1. 1
Netwerkanalyse
Marcel Boogers
Februari 2013

2. 2
Opzet
• Introductie
• Netwerkpraktijk in het publieke domein
• Consequenties voor openbaar bestuur
• Netwerken als denk- en werkframe
• Oefening
• Uitdagingen in een netwerkrealiteit

3. 3
Netwerkpraktijk
• Netwerk: de praktijk
• Groeiende complexiteit en meervoudigheid
• Zonder samenwerking: geen publieke taak/ zaak
(overheid is onmachtig dit alleen te doen...)

4. Hoe worden netwerken
gevormd?
• Taakuitvoering: bedrijfsvoering
• Beleidsvorming en uitvoering: wetgeving
• Strategische beleidsontwikkeling:
machtscoalities
4

5. Bedrijfsvoering/werkprocessen
• Ketenbenadering
5

6. Voorbeeld: jeugdwet
• Gemeenten
• Bureau jeugdzorg
• Kinderbescherming, jeugdreclasering, onderwijs,
polititie, GGD, etc.
6

7. V
o
o
r
b
e
e
l
d
: 7

8. Strategieontwikkeling
• Coalities rondom beleidsthema’s
• Wisselwerking tussen beleidsthema en deelnemers
• Regime politics, policy networks
• Verbinding politiek met netwerken
• Informeel en duurzaam
8

11. 11
Condities voor netwerken
• Wederkerigheid
• Interdependentie
• Gemeenschappelijke doelen
• Gemeenschappelijke waarden
• Vertrouwen
• Leiderschap
• Investeren en onderhoud
• ???

12. 12
Consequenties voor het openbaar bestuur
• Democratische sturing, verantwoording en controle
• Eigenaarschap en verantwoordelijkheid zijn verdeeld
• Idee: is eigenlijk altijd zo geweest, maar hebben we
‘weggedacht’ uit de praktijk van het openbaar bestuur

13. 13
Netwerkanalyse
• Doel
• Samenstelling
• Aansturing
• Machtsrelaties
• Begrenzing
• Formalisering
• Bestaansduur

14. 14

15. 15
Nieuwe adviespraktijken

16. 16
Sturing: de cockpitbenadering

17. 17

18. 18

19. 19
Sturing

20. 20

21. 21
Sturing: de zwermbenadering

22. 22

23. 23
Oefening
• Maak quick scan van een netwerk dat jou bekend is
• Wie zijn partners (aantal, type)?
• Wat houdt het netwerk bij elkaar: operationele/
tactische/strategische doelen?
• Is het een stabiel of dynamisch netwerk?
• Kent het netwerk en duidelijke structuur?
• Wat is de positie van de overheid?

24. 24
Een kleine problematisering
Complexiteit, meervoudigheid en
hybriditeit in netwerken verstoren de illusie die
sturing heet.
Netwerkrealiteit staat ver af van praktijk van
organisatie-, HRM en beleid.
We moeten (samen) op zoek naar nieuwe
vormen van sturing en management.