More Related Content Similar to Mon la mien nam Similar to Mon la mien nam (20) Mon la mien nam1. MOĆN LAĆ MIEĆN NAM(1)
1 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
(1) In theo baĆ»n in cuĆ»a NhaĆø xuaĆ”t baĆ»n VaĆŖn hoĆÆc NaĆŖm 1994
2. DĆĆNG
CoĆ¹ ngƶƓĆøi ƱoĆÆc cuoĆ”n āMieĆ”ng ngon HaĆø NoƤiā(1)
cuĆ»a toĆ¢i
xong, thuĆ¹c giuĆÆc:
- MieĆ n Nam nĆ¶Ć“Ć¹c VieƤt coĆ¹ nhieĆ u thĆ¶Ć¹c ngon laĆønh laĆ©m,
sao khoĆ¢ng sƶu taĆ m laĆÆi maĆø vieĆ”t thaĆønh moƤt cuoĆ”n nƶƵa coi
chƓi?
ToĆ¢i boĆ» nhaĆø Ʊi lang baĆÆt tƶĆø luĆ¹c mƶƓĆøi baĆ»y tuoĆ„i. ĆeĆ”n SaĆøi
GoĆøn daĆÆo ƱoĆ¹, toĆ¢i ƱaƵ aĆŖn nem ThuĆ» ĆĆ¶Ć¹c, thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c phaĆ¹
laĆ”u LoĆ OĆĆ, aĆŖn toĆ¹p mƓƵ nhieĆ£n ƱƶƓĆøng Ć“Ć» Sa ĆeĆ¹c, neĆ”m suoĆ¢ng
Ć“Ć» CaĆ¢y Mai, thĆ²t boĆø baĆ»y moĆ¹n BaĆø Hom, mƬ CoƤt ĆeĆøn NaĆŖm
NgoĆÆn.
RoĆ i ƱeĆ”n kyĆø naĆøy, laĆÆi trĆ“Ć» veĆ queĆ¢ ngoaĆÆi meĆ”n thƶƓng, toĆ¢i
ƱaƵ thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c nhieĆ u moĆ¹n hĆ“n, nhƶng thuĆ¹ thƶĆÆc toĆ¢i
khoĆ¢ng thaĆ”y caĆ¹c moĆ¹n ƱoĆ¹ coĆ¹ noĆ¹i leĆ¢n ƱƶƓĆÆc caĆ¹i gƬ mĆ“Ć¹i meĆ»,
laĆÆ luĆøng cho laĆ©m.
CoĆ¹ leƵ toĆ¢ caĆ¹ chƬa voĆ¢i ngon thƶĆÆc, nhƶng loĆøng coĆøn gĆ“Ć»i veĆ
coĆ” lyĆ¹ neĆ¢n caĆ¹ roĆ¢ ƱaĆ m SeĆ¹t vaĆ£n laĆø hĆ“n, traĆ¹i su su maĆ¹t nhƶ
da coĆ¢ gaĆ¹i tuyeĆ”t trinh, oĆ¢ hay, sao laĆÆi nhƶ ƱaĆŖng ƱaĆ©ng, maĆø
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 2
http://ebooks.vdcmedia.com
3. mieĆ”ng thĆ²t gaĆø muoĆ”n cheĆ” hoĆ¹a caĆ¹ch gƬ Ʊi nƶƵa cuƵng vaĆ£n cĆ¶Ć¹
nhaĆÆt pheĆøo?
MaƵi ƱeĆ”n gaĆ n ƱaĆ¢y, toĆ¢i mĆ“Ć¹i nhaƤn ra raĆØng hƶƓng vĆ² cuĆ»a
nhƶƵng mieĆ”ng ngon khoĆ¢ng hoaĆøn toaĆøn do nĆ“i khaĆ„u caĆ¹i. TƶĆÆ
nhieĆ¢n, khoĆ¢ng vƬ lyĆ¹ do gƬ heĆ”t, vaĆøo moƤt buoĆ„i chieĆ u xuoĆ”ng
maĆ u kia, mƬnh thaĆ”y mieĆ”ng thĆ²t gaĆø ƱaƤm ƱaĆø hĆ“n, traĆ¹i su
su thoang thoaĆ»ng ngoĆÆt vaĆø con caĆ¹ chƬa voĆ¢i aĆŖn beĆ¹o maĆø
thƓm.
OĆ, taĆÆi sao laĆÆi theĆ”?
ThƬ ra ngon hay khoĆ¢ng laĆø tƶĆÆ Ć“Ć» loĆøng mƬnh. Chƶa chaĆ©c
mieĆ”ng ngon mieĆ n Nam baĆ¢y giĆ“Ćø khaĆ¹c trĆ¶Ć“Ć¹c. Nhƶng ngƶƓĆøi
xa nhaĆø caĆ»m thaĆ”y ngon laĆønh khaĆ¹c trĆ¶Ć“Ć¹c, coĆ¹ leƵ vƬ baĆ¢y giĆ“Ćø
y nhaƤn thĆ¶Ć¹c ƱƶƓĆÆc loĆøng thƶƓng yeĆ¢u cuĆ»a nhƶƵng ngƶƓĆøi Ć“Ć»
chung quanh roƵ reƤt, ƱaƤm ƱaĆø hĆ“n trĆ¶Ć“Ć¹c.
ĆƶƓng buoĆ n day dĆ¶Ć¹t, coĆ¹ moƤt anh baĆÆn ruĆ» veĆ CaĆ¹i BeĆø aĆŖn
oĆ”c gaĆÆo; naĆŖm taĆøn nhĆ“Ć¹ queĆ¢, moƤt coĆ¢ Ć“Ć» Cao LaƵnh mang bieĆ”u
baĆ¹nh in vaĆø ngoĆ i ngay beĆ¢n caĆÆnh taĆ¹ch ra tƶĆøng laĆ¹t moĆ»ng
mĆ“Ćøi aĆŖn; baĆø giaĆø vĆ“ĆÆ Ć“Ć» RaĆÆch GiaĆ¹ leĆ£ meĆ£ Ʊem cho maĆ”y caĆ¹i
baĆ¹nh teĆ¹t baĆ©p, Ćt khoĆ¢ tra, khoĆ¢ goƤc vaĆø xoĆ¢i vĆ²... TaĆ”t caĆ»
nhƶƵng caĆ¹i ƱoĆ¹ coĆ¹ nghĆ³a lyĆ¹ gƬ ƱaĆ¢u, nhƶng aĆŖn thaĆ”y ƱaƤm ƱaĆø,
3 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
(2) "MieĆ”ng ngon HaĆø NoƤi" in laĆ n thĆ¶Ć¹ nhaĆ”t treĆ¢n baĆ¹o MĆ“Ć¹i (xuaĆ”t baĆ»n Ć“Ć» SaĆøi GoĆøn naĆŖm
1950-52, in thaĆønh saĆ¹ch naĆŖm 1955, NhaĆø xuaĆ”t baĆ»n NguyeĆ£n An Ninh) taĆ¹i baĆ»n naĆŖm
1957 (NhaĆø xuaĆ”t baĆ»n Nam Chi trong Kim Lai TuĆøng thƶ)
4. yĆ¹ vĆ², vƬ mƬnh aĆŖn vaĆøo moƤt mieĆ”ng maĆø caĆ»m thaĆ”y hoĆÆ cho
mƬnh caĆ» moƤt taĆ”m loĆøng.
ThƶƓng bieĆ”t bao laĆø thƶƓng, meĆ”n chƶĆøng naĆøo laĆø meĆ”n!
Nhƶng meĆ”n thƶƓng sao cho baĆØng thƶƓng meĆ”n ngƶƓĆøi vĆ“ĆÆ
mieĆ n Nam xoĆ¹t xa ngƶƓĆøi choĆ ng BaĆ©c xa nhaĆø, nay laĆøm moĆ¹n
aĆŖn naĆøy, mai laĆøm moĆ¹n aĆŖn khaĆ¹c, mong sao cho choĆ ng
khuaĆ¢y khoĆ»a ƱƶƓĆÆc noĆ£i buoĆ n thieĆ¢n lyĆ¹ tƶƓng tƶ.
DuĆøng thĆ²t nhieĆ u xoĆ¹t ruoƤt em naĆ”u canh chua caĆ¹ loĆ¹c anh
xĆ“i; chaĆÆo toĆ¢m quaƤn vaĆøo mĆa lao aĆŖn ngoĆÆt vaĆø buĆøi; neĆ”u anh
meƤt thƬ duĆøng baĆ¹t chaĆ¹o chƬa voĆ¢i nheĆ¹!
BaĆ¹nh beĆøo bƬ Ć“Ć» BuĆ¹n noĆ„i tieĆ”ng laĆø ngon; toĆ¢ mƬ BaĆø ĆieĆ„m;
huĆ» tĆu chĆ“ĆÆ giƶƵa MyƵ Tho; baĆ¹nh in Cao LaƵnh; nem TaĆ¢n
HƶƓng aĆŖn mĆ²n xĆ“Ć¹t maĆø gioĆøn; toĆ¢m nĆ¶Ć“Ć¹ng TaĆ¢n ThuaƤn ĆoĆ¢ng
vƶĆøa thĆ“m vƶĆøa ngoĆÆt.
GaĆø nhuĆ¹ng heĆøm ngon nhaĆ”t laĆø BƬnh HoĆøa; con āmoĆ¹ng
tayā Long HaĆ»i; bƶƓƻi TaĆ¢n TrieĆ u; maĆŖng LaĆ¹i ThieĆ¢u; cam CaĆ¹i
BeĆø; dƶĆøa xieĆ¢m MyƵ; dƶa haĆ”u CaĆ u Ngang; con caĆ¹ nhaĆ¹m raĆøo
thĆ²t ngon lƶĆø, aĆŖn maĆ¹t ruoƤt maĆø laĆønh; trĆ¶Ć¹ng chĆch, trĆ¶Ć¹ng
dieƤt vƶĆøa buĆøi vƶĆøa beĆ¹o; coĆ¹ coĆ¢ con gaĆ¹i theo choĆ ng ra tƦnh
maĆø vaĆ£n coĆøn nhĆ“Ć¹ maƵi nem nĆ¶Ć“Ć¹ng ĆĆ¶Ć¹c HoĆøa, caĆ¹ chaĆ¹y CaĆ¹i
VoĆ n, maĆŖng le BaĆø RĆ²a ngon hƓƵi laĆø ngon!
ChoĆ ng maĆø khoĆ¢ng chĆ²u aĆŖn thƬ vĆ“ĆÆ Ć±Ć¶Ćø ngay ra maĆ«t, khoĆ¹c
ƱoĆøi veĆ vĆ“Ć¹i baĆø giaĆø. ToĆ¢i yeĆ¢u ngƶƓĆøi vĆ“ĆÆ mieĆ n Nam thƶĆÆc thaĆø
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 4
http://ebooks.vdcmedia.com
5. nhƶ ƱeĆ”m, yeĆ¢u ai thƬ yeĆ¢u loƤ lieĆ£u, thĆch caĆ¹i gƬ thƬ muoĆ”n
cho ai cuƵng bieĆ”t raĆØng mƬnh thĆch mĆ“Ć¹i nghe! ĆeĆÆp thƬ
muoĆ”n ƱeĆÆp cho saĆ©c saĆ»o, aĆ¹o quaĆ n phaĆ»i laĆøm sao cho noĆ„i baƤt
leĆ¢n hĆ“n caĆ» quaĆ n aĆ¹o cuĆ»a chuĆ¹ng chĆ² em; maĆø ngaĆøy leĆ£ vaĆø
chuĆ» nhaƤt phaĆ»i neĆøo choĆ ng Ʊi chĆ“i cho kyĆø ƱƶƓĆÆc ƱeĆ„ cho
ngƶƓĆøi ta thaĆ”y haĆÆnh phuĆ¹c lĆ¶Ć¹a ƱoĆ¢i cuĆ»a mƬnh.
MieĆ”ng ngon cuĆ»a mieĆ n Nam cuƵng thaĆønh thaƤt nhƶ ngƶƓĆøi
ƱaĆøn baĆø vaƤy. AĆn moƤt mieĆ”ng, ngon ngay, nhƶng ngon
khoĆ¢ng phaĆ»i do vĆ² cuĆ»a chĆnh thĆ¶Ć¹c aĆŖn, maĆø laĆø taĆÆi xaĆÆ vaĆø Ć“Ć¹t
laĆøm noĆ„i vĆ² leĆ¢n, ƱieĆ„m cho khaĆ„u caĆ¹i moƤt tĆ“ duyeĆ¢n aĆ”m aĆ¹p.
AĆn nhƶ theĆ” cuƵng coĆ¹ moƤt caĆ¹i thuĆ¹ rieĆ¢ng, nhƶng laĆøm cho
ngƶƓĆøi ta yeĆ¢u hĆ“n caĆ¹c moĆ¹n aĆŖn cuĆ»a mieĆ n Nam, chƶa chaĆ©c
ƱaƵ laĆø vƬ caĆ¹c moĆ¹n aĆŖn ƱoĆ¹ coĆ¹ nhieĆ u Ć“Ć¹t vaĆø nhieĆ u saĆ», maĆø
cuƵng khoĆ¢ng phaĆ»i vƬ moĆ¹n aĆŖn cuĆ»a mieĆ n Nam nĆ²nh khaĆ„u
caĆ¹i ta ngay, ƱeĆ„ roĆ i chƦ lƶu laĆÆi moƤt dƶ vĆ² raĆ”t mong manh
trong cuoĆ”ng hoĆÆng.
ToĆ¢i yeĆ¢u mieĆ”ng ngon mieĆ n Nam nhieĆ u laĆø vƬ noĆ¹ laĆÆ - laĆÆ
ƱeĆ”n nhieĆ u khi khoĆ¢ng theĆ„ tƶƓƻng tƶƓĆÆng ƱƶƓĆÆc - vaĆø chĆnh
nhƶƵng caĆ¹i laĆÆ Ć±oĆ¹ ƱaƵ cho toĆ¢i thaĆ”y roƵ hĆ“n tĆnh chaĆ”t thƶĆÆc
thaĆø, boƤc loƤ vaĆø chaĆ”t phaĆ¹c cuĆ»a ngƶƓĆøi Nam.
AĆn chaĆ¹o coĆ¹c; nhaƤu nheĆÆt ƱuoĆ¢ng chieĆ¢n; nhaĆ©m moĆ¹n dĆ“i
xaĆøo laĆŖn vĆ“Ć¹i baĆ¹nh mƬ; aĆŖn ve con laĆŖn boƤt; nhaĆ©m naĆ”m
chaĆøm... roĆ i traĆ¹ng mieƤng baĆØng moƤt ly cheĆø ruĆøa hay moƤt
5 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
6. cheĆ¹n muĆ» troĆ¢m... thoaĆÆt mĆ“Ć¹i nghe, maĆ”y maĆø du khaĆ¹ch
khoĆ¢ng phaĆ»i cho laĆø ālaĆÆ hoaĆ©cā, ākyĆø cuĆÆcā hay āĆ“Ć¹n quaĆ¹ā!.
Nhƶng coĆ¹ thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c ƱuĆ» caĆ» nhƶƵng moĆ¹n laĆÆ Ć±oĆ¹ cuĆ»a
mieĆ n Nam, ngƶƓĆøi ta mĆ“Ć¹i thaƤt nhaƤn thĆ¶Ć¹c ƱƶƓĆÆc ƱaĆ”t cuĆ»a
mieĆ n Nam nĆ¶Ć“Ć¹c VieƤt phong phuĆ¹ bieĆ”t chƶĆøng naĆøo, ngƶƓĆøi
cuĆ»a mieĆ n Nam nĆ¶Ć“Ć¹c VieƤt hoĆ n nhieĆ¢n bieĆ”t chƶĆøng naĆøo, vaĆø
mieĆ”ng laĆÆ cuĆ»a mieĆ n Nam nĆ¶Ć“Ć¹c VieƤt laĆÆ bieĆ”t chƶĆøng naĆøo!
CoĆ¹ nhaƤn thĆ¶Ć¹c nhƶ theĆ”, ta mĆ“Ć¹i thaĆ”y moĆ¹n laĆÆ cuĆ»a mieĆ n
Nam ngon hĆ“n leĆ¢n vaĆø ta yeĆ¢u hĆ“n leĆ¢n ngƶƓĆøi mieĆ n Nam
nĆ¶Ć“Ć¹c VieƤt qua nhƶƵng moĆ¹n laĆÆ Ć±oĆ¹, khoĆ¢ng tƶĆøng thaĆ”y Ć“Ć» BaĆ©c
hay Trung.
ToĆ¢i vieĆ”t cuoĆ”n āMoĆ¹n laĆÆ mieĆ n Namā naĆøy ƱeĆ„ ghi moƤt
chuĆ¹t aĆ¢n tƬnh laĆÆi trong nhƶƵng ngaĆøy xa phaĆ n tƶƻ, ƱƶƓĆÆc caĆ¹c
ngƶƓĆøi xa laĆÆ thƶƓng yeĆ¢u nhƶ meĆÆ thƶƓng con, nhƶ vĆ“ĆÆ
thƶƓng choĆ ng, nhƶ em gaĆ¹i thƶƓng anh, chaĆŖm boĆ¹n cho
nhƶƵng mieĆ”ng ngon vaƤt laĆÆ Ć±eĆ„ khuaĆ¢y khoĆ»a noĆ£i loĆøng cuĆ»a
ngƶƓĆøi mang naĆ«ng baĆ»y taĆ¹m bieƤt ly moƤt luĆ¹c.
CoĆ¹ baĆÆn naĆøo con ƱeĆ» cuĆ»a mieĆ n Nam nĆ¶Ć“Ć¹c VieƤt luĆ¹c naĆøy
Ć“Ć» nĆ“i haĆ»i giaĆ¹c thieĆ¢n nhai, tƬnh cĆ“Ćø ƱoĆÆc saĆ¹ch naĆøy, thaĆ”y
tha thieĆ”t vĆ“Ć¹i xĆ¶Ć¹ sĆ“Ć» cuĆ»a mƬnh hĆ“n; coĆ¹ baĆÆn naĆøo chƶa tĆ“Ć¹i
mieĆ n Nam nĆ¶Ć“Ć¹c VieƤt maĆø ƱaƵ thaĆ”y coĆ¹ caĆ»m tƬnh qua nhƶƵng
mieĆ”ng laĆÆ maĆø toĆ¢i seƵ noĆ¹i tĆ“Ć¹i dĆ¶Ć“Ć¹i ƱaĆ¢y hay coĆ¹ baĆÆn naĆøo tƶĆø
nĆ“i xa laĆÆ Ć±eĆ”n, khoĆ¢ng tƬm thaĆ”y sƶĆÆ ngon laĆønh cuĆ»a nĆ¶Ć“Ć¹c
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 6
http://ebooks.vdcmedia.com
7. VieƤt mieĆ n Nam maĆø vƬ loaĆÆt baĆøi naĆøy thaĆ”y thƶƓng meĆ”n
mieĆ n Nam, mieĆ”ng aĆŖn cuĆ»a mieĆ n Nam, ƱaĆ”t nĆ¶Ć“Ć¹c mieĆ n
Nam hĆ“n, theĆ” laĆø toĆ¢i maƵn nguyeƤn.
7 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
8. CANH RUĆA
ThoĆ¢i cuƵng laĆø may: phe daĆ¢n chuĆ» Ć“Ć» MyƵ thaĆ©ng, mƬnh ƱaƵ
thaĆ”y ngay moƤt caĆ¹i lĆ“ĆÆi laĆø bieĆ”t aĆŖn canh ruĆøa. MĆ“Ć¹i nghe,
tƶƓƻng laĆø ƱuĆøa, nhƶng sƶĆÆ thaƤt quaĆ» laĆø nhƶ theĆ”.
TƶĆø thuĆ“Ć» beĆ¹, soĆ”ng Ć“Ć» ThuĆ» ƱoĆ¢ BaĆ©c VieƤt, oĆ¢ng baĆø toĆ¢i, roĆ i
ƱeĆ”n thaĆ y meĆÆ toĆ¢i, chƦ dung naĆÆp ƱƶƓĆÆc moƤt thĆ¶Ć¹ keĆ¢u laĆø ba
ba: ba ba taĆ n, ba ba nĆ¶Ć“Ć¹ng chaĆ», ba ba om, ba ba naĆ”u
giaĆ» caĆ y (coĆ¹ ƱaƤu phuĆÆ, chuoĆ”i xanh, laĆ¹ tĆa toĆ¢... ThƶƓĆÆng ƱeĆ”
Ć“i, ngon quaĆ¹!)... nhƶng ƱeĆ”n caĆ¹i con vaƤt meƤnh danh laĆø
con ruĆøa thƬ toĆ”i kĆ®, khoĆ¢ng ai laĆÆi aĆŖn ƱeĆ”n caĆ¹i thĆ¶Ć¹ ƱoĆ¹ bao
giĆ“Ćø. QuaĆ¹i, con ruĆøa thƬ khaĆ¹c gƬ con ba ba? MaĆø sao aĆŖn ba
ba laĆÆi khoĆ¢ng aĆŖn ruĆøa?
CoĆ¹ luĆ¹c toĆ¢i nghĆ³ nhƶ theĆ” nhƶng khoĆ¢ng daĆ¹m hoĆ»i.
MaƵi ƱeĆ”n sau naĆøy, laĆ”y vĆ“ĆÆ, coĆ¹ buoĆ„i maĆ¢y chieĆ u gioĆ¹ sĆ“Ć¹m,
ngoĆ i āƱaĆ”u lyĆ¹ā vĆ“Ć¹i nhau, toĆ¢i mĆ“Ć¹i bieĆ”t ngƶƓĆøi hieĆ n noƤi trĆ“ĆÆ
phƶƓng BaĆ©c khoĆ¢ng aĆŖn ruĆøa laĆø vƬ thaĆønh kieĆ”n tƶĆø ngaĆøn ƱƓĆøi
xƶa ƱeĆ„ laĆÆi:
ThƶƓng thay thaĆ¢n phaƤn con ruĆøa,
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 8
http://ebooks.vdcmedia.com
9. LeĆ¢n ƱƬnh ƱoƤi haĆÆc, xuoĆ”ng chuĆøa ƱoƤi bia
ĆÅ Ć±Ć¬nh chuĆøa naĆøo, ngƶƓĆøi ta cuƵng thaĆ”y con ruĆøa baĆØng ƱaĆ¹
hay baĆØng goĆ£ neĆ¢n con ruĆøa, khoĆ¢ng ai baĆ»o ai, ƱaƵ maĆ«c nhieĆ¢n
thaĆønh ra moƤt con vaƤt huyeĆ n bĆ, coĆ¹ tĆnh caĆ¹ch thieĆ¢ng
lieĆ¢ng, phaĆ»i toĆ¢n thĆ“Ćø, phaĆ»i kĆnh caĆ„n, khoĆ¢ng ƱƶƓĆÆc coi laĆøm
thƶƓĆøng. ThoĆ¢i, ƱƶĆøng coĆ¹ noĆ¹i baƤy, maĆø phaĆ»i toƤi baĆ¢y giĆ“Ćø ƱaĆ”y.
NgƶƓĆøi vĆ“ĆÆ haĆÆ gioĆÆng xuoĆ”ng kheƵ baĆ»o choĆ ng, nhƶ daĆÆy doĆ£,
nhƶ khuyeĆ¢n can:
- RuĆøa laĆø ƱeƤ tƶƻ trung thaĆønh cuĆ»a ĆĆ¶Ć¹c PhaƤt tƶĆø bi ƱaĆ”y,
bieĆ”t chƶa? NgaĆøy xƶa, ƱaƵ laĆ¢u laĆ©m laĆ©m roĆ i, luĆ¹c thaĆ y ĆƶƓĆøng
TaĆŖng Ʊi thƦnh kinh beĆ¢n TaĆ¢y TruĆ¹c, chĆnh laĆø nhĆ“Ćø con ruĆøa
ƱaĆ”y, chĆ“Ć¹ khoĆ¢ng thƬ laĆøm theĆ” naĆøo maĆø Ʊi ƱƶƓĆÆc thieĆ¢n sĆ“n
vaĆÆn thuĆ»y, ƱƶƓng ƱaĆ u ƱƶƓĆÆc vĆ“Ć¹i bao nhieĆ¢u quyĆ» sĆ¶Ć¹, yeĆ¢u
tinh!? TheĆ” cho neĆ¢n thƦnh ƱƶƓĆÆc kinh roĆ i, thaĆ y ĆƶƓĆøng
TaĆŖng thaĆønh PhaƤt thƬ ĆĆ¶Ć¹c Quan TheĆ” AĆm ngaĆøi cuƵng cho
con ruĆøa thaĆønh PhaƤt luoĆ¢n... VƬ theĆ” khoĆ¢ng bao giĆ“Ćø neĆ¢n aĆŖn
thĆ²t ruĆøa. AĆn vaĆøo thƬ xuĆ¹i quaĆ„y, luĆÆn baĆÆi, khoĆ¢ng coĆøn buoĆ¢n
baĆ¹n, laĆøm aĆŖn gƬ ƱƶƓĆÆc!
YeĆ¢u nhau, baĆ»o theĆ” naĆøo laĆÆi chaĆŗng phaĆ»i nghe. Hai chuĆÆc
naĆŖm, soĆ”ng Ć“Ć» beĆ¢n caĆÆnh ngƶƓĆøi vĆ“ĆÆ beĆ¹ nhoĆ», moƤt nieĆ m kĆnh
PhaƤt thĆ“Ćø TrĆ“Ćøi, toĆ¢i khoĆ¢ng moƤt phuĆ¹t naĆøo daĆ¹m nghĆ³ ƱeĆ”n
chuyeƤn aĆŖn thĆ²t ruĆøa. MaƵi ƱeĆ”n taƤn gaĆ n ƱaĆ¢y, vaĆøo trong naĆøy,
moƤt bieĆ”n coĆ” laĆÆ luĆøng xaĆ»y ra, khĆch ƱoƤng tĆnh toĆø moĆø quaĆ¹
9 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
10. mĆ¶Ć¹c, khieĆ”n cho ngƶƓĆøi choĆ ng ƱaƵ coĆ¹ moƤt laĆ n queĆ¢n haĆŗn lĆ“Ćøi
ngƶƓĆøi vĆ“ĆÆ yeĆ¢u ƱeĆ„ lieĆ u aĆŖn moƤt bƶƵa thĆ²t ruĆøa xem sao.
Nhƶng maĆø caĆ¹i vieƤc lieĆ u lĆ³nh ƱoĆ¹ khoĆ¢ng phaĆ»i laĆø khoĆ¢ng coĆ¹
cĆ“Ć¹!
AĆy laĆø vƬ khoaĆ»ng daĆŖm naĆŖm trĆ“Ć» laĆÆi ƱaĆ¢y, ngaĆøy vui cuĆ»a
keĆ» vieĆ”t saĆ¹ch naĆøy coĆ¹ theĆ„ ƱeĆ”m treĆ¢n ƱaĆ u ngoĆ¹n tay maĆø ngaĆøy
buoĆ Ć¢n thƬ daĆØng daĆ«c nhƶ trong ƱoaĆÆn keĆ”t baĆøi thĆ“ cuĆ»a vua
ĆƶƓĆøng khoĆ¹c ngƶƓĆøi ƱeĆÆp hoĆÆ DƶƓng. MƬnh cĆ¶Ć¹ rƬnh moƤt cĆ“
hoƤi gƬ ƱeĆ„ lieĆ u ƱoĆ„i thĆ“Ćøi vaƤn xem ra theĆ” naĆøo, thƬ truĆ¹ng
ngay vaĆøo luĆ¹c ToĆ„ng thoĆ”ng Eisenhower heĆ”t nhieƤm kyĆø, hai
oĆ¢ng Kennedy vaĆø Nixon tranh nhau laĆøm ToĆ„ng thoĆ”ng.
- NoĆ¹i chuyeƤn daĆØng dai, deĆ£ gheĆ¹t!
- ThƬ ƱaƵ baĆ»o mƬnh ƱƶƓng buoĆ n maĆø! ĆeĆ¢m vaĆ©ng, naĆØm
khoĆ¢ng nguĆ» ƱƶƓĆÆc, mƬnh mĆ“Ć¹i loĆ¢i nhƶƵng baĆøi tuyeĆ¢n ngoĆ¢n cuĆ»a
hai Ć¶Ć¹ng cƶƻ vieĆ¢n ToĆ„ng thoĆ”ng MyƵ ra coi, roĆ i daĆ¢y mĆ“ reĆ£
maĆ¹, ƱoĆÆc luoĆ¢n caĆ» nhƶƵng baĆøi vaĆŖn coĆ„ ƱoƤng cho hai oĆ¢ng. MoƤt
cuoĆ”n saĆ¹ch tuyeĆ¢n truyeĆ n cho coĆ¢ng daĆ¢n Kennedy ƱaƵ laĆøm
cho toĆ¢i chuĆ¹ yĆ¹: cuĆÆ thaĆ¢n maĆ£u ra oĆ¢ng Kennedy, naĆŖm ƱoĆ¹ gaĆ n
taĆ¹m mƶƓi tuoĆ„i, chĆnh laĆø trƶƓƻng ban tuyeĆ¢n truyeĆ n cuĆ»a
oĆ¢ng; caĆ¹c anh em oĆ¢ng Ʊi khaĆ©p moĆÆi nĆ“i hoĆ¢ haĆøo cƶƻ tri boĆ»
phieĆ”u cho oĆ¢ng khoĆ¢ng ngĆ“Ć¹t, nhƶng giuĆ¹p vieƤc cho oĆ¢ng ƱaĆ©c
lƶĆÆc nhaĆ”t, chĆnh laĆø nhƶƵng coĆ¢ em gaĆ¹i oĆ¢ng hoaĆÆt ƱoƤng baĆ”t
phaĆ¢n moƤ daĆÆ, dĆ¶Ć“Ć¹i muoĆ¢n vaĆøn hƬnh thĆ¶Ć¹c khaĆ¹c nhau.
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 10
http://ebooks.vdcmedia.com
11. CaĆ¹c coĆ¢ Ʊi khoĆ¢ng coĆøn thieĆ”u moƤt caĆ¢u laĆÆc boƤ, moƤt hoƤi
lieĆ¢n Ć±Ć“Ć¹i phuĆÆ nƶƵ naĆøo; caĆ¹c coĆ¢ dieĆ£n thuyeĆ”t vaĆø laĆ”y loĆøng phuĆÆ
nƶƵ cho oĆ¢ng anh; nhƶng taĆøi tƬnh nhaĆ”t laĆø cuĆÆ thaĆ¢n maĆ£u vaĆø
caĆ¹c coĆ¢ em cuĆ»a Ć¶Ć¹ng cƶƻ vieĆ¢n Kennedy kheĆ¹o laĆøm caĆ¹c baĆ¹nh
ngoĆÆt ƱeĆ„ bieĆ”u caĆ¹c baĆÆn gaĆ¹i Ć“Ć» tƶĆøng quaƤn xaƵ vaĆø khoĆ¢ng queĆ¢n
gƶƻi keĆøm theo moƤt cuoĆ”n saĆ¹ch moĆ»ng trƬnh baĆøy raĆ”t ƱeĆÆp.
MoƤt cuoĆ”n thĆ“ xanh maĆ u hy voĆÆng? Hay ƱoĆ¹ laĆø moƤt baĆ»n
sao maĆ”y bĆ¶Ć¹c danh hoĆÆa cuĆ»a Gauguin, Van Dyck? KhoĆ¢ng,
thĆ“ hoĆÆa gƬ cuƵng khoĆ¢ng baĆØng. CuoĆ”n saĆ¹ch nhoĆ» beĆ¹ gƶƻi bieĆ”u
caĆ¹c cƶƻ tri ƱoĆ¹ chĆ¶Ć¹a ƱƶĆÆng moƤt baĆ»o vaƤt gia truyeĆ n cuĆ»a doĆøng
hoĆÆ Kennedy: bĆ quyeĆ”t naĆ”u canh ruĆøa. Xin mĆ“Ćøi caĆ¹c baĆÆn gaĆ¹i
cƶƻ tri treĆ¢n toaĆøn boƤ nĆ¶Ć“Ć¹c MyƵ cĆ¶Ć¹ theo ƱoĆ¹ maĆø laĆøm, caĆ¹c baĆÆn
seƵ taĆÆo haĆÆnh phuĆ¹c cho choĆ ng con vaĆø caĆ¹c baĆÆn seƵ thaĆ”y
thieĆ¢n ƱƶƓĆøng khoĆ¢ng Ć“Ć» ƱaĆ¢u xa, maĆø chĆnh Ć“Ć» ngay treĆ¢n traĆ¹i
ƱaƔt!
ĆoĆÆc theĆ”, toĆ¢i thaĆ”y hay hay; nhƶng laĆøm cho toĆ¢i suy nghĆ³
thƶĆÆc nhieĆ u, phaĆ»i laĆø tƶĆø luĆ¹c coĆ¹ tin ƱieƤn loan truyeĆ n cuĆøng
theĆ” giĆ“Ć¹i: Kennedy ƱaĆ©c cƶƻ!
KhoĆ¢ng hieĆ„u taĆÆi laĆøm sao tƶĆø ƱoĆ¹, luĆ¹c naĆøo toĆ¢i cuƵng nghĆ³
tĆ“Ć¹i moĆ¹n canh ruĆøa vaĆø, thƶƓĆøng ƱeĆ¢m, vaĆøo luĆ¹c chaƤp chĆ“Ćøn saĆ©p
nguĆ», toĆ¢i hay lieĆ¢n tƶƓƻng ƱeĆ”n moƤt caĆ¹i Ć±Ć³a taĆ¢y traĆ©ng cĆ¶Ć¹
bong ra, ƱƶĆÆng moƤt thĆ¶Ć¹ nĆ¶Ć“Ć¹c oĆ¹ng aĆ¹nh vaĆøng, treĆ¢n thaĆ» moƤt
nhaĆ¹nh toĆ»i, vaĆøi ba laĆ¹t ra-Ʊi, laƤp laĆø laƤp lĆ“Ćø vaĆøi mieĆ”ng thĆ²t
11 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
12. hung hung maĆ u vaĆøng oĆ”! PhaĆ»i, toĆ¢i tƶƓƻng tƶƓĆÆng canh ruĆøa
cuĆ»a ngƶƓĆøi AĆu MyƵ nhƶ theĆ” ƱoĆ¹, nhƶng chaĆŗng bieĆ”t aĆŖn theĆ”
thƬ coĆ¹ ngon khoĆ¢ng nhƦ? NgƶƓĆøi AĆu MyƵ aĆŖn thĆ²t ngƶĆÆa, thĆ²t
eĆ”ch, ƶĆø thƬ cuƵng ƱƶƓĆÆc Ʊi; nhƶng baĆ»o raĆØng hoĆÆ thĆch canh
ruĆøa thƬ quaĆ» laĆø tƶĆø khi ƱoĆÆc taƤp saĆ¹ch coĆ„ ƱoƤng cho Ć¶Ć¹ng cƶƻ
vieĆ¢n ToĆ„ng thoĆ”ng Kennedy, toĆ¢i mĆ“Ć¹i thaĆ”y laĆ n ƱaĆ u tieĆ¢n nhƶ
vaƤy. RuĆøa aĆŖn coĆ¹ gioĆ”ng thĆ²t ba ba khoĆ¢ng? ThĆ²t noĆ¹ dai vaĆø
nhaĆÆt? VaĆø aĆŖn uoĆ”ng thƬ caĆ¹ch thĆ¶Ć¹c laĆøm ra theĆ” naĆøo, hĆ“Ć»... coĆ¢
NaĆŖm?
ToĆ¢i coĆ¹ moƤt coĆ¢ baĆÆn nhoĆ» quen nhau tƶĆø caĆ¢u chuyeƤn Ʊi
laĆ”y laĆ¹t Ć“Ć» CoĆ n Tranh deƤt chieĆ”u vaĆø bieĆ”t nhau tƶĆø moƤt saĆ¹ng
thu Ʊi haĆ¹i laĆ¹ so ƱuƵa naĆ”u canh vĆ“Ć¹i caĆ¹ cĆ“m ƱeĆ„ cuĆøng aĆŖn
trong moƤt tuĆ¹p leĆ u tranh treĆ¢n coĆ n. YeĆ¢u quaĆ¹ theĆ„ laĆø yeĆ¢u,
coĆ¢ gaĆ¹i beĆ¹ mieĆ n queĆ¢ Sa ĆeĆ¹c! NaĆøy, coĆ¹ phaĆ»i Ć“Ć» ruoƤng ngƶƓĆøi
ta cho boĆ¢ng hoa baĆØng laĆŖng naĆøy laĆø bieĆ„u hieƤn cuĆ»a tƬnh
yeĆ¢u moƤc maĆÆc khoĆ¢ng? ĆĆ maĆø queĆ¢n maĆ”t nhƦ, bao giĆ“Ćø em
laĆ”y choĆ ng? MaĆø yeĆ¢u nhau quaĆ¹ theĆ” naĆøy, ƱeĆ”n khi anh veĆ
thaĆønh vĆ“Ć¹i vĆ“ĆÆ, em coĆ¹ buoĆ n khoĆ¢ng?
NgƶƓĆøi con gaĆ¹i beĆ¹ nhoĆ» khoĆ¢ng bieĆ”t gƬ heĆ”t, ngoaĆøi nhƶƵng
chuoĆ£i giĆ“Ćø daĆØng daĆ«c ngoĆ i beĆ» bƬa, moĆ¹c chaĆ¢n laĆøm chieĆ”u kieĆ”m
tieĆ n, chƦ bieĆ”t caĆ«m cuĆÆi vaĆøo beĆ”p ƱeĆ„ naĆ”u heĆ”t moĆ¹n naĆøy ƱeĆ”n
moĆ¹n kia laĆøm vui ngƶƓĆøi baĆÆn mang naĆ«ng trong loĆøng noĆ£i
bieƤt ly xĆ¶Ć¹ sĆ“Ć».
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 12
http://ebooks.vdcmedia.com
13. AĆn uoĆ”ng khoĆ¢ng coĆ¹ gƬ heĆ”t caĆ»: vaĆøi traĆ¹i ƱieĆ u xaĆøo vĆ“Ć¹i toĆ¢m,
aĆŖn vaĆøo moƤt buoĆ„i chieĆ u coĆ¹ gioĆ¹ haĆ¢y haĆ¢y; moƤt cheĆ¹n muĆ»
troĆ¢m trƶa heĆø; moƤt noĆ i caĆ¹ chaĆ¹y khoĆ¢ng loƤt voĆ», khoĆ¢ng ƱaĆ¹nh
vaĆ„y, kho laĆÆt aĆŖn vĆ“Ć¹i cĆ“m nguoƤi; moƤt cheĆ¹n deĆ” cĆ“m chieĆ¢n
nhaĆ©m nhoĆ¹t buoĆ„i toĆ”i trĆ¶Ć“Ć¹c khi Ʊi naĆØm, hay maĆ”y con oĆ”c
gaĆÆo cuoĆ”n theo loĆ”i bƬ cuoĆ”n chaĆ”m ƱaĆ¼m giaĆ”m Ć“Ć¹t aĆŖn vaĆøo luĆ¹c
ƱƶƓng xoĆ¹t ruoƤt... ChƦ coĆ¹ theĆ” thoĆ¢i. Nhƶng phaĆ»i troĆ¢ng thaĆ”y
taƤn maĆ©t ngƶƓĆøi con gaĆ¹i beĆ¹ nhoĆ» ƱoĆ¹ xaĆøo naĆ”u, cheĆ” hoĆ¹a caĆ¹c
moĆ¹n aĆŖn vaĆø ƱeƤ leĆ¢n cho mƬnh duĆøng, ta mĆ“Ć¹i coĆ¹ theĆ„ caĆ»m
thoĆ¢ng ƱƶƓĆÆc sƶĆÆ trang troĆÆng leĆ¢n cao ƱeĆ”n mĆ¶Ć¹c naĆøo vaĆø ta
khoĆ¢ng theĆ„ khoĆ¢ng nghĆ³ raĆØng nhƶƵng moĆ¹n quaĆø heĆøn ƱoĆ¹, ƱoĆ”i
vĆ“Ć¹i coĆ¢ NaĆŖm, coĆøn quyĆ¹ hĆ“n laĆø caĆ¹c baĆø caĆ¹c coĆ¢ Ć“Ć» thaĆønh trĆ²nh
troĆÆng vĆ“Ć¹i sĆ“n haĆøo haĆ»i vĆ².
Sinh laĆøm con nhaĆø ngheĆøo, coĆ¢ chƦ bieĆ”t con cua, con eĆ”ch,
laĆ¹ rau boĆø ngoĆ¹t, con caĆ¹ nham raĆøo, cuĆøng laĆ©m laĆø mieĆ”ng
huyeĆ”t heo luoƤc aĆŖn vĆ“Ć¹i gaĆÆo luĆ¹a ƱoĆ”c, chĆ“Ć¹ coĆ¹ bao giĆ“Ćø bieĆ”t
vaĆ¢y yeĆ”n, sucuĆ¹t hay camaĆŖmbe OĆsiƱa laĆø gƬ. AĆn thĆ²t con
ruĆøa, coĆ” nhieĆ¢n toĆ¢i phaĆ»i hoĆ»i coĆ¢ NaĆŖm vaĆø coĆ” nhieĆ¢n moƤt hoĆ¢m
toĆ¢i ƱaƵ ƱƶƓĆÆc thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c moĆ¹n ruĆøa chĆnh coĆ”ng laĆøm theo
kieĆ„u mieĆ n queĆ¢ Nam VieƤt.
- TrĆ“Ćøi Ć“i! Sao anh laĆÆi coĆ¹ theĆ„ vĆ con ruĆøa vĆ“Ć¹i cua Ʊinh?
CoĆ¹ leƵ Ć“Ć» xĆ¶Ć¹ sĆ“Ć» anh, ngƶƓĆøi ta keĆ¢u cua Ʊinh laĆø ba ba, vaĆø
em nghe caĆ¹c baĆø BaĆ©c di cƶ noĆ¹i chuyeƤn thƬ āĆ“Ć» ngoaĆ»iā ngƶƓĆøi
13 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
14. ta aĆŖn ba ba thƶƓĆøng laĆ©m, hoaĆ«c theo kieĆ„u taĆ n, hoaĆ«c theo
loĆ”i raĆ¹n hay om vĆ“Ć¹i chuoĆ”i xanh, ƱaƤu phuĆÆ, rieĆ ng, meĆ», ƱieĆ„m
theĆ¢m maĆ”y laĆ¹ tĆa toĆ¢ hay rau ngoĆ„. ĆÅ Ć±aĆ¢y, cuƵng vaƤy, ngƶƓĆøi
ta cuƵng aĆŖn cua Ʊinh, nhƶng cua Ʊinh vaĆø ruĆøa coĆ¹ hƶƓng vĆ²
khaĆ¹c haĆŗn nhau, cuƵng nhƶ thĆ²t vĆ²t ta khoĆ¢ng theĆ„ nhƶ thĆ²t
vĆ²t xieĆ¢m, hay khoĆ¢ng ai laĆÆi coĆ¹ theĆ„ so saĆ¹nh con caĆ¹ ngaĆ¹p
vĆ“Ć¹i con caĆ¹ saĆ«t, chƦ vƬ leƵ cuĆøng laĆø loaĆøi caĆ¹.
KhoĆ¢ng ai baĆ»o cho toĆ¢i bieĆ”t Ć“Ć» ƱoĆ¢ thĆ², ngƶƓĆøi ta aĆŖn thĆ²t
ruĆøa theo caĆ¹ch thĆ¶Ć¹c naĆøo, cuƵng nhƶ toĆ¢i chƶa sƶu taĆ m ƱƶƓĆÆc
bĆ quyeĆ”t naĆ”u canh ruĆøa cuĆ»a em gaĆ¹i coĆ” ToĆ„ng toĆ”ng Kennedy
ra sao; nhƶng maĆ”y moĆ¹n ruĆøa cuĆ»a coĆ¢ NaĆŖm naĆ”u cho toĆ¢i
thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c hoĆ¢m ƱoĆ¹ ƱaƵ laĆøm cho toĆ¢i chĆ“ĆÆt caĆ»m thaĆ”y nhƶ
vƶĆøa mĆ“Ć¹i nghe thoang thoaĆ»ng ƱaĆ¢u ƱaĆ¢y moƤt hƶƓng lan hoĆøa
vĆ“Ć¹i hƶƓng xuaĆ¢n luĆ¹c cuĆøng vĆ“Ć¹i ngƶƓĆøi yeĆ¢u treĆøo leĆ¢n moƤt ƱƦnh
nuĆ¹i cao treĆ¢n ĆaĆø LaĆÆt.
CoĆ¹ nhƶƵng ngƶƓĆøi saĆønh aĆŖn muoĆ”n thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c moĆ¹n aĆŖn
gƬ, heĆ”t sĆ¶Ć¹c giƶƵ cho kyĆø ƱƶƓĆÆc vĆ² cuĆ»a moĆ¹n ƱoĆ¹ trong khi cheĆ”
hoĆ¹a mĆ“Ć¹i vƶĆøa loĆøng. AĆn rƶƓi, sĆ“ĆÆ tanh, maĆø cho gia vĆ² ƱaĆ¹nh
aĆ¹t maĆ”t caĆ» vĆ² cuĆ»a chĆnh con rƶƓi; aĆŖn deĆ¢ haĆ m maĆø cho laĆ¹
saĆ» vaĆø taĆ„y gƶĆøng quaĆ¹ tay ƱeĆ„ cho maĆ”t muĆøi hoi, hoaĆ«c pha
maĆ©m toĆ¢m aĆŖn chaĆ» caĆ¹ maĆø cho nhieĆ u rƶƓĆÆu vaĆø chanh quaĆ¹,
laĆøm maĆ”t caĆ» vĆ² cuĆ»a maĆ©m toĆ¢m, aĆŖn nhƶ theĆ” tĆ¶Ć¹c laĆø āaĆ¹m saĆ¹tā
caĆ¹c vĆ² caĆŖn baĆ»n cuĆ»a moĆ¹n aĆŖn, āthƶĆÆc baĆ”t tri kyĆø vĆ²ā. ToĆ¢i
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 14
http://ebooks.vdcmedia.com
15. thĆch moĆ¹n ba ba taĆ n, ba ba hoĆ ng sĆu, ba ba om duyeĆ¢n
daĆ¹ng, trieĆ n mieĆ¢n, nhƶng aĆŖn ƱeĆ”n ruĆøa maĆø thaƤt goĆÆi laĆø
āthƶƓƻng thĆ¶Ć¹cā, caĆ n phaĆ»i aĆŖn theo hai moĆ¹n chĆnh maĆø coĆ¢
NaĆŖm ƱaƵ laĆøm cho toĆ¢i. ĆoĆ¹ laĆø moĆ¹n ruĆøa xaĆøo vaĆø moĆ¹n xeĆ¹ phay
goƻi baƩp chuoƔi.
LuĆ¹c coĆøn Ć“Ć» ngoaĆøi BaĆ©c, toĆ¢i ƱaƵ ƱƶƓĆÆc troĆ¢ng thaĆ”y moƤt con
ruĆøa to baĆØng caĆ¹i nia lĆ“Ć¹n leĆ¢n phĆ“i naĆ©ng Ć“Ć» trĆ¶Ć“Ć¹c ƱeĆ n vua
LeĆ¢. RuĆøa nhƶ theĆ”, toĆ¢i ƱaƵ cho laĆø lĆ“Ć¹n laĆ©m nhƶng sau naĆøy
xem saĆ¹ch thƬ chƶa thaĆ”m vaĆøo ƱaĆ¢u heĆ”t.
Trong hai mƶƓi nhaĆŖm loaĆøi ruĆøa soĆ”ng Ć“Ć» trong trĆ“Ćøi ƱaĆ”t,
ngƶƓĆøi ta ƱaƵ tƬm thaĆ”y nhƶƵng con to baĆØng caĆ» moƤt caĆ¹i
chieĆ”u roƤng nhaĆ”t, caĆ¢n naĆ«ng tĆ“Ć¹i naĆŖm traĆŖm kĆ, nhƶng traĆ¹i
laĆÆi, laĆÆi coĆ¹ nhƶƵng con soĆ”ng haĆøng traĆŖm naĆŖm maĆø khoĆ¢ng lĆ“Ć¹n
hĆ“n moƤt baĆøn tay, ta coĆ¹ theĆ„ cho vaĆøo tuĆ¹i baƱƓĆøsuy Ʊi daĆÆo
maĆø khoĆ¢ng ai thaĆ”y.
NgƶƓĆøi ta baĆ©t noĆ¹ ra sao? Ta thƶƓĆøng vaĆ£n tƶƓƻng chƦ coĆ¹
hai thĆ¶Ć¹ ruĆøa: ruĆøa nuĆ¹i vaĆø ruĆøa soĆ¢ng, ruĆøa sƬnh. ThƶĆÆc ra,
ngoaĆøi hai thĆ¶Ć¹ ƱoĆ¹, coĆøn coĆ¹ moƤt thĆ¶Ć¹ ruĆøa bieĆ„n nƶƵa. RuĆøa bieĆ„n
aĆŖn thĆ²t caĆ¹, toĆ¢m vaĆø nhieĆ u khi baĆ©t vĆ²t, baĆ©t le nhƶ chĆ“Ć¹p
nhoaĆ¹ng; coĆøn ruĆøa soĆ¢ng, ruĆøa sƬnh thƬ thƶƓĆøng aĆŖn reĆ¢u, aĆŖn
saƤy nhƶng cuƵng khoĆ¢ng cheĆ¢ toĆ¢m caĆ¹, neĆ”u chaĆŗng may
nhƶƵng con naĆøy sa vaĆøo mieƤng chuĆ¹ng; bĆ“Ć»i vƬ ruĆøa bieĆ„n, ruĆøa
soĆ¢ng hay ruĆøa nuĆ¹i ƱeĆ u coĆ¹ moƤt ƱieĆ„m gioĆ”ng loaĆøi chim laĆø
15 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
16. chuĆ¹ng coĆ¹ moƤt caĆ¹i mieƤng khoĆ¢ng raĆŖng maĆø hai meĆ¹p thƬ raĆ©n
nhƶ sƶĆøng, thƶƓĆøng goĆÆi laĆø caĆ¹i moĆ».
NhƶƵng ngƶƓĆøi aĆŖn thĆ²t ruĆøa khoĆ¢ng thĆch nhƶƵng thĆ¶Ć¹ lĆ“Ć¹n
quaĆ¹ vƬ ta coĆ¹ quan nieƤm caĆ¹i gƬ lĆ“Ć¹n quaĆ¹ ƱeĆ u laĆø thaĆ n hoaĆ«c
laĆø ma. RuĆøa lyĆ¹ tƶƓƻng cho ngƶƓĆøi ta aĆŖn thĆ²t laĆø thĆ¶Ć¹ ruĆøa lĆ“Ć¹n
baĆØng caĆ¹i Ć±Ć³a taĆ¢y. Theo caĆ¹c saĆ¹ch AĆu MyƵ thuaƤt laĆÆi thƬ tƶĆø
naĆŖm 1708, ngƶƓĆøi AĆu chaĆ¢u ƱaƵ thĆch aĆŖn thĆ²t ruĆøa, ĆaĆÆi uĆ¹y
Francois Leglat ƱaƵ vieĆ”t trong moƤt cuoĆ”n nhaƤt kyĆ¹ cuĆ»a oĆ¢ng:
āThĆ²t ruĆøa cuƵng tƶĆÆa nhƶ thĆ²t trƶĆøu nhƶng aĆŖn thanh hĆ“n
nhieĆ uā. NhaĆø thaĆ¹m hieĆ„m Marc Antoine Rendu aĆŖn thĆ²t ruĆøa
haĆ» quaĆ¹ cuƵng vieĆ”t: āCanh ruĆøa laĆø vua canhā vaĆø khoĆ¢ng cheĆ¢
nhƶƵng con ruĆøa kyĆø laĆÆ khoĆ¢ng coĆ¹ vaĆ»y nhƶng toaĆøn mƬnh boĆÆc
moƤt taĆ”m da nhƶ kieĆ„u moƤt nhaĆø voƵ sĆ³ thĆ“Ćøi Trung coĆ„.
Con ruĆøa coĆ¢ NaĆŖm laĆøm cho toĆ¢i aĆŖn hoĆ¢m aĆ”y khoĆ¢ng kyĆø laĆÆ
ƱeĆ”n nhƶ theĆ”; noĆ¹ gioĆ”ng nhƶ caĆ¹c con ruĆøa thƶƓĆøng, chƦ khaĆ¹c
mai noĆ¹ hung hung vaĆøng. CoĆ¢ noĆ¹i:
- RuĆøa aĆŖn theĆ” naĆøo cuƵng ƱƶƓĆÆc, chƦ coĆ¹ moƤt ƱieĆ u neĆ¢n nhĆ“Ć¹
laĆø thĆ¶Ć¹ ruĆøa quaĆÆ, mu Ʊen nhƶ quaĆÆ, aĆŖn khoĆ¢ng toĆ”t. NgƶƓĆøi ta
laĆÆi baĆ»o raĆØng aĆŖn ruĆøa quaĆÆ cuƵng nhƶ aĆŖn cua Ʊinh maĆø cuĆÆt
moƤt caĆŗng thƬ deĆ£ sanh bĆ²nh cuĆøi. ChaĆŗng bieĆ”t coĆ¹ ƱuĆ¹ng hay
khoĆ¢ng? Con ruĆøa maĆø em mua ƱƶƓĆÆc hoĆ¢m nay laĆø ruĆøa vaĆøng,
aĆŖn vaĆøo phaĆ¹t taĆøi, anh duĆøng Ʊi, chĆ“Ć¹ cĆ¶Ć¹ ngoĆ i maĆø nhƬn em
hoaĆøi vaƤy ƶ?
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 16
http://ebooks.vdcmedia.com
17. CoĆ¢ NaĆŖm tieĆ”p theĆ¢m cho toĆ¢i moƤt mieĆ”ng ruĆøa xeĆ¹ phay.
CoĆ¢ noĆ¹i:
- Anh aĆŖn Ʊi, ngoĆÆt laĆ©m. Em laĆøm kyƵ, khoĆ¢ng coĆ¹ sĆ“ĆÆ Ć±au
buĆÆng ƱaĆ¢u. NgƶƓĆøi ta baĆ»o raĆØng laĆøm caĆ¹i gioĆ”ng ruĆøa naĆøy maĆø
khoĆ¢ng lau cho khoĆ¢ nĆ¶Ć“Ć¹c thƬ deĆ£ sinh Ʊau buĆÆng. Anh ƱaƵ
thaĆ”y em laĆøm roĆ i ƱaĆ”y: thĆ²t khoĆ¢ maĆø chĆn nhƶĆø. CoĆ¹ ngƶƓĆøi
cho leĆ¢n loĆø nĆ¶Ć“Ć¹ng roĆ i troĆ¹c mu ra. Em khoĆ¢ng theĆ”. Em cho
vaĆøo noĆ i, trong noĆ i coĆ¹ saĆ¼n muoĆ”i hoƤt; em rang muoĆ”i, khi
naĆøo muoĆ”i noĆ¹ng thƬ boĆ» ruĆøa vaĆøo.
ThaĆ”y muoĆ”i noĆ„ cuƵng ƱƶĆøng baĆ©c ra voƤi; phaĆ»i ƱƓĆÆi cho
muoĆ”i vaĆøng vaĆø tan thaĆønh boƤt, haƵy baĆ©c noĆ i ra. LuĆ¹c ƱoĆ¹, ruĆøa
mĆ“Ć¹i thƶĆÆc cheĆ”t vaĆø thĆ²t noĆ¹ luĆ¹c aĆ”y mĆ“Ć¹i thƶĆÆc saĆŖn. Em caƤy
naĆ©p ra, boĆ» ruoƤt, coĆ¹ trĆ¶Ć¹ng thƬ laĆ”y trĆ¶Ć¹ng; ƱoaĆÆn, laĆ”y dao
laĆ¹ch thĆ²t, xeĆ¹ phay, cuoĆ”n baĆ¹nh traĆ¹ng, gia ƱaƤu phoƤng, rau
raĆŖm vaĆø heĆÆ, nhƶ theĆ” naĆøy. Anh phaĆ»i chaĆ”m ƱaĆ£m nĆ¶Ć“Ć¹c maĆ©m
Ć“Ć¹t coĆ¹ pha giaĆ”m vaĆø ƱƶƓĆøng, aĆŖn vĆ“Ć¹i ƱoĆ chua mĆ“Ć¹i ngon, anh
aĆø.
AĆn kieĆ„u naĆøy thƬ thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c ƱƶƓĆÆc chaĆ¢n vĆ² cuĆ»a moĆ¹n
thĆ²t ruĆøa; ngƶƓĆøi ta thaĆ”y thoang thoaĆ»ng moƤt chuĆ¹t tanh tƶĆÆa
nhƶ caĆ¹i tanh cuĆ»a soĆø, cuĆ»a heĆ”n, theĆ¢m caĆ¹i chaĆ”t ngoĆÆt cuĆ»a
thĆ²t gaĆø chaĆ¢n chƬ maĆø laĆÆi man maĆ¹t tƶĆÆa nhƶ thĆ²t vĆ²t xieĆ¢m.
ThuĆ¹ thƶĆÆc laĆø toĆ¢i khoĆ¢ng thaĆ”y caĆ¹i gƬ ātƶĆÆa thĆ²t trƶĆøuā nhƶ lĆ“Ćøi
ĆaĆÆi uĆ¹y Leglat ƱaƵ noĆ¹i, song aĆŖn ƱeĆ”n caĆ¹i nĆ¶Ć“Ć¹c leĆøo ruĆøa luoƤt
17 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
18. thƬ phaĆ»i nhaƤn laĆø ngon, nhƶng caĆ¹i ngon ƱaĆ¢y vaĆ£n khoĆ¢ng
phaĆ»i laĆø caĆ¹i ngon ƱaĆ¹o ƱeĆ„ cuĆ»a thĆ²t trƶĆøu, hay thĆ²t boĆø con,
maĆø laĆø caĆ¹i ngon dĆ²u hieĆ n, thanh caĆ»nh vaĆø kĆn ƱaĆ¹o, tƶĆÆa
nhƶ moĆ¹n gaĆø gioĆø naĆ”u vĆ“Ć¹i sa saĆ¢m, yĆ¹ dĆ³, theĆ¢m chaĆ”t tanh
tanh thuĆ¹ vĆ² cuĆ»a moĆ¹n haĆø maĆø ta aĆŖn soĆ”ng Ć“Ć» treĆ¢n bĆ“Ćø bieĆ„n
VuƵng TaĆøu hay Long HaĆ»i.
OĆng naĆøo cho aĆŖn nhƶ theĆ” laĆø thanh caĆ»nh quaĆ¹, muoĆ”n
ƱaƤm ƱaĆø hĆ“n moƤt chuĆ¹t, neĆ¢n duĆøng moĆ¹n ruĆøa xaĆøo: thĆ²t ruĆøa
rang leĆ¢n roĆ i chaĆ«t ra tƶĆøng mieĆ”ng baĆØng con cĆ“Ćø, cho vaĆøo
chaĆ»o xaĆøo vĆ“Ć¹i cuĆ» haĆønh, gia theĆ¢m thĆ¶Ć¹ rau gƬ tuĆøy yĆ¹, xuĆ¹c ra
Ć±Ć³a, aĆŖn luoĆ¢n vĆ“Ć¹i moƤt hai tĆ“Ć¹p rƶƓĆÆu Ʊƶa cay, ta caĆ»m nhƶ
aĆŖn ba ba hoĆ ng sĆu cuĆ»a TaĆ u. NeĆ”u cho vaĆøo noĆ i gia nĆ¶Ć“Ć¹c,
Ʊun leĆ¢n vaĆø boĆ» theĆ¢m maĆ”y mieĆ”ng su su, caĆø roĆ”t, toĆ”ng cuĆ¹
vaĆø vaĆøi caĆ¹i chaĆ¢n gaĆø aĆ¹c haĆ m leĆ¢n, ta seƵ caĆ»m thaĆ”y caĆ¹i vĆ²
ba ba caĆ¹y duĆøng.
Nhƶng aĆŖn thƶĆÆc cho thĆch khaĆ„u nhƶƵng ngƶƓĆøi saĆønh
thƶƓĆøng duĆøng moĆ¹n ruĆøa haĆ”p caĆ¹ch thuĆ»y: thĆ²t ruĆøa chaĆ«t ra
tƶĆøng mieĆ”ng nhoĆ», cho ƱuĆ¹ng phaĆ¢n laĆÆng sa saĆ¢m, yĆ¹ dĆ³, ƱaĆÆi
quy vaĆø baĆÆch thƶƓĆÆc, ƱƓĆÆi cho thĆ²t ruĆøa thaƤt chĆn vaĆø meĆ m,
Ʊem ra aĆŖn, sĆ¶Ć“Ć¹ng oĆ¢ng thaĆ n khaĆ„u khoĆ¢ng chĆ²u ƱƶƓĆÆc.
HaĆ”p caĆ¹ch thuĆ»y nhƶ theĆ” hĆ“i laĆ¢u.
Trong khi chĆ“Ćø ƱƓĆÆi, nhƶƵng oĆ¢ng bĆ“ĆÆm nhaƤu coĆ¹ theĆ„ laĆ”y
maĆ”y caĆ¹i chaĆ¢n ruĆøa ra nĆ¶Ć“Ć¹ng leĆ¢n nhaĆ”m nhaĆ¹p. ChaĆ¢n ruĆøa
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 18
http://ebooks.vdcmedia.com
19. nhieĆ u gaĆ¢n; ta caĆÆp chaĆ¢n gaĆø theĆ” naĆøo thƬ gaĆ¢n chaĆ¢n ruĆøa
cuƵng tƶĆøa tƶĆÆa nhƶ theĆ”; nhƶng coĆ¹ nhieĆ u ngƶƓĆøi baĆ»o gaƤm
chaĆ¢n ruĆøa ākhoĆ¢ng coĆ¹ sĆ¶Ć“Ć¹ngā baĆØng laĆ”y nhƶƵng caĆ¹i vaĆ„y treĆ¢n
mai noĆ¹ nĆ¶Ć“Ć¹ng chaĆ¹y leĆ¢n maĆø nhaĆ©m rƶƓĆÆu - cheĆ”t chƶƻa, gioĆøn
cĆ¶Ć¹ tanh taĆ¹ch maĆø buĆøi quaĆ¹ theĆ„ laĆø buĆøi! NaĆøy, caĆ¹c traĆ¹i ānoaā
cuĆ»a TaĆ¢y, toĆ¢i ƱoĆ” coĆ¹ theĆ„ Ʊem ra maĆø bƬ ƱƶƓĆÆc ƱaĆ”y!
RuĆøa caĆ¹ch thuĆ»y ƱaƵ ƱƶƓĆÆc roĆ i ƱaĆ”y, mĆ“Ćøi oĆ¢ng laĆ”y ra duĆøng.
HuĆ¹p maĆ”y thƬa thƶƻ maĆø coi, oĆ¢ng thaĆ”y maĆ¹t ruoƤt lieĆ n; nĆ¶Ć“Ć¹c
khoĆ¢ng beĆ¹o nhƶng ngoĆÆt; muĆøi tanh cuĆ»a ruĆøa quyeƤn laĆ”y muĆøi
yĆ¹ dĆ³, baĆÆch thƶƓĆÆc taĆÆo neĆ¢n moƤt vĆ² rieĆ¢ng tƶĆÆa nhƶ thĆ²t nai
tĆ“, maĆø laĆÆi tƶĆÆa nhƶ thĆ²t raĆ©n, nhaĆ n nhaƤn, the the, maĆø laĆÆi
trĆ“n lƶĆø cuoĆ”ng hoĆÆng nhƶ canh yeĆ”n. AĆn maĆø sĆ¶Ć“Ć¹ng khaĆ„u
caĆ¹i nhƶ theĆ”, chaĆŗng laĆø ƱaƵ quaĆ¹ roĆ i sao? Nhƶng coĆ¹ nhƶƵng
ngƶƓĆøi kyĆø laĆ©m, phaĆøm aĆŖn moĆ¹n gƬ laĆÆ laĆø coĆ” tƬm ra vaĆøi tĆnh
chaĆ”t boĆ„ beĆ¹o cuĆ»a noĆ¹ cho kyĆø ƱƶƓĆÆc mĆ“Ć¹i nghe. VƬ theĆ” coĆ¹ oĆ¢ng
baĆÆn ƱaƵ nghieĆ¢m khaĆ©c baĆ»o toĆ¢i:
- TrĆ“Ćøi! NeĆ”u ruĆøa maĆø chƦ coĆ¹ theĆ” thƬ ƱaĆ¢u coĆ¹ quyĆ¹! NoĆ¹ quyĆ¹
vƬ caĆ¹i khaĆ¹c kia...
- BaĆ„m, caĆ¹i khaĆ¹c aĆ”y laĆø caĆ¹i gƬ?
- Con ruĆøa cuƵng nhƶ con traĆ¢u, oĆ¢ng aĆÆ, khoĆ¢ng coĆ¹ moƤt boƤ
phaƤn naĆøo cuĆ»a noĆ¹ maĆø khoĆ¢ng ƱƶƓĆÆc vieƤc. CaĆ¹i mu vaĆø caĆ¹i
yeĆ”m cuĆ»a noĆ¹ Ʊem phĆ“i duĆøng ƱeĆ„ boĆ¹i vaĆø laĆøm thuoĆ”c chƶƵa
cam phoƄi, cam gan, cam thaƤn, cam tim cuƻa treƻ con; maƤt
19 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
20. noĆ¹ phĆ“i khoĆ¢ trĆ² chĆ¶Ć¹ng Ʊau raĆŖng hay laĆ©m, coĆøn thĆ²t noĆ¹ thƬ
khoĆ¢ng theĆ„ naĆøo noĆ¹i xueĆ„... ngƶƓĆøi ta baĆ»o aĆŖn ƱƶƓĆÆc traĆŖm ngaĆøy
thƬ vĆ“ĆÆ choĆ ng yeĆ”u seƵ maĆÆnh, coĆ¹ oĆ¢ng giaĆø saĆ¹u mƶƓi taĆ¹m tuoĆ„i
laĆ”y vĆ“ĆÆ hai mƶƓi chĆn tuoĆ„i maĆø boĆ”n naĆŖm sanh lieĆ n hai Ć±Ć¶Ć¹a
con trai ƱaƔy!
ToĆ¢i tieĆ”c laĆø luĆ¹c vieĆ”t baĆøi naĆøy khoĆ¢ng coĆ¹ saĆ¹ch āKinh
nghieƤm Y lyĆ¹ ĆoĆ¢ng phƶƓngā ƱeĆ„ truy cĆ¶Ć¹u xem nhƶƵng lĆ“Ćøi
noĆ¹i cuĆ»a oĆ¢ng baĆÆn ƱuĆ¹ng ƱƶƓĆÆc bao nhieĆ¢u phaĆ n traĆŖm; nhƶng
coĆ¹ moƤt ƱieĆ u toĆ¢i bieĆ”t chaĆ©c laĆø chĆnh gioĆ”ng ruĆøa maĆÆnh laĆ©m,
coĆ¹ moƤt sĆ¶Ć¹c soĆ”ng tuyeƤt kyĆø, maĆø laĆÆi soĆ”ng laĆ¢u nhƶ BaĆønh ToĆ„.
NaĆŖm 1938, ngƶƓĆøi ta ƱaƵ tƬm thaĆ”y Ć“Ć» MyƵ nhƶƵng con ruĆøa
maĆø Ć“Ć» treĆ¢n mu coĆøn haĆØn nhƶƵng veĆ”t ƱaĆÆn hoĆ i baĆ»y mƶƓi
nhaĆŖm naĆŖm veĆ trĆ¶Ć“Ć¹c, luĆ¹c xaĆ»y ra cuoƤc Nam BaĆ©c phaĆ¢n
tranh.
LaĆÆi vƶĆøa ƱaĆ¢y, ngƶƓĆøi ta mĆ“Ć¹i baĆ©t ƱƶƓĆÆc moƤt con ruĆøa treĆ¢n
mu coĆ¹ khaĆ©c soĆ” 1844. ThƬ ra con ruĆøa naĆøy soĆ”ng Ćt nhaĆ”t
cuƵng ƱƶƓĆÆc treĆ¢n 120 naĆŖm nay vaĆø xem boƤ daĆ¹ng thƬ vaĆ£n
coĆøn maĆÆnh laĆ©m.
Nhƶng phaĆ¹ kyĆ» luĆÆc soĆ”ng dai - theo sƶĆÆ hieĆ„u bieĆ”t coĆ¹ haĆÆn
cuĆ»a nhƶƵng nhaĆø tƶĆÆ nhieĆ¢n hoĆÆc - thƬ laĆø con ruĆøa maĆø ngƶƓĆøi
ta Ʊƶa taĆ«ng NƶƵ hoaĆøng EugeĆ¹nie. Theo nhaĆø nghieĆ¢n cĆ¶Ć¹u
Ambroise Randu, luĆ¹c con ruĆøa naĆøy theo NƶƵ hoaĆøng Ʊi Ai
CaƤp ƱeĆ„ khaĆ¹nh thaĆønh kinh ƱaĆøo Suez noĆ¹ ƱaƵ ƱƶƓĆÆc 140 tuoĆ„i
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 20
http://ebooks.vdcmedia.com
21. trĆ“Ćøi. GiƶƵa ƱƶƓĆøng, noĆ¹ bĆ² laĆÆc. MaƵi veĆ sau, ngƶƓĆøi ta mĆ“Ć¹i
thaĆ”y noĆ¹ - nhƶng thaĆ”y Ć“Ć» ƱaĆ¢u? ĆÅ vuĆøng Kim TƶĆÆ ThaĆ¹p! QuoĆ”c
vƶƓng Farouk ƱeƤ NhĆ² (Farouk II) nuoĆ¢i noĆ¹ trong HoaĆøng
cung. BaĆ¢y giĆ“Ćø noĆ¹ laĆø āthƶƓĆÆng khaĆ¹chā cuĆ»a vƶƓĆøn thuĆ¹ Le
Caire, thuĆ» ƱoĆ¢ nĆ¶Ć“Ć¹c CoƤng hoĆøa AĆ RaƤp ThoĆ”ng nhaĆ”t vaĆø tĆnh
ƱeĆ”n nay ƱƶƓĆÆc hĆ“n 250 tuoĆ„i.
ĆÅ phƶƓng ĆoĆ¢ng, ruĆøa laĆø moƤt trong tĆ¶Ć¹ quĆ (laĆ¢n, ly, qui,
phƶƓĆÆng), khoĆ¢ng nhƶƵng laĆø vƬ ruĆøa baĆ¹o ƱieĆ m laĆønh, maĆø coĆøn
ƱƶƓĆÆc coi laĆø tƶƓĆÆng trƶng cuĆ»a tuoĆ„i thoĆÆ cuĆ»a con ngƶƓĆøi. ThƶĆÆc
ra, ruĆøa khoĆ¢ng nhƶƵng soĆ”ng laĆ¢u maĆø laĆÆi coĆøn maĆÆnh laĆ©m. CaĆ¹c
nhaĆø tƶĆÆ nhieĆ¢n hoĆÆc cho bieĆ”t moƤt con ruĆøa nuĆ¹i bƬnh thƶƓĆøng
coĆ¹ theĆ„ ācoƵngā moƤt Ć±Ć¶Ć¹a treĆ» treĆ¢n lƶng maĆø Ʊi laĆÆi thong thaĆ»
haĆøng caĆ¢y soĆ”. MoƤt con ruĆøa lĆ“Ć¹n Ć“Ć» MyƵ coĆ¹ theĆ„ chĆ“Ć» phaĆŖng
phaĆŖng moƤt āgi ayā
(1)
naĆ«ng baĆ»y mƶƓi kĆ treĆ¢n caĆ¹i mu
ƱƶƓĆøng kĆnh boĆ”n mƶƓi laĆŖm phaĆ¢n cuĆ»a noĆ¹.
TheĆ” kyĆ» trĆ¶Ć“Ć¹c, nhaĆø baĆ¹c hoĆÆc ThuĆÆy ĆieĆ„n Alexandre
Kestern muoĆ”n giƶƵ xaĆ¹c moƤt con ruĆøa laĆøm kyĆ» nieƤm, tƬm
caĆ¹ch gieĆ”t noĆ¹ Ʊi maĆø loay hoay haĆøng thaĆ¹ng khoĆ¢ng bieĆ”t
gieĆ”t noĆ„i. ThoaĆÆt ƱaĆ u, oĆ¢ng ta treo con ruĆøa leĆ¢n cao, cho ƱaĆ u
noĆ¹ vaĆøo trong moƤt thuĆøng phuy nĆ¶Ć“Ć¹c, vaĆø laĆ”y daĆ¢y buoƤc coĆ„
noĆ¹ laĆÆi, ƱeĆ„ cho noĆ¹ ngaĆÆt hĆ“i daĆ n. NoĆ¹ vaĆ£n āsoĆ”ng nhaĆŖnā.
Kestern laĆ”y moƤt caĆ¹i kim bƶĆÆ Ć±aĆ¢m thaĆ”u oĆ¹c noĆ¹: noĆ¹ vaĆ£n cĆ¶Ć¹
21 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
(1) G.I = Government issue, chƦ ngƶƓĆøi lĆnh MyƵ
22. soĆ”ng luoĆ¢n. OĆng ta beĆøn ngaĆ¢m noĆ¹ vaĆøo rƶƓĆÆu coĆ¹ pha chaĆ”t
cyanure de potassium: VoĆ¢ Ćch noĆ”t. RuĆ¹t cuoƤc, oĆ¢ng phaĆ»i aĆ¹p
duĆÆng phƶƓng phaĆ¹p cuĆ»a āoĆ¢ng SaĆøi GoĆønā: traĆ»m thuĆ» noĆ¹ nhƶ
laĆø traĆ»m TrĆ²nh AĆn! MoƤt tuaĆ n sau thaĆ¢n theĆ„ noĆ¹ coĆøn cƶĆÆa
quaƤy, boĆ”n chaĆ¢n duoĆ£i ra vaĆø thuĆÆt vaĆøo trong mu, coĆøn caĆ¹i
moĆ» thƬ vaĆ£n caĆ©n!
MoƤt con vaƤt dai sĆ¶Ć¹c vaĆø soĆ”ng dai nhƶ theĆ”, coĆ” nhieĆ¢n
phaĆ»i laĆø con thĆ²t lyĆ¹ tƶƓƻng cuĆ»a nhƶƵng nhaĆø dinh dƶƓƵng
muoĆ”n tƬm sĆ¶Ć¹c maĆÆnh baĆØng moĆ¹n aĆŖn.
ThuĆ“Ć» nhoĆ», hoĆÆc nguĆÆ ngoĆ¢n cuĆ»a La Fontaine, chuĆ¹ng ta
thƶƓĆøng vaĆ£n yeĆ¢n trĆ ruĆøa laĆø moƤt gioĆ”ng vaƤt chaƤm chaĆÆp vaĆø
khoĆ¢ng hoaĆÆt ƱoƤng: sƶĆÆ thƶĆÆc, khoĆ¢ng phaĆ»i theĆ”. CoĆ¹ nhieĆ u
gioĆ”ng ruĆøa bieĆ”t loƤi coĆøn gioĆ»i hĆ“n caĆ» caĆ¹, haĆøng trieƤu caĆ¢y soĆ”
laƤn; coĆøn ruĆøa nuĆ¹i, ruĆøa caĆÆn thƬ Ć“Ć» Anh, ngƶƓĆøi ta ƱaƵ thaĆ”y
coĆ¹ con Ʊi du lĆ²ch tĆ“Ć¹i 350 caĆ¢y soĆ” trong voĆøng hai naĆŖm.
RuĆøa Ć“Ć» ƱaĆ»o Galapagos Ʊi thuĆ»ng thƦnh tƶĆø naĆŖm ƱeĆ”n baĆ»y caĆ¢y
soĆ” moƤt ngaĆøy, khoĆ¢ng bieĆ”t moĆ»i; nhƶng laĆÆ vaĆøo bƶĆÆc nhaĆ”t laĆø
Ć“Ć» ĆoĆ¢ng DƶƓng coĆ¹ moƤt gioĆ”ng ruĆøa leo nuĆ¹i nhƶ khƦ vaĆø treĆøo
leĆ¢n caĆ¢y ƱeĆ„ kieĆ”m thĆ¶Ć¹c aĆŖn nhƶ vƶƓĆÆn.
AĆn moƤt moĆ¹n aĆŖn laĆÆ maĆø vƶĆøa nhaĆ”m nhoĆ¹t maĆø laĆÆi vƶĆøa caĆ»m
thaĆ”y ly kyĆø nhƶ theĆ”, ai maĆø laĆÆi khoĆ¢ng thaĆ”y loĆøng mƬnh
phĆ“i phĆ“Ć¹i nhƶ coĆ¹ caĆ¹nh bay. CoĆ¢ NaĆŖm Ć±Ć¶Ć¹ng daƤy, Ʊi thuĆ»ng
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 22
http://ebooks.vdcmedia.com
23. thƦnh vaĆøo nhaĆø trong, laƤt caĆ¹i loĆ ng baĆøn, bƶng ra moƤt caĆ¹i
Ć±Ć³a, ƱaĆ«t trĆ¶Ć“Ć¹c maĆ«t toĆ¢i vaĆø noĆ¹i:
- TheĆ” naĆøo? Anh aĆŖn thĆ²t ruĆøa thaĆ”y laĆøm sao?
- CuƵng ƱƶƓĆÆc, laĆø laĆÆ mieƤng.
- Nhƶng chƶa thaĆ”m vĆ“Ć¹i caĆ¹i naĆøy...
- GƬ vaƤy?
- TrĆ¶Ć¹ng ruĆøa. AĆn ruĆøa maĆø khoĆ¢ng thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c trĆ¶Ć¹ng, tĆ¶Ć¹c
laĆø chƶa aĆŖn ruĆøa vaƤy.
ToĆ¢i nhoĆ¹n tay caĆ m moƤt caĆ¹i trĆ¶Ć¹ng leĆ¢n coi. LuoƤc roĆ i,
trĆ¶Ć¹ng ruĆøa coĆ¹ saĆ©c traĆ©ng, troĆøn vaĆø noĆ„i leĆ¢n nhƶƵng tia maĆ¹u
ƱoĆ». NoĆ¹ luĆøng buĆøng nhƶng dai, caĆ©n vƓƵ thƬ coĆ¹ nĆ¶Ć“Ć¹c vaĆø moƤt
caĆ¹i maĆøng maĆ u vaĆøng saĆ£m. CaĆ¹i trĆ¶Ć¹ng ƱoĆ¹ vƶĆøa muĆ¹t vaĆøo thƬ
ƱaƵ troĆ¢i ƱeĆ”n coĆ„ roĆ i, nhƶng ƱƶĆøng coĆ¹ nuoĆ”t voƤi vaĆøng, hƓƵi
ngƶƓĆøi baĆÆn haĆ¹u aĆŖn! Thƶƻ caĆ©n nhoĆ» nheĆÆ nhƶƵng caĆ¹i trĆ¶Ć¹ng ƱoĆ¹
ra, anh seƵ thaĆ”y noĆ¹ raĆ©n hĆ“n troĆøng ƱoĆ» trĆ¶Ć¹ng gaĆø, maĆø quaĆ¹nh
nhƶ saĆ¹p, vƶĆøa nhai vƶĆøa ngaĆ£m nghĆ³ thƬ coĆ¹ yĆ¹ buĆøi hĆ“n vaĆø
cuƵng thanh hĆ“n. NaĆøy, aĆŖn theĆ¢m moƤt hai caĆ¹i nƶƵa, tuyeƤt
traĆ n, phaĆ»i khoĆ¢ng anh?
OĆ, thaĆ»o naĆøo caĆ¹c nhaĆø tƶĆÆ nhieĆ¢n hoĆÆc khoĆ¢ng ngĆ“Ć¹t ca tuĆÆng
trĆ¶Ć¹ng ruĆøa.
SaĆ¹ch thuaƤt raĆØng vaĆøo khoaĆ»ng daĆŖm chuĆÆc naĆŖm veĆ trĆ¶Ć“Ć¹c,
Ć“Ć» CaĆŖm Pu Chia, coĆ¢ng vieƤc kieĆ”m trĆ¶Ć¹ng ruĆøa ƱƶƓĆÆc qui Ć±Ć²nh
theo moƤt saĆ©c lĆ²nh cuĆ»a nhaĆø vua, vaĆø trĆ¶Ć¹ng cuĆ»a nhƶƵng con
23 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
24. ruĆøa quĆ Ć“Ć» soĆ¢ng ƱeĆ u phaĆ»i Ʊem ātieĆ”nā cuƵng nhƶ hoĆ i trĆ¶Ć“Ć¹c
nĆ¶Ć“Ć¹c ta ātieĆ”nā leĆ¢n nhaĆø vua nhaƵn, queĆ”, vaĆ»i, coĆ”m hay vaĆ¢y,
yeĆ”n. SĆ“Ć» dĆ³ vaƤy laĆø vƬ trĆ¶Ć¹ng ruĆøa aĆŖn thĆch khaĆ„u, ƱaƵ ƱaĆønh,
maĆø coĆøn vƬ moƤt leƵ nƶƵa laĆø noĆ¹ hieĆ”m.
CĆ¶Ć¹ vaĆøo muĆøa ācon nĆ¶Ć“Ć¹cā, ruĆøa caĆ¹i cuƵng āƱoƤng ƱƶĆÆcā nhƶ
heo naĆ¹i vaƤy. ĆƶƓng soĆ”ng thanh nhaĆøn, tĆ³nh mĆ²ch, caĆ¹c
āemā keĆ¹o nhau Ʊi tƬm āchaĆ”t ƱaĆøn oĆ¢ngā khoĆ¢ng phaĆ»i vƬ ānhĆ“Ć¹
ƱeĆ”n teĆ¢n caĆ¹c anh vieĆ”t treĆ¢n laĆ¹, treĆ¢n hoa, vieĆ”t treĆ¢n vuĆ¹ treĆ¢n
moĆ¢ngā, nhƶng chĆnh laĆø ƱeĆ„ āgieĆ”t caĆ¹i saĆ u coĆ¢ ƱoƤc, xaĆ¢y muĆøa
tƬnh aĆ¹i, dƶĆÆng nieĆ m yeĆ¢u... theĆ” heƤā!
OĆi chao, caĆ¹c caƤu ruĆøa luĆ¹c ƱoĆ¹ ālaĆ”y leā dƶƵ quaĆ¹. Y nhƶ caĆ¹c
boĆ” treĆ» ālƶu manhā loƤng haĆønh Ć“Ć» caĆ¹c quaĆ¹n nĆ¶Ć“Ć¹c hieƤn nay
ƱeĆ„ chieĆ”m loĆøng caĆ¹c nƶƵ ca sĆ³, caĆ¹c caƤu ruĆøa giao chieĆ”n cƶĆÆc
kyĆø aĆ¹c lieƤt caĆ©n nhau chĆ choĆ¹e vaĆø tƬm ƱuĆ» caĆ¹c mieĆ”ng khoĆ¹a
āta ki ƱoĆ¢ā ƱeĆ„ vaƤt ngƶƻa nhau ra. Anh naĆøo thaĆ©ng, daĆ©t em
yeĆ¢u Ʊi hƶƓƻng tuaĆ n traĆŖng maƤt - moƤt tuaĆ n traĆŖng maƤt keĆ¹o
daĆøi tĆ“Ć¹i haĆøng tuaĆ n, coĆ¹ khi tĆ“Ć¹i gaĆ n moƤt thaĆ¹ng!
MaĆ©n theĆ”! ChaĆŗng maĆ”y hoĆ i, coĆ¢ ruĆøa ƱaƵ coĆ¹ baĆ u. ThƶƓĆøng
thƶƓĆøng, coĆ¢ ƱeĆ» mƶƓi mƶƓĆøi laĆŖm trĆ¶Ć¹ng, nhƶng ngƶƓĆøi ta ƱaƵ
tƶĆøng thaĆ”y coĆ¹ nhƶƵng con ruĆøa bieĆ„n lĆ“Ć¹n ƱeĆ» tĆ“Ć¹i ba, boĆ”n traĆŖm
trĆ¶Ć¹ng laĆøm ba laĆ n. Nhƶng duĆø laĆø thuoƤc loaĆÆi ruĆøa bieĆ„n, ruĆøa
soĆ¢ng, ruĆøa ƱaĆ”t hay ruĆøa nuĆ¹i, chuĆ¹ng cuƵng caĆøo ƱaĆ”t maĆø choĆ¢n
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 24
http://ebooks.vdcmedia.com
25. trĆ¶Ć¹ng xuoĆ”ng, vƬ theĆ”, trĆ¶Ć¹ng ruĆøa khan hieĆ”m vaĆø do ƱoĆ¹
thaĆønh ra moĆ¹n ātieĆ”nā.
VƶĆøa aĆŖn thĆ²t ruĆøa, vƶĆøa nhaĆ„n nha suy nghĆ³, moƤt mƬnh
nhƶ theĆ”, mƬnh tƶĆÆ nhieĆ¢n thaĆ”y trĆ¶Ć¹ng ruĆøa ƱaƵ ngon laĆÆi ngon
quaĆ¹ chƶĆøng laĆø ngon, maĆø thĆ²t ruĆøa ƱaƵ quĆ laĆÆi quaĆ¹ chƶĆøng laĆø
quĆ. VaĆø mƬnh tƶƓƻng chƶĆøng nhƶ luĆ¹c aĆ”y coĆ¢ NaĆŖm coĆ¹ laĆøm ba
con ruĆøa nƶƵa mƬnh cuƵng cĆ¶Ć¹ aĆŖn... bay!
ĆeĆ¢m aĆ”y, traĆŖng chieĆ”u xuoĆ”ng maĆ»nh giƶƓĆøng keĆ¢ Ć“Ć» ngoaĆøi
vƶƓĆøn. TieĆ”ng con ākueĆ nh quangā vaĆø con traĆØng hiu ru toĆ¢i
vaĆøo nhƶƵng giaĆ”c nguĆ» ƱaĆ y nhƶƵng moƤng laĆønh: toĆ¢i thaĆ”y
mƬnh laĆÆi deĆ»o dai nhƶ hoĆ i hai mƶƓi tuoĆ„i vaĆø Ʊi maƵi, Ʊi
maƵi, qua thieĆ¢n sĆ“n vaĆÆn thuĆ»y nhƶ ruĆøa, ƱeĆ”n moƤt cuoĆ”i trĆ“Ćøi
kia coĆ¹ maĆ¢y xanh, gioĆ¹ tĆm... vaĆø Ć“Ć» moƤt beĆ¢n baƵi lau coĆ¹ gioĆ¹
thoĆ„i haĆ©t hiu, toĆ¢i boĆ£ng thaĆ”y moƤt ngƶƓĆøi yeĆ¢u ƱaƵ maĆ”y naĆŖm
nay khoĆ¢ng gaĆ«p!
25 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
26. CHUOĆT THĆT
TheĆ” laĆø heĆ”t. Bao nhieĆ¢u thaĆønh taĆ¢m, vĆ“Ć¹i coĆ¢ng trƬnh thĆ¶Ć¹c
traĆ©ng ƱeĆ¢m ƱeĆ„ muoĆ”i ƱƶƓĆÆc moƤt lieĆ£n thĆ²t chuoƤt Ʊem leĆ¢n cho
con gaĆ¹i Ć“Ć» ƱoĆ¢ thaĆønh tan vƓƵ heĆ”t trong giaĆ¢y phuĆ¹t chƦ vƬ
moƤt chƶƵ khoĆ¢ng. KhoĆ¢ng aĆŖn. KhoĆ¢ng theĆ„ naĆøo aĆŖn ƱƶƓĆÆc. GheĆ¢
laĆ©m. MaĆ”y Ć±Ć¶Ć¹a chaĆ¹u nhaĆ”t Ć±Ć²nh khoĆ¢ng daĆ¹m aĆŖn. CoĆ¹ nhieĆ u
ngƶƓĆøi choĆ ng voĆ”n ƱaƵ laĆø ngƶƓĆøi ākeĆ¹nā aĆŖn khoĆ¢ng theĆ„ naĆøo
chĆ²u noĆ„i, nhƶng vƬ chieĆ u vĆ“ĆÆ chƦ cƶƓĆøi maĆø khoĆ¢ng noĆ¹i gƬ.
LaĆø vƬ caĆ¹i lieĆ£n thĆ²t chuoƤt muoĆ”i kia laĆø cuĆ»a baĆø giaĆø vĆ“ĆÆ leĆ£
meĆ£ Ʊem tƶĆø An Giang, leĆ¢n cho āvĆ“ĆÆ choĆ ng con Tƶā - maĆø
chuoƤt An Giang, khoĆ»i phaĆ»i noĆ¹i, ai cuƵng bieĆ”t laĆø noĆ„i tieĆ”ng
ngon nhaĆ”t mieĆ n Nam nĆ¶Ć“Ć¹c VieƤt. ToƤi nghieƤp noĆ¹ laĆ”y
choĆ ng ƱaƵ mƶƓĆøi moƤt naĆŖm nay maĆø chƶa coĆ¹ cĆ“ hoƤi veĆ thaĆŖm
queĆ¢. NhĆ“Ć¹ laĆÆi luĆ¹c noĆ¹ coĆøn con gaĆ¹i, chƦ theĆøm oĆ”c gaĆÆo vaĆø
thĆch chuoƤt maĆø daĆŖm thƬ mƶƓĆøi hoĆÆa mĆ“Ć¹i ƱƶƓĆÆc aĆŖn moƤt bƶƵa.
KhoĆ¢ng phaĆ»i vƬ An Giang hieĆ”m chuoƤt - traĆ¹i laĆÆi nhieĆ u laĆø
khaĆ¹c - nhƶng chƦ vƬ taĆÆi Ć“Ć» nhaĆø khoĆ¢ng coĆ¹ con trai, neĆ¢n
khoĆ¢ng coĆ¹ ngƶƓĆøi Ʊi saĆŖn chuoƤt veĆ aĆŖn. BoĆ» tieĆ n ra chĆ“ĆÆ mua,
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 26
http://ebooks.vdcmedia.com
27. ƱoĆ”i vĆ“Ć¹i con nhaĆø ngheĆøo, laĆø chuyeƤn khoĆ¢ng maĆ”y ai nghĆ³ tĆ“Ć¹i.
SoĆ”ng Ć“Ć» queĆ¢, theĆøm chuoƤt quaĆ¹ maĆø phaĆ»i nhĆ²n; baĆ¢y giĆ“Ćø coĆ¹
tieĆ n Ć“Ć» ƱoĆ¢ thaĆønh muoĆ”n aĆŖn thĆ²t chuoƤt chaĆ©c gƬ ƱaƵ coĆ¹, baĆø
giaĆø nhaĆø queĆ¢ mang lieĆ£n thĆ²t chuoƤt muoĆ”i bieĆ”u con, hĆ hƶƻng
laĆø caĆ» nhaĆø ngƶƓĆøi con gaĆ¹i cƶng cuĆ»a mƬnh seƵ tieĆ”p nhaƤn moƤt
caĆ¹ch nieĆ m nĆ“Ć» vaĆø thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c say meĆ¢, khoĆ¢ng ngĆ“Ćø vƶĆøa
mĆ“Ć¹i mĆ“Ć» naĆ©p lieĆ£n ra thƬ, trƶĆø ngƶƓĆøi vĆ“ĆÆ, caĆ» nhaĆø ƱeĆ u haĆ¹ hoĆ”c
mieƤng maĆø keĆ¢u leĆ¢n moƤt tieĆ”ng voĆ¢ nghĆ³a, chƶa thaĆ”y ghi
trong tƶĆÆ Ć±ieĆ„n.
CoĆ¹ phaĆ»i taĆÆi Ć“Ć» ƱoĆ¢ thaĆønh ngƶƓĆøi ta khoĆ¢ng bieĆ”t aĆŖn thĆ²t
chuoƤt khoĆ¢ng? Hay taĆÆi anh choĆ ng BaĆ©c KyĆø khoĆ¢ng thaĆ”y ai
aĆŖn thĆ²t chuoƤt bao giĆ“Ćø neĆ¢n nghe thaĆ”y noĆ¹i thĆ²t chuoƤt thƬ
bĆ“Ć» vĆa? KhoĆ¢ng phaĆ»i. ĆÅ BaĆ©c KyĆø, taĆÆi caĆ¹c mieĆ n queĆ¢, coĆ¹ khoĆ”i
ngƶƓĆøi aĆŖn thĆ²t chuoƤt, nhƶng anh chƦ nghe thoĆ¢i maĆø thƶĆÆc
maĆ©t thƬ chƶa thaĆ”y ai aĆŖn bao giĆ“Ćø. Anh ta quan nieƤm raĆØng
nhƶƵng ngƶƓĆøi aĆŖn uoĆ”ng nhƶ theĆ” laĆø aĆŖn uoĆ”ng lem nhem, baĆ n
cuĆøng baĆ”t ƱaĆ©c dĆ³ mĆ“Ć¹i phaĆ»i aĆŖn thĆ²t chuoƤt; phaĆ»i chi coĆ¹ tieĆ n
ƱeĆ„ aĆŖn thĆ²t lĆ“ĆÆn, thĆ²t gaĆø, thĆ²t boĆø, thĆ²t vĆ²t thƬ chaĆ©c chaĆ©n
khoĆ¢ng coĆ¹ ai nghĆ³ tĆ“Ć¹i chuyeƤn aĆŖn thĆ²t chuoƤt bao giĆ“Ćø. VaĆøo
ƱeĆ”n ƱaĆ¢y, anh ta Ʊi daĆÆo chĆ“ĆÆ BaĆøn CĆ“Ćø, xoĆ¹m ChieĆ”u, ƱoĆ¢i ba
laĆ n ƱaƵ thaĆ”y coĆ¹ ngƶƓĆøi xaĆ¹ch hai caĆ¹i loĆ ng laĆøm baĆØng daĆ¢y
keƵm baĆ¹n chuoƤt, moĆ£i loĆ ng ƱoƤ hai chuĆÆc con, lĆ“Ć¹n baĆØng
chƶĆøng caĆ¹i cƶƓĆøm tay, coĆøn soĆ”ng nguyeĆ¢n, con naĆøo con naĆ”y
27 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
28. veĆ„nh raĆ¢u ra, phƬnh phƬnh loĆ£ muƵi, giƶƓng maĆ©t ra nhƬn
thieĆ¢n haĆÆ moƤt caĆ¹ch nhaĆ¢ng nhaĆ¹o nhƶ nhƶƵng thaĆØng aĆŖn
cĆ¶Ć“Ć¹p. AĆy theĆ” maĆø ngƶƓĆøi ta cuƵng keĆ¹o laĆÆi mua ƱoĆ¢ng ƱaĆ¹o
ƱeĆ„. Hai traĆŖm, hai traĆŖm rƶƓƻi, moƤt chuĆÆc con. NgƶƓĆøi mua
chuoƤt chƦ vaĆøo tƶĆøng con, ngƶƓĆøi baĆ¹n, y nhƶ theĆ„ moƤt tay
haĆ¹t xieƤc, baĆ©t ƱuĆ¹ng taĆ„y lieĆ n, loĆ¢i ra khoĆ»i loĆ ng, quaƤt ƱaĆ¹nh
ƱeĆ¹t moƤt caĆ¹i xuoĆ”ng ƱaĆ”t, con chuoƤt cheĆ”t hoƤc maĆ¹u moĆ m
giaĆ£y maĆ”y caĆ¹i roĆ i āƱi Ć±Ć¶Ć¹tā. MaĆø tuyeƤt nhieĆ¢n ngƶƓĆøi baĆ¹n luĆ¹c
baĆ©t chuoƤt khoĆ¢ng heĆ bĆ² moƤt con naĆøo ƱuĆÆng ƱeĆ”n caĆ¹i moĆ¹ng
tay!
- ThaĆ”y vaƤy, toĆ¢i vaĆ£n ƶa nghĆ³ raĆØng chaĆ©c gƬ chuoƤt ƱoĆ¹ ƱaƵ
laĆø chuoƤt ƱoĆ ng nhƶ ngƶƓĆøi ta vaĆ£n noĆ¹i! HĆ“n theĆ”, toĆ¢i yeĆ¢n
trĆ caĆ¹c tay baĆ¹n chuoƤt ƱoĆ¹ laĆø maĆ”y anh chaĆøng nguĆÆy taĆÆo daĆ¢n
vƶƓĆøn ruoƤng vaĆø chuoƤt cuĆ»a hoĆÆ laĆø chuoƤt coĆ”ng aĆŖn baĆ„n aĆŖn
thƦu, aĆŖn dĆ“ aĆŖn daĆ¹y maĆø haĆøng ƱeĆ¢m hoĆÆ vaĆ£n baĆ©t ƱƶƓĆÆc Ć“Ć» coĆ”ng
raƵnh, sƬnh laĆ y, tha ma moƤ Ć±Ć²a, aĆŖn vaĆøo chƶa bieĆ”t ngon
laĆønh, boĆ„ beĆ¹o ƱaĆ¢u maĆø haƵy thaĆ”y ngay laĆø raĆ”t coĆ¹ theĆ„ bĆ² thoĆ„
taĆ», hay dĆ²ch haĆÆch.
VƬ yeĆ¢n trĆ nhƶ theĆ”, Ć“Ć» BaĆ©c roĆ i vaĆøo Nam, toĆ¢i nhƬn
nhƶƵng ngƶƓĆøi aĆŖn thĆ²t chuoƤt vĆ“Ć¹i nhƶƵng yĆ¹ nghĆ³ ƱaĆ«c bieƤt:
vƶĆøa sĆ“ĆÆ, vƶĆøa gheĆ¢. ĆeĆ”n khi vaĆøo ƱaĆ¢y soĆ”ng vĆ“Ć¹i ngƶƓĆøi baĆÆn
ƱaĆ u goĆ”i tay aĆ”p mieĆ n Nam, Ʊi ƱaĆ¢y Ʊi ƱoĆ¹ vaĆø ƱeĆ¢m khuya
naĆØm nghe vĆ“ĆÆ noĆ¹i chuyeƤn veĆ caĆ¹c moĆ¹n ngon vaƤt laĆÆ, toĆ¢i
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 28
http://ebooks.vdcmedia.com
29. phaĆ»i noĆ¹i laĆø toĆ¢i ngaĆÆc nhieĆ¢n khoĆ¢ng chĆ²u ƱƶƓĆÆc vƬ thĆ²t chuoƤt
khoĆ¢ng phaĆ»i laĆø thĆ¶Ć¹ aĆŖn chĆ“i aĆŖn bĆ“Ćøi nhƶng laĆø moƤt thƶĆÆc
phaĆ„m gia duĆÆng, moƤt moĆ¹n aĆŖn ƱƶƓĆÆc nhieĆ u ngƶƓĆøi ƶa chuoƤng
vaĆø ca tuĆÆng hĆ“n caĆ» thĆ²t gaĆø, thĆ²t vĆ²t, thĆ²t rƶĆøng, thĆ²t choĆ¹.
AĆn thoĆ¢i noĆ¢i Ć±Ć¶Ć¹a con nhoĆ» xong roĆ i, hai vĆ“ĆÆ choĆ ng sau
khi tieĆ£n khaĆ¹ch ra veĆ , ngoĆ i uoĆ”ng nĆ¶Ć“Ć¹c vĆ“Ć¹i nhau Ć“Ć» dĆ¶Ć“Ć¹i
giaĆøn hoa thieĆ¢n lyĆ¹. KhoĆ¢ng hieĆ„u vƬ lieĆ¢n tƶƓƻng ra sao, vĆ“ĆÆ
baĆ»o choĆ ng:
- Anh coĆ¹ thaĆønh kieĆ”n raĆ”t kyĆø. LuĆ¹c naĆøo anh cuƵng quan
nieƤm gaĆø roĆ¢ ti laĆø nhaĆ”t, phaĆ»i chi hoĆ¢m naĆøo em laĆøm moƤt
moĆ¹n thĆ²t chuoƤt ram maĆ«n cho anh xĆ“i, anh seƵ thaĆ”y gaĆø
roĆ¢ ti, ngoĆ£ng roĆ¢ ti, vĆ²t roĆ¢ ti, khoĆ¢ng Ʊi ƱeĆ”n ƱaĆ¢u heĆ”t. Anh
tƶƓƻng caĆ¹i mƓƵ hai con gaĆø soĆ”ng hoĆ¢m nay em laĆøm laĆø ānhaĆ”tā
roĆ i ƶ? KhoĆ¢ng, anh Ć“i, mƓƵ aĆ”y khoĆ¢ng thaĆ”m vaĆøo ƱaĆ¢u vĆ“Ć¹i
mƓƵ chuoƤt, noĆ¹ vaĆøng, thĆ“m maĆø aĆŖn laĆÆi khoĆ¢ng ngaĆ¹n, aĆŖn moƤt
laĆÆi muoĆ”n aĆŖn hai, aĆŖn ba, aĆŖn boĆ”n, aĆŖn maƵi khoĆ¢ng thoĆ¢i.
VĆ“ĆÆ choĆ ng soĆ”ng vĆ“Ć¹i nhau maƵi roĆ i thaĆønh ra cuƵng phaĆ»i
chĆ²u ƱƶĆÆng nhau. MĆ“Ć¹i ƱaĆ u thaĆ”y noĆ¹i aĆŖn thĆ²t chuoƤt thƬ gheĆ¢,
khoĆ¢ng muoĆ”n nghe noĆ¹i tĆ“Ć¹i, daĆ n daĆ n, noĆ¹ quen Ʊi, vĆ“ĆÆ muoĆ”n
noĆ¹i gƬ maĆ«c keƤ; nhƶng sau, mƬnh toĆø moĆø, chuĆ¹ yĆ¹ hĆ“n moƤt
tĆ, thƬ thaĆ”y cuƵng ālaĆø laĆÆā vaĆø maĆ«c duĆø khoĆ¢ng muoĆ”n aĆŖn thƶƻ
xem sao nhƶng khoĆ¢ng thaĆ”y kinh tĆ“Ć»m nhƶ trĆ¶Ć“Ć¹c nƶƵa.
29 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
30. KhoĆ¢ng. MuoĆ”n ƱeĆ cao thĆ²t chuoƤt theĆ” naĆøo Ʊi nƶƵa thƬ anh
choĆ ng BaĆ©c KyĆø cuƵng cĆ¶Ć¹ laĆ©c ƱaĆ u. Nhƶng moƤt hoĆ¢m kia Ʊi
veĆ thaĆŖm queĆ¢ coĆ¢ NaĆŖm, baĆÆn vĆ“ĆÆ, anh choĆ ng tƶĆÆ nhieĆ¢n thaĆ”y
loĆøng mƬnh laĆ¢ng laĆ¢ng vƬ caƤp vĆ“Ć¹i coĆ¢ NaĆŖm Ʊi chĆ“ĆÆ, anh thaĆ”y
chĆnh coĆ¢ cuƵng ca ngĆ“ĆÆi thĆ²t chuoƤt vaĆø mua veĆ maĆ”y chuĆÆc
aĆŖn chĆ“i. NgƶƓĆøi coĆ¢ ƱeĆÆp, gioĆÆng coĆ¢ hƶƵu tƬnh, maĆ©t coĆ¢ laĆÆi
laĆŗng: theĆ” laĆø cheĆ”t anh ƱaĆøn oĆ¢ng, tƶĆÆ nhieĆ¢n nhƬn thaĆ”y caĆ¹i
gƬ cuĆ»a coĆ¢ cuƵng ƱeĆÆp, lĆ“Ćøi noĆ¹i naĆøo cuĆ»a coĆ¢ cuƵng hƶƵu lyĆ¹ coĆ¹
duyeĆ¢n vaĆø anh ta muoĆ”n aĆŖn thƶƻ xem thĆ²t chuoƤt ra theĆ” naĆøo
maĆø ngƶƓĆøi ƱeĆÆp ca ngĆ“ĆÆi heĆ”t lĆ“Ćøi nhƶ vaƤy. CaĆ¹i maĆ¹u meĆ¢ cuĆ»a
anh ƱaĆøn oĆ¢ng Ʊa tƬnh ƱaĆ¹nh cho cheĆ”t cuƵng khoĆ¢ng bao giĆ“Ćø
thay ƱoĆ„i. Nhƶng voĆ”n ƱaƵ bieĆ”t tĆnh Ʊa nghi cuĆ»a vĆ“ĆÆ, anh
vaĆ£n laĆøm boƤ giaĆ£y leĆ¢n ƱaĆ¢y ƱaĆ„y ƱeĆ„ cho chĆnh vĆ“ĆÆ phaĆ»i
khuyeĆ¢n nhuĆ» ƱƶĆøng laĆøm buoĆ n coĆ¢ NaĆŖm, anh ta mĆ“Ć¹i khoĆ¢ng
cheĆ¢ oĆ»ng cheĆ¢ eo. ĆĆ thƬ aĆŖn, ƱaƵ laĆøm sao chƶa? Anh ta ngheĆ¹
beĆ¢n naĆøy, ngoĆ¹ beĆ¢n kia, laĆøm ra caĆ¹i boƤ ngaĆÆc nhieĆ¢n heĆ”t sĆ¶Ć¹c,
nhƶng ruĆ¹t laĆÆi cuƵng cĆ¶Ć¹ baĆ¹m coĆ¢ NaĆŖm Ʊi heĆ”t caĆ¹c daĆ£y haĆøng
Ć“Ć» chĆ“ĆÆ Ć±eĆ„ xem coĆ¢ lƶĆÆa chuoƤt.
LuĆ¹c ƱoĆ¹ baĆ©t ƱaĆ u muĆøa mƶa. TƶĆø luĆ¹c mƶa baĆ©t ƱaĆ u thƶa
thĆ“Ć¹t cho ƱeĆ”n khi mƶa xoĆ”i xaĆ» suoĆ”t ngaĆøy suoĆ”t ƱeĆ¢m, chaĆŗng
cĆ¶Ć¹ chĆ“ĆÆ An Giang, baĆ”t cĆ¶Ć¹ Ć“Ć» chĆ“ĆÆ naĆøo cuƵng baĆ y baĆ¹n chuoƤt
nhƶ Ć“Ć» thaĆønh thĆ² ngƶƓĆøi ta baĆ¹n haĆøng ƱaĆ¹nh caĆ©p Ć“Ć» P.X. baĆøy
baĆ¹n la lieƤt Ć“Ć» hai daĆ£y heĆø ƱƶƓĆøng. TreĆ¢n thƬ trĆ“Ćøi, dĆ¶Ć“Ć¹i thƬ
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 30
http://ebooks.vdcmedia.com
31. chuoƤt: tƶĆÆ nhieĆ¢n anh caĆ»m thaĆ”y neĆ”u mƬnh khoĆ¢ng aĆŖn thĆ²t
chuoƤt thƬ thaĆønh ra ngƶƓĆøi moĆÆi rĆ“ĆÆ cuƵng nhƶ moƤt oĆ¢ng maĆ«c
quaĆ n aĆ¹o sang troĆÆng laĆÆc vaĆøo moƤt theĆ” giĆ“Ć¹i khoĆ»a thaĆ¢n hoĆ¹a
thaĆønh moƤt āquaĆ¹i thaiā moƤt ādĆ² nhaĆ¢nā - neĆ”u khoĆ¢ng muoĆ”n
noĆ¹i laĆø quaĆ¹i vaƤt.
KeĆ„ tƶĆø luĆ¹c aĆ”y, anh caĆ»m thaĆ”y ƱƓƵ gheĆ¢ tĆ“Ć»m moƤt phaĆ n
naĆøo. ThƶĆÆc tƬnh, nghĆ³ thƬ kinh, nhƶng coĆ¹ nhƬn thaĆ”y chuoƤt
baĆøy baĆ¹n Ć“Ć» chĆ“ĆÆ thƬ cuƵng chaĆŗng caĆ»m thaĆ”y sĆ“ĆÆ haƵi hĆ“n khi
ta nhƬn thaĆ”y baĆ¹n thĆ²t heo, thĆ²t choĆ¹, thĆ²t rƶĆøng hay thĆ²t
gaĆø, thĆ²t vĆ²t. ChuoƤt saĆŖn ƱƶƓĆÆc Ʊem veĆ Ć±aƤp cheĆ”t roĆ i Ʊem
thui, loƤt da, moĆ„ buĆÆng, laĆ”y bĆ“Ć¹t mƓƵ chƦ chƶĆøa laĆÆi laĆ¹ gan roĆ i
Ʊem ngaĆ¢m nĆ¶Ć“Ć¹c pheĆøn, thĆ²t chuoƤt ƱoĆ» daĆ n leĆ¢n sau laĆ n laĆ n
xuoĆ”ng maĆ u, traĆ©ng phau phau vaĆø laĆ¹ng boĆ¹ng nhƶ da ngƶƓĆøi
trinh nƶƵ; coĆ¹ ƱoĆ¢i choĆ£ laĆÆi ƶƻng hoĆ ng leĆ¢n. KhoĆ¢ng, khoĆ¢ng,
caĆ¹ch gƬ anh cuƵng phaĆ»i nhaƤn vĆ“Ć¹i toĆ¢i raĆØng caĆ¹i da thĆ²t mĆ²n
maĆøng aĆ”y hĆ¶Ć¹a heĆÆn khoĆ¢ng bieĆ”t bao nhieĆ¢u, haĆ”p daĆ£n khoĆ¢ng
bieĆ”t chƶĆøng naĆøo vaĆø trƶĆø phi anh laĆø LieĆ£u HaĆÆ HueĆ¢ khoĆ¢ng
noĆ¹i gƬ, chĆ“Ć¹ neĆ”u anh cuƵng laĆø ngƶƓĆøi nhƶ toĆ¢i thƬ muoĆ”n gƬ
anh cuƵng phaĆ»i lieĆ¢n tƶƓƻng moƤt caĆ¹ch tuĆÆc tĆ³u vaĆø toƤi loĆ£i ƱeĆ”n
thaĆ¢n theĆ„ ngoĆÆc ngaĆø ādaĆ y daĆ y saĆ¼n ƱuĆ¹cā cuĆ»a coĆ¢ NaĆŖm TrĆ¶Ć¹ng
GaĆø - chaĆŗng gƬ cuƵng noĆ„i tieĆ”ng laĆø āngƶƓĆøi ƱeĆÆp Long XuyeĆ¢nā
moƤt thuƓƻ.
31 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
32. CoĆ¢ noĆ¹i vĆ“Ć¹i vĆ“ĆÆ toĆ¢i, nhƶng laĆÆi luĆ¹ng lieĆ”ng con maĆ©t veĆ
phĆa toĆ¢i:
- ChĆ² Tƶ ƱaƵ bieĆ”t quaĆ¹ roĆ i, lƶĆÆa laĆø phaĆ»i noĆ¹i, nhƶng anh
Tƶ ƱaĆ¢y coĆ¹ leƵ chƶa bieĆ”t roƵ neĆ¢n cĆ¶Ć¹ noĆ¹i nghe chĆ“i. CaĆ¹i
gioĆ”ng chuoƤt naĆøy thui leĆ¢n roĆ i loƤt da aĆŖn mĆ“Ć¹i thieƤt ngon,
chĆ¶Ć¹ Ʊem nhuĆ¹ng nĆ¶Ć“Ć¹c soĆ¢i thƬ troĆ¢ng nhƶ chuoƤt cheĆ”t sƬnh,
khoĆ¢ng nhƶƵng ƱaƵ khoĆ¢ng ƱeĆÆp maĆ©t maĆø aĆŖn vaĆøo laĆÆi khoĆ¢ng
thĆ“m. BĆ“Ć»i theĆ”, chuoƤt baĆ¹n Ć“Ć» chĆ“ĆÆ haĆ u heĆ”t ƱeĆ u Ʊem thui
vaĆøng roĆ i loƤt da khoĆ¢ng coĆ¹ ai baĆ¹n chuoƤt soĆ”ng trƶĆø phi phaĆ»i
chuyeĆ¢n chĆ“Ć» tƶĆø tƦnh naĆøy sang tƦnh khaĆ¹c, tƶĆø nhaĆø queĆ¢ ra
keĆ» chĆ“ĆÆ.
ToĆ¢i ƱaƵ ƱƶƓĆÆc thaĆ”y ngƶƓĆøi ta mua chuoƤt soĆ”ng Ć“Ć» chĆ“ĆÆ xoĆ¹m
ChieĆ”u, chĆ“ĆÆ BaĆøn CĆ“Ćø, nhƶng muoĆ”n thƶĆÆc bieĆ”t ngƶƓĆøi Ć“Ć» ƱaĆ¢y
thĆch thuĆ¹ thĆ²t chuoƤt ƱeĆ”n chƶĆøng naĆøo thƬ moƤt buoĆ„i saĆ¹ng
ƱeĆÆp trĆ“Ćøi naĆøo phaĆ»i Ʊi daĆÆo Ć“Ć» caĆ¹c chĆ“ĆÆ An Giang xem ngƶƓĆøi
ta mua thĆ²t chuoƤt tƶng bƶĆøng nhƶ theĆ” naĆøo. KhoĆ¢ng phaĆ»i
chƦ coĆ¹ daĆ¢n queĆ¢ mĆ“Ć¹i aĆŖn thĆ²t chuoƤt nhƶ Ć“Ć» BaĆ©c ta vaĆ£n thaĆ”y,
nhƶng thĆ² daĆ¢n cuƵng cĆ¶Ć¹ say meĆ¢ thĆ²t chuoƤt luoĆ¢n: naĆøy, oĆ¢ng
nghĆ² vieĆ¢n mua ba chuĆÆc ƱaĆ”y, hai traĆŖm hai moƤt chuĆÆc coĆ¹
baĆ¹n khoĆ¢ng? CoĆøn baĆø BaĆ»y baĆ¹n chaĆÆp phoĆ¢, chuĆ¹ TieĆ u maƤp Ć“Ć»
xeĆ” chĆ“ĆÆ cheĆ¢ chuoƤt khoĆ¢ng beĆ¹o vaĆø keĆ¹m tƶƓi muoĆ”n boĆ» Ʊi,
nhƶng khoĆ¢ng bieĆ”t tieĆ”c reĆ» laĆøm sao laĆÆi ruĆ» nhau quay laĆÆi
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 32
http://ebooks.vdcmedia.com
33. traĆ» hai traĆŖm mƶƓĆøi laĆŖm ƱoĆ ng moƤt chuĆÆc, thoĆ¢i baĆ¹n caĆ» Ʊi
ƱeĆ„ veĆ cho sĆ“Ć¹m suĆ»a coĆ¹ hĆ“n khoĆ¢ng, baĆø SeĆ„n.
ThƬ ra khoĆ¢ng phaĆ»i chƦ coĆ¹ vĆ“ĆÆ toĆ¢i vaĆø coĆ¢ NaĆŖm TrĆ¶Ć¹ng GaĆø
meĆ¢ thĆ²t chuoƤt maĆø ābaĆøn daĆ¢n thieĆ¢n haĆÆā ƱeĆ u meĆ¢. ToĆ¢i baĆ”t
thaĆ n nhĆ“Ć¹ coĆ¹ laĆ n ƱaƵ thaĆ”y coĆ¹ coĆ¢ vaĆøo tieƤm caĆ m ƱoĆ Ć“Ć» tƦnh
caĆ m caĆø raĆ¹ vaĆø daĆ¢y chuyeĆ n laĆ”y Ćt tieĆ n, ra gaĆ n ƱoĆ¹ mua luoĆ¢n
ba kyĆ¹ saĆ u rieĆ¢ng aĆŖn cho ƱaƵ ƱƓĆøi: ƱeĆ”n muĆøa caĆ¹i thĆ¶Ć¹ traĆ¹i caĆ¢y
naĆøy maĆø khoĆ¢ng ƱƶƓĆÆc thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c, moƤt soĆ” ngƶƓĆøi caĆ»m thaĆ”y
mƬnh thieĆ”u thoĆ”n, Ʊau khoĆ„ vaĆø coi nhƶ bĆ² trĆ“Ćøi baĆÆc ƱaƵi. VaĆøo
cƶƵ thaĆ¹ng baĆ»y thaĆ¹ng taĆ¹m, nhƶƵng ngƶƓĆøi ƱaƵ coĆ¹ laĆ n ƱƶƓĆÆc
thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c thĆ²t chuoƤt roĆ i maĆø khoĆ¢ng ƱƶƓĆÆc aĆŖn thĆ²t chuoƤt
coĆ¹ leƵ cuƵng Ć“Ć» vaĆøo caĆ¹i traĆÆng thaĆ¹i taĆ¢m lyĆ¹ cuĆ»a nhƶƵng ngƶƓĆøi
caĆ m daĆ¢y chuyeĆ n vaĆø caĆø raĆ¹ ƱeĆ„ aĆŖn saĆ u rieĆ¢ng cho kyĆø ƱƶƓĆÆc.
ThƶĆÆc ƱeĆ”n baĆ¢y giĆ“Ćø toĆ¢i khoĆ¢ng bieĆ”t caĆ¹i saĆ©c ƱeĆÆp hƶƵu tƬnh
cuĆ»a coĆ¢ NaĆŖm TrĆ¶Ć¹ng GaĆø aĆ»nh hƶƓƻng ƱeĆ”n bƶƵa chuoƤt thĆ²t ƱaĆ u
tieĆ¢n bao nhieĆ¢u phaĆ n traĆŖm, nhƶng toĆ¢i thaĆønh thƶĆÆc tin
raĆØng khoĆ¢ng coĆ¹ moĆ¹n thĆ²t naĆøo maĆø laĆÆi bieĆ”n cheĆ” ƱƶƓĆÆc thaĆønh
ra nhieĆ u moĆ¹n nhƶ thĆ²t chuoƤt. ThĆ²t boĆø nhieĆ u laĆ©m chƦ coĆ¹
baĆ»y moĆ¹n, thĆ²t deĆ¢ ƱoƤ boĆ”n naĆŖm moĆ¹n, thĆ²t gaĆø thĆ²t vĆ²t cuƵng
naĆŖm saĆ¹u moĆ¹n laĆø cuĆøng, chĆ“Ć¹ thĆ²t chuoƤt thƬ coĆ¹ theĆ„ cheĆ” bieĆ”n
ra ƱƶƓĆÆc mƶƓi mƶƓĆøi hai moĆ¹n, maĆø ƱeĆ”n luĆ¹c aĆŖn quen roĆ i
33 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
34. moĆ¹n naĆøo cuƵng haĆ”p daĆ£n, moĆ¹n naĆøo cuƵng laĆÆ vaĆø moĆ¹n naĆøo
cuƵng coĆ¹ nhƶƵng hƶƓng vĆ² khaĆ¹c nhau.
ToĆ¢i phuĆÆc coĆ¢ NaĆŖm vaĆø vĆ“ĆÆ toĆ¢i ƱaƵ cho toĆ¢i thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c boĆ”n
moĆ¹n aĆŖn chĆ“i ālaĆ£m lieƤtā: ChuoƤt laĆ¹ loĆ”t, chuoƤt cuoĆ”n, chuoƤt
xeĆ¹ phay vaĆø chuoƤt luĆ¹c laĆ©c. Nhƶng laĆøm cho ta sĆ¶Ć“Ć¹ng caĆ»
khĆ¶Ć¹u giaĆ¹c, thĆ² giaĆ¹c vaĆø thĆnh giaĆ¹c cuĆøng moƤt luĆ¹c coĆ¹ leƵ laĆø
caĆ¹i moĆ¹n chuoƤt nĆ¶Ć“Ć¹ng vaĆøng treĆ¢n than hoĆ ng, mƓƵ rĆ“Ć¹t xuoĆ”ng
than chaĆ¹y xeĆøo xeĆøo, boĆ”c leĆ¢n moƤt muĆøi thĆ“m ƱieĆ”c muƵi coĆøn
hĆ“n caĆ» buĆ¹n chaĆ» baĆŖm vaĆø chaĆ» mieĆ”ng cuĆ»a ngƶƓĆøi HaĆø NoƤi.
NgoĆ i Ć“Ć» ƱaĆ u xoĆ¹m cuoĆ”i xoĆ¹m chƦ ngƶƻi thaĆ”y muĆøi thĆ“m cuƵng
baĆ©t theĆøm vaĆø phaĆ»i chƶƻi ƱoĆ„ng moƤt caĆ¢u cho... ƱaƵ tĆ¶Ć¹c! RƶƓĆÆu
ƱeĆ” nĆ¶Ć“Ć¹c nhaĆ”t ngaĆ¢m saĆ¢m vaĆø bƬm bĆ²p, haĆÆ thoĆ„ moƤt traĆŖm
ngaĆøy laĆ”y leĆ¢n uoĆ”ng roĆ i gaĆ©p moƤt mieĆ”ng vaĆøng ngaƤy nhƶ
muĆøi da ƱoĆ ng, noĆ¹ng hoĆ¢i hoĆ„i, chaĆ”m nĆ¶Ć“Ć¹c maĆ©m saĆ» Ć“Ć¹t, ƱieĆ„m
maĆ”y sĆ“ĆÆi xoaĆøi thaĆ¹i chƦ roĆ i nhai raĆ”t tƶĆø tƶĆø vaĆø laĆ”y hai ngoĆ¹n
tay nhoĆ¹n moƤt tĆ rau thĆ“m, moƤt tĆ huĆ¹ng caĆ¢y hay moƤt tĆ
ngoĆø taĆ¢y, anh seƵ thaĆ”y - quaĆ¹i! Sao caĆ¹i thĆ²t naĆøy noĆ¹ meĆ m
theĆ” nhƦ, maĆø laĆÆi ngoĆÆt, maĆø laĆÆi thĆ“m moƤt caĆ¹ch ruĆøng rĆ“ĆÆn,
meĆ¢ ly theĆ” nhƦ!
AĆn ƱeĆ”n ba mieĆ”ng, rƶƓĆÆu baĆ©t ƱaĆ u laĆøm cho ācaĆ¹i chaĆ”t xam
xaĆ¹mā Ć“Ć» trong ƱaĆ u ngƶƓĆøi ƱaĆøn oĆ¢ng xaĆ¹o ƱoƤng vaĆø anh ta nhĆ“Ć¹
laĆÆi coĆ¹ moƤt ngaĆøy mƶƓi mƶƓĆøi laĆŖm naĆŖm veĆ trĆ¶Ć“Ć¹c, anh ƱaƵ
trĆ²nh troĆÆng dƶĆÆ moƤt bƶƵa goĆ»i caĆ¹ cuĆ»a moƤt ngƶƓĆøi baĆÆn giaĆø
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 34
http://ebooks.vdcmedia.com
35. mĆ“Ćøi, maĆø khoĆ¢ng baĆ¹o trĆ¶Ć“Ć¹c cho anh bieĆ”t seƵ aĆŖn moĆ¹n gƬ.
NgoĆ i vaĆøo baĆøn, bieĆ”t laĆø chuĆ» nhaĆ¢n mĆ“Ćøi aĆŖn goĆ»i, anh ta
choaĆ¹ng ngƶƓĆøi leĆ¢n, lieĆ”c con maĆ©t hoĆ»i yĆ¹ kieĆ”n ngƶƓĆøi baĆÆn
ngoĆ i beĆ¢n caĆÆnh thƬ ngƶƓĆøi baĆÆn naĆøy cuƵng khoĆ¢ng bieĆ”t thƶƓƻng
thĆ¶Ć¹c moĆ¹n naĆøy luoĆ¢n; nhƶng vƬ xaƵ giao, hai ngƶƓĆøi baĆ”m
nhau baĆ»o cĆ¶Ć¹ aĆŖn bƶĆøa moƤt vaĆøi mieĆ”ng xem sao thƬ ruĆ¹t cuoƤc
chĆnh hai cha laĆÆi aĆŖn kyƵ nhaĆ”t, vaĆø ca ngĆ“ĆÆi moĆ¹n goĆ»i naĆøy
nhieĆ u nhaĆ”t.
BƶƵa aĆŖn thĆ²t chuoƤt ƱaĆ u tieĆ¢n cuĆ»a toĆ¢i taĆÆi An Giang cuƵng
y nhƶ laĆø bƶƵa aĆŖn goĆ»i ƱoĆ¹ Ć“Ć» mieĆ n BaĆ©c VieƤt Nam: Nhƶng
khoĆ¢ng leƵ ƱaĆ¢u laĆ n ƱaĆ u gaĆ«p ngƶƓĆøi ƱeĆÆp maĆø laĆÆi cĆ¶Ć¹ aĆŖn tƬ tƬ
moƤt caĆ¹ch āphaĆøm phu tuĆÆc tƶƻā coi sao cho tieƤn, toĆ¢i ƱaĆønh
phaĆ»i laĆøm ra veĆ» ākhaĆ»nh aĆŖnā xin moƤt cheĆ¹n cĆ“m, āvieƤn cĆ“Ć¹
khoĆ¢ng uoĆ”ng ƱƶƓĆÆc rƶƓĆÆu nhieĆ uā.
AĆn thĆ²t gaĆø, thĆ²t boĆø, thĆ²t vĆ²t, thĆ²t heo, xong moĆ¹n naĆøy
thƬ ƱoĆ„i moĆ¹n khaĆ¹c, ƱieĆ u aĆ”y ai cuƵng thaĆ”y roĆ i vaĆø coĆ¹ nhƶ
theĆ” thƬ ngƶƓĆøi aĆŖn mĆ“Ć¹i laĆÆ mieƤng vaĆø khoĆ¢ng thaĆ”y ngaĆ¹n. OĆi
chao, ƱeĆ”n caĆ¹i thĆ²t chuoƤt thƬ huyeĆ n dieƤu laĆ©m: nhaƤu thĆ²t
chuoƤt roĆ i, ƱeĆ”n luĆ¹c aĆŖn cĆ“m laĆÆi duĆøng toaĆøn nhƶƵng moĆ¹n
chuoƤt luoĆ¢n, vaƤy maĆø chaĆŗng thaĆ”y ngaĆ¹n moƤt ly oĆ¢ng cuĆÆ, traĆ¹i
laĆÆi vaĆ£n cĆ¶Ć¹ ngon Ć“, aĆŖn muoĆ”n... cheĆ”t cĆ“m maĆø mieƤng vaĆ£n
cĆ¶Ć¹ muoĆ”n coĆøn aĆŖn nƶƵa. MeĆ¢ khoĆ¢ng ƱeĆ„ ƱaĆ¢u cho heĆ”t laĆø moĆ¹n
chuoƤt baĆØm nhoĆ» xaĆøo rau moĆø om caƤp vĆ“Ć¹i baĆ¹nh traĆ¹ng nĆ¶Ć“Ć¹ng
35 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
36. vaĆø moĆ¹n chuoƤt xaĆøo baĆ u aĆŖn vƶĆøa maĆ¹t vƶĆøa thĆ“m, tƶĆøa tƶĆÆa
nhƶ cĆ“m troƤn vĆ“Ć¹i trĆ¶Ć¹ng caĆ¹y maĆø laĆÆi aĆŖn theĆ¢m vĆ“Ć¹i maĆ”y
ngoĆÆn rau saĆ©ng chuĆøa HƶƓng vaƤy.
QuaĆ» tƬnh laĆø rƶƓĆÆu luĆ¹c aĆ”y ƱaƵ ngaĆø ngaĆø nhƶng trĆ¶Ć“Ć¹c maĆ«t
vĆ“ĆÆ, mƬnh phaĆ»i tĆnh toaĆ¹n Ʊo lƶƓĆøng tƶĆøng caĆ¢u noĆ¹i khoĆ¢ng
daĆ¹m ca ngĆ“ĆÆi coĆ¢ NaĆŖm TrĆ¶Ć¹ng GaĆø quaĆ¹ mĆ¶Ć¹c, sĆ“ĆÆ vĆ“ĆÆ buoĆ n.
ThƬ quaĆ» ƱeĆ¢m aĆ”y veĆ Ć±eĆ”n nhaĆø, vĆ“ĆÆ choĆ ng naĆØm troĆø chuyeƤn
vĆ“Ć¹i nhau, vĆ“ĆÆ gĆ“ĆÆi laĆÆi bƶƵa aĆŖn ban ngaĆøy vaĆø noĆ¹i:
- KhoĆ¢ng, cĆ¶Ć¹ keĆ„ chĆ² NaĆŖm laĆøm aĆŖn ƱaƵ kheĆ¹o laĆ©m, nhƶng
anh cho caĆ¹i moĆ¹n āchuoƤt baĆØm nhoĆ» xaĆøo rau moĆø omā hoĆ¢m
nay laĆø nhaĆ”t thƬ em khoĆ¢ng chĆ²u. ĆeĆ„ hoĆ¢m naĆøo coĆ¹ ai veĆ
HaƤu Giang, em gƶƻi mua vaĆøi chuĆÆc laĆøm maĆ”y moĆ¹n ālaĆÆ hĆ“n
nƶƵaā anh aĆŖn thƬ chaĆ©c chaĆ©n muoĆ”n cheĆ”t luoĆ¢n.
BieĆ”t laĆø luĆ¹c naĆøy laĆø giĆ“Ćø quyeĆ”t Ć±Ć²nh ƱeĆ„ maĆø nĆ²nh vĆ“ĆÆ
khoĆ¢ng coĆ¹ theĆ” maĆ«t seƵ āsƶng leĆ¢n moƤt ƱoĆ”ngā, toĆ¢i phaĆ»i laĆ”y
moƤt caĆ¹i gioĆÆng raĆ”t vui veĆ» treĆ» trung:
- ThoĆ¢i, em ƱƶĆøng noĆ¹i, nghe maĆø theĆøm. TheĆøm luoĆ¢n caĆ»
em nƶƵa ƱaƔy!
Nhƶ ƱƶƓĆÆc gaƵi vaĆøo loĆøng tƶĆÆ aĆ¹i, vĆ“ĆÆ tƶƓi haĆŗn maĆ«t leĆ¢n:
- Anh coĆ¹ theĆ„ tƶƓƻng tƶƓĆÆng em seƵ laĆøm cho anh nhƶƵng
moĆ¹n gƬ khoĆ¢ng? SĆ“ sĆ“ laĆøm boĆ”n moĆ¹n thoĆ¢i, nhƶng boĆ”n moĆ¹n
anh meĆ¢ cheĆ”t maĆ”t. LaĆø moĆ¹n chuoƤt Ć¶Ć“Ć¹p nguƵ vĆ² hƶƓng chƶĆøng
moƤt tieĆ”ng ƱoĆ ng hoĆ Ć±em khƬa vĆ“Ć¹i nĆ¶Ć“Ć¹c dƶĆøa, ƱaƤy vung laĆÆi
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 36
http://ebooks.vdcmedia.com
37. chƶĆøng mƶƓĆøi laĆŖm phuĆ¹t ƱeĆ„ giƶƵ laĆÆi hƶƓng thĆ“m, moĆ¹n chuoƤt
Ć¶Ć“Ć¹p haĆønh, toĆ»i saĆ» boĆ» loĆø, moĆ¹n chuoƤt kho meĆ m sau khi ram
vaĆøng vaĆø moĆ¹n chuoƤt xaĆøo laĆŖn. Nhƶng caĆ¹i ātuĆ»ā cuĆ»a em laĆø
maĆ©m chuoƤt vaĆø khoĆ¢ chuoƤt. MuĆøa nĆ¶Ć“Ć¹c, chuoƤt nhieĆ u, aĆŖn
khoĆ¢ng heĆ”t Ʊem thui Ʊi, loƤt da, chaĆ«t ƱaĆ u chaĆ«t ƱuoĆ¢i laĆøm
maĆ©m ƱeĆ„ daĆønh aĆŖn quanh naĆŖm; coĆøn muĆøa naĆ©ng thƬ laĆøm
chuoƤt, Ć¶Ć“Ć¹p vĆ“Ć¹i laĆ¹ loĆ”t, Ʊem phĆ“i thƶĆÆc kyƵ ƱeĆ„ laĆøm khoĆ¢, aĆŖn
coĆøn sĆ¶Ć“Ć¹ng hĆ“n caĆ» khoĆ¢ nai, khoĆ¢ boĆø, khoĆ¢ caĆ¹ saĆ«t...
TraĆŖng chieĆ”u vaĆøo nƶƻa taĆ”m giƶƓĆøng, lung linh boĆ¹ng laĆ¹
caĆ¢y thieĆ¢n lyĆ¹. Xa xa coĆ¹ tieĆ”ng chim ƱeĆ¢m. NgƶƓĆøi vĆ“ĆÆ lim
dim con maĆ©t, thaĆ» hoĆ n veĆ xĆ¶Ć¹ moƤng coĆ¹ gioĆ”ng chim keĆ¢u
leĆ¢n naĆŖm tieĆ”ng moƤt laĆ n vaĆø noĆ¹i nhƶ mĆ“:
- Anh Ć“i, nhĆ“Ć¹ khoĆ¢ng bieĆ”t bao nhieĆ¢u, yeĆ¢u khoĆ¢ng bieĆ”t
chƶĆøng naĆøo nhƶƵng caĆ¹i rƶĆøng laĆ¹t maĆø em sinh soĆ”ng khi coĆøn
beĆ¹ nhoĆ». PhaĆ»i roĆ i cĆ¶Ć¹ vaĆøo caĆ¹i cƶƵ mƶa naĆøy ƱaĆ¢y, em hay Ʊi
xem ngƶƓĆøi ta saĆŖn chuoƤt, vui nhƶ hoƤi. Anh khoĆ¢ng theĆ„
tƶƓƻng tƶƓĆÆng nhƶƵng tay saĆŖn ƱoĆ¹ giaĆøu kinh nghieƤm vaĆø
thoĆ¢ng thaĆÆo ngheĆ nghieƤp cuĆ»a hoĆÆ Ć±eĆ”n chƶĆøng naĆøo. TroĆ¢ng
moƤt caĆ¹i baƵi coĆ¹ nhƶƵng caĆ¢y laĆ¹t ngaĆ» nghieĆ¢ng hoĆÆ bieĆ”t laĆø coĆ¹
chuoƤt Ʊi qua, Ʊi phĆa naĆøo, laĆøm oĆ„ Ć“Ć» ƱaĆ¢u vaĆø bieĆ”t nhƶ theĆ”
roĆ i hoĆÆ Ć±em nhƶƵng caĆ¹i āƱaĆŖngā ra giaĆŖng maĆ©c khu vƶĆÆc ƱoĆ¹
theo hƬnh chƶƵ V, noĆ¹i moƤt caĆ¹ch khaĆ¹c laĆø hoĆÆ buĆ»a giaĆŖng tĆ¶Ć¹
phĆa ƱeĆ„ vaĆ¢y chuoƤt laĆÆi khoĆ¢ng cho chaĆÆy ra ngoaĆøi. ĆÅ cuoĆ”i
37 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
38. ƱaĆŖng, hoĆÆ Ć±aĆ«t moƤt caĆ¹i āloĆÆpā lĆ“Ć¹n baĆØng daĆ¢y keƵm cheĆ” theo
kieĆ„u caĆ¹i nĆ“m ƱƓm caĆ¹, mieƤng lĆ“Ć¹n loĆøng nhoĆ» vaĆø coĆ¹ daĆ¢y keƵm
ƱaĆ¢m ra tua tuĆ»a ƱeĆ„ cho chuoƤt ƱaƵ maĆ©c vaĆøo ƱoĆ¹ thƬ chƦ coĆ¹
theĆ„ thaĆ”y cƶƻa tƶƻ maĆø khoĆ¢ng coĆøn cƶƻa sinh. BoĆ” trĆ xong
xuoĆ¢i, hoĆÆ laĆ”y nhƶƵng caĆ¢y mĆa ƱaƤp giaƤp ƱaĆ u hay thuĆøng saĆ©t
taĆ¢y khua aĆ m Ć³ ƱeĆ„ laĆøm cho chuoƤt hoaĆ»ng sĆ“ĆÆ chaĆÆy tƶĆø phĆa
mieƤng ƱaĆŖng vaĆøo loĆÆp.
BaĆ©t nhƶ theĆ” coĆ¹ khi moƤt boĆÆn ba boĆ”n ngƶƓĆøi vĆ“Ć¹ ƱƶƓĆÆc
daĆŖm baĆ»y chuĆÆc con. NeĆ”u khoĆ¢ng muoĆ”n aĆ m Ć³ quaĆ¹, coĆ¹ ngƶƓĆøi
duĆøng ƱeĆøn maĆŖng xoĆ¢ng. Ba boĆ”n ngƶƓĆøi caĆ m ba boĆ”n caĆ¹i ƱeĆøn
maĆŖng xoĆ¢ng ƱeĆ”n nĆ“i coĆ¹ chuoƤt ƱaƵ ƱƶƓĆÆc khaĆ¹m phaĆ¹ tƶĆø buoĆ„i
trƶa hay luĆ¹c trĆ“Ćøi chaĆÆng vaĆÆng: hoĆÆ chieĆ”u ƱeĆøn maĆŖngxoĆ¢ng
vaĆøo khu vƶĆÆc coĆ¹ chuoƤt laĆøm cho caĆ» moƤt vuĆøng saĆ¹ng loĆ¹e nhƶ
theĆ„ MyƵ thaĆ» hoĆ»a chaĆ¢u ƱeĆ„ tƬm quaĆ¢n Ć±Ć²ch. Nhƶng chuoƤt hĆ“i
khaĆ¹c ngƶƓĆøi moƤt chuĆ¹t: thaĆ”y saĆ¹ng choĆ¹i chuĆ¹ng sĆ“ĆÆ haƵi nhaĆ»y
caĆ» ra vaĆø bĆ² choĆ¹a maĆ©t, khoĆ¢ng theĆ„ chaĆÆy nhanh ƱƶƓĆÆc nƶƵa,
theĆ” laĆø bĆ² baĆ©t hoaĆ«c bĆ² chĆ³a ƱaĆ¢m loĆøi ruoƤt keĆ¢u choe choĆ¹e.
NghĆ³ cuƵng taĆøi tƬnh: trong taĆ”t caĆ» nhƶƵng gioĆ”ng vaƤt coĆ¹
leƵ khoĆ¢ng coĆ¹ loaĆøi naĆøo khoĆ¢n ngoan lanh leĆÆn Ʊa mƶu Ʊa keĆ”
nhƶ gioĆ”ng chuoƤt. ChuĆ¹ng beĆ¹n nhaĆÆy veĆ Ć±uĆ» moĆÆi boƤ phaƤn:
Ʊi laĆÆi thong thaĆ» trong ƱeĆ¢m toĆ”i maĆø khoĆ¢ng vaĆ”p teĆ¹, ƱoĆ¹ laĆø
nhĆ“Ćø heƤ thoĆ”ng raĆ¢u ria Ć“Ć» hai beĆ¢n moĆ» vaĆø phaĆ n loĆ¢ng Ć“Ć» ƱaĆ u
daĆøi hĆ“n loĆ¢ng Ć“Ć» mƬnh moƤt chuĆ¹t; chuĆ¹ng ƱaĆ¹nh hĆ“i ngƶƓĆøi
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 38
http://ebooks.vdcmedia.com
39. raĆ”t nhaĆÆy cuƵng nhƶ caĆ¹c vaƤt maĆø ngƶƓĆøi ta duĆøng ƱaĆ¹nh baĆ»;
ngoaĆøi ra laĆÆi coĆ¹ moƤt khaĆ» naĆŖng truyeĆ n giao caĆ¹ch caĆ»m raĆ”t
maĆÆnh, nhĆ“Ćø theĆ” maĆø chuĆ¹ng baĆ¹o hieƤu cho nhau nhanh y
nhƶ theĆ„ ra Ʊa moĆ£i khi trong xaƵ hoƤi cuĆ»a chuĆ¹ng coĆ¹ con bĆ²
baĆ£y, bĆ² ƱaĆ¹nh hay aĆŖn phaĆ»i baĆ». HoƤi ƱuĆ» ngaĆ n aĆ”y ƶu ƱieĆ„m
chuoƤt coĆ¹ theĆ„ xaĆ¢m laĆŖng loaĆøi ngƶƓĆøi deĆ£ nhƶ bƓƵn, aĆ”y theĆ” maĆø
ruĆ¹t cuoƤc chuĆ¹ng vaĆ£n bĆ² loaĆøi ngƶƓĆøi cheĆ” ngƶĆÆ vaĆø ƱaĆ«t dĆ¶Ć“Ć¹i caĆ¹i
ngaĆøm noĆ¢ leƤ. AĆy laĆø vƬ ngƶƓĆøi ta ƱaƵ tƬm bieĆ”t ƱƶƓĆÆc moƤt
khuyeĆ”t ƱieĆ„m cuĆ»a loaĆøi chuoƤt veĆ thĆ² giaĆ¹c.
- NoĆ¹i giƓƵn sao, em? ThaĆ”y theĆ” naĆøo maĆø laĆÆi daĆ¹m baĆ»o
chuoƤt yeĆ”u veĆ thĆ² giaĆ¹c?
- Ai chaĆŗng tƶƓƻng maĆ©t chuoƤt loĆ i ra vaĆø Ʊen lay laĆ¹y nhƶ
theĆ” laĆø tinh, chaĆ» theĆ” maĆø caĆ¹c cuĆÆ vaĆ£n noĆ¹i āmaĆ©t cĆ¶Ć¹ tho loĆ¹
nhƶ maĆ©t chuoƤtā. AĆy vaƤy maĆø tho loĆ¹ laĆø moƤt chuyeƤn maĆø
yeĆ”u laĆÆi laĆø chuyeƤn khaĆ¹c. NgƶƓĆøi nhaĆø queĆ¢ khoĆ¢ng hieĆ„u soĆ”ng
vƬ kinh nghieƤm hay ƱoĆÆc saĆ¹ch coĆ„ xƶa naĆøo khoĆ¢ng bieĆ”t, quaĆ»
quyeĆ”t raĆØng caĆ¹i taĆ m maĆ©t cuĆ»a loaĆøi chuoƤt tƶƓng ƱoĆ”i ngaĆ©n
vaĆø heĆÆp vaĆø ƱieĆ„m ƱaĆ«c bieƤt nhaĆ”t, ly kyĆø nhaĆ”t, laĆø maĆ©t cuĆ»a
chuĆ¹ng chƦ nhƬn ƱƶƓĆÆc theo moƤt chieĆ u, khoĆ¢ng theĆ„ luĆ¹ng la
luĆ¹ng lieĆ”ng, lieĆ”c doĆÆc lieĆ”c ngang nhƶ nhƶƵng coĆ¢ gaĆ¹i vaĆø
chaĆøng trai Ć±Ć³ bĆ“ĆÆm.
BieĆ”t ƱuĆ¹ng khuyeĆ”t ƱieĆ„m aĆ”y, nhƶƵng ngƶƓĆøi saĆŖn chuoƤt
baĆØng chĆ³a khoĆ¢ng bao giĆ“Ćø tieĆ”n ƱeĆ”n phĆa chuĆ¹ng tƶĆø ƱaĆØng
39 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
40. trĆ¶Ć“Ć¹c maĆ«t. Nhƶng duĆøng chĆ³a ƱaĆ¢m chuoƤt, khoĆ¢ng ham maĆ”y.
BaĆ©t soĆ”ng chuoƤt laĆø ƱieĆ u ƱaĆ¹ng keĆ„ hĆ“n. MuoĆ”n baĆ©t soĆ”ng,
cuƵng khoĆ¢ng maĆ”y khoĆ¹: hoĆÆ duĆøng choĆ¹ ƱeĆ„ baĆ©t hĆ“i hang naĆøo
coĆ¹ chuoƤt nhieĆ u. BieĆ”t ƱƶƓĆÆc ātoĆ„ chaĆ”yā roĆ i, hoĆÆ Ć±aĆøo hang, chuĆ¹
naĆøo hoaĆ»ng nhaĆ»y ra thƬ choƤp lieĆ n cho vaĆøo loĆ ng baĆØng daĆ¢y
keƵm. Tuy nhieĆ¢n, thƶƓĆøng thƶƓĆøng ngƶƓĆøi ta khoĆ¢ng ƱaĆøo
hang laĆøm gƬ cho maĆ”t coĆ¢ng: tƬm ƱƶƓĆÆc moƤt hang chuoƤt roĆ i,
chƦ moƤt ngƶƓĆøi vaĆø chƦ moƤt ngƶƓĆøi thoĆ¢i cuƵng coĆ¹ theĆ„ baĆ©t
ƱƶƓĆÆc haĆøng daĆŖm chuĆÆc chuoƤt. HoĆÆ laĆ”y mieƤng hang laĆøm caĆŖn
cĆ¶Ć¹, roĆ i tƶĆø ƱoĆ¹ Ʊi tƬm caĆ¹c ngaĆ¹ch bĆ²t kĆn laĆÆi vaĆø chƦ ƱeĆ„ laĆÆi
moƤt ngaĆ¹ch thoĆ¢i. ĆoaĆÆn, hoĆÆ laĆ”y rĆ“m aĆ„m chaĆ”t Ć“Ć» mieƤng
hang ƱoĆ”t, un khoĆ¹i vaĆø quaĆÆt cho khoĆ¹i luĆøa vaĆøo trong hang
ƱaĆ¹nh moƤt traƤn hoĆ»a muĆø quyeĆ”t lieƤt. NgoĆ i chĆ“Ćø Ć“Ć» mieƤng
ngaĆ¹ch quaĆ» nhieĆ¢n chƦ moƤt luĆ¹c thƬ thaĆ”y chuoƤt boĆ”, chuoƤt
con, chuoƤt boĆ¢ laƵo, chuoƤt nhi ƱoĆ ng, loĆ”c nhoĆ”c boĆø ra vƬ
khoĆ¢ng theĆ„ naĆøo chĆ²u noĆ„i khoĆ¹i noĆ¹ laĆøm cho chaĆ»y nĆ¶Ć“Ć¹c maĆ©t
nĆ¶Ć“Ć¹c muƵi haĆ©t hĆ“i tĆ¶Ć¹c thĆ“Ć» nhƶ coĆ¢ng lƶĆÆc thaĆ» lƶĆÆu ƱaĆÆn cay
vaĆøo nhƶƵng ngƶƓĆøi bieĆ„u tƬnh choĆ”ng ƱoƤc taĆøi aĆ¹p bĆ¶Ć¹c.
Anh Ć“i, anh Ć“i, muoĆ”n noĆ¹i caĆ¹ch maĆ”y Ʊi nƶƵa anh cuƵng
khoĆ¢ng theĆ„ naĆøo quan nieƤm ƱƶƓĆÆc caĆ¹i taĆøi saĆŖn chuoƤt cuĆ»a
ngƶƓĆøi nhaĆø queĆ¢ vĆ“Ć¹i taĆ”t caĆ» sƶĆÆ thaĆ¢m hieĆ„u veĆ Ć±aĆ«c tĆnh vaƤt
lyĆ¹, veĆ Ć±Ć“Ćøi soĆ”ng, veĆ taƤp quaĆ¹n vaĆø baĆ»n naĆŖng phaĆ»n Ć¶Ć¹ng cuĆ»a
hoĆÆ veĆ loaĆøi chuoƤt.
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 40
http://ebooks.vdcmedia.com
41. ChuoƤt coĆ¹ theĆ„ soĆ”ng laĆ¢u nhaĆ”t chƶĆøng ba hay boĆ”n naĆŖm,
nhƶng thƶƓĆøng thƶƓĆøng laĆø khoĆ¢ng thoĆÆ noĆ„i quaĆ¹ moƤt naĆŖm neĆ”u
soĆ”ng Ć“Ć» ngoaĆøi ƱoĆ ng ruoƤng bĆ“Ć»i vƬ chuĆ¹ng phaĆ»i ƱoĆ”i ƱaĆ u vĆ“Ć¹i
nhƶƵng baĆ”t traĆ©c vaĆø ƱieĆ u kieƤn khoĆ¢ng thuaƤn lĆ“ĆÆi veĆ thĆ“Ćøi tieĆ”t
vaĆø khĆ haƤu. Em nhĆ“Ć¹ coĆ¹ moƤt laĆ n coĆ¹ moƤt coĆ¢ng kyƵ ngheƤ
gia teĆ¢n HoĆ ng ĆĆ¶Ć¹c ToĆ n ƱaƵ veĆ vuĆøng em Ć“Ć» ƱeĆ„ nghieĆ¢n cĆ¶Ć¹u
veĆ ngheĆ nuoĆ¢i chuoƤt laĆ”y thĆ²t aĆŖn theo khoa hoĆÆc, nhƶ ta
nuoĆ¢i gaĆø MyƵ hay nuoĆ¢i chim cuĆ¹t. Theo oĆ¢ng ta thƬ thƶƓĆøng
moƤt con caĆ¹i soĆ”ng vĆ“Ć¹i moƤt con ƱƶĆÆc chĆ“Ć¹ khoĆ¢ng chĆ“i baƤy
baĆÆ, nhƶ Ʊa soĆ” ngƶƓĆøi ta. Khi con caĆ¹i tƶĆø moƤt thaĆ¹ng rƶƓƵi
ƱeĆ”n naĆŖm thaĆ¹ng thƬ noĆ¹ chĆ²u ƱƶĆÆc vaĆø coĆ¹ theĆ„ sanh saĆ»n ƱeĆ„
truyeĆ n tƶƻ nhƶƓĆÆc toĆ¢n. ThĆ“Ćøi gian tƶĆø khi thuĆÆ thai vĆ“Ć¹i con
ƱƶĆÆc cho tĆ“Ć¹i khi sinh ƱeĆ», khoaĆ»ng chƶĆøng hai mƶƓi moĆ”t
ngaĆøy vaĆø trung bƬnh moĆ£i lĆ¶Ć¹a con caĆ¹i sanh ƱƶƓĆÆc taĆ¹m con.
MoĆ£i naĆŖm moƤt con caĆ¹i coĆ¹ theĆ„ sanh boĆ”n baƤn.
TaĆ¹m con chuoƤt con thƶƓĆøng goĆ m boĆ”n ƱƶĆÆc vaĆø boĆ”n caĆ¹i.
Ma thuaƤt aĆ¹i tƬnh laĆÆi quay laĆÆi caĆ¹i voĆøng truyeĆ n thoĆ”ng: tƶĆø
moƤt thaĆ¹ng rƶƓƵi ƱeĆ”n boĆ”n naĆŖm thaĆ¹ng, taĆ¹m caƤp naĆøy laĆÆi haĆÆ
sanh moĆ£i caƤp taĆ¹m con, taĆ¹m taĆ¹m saĆ¹u mƶƓi tƶ, tƶĆÆu trung
moƤt con chuoƤt caĆ¹i tĆnh sĆ“ sĆ“ moƤt naĆŖm cuƵng cho ra ƱƓĆøi
ƱƶƓĆÆc khoaĆ»ng ba boĆ”n traĆŖm chuoƤt con chuoƤt chaĆ¹u, chuoƤt
chuĆ¹t vaĆø chuoƤt chuĆÆt. Tuy nhieĆ¢n, khoĆ¢ng phaĆ»i chuoƤt baĆ”t cĆ¶Ć¹
Ć“Ć» vuĆøng naĆøo cuƵng sinh saĆ»n theo mĆ¶Ć¹c ƱoƤ noĆ¹i treĆ¢n. CoĆ¹
41 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
42. nhƶƵng vuĆøng khĆ haƤu thĆch hĆ“ĆÆp, thĆ¶Ć¹c aĆŖn deĆ£ daĆøng, chuoƤt
sanh saĆ»n nhieĆ u hĆ“n nƶƵa, nhƶng traĆ¹i laĆÆi coĆ¹ nhƶƵng vuĆøng
khoĆ¹ kieĆ”m aĆŖn thƬ tƶƓng ƱoĆ”i ƱeĆ» Ćt hĆ“n: chƦ ƱeĆ» khoĆ»e vaĆøo
muĆøa mƶa coĆøn muĆøa naĆ©ng thƬ cai ƱeĆ» (khoĆ¢ng bieĆ”t baĆØng
thuoĆ”c ngƶĆøa thai hay theo phƶƓng phaĆ¹p Ogino-Knauss?).
Em coĆøn nhĆ“Ć¹ coĆ¹ moƤt laĆ n Ʊi xem hun chuoƤt, em ƱaƵ thaĆ”y
coĆ¹ ngƶƓĆøi baĆ©t ƱƶƓĆÆc caĆ» moƤt oĆ„ goĆ m hai vĆ“ĆÆ choĆ ng vaĆø mƶƓĆøi
ba con ƱoĆ» hon hoĆ»n, chƶa mĆ“Ć» maĆ©t. AĆ naĆøy, ngoaĆøi BaĆ©c coĆ¹
bieĆ”t ƱieĆ u naĆøy khoĆ¢ng nhƦ?
NgƶƓĆøi vĆ“ĆÆ naĆØm saĆ¹t laĆÆi gaĆ n choĆ ng hĆ“n vaĆø noĆ¹i nhoĆ» nhƶ
tieĆ”t loƤ moƤt bĆ maƤt gƬ gheĆ¢ gĆ“Ć¹m laĆ©m:
- ChuoƤt con, chƶa mĆ“Ć» maĆ©t, ngaĆ¢m rƶƓĆÆu, haĆÆ thoĆ„ baĆ¹ch
nhaƤt trĆ² heĆ”t bĆ²nh suyeĆ£n ƱaĆ”y. Anh coĆ¹ bieĆ”t theĆ” khoĆ¢ng?
- KhoĆ¢ng. Nhƶng hƬnh nhƶ ƱaƵ laĆ¢u laĆ©m laĆ©m roĆ i, anh coĆ¹
ƱoĆÆc moƤt baĆøi baĆ¹o PhaĆ¹p cuĆ»a moƤt nguyeĆ¢n ĆaĆÆi sĆ¶Ć¹ TaĆ¢y Ban
Nha vieĆ”t veĆ nhƶƵng con chuoƤt bao tƶƻ, nhƶƵng con chuoƤt
mĆ“Ć¹i ra ƱƓĆøi chƶa mĆ“Ć» maĆ©t.
- HoĆÆ coĆ¹ noĆ¹i raĆØng nhƶƵng con chuoƤt ƱoĆ¹ trĆ² khoĆ»i chĆ¶Ć¹ng
hen suyeĆ£n nhƶ em vƶĆøa noĆ¹i phaĆ»i khoĆ¢ng?
- KhoĆ¢ng. DuĆøng chuoƤt ƱeĆ„ chƶƵa beƤnh, chaĆ©c laĆø ngƶƓĆøi AĆu
MyƵ chƶa bieĆ”t vaĆø coĆ¹ leƵ luĆ¹c naĆøy hoĆÆ coĆøn Ʊang nghieĆ¢n cĆ¶Ć¹u.
ChuyeƤn chuoƤt bao tƶƻ ƱaĆ¢y thuoƤc veĆ phaĆÆm vi aĆŖn uoĆ”ng.
- TrĆ“Ćøi Ć“i! NgƶƓĆøi AĆu MyƵ cuƵng aĆŖn thĆ²t chuoƤt hay sao?
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 42
http://ebooks.vdcmedia.com
43. - ĆeĆ„ yeĆ¢n cho anh noĆ¹i, em thƶƓng aĆÆ. NguyeĆ¢n ĆaĆÆi sĆ¶Ć¹
TaĆ¢y Ban Nha maĆø anh vƶĆøa noĆ¹i ƱoĆ¹, luĆ¹c aĆ”y laĆøm ĆaĆÆi sĆ¶Ć¹ Ć“Ć»
Trung Hoa, dĆ¶Ć“Ć¹i trieĆ u MaƵn Thanh. HoaĆøng ƱeĆ” Trung Hoa,
TaĆ¢y ThaĆ¹i HaƤu coĆ¹ moƤt laĆ n mĆ“Ćøi ƱaĆÆi dieƤn cuĆ»a mƶƓĆøi taĆ¹m
nĆ¶Ć“Ć¹c AĆu MyƵ ƱeĆ”n dƶĆÆ moƤt bƶƵa tieƤc ƱoƤc nhaĆ”t voĆ¢ nhĆ², khoĆ¢ng
tieĆ n khoaĆ¹ng haƤu. DƶĆÆ bƶƵa tieƤc aĆ”y veĆ , oĆ¢ng ta vieĆ”t moƤt hoĆ i
kyĆ¹ daĆ y baĆØng moƤt cuoĆ”n saĆ¹ch, thuaƤt laĆÆi tƶĆø caĆ¹ch toĆ„ chĆ¶Ć¹c,
trƶng baĆøy, leĆ loĆ”i thuĆø tieĆ”p, aĆŖn uoĆ”ng cho ƱeĆ”n chi tieĆ”t caĆ¹c
moĆ¹n aĆŖn maĆø ngƶƓĆøi ƱaĆ u beĆ”p cuĆ»a nhaĆø vua ƱaƵ nghieĆ¢n cĆ¶Ć¹u
vaĆø naĆ”u nĆ¶Ć“Ć¹ng ƱeĆ„ cho quan khaĆ¹ch thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c trong hoĆ i
hoƤp, kinh hoaĆøng, vaĆø taĆ¹n thƶƓƻng lieĆ¢n tieĆ”p suoĆ”t caĆ» tuaĆ n -
laĆø vƬ bƶƵa tieƤc aĆ”y keĆ¹o daĆøi trong suoĆ”t caĆ» tuaĆ n, chĆ“Ć¹ sao!
AĆn uoĆ”ng say sƶa roĆ i, ai muoĆ”n nguĆ» coĆ¹ phoĆøng rieĆ¢ng vaĆø
ngƶƓĆøi ƱeĆÆp nhƶ tieĆ¢n haĆ u haĆÆ; ai coĆ¹ coĆ¢ng vieƤc phaĆ»i Ʊi, cĆ¶Ć¹
tƶĆÆ nhieĆ¢n roĆ i laĆÆi veĆ aĆŖn; coĆøn ai muoĆ”n ƱaĆ¹nh baĆøi, aĆŖn thuoĆ”c,
thƬ sang moƤt khu rieĆ¢ng coĆ¹ ƱuĆ» caĆ¹c thĆ¶Ć¹ āteƤ Ʊoan xaƵ hoƤiā
cĆ¶Ć¹ duĆøng thaĆ» cƶƻa roĆ i laĆÆi quay veĆ maĆø aĆŖn uoĆ”ng, aĆŖn uoĆ”ng
theĆ” naĆøo kyĆø cho thĆch khaĆ„u thƬ thoĆ¢i. VƬ ƱoĆÆc thieĆ¢n hoĆ i kyĆ¹
ƱoĆ¹ treĆ¢n dĆ¶Ć“Ć¹i hai mƶƓi naĆŖm nay roĆ i, anh khoĆ¢ng theĆ„ nhĆ“Ć¹
heĆ”t chi tieĆ”t caĆ¹c moĆ¹n aĆŖn laĆÆ nhaĆ”t, quĆ nhaĆ”t vaĆø ngon nhaĆ”t
theĆ” giĆ“Ć¹i ƱeĆ„ keĆ„ laĆÆi cho em thƶƓng; chƦ nhĆ“Ć¹ trong caĆ¹c moĆ¹n
aĆ”y coĆ¹ moƤt moĆ¹n keĆ¢u laĆø saĆ¢m thƶƻ. SaĆ¢m laĆø caĆ¢y saĆ¢m, thƶƻ laĆø
chuoƤt, saĆ¢m thƶƻ laĆø chuoƤt saĆ¢m.
43 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
44. - KyĆø, sao laĆÆi coĆ¹ thĆ¶Ć¹ chuoƤt gƬ laĆø chuoƤt saĆ¢m?
- NguyeĆ¢n ĆaĆÆi sĆ¶Ć¹ TaĆ¢y Ban Nha thuaƤt laĆÆi raĆØng ƱeĆ”n moĆ¹n
aĆŖn ƱaĆ«c bieƤt aĆ”y thƬ coĆ¹ moƤt oĆ¢ng quan Ć±Ć¶Ć¹ng leĆ¢n giĆ“Ć¹i thieƤu
trĆ¶Ć“Ć¹c roĆ i quaĆ¢n haĆ u dƶng leĆ¢n baĆøn tieƤc cho moĆ£i quan
khaĆ¹ch moĆ£i caĆ¹i Ć±Ć³a con baĆØng ngoĆÆc trong coĆ¹ moƤt con chuoƤt
bao tƶƻ chƶa mĆ“Ć» maĆ©t, ƱoĆ» hon hoĆ»n haƵy coĆøn cƶĆÆa quaƤy -
nghĆ³a laĆø moƤt con chuoƤt bao tƶƻ soĆ”ng. Bao nhieĆ¢u quan
khaĆ¹ch thaĆ”y theĆ” cheĆ”t laĆ«ng Ʊi bĆ“Ć»i vƬ neĆ”u phaĆ»i theo giao
teĆ” maĆø aĆŖn caĆ¹i moĆ¹n naĆøy thƬ... nhaĆ”t Ć±Ć²nh phaĆ»i... traĆ» laĆÆi heĆ”t
nhƶƵng moĆ¹n gƬ ƱaƵ aĆŖn trĆ¶Ć“Ć¹c ƱoĆ¹. MoĆÆi ngƶƓĆøi nhƬn nhau. TaĆ¢y
ThaĆ¹i HaƤu caĆ m nĆ³a xuĆ¹c con chuoƤt bao tƶƻ aĆŖn ƱeĆ„ cho moĆÆi
ngƶƓĆøi baĆ©t chĆ¶Ć“Ć¹c aĆŖn theo. Con chuoƤt keĆ¢u chi chĆ, ngƶƓĆøi
tinh maĆ©t thaĆ”y moƤt tia maĆ¹u voĆÆt ra... HoaĆøng ƱeĆ” Trung
Hoa thong thaĆ» vƶĆøa nhai vƶĆøa suy nghĆ³ nhƶ theĆ„ muoĆ”n keĆ¹o
daĆøi caĆ¹i thuĆ¹ aĆŖn tuyeƤt dieƤu ra ƱeĆ„ cho caĆ¹i thuĆ¹ aĆ”y thaĆ”m
nhuaĆ n trĆ oĆ¹c vaĆø cĆ“ theĆ„. VaĆø NgaĆøi noĆ¹i: āMĆ“Ćøi chƶ vĆ²ā.
Nhƶng khoĆ¢ng moƤt vĆ² naĆøo ƱuĆÆng ƱuƵa, cĆ¶Ć¹ ngoĆ i ƱƓ ra maĆø
nhƬn. TaĆ¢y ThaĆ¹i HaƤu beĆøn cƶƓĆøi maĆø noĆ¹i ƱuĆøa: āToĆ¢i tieĆ”c
khoĆ¢ng thaĆ”m nhuaĆ n ƱƶƓĆÆc caĆ¹i vaĆŖn minh AĆu MyƵ cuĆ»a caĆ¹c
ngaĆøi, nhƶng rieĆ¢ng veĆ caĆ¹i aĆŖn thƬ toĆ¢i thaĆ”y quaĆ» caĆ¹c ngaĆøi
chaƤm tieĆ”n, khoĆ¢ng bieĆ”t caĆ¹i gƬ laĆø ngon laĆø boĆ„. VeĆ moĆ¹n ƱoĆ¹,
caĆ¹c ngaĆøi coĆ¹ leƵ coĆøn phaĆ»i hoĆÆc nhieĆ u cuĆ»a ngƶƓĆøi A ĆoĆ¢ngā.
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 44
http://ebooks.vdcmedia.com
45. KhoĆ¢ng moƤt oĆ¢ng naĆøo traĆ» lĆ“Ćøi vƬ coĆ¹ leƵ caĆ¹c oĆ¢ng ƱaĆÆi dieƤn
aĆ”y ƱeĆ”n luĆ¹c aĆ”y ƱeĆ u baĆ¹n tĆn baĆ¹n nghi khoĆ¢ng bieĆ”t aĆŖn chuoƤt
bao tƶƻ nhƶ theĆ” laĆø vaĆŖn minh hay man daƵ. Tuy nhieĆ¢n
ngƶƓĆøi ta coĆ¹ theĆ„ chaĆ©c chaĆ©n laĆø chƶa coĆ¹ moƤt nĆ¶Ć“Ć¹c naĆøo treĆ¢n
theĆ” giĆ“Ć¹i laĆÆi coĆ¹ moƤt moĆ¹n aĆŖn tinh vi, quĆ baĆ¹u, caĆ u kyĆø ƱeĆ”n
theĆ” bao giĆ“Ćø. ChuoƤt mĆ“Ć¹i ƱeĆ» Ʊem nuoĆ¢i trong loĆ ng kĆnh cho
aĆŖn toaĆøn saĆ¢m thƶƓĆÆng haĆ»o haĆÆng vaĆø uoĆ”ng nĆ¶Ć“Ć¹c suoĆ”i, ƱeĆ”n
khi ƱeĆ» ra con thƬ laĆ”y nhƶƵng con ƱoĆ¹ nuoĆ¢i rieĆ¢ng cuƵng theo
caĆ¹ch thĆ¶Ć¹c ƱoĆ¹ ƱeĆ„ cho sinh ra moƤt lĆ“Ć¹p chuoƤt mĆ“Ć¹i, nhƶng
lĆ“Ć¹p chuoƤt mĆ“Ć¹i naĆøy vaĆ£n chƶa duĆøng ƱƶƓĆÆc. CĆ¶Ć¹ nuoĆ¢i nhƶ theĆ”
ƱeĆ”n ƱƓĆøi thĆ¶Ć¹ ba, chuoƤt mĆ“Ć¹i thƶĆÆc laĆø āthaƤp toaĆøn ƱaĆÆi boĆ„ā,
ngƶƓĆøi ta mĆ“Ć¹i laĆ”y nhƶƵng con chuoƤt bao tƶƻ cuĆ»a theĆ” heƤ mĆ“Ć¹i
naĆøy ra aĆŖn vaĆø aĆŖn nhƶ theĆ” tĆ¶Ć¹c laĆø aĆŖn taĆ”t caĆ» caĆ¹i tinh hoa,
beĆ¹n nhaĆÆy, khoĆ¢n ngoan cuĆ»a gioĆ”ng chuoƤt coƤng vĆ“Ć¹i taĆ”t caĆ»
tĆnh chaĆ”t caĆ»i laƵo hoaĆøn ƱoĆ ng, caĆ»i tƶƻ hoaĆøn sinh, traĆ¹ng
dƶƓng boĆ„ thaƤn cuĆ»a caĆ¢y saĆ¢m voĆ”n ƱƶƓĆÆc y lyĆ¹ ĆoĆ¢ng PhƶƓng
ƱaĆ«t leĆ¢n haĆøng ƱaĆ u thaĆ n dƶƓĆÆc tƶĆø coĆ„ chĆ kim trong trĆ“Ćøi ƱaĆ”t.
- NoĆ¹i nghe maĆø baĆ©t ruĆøng mƬnh. TheĆ” caĆ¹i oĆ¢ng ngoaĆÆi giao
ƱoĆ¹ coĆ¹ noĆ¹i trong ƱaĆÆi dieƤn mƶƓĆøi taĆ¹m nĆ¶Ć“Ć¹c AĆu MyƵ coĆ¹ oĆ¢ng
naĆøo daĆ¹m aĆŖn caĆ¹i moĆ¹n saĆ¢m thƶƻ ƱoĆ¹ khoĆ¢ng?
- ChĆnh caĆ¹i oĆ¢ng ĆaĆÆi sĆ¶Ć¹ TaĆ¢y Ban Nha nhaĆ©m maĆ©t laĆÆi
thƶƻ aĆŖn nhƶng oĆ¢ng thuĆ¹ thƶĆÆc raĆØng vƶĆøa cho vaĆøo mieƤng caĆ©n
45 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
46. moƤt caĆ¹i thaĆ”y chuoƤt con keĆ¢u chi chĆ, oĆ¢ng ta voƤi vaĆøng chaĆÆy
ra ngoaĆøi, leĆø ra, vaĆø moƤt thaĆ¹ng sau coĆøn sĆ“ĆÆ. Sau naĆøy, Ʊem
caĆ¢u chuyeƤn ƱoĆ¹ noĆ¹i vĆ“Ć¹i maĆ”y vĆ² ƱoĆ¢ng y sĆ³, oĆ¢ng ta bieĆ”t raĆØng
ngƶƓĆøi AĆu MyƵ khoĆ¢ng bieĆ”t aĆŖn moĆ¹n aĆ”y quaĆ» laĆø āchaƤm tieĆ”nā
vaĆø maĆ”y oĆ¢ng giaĆø coĆøn cho bieĆ”t theĆ¢m raĆØng chuoƤt thƶƓĆøng
nuoĆ¢i baĆØng saĆ¢m ƱaƵ boĆ„ heĆ”t sĆ¶Ć¹c roĆ i, nhƶng neĆ”u tƬm ƱƶƓĆÆc
gioĆ”ng chuoƤt chuĆø maĆø nuoĆ¢i baĆØng saĆ¢m theo caĆ¹ch thĆ¶Ć¹c noĆ¹i
treĆ¢n thƬ coĆøn boĆ„ gaĆ”p traĆŖm laĆ n nƶƵa.
- BoƤ anh giƓƵn em sao? AĆn chuoƤt chuĆø? TheĆ” anh coĆ¹ bieĆ”t
caĆ¹i gioĆ”ng chuoƤt chuĆø ra sao khoĆ¢ng ƱaƵ?
- BieĆ”t quaĆ¹ roĆ i. HoĆ¢i nhaĆ”t trong gioĆ”ng chuoƤt laĆø gioĆ”ng
chuoƤt chuĆø chĆ¶Ć¹ coĆøn gƬ! NoĆ¹ xaĆ”u: moƵm daĆøi, maĆ©t muĆø dĆ“Ć», Ʊi
Ć±Ć¶Ć¹ng chaƤm chaĆÆp, loĆ¢ng xam xaĆ¹m tieĆ”t ra tƶĆø ƱaĆøng xa moƤt
muĆøi hoĆ¢i rƬnh rƬnh chƦ ngƶƻi thoĆ¢i cuƵng ƱuĆ» buoĆ n noĆ¢n loƤn
mƶƻa roĆ i, coĆøn noĆ¹i gƬ aĆŖn thĆ²t. AĆy theĆ” maĆø saĆ¹ch TaĆøu laĆÆi noĆ¹i
raĆØng thĆ²t chuoƤt chuĆø aĆŖn ngon hĆ“n caĆ» caĆ¹c gioĆ”ng chuoƤt
khaĆ¹c. RieĆ¢ng anh luĆ¹c coĆøn Ć“Ć» BaĆ©c ƱaƵ coĆ¹ laĆ n noĆ¹i chuyeƤn aĆŖn
thĆ²t chuoƤt vĆ“Ć¹i moƤt nhaĆø sƶ treĆ» tuoĆ„i cuĆøng hoĆÆc vĆ“Ć¹i anh Ć“Ć»
trƶƓĆøng sĆ“ ƱaĆŗng. NhaĆø sƶ aĆ”y quaĆ» quyeĆ”t ƱaƵ nhieĆ u laĆ n aĆŖn
thĆ²t chuoƤt chuĆø vaĆø cam Ʊoan raĆØng gioĆ”ng chuoƤt chuĆø sĆ“Ć» dĆ³
hoĆ¢i chƦ laĆø vƬ boƤ loĆ¢ng, neĆ”u thui thaƤt caĆ„n thaƤn, loƤt da, caĆÆo
kyƵ thƬ thĆ²t noĆ¹ ngoĆÆt vaĆø thĆ“m kinh khuĆ»ng, coĆ¹ leƵ khoĆ¢ng coĆ¹
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 46
http://ebooks.vdcmedia.com
47. moƤt thĆ¶Ć¹ sĆ“n haĆøo haĆ»i vĆ² naĆøo saĆ¹nh kĆ²p. MaĆø laĆÆi coĆ¹ tieĆ”ng
boĆ„ dƶƓng Ćch khĆ coĆøn hĆ“n caĆ» haĆ»i caĆ„u vaĆø cao hoĆ„ coĆ”t!
Nƶƻa ƱeĆ¢m veĆ saĆ¹ng, sƶƓng rĆ“i tĆ taĆ¹ch treĆ¢n laĆ¹ hoa thieĆ¢n
lyĆ¹. TraĆŖng lu Ʊi. MaĆ¢y bay naĆ«ng neĆ baĆ¹o hieƤu moƤt cĆ“n mƶa.
ChoĆ ng baĆ»o vĆ“ĆÆ:
- ThoĆ¢i, vaĆøo Ʊi. NaĆØm sƶƓng laĆ©m naĆ«ng mƬnh khoĆ¢ng toĆ”t.
VƶĆøa luĆ¹c ƱoĆ¹, coĆ¹ tieĆ”ng chuoƤt reo Ć“Ć» ƱaĆøng sau caĆ¹nh cƶƻa.
NaĆØm treĆ¢n neƤm traĆ©ng, xoƵa haĆøng toĆ¹c Ʊen ra, vĆ“ĆÆ mĆ“Ć¹i hoĆ»i
choĆ ng:
- HoĆ¢m qua, chuoƤt laĆ©t reo, hoĆ¢m nay chuoƤt laĆÆi reo nƶƵa.
ChaĆ©c laĆø nhaĆø coĆ¹ khaĆ¹ch hay laĆø saĆ©p phaĆ¹t taĆøi caĆ¹i gƬ ƱaĆ¢y.
- ĆaĆ¢u coĆ¹! ChuoƤt laĆ©t reo khoĆ¢ng phaĆ»i tin coĆ¹ khaĆ¹ch hay
phaĆ¹t taĆøi nhƶ ngƶƓĆøi ta vaĆ£n tƶƓƻng ƱaĆ¢u.
- TheĆ” thƬ baĆ¹o ƱieĆ m gƬ?
- BaĆ¹o moƤt ƱieĆ u toĆ”t laĆønh hĆ“n theĆ” nhieĆ u. BaĆ¹o ƱieĆ m em
saĆ©p coĆ¹ con.
NgƶƓĆøi choĆ ng naĆØm saĆ¹t laĆÆi gaĆ n vĆ“ĆÆ hĆ“n, naĆ©m laĆ”y baĆøn
tay vĆ“ĆÆ vaĆø hĆt vaĆøo boƤ ngƶĆÆc thĆ“m thĆ“m muĆøi hoa thieĆ¢n lyĆ¹.
Mƶa baĆ©t ƱaĆ u rĆ“i. GioĆ¹ laĆÆnh teĆ¢ teĆ¢. VĆ“ĆÆ nƶƻa say nƶƻa tƦnh,
noĆ¹i kheƵ vaĆøo tai choĆ ng:
- NaĆøy anh, khoĆ¢ng bieĆ”t ngƶƓĆøi baĆÆn anh noĆ¹i thĆ²t chuoƤt
chuĆø boĆ„ dƶƓng Ćch khĆ coĆ¹ thƶĆÆc khoĆ¢ng? NeĆ”u quaĆ» thƶĆÆc, em
47 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
48. seƵ kieĆ”m gioĆ”ng ƱoĆ¹ anh aĆŖn thƶƓĆøng thƶƓĆøng vaĆø anh nhĆ“Ć¹ cho
thaĆØng cu moƤt Ć±Ć¶Ć¹a em nƶƵa nheĆ¹, ƱeĆ„ noĆ¹ nguĆ» moƤt mƬnh
buoĆ n, toƤi nghieƤp!.
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 48
http://ebooks.vdcmedia.com
49. KHOĆ
MuoĆ”n caĆ¹ch gƬ Ʊi nƶƵa, toĆ¢i yeĆ¢u thƬ toĆ¢i cĆ¶Ć¹ baĆ»o laĆø toĆ¢i yeĆ¢u.
YeĆ¢u SaĆøi GoĆøn quaĆ¹, SaĆøi GoĆøn Ć“i, bĆ“Ć»i vƬ SaĆøi GoĆøn laĆø trĆ“Ćøi hoa,
ƱaĆ”t rƶƓĆÆu.
RƶƓĆÆu uoĆ”ng baĆ”t cĆ¶Ć¹ loaĆÆi naĆøo, baĆ”t cĆ¶Ć¹ Ć“Ć» ƱaĆ¢u, baĆ”t cĆ¶Ć¹ giĆ“Ćø
naĆøo. UoĆ”ng cho kyĆø āƱaƵā thƬ thoĆ¢i.
ToĆ¢i yeĆ¢u SaĆøi GoĆøn laĆø vƬ rƶƓĆÆu Ć“Ć» ƱaĆ¢y āƱaƵā laĆ©m, rƶƓĆÆu ƱaƤu
naĆønh; rƶƓĆÆu VĆ³nh ToĆ n TaĆ¢m; rƶƓĆÆu thuoĆ”c uoĆ”ng vaĆøo khoĆ¢ng
teĆ¢ thaĆ”p, khoĆ»i Ʊau gan, khoĆ»i sƬnh ruoƤt; rƶƓĆÆu ƱeĆ”; rƶƓĆÆu
coĆ¢ngsi; theĆ” roĆ i laĆÆi coĆøn naĆøo laĆø whisky, cognac, naĆøo laĆø
rƶƓĆÆu Minh MaĆÆng ānhaĆ”t daĆÆ luĆÆc giao sinh nguƵ tƶƻā, rƶƓĆÆu
daĆ¢u, rƶƓĆÆu neĆ”p than..., traĆŖm thĆ¶Ć¹ baĆø raĆØn rƶƓĆÆu... uoĆ”ng vaĆøo
ƱaƵ maĆ¹t caĆ» ruoƤt gan, laĆÆi coĆ¹ bao nhieĆ¢u thĆ¶Ć¹ nhaĆ©m dieƤu kyĆø,
hoĆ»i laĆøm sao khoĆ¢ng haĆ»?
NaĆøy, anh cĆ¶Ć¹ thƶƻ caĆ©t moƤt mieĆ”ng baĆ n hay mieĆ”ng coĆ”c,
chaĆ”m tĆ ti maĆ©m ruoĆ”c, Ʊƶa cay, coĆ¹ phaĆ»i sĆ¶Ć“Ć¹ng caĆ¹i oĆ¢ng
thaĆ n khaĆ„u quaĆ¹ laĆ©m khoĆ¢ng? KheĆ”, oĆ„i xanh, cuĆ» kieƤu, ba con
toĆ¢m khoĆ¢ hay vaĆøi caĆ¹i xƶƓng āxĆ quaĆ¹chā, aĆ”y theĆ” laĆø ta ƱaƵ
49 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
50. coĆ¹ maĆ”y thĆ¶Ć¹ nhaĆ©m lyĆ¹ tƶƓƻng; ƱeĆ„ laĆøm cho noĆ„i baƤt leĆ¢n caĆ¹i
vĆ² cuĆ»a āchaĆ”t nĆ¶Ć“Ć¹c coĆ¹ menā leĆ¢n roĆ i. Anh giĆ“ caĆ¹i ly leĆ¢n
mĆ“Ćøi baĆÆn āDoĆ¢!ā roĆ i haĆ¹ hoĆ”c mieƤng ra āngƶu aĆ„mā. Anh tƶĆÆ
nhuĆ»: āNgaĆøy xƶa, ĆoĆ£ PhuĆ», LyĆ¹ BaĆÆch uoĆ”ng rƶƓĆÆu cuƵng chƦ
āpho" ƱeĆ”n theĆ” laĆø cuĆøng". VaĆø coĆ¹ luĆ¹c tƶĆÆ anh khoĆ¢ng noĆ¹i ra
nhƶng nghĆ³ thaĆ m trong buĆÆng āanh laĆø trĆch tieĆ¢n, khoĆ¢ng
bieĆ”t Ć“Ć» treĆ¢n thieĆ¢n cung coĆ¹ toƤi gƬ maĆø bĆ² ƱaĆ y ƱoĆÆa ātraĆ n ai"
nĆ“i haĆÆ giĆ“Ć¹i, khoĆ„ ƱeĆ”n theĆ” naĆøy, chĆ“Ć¹ vĆ“Ć¹i caĆ¹i taĆøi vaĆø caĆ¹i Ć±Ć¶Ć¹c
cuĆ»a anh, nhaĆ”t Ć±Ć²nh laĆø phaĆ»i naĆ©m coĆ„ thieĆ¢n haĆÆ maĆø vaƤt ngaƵ
xuoĆ”ng ƱaĆ”t Ʊen, caĆ”m khoĆ¢ng cho Ć±Ć¶Ć¹a naĆøo ƱƶƓĆÆc caĆ”t ƱaĆ u leĆ¢n
ƱeĆ„ hĆt thĆ“Ć» caĆ¹i khoĆ¢ng khĆ daĆønh cho caĆ¹c sieĆ¢u nhaĆ¢n - maĆø
chĆnh anh laĆø moƤt". āDoĆ¢ā nƶƵa Ʊi, caĆ¹c boĆ ! āDoĆ¢ā!
RƶƓĆÆu toĆ”t, ƱoĆ nhaĆ©m laĆÆi ngon, uoĆ”ng caĆ» ngaĆøy caĆ» ƱeĆ¢m
khoĆ¢ng chaĆ¹n. NhaĆ©m maƵi cuĆ» kieƤu, toĆ¢m khoĆ¢, traĆ¹i coĆ”c, bƶƓƻi,
xoaĆøi vaĆø mĆt chaĆ¹n roĆ i, ta laĆÆi goĆÆi āloĆ£ tai heoā, bƬ cuoĆ”n, hay
vaĆøi chuĆÆc ƱoĆ ng phaĆ¹ laĆ”u chaĆ”m vĆ“Ć¹i ālaĆÆp chĆu chƶƓngā... MoĆ¹n
nhaƤu gƬ cuƵng āba cheĆ¢ā, aĆ”y theĆ” maĆø bao nhieĆ¢u thĆ¶Ć¹ ƱoĆ¹ ƱeĆ u
khoĆ¢ng coĆ¹ āki-loĆ¢ā naĆøo caĆ» ƱoĆ”i vĆ“Ć¹i moƤt moĆ¹n nhaƤu khoĆ¢ng
tieĆ n khoaĆ¹ng haƤu laĆø khoĆ¢. CoĆ¹ khoĆ¢ Ʊi vĆ“Ć¹i rƶƓĆÆu, rƶƓĆÆu mĆ“Ć¹i
thƶĆÆc laĆø tuyeƤt ƱaƵ!
TheĆ” thƬ khoĆ¢ng coĆ¹ bieĆ”t khoĆ¢ laĆø gƬ khoĆ¢ng, hƓƵi oĆ¢ng baĆÆn
BaĆ©c KyĆø thaĆ¢n meĆ”n?
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 50
http://ebooks.vdcmedia.com
51. KhoĆ¢ khoĆ¢ng phaĆ»i laĆø moƤt hƬnh dung tƶĆø, nhƶng laĆø moƤt
danh tƶĆø; khoĆ¢ laĆø moƤt bieĆ”n theĆ„ chĆ“Ć¹ khoĆ¢ng phaĆ»i laĆø moƤt
traĆÆng thaĆ¹i; khoĆ¢ laĆø moƤt thƶĆÆc teĆ” chĆ“Ć¹ khoĆ¢ng phaĆ»i laĆø moƤt
phƶƓng phaĆ¹p.
KhoĆ¢ng coĆ¹ moƤt ngƶƓĆøi naĆøo trong chuĆ¹ng ta daĆÆo treĆ¢n
nhƶƵng vƦa heĆø thaĆønh phoĆ” SaĆøi GoĆøn laĆÆi khoĆ¢ng tƶĆøng thaĆ”y
nhƶƵng oĆ¢ng maĆ«t nghieĆ¢m nghieĆ¢m nhƶ suy nghĆ³ raĆ”t lung
veĆ theĆ” sƶĆÆ nhaĆ¢n tƬnh, naĆ¢ng ly rƶƓĆÆu leĆ¢n uoĆ”ng vaĆø Ʊƶa cay
moƤt con toĆ¢m keĆøm cuĆ» kieƤu. Con toĆ¢m ƱoĆ¹ chƦ laĆø moƤt hƬnh
thĆ¶Ć¹c cuĆ»a khoĆ¢. NoĆ¹ laĆø moƤt thĆ duĆÆ raĆ”t ngheĆøo naĆøn maĆø ngƶƓĆøi
vieĆ”t baĆøi naĆøy baĆ”t chĆ“ĆÆt neĆ¢u ra, chĆ“Ć¹ thƶĆÆc ra khoĆ¢ khoĆ¢ng
phaĆ»i laĆø moƤt moĆ¹n aĆŖn, nhƶng laĆø caĆ» moƤt heƤ thoĆ”ng phƬ
nhieĆ¢u, goĆ m nhƶƵng mieĆ”ng ngon vaƤt laĆÆ thieĆ¢n hƬnh vaĆÆn
traĆÆng...
ThƶĆÆc vaƤy, aĆŖn coĆ¹c thƬ chƦ coĆ¹ coĆ¹c thoĆ¢i, aĆŖn lƶƓn chƦ coĆ¹
lƶƓn thoĆ¢i, aĆŖn eĆ”ch chƦ coĆ¹ eĆ”ch thoĆ¢i. Nhƶng aĆŖn khoĆ¢ thƬ laĆø
aĆŖn khoĆ¢ng bieĆ”t bao nhieĆ¢u thĆ¶Ć¹, vƬ Ć“Ć» ƱƓĆøi naĆøy coĆ¹ bao nhieĆ¢u
sinh caĆ m, gia suĆ¹c aĆŖn ƱƶƓĆÆc thƬ tĆ¶Ć¹c laĆø coĆ¹ baĆ”y nhieĆ¢u khoĆ¢
chĆ“Ćø ƱƓĆÆi ta. Nhƶng khoĆ¢ maĆø ƱƶƓĆÆc ngƶƓĆøi ta thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c,
toĆ¢n thĆ“Ćø vaĆø quĆ meĆ”n nhĆ¶Ć¹t, ƱoĆ¹ laĆø khoĆ¢ toĆ¢m vaĆø khoĆ¢ caĆ¹. ĆÅ
ƱaĆ¢y, phaĆøm ai ƱaƵ caĆ m moƤt coĆ”c la-de Ʊƶa leĆ¢n mieƤng, thaĆ„y
ƱeĆ u ƱaƵ bieĆ”t khoĆ¢ toĆ¢m; Ć“Ć» ngoaĆøi BaĆ©c, nhƶƵng hoĆ¢m mƶa daĆ m
51 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
52. gioĆ¹ baĆ”c, chuĆ¹ng ta cuƵng ƱaƵ tƶĆøng duĆøng moĆ¹n ƱoĆ¹ ƱeĆ„ Ʊƶa cay,
nhƶng khoĆ¢ng coĆ¹ gƬ laĆÆ laĆ©m maĆø cuƵng khoĆ¢ng... phoĆ„ caƤp.
LaĆÆ laĆø khoĆ¢ caĆ¹. CaĆ¹i thĆ¶Ć¹ maĆø ta vaĆ£n goĆÆi laĆø caĆ¹ maĆ©m khoĆ¢,
baĆ¹n tƶĆøng kyĆ¹, tƶĆøng taĆÆ, caĆ¹i thĆ¶Ć¹ caĆ¹ maĆ©m khoĆ¢ maĆø moĆ£i khi
ta qua ngoƵ PhaĆ”t LoƤc, HaĆøng MaĆ©m Ć“Ć» HaĆø NoƤi, vaĆ£n xoĆ¢ng ra
moƤt muĆøi tanh tƶƓƻi, ƱeĆ”n nhĆ¶Ć¹c ƱaĆ u, buoĆ n noĆ¢n, Ć“Ć» ƱaĆ¢y ƱaƵ
thaĆønh ra moƤt moĆ¹n aĆŖn raĆ”t phoĆ„ thoĆ¢ng, khoĆ¢ng ƱaĆ©t tieĆ n
laĆ©m, nhƶng ƱƶƓĆÆc thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c ƱaĆ¹o ƱeĆ„ laĆø thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c.
TrĆ¶Ć“Ć¹c khi coĆ¹ chieĆ”n tranh, thƶƓĆøng ngƶƓĆøi ta chƦ thaĆ”y lĆ“
thĆ“ moƤt Ćt ngƶƓĆøi ƱaĆøn baĆø ngoĆ i dĆ¶Ć“Ć¹i caĆ¢y ƱeĆøn baĆ¹n khoĆ¢. TaĆ”t
caĆ» voĆ”n lieĆ”ng cuĆ»a hoĆÆ chƦ laĆø moƤt caĆ¹i meĆÆt treĆ¢n coĆ¹ moƤt Ćt
khoĆ¢ mƶĆÆc, khoĆ¢ caĆ¹ ƱuoĆ”i, khoĆ¢ caĆ¹ nhaĆ¹i, khoĆ¢ caĆ¹ tra, khoĆ¢ caĆ¹
maĆ«n; keĆøm vaĆøo ƱoĆ¹, moƤt hoĆøn ƱaĆ¹ vaĆø moƤt caĆ¹i hoĆ»a loĆø nho
nhoĆ» baĆØng ƱaĆ”t hay baĆØng moƤt hoƤp ābĆt-quyā treĆ¢n coĆ¹ moƤt
caĆ¹i āmaĆønhā. KhaĆ¹ch qua ƱƶƓĆøng leĆ¢n cĆ“n ghieĆ n, keĆ¢u moƤt ly
āba xi ƱeĆ”ā hay moƤt ly rƶƓĆÆu thuoĆ”c vaĆø moƤt mieĆ”ng khoĆ¢.
NgƶƓĆøi baĆ¹n haĆøng laĆ”y moƤt mieĆ”ng, tuĆøy theo ngoĆ¹n tay anh
chƦ, ƱeĆ„ leĆ¢n treĆ¢n maĆønh saĆ©t, nĆ¶Ć“Ć¹ng phoĆ ng roĆ i ƱaĆ«t leĆ¢n hoĆøn
ƱaĆ¹, laĆ”y buĆ¹a ƱaƤp cho khoĆ¢ giaƤp maĆ«t. Nhƶ theĆ”, noĆ¹ meĆ m.
KhaĆ¹ch nhaƤu laĆ”y ngoĆ¹n tay nhoĆ¹n mieĆ”ng khoĆ¢, nhai boĆ»m
beĆ»m nhƶ MyƵ nhai keĆÆo cao su, ƶĆÆc moƤt hĆ“i rƶƓĆÆu, roĆ i moĆ¹c
tuĆ¹i traĆ» tieĆ n Ʊi thaĆŗng, khoĆ¢ng coĆ¹ ƱoĆ¢i hoĆ i gƬ heĆ”t.
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 52
http://ebooks.vdcmedia.com
53. AĆy ƱaĆ”y, trĆ¶Ć“Ć¹c kia, dĆ¶Ć“Ć¹i maĆ©t toĆ¢i, ngƶƓĆøi ta aĆŖn khoĆ¢ nhƶ
theƔ ƱaƔy.
Nhƶng baĆ¢y giĆ“Ćø Ć“Ć» SaĆøi GoĆøn thaĆ¢n yeĆ¢u, kinh teĆ” lieƤt
giƶƓĆøng lieƤt chieĆ”u, ngƶƓĆøi daĆ¢n Ćt tieĆ n khoĆ¢ng daĆ¹m tƶĆÆ thƶƓƻng
nhƶƵng moĆ¹n nhaĆ©m sang, toĆ¢i thaĆ”y kyƵ ngheƤ aĆŖn khoĆ¢ tieĆ”n
boƤ vƶƓĆÆt bƶĆÆc, cuĆøng vĆ“Ć¹i ngheƤ thuaƤt nhaƤu nheĆÆt: ngoaĆøi la-ve,
ba xi ƱeĆ”, baĆ¢y giĆ“Ćø ngƶƓĆøi ta ruĆ» nhau uoĆ”ng baĆ»y mƶƓi hai
thĆ¶Ć¹ rƶƓĆÆu thuoĆ”c khaĆ¹c nhau, mƶƓĆøi boĆ”n thĆ¶Ć¹ rƶƓĆÆu maĆÆnh āloĆ¢
canhā, rƶƓĆÆu caĆ©c keĆø, bƬm bĆ²p, thƬ coĆ” nhieĆ¢n khoĆ¢ ƱeĆ„ nhaĆ©m
rƶƓĆÆu cuƵng phaĆ»i phaĆ¹t trieĆ„n tĆ“Ć¹i mĆ¶Ć¹c toĆ”i Ʊa cuĆ»a noĆ¹.
NgƶƓĆøi ta ƱoƤi thuĆ¹ng Ʊi baĆ¹n khoĆ¢, quaĆ»y gaĆ¹nh Ʊi baĆ¹n khoĆ¢,
mĆ“Ć» tieƤm baĆ¹n khoĆ¢. BuoĆ n khoĆ¢ng bieĆ”t laĆøm gƬ, mĆ“Ć» moƤt caĆ¹i
ābaā coĆ¹ ƱuĆ» caĆ¹c thĆ¶Ć¹ khoĆ¢ ƱeĆ„ chieĆ u thĆ² hĆ¶Ć¹ng cuĆ»a ngƶƓĆøi ta;
ngoĆ i nhaĆø haĆ¹t cuƵng coĆ¹ treĆ» Ʊem khoĆ¢ vaĆøo mĆ“Ćøi; quaĆ¹n caĆø pheĆ¢
coĆ¹ ca nhaĆÆc vaĆø āsoĆ¢ā cuƵng ƱeĆ„ moƤt caĆ¹i tuĆ» kĆnh baĆ¹n khoĆ¢
chaĆ”m vĆ“Ć¹i chanh muoĆ”i hay laĆø tƶƓng Ć“Ć¹t. OĆi, coĆøn noĆ¹i gƬ ƱeĆ”n
caĆ¹c quaĆ¹n Ć“Ć» ngoaĆÆi oĆ¢ nhƶ TaĆ¢n ThuaƤn, LoĆ OĆ, XoĆ¹m MĆ“Ć¹i,
ĆoĆ ng QueĆ¢, BƬnh LĆ“ĆÆi: treĆ¢n laĆø trĆ“Ćøi, dĆ¶Ć“Ć¹i laĆø khoĆ¢; troĆ¢ng cĆ¶Ć¹
hoa caĆ» maĆ©t, khoĆ¢ng bieĆ”t aĆŖn thĆ¶Ć¹ naĆøo, boĆ» thĆ¶Ć¹ naĆøo!
TƶĆÆu trung, khoĆ¢ coĆ¹ theĆ„ phaĆ¢n ra laĆøm hai loaĆÆi chĆnh laĆø
khoĆ¢ caĆ¹ vaĆø khoĆ¢ thĆ²t. Hai loaĆÆi naĆøy laĆÆi chia ra laĆøm nhieĆ u
phaĆ¢n boƤ.
VeĆ loaĆÆi caĆ¹, coĆ¹ khoĆ¢ ƱoĆ ng vaĆø khoĆ¢ bieĆ„n.
53 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
54. VeĆ loaĆÆi thĆ²t, coĆ¹ khoĆ¢ gia suĆ¹c vaĆø khoĆ¢ daƵ thuĆ¹.
KhoĆ¢ ƱoĆ ng laĆø caĆ¹ ƱoĆ ng phĆ“i khoĆ¢, nhƶ khoĆ¢ loĆ¹c noĆ¹i, khoĆ¢
thoĆøi loĆøi, khoĆ¢ tra, khoĆ¢ saĆ«t, khoĆ¢ boĆ”ng keĆøo... KhoĆ¢ bieĆ„n laĆø
caĆ¹ bieĆ„n phĆ“i khoĆ¢, nhƶ khoĆ¢ goƤc, khoĆ¢ khoai, khoĆ¢ noĆ¹c, khoĆ¢
chim, khoĆ¢ ƱuoĆ”i, khoĆ¢ nuĆÆc, khoĆ¢ nuĆø...
Ai aĆŖn khoĆ¢ caĆ¹ luoĆ¢n thaĆ”y ngaĆ¹n thƬ coĆ¹ khoĆ¢ thĆ²t. KhoĆ¢
thĆ²t, cuƵng nhƶ khoĆ¢ caĆ¹, chia ra laĆøm hai loaĆÆi: loaĆÆi gia suĆ¹c
vaĆø loaĆÆi daƵ thuĆ¹. Trong loaĆÆi gia suĆ¹c, coĆ¹ khoĆ¢ traĆ¢u, khoĆ¢
ngƶĆÆa, khoĆ¢ boĆø... NgƶƓĆøi mƬnh khoĆ¢ng laĆøm nhieĆ u khoĆ¢ vĆ²t,
khoĆ¢ gaĆø, khoĆ¢ heo nhƶ ācaĆ¹c chuĆ¹ā, nhƶng aĆŖn laĆÆ mieƤng coĆ¹
khoĆ¢ coĆ¹c, khoĆ¢ nhaĆ¹i, khoĆ¢ eĆ”ch, khoĆ¢ lƶƓn, khoĆ¢ chuoƤt...
LaĆÆ mieƤng hĆ“n moƤt taĆ ng nƶƵa laĆø khoĆ¢ daƵ thuĆ¹, coĆ¹ khoĆ¢
nai, khoĆ¢ beo, khoĆ¢ teĆ¢, khoĆ¢ khƦ, khoĆ¢ coĆÆp. ThĆ¶Ć¹ khoĆ¢ sau
cuĆøng naĆøy baĆ¹n tĆ“Ć¹i 80 ƱoĆ ng moƤt kyĆ¹ hoĆ i 1954-1955, aĆŖn chĆ“i
cho laĆÆ mieƤng, chĆ¶Ć¹ thƶĆÆc ra dai cĆ¶Ć¹ nhƶ laĆø chaƵo raĆ¹ch, maĆø
laĆÆi khai, chaĆŗng ra caĆ¹i cheĆ”t gƬ. NgƶƓĆøi ta baĆ»o raĆØng khoĆ¢
naĆøy trĆ² ƱƶƓĆÆc ban traĆ¹i, quyĆ¹ gaĆ”p traĆŖm thĆ²t coĆÆp tƶƓi, vieƤn
leƵ khoĆ¢ thuĆÆ khĆ aĆ¢m dƶƓng vaĆø luĆ¹c phĆ“i khoĆ¢ ƱaƵ laƵnh ƱƶƓĆÆc
nhieĆ u ātia trong ƱoĆ», tia ngoaĆøi tĆmā cuĆ»a maĆ«t trĆ“Ćøi. ThoĆ¢i,
thƬ cĆ¶Ć¹ tin Ʊi laĆø thƶĆÆc cho caĆ» laĆøng cuĆøng vui. ĆuĆ¹ng hay
khoĆ¢ng ƱuĆ¹ng, caĆ¹i ƱoĆ¹ ƱeĆ„ haĆÆ hoĆ i phaĆ¢n giaĆ»i. Duy chƦ bieĆ”t
raĆØng aĆŖn caĆ¹i khoĆ¢ naĆøy, theo lĆ“Ćøi caĆ¹c cuĆÆ giaĆø, phaĆ»i cƶƵ thĆ²t
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 54
http://ebooks.vdcmedia.com
55. gaĆø vaĆø maĆŖng tre; khoĆ¢ng theĆ”, seƵ sinh ra ādoĆøi trong buĆÆngā.
CoĆ¹ leƵ vƬ theĆ” Ćt coĆ¹ ngƶƓĆøi ham khoĆ¢ coĆÆp.
KhoĆ¢ ƱuoĆ”i aĆŖn dai kheĆÆc, ƱeĆ„ leĆ¢n thĆ“Ć¹t laĆ”y buĆ¹a ƱaƤp cuƵng
vaĆ£n dai. KhoĆ¢ thoĆøi loĆøi aĆŖn baƵ baĆø baĆø. KhoĆ¢ loĆ¹c noĆ¹i, aĆŖn ƱoaĆ»ng
vĆ². BaĆØng vaĆøo nhƶƵng nhaƤn xeĆ¹t cuĆ»a ngƶƓĆøi saĆønh khoĆ¢ thƬ
ngon nhaĆ”t laĆø khoĆ¢ chim, khoĆ¢ goƤc, khoĆ¢ thieĆ u, khoĆ¢ khoai,
khoĆ¢ saĆ«t. GaĆ«p moƤt buoĆ„i chieĆ u raĆ»nh roĆ£i, ngoĆ i Ć“Ć» cƶƻa soĆ„
troĆ¢ng ra trĆ“Ćøi nĆ¶Ć“Ć¹c meĆ¢nh moĆ¢ng, maĆø loĆøng laĆÆi raĆ u raĆ u moƤt
tĆ, saĆ u saĆ u moƤt tĆ vƬ nhĆ“Ć¹ ƱeĆ”n ngƶƓĆøi yeĆ¢u baĆÆt ngaĆøn maĆ¢y
khoĆ¹i, anh naĆ¢ng moƤt ly rƶƓĆÆu āƱoƤc aĆ„mā, nhaĆ©m moƤt mieĆ”ng
khoĆ¢ laĆŖng-trƬnh nĆ¶Ć“Ć¹ng vƶĆøa chĆn tĆ“Ć¹i, anh seƵ caĆ»m thaĆ”y nhƶ
mƬnh ƱaƵ traĆ» ƱƶƓĆÆc thuĆø ƱƓĆøi. Anh nhai khoĆ¢, cho rƶƓĆÆu vaĆø
khoĆ¢ ālieĆ¢n hieƤpā vĆ“Ć¹i nhau, āhoĆøa ƱoĆ ngā vĆ“Ć¹i nhau, taĆÆo thaĆønh
moƤt vĆ² the the, ngoĆÆt ngoĆÆt; anh seƵ thaĆ”y theĆ” laĆø... heĆ”t, Ć“Ć»
ƱƓĆøi khoĆ¢ng coĆøn gƬ ƱaĆ¹ng keĆ„ nƶƵa, āƱƓĆøi ƱaƵ haĆÆi mƬnh thƬ
mƬnh vui vĆ“Ć¹i rƶƓĆÆu vaĆø khoĆ¢: ƱƓƵ quaĆ¹!ā.
Nhƶng duĆø laĆø khoĆ¢ tra, khoĆ¢ loĆ¹c hay khoĆ¢ laĆŖng trƬnh; duĆø
laĆø khoĆ¢ nai, khoĆ¢ coĆÆp hay khoĆ¢ ngƶĆÆa maĆø nhaĆ©m rƶƓĆÆu thƬ
cuƵng khoĆ¢ng neĆ¢n duĆøng maĆ«n. NhaƤu, phaĆ»i duĆøng khoĆ¢ laĆÆt.
RƶƓĆÆu toĆ”t maĆø ƱieĆ„m moƤt mieĆ”ng khoĆ¢ laĆÆt vaĆøo, mĆ“Ć¹i caĆ»m ƱƶƓĆÆc
heĆ”t caĆ» caĆ¹i ngon muĆøi maĆ£n cuĆ»a khoĆ¢, caĆ¹i ngon thaĆ”m thĆa,
caĆ¹i ngon chan chĆ¶Ć¹a khoĆ¢ng bieĆ”t bao nhieĆ¢u dƶ vĆ². NoĆ¹
55 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
56. thĆ“m, maĆø buĆøi, hĆ“i ngaĆ y ngaƤy maĆø laĆÆi maĆ«n, maĆø laĆÆi ngoĆÆt
nhƶ nĆ¶Ć“Ć¹c maĆ©m nhĆ³, nhai maƵi khoĆ¢ng bieĆ”t chaĆ¹n.
CoĆ¹ ai moƤt chieĆ u naĆøo nhaĆøn taĆ»n treĆ¢n con ƱƶƓĆøng
Pasteur, Ć“Ć» ngaƵ ba LeĆ¢ LĆ“ĆÆi, coĆ¹ thaĆ”y haĆøng toaĆ¹n ngƶƓĆøi teĆ
tƶĆÆu Ć“Ć» trĆ¶Ć“Ć¹c chuĆøa ChaĆø nhƶ dƶĆÆ moƤt cuoƤc meĆ”t tinh vĆ³ ƱaĆÆi?
KhoĆ¢ng, hoĆÆ khoĆ¢ng phaĆ»n ƱoĆ”i gƬ heĆ”t maĆø cuƵng chaĆŗng yeĆ¢u
caĆ u gƬ heĆ”t. KhaĆ„u hieƤu cuĆ»a hoĆÆ caĆŖng leĆ¢n Ć“Ć» trong loĆøng: hoĆÆ
aĆŖn, hoĆÆ uoĆ”ng, vaĆø uoĆ”ng vaĆø aĆŖn ƱeĆ„ laĆøm thoĆ»a maƵn caĆ¹i daĆÆ daĆ y
nhieĆ u ƱoĆøi hoĆ»i. CoĆ¹ ngƶƓĆøi Ć±Ć¶Ć¹ng aĆŖn; coĆ¹ ngƶƓĆøi ngoĆ i gheĆ” aĆŖn;
coĆ¹ ngƶƓĆøi ngoĆ i Ć“Ć» xe maĆ¹y daĆ u gaĆ¹c chaĆ¢n leĆ¢n heĆø ƱeĆ„ aĆŖn; coĆ¹
ngƶƓĆøi ngoĆ i xoĆ„m treĆ¢n heĆø ƱeĆ„ aĆŖn; laĆÆi coĆ¹ ngƶƓĆøi haƵm xe hĆ“i
laĆÆi, thoĆø ƱaĆ u ra ngoaĆøi keĆ¢u aĆŖn. HoĆÆ aĆŖn gƬ vaƤy? AĆn baĆ¹nh
toĆ¢m; aĆŖn bƬ buĆ¹n; aĆŖn baĆ¹nh mƬ phaĆ¹ laĆ”u; aĆŖn oĆ”c; aĆŖn baĆ¹nh
canh gioĆø heo; nhƶng muoĆ”n gƬ thƬ gƬ, moĆ¹n ƱƶƓĆÆc ngƶƓĆøi ta
thƶƓƻng thĆ¶Ć¹c nhieĆ u nhaĆ”t, noĆ ng nhieƤt nhaĆ”t vaĆø thaĆønh tĆn
nhaĆ”t vaĆ£n laĆø moĆ¹n Ʊu ƱuĆ» baĆøo, rĆ¶Ć“Ć¹i raĆ”t nhieĆ u daĆ”m Ć“Ć¹t leĆ¢n
treĆ¢n.
ĆÅ caĆ¹i ƱaĆ”t quanh naĆŖm naĆ©ng choĆ¹i nhƶ ƱaĆ¢y, taĆÆng ngƶƓĆøi
ta nhieƤt laĆ©m, loĆøng luĆ¹c naĆøo cuƵng cĆ¶Ć¹ xoĆ¹t nhƶ caĆøo: aĆŖn caĆ¹i
moĆ¹n aĆ”y vaĆøo maĆ¹t ruoƤt. CaĆ¹c oĆ¢ng ƶa quaĆ¹, maĆø caĆ¹c baĆø caĆ¹c coĆ¢
laĆÆi ƶa hĆ“n; aĆŖn moƤt Ć±Ć³a roĆ i laĆÆi muoĆ”n aĆŖn Ć±Ć³a thĆ¶Ć¹ hai, thĆ¶Ć¹
ba... thĆ¶Ć¹ saĆ¹u... ChĆnh toĆ¢i ƱaƵ thaĆ”y coĆ¹ moƤt baĆø aĆŖn chĆ“i sĆ“
sĆ“ moƤt luĆ¹c saĆ¹u Ć±Ć³a nhƶ theĆ” roĆ i xuyĆ¹t xuyĆ¹t xoa xoa, chaĆ»y
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 56
http://ebooks.vdcmedia.com
57. caĆ» nĆ¶Ć“Ć¹c maĆ©t nĆ¶Ć“Ć¹c muƵi maĆø coĆ¹ veĆ» nhƶ vaĆ£n coĆøn theĆøm aĆŖn
nƶƵa. ĆĆ, caĆ¹i moĆ¹n Ʊu ƱuĆ» baĆøo, troƤn daĆ”m Ć“Ć¹t ƱoĆ¹ laĆø gƬ vaƤy? -
Thƶa, ƱoĆ¹ laĆø khoĆ¢ boĆø. Ću ƱuĆ» baĆøo, treĆ¢n ƱaĆ«t maĆ”y mieĆ”ng khoĆ¢
boĆø, tĆ¶Ć“Ć¹i giaĆ”m Ć“Ć¹t roĆ i raĆ©c maĆ”y laĆ¹ ngoĆø leĆ¢n treĆ¢n... ƱoĆ¹, chƦ
giaĆ»n dĆ² coĆ¹ theĆ” thoĆ¢i, vaƤy maĆø aĆŖn vaĆøo... phaĆ»i bieĆ”t! Ngon
cheĆ”t ngƶƓĆøi Ʊi ƱƶƓĆÆc!
ToĆ¢i giaƤn laĆøm sao caĆ¹i khoĆ¢ boĆø, cheĆ” hoĆ¹a thaĆ n tƬnh nhƶ
theĆ”, aĆŖn vaĆøo ƱaƵ laĆÆ mieƤng, laĆÆi laĆønh (tuy coĆ¹ veĆ» hĆ“i dĆ“ chuĆ¹t
xĆu!), maĆø cĆ“Ć¹ laĆøm sao trong bao nhieĆ¢u naĆŖm trĆ“Ćøi, ngƶƓĆøi ta
khoĆ¢ng nghĆ³ khueĆ”ch trƶƓng moĆ¹n ƱoĆ¹, cheĆ” ra Ʊu ƱuĆ» baĆøo,
pha giaĆ”m Ć“Ć¹t vaĆø troƤn vĆ“Ć¹i khoĆ¢ caĆ¹, khoĆ¢ nai, khoĆ¢ heo rƶĆøng?
Chƶa bieĆ”t chƶĆøng cheĆ” hoaĆ¹ khoĆ¢ thaĆønh moƤt moĆ¹n nhƶ theĆ”,
aĆŖn coĆøn ngon hĆ“n nƶƵa, vaĆø ngƶƓĆøi naĆøo xung phong laĆøm caĆ¹c
loaĆÆi khoĆ¢ ngaĆ¢m giaĆ”m Ć“Ć¹t nhƶ theĆ” seƵ hoĆ¹a ra āvua khoĆ¢ ƱoĆ¹ng
hoƤpā theo vaĆŖn hoĆ¹a ƱoĆ hoƤp cuĆ»a MyƵ, chƶa bieĆ”t chƶĆøng...
Trong khi chĆ“Ćø ƱƓĆÆi ngaĆøy vinh quang ƱoĆ¹, khoĆ¢ haƵy taĆÆm
soĆ”ng caĆ¹i ƱƓĆøi soĆ”ng chaƤt heĆÆp trong phaĆÆm vi quoĆ”c noƤi.
NgoaĆøi vieƤc duĆøng nhaƤu nheĆÆt, khoĆ¢ coĆøn ƱƶƓĆÆc ngƶƓĆøi ta duĆøng
laĆøm caĆ¹c moĆ¹n aĆŖn khaĆ¹c, tuy laĆø ƱeĆ„ xaĆøi haĆøng ngaĆøy, nhƶng
luĆ¹c naĆøo cuƵng taĆÆo ra ƱƶƓĆÆc nhƶƵng muĆøi vĆ² mĆ“Ć¹i, laĆÆ hĆ“n. MoĆ£i
moĆ¹n ngon moƤt caĆ¹ch, cuƵng nhƶ moĆ£i coĆ¢ gaĆ¹i xinh moƤt veĆ»,
bieĆ”t keĆ„ moĆ¹n naĆøo trĆ¶Ć“Ć¹c, moĆ¹n naĆøo sau baĆ¢y giĆ“Ćø?!
57 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
58. ĆaĆ«c bieƤt SaĆøi GoĆøn, coĆ¹ leƵ laĆø moĆ¹n goĆ»i. CoĆ¢ muoĆ”n duĆøng
goĆ»i khoĆ¢ saĆ«t, goĆ»i laĆŖng trƬnh hay goĆ»i caĆ¹ nĆ¶Ć“Ć¹c, caĆ¹ lo? Xin
tuĆøy sĆ“Ć» thĆch. MieĆ£n laĆø trĆ¶Ć“Ć¹c khi aĆŖn, phaĆ»i sƶƻa soaĆÆn cho
ƱuĆ» gia vĆ², thieĆ”u moƤt thĆ¶Ć¹ thƬ keĆ¹m ngon ngay. Dƶa leo,
ƱaĆøo loƤn hoƤt, rau raĆŖm, thĆ²t ba chƦ, xoaĆøi soĆ”ng; maĆ”y thĆ¶Ć¹ ƱoĆ¹
ƱaĆ«t vaĆøo trong moƤt mieĆ”ng baĆ¹nh traĆ¹ng ƱaƵ nhuĆ¹ng saĆ¼n vaĆøo
nĆ¶Ć“Ć¹c cho meĆ m; Ć“Ć» giƶƵa ƱaĆ«t maĆ”y mieĆ”ng khoĆ¢ ƱƶĆøng moĆ»ng,
ƱƶĆøng daĆ y, khoĆ¢ng to, khoĆ¢ng nhoĆ»; theĆ” roĆ i cuoĆ”n taĆ”t caĆ» laĆÆi,
chaĆ”m thaƤt ƱaĆ£m giaĆ”m Ć“Ć¹t, vƶĆøa chua vƶĆøa maĆ«n, hĆ“i cay hĆ“i
ngoĆÆt. ChaĆø, maĆ¹t ruoƤt laĆøm sao! CoĆ¹ ai sĆ“ĆÆ baĆ¹nh traĆ¹ng vaĆø
ƱaĆøo loƤn hoƤt aĆŖn ƱaĆ y, coĆ¹ theĆ„ duĆøng giaĆ»n dĆ² Ʊi moƤt chuĆ¹t maĆø
vaĆ£n thaĆ”y āthuĆ¹ vĆ² tĆ“ā: aĆŖn khoĆ¢ vĆ“Ć¹i rau dieĆ”p caĆ¹, gia theĆ¢m
vaĆøi khoanh trĆ¶Ć¹ng luoƤc, rĆ¶Ć“Ć¹i tƶƓng troƤn ƱaƤu phoĆÆng ghieĆ n
nhoĆ», pha theĆ¢m chuĆ¹t giaĆ”m vaĆø ƱieĆ„m vaĆøi nhaĆ¹nh toĆ»i.
GiaĆ»n dĆ² hĆ“n moƤt bƶĆÆc nƶƵa laĆø xoaĆøi tƶƓĆÆng thaĆ¹i tƶĆøng laĆ¹t
nhoĆ» keĆÆp vĆ“Ć¹i moƤt mieĆ”ng khoĆ¢ aĆŖn. CoĆ¹ leƵ aĆŖn nhƶ theĆ” ƱeĆ„ toĆ»
raĆØng rieĆ¢ng khoĆ¢ cuƵng ƱaƵ ngon quaĆ¹ maĆ”t roĆ i, khoĆ¢ng caĆ n
phaĆ»i theĆ¢m gia vĆ² laĆøm gƬ cho phieĆ n phĆ¶Ć¹c, nhƶng ƱaĆønh
vaƤy, aĆŖn nhƶ theĆ” cuƵng chƶa toĆ» ƱƶƓĆÆc caĆ¹i ngon āƱoƤc laƤpā
cuĆ»a khoĆ¢ baĆØng nhƶƵng oĆ¢ng Ć“Ć» HaƤu Giang, buoĆ„i saĆ¹ng, thaĆ©p
moƤt ngoĆÆn ƱeĆøn daĆ u leĆ¢n uoĆ”ng nĆ¶Ć“Ć¹c traĆø, vƶĆøa uoĆ”ng nĆ¶Ć“Ć¹c, vƶĆøa
nhaĆ©m khoĆ¢ boĆ»m beĆ»m...
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 58
http://ebooks.vdcmedia.com
59. AĆn nhƶ theĆ” laĆø aĆŖn theo kieĆ„u āboĆ”n moĆ¹n aĆŖn chĆ“iā cuĆ»a
TaĆ u. AĆn nhƶ theĆ” vĆ“Ć¹i cĆ“m cuƵng ƱƶƓĆÆc Ʊi, nhƶng khoĆ¢ng
maĆ”y thuĆ¹. MuoĆ”n cho ngon thƬ neĆ¢n xaĆ©t khoĆ¢ ra cho vaĆøo toĆ¢,
chƶng leĆ¢n vĆ“Ć¹i mƓƵ, gia theĆ¢m cuĆ» haĆønh vaĆø ƱƶƓĆøng; chĆn tĆ“Ć¹i,
baĆ©c ra aĆŖn vĆ“Ć¹i rau soĆ”ng, chuoĆ”i xanh; cĆ“m noĆ¹ng vĆ“Ć¹i khoĆ¢
chieĆ¢n vƶĆøa vaĆ«n āaĆŖn thuĆøng baĆ”t chi thƬnhā. NgƶƓĆøi ĆĆ¶Ć¹c,
ngƶƓĆøi NhaƤt aĆŖn thĆ²t, aĆŖn caĆ¹ vaĆ£n thƶƓĆøng cho ƱƶƓĆøng vaĆøo
nhƶ theĆ” ƱaĆ”y vaĆø baĆ»o giaĆ u chaĆ”t pĆ“Ćø-roĆ¢-tĆt vaĆø li-pĆt laĆ©m.
Ai cho theĆ” laĆø lĆ“ĆÆ thƬ naĆ”u kieĆ„u xieĆ¢m loĆÆ: khoĆ¢ rƶƻa saĆÆch,
thaĆ» vaĆøo nĆ¶Ć“Ć¹c soĆ¢i, Ʊun, roĆ i cho con meĆ» nhoĆ m baĆ©p chuoĆ”i,
boĆ» rau om, ngoĆø, chua, laĆ¹ queĆ”, ƱƓĆÆi chĆn thƬ baĆ©c ra aĆŖn,
nhƶ kieĆ„u caĆ¹ om vĆ“Ć¹i ƱaƤu vaĆ¹n Ć“Ć» BaĆ©c: ngon quaĆ¹ xaĆ¹, coĆ¹ phaĆ»i
theĆ” khoĆ¢ng, coĆ¢?
BeĆ¢n ngoĆÆn ƱeĆøn mĆ“Ćø, trong gian nhaĆø nhoĆ», vĆ“ĆÆ bĆ“Ć¹i theĆ¢m
moƤt cheĆ¹n cĆ“m nƶƵa cho choĆ ng:
CĆ“m traĆ©ng aĆŖn vĆ“Ć¹i khoĆ¢ khoai,
ChoĆ ng hoĆøa vĆ“ĆÆ thuaƤn, aĆŖn hoaĆøi queĆ¢n no
CĆ¶Ć¹ gƬ phaĆ»i aĆŖn vaĆ¢y, yeĆ”n, baĆøo ngƶ, gaĆ¢n hƶƓu, toĆ”ng cuĆ¹.
CĆ¶Ć¹ gƬ phaĆ»i aĆŖn bĆ-teĆ”t, laĆŖng-guĆ¹t boĆ» loĆø, gaĆø sƶƵa, ācana
oĆ¢sitoĆ¢ngā, ācaĆ¹tsuleĆ¢ medoĆ¢ngā mĆ“Ć¹i ƱƶƓĆÆc.
VaĆøo khoaĆ»ng thaĆ¹ng baĆ»y, thaĆ¹ng taĆ¹m, Ć“Ć» mieĆ n Nam nĆ¶Ć“Ć¹c
VieƤt thƶƓĆøng hay coĆ¹ baƵo rĆ“Ć¹t: tƶĆÆ nhieĆ¢n trĆ“Ćøi ƱƶƓng naĆ©ng
59 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
60. boĆ£ng sa saĆ m haĆŗn xuoĆ”ng, roĆ i gioĆ¹, roĆ i mƶa, roĆ i vƶĆøa mƶa
vƶĆøa gioĆ¹, nhƶ ƱoĆ„ cƶƻa, ƱoĆ„ nhaĆø ƱeĆ”n nĆ“i.
GaĆ«p nhƶƵng buoĆ„i gioĆ¹ thaĆ»m mƶa saĆ u nhƶ theĆ”, haĆÆ bĆ¶Ć¹c
chaĆ¢u lieĆ¢m xuoĆ”ng maĆø vaĆ«n ngoĆÆn ƱeĆøn hoĆ ng leĆ¢n, coĆ¢ thuĆ»ng
thaĆŗng keĆ„ cho choĆ ng nghe caĆ¹ch laĆøm khoĆ¢ Ć“Ć» ātrong naĆøyā
thƬ bƶƵa aĆŖn caĆøng noĆ„i vĆ²:
- LaĆøm caĆ¹i khoĆ¢ naĆøy cuƵng coĆ¢ng phu laĆ©m, anh aĆø. VeĆ khoĆ¢
ƱoĆ ng, khoĆ¢ng coĆ¹ gƬ laĆÆ laĆ©m, cuƵng nhƶ khoĆ¢ thĆ²t vaƤy; nhƶng
laĆøm ƱƶƓĆÆc caĆ¹i khoĆ¢ bieĆ„n, quaĆ» laĆø tƶƻ coĆ¢ng phu. ĆĆ, hoĆ¢m naĆøo
raĆ»nh, vĆ“ĆÆ choĆ ng mƬnh veĆ RaĆÆch GiaĆ¹ thaĆŖm ngoaĆÆi, em seƵ
Ʊƶa anh Ʊi xem laĆøm khoĆ¢ bieĆ„n, vui ƱaĆ¹o ƱeĆ„.
āMoƤt buoĆ„i chieĆ u kia, Ć±Ć¶Ć¹ng treĆ¢n bĆ“Ćø bieĆ„n troĆ¢ng ra muoĆ¢n
truĆøng maĆ¢y nĆ¶Ć“Ć¹c, anh seƵ thaĆ”y coĆ¹ nhƶƵng ƱoaĆøn thuyeĆ n lĆ“Ć¹n,
nhoĆ» tieĆ”n vaĆøo trong beĆ”n, y nhƶ nhƶƵng thuyeĆ n mĆ“ trong
baĆøi haĆ¹t giao duyeĆ¢n.
āĆoĆ¹ laĆø nhƶƵng thuyeĆ n ƱaĆ¹nh caĆ¹ Ć“Ć» xa veĆ . ThƶƓĆøng thƶƓĆøng,
thuyeĆ n naĆøo cuƵng ƱaĆ y nhoĆ¹c caĆ¹. Em laĆø con nhaĆø ngheĆøo,
sinh ƱeĆ» treĆ¢n soĆ¹ng nĆ¶Ć“Ć¹c, neĆ¢n luĆ¹c nhoĆ» khoĆ¢ng coĆ¹ ngaĆøy naĆøo
em khoĆ¢ng coĆ¹ maĆ«t luĆ¹c caĆ¹c thuyeĆ n ƱaĆ¹nh caĆ¹ trĆ“Ć» veĆ , ƱeĆ„
chuyeĆ„n caĆ¹ leĆ¢n bĆ“Ćø giuĆ¹p ngƶƓĆøi ta laĆ”y bƶƵa aĆŖn vaĆø moĆ¹t caĆ¹ veĆ
cho gia ƱƬnh duĆøng ƱƓƵ khoĆ„.
āĆÅ mieĆ n duyeĆ¢n haĆ»i, rau caĆ»i thieĆ”u thoĆ”n, ngƶƓĆøi ta haĆøng
ngaĆøy chƦ soĆ”ng roĆøng vĆ“Ć¹i caĆ¹ thƬ trĆ“Ćøi thƶƓng, bieĆ„n luĆ¹c naĆøo
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 60
http://ebooks.vdcmedia.com
61. cuƵng thƶĆøa caĆ¹ ƱeĆ„ nuoĆ¢i ngƶƓĆøi, cuƵng nhƶ meĆÆ hieĆ n luĆ¹c naĆøo
cuƵng coĆ¹ sƶƵa cho con buĆ¹. ThoĆ¢i thƬ ƱuĆ» caĆ¹c phaĆ¢n loaĆÆi, caĆ¹c
hƬnh thĆ¶Ć¹c, caĆ¹c kĆch thĆ¶Ć“Ć¹c, khoĆ¢ng theĆ„ naĆøo tƶƓƻng tƶƓĆÆng
ƱƶƓĆÆc: coĆ¹ caĆ¹ cƶa, coĆ¹ caĆ¹ ƱieƤn, coĆ¹ caĆ¹ sƶ, coĆ¹ caĆ¹ leĆ¹p, laĆÆi coĆ¹
thĆ¶Ć¹ caĆ¹ ngƶƓĆøi - bĆ“Ć»i vƬ maĆ«t muƵi noĆ¹ y heƤt ngƶƓĆøi ta vaƤy...
- UĆa, coĆ¹ caĆ¹ ngƶƓĆøi? VaƤy ra ngƶƓĆøi ta khoĆ¢ng ƱaĆ¹nh lƶĆøa
anh sao?
- Anh noĆ¹i gƬ? Ai ƱaĆ¹nh lƶĆøa anh vaĆø ƱaĆ¹nh lƶĆøa gƬ vaƤy?
- PhaĆ»i, anh ta cĆ¶Ć¹ tƶƓƻng laĆø ngƶƓĆøi ta ƱaĆ¹nh lƶĆøa... NgƶƓĆøi
ta ƱaĆ¢y laĆø moƤt nhaĆø vaĆŖn Y teĆ¢n laĆø Curzio Malaparte.
- Anh noĆ¹i gƬ, em khoĆ¢ng hieĆ„u.
- Em cĆ¶Ć¹ yeĆ¢n, ƱeĆ„ anh keĆ„ ƱaĆ u ƱuoĆ¢i caĆ¢u chuyeƤn cho maĆø
nghe. HoĆ i coĆøn Ć“Ć» bƶng ngoaĆøi BaĆ©c, anh coĆ¹ ƱoĆÆc moƤt cuoĆ”n
hoĆ i kyĆ¹ nhan ƱeĆ laĆø āLaĆøn daā (La peau) cuĆ»a nhaĆø vaĆŖn sĆ³
noĆ¹i treĆ¢n, trong coĆ¹ chƶĆøng mƶƓi laĆŖm kyĆ» nieƤm dieĆ£n ra hoĆ i
theĆ” chieĆ”n thĆ¶Ć¹ nhƬ keĆ”t thuĆ¹c, quaĆ¢n ƱoƤi ĆoĆ ng minh ƱeĆ”n
giaĆ»i phoĆ¹ng cho nĆ¶Ć“Ć¹c Y bĆ² āchaĆø ƱaĆÆp dĆ¶Ć“Ć¹i goĆ¹t cuĆ»a ƱoƤc taĆøi
phaĆ¹t xĆt Mussoliniā. ĆaĆÆi dieƤn cho ĆoĆ ng minh luĆ¹c aĆ”y coĆ¹
ba vĆ² anh huĆøng gheĆ¢ gĆ“Ć¹m: Roosevelt, Staline vaĆø
Churchill.
ĆƶƓĆÆc caĆ¹i haĆ¢n haĆÆnh ƱoƤc nhaĆ”t voĆ¢ nhĆ² treĆ¢n ƱƓĆøi laĆø ƱƶƓĆÆc
tam anh ƱeĆ”n vieĆ”ng thaĆŖm ƱeĆ„ ƱaĆ¹nh daĆ”u ngaĆøy giaĆ»i phoĆ¹ng
cho daĆ¢n toƤc Y, taĆ¢n chaĆ¹nh phuĆ» Y do ĆoĆ ng minh chƦ Ć±Ć²nh
61 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
62. ngaĆ m maĆ«c daĆ u tan taĆ¹c xaĆ¹c xĆ“ vƬ bom giaĆ»i phoĆ¹ng cuĆ»a
ĆoĆ ng minh, maĆ«c daĆ u kieƤt queƤ khoĆ¢ng coĆøn ƱuĆ» cĆ“m maĆø aĆŖn,
ƱuĆ» aĆ¹o maĆø maĆ«c, maĆ«c daĆ u xaĆ¹c ngƶƓĆøi vaĆ£n coĆøn chaĆ”t ƱoĆ”ng
leĆ¢n Ć“Ć» ngoaĆøi ƱƶƓĆøng vƬ ƱƶƓĆÆc xe taĆŖng giaĆ»i phoĆ¹ng ƱeĆø leĆ¢n beĆÆp
dĆ nhƶ tĆ“Ćø giaĆ”y, cuƵng coĆ” gaĆ©ng treo ƱeĆøn keĆ”t hoa, laĆ”y hĆ“i
taĆøn ra heĆ¹t leĆ¢n nhƶƵng khaĆ„u hieƤu āĆoĆ ng minh muoĆ¢n naĆŖm!
QuaĆ¢n ƱoƤi giaĆ»i phoĆ¹ng muoĆ¢n naĆŖm!ā.
- Anh caĆøng noĆ¹i, em laĆÆi caĆøng khoĆ¢ng hieĆ„u.
- ThƬ anh ƱaƵ noĆ¹i heĆ”t ƱaĆ¢u! TaĆ¢n chĆnh phuĆ» Y, luĆ¹c aĆ”y
quaĆ» laĆø soĆ”ng trong caĆ¹i cheĆ”t, nhƶng cĆ¶Ć¹ phaĆ»i theo ƱuĆ¹ng
nghi leĆ£ vaĆŖn minh, toĆ„ chĆ¶Ć¹c moƤt bƶƵa tieƤc sang troĆÆng ƱeĆ„
theĆ”t caĆ¹c vĆ² anh huĆøng giaĆ»i phoĆ¹ng cho nĆ¶Ć“Ć¹c Y ƱaĆ¹ng
thƶƓng. Nhƶng muoĆ”n cho bƶƵa tieƤc sang troĆÆng, laĆ”y gƬ ra
ƱeĆ„ mĆ“Ćøi aĆŖn baĆ¢y giĆ“Ćø? Sau moƤt cuoƤc thaĆ»o luaƤn keĆ¹o daĆøi moƤt
buoĆ„i chieĆ u vaĆø moƤt nƶƻa ƱeĆ¢m, caĆ¹c nhaĆø taĆ¢n hƶƵu traĆ¹ch Y
quyeĆ”t Ć±Ć²nh: nĆ¶Ć“Ć¹c Y, ƱeĆ”n khi ƱƶƓĆÆc giaĆ»i phoĆ¹ng, khoĆ¢ng coĆøn
moƤt caĆ¹i coĆ¹c khoĆ¢ gƬ caĆ», trƶĆø moƤt haĆ»i hoĆÆc vieƤn nuoĆ¢i toaĆøn
caĆ¹c gioĆ”ng caĆ¹ quĆ kyĆ» nieƤm cuĆ»a caĆ¹c ToĆ„ng thoĆ”ng MyƵ, ThuĆ»
tĆ¶Ć“Ć¹ng Anh, PhaĆ¹p, Nga... luĆ¹c Y coĆøn laĆø ƱoĆ ng minh cuĆ»a hoĆÆ.
CaĆ¹c nhaĆø hƶƵu traĆ¹ch Y beĆøn cho baĆ©t moƤt Ćt caĆ¹ quyĆ¹ nhaĆ”t
trong haĆ»i hoĆÆc vieƤn ƱeĆ„ laĆøm tieƤc ƱaƵi caĆ¹c vĆ² anh huĆøng giaĆ»i
phoĆ¹ng. Sau maĆ”y moĆ¹n aĆŖn chĆ“i, nhaĆø beĆ”p bƶng ra moƤt caĆ¹i
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 62
http://ebooks.vdcmedia.com
63. Ć±Ć³a to baĆØng moƤt caĆ¹i giƶƓĆøng treĆ» con, hƬnh baĆ u duĆÆc, do hai
ngƶƓĆøi khieĆ¢ng leĆ£ meĆ£. ĆĆ³a traĆ©ng boĆ¹ng, chung quanh laĆø
haĆønh laĆ¹, Ć“Ć¹t, rau caĆ»i baĆ y myƵ thuaƤt nhƶ laĆø moƤt thaĆ»m coĆ»
xanh. Hai ngƶƓĆøi trĆ²nh troĆÆng ƱaĆ«t leĆ¢n baĆøn. Quan khaĆ¹ch
lieĆ”m moĆ¢i vƬ moĆ¹n aĆŖn hĆ¶Ć¹a heĆÆn. ĆÅ giƶƵa Ć±Ć³a coĆ¹ moƤt con caĆ¹
raĆ”t to. MoĆÆi ngƶƓĆøi giƶƓng maĆ©t leĆ¢n chƶa kĆ²p nhƬn thƬ Ć“Ć»
ƱaĆ u baĆøn, moƤt baĆø ngƶƓĆøi MyƵ, bĆ thƶ cuĆ»a ToĆ„ng thoĆ”ng
Roosevelt heĆ¹t leĆ¢n moƤt tieĆ”ng roĆ i ngaĆ”t xƦu treĆ¢n baĆøn tieƤc.
MoĆÆi ngƶƓĆøi ƱoĆ„ xoĆ¢ laĆÆi cĆ¶Ć¹u. ĆeĆ”n khi baĆø MyƵ kia tƦnh laĆÆi thƬ
baĆø chƦ giĆ“ tay ra hieƤu khoĆ¢ng noĆ¹i ƱƶƓĆÆc. Sau maƵi, hoĆ»i ra
mĆ“Ć¹i bieĆ”t laĆø baĆø sĆ“ĆÆ... baĆø kinh tĆ“Ć»m... baĆø gĆ“Ć¹m ghieĆ”c caĆ¹i con
caĆ¹ quyĆ¹ maĆø taĆ¢n chaĆ¹nh phuĆ» Y ƱaƵ trĆ²nh troĆÆng laĆøm thĆ²t ƱeĆ„
mĆ“Ćøi ƱoĆ ng minh xĆ“i. āCaĆ”t ngay Ʊi... toĆ¢i khoĆ¢ng theĆ„ troĆ¢ng
thaĆ”y con caĆ¹ naĆøy ƱaĆ¢u... chĆnh laĆø ngƶƓĆøi ta ƱaƵ laĆøm thĆ²t
ngƶƓĆøi cho chuĆ¹ng ta aĆŖn... thĆ²t moƤt Ć±Ć¶Ć¹a con gaĆ¹i nhoĆ»...
PhaĆ»i, khoĆ¢ng phaĆ»i laĆø caĆ¹... ƱaĆ¢y chĆnh laĆø moƤt Ć±Ć¶Ć¹a con gaĆ¹i
nhoĆ»ā.
Malaparte, cuƵng ngoĆ i dƶĆÆ bƶƵa tieƤc lĆ²ch sƶƻ aĆ”y, leĆ£ pheĆ¹p
Ć±Ć¶Ć¹ng daƤy trƬnh baĆøy:
- Thƶa quĆ vĆ², thƶa quĆ baĆø, toĆ¢i nhaĆ”t Ć±Ć²nh ƱaĆ¢y laĆø con
caĆ¹. ChuĆ¹ng toĆ¢i goĆÆi noĆ¹ laĆø caĆ¹ ngƶƓĆøi (nhaĆ¢n ngƶ). NoĆ¹ laĆø con
caĆ¹ quyĆ¹ nhaĆ”t trong haĆ»i hoĆÆc vieƤn cuĆ»a nĆ¶Ć“Ć¹c chuĆ¹ng toĆ¢i. NĆ¶Ć“Ć¹c
chuĆ¹ng toĆ¢i traĆ»i qua moƤt cuoƤc chieĆ”n tranh nhĆ“ baĆ„n, thƶĆÆc
63 TUYEĆ
N TAĆP VUĆ BAĆNG
http://ebooks.vdcmedia.com
64. quaĆ» khoĆ¢ng coĆøn gƬ heĆ”t, chƦ coĆøn coĆ¹ con caĆ¹ naĆøy laĆø quĆ nhaĆ”t
neĆ¢n chuĆ¹ng toĆ¢i taĆ¢m thaĆønh Ʊem laĆøm thĆ²t ƱeĆ„ theĆ”t caĆ¹c ngaĆøi
laĆø nhƶƵng vĆ² anh huĆøng lĆ²ch sƶƻ ƱaƵ Ʊem bom ƱaĆÆn ƱeĆ”n dieƤt
phaĆ¹t xĆt ƱeĆ„ giaĆ»i phoĆ¹ng cho ƱaĆ”t nĆ¶Ć“Ć¹c khoĆ”n naĆÆn cuĆ»a chuĆ¹ng
toĆ¢i... Xin mĆ“Ćøi caĆ¹c ngaĆøi xĆ“i thƶƻ...
BaĆø bĆ thƶ ngƶƓĆøi MyƵ giaĆ£y leĆ¢n ƱaĆ¢y ƱaĆ„y:
- KhoĆ¢ng, nhĆ¶Ć¹t Ć±Ć²nh khoĆ¢ng. ĆaĆ¢y khoĆ¢ng phaĆ»i laĆø con caĆ¹.
ĆaĆ¢y chĆnh laĆø ngƶƓĆøi, moƤt Ć±Ć¶Ć¹a beĆ¹ con maĆø hoĆÆ gieĆ”t thĆ²t ƱeĆ„
mĆ“Ćøi chuĆ¹ng ta aĆŖn.
MuoĆ”n giaĆ»i thĆch caĆ¹ch gƬ cuƵng khoĆ¢ng theĆ„ ƱƶƓĆÆc, nhaĆø vaĆŖn
Malaparte beĆøn ƱeĆ nghĆ² Ʊem vĆ¶Ć¹t Ʊi cho ngƶƓĆøi daĆ¢n Y bĆ²
ƱoĆ¹i khoĆ„ vƬ chieĆ”n tranh laĆ”y maĆø aĆŖn, nhƶng baĆø bĆ thƶ MyƵ
cuƵng vaĆ£n khoĆ¢ng chĆ²u: baĆø baĆ©t phaĆ»i laĆøm moƤt caĆ¹i nghĆ³a Ć±Ć²a
ƱeĆ„ choĆ¢n con caĆ¹.
NhaĆø vaĆŖn Malaparte cƶƓĆøi maĆø nĆ¶Ć“Ć¹c maĆ©t chaĆ»y roĆøng roĆøng,
chaĆ©p tay laĆÆi thƶa leĆ¢n:
- Thƶa quĆ baĆø, thƶa quĆ vĆ², ƱeĆ”n giaĆ»i phoĆ¹ng nĆ¶Ć“Ć¹c chuĆ¹ng
toĆ¢i, quĆ vĆ² khoĆ¢ng tƶĆÆ bieĆ”t laĆø voĆ¢ tƬnh ƱaƵ Ʊem ƱeĆ”n cho
chuĆ¹ng toĆ¢i moƤt baĆøi hoĆÆc: quĆ vĆ² nhaĆ¢n ƱaĆÆo khoĆ¢ng ƱeĆ„ ƱaĆ¢u
cho heĆ”t, quĆ vĆ² thƶƓng ngƶƓĆøi khoĆ¢ng ƱeĆ„ ƱaĆ¢u cho heĆ”t, hĆ“n
theĆ” laĆÆi thƶƓng caĆ» ƱeĆ”n con caĆ¹ nƶƵa, vaĆø muoĆ”n chuĆ¹ng toĆ¢i
laĆøm moƤt caĆ¹i nghĆ³a Ć±Ć²a ƱeĆ„ choĆ¢n caĆ¹ cho moĆ yeĆ¢n maĆ» ƱeĆÆp.
ChuĆ¹ng toĆ¢i raĆ”t thaĆ”m thĆa veĆ baĆøi hoĆÆc nhaĆ¢n ƱaĆÆo aĆ”y, nhƶng
MOĆN LAĆ MIEĆN NAM 64
http://ebooks.vdcmedia.com