999-Μαργαριτάρια-της-Ανθρώπινης-Σκέψης. Αποφθέγματα και σοφίες.

2. Ει<ΔΟΣΕΙΣ

3. 999
MΩpΓaprτapra ΙΩS ΑΝθpWΠΙΝΩS ΣΚεψηS
Α Έκδοση • Θεσσαλονίκη • Μάρτιος 201Ο
ΕΠΙΛΟΓΉ- ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
Γιώργος Στάμκος & Μάριος Δαμουλιάνος
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Φώτης Παπαδόπουλος
©ΑΓΝΩΣΤΟ
Βασιλίσσης Όλγας 125, Θεσσαλονίκη, τ.κ. 546 43
ΤΗΛ.: 2310.886.480 • FAX: 2310.886.481
e-mail: agnosto@otenet.gr
Απαγορεύεται η με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγή
μέρους ή όλης της έκδοσης χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.
FILMS - ΕΚΤΥΠΩΣΗ- ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ
I. ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ- Θ. ΨΑΡΡΑΣ Ο.Ε.
ISBN: 978-960-6820-05-2

4. κ ο

5. ΑΝΘΡWΠΟΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
ΣΟΦΙQ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
ΠΝΕUΜQΠkΕΣΑΝQΖΩΙΩΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
ΨUΧΟΛΟΓrQ-ΣUΝQΙΣΘΩΜQΙQ-XQpQkiΩPQΣ . . . . . . . . . . . . . . . . 36
ΕΞΟUΣΙQ-ΤQΞΩ-ΕΛΕΓΧΟΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
ΘΕΟΣ-epnΣkEIQ-ΑθΕΟΛΟΓrQ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
ΠΟΛΙΙΙkη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
ΠΟΛΕΜΟΣ-TpOMOkpQΠQ-ΦΟΒΟΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
ΙΣΙΟΡΙQ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
OikONOMIQ-ΧΡΩΜQ-KQIQNQΛWΣΩ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
πpoπaΓaNΔa-MeDra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
παΓkοΣΜrοποrηΣη-ΑΝππαΓkοΣΜrοποrηΣη . . . . . . . . . . . . 1οο

6. ΕΛΕUΘΕΡΙQ-ΕΠQΝQΣΙQΣΩ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
ΑΝΘΡWΠΙΝΕΣΚQΙQΣΙQΣΕΙΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
ΣuΠpaΦikn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
ΤΕΧΝΩ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
ΕΛΛQΔQ-ΕΛΛΩΝΕΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133
AMεprkn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
ΠQΙΡΙWΙΙΣΜΟΣ-ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ-ΦQΣΙΣΜΟΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . 142
ΕΠΙΣΙΩΜΩ-ΕΡΕUΝQ-ΤΕΧΝΟΛΟΠQ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
ΥΓΕΙQ-ΑUΙΟΒΕΛΙΙWΣΩ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
ΦUΣΩ-OIKOΛOfiQ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
ΕΡWΙQΣ-Α[QΠΩ-ΓQΜΟΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161
ΨUΧΕΔΕΛΕΙQ-NQpKωiiKQ-ΑΛΚΟΟΛ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172
ΦUΣΩ IOU NOU KQI IΩSΠpQ[MQIIKOIΩIQΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
ΦQNIQΣIQ-ONEIPQ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182
EΠIIUXIQ-AΠOIUXIQ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188
ΧΡΟΝΟΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
ΘQΝQΙΟΣ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
ΜΕΛΛΟΝ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209
ΔΙQΦΟΡQ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215

7. ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ ΠΟΛΛΑ πράγματα ξεκινούν από μια απλή
λέξη, όπως ένα ταξίδι χιλιάδων χιλιομέτρων ξεκινά από ένα
απλό βήμα. Από μια απλή συνειδητοποίηση. Ακούγεται πε­
ρίεργο αλλά δεν χρειαζόμαστε περισσότερα για ν' aφυπνι­
στούμε πέρα από μια «συνθηματική» λέξη ή φράση, η
οποία λειτουργεί ως πυροκροτητής: ένας αυτοαναφλεγόμε­
νος διανοητικός μηχανισμός που πυροδοτεί μέσα μας μια
αλυσιδωτή αντίδραση η οποία μας οδηγεί σε aπίστευτες
εξελικτικές περιπέτειες. Αρκεί βέβαια να είμαστε -πάντα
βαθιά μέσα μας- έτοιμοι για την αλλαγή και την εξέλιξη.
Να μη φοβόμαστε, αλλά να είμαστε ανοιχτοί, να σκεφτόμα­
στε και να αισθανόμαστε.
"Εχουμε ως άνθρωποι τεράστιο δυναμικό, είμαστε ικα­
νοί για το καλύτερο και για το χειρότερο, και γι' αυτό συχνά
παρασυρόμαστε προς την αυτοκαταστροφή λες και είναι η
7

8. Α
�
' 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
μοίρα μας. Αναγνωρίζουμε ωστόσο την αλήθεια, παρόλο
που μπορεί να είναι μια αφηρημένη έννοια η οποία εφαρ­
μόζεται αυτοδύναμα στο μικρόκοσμο του καθενός μας.
Ακόμη κι αν επιφανειακά μπορεί να διαφωνούμε στα επι­
μέρους σημεία, τείνουμε να παραδεχόμαστε την αλήθεια,
την ουσία, τη φιλοσοφία. Αλήθειες, εμπνεύσεις, φωτεινές
στιγμές του Νου και ιδέες μας συναρπάζουν όλους, μας συ­
γκινούν διότι εκφράζουν την καλύτερη, την πιο λαμπερή
πλευρά του εαυτού μας. Μας κάνουν να αισθανόμαστε κα­
λύτεροι, αν και ασήμαντοι σε σχέση με το Σύμπαν -αλλά αυ­
τή είναι η ουσία: το μεγαλείο μας βρίσκεται μέσα στη συ­
νειδητοποίηση της ασημαντότητάς μας.
�ο,τι και να πει κανείς για τις δυνατότητες του ανθρωπίνου
Νου δεν είναι αρκετό. Το μόνο που μπορείνα ελπίζει είναι ότι
το πύκνωμα ενέργειας του εγκεφάλου του να παράγει περισ­
σότερα απ' όσα καταναλώνει. Να ελπίζει στην εξέλιξη, που
συνεχίζει να είναι η απάντηση της ζωής στο απρόβλεπτο. . .
Στο πέρασμα των αιώνων το ανθρώπινο πνεύμα εξελίχθη­
κε βασιζόμενο κυρίως στη συσσώρευση εμπειριών, γνώσεων
και στη κατασταλαγμένησοφία ορισμένων aνήσυχων ανθρώ­
πων. Σ' αυτούς τους πνευματικούς γίγαντες χρωστάμε κυριο­
λεκτικά ό,τι μας κάνει πολιτισμένους ανθρώπους και όχι
απλώς «έξυπνα ζώα». Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας εί­
ναι αφιερωμένο σε όλους αυτούς, που σήκωσαν στους ώμους
τους την πνευματική εξέλιξη της aνθρωπότητας, αφήνοντας
πολύτιμη διανοητική παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.
Το 999 Μαργαριτάρια της Ανθρώπινης Σκέψης, όπως προδίδει
και ο τίτλος του, είναι μια συλλογή από 999 «εξαιρετικές δια­
νοητικές εκρήξεις» ανθρώπων, πολλοί εκ των οποίων έγρα­
ψαν ιστορία. Δεν ήταν όλοι τους αυτό που αποκαλούμε «Με­
γάλοι Άνδρες», ούτε και ήταν όλοι τους φιλόσοφοι, πολιτικοί,
επιστήμονες ή καλλιτέχνες. Η επιλογή τους δεν έγινε με αυ­
στηρά αντικειμενικά κριτήρια, αλλά -συγχωρέστε μας γι' αυ-
8

9. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
τό- με υποκειμενικά. Ορισμένα μάλιστα συμπεριλήφθηκαν
όχι λόγω της λαμπρότητάς τους αλλά ως αρνητικά παραδείγ­
ματα χρήσης του ανθρώπινου νου, όπως για παράδειγμα οι
μνημειώδεις φράσεις του Αδόλφου Χίτλερ, που αποτελούν
μια ερπετική εισβολή στον aνθώδη εγκέφαλο.
Το βιβλίο αυτό είναι ένα δυναμικό «πακέτο» ανθρώπινης
σκέψης, που φέρει και την προσωπική σφραγίδα των αν­
θρώπων που επέλεξαν αυτά τα 999 Μαργαριτάρια της Ανθρώπι­
νης Σκέψης. Τα τελευταία δέκα χρόνια έχω γεμίσει πολλές
χειρόγραφες σελίδες σημειωματάριων με αποφθέγματα,
aτάκες, μνημειώδεις φράσεις και άλλα αξιοσημείωτα «μαρ­
γαριτάρια» που από ένα σημείο και μετά φώναζαν πως έπρε­
πε να αξιοποιηθούν. Ξεσκόνισα τα σημειωματάρια μου κι
έκανα μια πρώτη επιλογή. Στην ολοκλήρωση της προσπά­
θειας συνέβαλε εξ αρχής και με πάθος ο Μάριος Δαμουλιά­
νος, τον οποίο και ευχαριστώ θερμά. Χωρίς τον Μάριο το βι­
βλίο αυτό θα ήταν λειψό και σε κάθε περίπτωση συμβαίνει
όντως ότι «δύο μυαλά είναι πάντα καλύτερα από ένα». Σε κά­
θε περίπτωση το όλο εγχείρημα δεν ήταν καθόλου εύκολο
και μας πήρε αρκετούς μήνες για να το ολοκληρώσουμε. Το
αποτέλεσμα ελπίζουμε να σας ικανοποιήσει, να σας αφυπνί­
σει, να σας κάνει διανοητικά πιο πλούσιους. Τουλάχιστόν
αυτό έκανε σ' εμάς κατά τη διαδικασία της ολοκλήρωσης
του. Το καταθέτουμε με την πεποίθηση πως μπορεί να σας
φανεί πολύ χρήσιμο, να εμπλουτίσει όσο κανένα άλλο βιβλίο
ως τώρα το διανοητικό σας οπλοστάσιο.
Τελειώνοντας θέλω να επισημάνω κάτι για τον συμβολι­
σμό του τίτλου: Γιατί 999 και όχι 1.000 Μαργαριτάρια της
Ανθρώπινης Σκέψης; Σκόπιμα βάλαμε 999 διότι πιστεύουμε
πως η ανθρώπινη γνώση και σοφία δεν είναι ακόμη ολοκλη­
ρωμένη, καθώς υπάρχουν τεράστια περιθώρια εξέλιξης.
Πάντα θα λείπει κάτι, το οποίο κάποιοι άνθρωποι θα πρέπει
να αναζητήσουν και να συμπληρώσουν. Γιατί όχι αυτοί οι
9

10. Α
�
' 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
άνθρωποι να μην είστε εσείς; Γιατί να μην συμβάλλετε κι
εσείς με κάποια σκέψη σας στην διανοητική εξέλιξη της aν­
θρωπότητας; Γι' αυτό και η τελευταία σελίδα με τον αριθμό
1.000 είναι κενή και σας καλούμε να τη συμπληρώσετε. Κα­
λές διανοητικές περιπέτειες!
Γιwpγος L:τάpκ.ος
10

13. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
1
«Ο άνθρωπος είναι ένα καλάμι, το πιο αδύναμο στη φύση, αλ­
λά είναι ένα καλάμι που σκέφτεται. Δεν χρειάζεται δα και να
ταρακουνηθεί το σύμπαν για να το συνθλίψει. Φτάνει μόνο λί­
γος ατμός, μια σταγόνα νερού για να θανατωθεί. Αλλά ακόμα κι
αν το συνέθλιβε το σύμπαν, ο άνθρωπος θα ήταν ανώτερος από
αυτό που τον θανάτωσε, καθώς γνωρίζει ότι πεθαίνει και ανα­
γνωρίζει την υπεροχή του σύμπαντος σε σχέση με αυτόν. . .»
MnRέn� Πο.σιιό.R, Ι:.τοχασpοί, ιιι"
2
«Είναι παράλογο και ανόητο για τον θνητό άνθρωπο να επιδιώ­
κει μια συνεχή πορεία ευτυχίας στη ζωή του».
f'ό�nεpτ Mnό.pτov, Avaτopίa τnς ΜειΥayχοιΥίας, 1ι2.1
3
«Ο άνθρωπος είναι εκείνο το τρελό ζώο, του οποίου η τρέλα
ανακάλυψε τη λογική».
KopvnRιoς Κο.στοpιό.δnς
4
«. . .Οι στόχοι του ανθρώπου πρέπει να ξεπερνούν αυτό που
μπορεί να συλλάβει, αλλιώς, γιατί να υπάρχει ο ουρανός;»
f'ό�nεpτ Μnpό.οuvιγιι
5
«Δεν υπάρχει ούτε πλούτος, ούτε δύναμη, παρά μόνον άνθρω-
ποι. . .»
Zo.v Mnoνrέv (lS'2.0-lS'"ι), Γό.RRος ιpιRόσοιpος
6
«Το μεγαλείο του ανθρώπου είναι πως είναι γέφυρα και όχι
στόχος».
Φpειδεpίιιος Νίτσε, Γεp�ο.vός ΦιRόσοψος
13

14. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
7
«Ο άνθρωπος είναι παιδίτης γης. Για τις σχέσεις του με τον έξω
κόσμο και τους όμοιούς του έχει μέτρο και κανόνα τις αισθή­
σεις του».
Εnίιιοupος
8
«Ο άνθρωπος είναι βιολογικά προγραμματισμένος με τρόπο
ώστε να μην υπόκειται σε κανένα προγραμματισμό και να έχει
πάντοτε την ελευθερία της συνεχούς αναζήτησης νέων στόχων
και σκοπών».
9
«Ο άνθρωπος δεν είναι φτιαγμένος για την ήττα. Μπορεί να
συντριβεί, αλλά όχι να ηττηθεί».
Έpvεστ Χέ�ιvγοuεϊ, Νο�nεRίστο.ς Rογοτέχvnς
10
«Οι άνθρωποι δεν είναι αιχμάλωτοι της μοίρας, αλλά μόνον
αιχμάλωτοι του μυαλού τους».
Φpο.γιιRίvος f'ούσβεRτ, Πpόεδpος τwv »ΠΑ
11
«Ο άνθρωπος είναι το μόνο ζώο που η ίδια του η ύπαρξη απο­
τελεί πρόβλημα προς επίλυσην».
Έpιχ Φpο�
12
<<"Ενα από τα χαρακτηριστικά που διακρίνουν τον άνθρωπο
από τα υπόλοιπα ζώα (διότι ζώο είναι αναμφίβολα και ο άν­
θρωπος) είναι η ανάγκη της γνώσης για χάρη της γνώσης».
Βίvσεvτ Ντιδιέp, βιοRόγος
14

15. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
13
«Ο άνθρωπος κουβαλά ακόμη στο σώμα του την ανεξίτηλη
σφραγίδα της ταπεινής του καταγωγής».
f(.ό.poRoς Δο.pβίvος, Η �aτaywyn του Avθpwnoυ, 1&71
14
«Ο άνθρωπος, μέσαστην αλαζονείατου, θεωρείτον εαυτότου έρ-
γο σπουδαίο, άξιο μιας θεϊκής παρεμβολής. Πιο ταπεινό και, πι­
στεύω, αληθινό είναι να σκέπτεται ότι δημιουργήθηκε από ζώα».
f(.ό.poRoς Δο.pβίvος
15
«Ο άνθρωπος μοιάζει με κλάσμα, του οποίου ο αριθμητής είναι
αυτό που είναι πραγματικά, ενώ ο παρανομαστής είναι εκείνο
που νομίζει πως είναι. ·Όσο μεγαλύτερος είναι ο παρανομα­
στής τόσο μικρότερο είναι το κλάσμα».
Λέwv ΤόRστοϊ, f'wσος σuγγpο.ψέο.ς
16
<<"'Εϊ άνθρωπε! Οτιδήποτε κι αν ψάχνεις, ψάξε μέσα στον εαυτό
σου, είσαι τα πάντα».
T�εRo.vrίv ER f'ou�ί, 12.07-12.73
17
«Για όλα τα πράγματα το μέτρο είναι ο άνθρωπος».
Πpwτο.γόpο.ς
18
«Είμαι άνθρωπος και τίποτε ανθρώπινο δεν μου είναι ξένο».
Μέvο.vδpος

16. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
19
«Υπάρχουν τρία είδη ανθρώπων: Οι εραστές της σοφίας, οι
εραστές της τιμής και οι εραστές του κέρδους».
ΠRό:rwv
20
«Οι άχρηστοι άνθρωποι ζουν για να τρώνε και να πίνουν. Οι
άξιοι άνθρωποι τρώνε και πίνουν για να ζουν».
r.wιιpό.τnς
21
«Οι άνθρωποι διαιρούνται όπως και οι αριθμοί σε "άρτιους
"
και "περιττούς
"
. Οι πρώτοι είναι ήσυχοι και βέβαιοι για όλα τα
πράγματα. Είναι λείοι. Οι άλλοι, πάντοτε ανήσυχοι κι αβέβαι­
οι, αποζητούν, χωρίς ελπίδα την τελείωση. Είναι γεμάτοι
"τσουγκριά" -ερωτήματα και προεκτάσεις. Οι τελευταίοι με
καταλαβαίνουν και χωρίς να τους εξηγώ το έργο μου. Οι άλλοι,
ό,τι και να τους πω, δε θα μπορέσουν ποτέ να καταλάβουν. . .»
Νίιιος fζο.�ο.vr�ό.ιιnς
22
«Αντίθετα με τα ζώα, ο άνθρωπος έχει επιθυμίες "θέσει και φύ­
σει
"
μη-εκπληρώσιμες. Λαχταράει την αθανασία, ενώ το μόνο
σίγουρο που ξέρει για το μέλλον είναι πως κάποτε θα πεθάνει».
Νίιιος Δνψοu, Η Δυd'Γυχία του Να Είσαι Έ/J/Jnvας
23
«Ο Κόσμος άρχισε χωρίς τον άνθρωπο και θα τελειώσει δίχως
αυτόν. . .».
f(.Rwvr Λεβί-Σ:.τpwς, Γό.RRος o.vθpwnoRόγoς
16

17. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
24
«Ο άνθρωπος είναι ένας κατεστραμμένος θεός»
('. ο. Έ�εpσοv
25
«Ο άνθρωπος δεν είναι τίποτε περισσότερο από αυτό που γίνε-
ται μόνος του. Αυτή είναι η πρώτη αρχήτου υπαρξισμού».
Zo.v ΠοR Σ:.ο.pτp, Γό.RRος unο.pξιση1ς ιpιRόσοιpος
26
«Κάθε άνθρωπος φέρει μέσα του την ολοκληρωμένη μορφή
της ανθρώπινης κατάστασης».
ΜισέR vτε Μοvτο.ίv
27
«Είναι γελοίο να χωρίζεις τους ανθρώπους σε καλούς και κα-
κούς. Οι άνθρωποι είναι είτε βαρετοί είτε γοητευτικοί».
Όσιιο.p Οuό.ιRvτ
«·Ένας άνθρωπος μπορεί να κάνει ότι θέλει, δεν μπορεί όμως
να διαλέξει τι θέλει».
'Apθoup Σ:οnεvό.οuεp
29
«Δε με ενδιαφέρειτι είναι οι άνθρωποι, όσοτοτι μπορούν να γί­
νουν».
Zo.v ΠwR Σ:.ο.pτp
30
«Για τους ανθρώπους μπορούμε γενικά να πούμε ότι είναι ευ­
μετάβλητοι, υποκριτές και άπληστοι».
ΝιιιοRό Μο.ιιιο.βέRι

18. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
31
«Ο άνθρωπος δεν είναι μια εξευγενισμένη εκδοχή του πρωτόγο­
νου, είναι ένας βάρβαρος πρωτόγονος. Παράλογος, βίαιος, aνόη­
τος, ανίκανος να διατηρήσειτην ψυχραιμία του όταν διακυβεύο­
νται τα συμφέροντά του, αυτό είναι όλο. Με απασχολεί η βίαιη
και παράλογη φύσητου ανθρώπου, διότι πολύ απλά αυτή είναι η
πραγματική του εικόνα. Και οποιαδήποτε απόπειρα δημιουρ­
γίας κοινωνικών θεσμών βασισμένη σε κάποια εσφαλμένη αντί­
ληψητης ανθρώπινης φύσης είναι καταδικασμένη να αποτύχει».
Σ:τό.vRείί lζιού�npιιι, Αψεpιιιο.vός σιιnvοθέτnς
32
«Πιστεύω ότι ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος περισσότερο για να
δρα παρά να γνωρίζει: οι αρχές των περισσότερων πραγμάτων
ξεφεύγουν ακόμα και των πιο επίμονων ερευνών μας».
Μέγο.ς Φpειδεpίιιος, βο.σιRιό.ς τnς Πpwσίο.ς
33
«Ο σπουδαίος άνθρωπος είναι μπροστά από την εποχή του, ο
έξυπνος καταφέρνει να εκμεταλλευτεί κάτι από αυτήν και οι ξε­
ροκέφαλος εναντιώνεται σε αυτήν».
Zo.v Μnwνrpιγιό.p, Γό.RRος �ετο.vεwτεpιιιός ψιRόσοψος
34
«Κάθε άνθρωπος θα έπρεπε να προγραμματίζει τη ζωή του με
τέτοιον τρόπο ώστε κάποια στιγμή στο μέλλον η πραγματικό­
τητα με το όνειρο να συναντηθούν».
Βίιιτwp οuγιιw
18

21. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
35
«·Όσο ζεις φρόντισε να μορφώνεσαι. Μη φαντάζεσαι πως τα
γηρατειά κουβαλούν μαζί τους και τη λογική».
Σ:c>Rwv
«Εν οίδα ότι ουδέν οίδα».
r.wιιpό.τnς
37
«Καταλήγω να θεωρήσω ιερήτην αναρχία του πνεύματος μου».
Αpθούpος f'ε�nw
38
«Μεγάλη είναι η Αλήθεια της οποίας το αντίθετο είναι επίσης
Αλήθεια».
39
«·Όλο το πρόβλημα με τον κόσμο είναι πως οι ανόητοι και οι
φανατικοί νιώθουν πάντοτε σίγουροι για τον εαυτό τους, ενώ οι
σοφοί γεμίζουν αμφιβολίες».
Mnέpτpo.vτ f'ό.σεR
40
«Η τιμιότητα είναι το πρώτο κεφάλαιο στο βιβλίο της σοφίας».
Τό�ο.ς Τ�έψεpσοv
41
«·Όλος ο κόσμος γνωρίζει τη χρησιμότητα του Χρήσιμου, αλλά
κανείς δεν γνωρίζει τη χρησιμότητα του Άχρηστου».
Ζ.ο.ο.vγιιpί, Κιvέ�ος ψιRόσοψος
21

22. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
42
</Ολα όσα είμαστε είναι αποτέλεσμα της σκέψης μας. Αν ένας
άνθρωπος μιλά ή ενεργεί με κακή σκέψη, τον ακολουθεί ο πό­
νος. Αν ένας άνθρωπος μιλά ή ενεργεί με αγνήσκέψη, η ευτυχία
τον ακολουθείσαν σκιά που δεν τον εγκαταλείπει ποτέ».
Βούδο.ς
43
«Ο σοφός άνθρωπος κάνει από την αρχή αυτό που ο aνόητος
θα κάνει στο τέλος».
ΝιιιοRό Μο.ιιιο.βέRι
44
«Ο σοφός άνδρας δημιουργεί περισσότερες ευκαιρίες από
όσες βρίσκει».
Φpό.vσις Μnέιιιοv (1s-ιι-ιι2.ι),
'ΑγγRος ιpιRόσοιpος ιιο.ι nοRιτειοRόγος
45
« Η σιωπή είναι ο ύπνος που θρέφει τη σοφία».
Φpό.vσις Μnέιιιοv
46
« Η πηγή των προκαταλήψεων είναι ότι οι άνθρωποι παρατη-
ρούν κάτι που χτυπά αλλά όχι όταν aστοχεί.
Φpό.vσις Μnέιιιοv
47
</Ολα τα χρώματα συμφωνούν μεταξύ τους. Στο σκοτάδι».
Φpό.vσις Μnέιιιοv
22

23. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
48
«Ποτέ δεν ήταν, αν δεν ήταν Κάπως. Ποτέ δεν θα 'ναι, αν δεν θα
είναι Κάπως».
49
«Από κάποιον που τα μάτια του δεν αναδίδουν φως, μην περι-
μένεις να γίνει αστέρι».
ΟuίRιιψ MnRέn�
50
«Τα μόνα όρια είναι τα όρια του οράματος».
Τ�έψς Mnpότov
51
«Η τελευταία βαθμίδα της λογικής είναι η συναίσθηση ότι
υπάρχει ένας άπειρος αριθμός πραγμάτων, τα οποία υπερβαί­
νουν τη λογική».
MnRέn� Πο.σ�ό.R, Ι:τοχασpοί
52
«Ο οραματιστής αρνείται την αλήθεια στον εαυτό του. Ο ψεύ­
της μόνο στους άλλους».
Φpειδεpί�ος Νίτσε, Γεp�ο.vός ψιRόσοψος
53
«Ο Δρόμος του Ουρανού διαπρέπει στην υπερνίκηση, αν και
δεν πολεμά».
Λό.ο Τσε, Ι'.ιvέ�ος ιpιRόσοιpος
54
«Οι καλοθρεμμένοι αμφισβητούν άλλους ανθρώπους. Οισοφοί
αμφισβητούν τον εαυτό τους».
Όσ�ο.p Οuό.ιRντ
23

24. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
55
«Ο θρίαμβος του κακού είναι η απραξία του καλού».
Έvψοuντ Μnούpιι
56
</Οταν αποδεχθούμε τα όριά μας, τότε τα ξεπερνούμε».
'AR�nεpτ Αϊvστό..ιv
57
«Που βρίσκεται η σοφία που απωλέσαμε με τη γνώση;»
Τ. Σ:. ΈRιοτ
«Να έχεις ή να είσαι»;
Έpιχ Φpο�
59
«Η ζωή παύει να έχει νόημα τη στιγμή που χάνεις την ψευδαί-
σθηση της αιωνιότητας».
z�v ΠwR �pτp
6ο
«Η ομιλία είναι μια μικρή αλλαγή της Σιωπής».
Τ�οpτ� Μέpεντιθ, ΆγγRος σuγγp�ψέ�ς
61
«Η μεγαλύτερη σοφία είναι να κατορθώσει κανείς να διορθώ­
νει τη μοίρα του».
Π�ύRος Νιpβό..v�ς
62
«Το αληθινό νόημα της φώτισης είναι να κοιτάς όλη τη σκοτει­
νιά με φωτεινά μάτια».
Νίιιος κ���ντ�ό..ιιnς
24

25. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
63
«Εύχομαι η σοφία μας να μεγαλώσει μαζί με τη δύναμή μας,
και να μας διδάξει ότι όσο πιο λίγο χρησιμοποιούμε τη δύναμή
μας, τόσο πιο πολύ αυτή μεγαλώνει».
Τό��ς Τ�έψεpσοv
64
«Η Πληροφορία είναι οριζόντια. Η Γνώση δομείται και ιεραρ­
χείται. Η Σοφία είναι οργανική κι ευέλικτη».
Τ. �. ΈRιοτ
65
«Μόρφωση είναι αυτό που μένει όταν ξεχάσεις ότι έμαθες στο
σχολείο».
'AR�nεpτ Αϊvστό..ιv
66
«Μια δυνατή ιδέα μεταδίδει κάποια από τη δύναμή της σε αυ­
τόν που την αμφισβητεί».
��pσέR Πpούστ, σuγγp�ψέ�ς
67
«Το μόνο αληθινό ταξίδι ανακαλύψεων δεν συνίσταται στην
ανακάλυψη νέων εδαφών αλλά στην απόκτηση νέας οπτικής».
��pσέR Πpούστ
68
«Η σοφία και η γνώση υπάρχουν για να μπορεί κανείς να ξεχω­
ρίζει τον καλό δρόμο απ' τον κακό».
Τ�εR�Rεvτίv ER f'ou�ί
25

26. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
69
«Ο aνόητος είναι πάντα σοφός στα δικά του τα μάτια».
Βο.σιRιό.ς Σ:.oRo�wvro.ς
70
«Ο aνόητος νομίζει ότι είναι σοφός αλλά ο σοφός γνωρίζει ότι
είναι aνόητος».
ΟuίRιο.� Σ:ο.ίξnnp
71
«Σοφά και αργά. "Οσοι βιάζονται σκοντάφτουν».
ΟuίRιο.� Σ:ο.ίξnnp
72
«Η μετριόφρων αμφιβολία είναι ο φάρος των σοφών».
ΟuίRιο.� Σ:ο.ίξnnp
73
«Η μεγαλύτερη σοφίασυχvά εκφράζεται με τις πιο λίγες λέξεις».
Σ:.οιpο�Rnς
74
«Σοφός είναι αυτός που δεν πενθεί για όσα δεν έχει αλλά χαίρε-
ται για όσα έχει».
Ε.nί�τnτος
75
«Οι σοφοί άνθρωποι μιλούν επειδή έχουν κάτι να πουν. Οι
ανόητοι άνθρωποι μιλούν επειδή πρέπει να πουν κάτι».
ΠRό.τwv

27. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
76
«Η πονηριά είναι κακή απομίμηση της σοφίας».
ΠRό.τwv
77
«Τη σοφία μπορείς να τη μάθεις και απ' τον εχθρό σου».
Αpιστοψό.vnς
78
«Σοφός είναι αυτός που ξέρει τι είναι ωφέλιμο και όχι αυτός
που ξέρει πολλά».
ΑισχύRος
79
«Η σοφία έρχεται μόνο μέσα από τα πάθη».
ΑισχύRος
8ο
«Τρία πράγματα δεν μπορούν να κρυφτούν για πολύ: Ο ήλιος,
το φεγγάρι και η Αλήθεια».
Βούδο.ς
81
«Τα πάντα ρει, δις εις τον αυτόν ποταμόν ουκ αν εμβαίης, αεί
γίγνεσθαι και μεταβάλλεσθαι και μηδέποτε το αυτό μένει».
»pό.ιc.Rειτος

29. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
«Η γνώση είναι δύναμη».
Φpό.vσις Μnέιιιοv
83
«Η ψυχή δεν είναι ο εαυτός της παρά μονάχα όταν βαδίζει σε
δρόμο ανοιχτό».
Ντ. χ. Λwpεvς
84
«Δεν θα σταματήσουμε ποτέ να εξερευνούμε
Και το τέρμα όλων μας των εξερευνήσεων
Θα 'ναι το φτάσιμο εκεί που ξεκινήσαμε
Και θα γνωρίσουμε τον τόπο για πρώτη φορά. . .
"Οταν οι γλώσσες της φλόγας έχουν χωθεί
Μέσα στην εστεμμένη δέσμη της φωτιάς
Κι ένα είν' η φωτιά και το ρόδο».
Τ. Σ:. ΈRιοτ, Τέσσεpο. Κοuο.pτέτο.
85
«Υπάρχουν μόνο δύο λάθη στο δρόμο προςτην Αλήθεια: Το να
μην ξεκινήσεις και το να μην φτάσεις μέχρι το τέλος».
Βούδο.ς
86
«"Οταν δεν ξέρετε που θα σας βγάλει ένας δρόμος, όπως με βλέ­
πετε και σας βλέπω, θα σας βγάλει εκεί που θέλετε. . .»
Λέο f'όστεv
87
«Η ζωήτου καθενός είναι δρόμος προςτον Εαυτότου, προςτην
αυτοπραγμάτωση».
Xέp�o.v Έσσε
29

30. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
88
«Κάθε αλήθεια περνάει από τρία στάδια: Πρώτη τη χλευά­
ζουν. "Επειτα την πολεμούν βίαια. Τέλος την αποδέχονται ως
αυτονόητη».
'Apθoup Σ:οnεvό.οuεp, Γεp�ο.vός ιpιRόσοιpος
89
«"Οταν τυχόν βρίσκεσαι σε δυσκολία, τούτο συμβαίνει γιατί λη­
σμόνησες τις αρχές της Φύσης».
Εnίιιοupος
90
«. . .Αληθεύει ότι είναι βολικότερο και λιγότερο επώδυνο να
ονειρεύεται κανείς από το να σκέφτεται».
Αvτpέ ΓιιίσεR�npεπ, 1"&3
91
«Ξάφνου ένιωσε σαν να σκίστηκε το σκοτάδι μπροστά στα μάτια
του, σαν να κομματιάστηκε το βελούδινο τείχος της νύχrας και
αποκαλύφθηκε μια αέναη, αφάνταστα βαθιά προοπτική φωτός».
Τό�ο.ς Mo.v, Οι Μnούvrεpιιnpοκ.ς
92
«Η σκέψη είναι απίστευτα σπάταλη. Επιδεικτική κατανάλωση
της χειρότερης μορφής».
Τ�οpτ� Σ:τό.ιvεp, ιpιRόσοψος-�uστιιιιση1ς
93
«Η σκέψη είναι αναπόσπαστη από μια βαθιά, ακατάλυτη με-
λαγχολία».
f'έ�ο Μnόvτεϊ, Ιτο.Rός ΦιRόσοψος

31. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
94
«Η βελτίωση του εαυτού σου είναι το μόνο που μπορείς να κά-
νεις για να βελτιώσεις τον κόσμο».
Λούντβιχ Βιτγιιεvστό.ιv, ιpιRόσοψος
95
«Είθε να ζεις σε ενδιαφέροντες καιρούς».
Κ.ιvε�ιιιn Πο.pοψίο.
96
«..Όταν το μυαλό σκέφτεται, μιλάει στον εαυτό του».
ΠRό.τwv
97
«Δεν υπάρχουν απαντήσεις. Υπάρχουν μόνον επιλογές».
Σ:τό.vισRο.β Λε�, Ι:οίJάpις
98
«Τα πάντα σ' αυτόν τον κόσμο έχουν ένα κρυμμένο νόημα».
Νίιιος Κ.ο.�ο.vτ�ό.ιιnς
99
«Η ερώτησή σου είναι απάντηση που παρερμηνεύτηκε»
Mnvu�o. nou βpέθnιιε σε �nοuιιό.Rι
στn Rί�vn Κ.Rόnεp του ΜέpιRο.vτ (»ΠΑ)
100
«Μια μέρα ξοδεμένη χωρίς την όψη και τον ήχο της ομορφιάς,
χωρίς την περισυλλογή του μυστηρίου ή την αναζήτηση της
αλήθειας ή της τελειότητας είναι μια μέρα φτώχιας, και η δια­
δοχή τέτοιων ημερών είναι θανάσιμη στην ανθρώπινη ζωή».
Λιούις Μό.�ψοpvτ
31

32. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
101
«Ο Άνθρωπος περιστασιακά σκοντάφτει στην Αλήθεια, αλλά
τις περισσότερες φορές σηκώνεται και συνεχίζει».
Ουίνστον ΤσόpτσιR
102
«Η Νοημοσύνη είναι η απάντησητης Εξέλιξηςστο απρόβλεπτο».
fζέιτ Ντό.γ�ο.ς, βιοRόγος
103
</Οσο βαθαίνει ησκέψη, τόσο πιο ριζική γίνεται η διερώτηση, τό­
σο πιο παλλόμενες και δημιουργικές οι αινιγματικές απαντήσεις».
Ιζwστο.ς ΑξεRός, ιpιRόσοιpος
104
</Οταν σταματήσεις να αλλάζεις, τελείωσες».
Βενιο.�ίν Φpο.γ�ίνος (17οι-17"0)
105
«Οισκέψεις είναι οισκιές τωνσυναισθημάτων μας. Πάντασκο­
τεινότερες, aπλούστερες και πιο άδειες».
Φpειδεpίιιος Νίτσε
106
«Αυτός που έχει ένα ''γιατί"
στη ζωή του, αντέχει όλα τα "πως
"
».
Φpειδεpίιιος Νίτσε
107
«Σε όλα τα ζητήματα γνώμης, οι αντίπαλοί μας είναι πάντα
τρελοί».
Όσιιο.p Ouό.ιRvr
32

33. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
108
<<"'Ολοι κυνηγούν την ευτυχία χωρίς να βλέπουν ότι η ευτυχία
είναι μπροστά στα μάτια τους».
MnέpτoR Μnpεπ
109
«Γιατί δεν υπάρχει ανάπαυση ή τέλος για τον άνθρωπο. Πρέπει
να συνεχίσει... μέχρι να αντιμετωπίσει, επιτέλους, την απερα­
ντοσύνη των άστρων. Και όταν όλα τα βάθη του σύμπαντος και
τα μυστήρια του χρόνου θα έχουν γίνει κατακτήσεις του, πάλι
θα βρίσκεται ακόμη στην αρχή».
Χ. Τ�. ΓοuέRς, The �h;}pe of Thil1jς +σ Come
110
«Ο άνθρωπος δεν ψάχνει απαντήσεις στα ερωτήματά του. Ψά­
χνει για επιβεβαίωση στα όσα ήδη πιστεύει».
Γιwpγος Mno.Rό.voς, σuγγpο.ψέο.ς
111
«Ο άνθρωπος πρέπει να ψάχνει για αυτό που υπάρχει και όχι
για αυτό που νομίζει ότι θα έπρεπε να υπάρχει».
Ί�R�nεpτ Αϊvστό.ιv
112
«Αν έχω δει πιο μακριά από άλλους είναι επειδή στεκόμουν
στους ώμους γιγάντων».
Ισο.ό.ιι Νεύτwv
113
«Να πιστεύετε σ' αυτούς που αναζητούν την αλήθεια. Να αμφι­
βάλλετε γι' αυτούς που τη βρίσκουν».
Αvτpέ Ζιvτ
33

34. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
114
</Ενα ταξίδι χιλίων χιλιομέτρων ξεκινά πάντα από ένα απλό
βήμα».
Λό.ο Τσε, fζιvέ�ος ιpιRόσοιpος
115
«Και μόλις φτάνεις στο όριο, κάτι συμβαίνει και ξαφνικά μπο­
ρείς να πας λίγο παραπέρα. Με τη δύναμη του μυαλού σου, την
αποφασιστικότητα, το ένστικτό σου και την εμπειρία σου μπο­
ρείς να πας πολύ ψηλά».
'Aupτov Σ:.έvvο., Βpο.�ιRιό.vος noRunpwτo.θRnη1ς Φόp�ouRo.-1
116
«Αν θέλεις να είσαι ένας αληθινός αναζητητής της Αλήθειας, εί­
ναι απαραίτητο τουλάχιστον μια φορά στη ζωή σου να αμφι­
σβητήσεις τα πάντα όσο γίνεται περισσότερο».
e. Ντειιό.pτ, Γό.RRος �ο.θn�ο.τιιιός ιιο.ι ιpιRόσοιpος
117
«"Ισως θα μπορούσε πιο καλά να ζήσει, μια σπίθα ουράνιο φως
αν δε του είχες χαρίσει. Τη λέγει νου και τον βοηθά να γίνει μο­
νάχα κτήνος χειρότερο από τα κτήνη».
Γιιο.ίτε, Φό.oucrr
118
«Ποιοι είμαστε;. . . Ανακαλύπτουμε ότι ζούμε σε έναν ασήμαντο
πλανήτη ενός μέτριου άστρου χαμένου σε έναν γαλαξία χωμέ­
νο σε κάποια ξεχασμένη γωνιά ενός σύμπαντος στο οποίο
υπάρχουν πιο πολλοί γαλαξίες από όσο υπάρχουν άνθρωποι».
fζo.pR Σ:.ο.γιιό.v
34

35. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
119
«Υπάρχει μια θεωρία που ισχυρίζεται πως αν κάποιος ανακα­
λύψει τι ακριβώς εξυπηρετεί το Σύμπαν και γιατί υπάρχει, αυ­
τό θα εξαφανιστεί αμέσως και θα αντικατασταθεί από κάτι πο­
λύ πιο περίεργο και ανεξήγητο. Υπάρχει και μια άλλη θεωρία
που ισχυρίζεται πως αυτό συνέβη ήδη. . .»
Ντό.γ�ο.ς 'Αvτο.�ς (l"S'2.-2.00l),
σuγγpο.ψέο.ς εnιστνψοvιιιnς ψο.vτο.σίο.ς
120
«Υπάρχουν δυο δυνάμεις στον κόσμο, το σπαθί και το πνεύμα.
Μακροπρόθεσμα, τοσπαθί κατακτάται πάντα απότο πνεύμα».
No.noRέwv Bovo.nό.pτnς
121
«Η πολλή ανάλυση καταστρέφει την Αλήθεια».
Φpο.vιι Χέp�nεpτ, σuγγpο.ψέο.ς εnιστn�οvιιιnς ψο.vτο.σίο.ς
35

37. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
122
«Το να κρατάς θυμό είναι σαν να κρατάς ένα αναμμένο κάρ­
βουνο με την πρόθεση να το εκσφενδονίσεις σε κάποιον. Εσύ
είσαι αυτός που καίγεται».
Βούδο.ς
123
«Η πρώτη και πιο υψηλή νίκη για έναν άνθρωπο είναι να κατα­
κτήσει τον εαυτό του».
ΠRό.τwv
124
«Ο χαρακτήρας είναι η μοίρα του καθενός μας».
11pό.ιc.Rειτος
125
«Το Εγώ δεν είναι ο κύριος του ίδιου του του σπιτιού».
Σ:ίγιι�οuvτ Φpόιvτ, ψuχίο.τpος, nο.τέpο.ς τnς ψuxo.vό.Ruσnς
126
«Μια δόση νεύρωσης είναι ανεκτίμητης αξίας σαν κίνητρο, ει­
δικά για έναν ψυχολόγο».
Σ:ίγιι�οuvτ Φpόιvτ
127
«Νεύρωση είναι η ανικανότητα ανοχής της ασάφειας».
Σ:ίγιι�οuvτ Φpόιvτ
128
«Το να είναι κανείς εντελώς ειλικρινής με τον εαυτό του είναι
μια καλή άσκηση».
Σ:ίγιι�οuvτ Φpόιvτ
37

38. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
129
«Ο πολιτισμός ξεκίνησε όταν για πρώτη φορά κάποιος που θύ­
μωσε εκτόξευσε μια προσβολή αντί για μια πέτρα».
Σ:.ίγ��οuνr Φpόινr
130
«Σκεφτόμαστε πολύ λιγότερο απ' όσα ξέρουμε. Ξέρουμε λιγό­
τερα απ' όσο αγαπάμε. Αγαπάμε πολύ λιγότερο απ' όσο μπο­
ρούμε. Σ' αυτό δε ακριβώςτο βαθμό είμαστε πολύ λιγότεροι απ'
όσο είμαστε. Και γι' όλα αυτά είμαστε το πιο εύφορο έδαφος
για παντός είδους φοβίες».
Δp. Ντ. Λέϊvγ�
131
«Άπιστος είναι αυτός που λέει ''Αντίο", όταν ο δρόμος σκοτει­
νιάζει. . .»
T�.f'.f'. ΤόR�ιv, Βpετο.vός r.uγγpο.ψέο.ς
132
«Σύγχυση είναι μια λέξη που έχουμε εφεύρει για να χαρακτηρί­
σουμε την τάξη, όταν δεν μπορούμε να την καταλάβουμε».
Χέvpι ΜίRεp, Τpοnικ.ός του Αιyόκ.εpου
133
«Η ομορφιά είναι ανώτερη της ευφυtας διότι δεν χρειάζεται
απόδειξη».
Όσ�ο.p Οuό.ιRνr, Το Ποpτpέτο του Ντόpιαv Γκ.pέι
134
«Το πλεονέκτημα των συναισθημάτων είναι ότι μας βγάζουν
εκτός πορείας».
Όσ�ο.p Οuό.ιRνr

39. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
135
«Πάντα να συγχωρείς τους εχθρούς σου. Τίποτα δεν τους ενο-
χλεί όσο αυτό».
Όσιιο.p Οuό.ιRvτ
136
«Τίποτε δεν είναι πιο σπάνιο στον άνθρωπο από μια πράξη που
να είναι δική του».
f'.ΓΈ�εpσοv (1&03-1&&2.), ιpιRόσοιpος ιιο.ι nοιnτnς
137
«Μην εξηγείσαι. Οι φίλοι σου δεν το έχουν ανάγκη αυτό και οι
εχθροίσου δεν σε πιστεύουν ούτως ή άλλως».
'ER�nεpτ Xό.�no.pvτ, Α�εpιιιο.vός ψιRόσοψος
138
«Τίποτα δεν είναι αρκετό, για όποιον το αρκετό είναι λίγο».
Εnίιιοupος
139
«Τίποτα δεν ταράζει την ευτυχία σου, αν εσύ δεν το επιθυμείς».
fζιιιέpwv
140
«Να φοβάσαι τον πλησίον σου, όπως φοβάσαι τον ίδιο τον εαυ­
τό σου!»
Σ:Νό.βοϊ Ζ�ειι, Σ:Νοβέvος ψιRόσοψος
141
«Μπορούμε να χρωστάμε χάρη στους εχθρούς μας, γιατί το δι­
κότουςσκοτάδι μας επιτρέπεινα ξεγλιστράμε απότο δικό μας».
fζo.pR Γιοuvγιι, ψuχίο.τpος
39

40. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
142
«Αυτός που κοιτάζει έξω ονειρεύεται. Αυτός που κοιτάζει μέσα
ξυπνάει».
143
«Πολύ λίγα μπορούν να αντισταθούν σε ένα άνδρα που έχει κα-
τακτήσει τον εαυτό του».
Λοuδοβίιιος ΧΙV, Βο.σιRιό.ς τnς Γο.RRίο.ς
144
«Για να είναι κανείς ευτυχισμένος, πρέπει να είναι βλάκας, εγω-
ιστής και σε καλή κατάσταση υγείας».
Γιιuστό.β ΦRw�nέp
145
«Μπορώ να υπολογίσω τις κινήσεις των ουράνιωνσωμάτων αλ-
λά όχι την τρέλα του κόσμου».
Ισο.ό.ιι Νεύτwv
146
«Οι ψυχικές ασθένειες δεν είναι παρά ακραίες καταστάσεις φυ­
σιολογικών συμπεριφορών».
I<opvnRιoς Γιιpος
147
«Ο καλύτερος τρόπος για να σιγουρευτείς ότι εσύ είσαι ο γνω-
στικός, δεν είναι να κλείσεις μέσα το γείτονά σου».
Φιοvτόp Ντοστογιέψσιιι
148
«Ο θυμός κατοικεί μόνο στις καρδιές των aνόητων».
'AR�nεpτ Αϊvστό.ιv

41. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
149
«Την προσβολή αντην πάρεις ελαφρά, βαθμιαία θασβήσει. Αν
όμως φανείς ενοχλημένος είναι σαν να δείχνεις ότι την άξιζες».
Τό.ιιιτος
150
«Δεν σε προσβάλλει αυτός που σε βρίζει ή σε χτυπάει αλλά η
άποψή σου ότι αυτά τα πράγματα σε προσβάλλουν».
Εnίιιτnτος
151
«Για να καθησυχάσειςτους ανθρώπους, αρκείνατους αρνηθείς
το προφανές».
f'o�nέp Μnpεσσόv
152
«Ο καθένας είναι ο πρώτος και ο μεγαλύτερος κόλακαςτου εαυ­
τού του».
ΠRoιrrό.pxou, Η-θιιιό.
153
«. . . Η έννοια της διανοητικής ασθένειας χρησιμοποιείται σήμε-
ρα κυρίως για να αποκρύψει και να προσπαθήσει να δικαιολο­
γήσει προβλήματα στις προσωπικές και κοινωνικές σχέσεις,
όπως χρησιμοποιήθηκε αντίστοιχα η έννοια της μαγείας από
τις αρχές του Μεσαίωνα ως και τα τέλη της Αναγέννησης».
Τό�ο.ς ΣΑ�, ψuχίο.τpος
154
«Τα ψυχολογικά συμπτώματα που νομίζεις ότι αναγνωρίζεις,
φαίνονται παράλογα γιατίτα aντιμετωπίζεις απομονωμένα και
θέλεις να τα ερμηνεύσεις άμεσα».
Ζο.ιι Λο.ιιό.v
41

42. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
155
«Η "σχιζοφρένεια" σαν "κατάσταση" είναι ανύπαρκτη. Ο χα-
ρακτηρισμός όμως είναι μια κοινωνική πράξη και η κοινωνική
πράξη είναι ένα πολιτικό γεγονός».
f'. Ντ. Λέιvγν., ψuχίο.τpος
156
«Ο κόσμος είναι μια φυλακή, στην οποία είναι προτιμότερη η
απομόνωση».
Κ.o.pR Κ.pό.οuς
157
«Ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο από τη λάσπη. Ο ψυχαναλυτής
τον ξαναγυρίζει στη λάσπη».
Κ.o.pR Κ.pό.οuς
158
«Φοβάσαι το ένα, φοβάσαι το άλλο, ε τότε πότε θα ζήσεις;»
Μέσο. Σ:.εRί�οβιτς, Βόσvιος σuγγpο.ψέο.ς
159
«Από τη στιγμή που θα πεις "μη" έχεις σκοράρει εναντίον του
εαυτού σου».
Ντέιβιντ Χέvτεpσοv, �υyvιirpn va ΦιllntJW τον Oυpavό, 1"7&
160
«Να είσαι προσεκτικός με τιςσκέψειςσου, γιατί οισκέψειςσου
γίνονται λόγια. Να είσαι προσεκτικός με τα λόγια σου, γιατί τα
λόγια γίνονται πράξεις. Να είσαι προσεκτικός με τις πράξεις
σου, γιατί οι πράξεις γίνονταισυνήθειες. Να είσαι προσεκτικός
με τις συνήθειέςσου, γιατί οισυνήθειέςσου καθορίζουν τον χα­
ρακτήρα σου. Να είσαι προσεκτικός με τον χαρακτήρα σου,
γιατί ο χαρακτήρας σου γίνεται το πεπρωμένο σου».
Μο.χό.τ�ο. Γν.ό.vτι
42

43. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
161
«Το πάθος είναι το έμβλημα της aνθρωπότητας, όχι το ξίφος»
Μο.χό.τ�ο. Γιιό.vrι
«Τίποτα δεν δίνει τόσο μεγάλο πλεονέκτημα σε έναν άνθρωπο
απέναντι σε έναν άλλο όσο το να παραμένει πάντοτε ψύχραι­
μος και aπτόητος σε όλες τις περιστάσεις».
Τό�ο.ς Τ�έψεpσοv
163
«·Έμαθα ότι οι άνθρωποι θα ξεχάσουν ότι είπες, θα ξεχάσουν
ότι έκανες, αλλά δεν θα ξεχάσουν ποτέ το πώς τους έκανες να
αισθανθούν».
164
«Δεν είμαι πια σίγουρος για τίποτε. Αν πραγματοποιήσω τις επι­
θυμίες μου είμαι αμαρτωλός αλλά aπαλλάσσομαι από αυτές. Αν
αρνηθώ να τις ικανοποιήσω μολύνουν ολόκληρη την ψυχή».
Zo.v ΠwR Σ:ο.pτp
165
«Η γυναίκα χρησιμοποιεί τη λογική της για να βρει τρόπους
να υποστηρίξει τη διαίσθησή της».
ΓιιίR�nεpτ Τσέστεpτοv, σuγγpο.ψέο.ς
43

45. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
166
«Τίποτε δεν είναι πιο επικίνδυνο από την προσπάθεια ενός πο­
λιτικού κατεστημένου να υπαγορεύσειτην αλήθεια».
ΜισέR Φοuιιw
167
«·Όταν μια κοινωνία χάσει την ευκαιρία να συνδεθεί με την πα­
γκόσμια κουλτούρα, μένει να κοιτάζει την άβυσσο που ανοίγε­
ται μπροστά της δίχως να καταλαβαίνει, παρόλο που η άβυσ­
σος αυτή υπάρχει για να την καταπιεί».
Ί�pε Ι<.έpτες, Etw, Ένας 'Afllloς
168
«Εκατό χιλιάδεςΆγγλοι δεν μπορούν να κυριαρχήσουν πάνωσε
τριακόσια εκατομμύρια Ινδούς, αν οι Ινδοί δενσυνεργαστούν».
Μο.χό.τ�ο. Γιιό.νrι
169
«Βάλε με σε Σύστημα και με αναιρείς. Δεν είμαι απλώς μαθη­
ματικό σύμβολο -Είμαι».
Σ:ο.ίpεv Ι<.ίpιιεγιιwp, Δο.vός ιpιRόσοιpος
170
«Η χειραφέτηση της νόησης του δούλου είναι ο καλύτερος τρό­
πος για να αποτραπεί η χειραφέτηση του δούλου. Διδάξτε του
να ανησυχεί για το αν θέλει να είναι ελεύθερος και δεν θα απε­
λευθερωθεί».
ΓιιίR�nεpτ Ι<.. Τσέστεpτοv
171
«Αποφασίστε να μην είστε πια δούλοι, και αμέσως θα βρεθείτε
ελεύθεροι. Δεν σας ζητάω να σηκώσετε χέρι στον τύραννο για
45

46. Α
�
' 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
να τον ανατρέψετε, αλλά απλώς να πάψετε να τον υποστηρίζε­
τε και τότε θα τον δείτε, σαν έναν τεράστιο Κολοσσό που έχει
χάσει το βάθρο του, να καταρρέει κάτω από το δικό του βάρος
και να γίνεται κομμάτια».
Ετιέν vτε R� Μnοτύ
172
«Ο καλύτεροςτρόπος να ελέγχειςτους ανθρώπους είναι νατους
φοβίσεις!»
Νό�� Τσό�σιιι, Α�εpιιι�vός yRwσσoRόyoς,
σuγγp�ψέ�ς ιι�ι �ιιτιβιση1ς
173
</Οταν ήρθαν να πάρουντους Εβραίους, δεν διαμαρτυρήθηκα,
γιατί δεν ήμουν Εβραίος. "Οταν ήρθαν για τους κομμουνιστές
δεν φώναξα, γιατί δεν ήμουν κομμουνιστής. "Οταν καταδίωξαν
τους τσιγγάνους, ούτε τότε φώναξα, γιατί δεν ήμουν τσιγγάνος.
"Οταν έκλεισαν το στόμα των Ρωμαιοκαθολικών που αντιτάσ­
σονταν στο φασισμό, δεν έκανα τίποτα γιατί δεν ήμουν καθολι­
κός. Μετά ήρθαν νασυλλάβουν εμένα, αλλά δεν υπήρχε πια κα­
νείς να αντισταθεί μαζί μου...»
ΜnέpτοRτ Μnpεπ
174
«Δόξα τω Θεώ που δεν υπάρχουν ελεύθερα έντυπα. Και ελπίζω
να μην τα έχουμε για τα επόμενα εκατό χρόνια. Γιατί η μάθηση
προκαλεί ανυπακοή και αιρέσεις στον κόσμο, ενώ ητυπογραφία
έχειγεννήσει πολλά δεινά καθώς και λίβελους ενάντιαστις καλύ­
τερες κυβερνήσεις. Ο Θεός να μας φυλάει από αυτά τα δύο!»
Βpετ�vός Β�σιRιιιός fζuβεpvnτnς
τnς Αnοιιιί�ς τnς Βιpτ�ίvι�, ιι71

47. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
175
«Στους ανθρώπους πρέπει να φέρεται κανείς είτε καλά είτε να
τους καταστρέφει εντελώς, γιατί από ένα ελαφρύ χτύπημα μπο­
ρεί κάποιος να συνέλθει και να εκδικηθεί. Από ένα βαρύ χτύ­
πημα δεν θα συνέλθει ποτέ».
ΝιιιοRό Μο.ιιιο.βέRι
176
«Ανάμεσα σε αυτούς που αντιπαθούν την καταπίεση βρίσκο­
νται και ορισμένοι που αρέσκονται να καταπιέζουν».
No.noRέwv Bovo.nό.pτnς
177
«Αυτό που θα συναντήσεις στο συντηρητικό μυαλό είναι ο φό-
βος. Ο φόβος του εγκλήματος. Ο φόβος των εχθρών. Ο φόβος
της αλλαγής. Ο φόβος των ανθρώπων που δεν τους μοιάζουν.
Και φυσικά, ο φόβος μήπως χάσουν τα χρήματά τους. . . Ο φό­
βος γρήγορα εκδηλώνεται ως μίσος, το οποίο τους οδηγεί τελι­
κά σ' ένα πολύ σκοτεινό μέρος. . .»
Μό.ιιιR Moup, Α�εpιιιο.vός ο.ιιτιβιση1ς σιιnvοθέτnς
178
«Ο φόβος είναι αυτό που συγκρατείκαι διασφαλίζειτην κοινωνι­
κήτάξη και ακόμη καισήμερα ο φόβος είναι ο πρωταρχικός μη­
χανισμός ελέγχου που σφραγίζει την κοινωνία του θεάματος».
Mnpό.ιo.v Μο.σού�ι
179
«Υπήρξε ποτέ οποιαδήποτε μορφή καταπίεσης που να μην
προβαλλόταν ως κάτι το φυσικό γι' αυτούς που την υφίσταντο;»
T�wv Σ:τιούο.pτ ΜιR, The �uhJeι.fion of Women
47

48. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
180
«Το κράτος δεν είναι παρά ένα όργανο καταπίεσης μιας τάξης
από μια άλλη και αυτό δεν ισχύει λιγότερο για τη δημοκρατία
από ότι για τη μοναρχία».
Φp. 'Εγ�εRς
181
«Κάποιοι νόμοι του κράτους που έχουν σκοπό να πατάξουν το
έγκλημα είναι πιο εγκληματικοί από μόνοι τους».
Φp. Έγ�εRς
182
«Πόσο ευτυχές για τις κυβερνήσεις το ότι οι άνθρωποι που κυ­
βερνούν δεν σκέφτονται».
ΑδόRιpος ΧίτRεp
183
«Οι λαϊκές μάζες είναι πιο εύκολο να πιστέψουν ένα μεγάλο ψέ­
μα παρά ένα μικρό».
ΑδόRιpος ΧίτRεp
184
«Η μεγαλύτερη δύναμη ενός aπολυταρχικού καθεστώτος είναι
ότι αναγκάζει αυτούς που το φοβούνται να το μιμηθούν».
ΑδόRιpος ΧίτRεp
185
«Οι ιδέες είναι πιο δυνατές από τα όπλα. Και αφού δεν θα αφή­
ναμε τους εχθρούς μας να έχουν όπλα τότε γιατί να τους αφή­
σουμε να έχουν ιδέες;»

49. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
186
«Μου είναι ευπρόσδεκτη κάθε επιστημονική κριτική. Αλλά
απέναντι στις προκαταλήψεις της λεγόμενης κοινής γνώμης,
που δεν της έκανα ποτέ καμιά παραχώρηση, aπόφθεγμα μου
ήταν η παραίνεση του Βιργιλίου στο Δάντη: "Ακολούθησε το
δρόμο σου κι άσε τον κόσμο να λέει
"
».
lζo.pR Μο.pξ, nοRιτιιιός ψιRόσοψος
187
«Το μόνο που χρειάζεται η τυραννία για να εδραιωθεί είναι να
σιωπήσουν οι ευσυνείδητοι άνθρωποι».
Τό�ο.ς Τ�έψεpσοv
188
«Οι καλοί άνθρωποι δεν χρειάζονται τους νόμους για να πρά­
ξουν το καλό ενώ οι κακοί πάντα βρίσκουν τρόπους να τους πα­
ρακάμπτουν».
ΠRό.τwv
189
«Ζούμε στην εποχή της προμελέτης και του τέλειου εγκλήμα­
τος. Χτες το δίκαζαν, σήμερα αυτό το ίδιο γίνεται νόμος».
AR�nέp lζο.�ί, ο EnavatrτaTnf'έvoς ίvθpwnoς
190
«Η μόνη ανεξάρτητη πράξη των μαζών θα είναι να εκλέγουν
τον αφέντη τους και αμέσως μετά να ξαναγυρίζουν και πάλι
στην κατάσταση της εξάρτησης τους...»
ιRέξις νrε ΤοιιβίR
191
«Η πάλη του ανθρώπου ενάντια στην εξουσία είναι η πάλη της
μνήμης ενάντια στη λήθη».
MίRo.v lζούνrεpο., Τσέχος σuγγpο.ψέο.ς
49

50. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
192
«Χάος ονομάζεται κάθε τάξη πραγμάτων που προκαλείσύγχυ­
ση στο μυαλό μας».
Τ�οpτ� Σ:ο.ντο.uό.vο., οιιιοvο�οRόyος
193
«Είναι επικίνδυνο να έχεις δίκιο, όταν η εξουσία έχει άδικο».
ΒοRτο.ίpος, ιpιRόσοιpος του Διο.ψwτισ�ού
194
«Η ηθική είναι η νέα λέξη για το δεσποτισμό».
Πέτεp Χό.ντιιε, ιuστpιο.ιιός σuyypο.ψέο.ς
195
«Αν όλα είναι υπό έλεγχο, δεν πηγαίνεις αρκετά γρήγορα».
Μό.pιο Αντpέτι, οδnyός o.yιVvwv το.χύτnτο.ς
196
«Η εξουσία δεν έχει καμία δύναμη αν δεν την υπολογίζουμε».
e. Μnέιιιοv
197
«Τίποτα δεν δυναμώνειτην εξουσία περισσότερο απότησιωπή».
Λεοvό.pντο Ντο.Βίντσι
198
</Ενα κράτος κυβερνάται καλύτερα όταν έχει λίγους νόμους και
αυτοί οι νόμοι εφαρμόζονται αυστηρά».
e. Ντειιό.pτ
so

51. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
1{){)
«Η λαχτάρα να σώσεις την ανθρωπότητα είναι σχεδόν πάντα
μια καμουφλαρισμένη λαχτάρα να την εξουσιάσεις».
Χέvpι Λ. Μέvν.εv, Α�εpιt.ο.vός δνψοσιοypό.ψος
200
« Η εξουσία είναι ένα είδος διανοητικήςσυνωμοσίας. Είναι μια
συνωμοσία που αποτελείται από εικόνες και φαντάσματα».
Z.o.v Mnwvrpιyιό.p, Γό.RRος �ετο.�οvrέpvος ιpιRόσοιpος
201
«Το κακό τροφοδοτείται και γιγαντώνεται από τη συγκάλυψη».
ΒιpyίRιος, f'w�ο.ίος εnιν.ός nοιnη1ς
202
«Ο ισχυρός ξέρει να φαίνεται μεγαλόψυχος, μόνον ο αδύναμος
πρέπει να σκοτώνει για να επιβάλλει τις απόψεις του».
Πο.σν.ό.R Mnput.vέp, Γό.RRος ιpιRόσοιpος
203
«·Ένα κλουβί πήγε να ψάξει ένα κλουβί».
Φpo.vrς Κό.ψν.ο., σuyypο.ψέο.ς
204
«Η γονεοποίηση της εξουσίας και η βρεφοποίηση της κοινω­
νίας ήταν και παραμένει ο ιστορικά αμετάλλακτοςστόχος όλων
των διαχειριστών της εξουσίας, ανεξάρτητα από τις ιδεολογι­
κές και πολιτικές αμφιέσεις τους...».
ΚRεό.vθnς Γpίβο.ς, ψuχίο.τpος-σuyypο.ψέο.ς

52. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
205
«Το κράτος αποτελεί σχέση κυριαρχίας του ανθρώπου πάνω
στον άνθρωπο, η οποία στηρίζεταιστο μέσο της νόμιμης βίας».
Μο.ξ Γοuέ�nεp
206
«Ακόμα και αν είσαι μειοψηφία του ενός, η Αλήθεια είναι πά­
ντα η Αλήθεια».
207
</Οταν κάνεις ειρήνη με την εξουσία, γίνεσαι εξουσία».
Τ�ψ Μόpισοv
208
«Πρέπει να φοβηθείς γιε μου. Αυτός είναι οτρόπος για να γίνεις
τίμιος πολίτης».
Zo.v ΠwR Σ:ο.pτp
209
«Αν αντιλαμβάνεστε τους εαυτούς σας ως αβοήθητους και ανί­
κανους είναι σίγουρο ότι θα δημιουργήσετε μια δεσποτική κυ­
βέρνηση για να σας κυβερνά. "Ετσι λοιπόν, ο σοφός δεσπότης
φροντίζει να διατηρείστους υπηκόους του την εντύπωση ότι εί­
ναι αβοήθητοι και ανίκανοι.»
Φpo.v� Χέp�nεpτ
210
«Τι; Ψάχνεις κάτι; Θέλεις να πολλαπλασιαστείς επί δέκα, επί
εκατό; Ψάχνεις οπαδούς; Ψάξε μηδενικά!»
Φpειδεpί�ος Νίτσε
52

55. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
211
«Ο Θεός είναι νεκρός».
Φpειδεpίιιος Νίτσε, Γεp�ο.vός ΦιRόσοψος
212
«Πίστη: το να μην θέλεις να μάθεις τι είναι αληθινό».
Φpειδεpίιιος Νίτσε
213
«Η αποφασιστικότητα του Χριστιανισμού να βρίσκει τον κό­
σμο άσχημο και κακό έχει κάνει τον κόσμο άσχημο και κακό».
Φpειδεpίιιος Νίτσε
214
«Η λέξη Χρzστzανzσμός είναι παραπλανητική. Στην πραγματικό­
τητα υπήρξε μόνο ένας χριστιανός, και πέθανε στο Σταυρό».
Φpειδεpίιιος Νίτσε
215
«Η έννοια του 'Θεού' έχει επινοηθεί ως αντίθεση της ζωής -σε
αυτή συνοψίζεται, σε μια τρομακτική ενότητα, κάθε τι ζημιο­
γόνο, δηλητηριώδες, συκοφαντικό, κάθε μίσος για τη ζωή. . .»
Φpειδεpίιιος Νίτσε, Ι6έ ο άvθpwnoς
216
«Είναι ο Άνθρωπος μια απ' τις γκάφες του Θεού; Η είναι ο Θε­
ός μια απ' τις γκάφες του Ανθρώπου;»
Φpειδεpίιιος Νίτσε
217
<<"Εγινα κατανοητός; Ο Διόνυσος εναντίον του Εσταυρωμένου».
Φpειδεpίιιος Νίτσε, Ι6έ ο ίvθpwnoς
55

56. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
218
«Μπέρδεψατα πράγματα με το όνομάτους: αυτό είναι η πίστη».
Zo.v ΠwR Σ:ο.pτp
219
«Το ότι ο Θεός δεν υπάρχει, δεν μπορώ να το αρνηθώ. Το ότι
ολόκληρο το Είναι μου παρακαλάει για έναν Θεό δεν μπορώ να
το ξεχάσω».
Zo.v ΠwR Σ:ο.pτp
220
«Ο Θεός δεν παίζει ζάρια με το σύμπαν».
'AR�nεpτ Αϊvστό..ιv
221
«Ποτέ οι άνθρωποι δεν κάνουν κακό τόσο απόλυτα και με τόση
χαρά απ' όταν το κάνουν από θρησκευτικό φρόνημα».
MnRέn� Πο.σιιό..R, ΦιRόσοψος
222
«Και η πίστη και η θέληση για πίστη έχουν καταστρέψειτον άν­
θρωπο».
Η-σίοδος
223
«Ο θεός σκοτώνει ότι του αντιστέκεται. Και πάνω απ' όλα σκο­
τώνει τη λογική, την ευφυtα, το κριτικό πνεύμα»
ΜισέR ovψpέu, Πpayf'aτείa Πεpί Αθεοllοyίaς
224
«Οι τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες, διαπνεόμενες από την ίδια
γενεαλογική ενόρμηση θανάτου, συμμερίζονται μια σειρά πα-

57. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
νομοιότυπα μίση: μίσος για τη λογική και την ευφυtα, μίσος για
την ελευθερία, μίσος για όλα τα βιβλία στο όνομα ενός και μο­
ναδικού, μίσος για τη ζωή, μίσος για τη σεξουαλικότητα, τις γυ­
ναίκες και την ηδονή, μίσος για το θηλυκό, μίσος για το σώμα,
τους πόθους, τις ορμές».
ΜισέR ovψpέu, Πpayf'aτείa Πεpί Αθεοllοyίaς
225
«Ο Θεός είναι το μόνο πλάσμα που για να εξουσιάσει δεν χρει­
άζεται καν να υπάρχει».
Σ:o.pR MnwvτRo.ίp
226
«Οι φιλόσοφοι είπαν πολλές κακίεςγιατους κληρικούς. Οι κλη­
ρικοί είπαν πολλές κακίες για τους φιλόσοφους. ·Όμως ποτέ οι
φιλόσοφοι δεν σκότωσαν κληρικούς, αλλά οι κληρικοί σκότω­
σαν πολλούς φιλόσοφους».
Ντενί Ντιvτεpό
227
«Η θρησκεία είναι αυτό που αποτρέπειτους φτωχούς από το να
σκοτώσουν τους πλούσιους».
No.noRέwv Bovo.nό.pτnς
228
«Φόβος aόρατων πραγμάτων είναι ο φυσικός σπόρος εκείνου
που ο καθένας μας μέσα του ονομάζει θρησκεία».
Τό�ο.ς Χο�nς, Λεβιάθαν
229
«Αν είσαι διανοούμενος, μάλλον θα καταλήξεις στην κόλαση
' /
γι αυτο».
Τ�όvο.θο.v MnεR
57

58. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
230
«Η αναζήτηση του Θεού είναι να φτάνεις σε ένα μέρος και να
ανακαλύπτεις ότι ο Θεός μόλις έχει φύγει από 'κει».
Ντίnο.ιι Τσόnpο., Α�εpιιιο.vο-Ιvδός σuyγpο.ψέο.ς
ιιο.ι εvο.RRο.ιιτιιιός θεpο.nεuη1ς
231
«Δεν αποκλείεται οι άνθρωποι να είμαστε ένα κοσμικό αστείο».
Χpίστος Γούδnς, ο.στpοψuσιιιός-nοιnη1ς
232
«Δεν υπάρχει αίρεση ή θρησκεία που να είναι aπεχθέστερη
στην Εκκλησία από τον Άνθρωπο».
Τ�έψς Τ�όις, ΙpRο.vδός σuyγpο.ψέο.ς
233
«Μου αρέσει ο Χριστός σας αλλά δεν μου αρέσουν οι Χριστια-
νοίσας. Οι Χριστιανοί δεν έχουν καμία σχέση με το Χριστό».
Μο.χό.τ�ο. Γιιό.ντι
234
«Στη καρδιά του ρατσισμού βρίσκεται ο θρησκευτικός ισχυρι­
σμός ότι ο Θεός έκανε ένα λάθος δημιουργίας όταν έδωσε ζωή
σε κάποιους ανθρώπους».
Φpίντpιχ Ότο Χεpτς, Αuστpιο.ιιός ιστοpιιιός
235
«Είναι πιο δύσκολο να πολεμάς ενάντια στην πίστη παρά ενά-
ντια στη γνώση».
ιδόRιpος ΧίτRεp
ss

59. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
236
«Αμφισβήτησε με θάρρος ακόμα και την ύπαρξη του ίδιου του
Θεού, γιατί αν υπάρχει, πιο πολύ θα εγκρίνει τη χρήση της λο­
γικής παρά τον τυφλό φόβο».
Τό��ς Τ�έψεpσοv
237
«Στο Σταυρό ουσιαστικά πέθανε ο ίδιος ο Θεός. . .Το τελικό μή-
νυμα του Χριστιανισμού περιλαμβάνει την διαπίστωση του
Σαρτρ: Είμαστε ριζικά καταδικασμένοι να είμαστε ελεύθεροι!»
�ό.βοϊ Ζί�ειι, �οβέvος �ετ��οvrέpvος ιpιRόσοιpος
238
«Η σημερινή μου τοποθέτηση σχετικά με την ύπαρξη του Θεού
είναι πως, αν και μοιάζει απολύτως εξωφρενική ως ιδέα,την απο­
δέχομαι διότι η εναλλακτική εκδοχή μοιάζει εξωφρενικότερψ>.
Σ:η1β 'ARεv, εnιστνψοv�ς
239
«Ο Διαφωτισμός είναι παιδί του χριστιανισμού, πράγμα το
οποίο μπορεί να εξηγήσει, σύμφωνα με τη φροϋδική θεωρία,
γιατί ο Διαφωτισμός ήταν τόσο ενάντιος στο χριστιανισμό».
fζpέιv Mnpίvrov
240
«Ο θεσμός της θρησκείας υπάρχει μόνο για να διατηρεί την
ανθρωπότητα σε τάξη και να κάνει τους ανθρώπους να διεκδι­
κούντην εύνοια του Θεού μετην αρετή τους. Οτιδήποτε σε μια
θρησκεία δεν εκπληροί αυτόν το στόχο πρέπει να θεωρείται
ξένο ή επικίνδυνο».
ΒοRτ�ίpος, ψιRόσοψος τοu Δι�ψwrισ�ού
59

60. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
241
«Ο Θεός συνήθως είναι με το μέρος των μεγάλων στρατών και
εναντίον των μικρών».
f'o�έp νrε Mnισύ-f'o.�noιrrέv
242
«Η άγνοια και ο φόβος, να οι δύο άξονες όλωντων θρησκειών. Η
αβεβαιότητα που υπάρχει στη σχέση του ανθρώπου και του θε­
ού είναι η αιτία της θρησκείας. Ο άνθρωπος φοβάται όταν βρί­
σκεται στο σκοτάδι, φυσικό ή ηθικό. Ο φόβος του γίνεται συνή­
θεια και αποτελεί γι' αυτόν μιαν ανάγκη. Αν δεν έχει κάτι να φο­
βάται θα νομίζει ότι κάτιτου λείπει».
Zo.v ΜεRιέ (ιιι+-172.�), Γό.RRος «ό.θεος» ιεpέο.ς
243
«Εκκλησία: ένα μέρος όπου κύριοι οι οποίοι δεν έχουν πάει πο-
τέ στον Παράδεισο καυχώνται γι' αυτόν σε ανθρώπους που δεν
θα πάνε ποτέ εκεί».
Χέvpι Λούις Μέvν.εv, Α�εpιt.ο.vός χpοvιt.ογpό.ψος
244
</Οχι μόνον δεν υπάρχει Θεός, αλλά σας θέλω να ψάχνετε για
υδραυλικό τα Σαββατοκύριακα».
Γούνrι ΆRRεv, σν.nvοθέτnς-nθοnοιός
245
«Οι θρησκείες μοιάζουν με τις πυγολαμπίδες. Χρειάζονται το
σκοτάδι για να λάμψουν».
Α. Σ:οnεvό.οuεp, ψιRόσοψος
246
«Οι θεοί είναι παράξενοι. Δεν φτιάχνουν μόνο απ' τις κακίες
6ο

61. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
μας όργανα για την τιμωρία μας. Συχνά μας πάνε στην κατα­
στροφή ξεκινώντας από ό,τι καλό, ευγενικό, ανθρώπινο και
τρυφερό υπάρχει μέσα μας».
Όσιιο.p Ουό.ιRvτ, De f'vofun4iς
247
«Πιστεύω πως ο Θεός όταν δημιουργούσε τον κόσμο υπερεκτί-
μησε λιγάκι τις δυνατότητές του».
Όσιιο.p Ουό.ιRvτ
248
«Η θρησκεία είναι ένας στρεβλός κόσμος κι αυτή η στρέβλωση
θα διαρκέσει αναγκαστικά για όσο διάστημα η ουσία του αν­
θρώπου δεν θα έχει βρει την ολοκληρωμένη της ύπαρξη στην
κομμουνιστική τάξη και ελευθερία».
fζo.pR Λεβίτ (1&"7-1"73), Γεp�ο.vός ιστοpιιιός ιιο.ι ιpιRόσοιpος
249
«Μου δώσατε μιαν κατάρα, άγιοι Πατέρες,σας δίνω εγώ μιαν ευ-
χή: Σας εύχομαι να 'ναι η συνείδησή σας τόσο καθαρή όσο είναι
η δική μου και να 'στε τόσο ηθικοί και θρήσκοι όσο είμαι εγώ».
ο fζο.�ο.vτ�ό.ιιnς ο.nευθυvό�εvος στους ΈRRnvες Δεσnοτό.δες
�ετό. τον ό.τυnο ο.ψοpισ�ό του ο.nό τnv ΕιιιιRnσίο.
250
«Αλλά ποιος μιλάει για Θεό; ·Έχουμε τη διαδικασία της εξέλιξης
που πραγματοποιείται μέσωτης φυσικής επιλογής. Αυτό δενχρει­
άζεται σχέδιο, είναι απλώς φυσικό φαινόμενο. Η ζωή δοκιμάζει
πολύπλοκα σχήματα και το καλύτερο επιβιώνει. . .
Ο άνθρωπος
δεν είναιτίποτα παραπάνω από ένα πετυχημένο πείραμα που έγι­
νε με βάσησυγκεκριμένους κανόνες και φυσικούς νόμους. Τίποτε
λιγότερο και τίποτε περισσότερο. Η ζωή δοκίμασε και πέτυχε».
Χουό.v Αpσουό.γο., Ισnο.vός nο.Rο.ιοvτοRόγος
61

62. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
251
«Χριστιανισμός: θρησκεία της εξόδου από τη θρησκεία».
Μο.pσέR Γιιοσέ
252
«Η άγνοια είναι η κατάρα του Θεού. Η γνώση είναιτα φτερά με
τα οποία πετάμε στον παράδεισο».
ΟuίRιο.� �ίξnnp
253
«Το ταλέντο σου είναι το δώρο του Θεού σε 'σένα. Το τι θα κά-
νεις με αυτό είναι το δικό σου δώρο προς το Θεό».
Λέο Μnοuσιιό.Rιο., σuγγpο.ψέο.ς
254
«Πιστεύω επειδή είναι παράλογο».
ΤεpτuRRιο.vός
255
</Οταν κοιτάζω θαλασσοπόρους, επιστήμονες και φιλοσόφους,
τότε ο άνθρωπος είναι ο πιο σοφός από όλα τα όντα. "Οταν κοι­
τάζω ιερείς και προφήτες τότε τίποτα δεν είναι πιο άξιο περι­
φρόνησης από τον άνθρωπο».
Διογέvnς, ιιuvιιιός ψιRόσοψος
256
«Η αγάπη για το Θεό δεν είναιτο ίδιο πράγμα με την αγάπη για
το καλό».
'Ep�o.v Έσσε. Γεp�ο.vός σuγγpο.ψέο.ς
257
«Αν ο διάβολος δεν υπάρχει, τότε πρέπει να τον δημιούργησε ο
άνθρωπος κατ' εικόνα και ομοίωσή του».
Φ. Ντοστογιέψσιιι, f'wσος σuγγpο.ψέο.ς
62

63. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
258
«Η θρησκεία είναι μια παραίσθηση που αντλεί τη δύναμή της
απότο γεγονός ότισυμπίπτει μετις ενστικτώδεις επιθυμίες μας».
Σ:ίγ��οuvτ Φpόιvτ
259
«Η θρησκεία είναιμια άμυνα απέναντιστην εμπειρίατου Θεού».
fζo.pR Γ�. Γιούνγ�
260
«·Όσο πιο πολύ κατανοούμε το Σύμπαν, τόσο πιο άσκοπο φαί­
νεται».

65. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
261
«Πολιτική είναι η τέχνη να πηγαίνεις γυρεύοντας, να βρίσκεις
παντού προβλήματα, να κάνεις τη λάθος διάγνωση και να
εφαρμόζεις τη λάθος θεραπεία».
Γιιpο.ούτσο Μο.pξ, Αψεpιιιο.νός ιιw�ιιιός
«Ο άνθρωπος είναι εκ φύσεως πολιτικό όν».
ΑpιστοτέRnς
263
«Στην πολιτική. . . ποτέ μην υποχωρείς, ποτέ μην αναιρείς και
ποτέ μην παραδέχεσαι λάθος».
No.noRέwν Βονο.nό.pτnς
264
«Τα έθνη αυξάνονται με την προώθηση του πολιτισμού τους».
Φpίvτpιχ f'ό.τσεR, ο Γεp�ο.νός «nο.τέpο.ς» τnς ΓεwnοRιτιιιnς
265
<<"Ολα τα κράτη που είναι φιλελεύθερα ως προς την πολιτογρά­
φηση των ξένων είναι κατάλληλα για aυτοκρατορίες».
Φpό.νσις Μnέιιιον
266
«Ο Μαρξισμός είναι όπως οι μαγουλάδες: όσο πιο νωρίςτον πε­
ράσει κανείς, τόσα λιγότερα κουσούρια του αφήνει. . .»
Ουίνστον ΤσόpτσιR, Βpετο.νός Πpwθunoupγός
267
«Αν ένας χάρτης του κόσμου δεν περιλαμβάνει την Ουτοπία,
δεν αξίζει ούτε μια ματιά μας. . .»
Λιούις Μό.�ψοpvτ, Η ltrτopίa τwv Oιrronιwv
65

66. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
268
«Αςσταματήσουμε να μιλάμε για καπιταλισμό και σοσιαλισμό.
Ας μιλήσουμε απλώς για το πώς θα χρησιμοποιήσουμε τον απί­
στευτο πλούτο της γης προς όφελος των ανθρώπων. Δώστε
στους ανθρώπους αυτά που χρειάζονται: φαγητό, φάρμακα,
καθαρό αέρα, πόσιμο νερό, δένδρα και γρασίδι, ευχάριστα
σπίτια να μένουν, μερικές ώρες δουλειάς, μερικές ώρες ελεύθε­
ρες. Μη ρωτάτε ποιος το αξίζει. "Ολοι οι άνθρωποι το αξίζουν».
Xό.ouo.pvτ Ζιν, Μάpξ dΊΌ Ι;όχο
269
«Αν σ' ένα δικομματικό σύστημα και τα δύο κόμματα αγνοή­
σουν την κοινή γνώμη, τότε δεν υπάρχει διέξοδος για τους ψη­
φοφόρους».
Xό.ouo.pvτ Ζιν, Η Ιcτοpία τοu Λαού τwv Hvwιιέvwv ΠοίJιτειwv
270
«Η πολιτική είναι πολύ ενδιαφέρουσα και πάντα οδηγείσε συ­
γκρούσεις».
f'ίvτRεϊ �οτ, Α�εpιιιο.νός σιιnνοθέτnς
271
«Για να πεθάνει κάτι, θα πρέπει αρχικά να υπάρξει, και Σοσια­
λιστική Κοινωνία ποτέ δεν υπήρξε, όσο κι αν διαφημίστηκε το
αντίθετο».
Μό.νος Δο.νέ�nς, Αστpοψuσιιιός
272
«Ο πολιτικός χρειάζεταιτην ικανότητα να προβλέπειτι θασυμβεί
αύριο, την επόμενη εβδομάδα, τον επόμενο μήνα καιτον επόμενο
χρόνο. Καινα έχειτην ικανότητανα εξηγείμετάγιατίδενσυνέβη».
Ουίνστον ΤσόpτσιR, Βpετο.νός npwθunoupγός
66

67. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
273
«Η δημοκρατία είναι μια επινόηση ότι δεν θα κυβερνηθούμε
καλύτερα από ό,τι νομίζουμε».
Mnεpvό.p r.w, ΙpRο.vδός θεο.τpιιιός σuγγpο.ψέο.ς
274
«Το όνειρο της δημοκρατίας είναι να εξυψώσει το προλεταριά-
το στο επίπεδο της ηλιθιότητας που έχει κατακτήσει η μπουρ­
ζουαζία».
Γιιuστό.β ΦRw�nέp
275
«Η δημοκρατία είναι η εμμηνόπαυση της Δυτικής κοινωνίας, η
Μεγάλη Κλιμακτήριος του κοινωνικού σώματος. Ο φασισμός
είναι η λαγνεία της μέσης ηλικίας του».
Zo.v Μnwντpιγιό.p, Γό.RRος �ετο.vεwτεpιιιός ιpιRόσοιpος
276
«Ο κόσμος δεν είναι διαλεκτικός -είναι ταγμένος στα άκρα, όχι
στην ισορροπία, είναι ταγμένος στον ριζικό ανταγωνισμό, όχι
στη συναίνεση και τη σύνθεση. Αυτή είναι επίσης και η αρχή
του Κακού».
Zo.v Μnwντpιγιό.p
277
«Άριστη δημοκρατία είναι εκείνη που, ενώ σε όλα τ' άλλα επι-
κρατεί ισότητα, η υπεροχή προσδιορίζεται με βάση την αρετή
και η κατωτερότητα με βάση την κακία».
ΠRoιrrό.pxou, Ηθι�ά

68. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
278
«Αν εξαρτιόταν από εμένα να αποφασίσω αν θα έπρεπε να έχου­
με κυβέρνηση χωρίς εφημερίδες ή εφημερίδες χωρίς κυβέρνη­
ση δεν θα δίσταζα ούτε μια στιγμή να επιλέξω το δεύτερο».
Τό�ο.ς Τ�έψεpσοv
279
«Υπάρχουν δύο ειδών πολιτικές. Δεν υπάρχουν ριζοσπαστικές
και aντιδραστικές πολιτικές, ούτε προοδευτικές καισυντηρητι­
κές, ούτε καν δημοκρατικές και ρεπουμπλικανικές. Υπάρχουν
πολιτικές που βασίζονται στο φόβο και πολιτικές που βασίζο­
νται στην εμπιστοσύνη».
Εvτ Μούσιιιv, γεpοuσιο.σης τοu Μέιν
280
«Πρώτα προσπαθούν να σε αγνοήσουν, μετά να σε γελοιοποιή­
σουν, μετά να σε πολεμήσουν και μετά τους νικάς».
Μο.χό.τ�ο. Γιιό.vτι
«Οι φιλελεύθεροι ιστορικά aντιμάχονταντην εξουσία και διατη­
ρούν κάτι από την αντίθεσή τους και όταν την αναλαμβάνουν».
Mnέpτpo.vτ f'ό.σεR
«Ο όχλος είναι η μητέρα όλων των τυράννων».
Διογέvnς, ιιuvιιιός ιpιRόσοιpος
283
</Ενας ειλικρινής διπλωμάτης είναι σαν στεγνό νερό ή ξύλινο
σίδερο».
Ιwσnψ Σ:.τό.Rιv
68

69. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
284
«Ο καθένας επιβάλλει το σύστημά του μέχρι εκεί που φτάνει ο
στρατός του».
lwcn.ψ Σ:τό.Rιv
285
«Η σιωπή είναι επιχείρημα που υποστηρίζεται με άλλα μέσα».
Εpvέστο Τσε Γιιεβό.pο.
286
«Οι άνθρωποι ποτέ δεν λένε τόσα ψέματα όσα μετά το κυνήγι,
στη διάρκεια του πολέμου και πριν από τις εκλογές».
Ότο Μnίσ�ο.pιι, ιιο.γιιεRό.pιος τnς Πpwσίο.ς
287
«Οσυντηρητισμός βασίζεται στην ιδέα ότι αν αφήσειςτα πράγ­
ματα στην ησυχία τους αυτά μένουν όπως είναι. Αλλά δεν είναι
έτσι. Αν aφήσεις κάτι μόνο του το aφήνεις εκτεθειμένο σε ένα
χείμαρρο αλλαγών».
ΓιιίR�nεpτ Τσέστεpτοv, σuγγpο.ψέο.ς

71. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
288
«Μπορείνα μην σας ενδιαφέρει ο πόλεμος, αλλά ο πόλεμος εν­
διαφέρεται για σας».
Λέοv Τpότσιιι, nγέτnς τnς οιιτwβpιο.vnς εnο.vό.στο.σnς
289
«Ο κόσμος γύρω μας είναι επικίνδυνος, όχι τόσο λόγω εκείνων
που προκαλούν το κακό, αλλά περισσότερο λόγω εκείνων που
παραμένουν απλοί θεατές και δεν αντιδρούν».
'AR�nεpτ Αϊvστό.ιv
290
«Δεν ξέρω με τι όπλα δα διεξαχθεί ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλε­
μος πάντως ο Τέταρτος θα διεξαχθεί με πέτρες και ξύλα».
ΆR�nεpτ Αϊvστό.ιv
291
«·Όταν οτύραννος έχει νικήσειτους εχθρούς είτε με κατάκτηση
είτε με διπλωματία και δεν υπάρχει πια καμιά απειλή, θα πα­
ρακινήσει κάποιον άλλο πόλεμο ώστε οι άνθρωποι να χρειάζο­
νται έναν αρχηγό».
ΠRό.τwv
292
«Το μυστικότηςύπαρξης είναινα μην φοβάσαι. Ποτέμη φοβάσαι
τι θα απογίνεις, ποτέμην εξαρτάσαι από κάποιον. Μόνοτηστιγμή
που aποτάσσεσαι κάθε βοήθεια γίνεσαι πραγματικά ελεύθερος».
Βούδο.ς
293
«Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα που αρέσει στους ανθρώπους
να το νιώθουν, όταν αισθάνονται ασφαλείς»
Έvrγιιο.p ΆRRo.v Πόε

72. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
294
«Κανένα πάθος δεν καταληστεύει τόσο αποτελεσματικά το
πνεύμα από την εργατικότητα και τη λογική, όσο ο φόβος».
Έvψοuντ Μnούpιι
295
«Ο φόβος είναι η μητέρα της ηθικής».
Φpειδεpιιιός Νίτσε
296
«Είναι πιο ασφαλές να σε φοβούνται παρά να σε αγαπούν».
ΝιιιοRό Μο.ιιιο.βέRι
297
«Υποκύπτουμεστην άνεση του τρόμου κι αυτός ο ελεγχόμενος
τρόμος μας βοηθά να κατανικούμε τους συνηθισμένους φό­
βους μας».
Πο.σιιό.R Mnpuιιvέp, Γό.RRος σuyγpο.ψέο.ς-ιpιRόσοψος
298
«Με τον καιρό μισούμε αυτό που φοβόμαστε συχνά».
ΟuίRιο.� �ίξnnp
299
«Να φοβάσαι τον πλησίον σου όπως φοβάσαι τον εαυτό σου».
ί.Rό.βοϊ Ζ�ειι
300
«Η ιστορία της τρομοκρατίας γράφεται από το κράτος. Συνε­
πώς είναι διδακτική».
Γιιu Ντε�nόp
72

73. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
301
«Ο ψυχολογικός σκοπός της τρομοκρατίας είναι η δημιουργία
ενός κλίματος της αβεβαιότητας και ανησυχίας στις μάζες, το
οποίο θα αυξήσειτην επιρροή μαςσ' αυτές και θα επιτρέψει, με
την κατάλληλη χειραγώγησήτους, να μας αποδεχτούν ωςλύση».
Από έvο. τpο�οιιpο.τιιιό εγχειpίδιο του Γιιεpίv-Σ:.εpό.ιι
302
«Δεν υπάρχει πόλεμος ούτε αγώνας κατά της τρομοκρατίας.
Υπάρχει μονάχα αγώνας κατάτωντρομοκρατών που δεν είναιμα­
ζί μας, όχι αγώνας κατά τωντρομοκρατών που είναισύμμαχοι».
Σ:τέRιος i'.oύRoγRou, δl'ψοσιογpό.ψος
303
«Εάν ακολουθήσετε τον παλιό κώδικα δικαίου -οφθαλμό αντί
οφθαλμού και οδόντα αντί οδόντος-τότε θα οδηγηθείτεσ' έναν
κόσμο τυφλό και φαφούτη».
Μο.χό.τ�ο. Γιιό.vτι, Ινδός nγέτnς
304
«·Ότανπολεμάς ένατέρας, πρόσεχε να μηγίνεις καιο ίδιοςτέρας».
Φpειδεpίιιος Νίτσε, Γεp�ο.vός ιpιRόσοιpος
305
«Ο Πόλεμος είναι η συνέχεια της Πολιτικής με άλλα μέσα».
1'.. Φ. Γιι. ιpov Ι'.Rο.ού�εβιτς,
Πpwσος στpο.τιw-rιιιός ιιο.ι Ιστοpιιιός (17&0-1&31)
306
«Ο Πόλεμος είναι το υπέρτατο δράμα μιας ολοκληρωτικά μη­
χανοποιημένης κοινωνίας».
Λιούις Μό.�ψοpvτ
73

74. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
307
«Απεργάζονται σφαγές κι αυτό το λένε ειρήνη».
Τό.ιιιτος
308
«Μια κακή ειρήνη είναι χειρότερη από τον πόλεμο».
Τό.ιιιτος
309
«Στην ειρήνη οι γιοι θάβουν τους πατεράδες. Στον πόλεμο οι
πατεράδες θάβουν τους γιους».
»pόδοτος
310
«Στον πόλεμο, η αλήθεια είναι τόσο πολύτιμη που θα πρέπει
πάντα να φυλάσσεται από ένα σωματοφύλακα ψεμάτων».
Ουίνστον ΤσόpτσιR
311
«Είναι καλό που ο πόλεμος είναι τόσο φρικτός γιατί μπορεί να
φτάναμε στο σημείο να μας αρέσει».
f'ό�nεpτ Λνι, Αpχιστpό.τνιγος τwν Νοτίwν
στον Α�εpιιιο.νιιιό ε�ψύRιο nόRε�ο
312
«"Εχω γνωρίσει τον πόλεμο όπως λίγοι ζωντανοί άνθρωποι. Η
καταστροφικότητά του τόσο στον εχθρό όσο και στους φίλους
τον έχει καταστήσει άχρηστο σαν μέσο επίλυσης διακρατικών
διαφορών».
Ντό.γιιRο.ς �ο.ιι Άpθoup, Α�εpιιιο.νός στpο.τνιγός
74

75. ...ΤΗΣ ΑΝΘΡWΠΙΝΗΣ ΣΚεψΗΣ ,}
�
313
«Στον πόλεμο δεν υπάρχει υποκατάστατο για τη νίκη».
Ντό.γ�ο.ς �"'� 'Apθoup
314
«Το καλύτερο πολιτικό όπλο είναι ο φόβος. Η σκληρότητα προ-
καλεί το σεβασμό. Οι άνθρωποι μπορεί να μας μισούν αλλά
εμείς δεν ζητούμε την αγάπη τους, μόνο το φόβο τους».
Χό.ιvpιχ Χί�Rεp
315
«Ο ντροπαλός άνθρωπος είναι τρομοκρατημένος πριν τον κίν­
δυνο, ο δειλός κατά τη διάρκεια και ο θαρραλέος μετά».
Γιόχο.v f'ίπεp, Γεp�ο.vός σuγγpο.ψέο.ς
316
«Ο πόλεμος είναι πολύ σοβαρό πράγμα για να το εμπιστευτείς
στους στρατιωτικούς».
Zop� lζRε�ο.vσό (1&4-1-1�2.�), Γό.RRος npwθunoupγός
317
«Κάποια στιγμή πίστευα ότι οι πόλεμοι θα σταματούσαν, αν
όλοι οι λαοί γίνονταν πιο ισχυροί. Κατάλαβα όμως ότι έκανα
λάθος, επειδή υποτίμησα το ανθρώπινο ένστικτο για σύγκρου­
ση, που για να εκριζωθεί θα χρειαστείτουλάχιστον ένας ακόμη
αιώνας. . . Δεν μπορούμε να σταματήσουμε τον πόλεμο διαγρά­
φοντάς τον. Δεν μπορούμε να τονσταματήσουμε aφοπλίζοντας
τους δυνατούς. Ο πόλεμος μπορείνασταματήσει, όχι κάνοντας
τους δυνατούς αδύνατους, αλλά κάνοντας κάθε έθνος, αδύνατο
ή δυνατό, ικανό να αμυνθεί. . .».
Νί�οRο. ΤέσRο.
75

76. Α 999 ΜΑΡΓΑpΙΤΑΡΙΑ. 11
318
<<"Οσο ο πόλεμος εκλαμβάνεται ως παράξενος, θα έχει πάντα τη
γοητείατου. "Οταν φανείχυδαίος θα χάσειτη δημοτικότητάτου».
Όσιιο.p Οuό.ιRvτ
319
«Ο πόλεμος και η πατριδοκαπηλία μπορούν ενδεχομένως να
αναστείλουν αλλά όχι να καταπιέσουν εντελώςτοταξικό μίσος».
Xό.ouo.pvτ Ζιv, Α�εpιιιο.vός ιcrrοpιιιός
320
«Κάτω από τη βιτρίνα της ελεύθερης επιλογής η τάξη είναι πο­
λύ πιο αυστηρή, επειδή η τρομοκρατία ξεκινά από μέσα μας».
Σ:Νό.βοϊ Ζ�ειι, Σ:Νοβέvος ψιRόσοψος
321
«Το αίμα ρέει υπογείως, εγείρει όμως έναν πύργο».
ιvv Σ:έξrοv
322
«Το μεγαλύτερο κατόρθωμα δεν είναι να πολεμήσεις και να νι­
κήσεις σε όλες σου τις μάχες. Το μεγαλύτερο κατόρθωμα είναι
να κάμψεις την αντίσταση του εχθρού χωρίς να γίνει μάχη».
Σ:.ouv T�ou, Η Tέxvn τοu ΠοίJέpοu
323
«Ο πόλεμος δεν είναι μόνο πολιτική πράξη, αλλά γνήσιο πολι-
τικό όργανο, μια συνέχιση των πολιτικών σχέσεων, μια πραγ­
ματοποίηση τους μ' άλλα μέσα... γιατί η πολιτική πρόθεση εί­
ναι ο σκοπός, ενώ ο πόλεμος είναι το μέσον, και το μέσο δεν
μπορεί να θεωρηθεί ανεξάρτητο από το σκοπό».
!ζ, Φ. Γιι. ψοv fζRο.ού�εβιτς,
Πpwσος στpο.τιwrιιιός ιιο.ι Ιστοpιιιός (17&0-1&31)