Σεμινάριο του Ανοικτού Ιδρύματος Εκπαίδευσης (aie.edu.gr)

1. Μπλέτσος Κωνσταντίνος -Ψυχολόγος
ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Ο ΑΝΕΞΕΡΕΥΝΗΤΟΣ ΝΕΟΣ
ΚΟΣΜΟΣ - ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ-
ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Video was not exported from SlideRocket

2. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ (ΤΙ ΕΙΝΑI ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
ΚΑΙ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΙΣΤΟΣ)
Τo διαδίκτυο (internet) είναι ένα δίκτυο
μεμονωμένων υπολογιστών και δικτύων,
οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιούν
διαφορετική τεχνολογία και λειτουργικά
συστήματα. Ονομάζεται και
κυβερνοχώρος

3. Το Διαδίκτυο ξεκίνησε ως ιδέα τη
δεκαετία του 1960 από το Υπουργείο
Εθνικής Αμυνας των ΗΠΑ με σκοπό
την διατήρηση των επικοινωνιών σε
περίπτωση πυρηνικού πολέμου. Το
δίκτυο αυτό ονομαζόταν ARPANET
(Advanced Research Projects Agency
NETwork) και, αν ένα τμήμα του
καταστρεφόταν, οι πληροφορίες
έφταναν στον προορισμό τους
ακολουθώντας άλλο δρόμο,
παρακάμπτοντας δηλαδή το
κατεστραμμένο τμήμα.

4. Ο J.C.R. Licklider
αναφέρει το "γαλαξιακό
δίκτυο". Η θεωρία αυτή
υποστήριζε την ύπαρξη
ενός δικτύου υπολογιστών
που θα ήταν συνδεδεμένοι
μεταξύ τους και θα
μπορούσαν να
ανταλλάσσουν γρήγορα
πληροφορίες και
προγράμματα
Ο Paul Baran με τον
σχεδιασμό ενός
κατανεμημένου δικτύου
επικοινωνίας που
χρησιμοποιούσε την
ψηφιακή τεχνολογία, δινεί
λύση στο πρόβλημα των
εναλλακτικών διαδρομών
των δεδομένων

5. Θεωρία ανταλλαγής πακέτων του Leonard
Kleinrock, που υποστήριζε ότι πακέτα
πληροφοριών που θα περιείχαν την
προέλευση και τον προορισμό τους
μπορούσαν να σταλούν από έναν
υπολογιστή σε έναν άλλο

6. Ο Παγκόσμιος ιστός (World Wide
Web) αναφέρεται στήν δόμηση
πλήροφοριών σαν υπερκείμενο
(hypertext)
TIM BERNERS LEE (1990)
CERN
"O βασικότερος στόχος του Ιστού ήταν να
αποτελέσει ένα χώρο διανομής πληροφοριών,
μέσω του οποίου οι άνθρωποι και οι μηχανές θα
μπορούσαν να επικοινωνήσουν. Αυτός ο χώρος θα
έπρεπε να ενώνει παρά να αποκλείει".
Επινόησε έναν εννιαίο διακομηστή πόρου (URL)
ο οποίος θα μπορούσε να «παραπέμπει σε
κάποιο έγγραφο (ή κάθε άλλο τύπο πηγών) μέσα
από ένα σύμπαν πληροφοριών»
Δημιούργησε το πιο εκλεπτυσμένο
πρωτόκολλο υπερκειμενικής μεταφοράς
(HTTP), το οποίο, ήταν γρηγορότερο και
αρτιότερο απο το (FTP)
Ορισε μια γλώσσα υπερκειμενικής σήμανσης
(HTML) για την κίνηση του υπερκειμένου στο
δίκτυο

7. ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ (CLIENT-SERVER MODEL)
Αφορά την κατανομή του
φόρτου εργασίας μεταξύ των
παρόχων ενός πόρου ή μιας
υπηρεσίας, που ονομάζεται
διακομιστής (server) και των
αιτούντων υπηρεσία, που
ονομάζονται πελάτες (clients)
Οι υπολογιστές επικοινωνούν
χρησιμοποιώντας το πρωτόκολλο
επικοινωνίας TCP/IP το οποίο
αποτελεί τη σύνθεση του ΤCP
(Transfer Control Protocol) και του
ΙP (Internet Protocol)
Το πρωτόκολλο ΙP αποτελεί τη
ραχοκοκαλιά του διαδικτύου μιας και
επτρέπει τη διαμεταγωγή των
δεδομένων μέσω της διαδικασίας που
συνοπτικά περιλαμβάνει:
1. Σπάσιµο σε αυτοδύναμα πακέτα.
2. Μετάδοσή τους στο δίκτυο.
3. Επανασυναρμολόγηση στον
προορισμό τους

8. Μία διεύθυνση IP (Ip address -
Internet Protocol address), είναι ένας
μοναδικός αριθμός που
χρησιμοποιείται από συσκευές για τη
μεταξύ τους αναγνώριση και
συνεννόηση σε ένα δίκτυο
υπολογιστών που χρησιμοποιεί το
Internet Protocol standard
Μια υπηρεσία εύρεσης δικτύου (network lookup
service), το Domain Name Service (DNS), δίνει
τη δυνατότητα να αντιστοιχηθούν ονόματα
υπολογιστών (hostnames) σε μια διεύθυνση IP.
Με αυτό τον τρόπο οι άνθρωποι μπορούν
εύκολα να θυμούνται ένα όνομα και όχι μια
σειρά αριθμών
http://207.142.131.24
8

9. ΣΤΑΘΜΟΙ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ Η/Υ ΚΑΙ ΤΟΥ
ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ
Aπαρχή του διαδικτύου -ψυχρός πόλεμος-αναγωνισμοί Ανατολής-
Δύσης
Το 1973 η Χerox εφευρίσκει το Ethernet, το οποίο έμελε να
γίνει το πρότυπο στη σύνδεση μεταξύ υπολογιστών. Tην ίδια
χρονιά παρουσιάζεται το πρωτόκολλο επικοινωνίας μεταξύ
υπολογιστών TCP
To 1981 η ΑΤ&Τ παρουσιάζει το λειτουργικό σύστημα
UNIX, το οποίο παραχωρεί έναντι μικρής αμοιβής σε
πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα.

10. Το 1984 η Apple παρουσιάζει τον
Macintosh, τον πρώτο επί της ουσίας
προσωπικό Η/Υ με εξαιρετικές
καινοτομίες για την εποχή (ποντίκι,
δυνατότητες γραφικού περιβάλλοντος
διεπαφής) οι οποίες εξελίχθηκαν στα
επόμενα μοντέλα με την δυνατότητα
δικτύωσης που ονομάστηκε AppleTalk.
Την ίδια εποχή η Αpple παρουσιάζει το
πρώτο λειτουργικό σύστημα MacOs που
δεν απαιτεί από τον χρήστη να γράφει
περίπλοκες εντολές για να εκτελέσει και
τις πιο απλές εργασίες
Video was not exported from SlideRocket

11. Το 1990 ο Tim Burners Lee εφευρίσκει τον
παγκόσμιο ιστό.
Το 1992 ένας νεαρός Φιλανδός φοιτητής ο
Linus Torvalds παρουσιάζει τον πύρηνα Linux,
την ίδια χρονιά που ο Richard Stallman
ξεκινάει το κίνημα του Ανοιχτού και Ελεύθερου
λογισμικού (GNU).
To 1993 παρουσιάζεται ο πρώτος διαθέσιμός
στο διαδίκτυο φυλλομετρητής (Βrowser), o
Μosaic.
Tην ίδια χρονιά ο Γερουσιαστής Al Gore
υποβάλει σχέδιο Νόμου για την προαγωγή της
χρήσης του διαδικτύου απο την Αμερικανική
Διοίκηση ενώ ταυτόχρονα προωθείται η
εμπορευματοποίηση του μέσου.
Video was not exported from SlideRocket

12. Το 1995 η Microsoft παρουσιάζει
τα Windows 95 και θέτει τις
βάσεις για την ταχεία διάδοση της
χρήσης των προσωπικών Η/Υ,
αλλά και για την κυριαρχεία της
στη βιομηχανία λογισμικού, σε
συνεργασία με την κορυφαία
εταιρία παραγωγής
επεξεργαστών Ιntel.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’90
εμφανίζονται οι πρώτες μηχανές
αναζήτησης, WebCrawler, Lycos,
Alta Vista.
Video was not exported from SlideRocket

13. 1999-2001. Η φoύσκα των dot.com.
Τα χαμηλα επιτόκια της περιόδου 1998-99
διευκόλυναν την αύξηση των νεοσύστατων
εταιρείών. Παρά το γεγονός ότι ορισμένες από
αυτές τις νέες επιχειρήσεις είχαν ρεαλιστικά
σχέδια και διοικητική ικανότητα, οι περισσότεροι
από αυτές δεν είχαν την ικανότητα να
πουλήσουν τις ιδέες τους στους επενδυτές
λόγω του καινοφανούς της έννοιας dot.com. Το
2001, η φούσκα σκάει, και πολλές εταιρείες
χρεοκοπούν, μέσα σε ένα περιβάλλον
κατάρρευσης του δείκτη των εταιρειών
τεχνολογίας (NASDAQ) στο χρηματιστήριο της
Νέας Υόρκης.

14. Εμφάνιση του πολυμεσικού
(multimedia) internet που
εχει επικρατήσει να
ονομάζεται Web 2.0
ADSL
ΧML, JavaScript, Flash

15. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ WEB2.0
Συμμετοχικότητα-Συνεργασία-
Δημιουργικότητα. Ο χρήστης δεν είναι
πλέον ο παθητικός καταναλωτής και
μετατρέπεται σε συνδημιουργό
περιεχομένου μέσα απο μια διαδικασία
αλληλεπίδρασης με άλλους χρήστες σε
blogs,wikis και social networking sites.
Πλούσια εμπειρία και περιεχόμενο.
Ελευθερία έκφρασης και επιλογών.
Αλληλεπίδραση.Το διαδίκτυο ύπηρξε
πάντα αλληλεπιδραστικό, αλλά η
αλληλεπίδραση είναι σήμερα
εμπλουτισμένη σε περιεχόμενο μιας και
ενα πλήθος εφαρμογών (video calling-
conferences, video chat κλπ) κάνουν πιο
«αληθινή» την εμπειρία.
Επεκτασιμότητα των εφαρμογών.
Video was not exported from SlideRocket

16. 2. ΤΑ ΚΕΝΟΦΑΝΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΚΑΙ Η ΔΟΜΗΣΗ ΤΗΣ
ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ

17. ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΔΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ Η
ΚΥΒΕΡΝΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟΤΗΤΑ (CYBERSOCIALITY)
Ο όρος «κυβερνοκοινωνικότητα» (cybersociality) αναφέρεται
στις ποικίλες μορφές κοινωνικότητας που αυτοοργανώνονται
και αυτοεξελίσσονται εντός του κυβερνοχώρου. Στον άυλο
αυτόν χώρο επαναπροσδιορίζονται ριζικά και
επαναδιαπραγματεύονται δυναμικά ατομικές και συλλογικές
ταυτότητες, βιογραφίες και εαυτοί.
Oι τεχνολογίες ΙSDΝ και ADSL, διευκόλυναν την παραγωγή
και διάθεση πλούσιου ψηφιακού περιεχομένου από μέρους
των χρηστών, αποτέλεσαν την αναγκαία υλική συνθήκη για
τη δημιουργία του λεγόμενου κοινωνικού ιστού (Social
Web)

18. Δεύτερον, χαρακτηρίζεται από μια πρωτόγνωρη και
ανεξέλεγκτη ταχύτητα και κινητικότητα. Οι
συμμετέχοντες μπορούν με σχετική ευκολία να
πηγαινοέρχονται «online» από κοινότητα σε κοινότητα,
μεταφέροντας δημιουργικά προσωπικές εμπειρίες,
ιδέες, εμπνεύσεις, προσδοκίες και οράματα
Τρίτον, είναι πολυλογική, πολύπλοκη και αμφίθυμη:
συμπεριέχει αντιφατικά (αλλά όχι ασυμβίβαστα) το
δημόσιο και το ιδιωτικό, την ομοιομορφία και τη
διαφορετικότητα, την εμπιστοσύνη και την καχυποψία,
το δομημένο και το αδόμητο, το προσδιορισμένο και το
απροσδιόριστο
Πάντως η εγγενής έλλειψη
της σωματικότητας
λειτουργεί συχνά προς
όφελος των εφήμερων
(ανεύθυνων) δεσμεύσεων
και, αντιστρόφως, σε βάρος
της ενσυναίσθησης
(empathy)
H δυνητική πραγματικότητα φέρει όλα τα «φυσιολογικά»
συμπτώματα της γήινης κοινωνικής αλληλεπίδρασης:
θετικά και αρνητικά συναισθήματα, χαρά και λύπη,
συμφωνίες και ασυμφωνίες, εισδοχή και αποκλεισμό,
αποδοχή και απόρριψη, απλές γνωριμίες, φιλίες (κοντινές
ή εξ αποστάσεως) ή ερωτικές σχέσεις

19. Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΣΤΟΝ
ΚΥΒΕΡΝΟΧΩΡΟ
Οι νέες διαμεσολαβητικές δικτυακές
τεχνολογίες παράγουν έναν νέο τρόπο με
τον οποίο κατανοούμε την έννοια των
κοινωνικών σχέσεων, της επαφής και
πολύ περισσότερο της ατομικής και
κοινωνικής (διαδικτυακής) ταυτότητας.
Οι έννοιες οι οποίες παραδοσιακά
προσδιόριζαν το άτομο και τη
συγκρότηση της κοινωνικής επαφής και
κοινωνικής δράσης, όπως ο χώρος, ο
χρόνος και το βιολογικό σώμα
αναθεωρούνται ριζικά στο πλαίσιο των
διαδικτυακών σχέσεων

20. Η τεχνητή πραγματικότητα σχεδιάσθηκε και
διαμορφώθηκε σύμφωνα με τις αρχές της
ευχαρίστησης και της επιθυμίας. Για το λόγο αυτό
οι σχέσεις σε αυτήν επιβάλλουν
αποστασιοποίηση από τον πραγματικό, φυσικό
εαυτό και την αντικατάσταση του από έναν μη
σωματοποιημένο δυνητικό
Οι δυνητικές ταυτότητες που
κατασκευάζονται προσδιορίζονται ως
περιπλέουσες (floating identities) και το
στοιχείο που επικρατεί είναι η αίσθηση της
απεριόριστης ελευθερίας και η απουσία
ελέγχου, η οποία όμως φαντασίωση έχει
συνέπειες όταν εκφράζεται στην κοινωνία
στις ταυτότητες του πραγματικού κόσμου
Video was not exported from SlideRocket
Σε αυτό το πλαίσιο, το σώμα και τα προσδιοριστικά
του (Εθνος,φυλή,φύλο,ύψος κλπ) δεν έχουν στον
Κυβερνοχώρο τη σημασία που έχουν στην
«αντικειμενική» πραγματικότητα για τη συγκρότηση
και λειτουργία των κοινωνικών σχέσεων.

21. ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΕΦΗΒΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
Σύμφωνα τον Mead (1934) το ανθρώπινο ον
αναπτύσσεται χάρη στην ικανότητά του να υιοθετεί και
να κατανοεί μια μεγάλη ποικιλία στάσεων: «Γίνεται
αντικείμενο για τον εαυτό του και πρόσωπο, μόνο όταν
υιοθετεί τις τάσεις των άλλων απέναντι στον ίδιο του τον
εαυτό σ' ένα δεδομένο κοινωνικό περίγυρο».
Το να μιλά κανείς, δεν είναι μόνο το να
μπορεί να εκφράζεται ο ίδιος, αλλά το
να είναι ικανός να προβλέψει
ορισμένες δυνατές απαντήσεις του
άλλου, να μπει εν μέρει στη θέση του
Ακούγοντας τον εαυτό του να μιλά, το παιδί
αποδεσμεύεται από μια κατάσταση καθαρής
υποκειμενικότητας καθώς προοδεύει στην κατάκτηση
και τον έλεγχο της γλώσσας και καθώς
πολλαπλασιάζει τους συνομιλητές του, το παιδί
διευθετεί την προσωπικότητά του και τείνει να
εμφανιστεί στα μάτια του, σύμφωνα με την έκφραση
του Mead, με την οπτική του «γενικευμένου άλλου»;
με τον οποίο ταυτίζεται
Ο σχηματισμός του κοινωνικού Εγώ
αρχίζει να συντελείται με το παιχνίδι,
χάρη στην πλαστικότητα στάσεων και
στη διαδοχή των ρόλων που αυτό
απαιτεί
Ο Mead διακρίνει στην
προσωπικότητα το εμένα ως σύστημα
εσωτερικευμένων κοινών στάσεων,
απαντήσεων σύμφωνων προς τις
απαιτήσεις των κοινωνικών
καταστάσεων, και το εγώ, αυθεντική και
αυθόρμητη αρχή

22. Ο Freud (1921), εξερευνώντας τη γένεση της
προσωπικότητας, καταδεικνύει ότι συγκροτείται
διαμέσου σειράς ταυτίσεων. Ο όρος αυτός σημαίνει
τη διαδικασία διά της οποίας το υποκείμενο
αφομοιώνει μια όψη ή ένα γνώρισμα του άλλου,
μεταβάλλοντας λίγο ώς πολύ τον εαυτό του
σύμφωνα με το πρότυπο. Συνήθως είναι οι γονείς
που αποτελούν τα πρώτα τέτοια πρότυπα,
συνεισφέροντας στην ασυνείδητη διαμόρφωση ενός
«ιδανικού του εγώ». Στη συνέχεια όμως ένας φίλος,
ένας δάσκαλος, ένας πρωταγωνιστής ιστορίας ή
μυθιστορήματος μπορούν να προκαλέσουν
ταυτισιακές ανακατατάξεις

23. Αρκετές δεκαετίες αργότερα ο Erikson (1968)
περιγράφει τις συνιστώσες της ταυτότητας,
που περιλαμβάνουν το αίσθημα μιας
υποκειμενικής ενότητας και μιας χρονικής
συνέχειας (μύχια όψη), το σύνολο των
κοινωνικών συγκρίσεων με τους άλλους και
ενώπιον τους (αλληλεπιδραστική όψη) και τη
λιγότερο ή περισσότερο εύκολη ένταξη των
προτύπων και των αξιών (πολιτισμική όψη)
Το παιδί, και κατόπιν ο έφηβος, ακολουθούν
μια διαδρομή διαδοχικά συνειδητή και
ασυνείδητη, σηματοδοτούμενη από πλείστες
όσες ταυτίσεις, αλλά και από κρίσεις και
ρήξεις.

24. Οι ψυχολόγοι έχουν αναδείξει τη διαδικασία της
εξερεύνησης (exploration ) ως το βασικό
μηχανισμό διαμέσω του οποίου οι έφηβοι μπορούν
να πειραματιστούν σε διαφορετικές ταυτότητες
και να αξιολογήσουν τον τρόπο με τον οποίο
γίνονται αντιληπτές από την κοινωνία (Moshman,
2005 ; Schwartz, 2001)
Ο Marcia (1980) απο την άλλη, αναφέρεται στην
κρίση ταυτότητας, δεδομένου ότι αυτή η ηλικία,
είναι η ηλικία της επιλογής και της αναζήτησης
των εναλλακτικών λύσεων για ένα άτομο. Το
γεγονός της δε της παράλληλης κατασκευής (και
διαχείρησης) τόσο της πραγματικής όσο και της
δυνητικής ταυτότητας μπορεί να επιτείνει την,
ούτος ή άλλως ισχυρή, εφηβική σύγχυση

25. Ο Festinger (1971)αναφέρεται στη διεργασία της
σύγκρισης : όταν το άτομο δεν διαθέτει στέρεα κριτήρια
για να αξιολογήσει τις ικανότητες του ή για να καθορίσει
τις απόψεις του, προσπαθεί να μειώσει την αβεβαιότητά
του συγκρινόμενο με τον άλλο. Συνήθως όμως υπάρχει
μια μέριμνα αυτοδιευθέτησης που έχει ως αποτέλεσμα
το να συγκρίνεται με περιπτώσεις αρκετά κοντινές προς
τη δική του, κάτι που συνεπάγεται μια ολική ή τοπική
συμμορφωτικότητα.

26. Οι έφηβοι χρησιμοποιούν τρείς παράλληλους και
αλληλεπιδραστικούς μηχανισμούς για να δομήσουν
την ταυτότητα τους :
Την αυτό-έκφραση (self expression)
Tην αυτό-αντανάκλαση (self reflection)
Kαι την επιστροφοδοσία (feedback)

27. Η διαδικασία αυτή περιγράφει την ανατροφοδότηση που ο
έφηβος λαμβάνει ως αποτέλεσμα των δυό πρώτων. Για
παράδειγμα ο έφηβος πειραματίζεται με διάφορά στύλ
ντυσίματος , μουσικών στύλ κλπ (self expression) και
ταυτόχρονα ξεκινάει τις βαθύτερες (εσωτερικές)
αναζητήσεις του σε θέματα ηθικής, φιλοσοφικής και
υπαρξιακής τάξης (self reflection). Οι διαμορφούμενες
στάσεις και συμπεριφορές για να αποκτήσουν κάποιο
νόημα θα πρέπει να συγκριθούν και να αντιπαρατεθούν με
τις στάσεις και τις συμπεριφορές του «γενικευμένου άλλου»
Feedbac
k
O έφηβος που αποτείνεται για feedback στο στενό και περιορισμένου
ευρους δίκτυο επαφών του (φίλοι,συγγενείς,συμμαθητές κλπ), έχει
τωρα τη δυνατότητα προσφυγής σε ένα δυνητικά άπειρο πλήθος
(αξιολογητών), μέσα σε ένα περιβάλλον «ασφαλούς» πειραματισμού και
επανελέγχουν των κοινωνικών ταυτοτήτων του.

28. H διαμόρφωση της πολιτικής ταυτότητας του
εφήβου
Η συμμετοχή στα κοινωνικά δίκτυα (facebook,twitter) αλλά
και η χρήση των blogs φέρνουν στην επιφάνεια ένα νέο
ζητούμενο, την ανάδειξη του cyber citizen του πολιτικώς
σκεπτόμενου νέου που έρχεται (από τον ψηφιακό κόσμο)
για να αντικαταστήσει το ευρέως διαδεδομένο στερεότυπο
του αδιάφορου για τα πολιτικά πράγματα νέου.
Η περίπτωση της Αμαλίας
Οι συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας για τις φωτιές το
καλοκαίρι του 2007
Το κίνημα των αγανακτισμένων

29. Σύμφωνα, λοιπόν, με τον Wellman (1999), τα βασικά
χαρακτηριστικά της κοινωνικής δικτύωσης στον
κυβερνοχώρο είναι:
Η ικανότητα σύνδεσης με μια σειρά κοινωνικών τόπων διατηρώντας
την ίδια στιγμή χαμηλό το βαθμό προσωπικής εμπλοκής σε αυτούς.
Η μείωση του βαθμού ελέγχου του κάθε κοινωνικού τόπου στο άτομο,
ελαχιστοποιώντας παράλληλα την επίδραση του βαθμού αφοσίωσης
του κοινωνικού τόπου στην προσωπική ευημερία του ατόμου.
Η προϋπόθεση ότι το άτομο εμπλέκεται ενεργά στην «επιδιόρθωση»
των προβληματικών ή κορεσμένων κοινωνικών δεσμών.
Η ενίσχυση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης με βάση περισσότερο
τον τρόπο ζωής, τα ενδιαφέροντα και τις κοινές αξίες παρά το φύλο,
την ηλικία ή την εθνική ταυτότητα.
Η ενίσχυση θεμελιωδών δεσμών σύνδεσης και ενσωμάτωσης
κοινωνικών ομάδων.
Η ανάδειξη σε σημαντικό παράγοντα για την συμμετοχή σε μια
ομάδα, των προσωπικών επιλογών παρά των προφανών γενικών
λόγων του «ανήκειν» σε αυτήν.
Η μείωση της ανάγκης για επιβεβαίωση της ταυτότητας καθώς και της
ανάγκης για συμμετοχή σε μια κοινωνική ομάδα, αυξάνοντας
παράλληλα την αίσθηση της ευκαιρίας, της αβεβαιότητας και της
παγκοσμιοποίησης

30. Αμφίσημες απόψεις σε σχέση με τις επιδράσεις που τα
διαδίκτυο επιφέρει στις κοινωνικές σχέσεις των εφήβων
Oι ερευνητές που είναι θετικά
διακείμενοι τονίζουν το γεγονός ότι
οι διαδικτυακές σχέσεις συχνότερα
λειτουργούν συμπληρωματικά και
ενδυναμωτικά προς τις
παραδοσιακές σχέσεις
Ορισμένοι ερευνητές τονίζουν τις
ευεργετικές επιδράσεις του
διαδικτύου στις σχέσεις εφήβων οι
οποίοι έχουν προβλήματα με την
εικόνα του σώματος τους, καθώς
και εφήβων μοναχικών και
εσωστρεφών (Βargh, McKenna &
Fitzsimons 2002)
Από την άλλη πλευρά από τους
πολέμιους του διαδικτύου
αναφέρονται, οι ρηχές και χωρίς
νόημα σχέσεις (Nie and Erbring,
2002), ο ανεύθυνος τρόπος
διαδικτυακής συμπεριφοράς , η
απομόνωση και οι κίνδυνοι από το
διαδίκτυο και γενικότερα η
δημιουργία σχέσεων που είναι
«έξω απ’την ανθρώπινη φύση»,
σύμφωνα με θεωρητικούς όπως οι
Stoll, Baudrillard και Beniger

31. ΣΩΜΑ ΚΑΙ ”ΔΥΝΗΤΙΚΟ” ΣΩΜΑ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΟΝ LINE
GAMES (ΜΜORPG’S)
Το δυνητικό σώμα αποτελεί μέρος του σύγχρονου
τεχνολογικού πολιτισμού αλλά ταυτόχρονα ξεφεύγει
και από τα όρια αυτού
Η σχεδόν απόλυτη ελευθερία που παρέχει η επιλογή
του δυνητικού σώματος τους επέτρεπε τη δημιουργία
νέων ταυτοτήτων, εντελώς ανεξάρτητων από τις
πραγματικές, οι οποίες δεν μπορούν να υποβληθούν
σε καμίας μορφής έλεγχο
Στις σύγχρονες αφηγήσεις κυβερνοπάνκ, όπως και στις εφαρμογές virtual πραγματικότητας, οι ήρωες του
κυβερνοχώρου είναι συνήθως άνδρες των οποίων η φυλετική ταυτότητα είναι λευκή. Οι συμπαίκτριες του
κυβερνοχώρου είναι συνήθως όμορφες, σεξουαλικές και δυναμικές γυναίκες.» Με το τρόπο αυτό παρότι το
διαδίκτυο μοιαζει να είναι ένας χώρος εγγραφής νέων ταυτοτήτων τελικά μπορεί να αποδειχθεί οτι οι
παλαιότερες αποδεικνύονται πιο παραγωγικές (Balsamo, 1997)
Video was not exported from SlideRocket

32. 3. ΑΝΑΠΑΡΑΣΑΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Το παρόν κεφάλαιο αντλεί τα δεδομένα του από την έρευνα των
Κατερέλου και Παπαδόπουλου που έγινε το 2007 για λογαριασμό του
Ινστιτούτου Οπτικοακουστικών Μέσων, σε Πανελλήνιο δείγμα μαθητών
έως 18 ετών με θέμα: «Δημιουργική και ασφαλής χρήση του διαδικτύου
από νέους και νέες έως 18 ετών».

33. ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Ο ρόλος του σχολείου αναδεικνύεται ως προς την παροχή πρόσβασης στο
διαδίκτυο, ωστόσο δεν έχει συνδυαστεί με την εκπαίδευση και την
επαγγελματική κατάρτιση τουλάχιστον στην πιο επίσημη μορφή της.
Οι διαφυλικές διαφορές που σημειώνονται – σημαντικές ή λιγότερο
σημαντικές – καταδεικνύουν μάλλον μια αποστασιοποίηση των κοριτσιών
από το Ιντερνέτ. Του προσδίδουν μάλλον έναν εργαλειακό ρόλο,
στέκονται περισσότερο κριτικά και δύσπιστα ως προς τις πιθανές
αρνητικές επιπτώσεις της χρήσης του σε σημείο που να διστάζουν να
κάνουν ακόμη και χρήση των δυνατοτήτων του.
Ο ορισμός του Ιντερνέτ, ως ένα επικοινωνιακό κανάλι διασκέδασης και
αλληλεπίδρασης της νέας γενιάς φαίνεται να συγκλίνει με την φαντασιακή
διάσταση που προσλαμβάνει το Ιντερνέτ για τους μαθητές:
προσλαμβάνεται ως ένας χώρος όπου υπάρχει λεκτική αλληλεπίδραση,
όπου οι άνθρωποι είναι κυρίως ότι θα ήθελαν και όχι ότι είναι, συνεπώς η
πραγματική ατομική υπόσταση φαίνεται να είναι απούσα (ή ήσσονος
σημασίας). Αν και οι μαθητές αναγνωρίζουν ότι υπάρχουν βίαιες και μη
αποδεκτές συμπεριφορές εξαιρετικά δυσάρεστες για τις οποίες
αναμφίβολα υπάρχουν συνέπειες (ακόμα και ποινικές), το άτομο δεν
φαίνεται να βάλλεται σοβαρά ως φυσική υπόσταση

34. Oι μαθητές/μαθήτριες τείνουν να θεωρούν το Ιντερνέτ ως έναν χώρο συνδυασμένο
με δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου: περισσότερο συνδυάζεται με χόμπι και
λιγότερο με δραστηριότητες εντός σχολικού πλαισίου.
Ως προς τον γνωμοδοτικό ρόλο των ενηλίκων, αν και η γνώμη των γονέων
φαίνεται να είναι ελαφρά πιο ζητούμενη, δεν φαίνεται να παίζει ιδιαίτερο ρόλο σε
ποιον απευθύνονται, εκπαιδευτικό ή γονέα: το συμπέρασμα είναι πως τα παιδιά
είτε εμπιστεύονται και ζητούν γνώμη ενήλικα είτε δεν εμπιστεύονται κανέναν και
δεν ζητούν καμιά γνώμη.
Σχετικά με τις ριψοκίνδυνες συμπεριφορές που μπορεί να υιοθετήσουν οι
μαθητές, συνοπτικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι μαθητές/μαθήτριες δεν
φαίνονται να υιοθετούν αποκλειστικά μια συγκεκριμένη ριψοκίνδυνη
συμπεριφορά αλλά μάλλον μια γενικότερη τάση για ριψοκίνδυνες
συμπεριφορές. Έτσι, ο μαθητής/μαθήτρια που ριψοκινδυνεύει τείνει να υιοθετεί
το σύνολο των ριψοκίνδυνων συμπεριφορών: έχουν υπάρξει τόσο θύτες όσο
και θύματα δυσάρεστων συμπεριφορών.
Η ποιότητα των σχέσεων ανάμεσα στους γονείς και τους μαθητές αναδείχθηκε
ως ένας σημαντικός παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη στις στρατηγικές
αντιμετώπισης. Η ποιότητα των σχέσεων ανάμεσα στους γονείς και τους
μαθητές που ανήκουν στην Ομάδα υψηλού κινδύνου, είναι σαφώς χειρότερη σε
σχέση με τις ομάδες μέτριου και χαμηλού κινδύνου

35. ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ
ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
H στάση των Γονέων έναντι στην χρήση Η/Υ από τα παιδιά τους, αφορά την
χρήση του Η/Υ και του διαδικτύου από τους ίδιους: συνδέουν την χρήση
περισσότερο με τις γνώσεις που έχουν και λιγότερο με την ανάγκη και την
προσδοκώμενη υπηρεσία. Οι μισοί περίπου από τους ερωτηθέντες δήλωσαν
ότι δεν χρησιμοποιούν Ιντερνέτ λόγω έλλειψης γνώσεων, ωστόσο θα ήθελαν
να μπορούσαν.
Ο ρόλος των γονέων ως προς την βοήθεια που προσφέρουν και τον έλεγχο
που εξασκούν παρουσιάζεται ως αρκετά ισχυρός παρά την αδυναμία
γνώσης: πάνω περίπου από τους μισούς ερωτηθέντες πιστεύουν ότι
καταφέρνουν πάραυτα να εξασκούν έλεγχο στα παιδιά τους.
Ο ρόλος των εκπαιδευτικών όπως τον αντιλαμβάνονται οι γονείς
παρουσιάζεται ως πιο ενισχυμένος από τον δικό τους σε σχέση με την
παροχή βοήθειας ως προς την χρήση και την ασφάλεια αλλά όχι αρκετά
ισχυρός ώστε να θεωρήσουν ότι τα παιδιά τους είναι ασφαλή.
Μια καθοριστική μεταβλητή που εμφανίζεται είναι το εισόδημα και η κοινωνικο-
οικονομική κατηγορία στην οποία ανήκουν οι οικογένειες: Η καλύτερη εικόνα
διαχείρισης και χρήσης του Ιντερνέτ έρχεται από την μεσαία-ανώτερη
κατηγορία, τόσο όσο αφορά την θετική αντιμετώπισή του όσο και την παροχή
βοήθειας και την άσκηση ελέγχου.

36. Μια δεύτερη σημαντική επισήμανση που συνδέεται με τις
παραπάνω προτάσεις είναι η φοβική αντίδραση που
αναπτύσσουν έναντι ενός μέσου που δεν γνωρίζουν, δεν
κατανοούν και συνεπώς δεν ελέγχουν. Οι ανεπαρκείς
γνώσεις τους συνοδεύονται από με αυξημένη αίσθηση
απειλής: 7 στους 10 γονείς ανησυχούν για την κακή
χρήση του Ιντερνέτ. Οι δύο αυτές επισημάνσεις,
συνεπικουρούμενες από την δήλωση των γονέων ότι
θεωρούν στην πλειονότητά τους (περίπου 8 στους 10
γονείς) το Ιντερνέτ γενικότερα χρησιμότατο ως εργαλείο
και ειδικότερα ως απαραίτητο –αν και για αδιευκρίνιστο
λόγο- εφόδιο για την μόρφωση των παιδιών τους,
οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι γονείς διστάζουν να
προτρέψουν τα παιδιά να ασχοληθούν με το συγκεκριμένο
μέσο επικοινωνίας λόγω της αυξημένης αίσθησης
απειλής. Η ενημέρωση γονέων και μαθητών θα οδηγούσε
σε μια πιο ασφαλή συμπεριφορά και χρήση και συνεπώς
θα επέτρεπε στους μαθητές μια πιο ευρεία χρήση του
Ιντερνέτ.

37. ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΟ
ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Oι εκπαιδευτικοί θεωρούν σε μεγαλύτερο ποσοστό από τους γονείς ότι το Ιντερνέτ είναι
απαραίτητο: σαφώς, η ευαισθητοποίηση σε σχέση με τις νέες τεχνολογίες είναι περισσότερη
στους εκπαιδευτικούς συνεπώς, διαθέτουν περισσότερες γνώσεις
Έχουν ιδιαίτερα θετική γνώμη για την σύνδεση χρήσης Ιντερνέτ και Εκπαίδευσης , ενώ
δηλώνουν ότι θα ήθελαν να συνδεθούν περισσότερα σχολεία με το διαδίκτυο.
Tο σχετικό υψηλό ποσοστό ανεπάρκειας γνώσεων (41% των ερωτηθέντων) φανερώνει
έλλειμμα στην συνεισφορά τους ως προς την παροχή καθοδήγησης.
Από τις απαντήσεις των εκπαιδευτικών προκύπτει όμως μια αντινομία: αν και ιδιαίτερα
επιθυμητό ως εργαλείο εκπαίδευσης, το Ιντερνέτ μοιάζει να είναι σχεδόν ένα φοβικό
αντικείμενο για τους εκπαιδευτικούς

38. 4. ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΟΙ ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

39. Οι γονείς σε όλες τις σχετικές έρευνες είναι γενικά θετικοί στη
λογικευμένη χρήση των νέων τεχνολογιών, γιατί
αντιλαμβάνονται την Πληροφορική ως μελλοντική
αναγκαιότητα.
Ωστόσο, εκφράζονται αντιφατικοί λόγοι (discourses) γύρω από
τη χρήση του υπολογιστή και του Διαδικτύου, γεγονός που
αποδεικνύει και τη ρευστότητα της σύγχρονης κατάστασης.
(Φραγκουλίδου, 2006).
Ο ένας λόγος προτάσσει ότι οι έφηβοι γενικώς είναι
εξοικειωμένοι με την τεχνολογία και ότι σπεύδουν μαζικά να
ασπαστούν οτιδήποτε νέο και τεχνολογικά καινοτόμο (Facer et
al. 2001).
Οι γονεις είναι
θετικοί στην
τεχνολογια
Ρευστότητα της
σύγχρονης
κατάστασης

40. Oι δύο προσεγγίσεις είναι ανεπαρκείς. Βασικά, αποτυγχάνουν
να δώσουν σαφείς εξηγήσεις στο παράδοξο φαινόμενο που
δημιουργείται: οι έφηβοι, από τη μια, να είναι εξαιρετικά καλοί με
την τεχνολογία και, από την άλλη, να μην μπορούν οι ίδιοι να
προστατευθούν από αυτήν, αλλά να έχουν την ανάγκη των
ανίδεων, συχνά, γονέων τους.
Ο άλλος αναφέρεται στη γενικευμένη πεποίθηση ότι ο το παιδί
και ο έφηβος είναι ένα μη έλλογο ον, συναισθηματικά ανώριμο
που χρήζει προστασίας. Ο ενήλικος έχει ρόλο προστάτη-
διαμορφωτή της προσωπικότητας του παιδιού μέχρι την
πνευματική και συναισθηματική ωρίμανση του τελευταίου
Επιπλέον, με αυτόν τον τρόπο η τεχνολογία αντιμετωπίζεται
εντελώς δυϊστικά: είναι ή εντελώς καλή ή εντελώς κακή. Οι
επιπτώσεις της είναι είτε αποκλειστικά θετικές είτε μόνο
αρνητικές, ενώ η ίδια παραμένει σταθερή και απαράλλαχτη
στο πέρασμα του χρόνου
Οι έφηβοι γενικώς
είναι εξοικειωμένοι
με την τεχνολογία
Το παιδί και ο
έφηβος είναι ένα μη
έλλογο ον
Η Τεχνολογία είναι
είτε καλή, είτε κακή

41. Όμως, όπως και παλιότερες έρευνες για την τηλεόραση έχουν δείξει, το μέσο δεν έχει
εγγενή αξία, θετική ή αρνητική. Ο τρόπος και το πλαίσιο χρήσης είναι που καθορίζει τις
επιπτώσεις (Βuckingham 2003)
Οι σχέσεις μεταξύ γονέων και παιδιών-εφήβων χαρακτηρίζονται σε μεγάλο βαθμό από
τον έλεγχο της συμπεριφοράς (από μέρους των γονέων), αλλά και από την προσφυγή
του παιδιού στην γονική «αυθεντία» για την επίλυση σημαντικών προβλημάτων.
Η τεχνολογία όμως και ιδίως το διαδίκτυο προκαλεί μια σημαντική ρήξη στην
αυτάρεσκη γονική παντοδυναμία η οποία αποτελεί προϊόν της συσσώρευσης
εμπειρίας και γνώσης.
Η τεχνολογία έχει προκαλέσει αντιστροφή των ρόλων μέσα στο οικογενειακό πλαίσιο
μιας ο έφηβος (ή ακόμη και το παιδί) αναλαμβάνει ρόλο ειδικού και καθοδηγητή σε ότι
έχει να κάνει με την τεχνολογία.

42. Από την άλλη μεριά το πολιτισμικό, κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο
δημιουργεί χάσμα (digital divide) μεταξύ αυτών που έχουν τη δυνατότητα
πρόσβασης στο διαδίκτυο και σε όσους δεν έχουν, με αποτέλεσμα την
όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και την εγκαθίδρυση του ψηφιακού
αναλφαβητισμού.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η σχέση εξουσίας μεταξύ παιδιού –γονέα
ανατρέπεται και γίνεται άλλη μια αφορμή συχνών οικογενειακών
συγκρούσεων.
Επιπλέον, «ο έλεγχος της χωρικότητας» (control of spatiality) είναι ένας δείκτης
που ορίζει την ίδια την εφηβική ηλικία (Μassey 2002) Μ’ άλλα λόγια, η
διαδικασία καθορισμού συγκεκριμένων χώρων ως κατάλληλων ή μη για τους
νέους είναι ένας από τους μηχανισμούς της οικογένειας και της κοινωνίας για
να ορίσει την εφηβική ηλικία.Στην περίπτωση του Διαδικτύου η χωρικότητα
αφορά τόσο στην εικονική πραγματικότητα όσο και στην απτή, οικογενειακή

43. Οι συνθήκες ζωής και εργασίας έχουν κάνει εκ των πραγμάτων
πολύ πιο δύσκολη και αναποτελεσματική την επιτήρηση, ενώ και
οι σύγχρονοι κοινωνιολόγοι της οικογένειας παρατηρούν πως το
καθήκον των παιδιών όλο και λιγότερο είναι η υπακοή και όλο και
περισσότερο η επιτυχία στο σχολείο (Pasquier, 2001).

44. 5. ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΓΙΑ
ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ 9-16 ΕΤΩΝ.

45. |1.|
H διαδικτυακή επικοινωνία με κάποιον που το παιδί δεν είχε face
to face γνωριμία. Σύμφωνα με τους ερευνητές αφορά το 30% των παιδιών
αν και όπως σημειώνουν οι ερευνητές, είναι δύσκολο να εξακριβωθεί
πόσοι από τους εφήβους ήρθαν σε επαφή με ανθρώπους που γνώρισαν
στο διαδίκτυο.
|2.|
|Δεύτερος παράγοντας έκθεσης σε κίνδυνο, με ποσοστό 21%
των παιδιών να έχουν εκτεθεί σε αυτόν, είναι το επιβλαβές περιεχόμενο
που έχουν κατασκευάσει άλλοι χρήστες και περιλαμβάνει υλικό μίσους,
ρατσισμού, ναρκωτικών, νευρικής ανορεξίας ή αυτοκτονίας.|
|3.|
|Τρίτος παράγοντας αναδείχθηκε η έκθεση σε πορνογραφικό
υλικό ή σε σεξουαλικού περιεχομένου μηνύματα.|
Livingstone & Haddon (2009)

46. ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΕΘΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Πολλοί ψυχολόγοι είναι της άποψης ότι ο
όρος «εθισμός» πρέπει να χρησιμοποιείται
για τις χημικές ουσίες που είναι γνωστό ότι
δημιουργούν εξάρτηση. Οι Beard & Wolf
προτιμούν όρους όπως προβληματικές ή
δυσπροσαρμοστικές συμπεριφορές ως
καταλληλότερους, προκειμένου να
περιγράψουν την υπερβολική χρήση του
Διαδικτύου. Siomos et.al (2009).
Γιατί όμως το διαδίκτυο μπορεί να γίνει
εθιστικό;
Είναι διαδραστικό και γρήγορο. (web 2.0)
Έχει πλούσιο, πολυμεσικό περιεχόμενο.
Εντυπωσιακά γραφικά (εμβύθιση).
Είναι μέσο κοινωνικοποίησης,κοινωνικής
διάδρασης ,επικοινωνίας.
Προσφέρεται για παιχνίδι ρόλων, ανάδειξη,
έλεγχο και εξουσία.
Video was not exported from SlideRocket

47. • Η ανησυχία που προκαλείται στο άτομο από τον εθιστικό παράγοντα (προβολή) Η προβολή εμφανίζεται όταν ένας
εθιστικός παράγοντας καθίσταται η σημαντικότερη δραστηριότητα στη ζωή ενός ανθρώπου, προκαλώντας του μια
ανησυχία σχετικά με τη δραστηριότητα.
Η τροποποίηση της διάθεσης αναφέρεται στην ευφορία και στον ενθουσιασμό που προκαλείται από την έκλυση
ντοπαμίνης κατά την ενασχόληση με τον εθιστικό παράγοντα.
• Η ανοχή, είναι η κατάσταση κατά την οποία απαιτείται αυξημένη χρήση του Διαδικτύου προκειμένου το άτομο να
επιτύχει την αλλαγή της διάθεσής του
• Η απόσυρση, είναι το δυσάρεστο συναίσθημα που προκαλείται όταν διακόπτεται ή μειώνεται η επαφή με το διαδίκτυο.
• Η σύγκρουση είναι ένα κοινό συναίσθημα που συνδέεται με τους εθισμούς. Οι Truer et al (2001) βρήκαν πως το 42%
των ατόμων αισθανόταν καταθλιπτική διάθεση και ενοχή μετά από παρατεταμένη χρήση του παγκόσμιου ιστού, ενώ το
71% από αυτούς εκδήλωνε επιθετική συμπεριφορά εάν διακοπτόταν η σύνδεσή τους με το διαδίκτυο. Siomos et.al
(2008).
•Της προόδου.Eνα άτομο ξεκινά από ηπιότερους εθιστικούς παράγοντες και καταλήγει σε ισχυρότερους. Σύμφωνα
πάντα με τη Young (2002) οι εμπλεκόμενοι με το Διαδίκτυο αρχικά περιόριζαν τη χρήση σε ανακάλυψη νέων
ιστοσελίδων και χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ενώ με την πρόοδο της χρήσης του Διαδικτύου αναπτύσσονταν
και νέες λειτουργίες, όπως οι ομάδες ειδήσεων (newsgroups) ή τα δωμάτια συνομιλίας (chat rooms),με εθιστικότερη
επίδραση πάνω στο χρήστη του Διαδικτύου.
•Της άρνησης. Η άρνηση ενός προβλήματος αποτελεί ένα μηχανισμό άμυνας για τη διατήρηση του αυτοελέγχου και τη
σταθερότητα του ατόμου, παρά το γεγονός ότι αντικειμενικά το πρόβλημα εξακολουθεί να υφίσταται. Οι συνέπειες και η
συνεχής χρήση, παρά τις συνέπειες αντιπροσωπεύουν ένα τελικό κριτήριο εθισμού.
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΘΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

48. Εξιδανικεύση του διαδίκτυου.Η εξιδανίκευση αποτελεί ψυχολογικό μηχανισμό
μονόπλευρης έμφασης στα θετικά του διαδικτύου και αντίστοιχα άρνησης των
αρνητικών ή οποία ξεπερνάει τα όρια της γνώμης ή στάσης και φτάνει σε επίπεδα
θρησκευτικής πρόσήλωσης.
Συνεχής ενασχόληση (της σκέψης) με το διαδίκτυο. Αφορά πεποιθήσεις που φτάνουν
στα όρια της εμμονικής ενασχόλησης, σε βαθμό που αποσπούν τον εφηβο από
έξωτερικά ερεθίσματα και εναλλακτικές δραστηρίοτητες.
Νευρικότητα ,ευερεθιστότητα, θυμός ως αποτέλεσμα στέρησης.
Ελλειψη εναισθησίας (επίγνωσης του προβλήματος).Θα πρέπει να σημειώσουμε οτι ή
έλλειψη κοινωνικού στιγματισμού της υπερβολικής χρήσης του διαδικτύου είναι
αποτρεπτικός παράγοντας για την αυτο-επίγνωση από μέρους του εφήβου.
Δέν πρέπει να ξεχνούμε οτι η υπερβολική χρήση της τεχνολογίας είναι συχνά, ένα
σύμπτωμα κι ως τέτοιο δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου, σε κάθε περίπτωση
ο αξιολογητής της εφηβικής συμπεριφοράς θα πρέπει να αναρωτιέται:
Μήπως το παιδί βρίσκεται κάτω από έντονο stress;
Μήπως υπήρξε πρόσφατα μια σημαντική αλλαγή στη ζωή του παιδιού; (απώλεια-
μετοίκηση-διαζύγιο των γονιών).
Μήπως το παιδί εμφανίζει καταθλιπτική συμπτωματολογία;
ΣΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΟΧΗΣ
ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ

49. 6. ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ

50. Το διαδίκτυο προσφέρει το «ασφαλές περιβάλλον» για τις εφηβικές
αναζητήσεις και τους πειραματισμούς, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί
την προέκταση των φυσικών κοινωνικών δικτύων με μια προοπτική
που πάει πολύ πέρα από στενά γεωγραφικά και πολιτισμικά
πλαίσια.
Ένας δεύτερος σημαντικός παράγοντας είναι η συγκρότηση των
δυνητικών κοινοτήτων. Σε ένα περιβάλλον απουσίας της φυσικής,
πρόσωπο με πρόσωπο επαφής , η εμπιστοσύνη (trust) είναι η
θεμελιώδης μεταβλητή συγκρότησης . Μια δυνητική κοινότητα είναι
κάτι το οποίο εμπλέκεται με μια ομάδα ανθρώπων σε σχέση πάντα
με τις ιδιαίτερες ανάγκες της και φυσικά για τους σκοπούς που
έχουν αξία και νόημα για την συγκεκριμένη ομάδα.
Το να απορρίπτει κάποιος το διαδίκτυο επειδή είναι ένας
«επικίνδυνος» τόπος, είναι το ίδιο με το να απορρίπτει την
εξέλιξη και σε μια (ίσως υπερβολική) γενίκευση, την αστική
ζωή. Οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει ο νέος στο διαδίκτυο δεν
είναι μεγαλύτεροι από όσους αντιμετωπίζει στην καθημερινή του
ζωή και οι σημαντικότεροι εξ αυτών δεν αποτελούν παρά την
αντανάκλαση της πραγματικής ζωής στον ψηφιακό κόσμο.
Ουδείς έξαλλου εγκληματεί για να κερδίσει οικονομικά ή άλλα
ανταλλάγματα στον ψηφιακό κόσμο, αυτό στο οποίο αποσκοπεί
είναι ο προσπορισμός στην πραγματική ζωή.
Τα ΜΜΕ με την γνωστή υπερβολή και
την μονόπλευρο εστίαση στον
αρνητικό πόλο συχνά προκαλούν
συναισθήματα φόβου, ιδιαίτερα στο
τμήμα του πληθυσμού που δεν είναι
ιδιαίτερα εξοικειωμένο με το θέμα
Το διαδίκτυο είναι το μεγάλο μας
παγκόσμιο χωρίο, η μεγαλύτερη κοινή
πατρίδα που υπήρξε από καταβολής
ανθρωπότητας (cyberia)

51. Είναι γνωστές οι δυνατότητες του διαδικτύου ως μιας ανεξάντλητης πηγής γνώσης η οποία
δύναται να είναι προσβάσιμη ανεξάρτητα γεωγραφικών, χρονικών ή άλλων περιορισμών. Κατ
αυτήν την έννοια παιδιά με ειδικές ανάγκες , όπως και παιδιά από μη προνομιούχες
κοινωνικές ομάδες θα μπορούσαν να επωφεληθούν ιδιαίτερα με την διάδοση της χρήσης του
διαδικτύου, μέσω στοχευμένων πολιτικών.
|•|
|Το διαδίκτυο προσφέρει τη δυνατότητα συγκρότησης on line εκπαιδευτικών
κοινοτήτων όπου μαθητές και καθηγητές αλληλεπιδρούν στην κατεύθυνση της συνεργατικής
μάθησης χωρίς η φυσική παρουσία να είναι προαπαιτούμενο.|
|•|
|Υπάρχουν εξαιρετικές δυνατότητες συμμετοχής σε πολιτικές δραστηριότητες, στην
ανάδειξη επαγγελματικών προσόντων, στην καλλιτεχνική έκφραση ,και τη συν δημιουργία
περιεχομένου.|
|•|
|Υπάρχουν επίσης δυνατότητες για τους νέους και τους εφήβους να αναζητήσουν
πληροφορίες για θέματα υγείας και σεξουαλικού προσανατολισμού, θέματα που αποτελούν
συχνά ταμπού, ιδιαίτερα για παιδιά εσωστρεφή που προέρχονται από περιοριστικά

52. 7. ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

53. Το περιβόητο «χάσμα των γενεών» ήταν πάντοτε ένας
σημαντικός παράγοντας στην προσπάθεια απόδοσης
αιτιών στις ενδοοικογενειακές συγκρούσεις. Οι έφηβοι
όταν προσπαθούν να εξηγήσουν τη συμπεριφορά
τους συχνά αναφέρονται στο ότι «Δεν μας
καταλαβαίνουν...» ενώ οι γονείς συνήθως στο ότι «Δεν
υπήρχαν αυτά τα πράγματα στην εποχή μας»
Το διαδίκτυο μπήκε στην ζωή μας
ουσιαστικά τα τελευταία δέκα
χρόνια αλλά προκάλεσε μεγάλες
αλλαγές στον τρόπο που κάνουμε
τα πράγματα.
Είναι δύσκολο να αναλύσουμε
προβλήματα σχέσεων χωρίς να
αναφερθούμε σε προβλήματα
επικοινωνίας και διαχείρισης ρόλων
εντός του οικογενειακού πλαισίου
Δύο είναι οι βασικοί στόχοι της παρέμβασης :
•Στις σχέσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας.
•Στις πρακτικές συμβουλές ελέγχου του παιδιού και
του εφήβου στο διαδίκτυο.
Ο πρώτος παράγοντας είναι ο πλέον σημαντικός, η
τροποποίηση των δυσλειτουργιών στην
ενδοοικογενειακή δυναμική μπορεί να προσφέρει
πολλαπλά οφέλη για όλα τα μέλη της οικογένειας. Ο
δεύτερος είναι πιο λειτουργικός, αφορά συμβουλές σε
καθημερινά προβλήματα που απασχολούν τους γονείς
κατά κύριο λόγο, αλλά σε κάποιο βαθμό και τους
εκπαιδευτικούς.

54. ΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΕΣ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΡΟΛΩΝ
Η επικοινωνία είναι μια διαδικασία
ενεργητική, μιας και απαιτεί την
ενεργή συμμετοχή και την
συναισθηματική εμπλοκή των
συμμετεχόντων ενώ, ταυτόχρονα
υπόκειται σε σφάλματα και
περιορισμούς
Σύμφωνα με τον (Maisonneuve, 2001) η λέξη επικοινωνία
περιγράφει κάθε ανταλλαγή μηνυμάτων, πρόκειται για μια
διεργασία στη διάρκεια της οποίας μεταδίδονται σημασίες μεταξύ
ατόμων ή ομάδων. Κάθε επικοινωνιακή διαδρομή είναι εξ ορισμού
αμφίδρομη και αποτελείται από ένα πλήθος στοιχείων :
Τον πομπό και τον δέκτη.
Το μήνυμα που έχει ένα σημασιολογικό περιεχόμενο και μια
λειτουργία την κοινοποίηση μια θέσης.
Τα μέσα έκφρασης που περιλαμβάνουν:
Ενα σύστημα σημείων (βλέμματα, λόγια, διάφορους κώδικες).
Ένα άμεσο ή έμμεσο δίκτυο.
Διάφορους κοινωνιο-τεχνικούς τρόπους (φυσική ομιλία, τηλέφωνο,
διαδίκτυο).
Το περιβάλλον ή περίγυρο, εντός του οποίου αναδύεται η
επικοινωνία και περιλαμβάνει αμοιβαία τοποθέτηση,
προηγούμενες στάσεις, αμοιβαία αντίληψη πομπού και δέκτη,
τοπικό κλίμα.

55. Σε οποιοδήποτε από τα στάδια αυτά μπορούν να υπάρξουν διακοπές, σφάλματα
και φίλτρα που στρεβλώνουν το αρχικό μήνυμα.
Ο Maisonneuve διακρίνει μεταξύ:
|•|
|Tης ελλειμματικότητας και|
|•|
Aν χαρτογραφούσαμε τη διαδρομή ενός μηνύματος μεταξύ πομπού και δέκτη θα
περιγράφαμε τα παρακάτω στάδια:
|•|
|Κωδικοποίηση της αφηρημένης ιδέας στο επίπεδο του γνωστικού
συστήματος. (ο συνηθέστερος κωδικοποιητής είναι η γλώσσα)|
|•|
| Αποστολή του μηνύματος μέσα απ' το κανάλι επικοινωνίας.|
|•|
| Πρόσληψη του μηνύματος από τον δέκτη και αποκωδικοποίηση του.|
|•|

56. Συγκεκριμένα ως πηγές της ελλειμματικότητας, μεταξύ άλλων, αναφέρει :
Ελλείψεις στην εκπομπή.
| |
Αδυναμία μετάφρασης του μηνύματος ,απουσία κώδικά.
Αντίσταση η αδυναμία εκπομπής αυτών που αισθάνεται ή γνωρίζει
(συστολή, γλωσσικό επίπεδο, έλλειψη δεξιοτήτων).
Υπό το κράτος ολικών ή τοπικών κοινωνικών μοντέλων. (ταμπού)
Υπό το κράτος σχεσιακών παραγόντων (ιεραρχικές σχέσεις, σχέσεις γονέα-
παιδιού)
Ελλείψεις κατά τη μετάδοση.
Παρεμβολές στις περιπτώσεις πολλών ασυντόνιστων επικοινωνιών (πχ
τηλεοπτικές συζητήσεις, παράλληλοι μονόλογοι).

57. Κενά στη λήψη:
|•|
|Μέσα από ένα φαινόμενο κορεσμού.
(λειτουργική κόπωση της επικοινωνίας)|
|•|
| Όταν o δέκτης δέχεται πολλά
ταυτόχρονα μηνύματα που αδυνατεί να
αφομοιώσει.|
|•|
| Όταν ο δέκτης δεν έχει δικαίωμα να
ζητήσει επανάληψη ή συμπλήρωση της
επικοινωνίας (πλευρικότητα της επικοινωνίας-
αυταρχικά περιβάλλοντα).|

58. Για τον (Maisonneuve, 2001) οι στρεβλώσεις συνίσταται σε μια
αλλοίωση του περιεχομένου των επικοινωνιών στο επίπεδο των
δεκτών ή των πομπών. Ως πηγές των στρεβλώσεων αναφέρονται :
Στο επίπεδο του πομπού:
|•|
|Αθέλητες στρεβλώσεις όταν το άτομο παρέχει
πληροφορίες βασιζόμενες σε δεδομένα που δεν είχαν γίνει
κατανοητά.|
|•|
|Σκόπιμες στρεβλώσεις όταν το άτομο λειτουργεί υπό το
κράτος του φόβου ή επιθετικών διαθέσεων ή χειραγωγικών
διαθέσεων.|
Πηγή των στρεβλώσεων είναι σε αυτή την περίπτωση οι
προϋπάρχουσες στάσεις του πομπού. Οι τελευταίες μπορεί να
οφείλονται σε μια αμοιβαία αντιπάθεια μεταξύ των συμμετεχόντων,
συχνά όμως εξηγούνται λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση ή το
συλλογικό κλίμα εντός του οποίου γίνεται η αλληλεπίδραση. Στην
περίπτωση αυτή ,μόνο η εξέλιξη τούτου του κλίματος θα επιτρέψει τη
μείωση της παραμόρφωσης των ενδοοομαδικών (και στην περίπτωση
μας ενδοοικογενειακών) σχέσεων.

59. Στο επίπεδο του δέκτη. Η στρέβλωση συνίσταται στην απόδοση
μιας λίγο-πολύ ανακριβούς σημασίας-ενίοτε εντελώς λανθασμένης
ή απατηλής-στα ληφθέντα μηνύματα. Κατ αυτό τον τρόπο
πληροφορίες και εντολές ,συμπεριφορές ή καθημερινά γεγονότα
ερμηνεύονται κατ αποκλειστικό τρόπο. Υπάρχουν δυο κύριες πηγές
τέτοιων στρεβλώσεων:
|•|
Ψυχολογική και Συναισθηματική. Εκφράζεται μέσα από
το μηχανισμό της προβολής, ο οποίος εκφράζεται είτε , α) στο να
ταυτίσουμε τη σκέψη του άλλου με τη δική μας ,να του
αποδώσουμε τα δικά μας συναισθήματα είτε, β) στο να
αποδώσουμε στους άλλους στάσεις ικανές να δικαιολογήσουν τα
δικά μας συναισθήματα εναντίον τους
|•|
| |
Ιδεολογική. Αφορά διαφορές στο κοινωνικό οικονομικό
status και στις διαφορετικές προσλαμβάνουσες των ατόμων και
οδηγεί συχνά στον δογματισμό. Ο συνδυασμός των παραπάνω
προκαλεί τον δυομαδικό ανταγωνισμό ο οποίος μοιραία οδηγεί στη
δημιουργία των συλλογικών προκαταλήψεων.

60. Κατά τη μετάδοση. Όταν οι επικοινωνία είναι
διαμεσολαβούμενη (έμμεση) όλα τα παραπάνω μπορούν να
συμβούν σε οποιοδήποτε αναμεταδότη καθώς τα μηνύματα
από δέκτη σε δέκτη μπορούν να υποστούν φθορές. (πχ
περίπτωση φημών). Οι ερευνητές διατυπώνουν τρείς
νόμους:
|•|
Ο νόμος της ισοπέδωσης αφορά στην απώλεια
περιεχομένου που μπορεί να φτάσει και το 70% του αρχικού
μηνύματος.
|•|
Ο νόμος του τονισμού αφορά ορισμένες
λεπτομέρειες που αποκτούν σημαντικό νόημα σε κάποιες
ειδικές τοπικές συνθήκες.
|•|
Ο νόμος της αφομοίωσης ή της επανοργάνωσης
αφορά το σύνολο ή μέρος του μηνύματος επανερμηνεύεται
στη βάση ατομικών ή συλλογικών κινήτρων.

61. Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι η επικοινωνία είναι επί της ουσίας
μια ανθρώπινη δεξιότητα, και ως τέτοια είναι αποτέλεσμα μάθησης. Πολλές
οικογένειες έχουν εγκαθιδρύσει δυσλειτουργικά επικοινωνιακά σχήματα τα
οποία δημιουργούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο διενέξεις και συγκρούσεις
μεταξύ των μελών:
|•|
Η προβολή είναι ένας συχνός μηχανισμός για αυτές τις
οικογένειες .Το κάθε μέλος προβάλει στα άλλα μέλη τα συναισθήματα του
χρησιμοποιώντας συχνά τον συναισθηματικό εκβιασμό στις επικές μάχες
για την κατάληψη της εξουσίας.
|•|
|Αυτές είναι συνήθως οι οικογένειες που χαρακτηρίζονται από |
αναστροφή των ρόλων. Στην κατάσταση αυτή οι γονείς
απαρνούνται την βασική ευθύνη τους και παραδίδουν την ευθύνη της
οικογένειας στα παιδιά.
|•|
Επικοινωνώ σημαίνει ακούω, αλλά πολύ συχνά τα
προϋπάρχοντα γνωστικά μας σχήματα δεν επιτρέπουν την ενεργή
ακρόαση ούτε την συναισθητική κατανόηση. Είναι πρωτίστως γονικό
καθήκον η καλλιέργεια της σχετικής δεξιότητας.Επικοινωνώ σημαίνει

62. Οι γονείς λειτουργούν ως πρότυπα συμπεριφοράς για τα παιδιά τους, δεν
πρέπει να λησμονούν ότι ο ηγέτης διοικεί στη βάση του παραδείγματος.
Το χάσμα των γενεών έχει επιδεινωθεί με την παρουσία του ψηφιακού
χάσματος. Το ότι παιδιά και γονείς ζουν σε άλλες εποχές δεν είναι πλέον μια
απλή διαπίστωση, οι διαφορετικές εποχές προσφέρουν διαφορετικά σχήματα
ερμηνείας του κόσμου, διαφορετικές αναπαραστάσεις των γεγονότων. Τα
παιδιά και οι έφηβοι ζούνε στην εποχή τους , θα πρέπει και οι γονείς να
προσαρμοστούν ανάλογα.
Το οικογενειακό κλίμα ευνοεί ή δυσχεραίνει την επικοινωνία. Ένα αυταρχικό
οικογενειακό πλαίσιο προκαλεί στρεβλώσεις και ελλείμματα στην
επικοινωνία.
Αντίθετα ένα κλίμα που ευνοεί τον διάλογο και την έκφραση των
συναισθημάτων μπορεί να προωθήσει τη γνήσια επικοινωνία μεταξύ των
μελών και την ορθότερη διευθέτηση των προβλημάτων.
Η εφηβεία είναι μια εποχή συναισθηματικής αστάθειας για τα παιδιά που
βρίσκονται στο μεταίχμιο μεταξύ παιδικότητας και ενηλικίωσης. Σίγουρα τα
παιδιά μας είναι ζωηρά, ανυπόμονα και ορισμένες φορές ατίθασα, αλλά δεν
είναι ανόητα, ας πάψουμε λοιπών να τους φερόμαστε ως τέτοια. Η
επίκληση της κοινής λογικής μέσα σε ένα πλαίσιο αποδοχής μπορεί να
βοηθήσει τον έφηβο να δει καλύτερα τα πράγματα από όλες τις πειθαρχικές
ποινές μαζί.

63. Η ζωή μας ολόκληρη κινείται μέσα σε
όρια (φυσικά-κοινωνικά-πολιτισμικά).
Από τη στιγμή της γέννησης η φύση
μας προικίζει με χαρακτηριστικά που
προσδιορίζουν το εύρος των δυνητικών
επιλογών μας.
Όριο δεν σημαίνει εφαρμογή της εξουσίας
του ενός. Αποτελεί το επιστέγασμα της
ανοιχτής επικοινωνίας μεταξύ γονέα-
παιδιού όπου σε κλίμα συνεργασίας
αναδύεται η προσφορότερη λύση.
Το όριο δεν είναι άκαμπτο όπως δεν είναι
άκαμπτες οι συνθήκες και οι καταστάσεις.
Σε κάθε περίπτωση μπορεί να
τροποποιηθεί όταν αλλάξουν οι εξωτερικές
συνθήκες.
Το όριο πρέπει να είναι σαφές όπως και το
κόστος που θα κληθεί ο νέος να πληρώσει
αν αθετηθεί η συμφωνία. Το κόστος έχει
χαρακτήρα παιδευτικό μιας και διδάσκει
ότι στη ζωή οι επιλογές έχουν συνέπειες
και δεν πρέπει να συγχέεται με την ποινή
που σκοπό έχει να τιμωρήσει τον
παραβάτη.
Δυστυχώς πολλές φορές οι γονείς
κινούμενοι από αγνά κίνητρα
λησμονούν αυτή τη βασική αλήθεια.
Έτσι στο όνομα της αγάπης αφήνουν
τα παιδιά τους ανεξέλεγκτα, «για να
μην τα πιέσουν»
Ως αποτέλεσμα τα παιδιά μεγαλώνουν
δίχως να γνωρίζουν τους κανόνες του
παιχνιδιού, η οικογένεια βαδίζει χωρίς
οδηγό και οι σχέσεις των μελών είναι
συχνά αποτέλεσμα εγωιστικών
ανταγωνισμών «για να περάσει το δικό
μου». Το ζήτημα των ορίων είναι
θεμελιώδες για την εύρυθμη
οικογενειακή λειτουργία.

64. ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΑΠΟ ΤΑ
ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ
Θέστε χρονικά όρια στην χρήση του διαδικτύου.
Εκπαιδεύστε τα παιδιά σας ως να γίνουν υπεύθυνοι κυβερνοπολίτες. Ότι ισχύει για τις συμπεριφορές στην
κανονική ζωή ισχύει και στο διαδίκτυο.
Μην αφήνετε μόνα τα παιδιά σας στο διαδίκτυο ,χρησιμοποιήστε την ευκαιρία για να ανακαλύψετε από
κοινού τις απεριόριστες δυνατότητες του μέσου.
Τοποθετήστε τον Η/Υ σε κοινόχρηστο χώρο του σπιτιού και όχι στο παιδικό δωμάτιο.
Εκπαιδεύστε τα παιδιά σας να χειρίζονται με προσοχή τα προσωπικά τους δεδομένα στο διαδίκτυο.
Μιλήστε τους για τους κινδύνους που κρύβει η απώλεια ευαίσθητων προσωπικών και οικονομικών
δεδομένων. Τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν τη είναι ένας ιός ή ένα Trojan,πως μεταδίδεται και τη ζημιά
μπορεί να προκαλέσει. Όπως και στην πραγματική ζωή το παιδί θα πρέπει να ξέρει ποιον να εμπιστευτεί
και ποιόν όχι.
Αναπτύξτε στα παιδιά σας την υπεύθυνη on line συμπεριφορά.
Η προσωπική ασφάλεια είναι εξαιρετικά σημαντική. Μιλήστε στα παιδιά σας για το πώς να αποφεύγουν
αγνώστους και εξηγήστε τους ότι συχνά οι άνθρωποι που τα προσεγγίζουν δεν είναι αυτό που
παρουσιάζουν ότι είναι.
Θέστε κανόνες ασφαλούς on line συμπεριφοράς , περιορίστε τον αριθμό των ανθρώπων με τους οποίους
το παιδί μπορεί να συζητάει. (φίλους, συγγενείς, συμμαθητές).Χρησιμοποιήστε κάποιο μεγαλύτερο
αδερφό/αδερφή ως μοντέλο ασφαλούς συμπεριφοράς.
Περιορίστε τα επιτρεπτά θέματα προς συζήτηση στο διαδίκτυο.

65. Αναπτύξτε σχέσεις εμπιστοσύνης με τα παιδιά σας ώστε να μπορούν να σας
εκμυστηρευτούν αν κάτι παράξενο συμβεί , μην τιμωρείται τα παιδιά σας με τη
στέρηση χρήσης του Η/Υ.
Θυμίστε στα παιδιά σας ότι δεν δίνουμε ποτέ προσωπικά στοιχεία στο διαδίκτυο
(όνομα, επίθετο, διεύθυνση, αριθμό τηλεφώνου κλπ).
Τα παιδιά δεν πρέπει ποτέ να κανονίσουν συνάντηση με κάποιον ξένο χωρίς την
παρουσία ενήλικου.
Να είστε ενήμεροι ότι υπάρχουν προειδοποιητικά σημεία ότι το παιδί έχει εμπλακεί
σε μη επιτρεπτές δραστηριότητες. Δώστε προσοχή για συναισθηματική αστάθεια,
παρατεταμένη παραμονή on line, προσπάθεια απόκρυψης της δραστηριότητας
του. Μιλήστε στο παιδί για τις υποψίες σας.
Βοηθήστε τα παιδιά σας να αποκτήσουν μια κριτική στάση απέναντι σε ότι
βλέπουν το διαδίκτυο.
Θυμίστε στα παιδιά σας ότι δεν υπάρχει ιδιωτικότητα στο διαδίκτυο. Τα παιδιά
οφείλουν να γνωρίζουν ότι το ηλεκτρονικό αποτύπωμα των όσων ανεβαίνουν στο
διαδίκτυο ουσιαστικά είναι αδύνατο να σβηστεί.

66. Εν κατακλείδι αναφέρουμε ότι το διαδίκτυο είναι
μια πραγματικότητα τόσο πραγματική όσο το
αυτοκίνητο, η τηλεόραση, το ραδιόφωνο και
όλες οι άλλες εφαρμογές της τεχνολογίας. Το
ερώτημα επομένως του υπέρ ή κατά του
διαδικτύου είναι τόσο άτοπο όσο και η ερώτηση
υπέρ ή κατά του αεροπλάνου. Το διαδίκτυο
αποτελεί επανάσταση στην ανθρώπινη
επικοινωνία οι υπαρκτοί κίνδυνοι δεν μπορούν
να δαιμονοποιούν το μέσο ,ούτε να
εκμηδενίζουν τις απίστευτες δυνατότητες του.
Αυτό που οφείλουν οι γονείς να γνωρίζουν είναι
ότι η ποιότητα των σχέσεων που αναπτύσσουν
με τα παιδιά τους είναι το κλειδί για την ορθή
χρήση του διαδικτύου, όπως εξάλλου και για
όλα τα υπόλοιπα σημαντικά της οικογενειακής
ζωής.

67. Σας Ευχαριστώ...

68. Ιστοσελίδες
Common Sense Media www.commonsensemedia.org
Common Sense Media is dedicated to improving the lives of kids and families by providing
the trustworthy information, education, and independent voice..
CyberKids.gov.gr για την ασφαλή πλοήγηση στο Διαδίκτυο http://www.cyberkid.gov.gr/
Υπηρεσία Οικονομικής Αστυνομίας και Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος
Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο http://www.hasiad.gr
Video was not exported from SlideRocket
Τα blog του σεμιναρίου: http://virtcom.tumblr.com/ και http://www.bletsos.net