SlideShare a Scribd company logo
1 of 25
STEREOKİMYA
Dr.SABRİ BATUN
MOLEKÜLLER
iki veya daha fazla atomun kimyasal bağlarla
birbirlerine bağlanmaları sonucunda ortaya
çıkarlar.
İzomerlik
İzomerlik, kapalı formülü aynı, açık formülleri farklı
olan bileşiklerle ilgili bir tanımlamadır.
Aynı molekül formülüne sahip farklı bileşikler
izomer bileşiklerdir.
Çeşitli izomerlik şekilleri tanımlanmıştır:
-Yapısal izomerlik
-Stereoizomerlik
Yapısal izomerler
Moleküldeki atomların dizilişi veya yeri farklı olan
izomerlerdir.
Stereoizomerler
Moleküldeki atomların uzayda düzenlenişleri farklı
olan izomerlerdir.
Stereoizomerler iki türdür:
Diastereoizomerler (cis-trans izomerler, geometrik
izomerizm)
Enantiyomerler (optik izomerizm)
Geometrik izomerler (cis-trans izomerler,
diastereoizomerler),
atomların uzaydaki yönelmeleri bir çift bağa veya bir
düzleme göre farklılık gösteren bileşiklerdir.
KİRAL - AKİRALKİRAL - AKİRAL
El, ayak vb objeler, eşit yapıda olmalarına rağmen,
AYNI değildir! Üst üste çakışmazlar
Birbirinin ayna hayali görünümündedirler
Kiral:Kendisinin ayna hayali
ile üst üste ÇAKIŞMAYAN
bileşikler
Akiral:Kendisinin ayna hayali
ile üst üste ÇAKIŞAN
bileşikler
Birbirinden farklı 4
atom, atom grubu veya
fonksiyonel grup bağlı
karbon atomu
Kiral karbon içeren organik bileşiğin
ayna hayali kendisi ile üst üste ÇAKIŞMAZ
KİRAL - KARBONKİRAL - KARBON
Kiral Karbon Atomu
(kiralite merkezi)
Asimetrik karbon atomu (C∗
)
Enantiyomerler,
Kiral moleküllerdir; dört farklı grubun bağlı olduğu
karbon atomu (asimetrik karbon atomu, kiral merkez)
içerirler.
Birbirinin ayna hayali
görünümünde olan izomer çifti
(Stereoizomerlerin alt grubu)
ENANT OMERİENANT OMERİ
ENANT OMERİ = ANT MERİ
OPT K ZOMERİ İ
enantiyomerler, birbirinin ayna görüntüsü biçimindedirler.
Enantiyomerlerden biri polarize ışık düzlemini sağa
çevirir (+), diğeri sola çevirir (-)
STEOİZOMERLERSTEOİZOMERLER
İzomer sayısı = 2n
(n: C∗
sayısı)
(C∗
etrafındaki 4 farklı grup, boşlukta
iki farklı şekilde düzenlenebilir)
n =1 → 2 izomer
•Asimetrik karbon atomu(C∗
)
• Kiral
• Kiralite merkezi
• Stereomerkez
α-Amino Asitlerin Stereokimyasıα-Amino Asitlerin Stereokimyası
Tetrahedral düzenleme
(3 boyutlu yapı)
COOH
Cα
R
HH3N+
α-KARBON ( Cα)
Kiral karbon atom
α-Karbon atomu taşıyan tüm AA lerde
(Glisin dışında), en az bir tane C* vardır
Glisin → Kiral değil
Yan zincir: H atomu
•Protein yapısındaki 19 standart AA→KİRAL
α
ENANTİOMER ÇİFTİ
Örnek: ALANİN
H3N+
– C – H
COO-
CH3
H– C –+
NH3
COO-
CH3
AYNA
C∗
= 1 → İzomer sayısı = 2
Stereoizomerlerin Adland r lması ı ıStereoizomerlerin Adland r lması ı ı
: GLİSERALDEHİT( Referans birleşik )
(C∗
içeren en küçük yapılı monosakkarid)
D ve L
Asimetrik karbon
etrafındaki 4 Grubun
konformasyonunu
gösterir
C∗
etrafındaki absolu konformasyon, gliseraldehit
ile ilişkilendirilir
L-Gliseraldehit D-Gliseraldehit
n =2 → 4 stereoizomer
(C∗
etrafındaki 4 farklı grup, boşlukta 4
farklı şekilde düzenlenebilir)
STEREOİZOMERLERSTEREOİZOMERLER
2 izomer → enantiomer
2 izomer → diastereomer
enantiomer diastereomer
(birbirinin ayna hayali görünümünde olmayıp,
farklı kimyasal özelliklere sahip izomerler)
Enantiomer Çiftinin Fiziksel
Özellikleri
Erime noktası
Kaynama noktası
Dansite , vb
AYNI
Optik aktivite FARKLI
Optik Aktivite: Polarize ışık düzleminin
sağa veya sola yönlendirilmesi
(+) Dekstrorotatuvar - Sağ – saat yönü
(-) Levorotatuvar-Sol-saat yönünün tersi
İki enantiyomeri 50/50 oranında içeren bir karışım
polarize ışık üzerine etkisizdir. Böyle karışıma
rasemik karışım (rasemat) denir.
FONKSİYONEL GRUPLAR
Fonksiyonel gruplar, bir organik moleküle spesifik
kimyasal özelliklerini veren atom veya atom
gruplarıdırlar.
alkan alken alkin alkilhalid alkol
aldehit keton amin
karboksilik
asit
amid
anhidrid
epoksit
ester eter nitril
nitroalkan Tiyol
(sülfhidril) aren

More Related Content

What's hot

Aromatik --x bileşikler ve benzen-xxx
Aromatik --x bileşikler ve benzen-xxxAromatik --x bileşikler ve benzen-xxx
Aromatik --x bileşikler ve benzen-xxxMuhammed Arvasi
 
Sinir sistemi histolojisi
Sinir sistemi histolojisi Sinir sistemi histolojisi
Sinir sistemi histolojisi Semih Tan
 
vestibuler sistem 2.ppt
vestibuler sistem 2.pptvestibuler sistem 2.ppt
vestibuler sistem 2.pptmertkaya36
 
Biyokimye: Biomolekuller
Biyokimye: BiomolekullerBiyokimye: Biomolekuller
Biyokimye: BiomolekullerHikmet Geckil
 
Lipidlerin genel özellikleri(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Lipidlerin genel özellikleri(fazlası için www.tipfakultesi.org)Lipidlerin genel özellikleri(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Lipidlerin genel özellikleri(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Tıbbi Terminoloji 2 - Hücre/Dokular/Organlar/Vücut Yapısı
Tıbbi Terminoloji 2 - Hücre/Dokular/Organlar/Vücut YapısıTıbbi Terminoloji 2 - Hücre/Dokular/Organlar/Vücut Yapısı
Tıbbi Terminoloji 2 - Hücre/Dokular/Organlar/Vücut Yapısırgnksz
 
Kan giris (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kan giris (fazlası için www.tipfakultesi.org ) Kan giris (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kan giris (fazlası için www.tipfakultesi.org ) www.tipfakultesi. org
 
Anatomiye giris ve temel kavramlar
Anatomiye giris ve temel kavramlarAnatomiye giris ve temel kavramlar
Anatomiye giris ve temel kavramlarSema Atasever
 
2. karbonhidratlar 2
2. karbonhidratlar 22. karbonhidratlar 2
2. karbonhidratlar 2Farhan Alfin
 
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji TerimleriTıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimlerirgnksz
 
Otonom sinir si̇stemi
Otonom sinir si̇stemiOtonom sinir si̇stemi
Otonom sinir si̇stemiSULE AKIN
 
6. karbonhidratlar 6
6. karbonhidratlar 66. karbonhidratlar 6
6. karbonhidratlar 6Farhan Alfin
 

What's hot (20)

Aromatik --x bileşikler ve benzen-xxx
Aromatik --x bileşikler ve benzen-xxxAromatik --x bileşikler ve benzen-xxx
Aromatik --x bileşikler ve benzen-xxx
 
9. proteinler 2
9. proteinler 29. proteinler 2
9. proteinler 2
 
Sinir sistemi histolojisi
Sinir sistemi histolojisi Sinir sistemi histolojisi
Sinir sistemi histolojisi
 
vestibuler sistem 2.ppt
vestibuler sistem 2.pptvestibuler sistem 2.ppt
vestibuler sistem 2.ppt
 
Histolojiye giriş ve epitel doku
Histolojiye giriş ve epitel dokuHistolojiye giriş ve epitel doku
Histolojiye giriş ve epitel doku
 
Biyokimya: Giriş
Biyokimya: GirişBiyokimya: Giriş
Biyokimya: Giriş
 
Anatomi Omurlar
Anatomi OmurlarAnatomi Omurlar
Anatomi Omurlar
 
Biyokimye: Biomolekuller
Biyokimye: BiomolekullerBiyokimye: Biomolekuller
Biyokimye: Biomolekuller
 
3. lipitler 2
3. lipitler 23. lipitler 2
3. lipitler 2
 
Biofizik kitap
Biofizik kitapBiofizik kitap
Biofizik kitap
 
Lipidlerin genel özellikleri(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Lipidlerin genel özellikleri(fazlası için www.tipfakultesi.org)Lipidlerin genel özellikleri(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Lipidlerin genel özellikleri(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Akmazlık
AkmazlıkAkmazlık
Akmazlık
 
Tıbbi Terminoloji 2 - Hücre/Dokular/Organlar/Vücut Yapısı
Tıbbi Terminoloji 2 - Hücre/Dokular/Organlar/Vücut YapısıTıbbi Terminoloji 2 - Hücre/Dokular/Organlar/Vücut Yapısı
Tıbbi Terminoloji 2 - Hücre/Dokular/Organlar/Vücut Yapısı
 
Kan giris (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kan giris (fazlası için www.tipfakultesi.org ) Kan giris (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kan giris (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Anatomiye giris ve temel kavramlar
Anatomiye giris ve temel kavramlarAnatomiye giris ve temel kavramlar
Anatomiye giris ve temel kavramlar
 
2. karbonhidratlar 2
2. karbonhidratlar 22. karbonhidratlar 2
2. karbonhidratlar 2
 
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji TerimleriTıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
 
Otonom sinir si̇stemi
Otonom sinir si̇stemiOtonom sinir si̇stemi
Otonom sinir si̇stemi
 
6. karbonhidratlar 6
6. karbonhidratlar 66. karbonhidratlar 6
6. karbonhidratlar 6
 
Biyokimya I
Biyokimya IBiyokimya I
Biyokimya I
 

More from Muhammed Arvasi

2013 3 4 genetik bilgi- dna yapısı ve i̇şlevi
2013 3 4 genetik bilgi- dna yapısı ve i̇şlevi2013 3 4 genetik bilgi- dna yapısı ve i̇şlevi
2013 3 4 genetik bilgi- dna yapısı ve i̇şleviMuhammed Arvasi
 
2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantı
2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantı2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantı
2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantıMuhammed Arvasi
 
Ami̇no asi̇tler 2013 en son
Ami̇no asi̇tler 2013 en sonAmi̇no asi̇tler 2013 en son
Ami̇no asi̇tler 2013 en sonMuhammed Arvasi
 
1.sınıf3h ribozom 10.10.2013
1.sınıf3h ribozom 10.10.20131.sınıf3h ribozom 10.10.2013
1.sınıf3h ribozom 10.10.2013Muhammed Arvasi
 
proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013
proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013
proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013Muhammed Arvasi
 
Prekürsör ve türev lipidler son
Prekürsör ve türev lipidler sonPrekürsör ve türev lipidler son
Prekürsör ve türev lipidler sonMuhammed Arvasi
 
1.sınıf2h endoplazmik retikulum
1.sınıf2h endoplazmik retikulum1.sınıf2h endoplazmik retikulum
1.sınıf2h endoplazmik retikulumMuhammed Arvasi
 
1.sınıf2h golgi kompleksi
1.sınıf2h golgi   kompleksi1.sınıf2h golgi   kompleksi
1.sınıf2h golgi kompleksiMuhammed Arvasi
 
1.sınıf2h organeller yapı ve fonksiyonları
1.sınıf2h organeller yapı ve fonksiyonları1.sınıf2h organeller yapı ve fonksiyonları
1.sınıf2h organeller yapı ve fonksiyonlarıMuhammed Arvasi
 
Prekürsör ve türev lipidler son
Prekürsör ve türev lipidler sonPrekürsör ve türev lipidler son
Prekürsör ve türev lipidler sonMuhammed Arvasi
 
2 nötral ve kompleks li̇pi̇dle rson
2  nötral ve kompleks li̇pi̇dle rson2  nötral ve kompleks li̇pi̇dle rson
2 nötral ve kompleks li̇pi̇dle rsonMuhammed Arvasi
 
1 li̇pi̇dlere gi̇ri̇ş ve yağ asi̇tleri̇ son
1 li̇pi̇dlere gi̇ri̇ş ve yağ asi̇tleri̇ son1 li̇pi̇dlere gi̇ri̇ş ve yağ asi̇tleri̇ son
1 li̇pi̇dlere gi̇ri̇ş ve yağ asi̇tleri̇ sonMuhammed Arvasi
 

More from Muhammed Arvasi (20)

2013 3 4 genetik bilgi- dna yapısı ve i̇şlevi
2013 3 4 genetik bilgi- dna yapısı ve i̇şlevi2013 3 4 genetik bilgi- dna yapısı ve i̇şlevi
2013 3 4 genetik bilgi- dna yapısı ve i̇şlevi
 
2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantı
2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantı2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantı
2013 1 2 hücre iskeleti- hücreler arası bağlantı
 
Hipokrat sonrası tıp
Hipokrat sonrası tıpHipokrat sonrası tıp
Hipokrat sonrası tıp
 
Ami̇no asi̇tler 2013 en son
Ami̇no asi̇tler 2013 en sonAmi̇no asi̇tler 2013 en son
Ami̇no asi̇tler 2013 en son
 
1.sınıf3h ribozom 10.10.2013
1.sınıf3h ribozom 10.10.20131.sınıf3h ribozom 10.10.2013
1.sınıf3h ribozom 10.10.2013
 
proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013
proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013
proteinlerin hücre içi trafiği 10.10.2013
 
mitokondri 10.10.2013
mitokondri 10.10.2013mitokondri 10.10.2013
mitokondri 10.10.2013
 
lizozom 10.10.2013
lizozom 10.10.2013lizozom 10.10.2013
lizozom 10.10.2013
 
ilkyardım
ilkyardımilkyardım
ilkyardım
 
Prekürsör ve türev lipidler son
Prekürsör ve türev lipidler sonPrekürsör ve türev lipidler son
Prekürsör ve türev lipidler son
 
1.sınıf2h endoplazmik retikulum
1.sınıf2h endoplazmik retikulum1.sınıf2h endoplazmik retikulum
1.sınıf2h endoplazmik retikulum
 
1.sınıf2h golgi kompleksi
1.sınıf2h golgi   kompleksi1.sınıf2h golgi   kompleksi
1.sınıf2h golgi kompleksi
 
1.sınıf2h nukleus
1.sınıf2h nukleus1.sınıf2h nukleus
1.sınıf2h nukleus
 
1.sınıf2h organeller yapı ve fonksiyonları
1.sınıf2h organeller yapı ve fonksiyonları1.sınıf2h organeller yapı ve fonksiyonları
1.sınıf2h organeller yapı ve fonksiyonları
 
Asit baz tanımı
Asit baz tanımıAsit baz tanımı
Asit baz tanımı
 
L i̇ p i̇ d kimyası
L i̇ p i̇ d  kimyasıL i̇ p i̇ d  kimyası
L i̇ p i̇ d kimyası
 
Prekürsör ve türev lipidler son
Prekürsör ve türev lipidler sonPrekürsör ve türev lipidler son
Prekürsör ve türev lipidler son
 
2 nötral ve kompleks li̇pi̇dle rson
2  nötral ve kompleks li̇pi̇dle rson2  nötral ve kompleks li̇pi̇dle rson
2 nötral ve kompleks li̇pi̇dle rson
 
1 li̇pi̇dlere gi̇ri̇ş ve yağ asi̇tleri̇ son
1 li̇pi̇dlere gi̇ri̇ş ve yağ asi̇tleri̇ son1 li̇pi̇dlere gi̇ri̇ş ve yağ asi̇tleri̇ son
1 li̇pi̇dlere gi̇ri̇ş ve yağ asi̇tleri̇ son
 
H2O biokimya
H2O biokimyaH2O biokimya
H2O biokimya
 

Stereokimya