1. Українці в Польщі
Звідки взялися українці в Польщі?
Скільки українців у Польщі?
Де в Польщі проживають українці?
2. Українці в Польщі
1944-46 – депортація 497 тис. до підсовєтської
України
1947 – операція „Вісла” - примусове виселення
147 тис. українців з південно-східної Польщі
на понімецькі землі.
Від 90-х рр. ХХ ст. - 2014 r. - хвиля трудової
міґрації (навіть 300 тис.) з України, хвиля
молоді на навчання (15 тис.).
8. Ukraińcy w Polsce
Liczebność Ukraińców, obywateli RP wg spisu
powszechnego:
w 2002 r. - ponad 31 tys. + ok. 5 900 Łemków.
w 2011 r. - ponad 51 tys. + ok. 10 500 Łemków.
Uwaga: Spis powszechny jest formą auto-denuncjacji, więc nie
wszyscy przyznają się do rzeczywistej przynależności
narodowej.
Szacunkowa ilość mniejszości ukraińskiej w Polsce – ok 100 tys.
9. Ukraińcy w Polsce
Etapy życia społeczno-kulturalnego mniejszości ukraińskiej:
1947 – 1952-56: „nieistnienie”
1956 – 1958: walka o powrót na ziemie ojczyste,
Od 1956 r.: walka o swoje prawa (szkoły, Kościół, życie
kulturalne, prawa obywatelskie),
Przez cały okres trwały starania o zlikwidowanie skutków
akcji „Wisła” - prawnych, majątkowych, moralnych.
10. Ukraińcy w Polsce
Regulacje prawne dotyczące ukraińskiej mniejszości narodowej w
Polsce:
- KONWENCJA RAMOWA o ochronie mniejszości narodowych,
sporządzona w Strasburgu dnia 1 lutego 1995 r. (Dz. U. z 2002 r., Nr
22, poz. 209),
- USTAWA z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i
etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. z dnia 31 stycznia 2005
r.),
- Europejską kartę języków regionalnych lub mniejszościowych (Dz. U. z
2009 r., Nr 137, poz. 1121), podpisana 12 maja 2003 r., ratyfikowana
12 lutego 2009 r., weszła w życie w stosunku do Polski z dniem 1
czerwca 2009 r.,
- Komisja Wspólna Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych jako
organ opiniodawczo-doradczy Prezesa Rady Ministrów,
- Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych.
11. Ukraińcy w Polsce
Organizacje ukraińskiej mniejszości w Polsce:
- Ukraińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne (1956-1990)
- Zjednoczenie Łemków, zał. 1989;
- Związek Ukraińców w Polsce, zał. 1990;
- Związek Ukraińców Podlasia, zał. 1992;
- Związek Ukrainek;
- Towarzystwo Ukraińskie (Lublin)
- Stowarzyszenie „Ukraiński Dom Narodowy” (Przemyśl)
- Płast – Organizacja Młodzieży Ukraińskiej (skauting);
- Ukraińskie Towarzystwo Nauczycielskie;
- Ukraińskie Towarzystwo Historyczne.
12. Ukraińcy w Polsce
Ukraińska oświata w Polsce:
- 4 licea: Przemyśl, Legnica, Biały Bór, Górowo
Iławeckie,
- 3 gimnazja: Przemyśl, Biały Bór, Bartoszyce,
- 3 szkoły podstawowe: Przemyśl, Biały Bór,
Bartoszyce,
- 3 przedszkola: Przemyśl, Bielsk Podlaski,
Bartoszyce,
- ponad 100 punktów nauczania j. ukraińskiego.
13. Українці в Польщі
ЗМІ - преса:
- греко-католицький місячник „Благовіст”, від 1990 р.
30. Українці у Польщі
- свята „Ніч на Івана, на Купала”,
- фестивалі дитячої творчості (Ельблонґ,
Кошалін)
- шевченківські академії,
- „маланки”,
- реґіональні фольклорні заходи,
31. Українці в Польщі
Проблеми:
- відсутність відшкодувань за залишене майно під час операції
„Вісла”
- відсутність реабілітації та відщкодувань для в'язнів
Центрального табору праці в Явожно,
- спір про увічнення українських жертв польсько-українського
конфлікту,
- вкриване українське походження внаслідок негативного
стереотипу українця
- швидка асиміляція українців
- надмірний фольклоризм і традиціоналізм
- велика розпорошеність по території Польщі
- боротьба за збереження українських пам'яток архітектури.