Araştırma önerisi nasıl yazılır?

1. ARAŞTIRMA ÖNERİSİ YAZMAK

2.  Araştırma önerisinin amacı
 Araştırma önerisinin ana bölümleri
 Araştırma önerisinin ek bölümleri
 Başarı ve başarısızlık göstergeleri
 Ana bölümlerin açıklanması
 Alternatif yazım çerçeveleri ve temel ilkeler
 Araştırma önerisi değerlendirme kriterleri örneği
Sunum Özeti

3. Araştırma Önerisinin Amacı

4.  İlgili kişileri araştırmanızın değerli olduğuna ikna
etmek için
 Uzmanlık sergilemek için
 Yeterlik göstermek için
 Sözleşme olarak kullanılması için
 Planlamanıza yardımcı olması için
Araştırma önerisine neden ihtiyacım
var?

5.  Yüksek lisans ve doktora komiteleri
 Değerlendirme paneli
 Bireysel değerlendirmeci
 Uzmanlar
 Araştırma önerileri genelde alan uzmanları ve benzer
disiplinden uzmanlar tarafından değerlendirilir
Araştırma önerimi kim
değerlendirecek?

6.  Araştırma önerisi tekrar eden (iterative) bir süreçtir
(özellikle yüksek lisans ve doktorada).
 Öneri yazılmadan önce önemli miktarda bir çalışma
zorunludur.
 Bazı üniversite ve kurumlar araştırma önerisinin altı
hatta dokuz ayda yazılabileceğini öngörür.
 Öneri taslağınız ile ilgili danışman ve akranlarınızdan
tavsiyeler alınız.
Araştırma önerisi ne zaman yazılmalı?

7. Araştırma önerisinin ana bölümleri
Bunların anlamlı olduklarından emin olunuz. Mekanik bir
şekilde takip etmeyiniz.

8.  Araştırma sorusunun tanımlanması
 Problemin neden önemli olduğunun belirtilmesi
 İlgili alan yazının değerlendirilmesi
 Önerilen metodolojinin tanımlanması
 Çalışma takvimi
Ana bölümler

9.  Ne yapmak istiyorsun?
 Neden yapmak istiyorsun?
 Neden önemli?
 Benzer araştırmaları kimler yaptı?
 Nasıl yapacaksın?
 Ne kadar sürecek?
Veya kısaca...

10. Araştırma önerisinin ek bölümleri

11.  Bütçe
 Araştırma bulgularının nasıl yayılacağının belirtilmesi
 Araştırma grubu üyelerinin görevleri
 Etik
 Muhtemel problemler
 Destekleyici kurum tarafından istenen diğer belgeler
Projeye bağlı olarak...

12. Proje önerilerinin başarı ve
başarısızlık göstergeleri

13.  Açıkça tanımlanmış ve sınırlanmış araştırma sorusu
 Probleme sağlam bir zemin oluşturan uygun alan yazın
 Problemi belirlemede ve desteklemede diğer çeşitli
kaynakların kullanılması
 Açıkça belirtilmiş kavramsal çerçeve ve teorik varsayımlar
 Uygun tasarı ve metodoloji
 İleri araştırmaları teşvik etmesi, açılım sağlaması
 Ön veriler/pilot çalışma
 Gerekli kaynakların hazır olması
 Yenilik ve inovasyon
Başarı göstergeleri (TUBİTAK, vb.)

14.  Çok uzun olması
 Planlamanın ve dil kullanımının zayıf olması
 Teknik terimlerin uygunsuz kullanımı
 Araştırmanın çok iddialı ve hırslı olması
 Alan yazın olmaması
 Alan yazın taramasında teori entegrasyonunun olmaması
 Alan yazının kopyalanması
 Teorik temelin olmaması
 Metodoloji ve bütçenin bağlantısız olması
 Gerçekçi olmayan maliyet
 Metodun açık olmaması
 Metodun uygun olmaması
 Referansların, kaynakçanın, olmaması
Başarısızlık göstergeleri

15. Proje Önerisinin Ana Bölümleri

16. Araştırma sorusunu tanımlamak

17.  Araştırmacılar sorularını çeşitli kaynaklardan elde
edebilirler...
 Gözlemlerden
 Teori ile ilgilenmekten
 Önceki araştırmalardan
 Pratik ile ilgilenmekten
 Kişisel meraktan
Öncelikle bir araştırma sorusu bulun!

18.  Geniş bir araştırma alanı araştırma sorusu değildir.
 Birkaç muhtemel soru formüle edilmeli ve herbirinin
avantaj ve dezavantaları karşılaştırılmalı
 Öneri meselenin enine boyuna iyice düşünülmüş
olduğunu yansıtmalı
Araştırma sorusu seçmek

19.  Bilgiye erişme
 Kaynaklara erişme
 Teorik arka plan (çerçeve)
 Araştırmanın değeri
 Araştırmacının becerileri
 Soru yeterince büyük/küçük mü?
 Dış çevre ihtiyaçları
 Başarılı bir şekilde bitirme ihtimali
 Araştırmacının ilgisi
Soru seçme kriterleri...

20. Konu analizi: nitelik tablosu

21.  Anahtar kavramların tanımları açıkça verilmeli
 Terimler her zaman herkes tarafından aynı şekilde
anlaşılmaz
 Okuyucularınızı ne hafife alın nede abartın (yüceltin)
 Mekanik bir şekilde bütün terimlerin sözlük tanımlarını
vermeyin
Sınırları belirleme: tanımlar

22.  “Başka bir değişkenden etkilenen değişkene bağımlı
değişken denir.”
 “ Sosyal ve etik muhasebe, denetleme ve raporlama”
(SEMDR) terimi şirketlerin sosyal sorumluluğu ile ilgili çeşitli
uygulamaları tanımlamak için kullanılmaktadır. Bu
araştırmada ise SEMDR özellikle ‘Hesapverme
Yükümlülüğü’ dokümanında belirtilen formal uygulamara
atıfta bulunmak, ‘sosyal değerlendirme’ terimi ise daha
geniş uygulamaları tanımlamak için kullanılacaktır.
Örnek tanımlar

23. Alan yazın (Literatür) taraması

24.  Araştırma için kavramsal çerçeve sağlar
 Araştırma alanına birleştirilmiş genel bir bakış sağlar
 Araştırmaya ihtiyaç olduğunu göstermeye yardımcı
olur
 Araştırma sorusunu netleştirmeye yardımcı olur
 Araştırmacının araştırma konu alanına olan yakınlığını
ve alan bilgisini göstermeye yardımcı olur (teory
ve/veya yöntemler)
Alan yazın taramasının amacı nedir?

25.  Genel çalışma alanında erişilebilir mecvut materyal ve
kaynakların geniş kapsamlı taranması
 Kendi çalışmanıza en uygun, ilgili ve anlamlı olanların
seçilmesi
 Ana bulgu ve argümanları anlamak ve analiz etmek
 Bulguları sentezlemek ve araştırma önerisine entegre
etmek
 İyi bir literatür taraması genellikle bir argüman içerir
Alan yazın taraması için gerekli olan
beceriler

26.  İncelediğiniz yazarların sizin araştırmanız ile nasıl ilgili olduğunu
belirleyin (bilgi, teori, metodoloji)
 Çalışmalar ve paradigmalar arasındaki benzerlik ve farklılıkları
anladığınızı gösterin (Birbirlerine göre konumları nedir? Onlara
göre sizin araştırmanız nerede duruyor?)
 Atıfta bulunduğunuz çalışmalar güncel olmalı ancak alanda
önemli sayılan köşe taşı konumundaki klasik çalışmaları da
eklemelisiniz
 Disiplinlerarası veya karşılaştırmalı bir çalışma yapacaksanız eğer,
farklı araştırma alanlarını anlamlı bir şekilde nasıl bir araya
getireceğinizi açıklamanız gerekir
Alan yazın taraması nasıl yazılır?

27.  Araştırma konunuz ile ilgili olan geniş alan yazın
alanları nelerdir (ulusal ve uluslararası)?
 Araştırma konusu ile ilgili olan teorik model(ler)
hangisidir?
 Araştırma alanınızdaki önceki çalışmalar hangi teori,
metod ve sonuçları üretmiştir? Araştırma alanınızın
tarihi nedir?
Alan yazın taramasında size yardımcı
olacak sorular (I)

28.  Çalışma alanınızdaki en son bulgular nelerdir?
 Bu bulgular arasında olan boşluk ve çelişkiler nelerdir?
 Bu bulgular hangi yeni araştırma soruları önerir?
 Alan yazın taramamı en iyi şekilde nasıl
yapılandırabilirim?
 Neleri dışarıda bırakmalıyım?
Alan yazın taramasında size yardımcı
olacak sorular (II)

29.  Araştırma projesinin bir parçası (araştırma boyunca
sürekli devam eden bir alan yazın taraması olmasına
rağmen proje destekleyen kurumlar (komite)
araştırma önerisi verilmeden önce sağlam ve kapsamlı
bir önçalışmanın yapılmış olmasını bekler)
 Kaynakça
 Aralarında veya kendi araştırmanız ile açık bir bağlantı
kurulmadan verilen bir seri önceden yapılmış
araştırma parçaları
Alan yazın taraması ne değildir?

30. Araştırmanın önemi

31.  Problem çözmede kullanılacak pratik değer (önem)
 Politika geliştirmek için değer
 Teoriye katkı
 Alanda bilgi birikimine katkı
 Proje çağrısı yapan destek kurumları genellikle
araştırmalarda görmek istedikleri değer tipini belirtir.
Araştırmanın bir değere sahip olması
gerekir, ör.

32. Metodoloji

33.  Metodoloji bölümü okuyucuya araştırma sorusuna
cevap aramak için nasıl bir yol(lar) izleyeceğinizi
gösterir (kullanılacak olan materyal ve yöntemler).
 Sizin yeterli ve projenin yapılabilir olduğunu
göstermek için yeterince detaylı olmalıdır.
 Önerilen yöntemlerin araştırma tipine uygun olması
gerekir
Metodoloji bölümü ne işe yarar?
Ne içermelidir?

34.  Hipotez
 Araştırma deseni
 Örnekleme
 Ölçme araçları
 Veri toplama prosedürleri
 Veri analizi
Metodoloji bölümü: “geleneksel”
ampirik sosyal araştırma

35.  Geleneksel ampirik araştırma için uygun
 Ampirik araştırmanın ne terminolojisini nede
metodlarını diğer araştırma tipleri için yapılan öneriler
için zorlamayın.
Ampirik araştırma metodoloji
formatı: bir uyarı

36. Araştırma Önerisi Yazım
Çerçevesi
Araştırma iletişimi ve
Akıl Yürütme çeşitleri
Araştırma yazım
stilleri
• İletişim kaynakları
• Akıl Yürütme çeşitleri
• Mantıksal
• Yazım formatı: APA, CMS ve
diğerleri
Nicel
I. Giriş
• Problemin genel tanımı
• Literatür taraması
• Araştırma sorusu
• Çalışmanın önemi
II. Tasarım ve Metodoloji
• Katılımcılar
• Ölçekler
• Süreç
• Veri Analizi
• Tasarım sınırlılıkları
Genel Sorunlar
• Anlamsız araştırma soruları
• Problemin sınırlarının belirlenmemesi
• Çok genel hedefler
• Çalışma için gerekli metodolojinin
detaylandırılmaması
• Araştırmanın sınırlılıklarının yeterli
ölçüde tartışılmaması
Nitel
Etnografik
I. Giriş
• Problemin genel tanımı
• Ön literatür taraması
• Öncül problemeler
• Çalışmanın önemi
II. Tasarım ve Metodoloji
• Sosyal bir ağ seçimi
• Araştırmacının rolü
• Maksatlı örneklem stratejileri
• Veri toplama stratejileri
• Tümevarımsal veri analizi
• Tasarım sınırlılıkları
Tarihsel ve Yasal
I. Giriş
• Problemin genel tanımı
• Ön literatür taraması
• Belirli araştırma soruları
veya yasal konular
• Çalışmanın önemi
II. Tasarım ve Metodoloji
• Durum çalışması tasarımı
• Kaynaklar: arama, seçme ve
akıl yürütme
• Tümevarımsal veri analizi
• Tasarım sınırlılıkları

37. Argüman çeşitleri
Yalnız kullanıldığında
Argümanın
dayanıklılığı
Argümanın Ana
Yeri
Okuyucular Argümanı
.............................. sorgulamalıdırlar
Akıl Yürütme-Araştırmacı
ne dedi
Zayıf
Giriş ve tartışma
bölümlerinde
..akıl yürütmenin ne kadar iyi olduğunu
sorarak
..kendi sebeplerini oluşturarak
..kendi alan bilgisini kullanarak
Metod-Araştırmacı ne
yaptı
Daha güçlü Süreç bölümünde
..kullanılan metodun ne kadar iyi
olduğunu sorarak
..kendi sebeplerini oluşturarak
..kendi alan bilgisini kullanarak
Yenileme/Genişletme-
Diğer araştırmacılar ne
demişler ve ne yapmışlar
En güçlü
Literatür taraması
bölümünde
..bildirilen çalışmaların ne kadar iyi ve
kapsamlı olduğunu sorarak
..kendi sebeplerini oluşturarak
..kendi alan bilgisini kullanarak
Metodların ve
yenileme/genişletmenin
bazı akıl yürütme
KOMBİNASYONLARI
Değişken
Yukarıda belirtilen
bütün bölümlerde
Yukarıda belirtilenlerin hepsi
Araştırmanın geçerliği ve genellenebilirliğine yönelik argüman
tipleri

38.  Gerçekçi olun – acemi araştırmacılar araştırma
aşamalarının ne kadar süreceğini hafife almaya
eğilimlidir
Çalışma takvimi

39. Örnek değerlendirme kriterleri

40.  1. Kategori: Araştırma önerisinin kalitesi
 1.1 Problemi belirleme:
 1.1.1 Problem/ sorgulama çizgisi net bir şekilde belirtilmiş mi?
 1.1.2 Probleme uygun bir arka plan ve teorik çerçeve için ilgili alan
yazın incelenmiş mi?
 1.1.3 Problemi belirlemede diğer ilgili kaynaklar kullanılmış mı?
 1.1.4 Araştırmanın amaçları açıkça belirtilmiş mi?
Örnek değerlendirme kriterleri

41.  1.2 Yaklaşım:
 1.2.1 Kavramsal çerçeve ve teorik önkabuller açıkça
belirtilmiş mi?
 1.2.2 Projenin deseni, veri toplama ve analiz metotları
araştırmanın amacına uygun mu?
Örnek değerlendirme kriterleri

42.  1.3 Önem:
 1.3.1 Araştırma alana özgün bir katkı sağlar mı? Alana
veya disiplinlerarası yeni bilgi veya yenilikçi bir
uygulamaya yol açar mı?
 1.3.2 Önerilen araştırmanın yeni araştırmalara yol açma
potansiyeli var mı?
Örnek değerlendirme kriterleri

43. 1. Nitel ve nicel araştırma önerileri aşağıdaki boyutlardan hangisinde farklılık
gösterir?
a) Araştırma tasarımındaki özgünlük derecesi
b) Literatür taramasının doğası
c) Veri analizi bölümü
d) Hepsi
2. Araştırma önerisi hazırlamak aşağıdakilerden hangisini içerir?
a) Benzersiz bir format ve stil kullanmak
b) Yazarı format seçiminde ve stil düzenlemede özgür bırakmak
c) Yazımda birinci tekil şahıs kullanma
d) Gerekli format ve stili dikkatlice takip etmek
3. Aşağıdakilerden hangisi araştırma önerilerinin tipik bir zayıflığıdır?
a) Problemin sınırlarının belirlenmemesi
b) Problemin, önerilen araştırma tasarımına kıyasla çok kapsamlı olması
c) Önerilen çalışmanın, bilgi gelişimine katkıda bulunma potansiyelinin olması
d) Metodolojinin, önerilen çalışmaya uygun olarak detaylandırılması
Değerlendirme