Διαχείριση περιστατικού (διατροφικά) εντός νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ κατά τη διάρκεια μεταπτυχιακων σπουδών.

2. ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ
➢ Άνδρας 73 ετών, 60kg καιύψους 160cm
➢ Οίδημα τραχήλουκαι προσώπουμε συνοδό αίσθημα δύσπνοιας καιβράγχο φωνής
➢ Ακούσια απώλεια 4kg σε διάστημα 2 μηνών (5-10%)
➢ ΔΜΣ: 23 (φυσιολογικό)
➢ Μέγιστο βάρος 73kg καιτο ελάχιστο είναι το τωρινό

3. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
➢ LORDIN (Ομεπραζόλη)
➢ CLEXANE (Ενοξαπαρίνη)
➢ DEXATON (Φωσφορική νατριούχο δεξαμεθαζόνη)
➢ LASIX (Φουροσεμίδη)
➢ EPOETIN ALFA

4. ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
➢ Συνεργάσιμος, καταβεβλημένος, κουρασμένος, ευδιάθετος
➢ Καρκίνο τουπαχέος εντέρου(υποτροπή) με πιθανώς μετάστασηστους πνεύμονες καιαναιμία
➢ Θρόμβος άνωκοίλης φλέβας
➢ Έχει χειρουργηθεί στο παχύέντερο, υπό χημειοθεραπεία
➢ Αγγειακός καθετήρα (port)
➢ Ήπια καρδιακή ανεπάρκεια

5. ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ MUST- NRS- MNA
 Όσον αφορά το ερωτηματολόγιο NRS, ο ασθενής έχασε ακούσια 4kg σε διάστημα 2 μηνών. Σύμφωνα με το
παραπάνω προχώρησε στον τελικό έλεγχο όπου πήρε 2 βαθμούς καθώς είχε >5% απώλεια βάρους με μία
επιδεινωμένη εικόνα ασθενή. Προστέθηκαν συν 2 βαθμοί λόγω του καρκίνου Παχέος Εντέρου αλλά και της
χειρουργικής επέμβασης. Είχε τελικό σκορ 4 βαθμούς άρα κινδυνεύει διατροφικά και απαιτείται εφαρμογή
κατάλληλουσχεδίουδιατροφής.
 Στο screening test MUST, ο ασθενής συγκέντρωσε στο πρώτο βήμα 0 βαθμούς καθώς είχε ΔΜΣ >20 και στο
δεύτερο βήμα 1 βαθμό καθώς είχε απώλεια βάρους 5-10%. Συνολικά είχε 1 βαθμό άρα κατατάσσεται στον
μέτριο κίνδυνο άρα καιπαρατήρηση.
 Τέλος λόγω της ηλικίας του προχώρησε και στο MNA screening test όπου και συγκέντρωσε 11 βαθμούς άρα
θεωρείται πως κινδυνεύει για υποσιτισμό.

6. ΒΙΟΧΗΜΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΕΥΡΕΙΘΕΙΣΑ ΤΙΜΗ ΤΙΜΕΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΧΟΛΙΑ
Ουρία (mg/dl) 47 17-43
Αυξημένη τιμή λόγω
αφυδάτωσης (Lasix)
Κρεατινίνη (mg/dl) 0,82 0,81-1,44
Γλυκόζη (mg/dl) 117 82-115
Νάτριο (Na) (mmol/L) 137 136-146
Κάλιο (K) (mmol/L) 4,1 3,5-5,1
Χοληστερόλη Ολική (mg/dl) 150 100-200
Τριγλυκερίδια 217 <150
Αυξημένη τιμή λόγω
φαρμακευτικής αγωγής (Lasix)
HDL Χοληστερόλη 44 >65
Μειωμένη τιμή λόγω
φαρμακευτικής αγωγής
(dexaton)
LDL Χοληστερόλη 63 <130
Χολεριθρίνη Ολική (mg/dl) 0,48 0,3-1,2
Χολεριθρίνη Άμεση (mg/dl) 0,09 <0,2

7. ΒΙΟΧΗΜΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΕΥΡΕΙΘΕΙΣΑ ΤΙΜΗ ΤΙΜΕΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΧΟΛΙΑ
L.D.H. (U/L) 264 <248 Αυξημένη τιμή λόγω καρκίνου
SGOT (AST) (U/L) 28 <50
SGPT (ALT) (U/L) 21 <50
γ-GT (U/L) 86 <55
Αυξημένη τιμή λόγω
φαρμακευτικής αγωγής,
χημειοθεραπείας
Αιμοσφαιρίνη (g/dl) 7 14-18 Μειωμένη τιμή λόγω αναιμίας
Αιματοκρίτης (%) 21 40,0-52,0 Μειωμένη τιμή λόγω αναιμίας
Αλβουμίνη (g/dl) 3,3 3,5-5,2
Μειωμένη τιμή λόγω
υποθρεψίας, κορτιζόνης
Φωσφόρος (mg/dl) 4 2,5-4,5
CRP (mg/dl) 0,84 <0,5
Σίδηρος (μg/dl) 26 33-193 Μειωμένη τιμή λόγω αναιμίας

8. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΗΘΑ
➢ Σύμφωνα με: (Muscaritoli et al., 2021) Συνιστάται η συνολική ενεργειακή δαπάνη των καρκινοπαθών, να
θεωρείται παρόμοια με υγιή άτομα και γενικά να κυμαίνεται μεταξύ 25 και 30 kcal/kg/ημέρα. Άρα, : 30* 60
(kg) = 1800 kcal/day.
➢ Η πρωτεΐνη που συνιστάται σύμφωνα με (Muscaritoli et al., 2021) (σελ. 2) είναι πάνω από 1 g/kg/ημέρα και,
αν είναι δυνατόν έως 1,5 g/kg/ημέρα. Άρα: 60 (kg) *1,5 (P) =90 gr P * 4 (kcal) = 360 Kcalpro/day.

9. Προτεινόμενο Διαιτολόγιο
Ισοδύναμα Kcal Υδατάνθρακες Πρωτεΐνη Λίπος
Γάλα 1 107 12 8 3
Φρούτα 5 300 75
Λαχανικά 6 168 30 12
Άμυλο 7 567 105 21 7
Κρέας 7 196 49
Λίπος 10 450 50
Σύνολο 1788 222 90 60

10. Πρωινό
1 φλυτζ. Γάλα, 2 φέτες
ψωμί, 60γρ ανθότυρο, 2
βερίκοκα
Δεκατιανό-Μεσημεριανό
Σούπα (90γρ μοσχάρι, 1
φλυτζάνιπατάτες
βρασμένες, 1 φλυτζ.
Καρότα, 1 φλυτζ.
Κολοκυθάκια), 5 κ.γ.
ελαιόλαδο,1 χυμός
πορτοκάλι
Απογευματινό-Βραδινό
Σούπα (60γρ μοσχάρι, 1
φλυτζ. πατάτες, ½ φλυτζ.
Καρότα, ½ φλυτζ.
Κολοκυθάκια), 5 κ.γ.
ελαιόλαδο,1 μπανάνα
KCAL 1837,1
ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ 180,7
ΠΡΩΤΕΙΝΗ 77,9
ΛΙΠΟΣ 83.0
ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ (g) 26
ΣΙΔΗΡΟΣ (mg) 11
ΑΣΒΕΣΤΙΟ (mg) 645,7
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Α (μg) 1569,7
ΒΙΤΑΜΙΝΗ C (mg) 132,6
ΒΙΤΑΜΙΝΗ B12 (μg) 6,1
ΦΥΛΙΚΟ ΟΞΥ (μg) 315,3
ΚΑΛΙΟ (mg) 4876,9

11. ΓΕΥΜΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ
2/8/22 4/8/22
ΠΡΩΙΝΟ Τσάι 163γρ Τσάι 163γρ
Μαρμελάδα 20γρ Μαρμελάδα 20γρ
Βιτάμ 10γρ Βιτάμ 10γρ
Φρυγανιά(2) 16γρ Φρυγανιά(2) 16γρ
ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ
Κοτόσουπα
*κοτόπουλο
**ρύζι
260γρ
*120γρ
**30γρ
Ψαρόσουπα
*ψάρι
**ρύζι
230γρ
*100γρ
**30γρ
Κρέμα 180γρ Κρέμα 180γρ
Χυμός μήλου 250ml Χυμός Πορτοκάλι 250ml
Ψωμί 87γρ Ψωμί 87γρ
ΒΡΑΔΙΝΟ
Κοτόσουπα
*κοτόπουλο
**ρύζι
260γρ
*120γρ
**30γρ
Ψαρόσουπα
*ψάρι
**ρύζι
230γρ
*100γρ
**30γρ
Γιαούρτι 0% 200γρ Γιαούρτι 0% 200γρ
Κομπόστα 167γρ Κομπόστα 167γρ
Ψωμί 87γρ Ψωμί 87γρ

12. Ανάλυση Γεύματος Νοσοκομείου
ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ (g) 12.1
ΣΙΔΗΡΟΣ (mg) 7.8
ΑΣΒΕΣΤΙΟ (mg) 843.5
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Α (μg) 372.5
ΒΙΤΑΜΙΝΗ C (mg) 11.8
ΒΙΤΑΜΙΝΗ B12 (μg) 5.1
ΦΥΛΙΚΟ ΟΞΥ (μg) 185.2
ΚΑΛΙΟ (mg) 1822.3
Ενέργεια 1892.3
Υδατάνθρακες 233.2
Πρωτεΐνη 99.8
Λίπος 57.8

13. Σχολιασμός
➢ Το World Cancer Research Fund International συστήνει μια διατροφή πλούσια σε δημητριακά ολικής αλέσεως,
λαχανικά φρούτα καιόσπρια, (30 γρ φυτικών ινών) (Fund, 2018).
➢ Σε μία μελέτη στην οποία συμμετείχαν 1575 ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου, η υψηλή πρόσληψη
φυτικών ινών, ειδικά από τα δημητριακά, σχετίστηκε με χαμηλή θνησιμότητα (Thanikachalam & Khan, 2019).
➢ Η ποσότητα λίπους σε καρκινοπαθείς που χάνουν βάρος μπορεί να καλύψει ένα σημαντικό μέρος της
ενέργειας (Arendsetal., 2017).
➢ Αλλαγές στη διατροφή, η αυξημένη φυσική δραστηριότητα, η χρήση ασπιρίνης και μη στεροειδών
αντιφλεγμονωδών, η κατάσταση βιταμίνης D και η πρόσληψη καφέ μπορούν να δράσουν ευεργετικά στη
θεραπεία τουκαρκίνουτουπαχέος εντέρουαλλά και στη πρόληψη.
➢ Μια πρόσφατη μελέτη μεταξύ ασθενών με Στάδιο ΙΙΙ καρκίνου του παχέος εντέρου έδειξε ότι υψηλότερη
κατανάλωση ξηρών καρπών και ο υγιεινός τρόπος ζωής συσχετίστηκαν με μείωση της υποτροπής του καρκίνου
κατά 42% και μείωση θνησιμότητας κατά 57% (Thanikachalam& Khan, 2019).

14. Διαχείριση Υποθρεψίας
➢ Συστήνεται η συμπληρωματική χορήγηση ω3 λιπαρών οξέων για να βελτιώσουν τη διάθεση, την
πρόσληψη τροφής, τηνάλιπη μάζα και το σωματικό βάρος
➢ Επίσης, συστήνεται η λήψη κορτικοστεροειδών για να αυξήσουν την όρεξη των καρκινικών ασθενών με
προχωρημένη νόσο για συγκεκριμένο διάστημα (1- 3 εβδομάδες) λαμβάνοντας υπόψιν τις
παρενέργειες (μυϊκός καταβολισμός, αντίσταση στην ινσουλίνη, μολύνσεις).
➢ Δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για να συστήσουμε τη λήψη κανναβοειδών για την αύξηση της όρεξης
καθώς και την λήψη ανδρογόνων για την αύξηση της μυϊκής μάζας.
➢ Συστήνεται η αποφυγή εφαρμογής διαιτητικών σχημάτων (π.χ. κετογονική) που περιορίζουν την
ενεργειακή πρόσληψη σε ασθενείς με υποθρεψία ή κίνδυνο υποθρεψίας.
➢ Ταυτόχρονα, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να υποστηρίξουν την επιλογή μιας χαμηλής
βακτηριακής δίαιτας για την πρόληψη της μόλυνσης.
(Muscaritoli et al., 2021)

15. Συμπερασματικά
➢ Σε ασθενείς με καρκίνο σε προχωρημένο στάδιο είναι σημαντικό να
παρακολουθείται τακτικά η κατάσταση θρέψης, το σωματικό βάρος και η
μυϊκή τους μάζα, ενώ η διατροφική υποστήριξη συστήνεται να εφαρμόζεται σε
συνεργασία με τον ασθενή, όταν έχει σαν στόχο τη βελτίωση της ποιότητας
ζωής και της επιβίωσης.

16. Βιβλιογραφία
Arends, J., Baracos, V., Bertz, H., Bozzetti, F., Calder, P. C., Deutz, N. E. P., Erickson, N., Laviano, A., Lisanti, M. P., Lobo, D. N.,
McMillan, D. C., Muscaritoli, M., Ockenga, J., Pirlich, M., Strasser, F., de van der Schueren, M., Van Gossum, A., Vaupel, P., &
Weimann, A. (2017). ESPEN expert group recommendations for action against cancer-related malnutrition. Clinical Nutrition,
36(5), 1187–1196. https://doi.org/10.1016/j.clnu.2017.06.017
Fund, W. C. R. (2018). Diet, Nutrition, Physical Activity and Cancer: a Global Perspective. In Continuous Update Project Expert
Report 2018.
Muscaritoli, M., Arends, J., Bachmann, P., Baracos, V., Barthelemy, N., Bertz, H., Bozzetti, F., Hütterer, E., Isenring, E., Kaasa, S.,
Krznaric, Z., Laird, B., Larsson, M., Laviano, A., Mühlebach, S., Oldervoll, L., Ravasco, P., Solheim, T. S., Strasser, F., … Bischoff,
S. C. (2021). ESPEN practical guideline: Clinical Nutrition in cancer. Clinical Nutrition, 40(5), 2898–2913.
https://doi.org/10.1016/j.clnu.2021.02.005
Thanikachalam, K., & Khan, G. (2019). Colorectal cancer and nutrition. Nutrients, 11(1). https://doi.org/10.3390/nu11010164
Γαληνός Οδηγός Φαρμάκων: Ανακτήθηκε από: Γαληνός Οδηγός Φαρμάκων
Κοντογιάννη, Μ., Γιαννακούλια, Μ., Καράτζη, Κ. & Φάππα, Ε., (2015). Εγχηρίδιο Κλινικής Διατροφής, Αθήνα, Ελληνικά
Ακαδημαϊκά Συγγράμματα και ttpΒοηθήματα

17. Σας Ευχαριστώ !