1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT HƯNG YÊN
KHOA CƠ KHÍ
ĐỀ CƯƠNG
BÀI GIẢNG TÍCH HỢP
THỰC HÀNH CÔNG NGHỆ CAD 2D
LÝ NGỌC QUYẾT - THÂN VĂN THẾ
NĂM – 2020
2. LỜI GIỚI THIỆU
Các phần mềm thiết kế (CAD) được sử dụng rộng rãi trong rất nhiều lĩnh
vực khác nhau trên thế giới. Việc sử dụng thành thạo một một phần mềm CAD để
thiết kế, xây dựng các tài liệu kỹ thuật, công nghệ là năng lực bắt buộc không thể
thiếu đối với những cán bộ kỹ thuật, chuyên viên kỹ thuật nhóm ngành Cơ khí.
Tài liệu này được biên soạn tích hợp giữa lý thuyết và thực hành nhằm giúp
người học vận dụng kiến thức đa lĩnh vực vào giải quyết những nhiệm vụ thực tế
thiết kế; Tạo điều kiện để người học phát huy khả năng tự học, khả năng làm việc
nhóm và làm việc độc lập trong quá trình học tập, nghiên cứu tại Trường Đại học
Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên. Kỹ năng thiết kế CAD_2D là cơ sở để người học
giải quyết những nhiệm vụ học tập và phát triển các kỹ năng tiếp theo như: Thiết
kế các bản vẽ kỹ thuật đúng tiêu chuẩn, đồ án môn học; đồ án tốt nghiệp; mô
phỏng động học, động lực học hoặc thực hiện các quá trình xử lý
CAD/CAM/CAE/CNC...
Tác giả xin trân trong cảm ơn mọi sự đóng góp của quý độc giả; Mọi ý kiến
trao đổi, góp ý xin gửi về theo địa chỉ:
Bộ môn Tự động hóa thiết kế công nghệ Cơ khí – Khoa Cơ khí – Trường
Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên;
Điện thoại: 0221.713.519.
Các tác giả
3. LÝ NGỌC QUYẾT - THÂN VĂN THẾ Trang: 98
MỤC LỤC
LỜI GIỚI THIỆU........................................................................................................ 2
THIẾT KẾ 2D............................................................................................................. 1
BÀI SỐ 01: GIAO DIỆN PHẦN MỀM....................................................................... 2
A. Mục tiêu: .............................................................................................................. 2
B. Nội dung:.............................................................................................................. 2
1. Khởi động phần mềm ........................................................................................ 2
1.1. Khởi động với màn hình mặc định của Autocad.......................................... 2
1.2. Khởi động với hộp thoại Startup. ................................................................ 3
2. Phương pháp thực hiện lệnh trong Autocad ....................................................... 4
2.1. Một số quy ước sử dụng phần mềm............................................................. 4
2.2. Hệ tọa độ và biểu diễn tọa độ của một điểm................................................ 5
2.3. Biểu diễn tọa độ của một điểm trong mặt phẳng 2D có 2 dạng:................... 6
3. Giao diện phần mềm.......................................................................................... 6
3.1. Giao diện cổ điển của Autocad Classic........................................................ 7
3.2. Giao diện Drafting & Annotation................................................................7
4. Thiết lập ban đầu............................................................................................. 10
4.1. Thiết lập hệ thống đo lường (mm/ inches):................................................ 10
4.2. Thiết lập các kiểu đơn vị đo chiều dài và góc (Units):............................... 10
4.3. Thiết lập giới hạn bản vẽ thiết kế (Limits):................................................ 10
4.4. Thiết lập kiểu chữ viết (Text style):........................................................... 11
4.5. Thiết lập lớp thiết kế (Layer): ................................................................... 11
4.6. Thiết lập kiểu ghi kích thước (Dimension style):....................................... 14
5. Thiết kế cơ bản................................................................................................ 18
5.1. Thiết kế đoaạn thẳng (Line) ...................................................................... 18
5.2. Viết chữ trên bản vẽ:................................................................................. 20
5.3. Dịch chuyển/ sao chép các đối tượng (Move/Copy) .................................. 22
5.4. Các cách thực hiện chọn đối tượng: .......................................................... 23
5.5. Xóa đối tượng được chọn (Delete) ............................................................ 23
5.6. Lưu bản thiết kế thành bản vẽ (*.DWG):................................................... 24
6. Bản Thiết kế mẫu ............................................................................................ 24
6.1. Bản thiết kế mẫu (*.DWT):....................................................................... 25
4. LÝ NGỌC QUYẾT - THÂN VĂN THẾ Trang: 99
6.2. Lưu bản thiết kế mẫu (*.DWT): ................................................................ 25
6.3. Sử dụng bản thiết kế mẫu (*.DWT)...........................................................26
C. Thực hành:.......................................................................................................... 26
BÀI SỐ 02: THIẾT KẾ CƠ BẢN.............................................................................. 29
A. Mục tiêu:............................................................................................................. 29
B. Nội dung:............................................................................................................29
1. Quan sát & điều khiển màn hình......................................................................29
1.1. Quay trở lại bước trước so với bước hiện hành (Undo)..............................29
1.2. Tiến lên so với bước hiện hành (Redo)......................................................29
1.3. Làm mới các đối tượng trong khung nhìn hiện hành (Redraw). ................. 29
1.4. Làm mới các đối tượng trong tất cả các khung nhìn (Redrawall)............... 29
1.5. Làm trơn các đường cong khi thay đổi khung nhìn (Regen). .....................29
1.6. Thu phóng màn hình (Zoom)..................................................................... 29
1.7. Dịch chuyển màn hình (Pan) .....................................................................30
1.8. Bật / Tắt chế độ trực giao (Ortho)..............................................................30
1.9. Bật / Tắt chế độ nhập trực tiếp (DYN).......................................................30
2. Truy bắt điểm trên đối tượng ........................................................................... 30
2.1. Thiết lập chế độ truy bắt điểm (Osnap Setting).......................................... 30
2.2. Bật / tắt chức năng truy bắt điểm (Osnap) ................................................. 31
3. Thiết kế hình chữ nhật (rectangle) ................................................................... 32
4. Thiết kế đường tròn (cricle) ............................................................................. 32
5. Thiết kế cung tròn (ARC) ................................................................................33
6. Thiết kế hình vành khăn (Donut) .....................................................................34
7. Phá vỡ khối (Explode) .....................................................................................35
8. Cắt/xén đối tượng (Trim)................................................................................35
C. Bài thực hành......................................................................................................35
BÀI SỐ 03: THIẾT KẾ CƠ BẢN.............................................................................. 37
A. Mục tiêu:............................................................................................................. 37
B. Nội dung:............................................................................................................37
1. Thiết kế hình Elipse.........................................................................................37
2. Thiết kế đa giác đều (polygon).........................................................................37
3. Lấy đối xứng (Mirror)......................................................................................38
4. Quay đối tượng (Rotate) ..................................................................................38
5. LÝ NGỌC QUYẾT - THÂN VĂN THẾ Trang: 100
5. Thay đổi tỷ lệ đối tượng (Scale)....................................................................... 39
6. Thiết kế đám mây (Revision Cloud) ................................................................ 39
C. Bài thực hành...................................................................................................... 39
BÀI SỐ 04: THIẾT KẾ CƠ BẢN.............................................................................. 42
A. Mục tiêu: ............................................................................................................ 42
B. Nội dung:............................................................................................................ 42
1. Thiết kế đường đa tuyến (Polyline).................................................................. 42
2. Thiết kế đường cong Spline. ............................................................................ 42
3. Sao chép đồng dạng (Offset)............................................................................ 43
4. Bo cung giữa 2 đối tượng(Fillet)...................................................................... 43
5. Vát cạnh giữa 2 đối tượng (Chamfer) .............................................................. 43
6. Ghi kích thước trên bản thiết kế....................................................................... 44
6.1. Ghi kích thước theo phương ngang hoặc thẳng đứng (Linear)................... 44
6.2. Ghi kích thước theo phương đối tượng (Linear) ........................................ 44
6.3. Ghi kích thước góc giữa hai đối tượng (Linear)......................................... 45
6.4. Ghi kích thước chiều dài cung tròn (ARC)................................................ 45
6.5. Ghi kích thước bán kính cung tròn (ARC)................................................. 46
6.6. Ghi kích thước đường kính đường tròn (CIRCLE).................................... 46
6.7. Ghi kích thước tọa độ của một điểm so với gốc tọa độ.............................. 46
6.8. Ghi kích thước theo tọa độ tuyệt đối ......................................................... 47
6.9. Ghi kích thước theo tọa độ tương đối ........................................................ 48
C. Bài thực hành...................................................................................................... 48
BÀI SỐ 05: THIẾT KẾ CƠ BẢN.............................................................................. 51
A. Mục tiêu: ............................................................................................................ 51
B. Nội dung:............................................................................................................ 51
1. Thiết kế điểm (Point)....................................................................................... 51
2. Chia đối tượng các phần bằng nhau (Divide). .................................................. 51
3. Chia đối tượng theo chiều dài định trước (Measur).......................................... 52
4. Thiết kế nửa đường thẳng (Ray) ...................................................................... 52
5. Thiết kế đường thẳng (Xline)........................................................................... 53
6. Bẻ/ Tách đối tượng (Breack) ........................................................................... 53
C. Thực hành........................................................................................................... 54
D. Bài kiểm tra lần thứ nhất..................................................................................... 57
6. LÝ NGỌC QUYẾT - THÂN VĂN THẾ Trang: 101
BÀI SỐ 06: THIẾT KẾ NÂNG CAO........................................................................58
A. Mục tiêu:............................................................................................................. 58
B. Nội dung:............................................................................................................58
1. Kéo dài đối tượng đến đích (Extend) ...............................................................58
2. Thay đổi chiều dài đối tượng (Lengthen) .........................................................58
3. Nối các đối tượng đơn thành đối tượng kép (Join) ........................................... 59
4. Tạo khối (Block)..............................................................................................59
5. Chèn Block (Insert block)................................................................................59
6. Sao chép mảng (Array).................................................................................... 60
6.1. Sao chép theo hàng – cột........................................................................... 60
6.2. Sao chép theo đường dẫn .......................................................................... 61
6.3. Sao chép theo vòng tròn............................................................................62
7. Điền ký hiệu vật liệu (Hacth)........................................................................... 62
8. Tô màu nền vật liệu (Gradient) ........................................................................63
9. Truy bắt điểm tự động .....................................................................................63
C. Thực hành........................................................................................................... 64
BÀI SỐ 07: THIẾT KẾ NÂNG CAO........................................................................67
A. Mục tiêu:............................................................................................................. 67
B. Nội dung:............................................................................................................67
1. Tạo đường đa tuyến hoặc Region từ các đối tượng giao nhau ..........................67
2. Hiệu chỉnh đa tuyến (PE)................................................................................. 67
3. Tạo miền từ đường bao kín (Region) ...............................................................68
4. Cộng các miền (Union).................................................................................... 68
5. Trừ các miền (Subtract) ................................................................................... 69
6. Giao các miền (Intersect)................................................................................. 69
7. Thuộc tính của đối tượng (Properties)..............................................................69
8. Tạo bảng (Table). ............................................................................................70
8.1. Chèn bảng:................................................................................................70
8.2. Viết chữ trong bảng chèn: .........................................................................71
8.3. Hiệu chỉnh bảng:....................................................................................... 72
8.4. Sửa đổi định dạng hoặc tạo bảng mới:....................................................... 73
C. Bài thực hành:.....................................................................................................74
D. Bài kiểm tra lần thứ hai.......................................................................................76
7. LÝ NGỌC QUYẾT - THÂN VĂN THẾ Trang: 102
BÀI SỐ 08: XUẤT BẢN VẼ .................................................................................... 77
A. Mục tiêu: ............................................................................................................ 77
B. Nội dung:............................................................................................................ 77
1. Hoàn thiện bản thiết kế.................................................................................... 77
2. Xuất bản vẽ thiết kế......................................................................................... 77
2.1. Xuất file thiết kế (Export) ......................................................................... 77
2.2. Xuất bản vẽ ra máy in / máy vẽ................................................................. 78
C. Thực hành thiết kế & xuất bản vẽ ....................................................................... 82
BÀI SỐ 09: LUYỆN TẬP TỔNG HỢP..................................................................... 89
A. Mục tiêu: ............................................................................................................ 89
B. Nội dung:............................................................................................................ 89
1. Luyện tập các lệnh thiết kế .............................................................................. 89
2. Luyện tập các lệnh xuất bản vẽ thiết kế ........................................................... 90
C. Bài kiểm tra lần 3................................................................................................ 90
PHỤ LỤC ................................................................................................................. 91
1. Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 6083:2012/ ISO 7519:1991................................. 91
2. Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 7583-1:2006 / ISO 129-1:2004 ........................... 91
3. Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 8-40 : 2003 ......................................................... 91
4. Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 8-34 : 2002/ ISO 128-34: 2001 ........................... 91
5. Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 10-85: 2002/ ISO 128-34: 2001. ......................... 91
6. Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 2244:1999........................................................... 91
7. Một số phím tắt trong AutoCAD ..................................................................... 92
8. Ví dụ về các tiêu chuẩn trình bày bản vẽ kĩ thuật............................................. 93
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 97
MỤC LỤC ................................................................................................................ 98