u cho th y các khía cạnh: rìnhhọc v n, kinh nghiệm quản
lý và việ th m gi khó o tạo quản lý t ng thu n ến thành quả hoạt ng
của doanh nghiệp trên cả 2 phương diện thành quả cảm nh n và thành quả tài chính.
Kết quả này thể hiện vai trò r t quan trọng của nhà quản lý doanh nghiệp ở các doanh
nghiệp vừa và nhỏ. Kết quả nghiên c u này hoàn toàn h p lý với bối cảnh các doanh
nghiệp trên a bàn thành phố Đ Nẵng, khi mà hoạt ng của doanh nghiệp chủ yếu
dựa vào nhà quản lý doanh nghiệp. Kết quả nghiên c u tương ng với nghiên c u
của Sitthipongpanich và Polsiri (2015), Võ Đ c và Phan Thúy (2013). Bênh cạnh ó
nghiên c u cho th y giới tính của nhà quản lý doanh nghiệp không ó t ng ến
thành quả hoạt ng của các doanh nghiệp. Kết quả này khác với các nghiên c u của
Amran, và c ng sự (2014), Vintilă v ng sự (2015). Đây ư c cho là d u hiệu ng
mừng trong việ xó i b t bình ẳng giới trong kinh doanh.
- Ảnh hƣởng của vốn xã hội đến thành quả hoạt động của doanh nghiệp
Vốn xã h i mà cụ thể là các quan hệ với c ng ng kinh doanh t ng thu n
ến thành quả cảm nh n về kết quả kinh doanh. Các nhà quản lý doanh nghiệp ở a
bàn thành phố Đ Nẵng cho rằng m t khi doanh nghiệp thiết l p ư c các quan hệ tốt
với nhà cung c p thì họ sẽ mua sắm ư c v t tư, h ng hó , d ch vụ với giả cả h p lý,
ũng như nếu doanh nghiệp có quan hệ tốt với các khách hàng, họ sẽ b n ư c nhiều
sản ph m d ch vụ. Chính yếu tố này làm cho doanh thu, l i nhu n gi tăng. Kết quả
n y tương ng với các nghiên c u của Yadong và Min (1997), Fernandes và c ng sự
(2005).

19

Ở khía cạnh quan hệ với các tổ ch c: biến số này t ng thu n ến thành quả cảm nh
n về thành quả cảm nh n về mặt ch t lư ng sản ph m, d ch vụ. Lý giải cho
v n ề n y như s u: Khi do nh nghiệp có quan hệ chặt chẽ với các cá nhân ở các tổ
ch c nói trên, doanh nghiệp d d ng hơn, rút ngắn ư c thời gi n hơn trong việc thực hiện
các thủ tụ liên qu n ến việc cung c p sản ph m, d ch vụ như: thủ tục c p phép, thủ tục
thanh toán, bảo lãnh thanh toán, ch ng nh n ch t lư ng sản ph m, d ch vụ…
Chính iều n y l m gi tăng sự hài lòng của khách hàng, rút ngắn ư c thời gian
cung ng sản ph m.. Kết quả n y tương ng với các kết quả nghiên c u của Salina
và c ng sự 2010), Sengaloun và Yoshi (2012), Saha và Banerjee (2015).
- Ảnh hƣởng của các nguồn lực nội bộ khác đến thành quả hạt động của
các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
Kết quả phân tích cho th y nhân tố n y t ng thu n ến kết quả kinh doanh cảm nh n
và ch t lư ng sản ph m d ch vụ cảm nh n. Các nhà quản lý doanh nghiệp cho rằng với
việ ầu tư ho hệ thống thông tin ể thực hiện quản tr doanh nghiệp sẽ góp phần l m tăng
hiệu quả xử lý công việ , tăng sự hài lòng củ kh h h ng, ng thời ầu tư v o hệ thống tài
sản cố nh như cửa hàng, nhà hàng, máy móc thiết
b …sẽ tăng h p dẫn trong thu hút khách hàng, tiết kiệm ư c nguyên v t liệu
trong sản xu t… sẽ l m gi tăng th nh quả. Kết quả n y tương ng với các nghiên
c u của ê Minh Đ c và Han (2016), Iqbal và Mati (2012), Ravichandran và
Lertwongsatien (2005). Giải thích cho mối quan hệ n y như s u:
+ Việc doanh nghiệp sử dụng tr ng web ể bán hàng hay quảng bá sản ph m
giúp doanh nghiệp tăng khả năng tiếp c n, tương t với khách hàng, nắm bắt k p thời
nhu cầu, khiếu nại của khách hàng từ ó giải quyết nhanh chóng các khiếu nại ũng
như ung p sản ph m k p thời. Kết quả l m gi tăng sự hài lòng của khách hàng.
Bên cạnh ó, khi do nh nghiệp sử dụng tr ng web ể bán hàng hay quảng bá sản
ph m doanh nghiệp sẽ tiết kiệm ư c khá nhiều chi phi quảng cáo, thuê của
h ng… iều n y l m gi tăng l i nhu n cho doanh nghiệp.
+ Việc doanh nghiệp trang b phần mềm ERP tạo ra r t nhiều l i ích cho doanh
nghiệp: gi tăng năng su t l o ng, Sự hài lòng củ kh h h ng o hơn.
+ Đặ iểm các doanh nghiệp trên a bàn thành phố Đ Nẵng hoạt ng trong
lĩnh vực du l ch, khách sạn, d ch vụ. Đây l lĩnh vự m òi hỏi doanh nghiệp phải
ầu tư hệ thống tài sản cố nh th t sự qui mô, hiện ại ng thời doanh nghiệp phải
thường xuyên th y ổi, làm mới các tài sản này thì mới có thể tạo ra doanh thu, l i
nhu n. Đó l lý do giải thích cho sự tác ng của yếu tố n y ến thành quả doanh
nghiệp.
- Ảnh hƣởng của cấu trúc vốn đến thành quả hoạt động cúa doanh nghiệp
C u trúc vốn t ng ngh h ến thành quả tài chính. Kết quả n y không tương
ng với nghiên c u của Khatab và c ng sự (2011), Rahman và c ng sự (2019) .
Nguyên nhân do l i v y ngân h ng gi i oạn 2017 ến 2019 kh o d o ng m c
x p xỉ 9%, doanh nghiệp lại vay n nhiều, giá tr trung bình của tỷ su t n là 0.48
bình quân các doanh nghiệp nghiên c u sử dụng 48% vốn từ việc vay n ể tài tr
cho hoạt ng sản xu t kinh do nh, iều này làm cho doanh nghiệp phải gánh ch u
chi phí lãi vay lớn và kết quả làm cho làm hiệu quả tài chính giảm.
4.1.3 Ảnh hưởng của các nhân tố bên ngoài đến thành quả hoạt động cua doanh
nghiệp

20

- Ảnh hƣởng các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp của chính quyền địa
phƣơng đến thành quả hoạt động các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố đà
nẵng
Nhân tố n y t ng thu n ến thành quả tài chính, kết quả n y tương ng với nghiên c
u của Mbugua và Moronge (2016), Kraja và c ng sự (2014), Phan Th Minh Lý
(2011).
- Ảnh hƣởng của nhân tố cơ sở hạ tầng của thành phố đến thành quả
doanh nghiệp
Kể từ khi thành phố tách khỏi tỉnh Quảng N m Đ Nẵng, chính quyền thành phố
ó r t nhiều hính s h ầu tư v o ơ sở hạ tầng, ến nay có thể nói yếu tố ơ sở
hạ tầng giao thông của thành phố r t tiên tiến. Điều này tạo ra l i thế ng kể cho các
doanh nghiệp trên a bàn thành phố Đ Nẵng. Với sự thu n l i giao thông này các
doanh nghiệp d dàng tiếp c n kh h h ng hơn, tiết kiệm ư hi phí i lại, v n
chuyển h ng hó qu ó l i doanh thu, nhu n doanh nghiệp ư gi tăng.
Hệ thống hạ tầng d ch vụ hỗ tr : hạ tầng công nghệ thông tin, trường học, thu
gom rác thải, cung c p nước sạ h, iện t ng thu n ến thành quả cảm nh n và
thành quả tài chính ở m ý nghĩ 10%. Với ặ iểm kinh tế xã h i là m t thành phố
Du l ch thì các yếu tố này tốt sẽ giúp khách hàng của doanh nghiệp nh n ư c nhiều
giá tr gi tăng hơn như: khách hàng d d ng tr o ổi thông tin hơn, ư c sinh hoạt
trong môi trường sạch sẽ, an toàn s c khỏe.
M t iểm khá thú v trong nghiên c u này là nhân tố hạ tầng siêu th , ch của
thành phố không ảnh hưởng ến thành quả hoạt ng của doanh nghiệp. Mặc dù
trong nh ng năm gần ây hệ thống siêu th , cửa hàng tiện l i mọc lên khá nhiều ở ại
bàn thành phố nhưng iều n y không t ng ến thành quả các doanh nghiệp là do
khách hàng của doanh nghiệp chủ yếu l kh h h ng sĩ. V kết quả này hoàn toàn
phù h p với tá ng của nhân tố hạ tầng gi o thông ến thành quả doanh nghiệp.
4.2 Kiến nghị
4.2.1 Đối với người chủ, người quản lý doanh nghiệp
- Cần quan tâm nhiều hơn ến hoạt ng tổ ch c học t p, tr o ổi, chia sẻ kinh
nghiệm nhằm tăng năng su t l o ng của người l o ng. Chú trọng ến công tác
o tạo người l o ng sau khi tuyển dụng ể họ có thể p ng ư c yêu cầu công
việc nhanh nh t.
- Cần tạo dựng ư c các mối quan hệ th t tốt với các cá nhân ở b máy quản lý
chính quyền nhờ ó ó thể nắm bắt k p thời thông tin về chế hính s h, ũng như
nh n ư c sự tư v n, hỗ tr ể có thể nh n ư c các chính sách hỗ tr này.
- Cần phải tạo dựng ư lòng tin ối với nhân trong gi ình, với bạn bè
ể có thể tiếp c n ngu n vốn này.
- Cần quan tâm nhiều hơn ến việ ầu tư v o hệ thống thương mại iện tử, hệ
thống phần mềm quản tr n i b . C ơn v cần có trang web, trang mạng xã h i
d ng ể quảng bá hình ảnh doanh nghiệp, d ng ể giới thiệu sản ph m, d ng ể kinh do nh
online, d ng ể thu nh n ý kiến từ khách hàng, có phần mềm quản lý bán hàng, t n kho,
kế toán…
- Cần phải th y ổi tư duy trong quản lý, cần v n dụng các kiến th c quản lý
khoa họ ó ư c từ việc tham gia các lớp o tạo quản lý, họ s u ại học vào thực ti n công
việ ẻ mang lại kết quả kinh doanh cao nh t.

21

4.2.2 Đối với chính quyền thành phố
- Tiếp tục thực hiện có hiệu quả hơn n a chính sách hỗ tr vay vốn với lãi su t
th p và hỗ tr xúc tiến thương mại. Đây l 2 v n ề chính mà các doanh nghiệp nhỏ,
vừa gặp r t nhiều khó khăn.
- Phối h p với trường Đại họ trên a bàn thành phố thực hiện tốt việc hỗ
tr phát triển nhân lự ối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ dựa trên tinh thần Thông
tư số 05/2019/TT-BK Đ .
- hường xuyên tổ ch c các buổi h i thảo ngu n nhân lự ể doanh nghiệp và
ơn v o tạo ó ơ h i gặp nh u. hông qu ó ơn v o tạo nắm bắt
ư c nhu cầu l o ng của các doanh nghiệp trên a bàn thành phố ể có chính sách
o tạo thích h p.
- Cung c p ho ơn vo tạo phương n quy hoạch nhân lực vào các ngành
nghề ể ơn vo tạo chủ ng trong công tác xây dựng hương trình o tạo,
tuyển sinh v o tạo.
- Hoàn thiện hệ thông ph p lý ể các doanh nghiệp d dàng tiếp c n với các
chính sách hỗ tr doanh nghiệp của thành phố.
- Trong thời gi n ến chính quyền thành phố cần chú trọng nhiều hơn n ến
hoàn thiện hệ thống hạ tầng d ch vụ hỗ tr .
4.2.3 Đối với các đơn vị đào tạo nhân lực
- Cần o tạo nhân lực phù h p với nhu cầu th trường l o ng.
- Cần có dự báo về th trường l o ng, kết h p với việc quy hoạch phát triển ngu n
nhân lực của thành phố ể chủ ng phát triển các ngành nghề mới cho xu hướng tương l
i.
- Chương trình o tạo cần gắn kết lý thuyết với thự h nh ể người học sau khi
tốt nghiệp ạt kỹ năng nghề cao.
- Chương trình o tạo cần chú trọng phát triển kỹ năng ngoại ng , tin học các
kỹ năng mềm kh ể người học sau khi tốt nghiệp d hòa nh p trong môi trường làm
việc mới, d dàng tiếp c n với ối t …
- Xây dựng Chương trình o tạo phù h p với hương trình o tạo của các
trường trên thế giới và khu vực nhằm tạo ơ h i tốt nh t ho người l o ng sẵn sàng
tham gia vào làm việc trong các doanh nghiệp FDI.
4.2.4 Đối với người lao động
- Bản thân người l o ng ũng ần phải hú ý nâng o năng lực bản thân.
- Người l o ng phải h p tác với nhau, chủ ng hơn n a trong việc học hỏi
lẫn nh u ể thực hiện công việc tốt hơn.
- Đ i ngũ nhân viên b n h ng, mu h ng, kế to n ũng ần phải thiết l p ư c
các mối quan hệ chặt chẽ, gần gũi với khách hàng, nhà cung c p ể từ ó giúp do nh
nghiệp nâng cao hiệu quả của công tác bán hàng, công tác mua hàng góp phần làm gi
tăng th nh quả kinh doanh.
- C nhân người l o ng cần tích cự hơn trong việc thiết l p quan hệ với
ối tư ng này.
- Người l o ng phải hú tâm ến việc trao d i kỹ năng sử dụng công nghệ
thông tin ể góp phần tăng th nh quả hoạt ng doanh nghiệp.

22

KẾT LUẬN
Nghiên c u về các nhân tố t ng ến thành quả hoạt ng của doanh nghiệp
qu ó ề ra các giải ph p ể nâng cao thành quả hoạt ng doanh nghiệp luôn là v n
ề ư c quan nhiều. Có khá nhiều công trình nghiên c u của các tác giả trong và
ngo i nước nghiên c u về lĩnh vự n y, tuy nhiên hư ó m t nghiên c u nào thực
hiện trong phạm vi không gian thành phố Đ Nẵng. hêm v o ó, phần các nghiên
c u thường o lường thành quả ở m t gó , ít có công trình nghiên c u thực hiện
kết h p o lường thành quả hoạt ng của doanh nghiệp trên cả h i gi thành quả
cảm nh n và thành quả tài chính qua khía cạnh kế toán. Với các lý do trên, tác giả
lu n án thực hiện nghiên c u các nhân tố ảnh hưởng ến thành quả doanh nghiệp trên
a bàn thành phố Đ Nẵng, với thành quả ư o lường kết h p cả hai khía cạnh
nêu trên l vô ng ó ý nghĩ .
Tác giả tổng h p m t h ầy ủ, logic các lý thuyết liên qu n ến ề tài
ũng như tổng h p, nh gi m t cách toàn diện các công trình nghiên c u trong và
ngo i nướ liên qu n ến lĩnh vực nghiên c u của lu n án.
Dựa vào kết quả tổng h p, nh gi kết quả các nghiên c u ó v kết h p với
phân tí h ặ iểm của các doanh nghiệp khảo s t, ặ iểm củ phương, lu n án
xây dựng ư c mô hình nghiên c u, lựa chọn ư c các biến ư v o mô hình ph
h p. Bên cạnh ó lu n n ũng trình b y m t h ầy ủ các tiêu chí dùng làm
ăn ể nh gi kết quả phân tích d liệu cho nghiên c u.
Việc thu th p d liệu nghiên c u ư c thực hiện thông qu ơ qu n huyên môn
chuyên thực hiện nhiệm vụ thống kê kinh tế xã h i cho quốc gia và thành phố Đ Nẵng
ó l Cục thống Kê Thành phố Đ Nẵng. Do ó d liệu nghiên c u thu th p
ư c r t ng tin c y.
Lu n n sử dụng nhiều kỹ thu t thống kê dể x lý d liệu nhằm kiểm ch ng
các giả thuyết nghiên c u xây dựng nên, cụ thể: Sử dụng phần mềm thống kê
SPSS 22 ể thực hiện các n i dung phân tích thống kê mô tả, phân tí h Cronb h’s
alpha, phân tích nhân tố khám phá, phân tí h tương qu n, phân tí h nov và phần
mềm Smart-P S 3.3.3 ể phân tích mô hình PLS-SEM.
Kết quả nghiên c u của lu n n hỉ r ư c sự t ng của các biến c l p
ến biến phụ thu c trong mô hình nghiên c u khá toàn diện. Đ phần các yếu tố
ngu n lực bên trong: Vốn on người, vốn xã h i, các ngu n lực n i b kh ều có
t ng tích cự ến thành quả hoạt ng của các doanh nghiệp trên a bàn thành
phố Đ Nẵng. Kết quả n y ũng tương tự như ối với các yếu tố ngu n lực bên ngoài
t ng ến thành quả. C ặ iểm về Học v n, kinh nghiệm quản lý, việc tham
gia các khóa học quản lý t ng thu n ến thành quả hoạt ng của doanh nghiệp.
Bên cạnh ó m t iểm kh ặc biệt ở kết quả nghiên c u của lu n án là các yếu tố
thu c về khía cạnh nhà quản lý ó l giới tính nhà quản lý không ó t ng ến
thành quả.
Với kết quả nghiên c u, lu n n ư r m t số kiến ngh ối với ối
tư ng liên quan gần gũi ến hoạt ng sản xu t kinh doanh củ ơn v : Người lao
ng, người quản lý, chính quyền phương v ơ sở o tạo nhằm nâng cao
thành quả hoạt ng của doanh nghiệp trên a bàn thành phố Đ Nẵng.

23

DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU ĐÃ CÔNG BỐ
1.Võ H ng Tâm, Trần Đình Khôi Nguyên. (2019). Đo lường thành quả của
doanh nghiệp – Tổng quan các cách tiếp c n trong bối cảnh hiện nay. Tạp chí Kế toán
& Kiểm toán, 11-2019(193), 33-36.
2. Trần Đình Khôi Nguyên, Võ ng âm. (2020). ng của vốn on người
ến thành quả hoạt ng của các doanh nghiệp trên a bàn thành phố Đ Nẵng. Tạp
chí Kế toán & Kiểm toán, 11-2020(206), 29-33.
3. Trần Đình Khôi Nguyên, Võ ng âm. (2020). ng của vốn xã h i ến
thành quả hoạt ng của các doanh nghiệp trên a bàn thành phố Đ Nẵng. Tạp chí
Công thương, 11-2020(27), 99-104.
4. Trần Đình Khôi Nguyên, Võ ng Tâm. (2021). Ảnh hưởng của các chính
sách hỗ tr v ơ sở hạ tầng ến thành quả hoạt ng của các doanh nghiệp trên a
bàn thành phố Đ Nẵng. Tạp chí Kế toán & Kiểm toán, 5-2021(212), 28-34.
5. Võ H ng Tâm, Trần Đình Khôi Nguyên, Phướ Vũ. (2021). um n
capital, social capital and firm performance in Da Nang city. The 6th International
Conference on Accounting and Finance 2021 (ICOAF), 6-2021.

24

Nghiên Cứu Các Nhân Tố Ảnh Hƣởng Đến Thành Quả Hoạt Động Của Các Doanh Nghiệp Trên Địa Bàn Thành Phố Đà Nẵng, Việt Nam.doc

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Nghiên Cứu Các Nhân Tố Ảnh Hƣởng Đến Thành Quả Hoạt Động Của Các Doanh Nghiệp Trên Địa Bàn Thành Phố Đà Nẵng, Việt Nam.doc

Similar to Nghiên Cứu Các Nhân Tố Ảnh Hƣởng Đến Thành Quả Hoạt Động Của Các Doanh Nghiệp Trên Địa Bàn Thành Phố Đà Nẵng, Việt Nam.doc (20)

More from dịch vụ viết đề tài trọn gói 0973287149

More from dịch vụ viết đề tài trọn gói 0973287149 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Nghiên Cứu Các Nhân Tố Ảnh Hƣởng Đến Thành Quả Hoạt Động Của Các Doanh Nghiệp Trên Địa Bàn Thành Phố Đà Nẵng, Việt Nam.doc