Η κοιτίδα της Αναγέννησης υπήρξε η Ιταλία. Οι ιταλικές πόλεις, που συμμετείχαν στο αναγεννησιακό θαύμα παρουσιάζονται με θαυμασμό.

1. Ιταλικές πόλεις της Αναγέννησης

2. Αναγέννηση στις Ιταλικές πόλεις
 Από το 14ο αιώνα πολλοί δήμοι μετατράπηκαν σε σινιορίες και
πριγκιπάτα . Η άνοδος της αστικής τάξης και η ανάπτυξη του
εμπορίου στις ιταλικές πόλεις συνέλαβε στο μετασχηματισμό της
μεσαιωνικής κοινωνίας και οδήγησε στην οικονομική ευμάρεια και
στην ανάπτυξη των τεχνών , που έφτασε στο απόγειό της κατά την
περίοδο της Αναγέννησης .
 Οι μεγάλες πολιτικές και στρατιωτικές δυνάμεις της εποχής όπως η
Βενετία, η Φλωρεντία και η έδρα του παπισμού , Ρώμη , ευνοούν
την άνθηση και την ανανέωση της λογοτεχνίας, της ζωγραφικής,της
αρχιτεκτονικής ,της γλυπτικής και τωμ επιστημών,
προσανατολιζόμενες προς τα κλασικά πρότυπα της αρχαιότητας.
 Οι πόλεις αυτές διαδραματίζουν πρωτεύοντα ρόλο στις τέχνες και
τα γράμματα και το έργο καλλιτεχνών όπως ο Πετράρχης , Ο
Βοκάκιος, Ο Τζίοτο, Ο Μιχαήλ Άγγελος , Ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο
Ραφαήλ και ο Τσιτσιάνο ακτινοβολεί σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό
χώρο.

3. Η πολιτιστική άνοιξη ξεκίνησε από τις ακμαίες
οικονομικά ιταλικές πόλεις όπως η Φλωρεντία , η
Βενετία και η Ρώμη , ώστε να επεκταθεί αργότερα και
στην υπόλοιπη Ευρώπη .
Η οικονομική άνθηση στα αστικά κέντρα προκαλεί
πολιτιστικές διεργασίες με μορφές έκφρασης την
καλλιτεχνική και πνευματική δραστηριότητα . Όσο
φορά την αρχιτεκτονική , η απελευθερωμένη από την
θρησκεία γλυπτική και η εύπλαστη ζωγραφική
δημιουργούν μια ευχάριστη αισιόδοξη αντίληψη για
την ζωή σε αντίθεση με την μεσαιωνική νοοτροπία .

4. Η Αναγέννηση στην Φλωρεντία
 Η Φλωρεντία ως μια πόλη ιδιαίτερη
πολιτική , κοινωνική και φυσική περιουσία
έκανε την τέχνη της διαφορετική. Η τέχνη
για εκείνους ήταν κάτι παραπάνω από
απλή διακόσμηση. Ήταν η καθημερινή
τους ενασχόληση . Δρόμοι και πλατείες ,
έργα ζωγραφικής και γλυπτικής ,εκκλησίες
και μέγαρα αντικατόπτριζαν τόσο μια
θεώρηση του κόσμου όσο και μια αστική
ταυτότητα. Σε αυτή την πόλη συναντούμε
τον επιφανή Lorenzo de Medici και το
χαρισματικό θρησκευτικό μεταρρυθμιστή
Savonarola, τον αυλικό ποιητή Polizano
και ρον μαθηματικό και θεωρητικό Alberti.

6. Η Τοσκάνη θεωρείται τόπος γεννήσεως της
ιταλικής Αναγέννησης και η καλλιτεχνική
κληρονομιά της περιλαμβάνει δημιουργίες της
αρχιτεκτονικής, της ζωγραφικής και της γλυπτικής,
συγκεντρωμένες στις δωδεκάδες των μουσείων στις
κωμοπόλεις αλλά και πόλεων πέρα από την περιοχή.
Ίσως τα πιο γνωστά είναι τα Ουφίτσι και
το Μπαρτζέλλο (Bargello) στη Φλωρεντία. Η
Τοσκάνη ήταν ο τόπος γεννήσεως του Λεονάρντο
ντα Βίντσι, του Μικελάντζελο και του Ντάντε
Αλιγκέρι («ο πατέρας της ιταλικής γλώσσας»).
Το 1569 η Τοσκάνη, ενώ πρώτα ήταν χωρισμένη σε
πόλεις-κράτη, ενώθηκε απ'τους Μέδικους σ' ένα
μεγάλο δουκάτο. Το 1807 η Τοσκάνη έγινε βασίλειο
της Ετρουρίας. Το 1807 ενώθηκε με τη γαλλική
αυτοκρατορία και χαρίστηκε στην αδελφή του
Μεγάλου Ναπολέοντα, Ελίζα. Μέχρι την ενοποίηση
της Ιταλίας το 1859 αποτελούσε, ως Μεγάλο
Δουκάτο της Τοσκάνης, ανεξάρτητο κράτος.
Τοσκάνη

7. Ο κεκλιμένος Πύργος της Πίζας (Torre pendente di Pisa) ή απλά ο Πύργος
της Πίζας (Torre di Pisa) είναι το λεγόμενο στα ιταλικά «campanile»
(καμπαναριό), ή ανεξάρτητο κωδωνοστάσιο, του Καθεδρικού Ναού
της Ιταλικής πόλης της Πίζας και είναι γνωστός παγκοσμίως για την
ακούσια κλίση του. Βρίσκεται πίσω από τον Καθεδρικό Ναό και είναι το
τρίτο παλαιότερο οικοδόμημα στην Πλατεία του Ντουόμο, της Πίζας
(Piazza dei Miracoli) μετά τον Καθεδρικό Ναό και το κυκλικού σχήματος
Βαπτιστήριο της Πίζας, ενώ δίπλα βρίσκεται και το Κοιμητήριο.
Η κλίση του Πύργου άρχισε κατά τη διάρκεια της κατασκευής του και
οφειλόταν στην ανεπαρκή θεμελίωση πάνω στο έδαφος, καθώς ήταν
πολύ μαλακό με αποτέλεσμα να αδυνατεί να υποστηρίζει το βάρος της
υποδομής. 'Ηδη κατά τις δεκαετίες πριν την ολοκλήρωση της
κατασκευής, η κλίση αυξήθηκε και συνέχισε να αυξάνεται σταδιακά
μέχρι τη σταθεροποίηση του Πύργου (σύνδεση και την εν μέρει
διόρθωση του) από προσπάθειες που καταβλήθηκαν στα τέλη του 20ου
και αρχές του 21ου αιώνα.
Το υπέδαφός της περιέχει σίδηρο, λιγνίτη, υδράργυρο, μάρμαρο, αλάβαστρο. Το έδαφος
είναι εύφορο για καλλιέργειες. Διαρρέεται από τα ποτάμια Άρνο, Ομβρόνε, Τίβερη, Τσετσίνα.
Το έδαφός της είναι γενικά λοφώδες. Οι πεδιάδες της αποτελούν κατά βάση την κοιλάδα του
Άρνου. Στα ανατολικά της υψώνονται τα τοσκανικά Απέννινα.
Ο Κεκλιμένος Πύργος της Πίζας

8. Η Τοσκάνη αποτελείται από 10 επαρχίες:
1.Αρέτσο (Arezzo)
2.Γκροσσέτο(Grosseto)
3.Λιβόρνο (Livorno)
4.Λούκα (Lucca)
5.Μάσσα Καρράρα (Massa-Carrara)
6.Πίζα (Pisa)
7.Πιστόια(Pistoia)
8.Πράτο (Prato)
9.Σιένα(Siena)
10.Φλωρεντία(Firenze)

9. Βενετία
Το όνομα προέρχεται από τον αρχαίο λαό των Βένετων, που
κατοίκησαν την περιοχή από τον 10ο αιώνα π.ΧΗ πόλη
υπήρξε στην ιστορία πρωτεύουσα της Δημοκρατίας της
Βενετίας. Είναι γνωστή ως «Γαληνοτάτη», «Βασίλισσα
της Αδριατικής», «Πόλη του Νερού», «Πόλη των Μασκών»,
«Πόλη των Γεφυρών», «Επιπλέουσα Πόλη» και «Πόλη των
Καναλιών».
Η Δημοκρατία της Βενετίας υπήρξε πολύ μεγάλη ναυτική
δύναμη κατά τον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση, ορμητήριο
για τις Σταυροφορίες και τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου, καθώς
και πολύ σημαντικό κέντρο εμπορίου (ιδιαίτερα μεταξιού,
σιτηρών και μπαχαρικών) και τέχνης από τον 13ο μέχρι τα
τέλη του 17ου αιώνα. Αυτό κατέστησε τη Βενετία πλούσια
πόλη σε όλη την ιστορία της. Είναι επίσης γνωστή για τα
αρκετά καλλιτεχνικά της κινήματα, ιδιαίτερα στην περίοδο της
Αναγέννησης. Η Βενετία διεδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην
ιστορία της συμφωνικής μουσικής και της όπερας, ενώ
αποτελεί γενέτειρα του Αντόνιο Βιβάλντι

10. Μόδα και Αγορές
Το 14ο αιώνα πολλοί Βενετσιάνοι άρχισαν να φορούν εφαρμοστά
πολύχρωμα κολάν, των οποίων τα σχέδια υποδήλωναν την Compania
della Calza («Λέσχη Παντελονιού») στην οποία ανήκαν. Η Γερουσία της
Βενετίας ψήφισε νόμους κανονιστικούς των δαπανών, αλλά αυτό είχε
απλά ως αποτέλεσμα αλλαγές στη μόδα για να παρακάμψουν το νόμο.
Βαρετά ρούχα φοριόνταν πάνω από πολύχρωμα, που κατόπιν κόβονταν
για να φανούν τα κρυμμένα χρώματα με αποτέλεσμα την ευρεία χρήση
της αντρικής μόδας με «κοψίματα» το 15ο αιώνα. Σήμερα η Βενετία είναι
επίσης μεγάλο Ιταλικό κέντρο μόδας και εμπορικό, όχι σημαντικό όσο
το Μιλάνο, η Φλωρεντία και η Ρώμη, αλλά εφάμιλλο του Τουρίνου,
της Νάπολης και της Γένοβας. Ο οίκος «Ρομπέρτα ντι Καμερίνο» είναι ο
μόνος μεγάλος Ιταλικός οίκος μόδας που εδρεύει στη Βενετία. Ιδρυμένος
το 1945 είναι γνωστός για τις καινοτόμες τσάντες του που διαθέτουν υλικό
από Βενετσιάνους τεχνίτες και συνήθως καλύπτονται με τοπικό ύφασμα
από βελούδο και έχει πιστωθεί με την ιδέα της εύκολα αναγνωρίσιμης
επώνυμης τσάντας. Πολλές από τις μπουτίκ μόδας και τα
κοσμηματοπωλεία της πόλης βρίσκονται στη Γέφυρα του Ριάλτο και στην
Πλατεία του Αγίου Μάρκου. Σήμερα λειτουργούν στην πόλη τα
αριστοκρατικά καταστήματα Louis Vuitton και Ermenegildo Zegna.

11. Η Βενετία υπήρξε επί μακρόν
πηγή έμπνευσης για
συγγραφείς, ποιητές και
θεατρικούς συγγραφείς καθώς
η πόλη ήταν μια ιδιαίτερα
δημοφιλής τοποθεσία. Ήταν
επίσης στην πρώτη γραμμή
της τεχνικής εξέλιξης της
τυπογραφίας και των
εκδόσεων. Δύο από τους
γνωστότερους Βενετσιάνους
συγγραφείς ήταν ο Μάρκο
Πόλο στο Μεσαίωνα και
αργότερα ο Τζάκομο
Καζανόβα.
Λογοτεχνία

12. Ακμή της Αναγέννησης
 Η Αναγέννηση ενέπνευσε ένα κίνημα που τοποθετείται
προσεγγιστικά ανάμεσα στο 15ο και το 17ο αιώνα, και ξεκίνησε
στην Ιταλία κατά τον ύστερο Μεσαίωνα, από όπου και εξαπλώθηκε
στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ο όρος χρησιμοποιείται επίσης ως
ονομασία της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου, μα με μεγαλύτερη
ελευθερία, καθώς το κύμα των αλλαγών που επήλθαν δεν
εξαπλώθηκε με την ίδια ταχύτητα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ως
πολιτιστικό κίνημα, επέφερε την άνθηση της λογοτεχνίας,
της επιστήμης, της τέχνης, της θρησκείας και της πολιτικής
επιστήμης, καθώς και την αναβίωση της μελέτης κλασικών
συγγραφέων την ανάπτυξη της
γραμμικής προοπτικής στη ζωγραφική και τη σταδιακή, αλλά ευρέως
διαδιδόμενη, μεταρρύθμιση στην εκπαίδευση.

13. Παραδοσιακά, αυτή η πνευματική
μεταμόρφωση είχε
ως αποτέλεσμα να θεωρείται η
Αναγέννηση γέφυρα
μεταξύ του Μεσαίωνα και
της Σύγχρονης Εποχής. Αν και
κατά την Αναγέννηση έλαβαν
χώρα επαναστατικές καινοτομίες
σε πολλά πνευματικά πεδία,
καθώς και κοινωνικές και
πολιτικές αναταραχές, είναι ίσως
περισσότερο συνυφασμένη με
τα ρεύματα που διαμορφώθηκαν
στο χώρο της τέχνης, αλλά και
τη συμβολή παν-επιστημόνων
όπως ο Λεονάρντο ντα
Βίντσι και ο Μιχαήλ Άγγελος, οι
οποίοι ενέπνευσαν τον
όρο Homo Universalis (Καθολικός
Άνθρωπος)

14. Προέλευση
 Η πλειοψηφία των ιστορικών συμφωνεί ότι οι ιδέες που χαρακτηρίζουν την
Αναγέννηση πηγάζουν από τη Φλωρεντία του ύστερου 13ου αιώνα, ιδιαίτερα
από το συγγραφικό έργο των Ντάντε Αλιγκιέρι και Πετράρχη, καθώς και από
τα έργα ζωγραφικής του Τζιόττο ντι Μποντόνε . Ορισμένοι μελετητές
οριοθετούν χρονικά την Αναγέννηση με μεγάλη ακρίβεια: μια θεωρία
τοποθετεί την αρχή στο έτος 1401, οπότε και οι ιδιοφυείς
ανταγωνιστές Λορέντζο Γκιμπέρτι και Φιλίππο
Μπρουνελέσκι συναγωνίστηκαν για την ανάληψη της κατασκευής
των χάλκινων θυρών του Βαπτιστηρίου του Καθεδρικού Ναού της
Φλωρεντίας . Άλλοι ότι ο γενικότερος ανταγωνισμός μεταξύ καλλιτεχνών και
πολυμαθών όπως οι Μπρουνελέσκι, Γκιμπέρτι, Ντονατέλλο και Μαζάτσο για
την ανάληψη έργων πυροδότησε τη δημιουργικότητα που επέφερε την
Αναγέννηση. Ωστόσο εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο αντιγνωμιών το
γιατί το ρεύμα αυτό ξεκίνησε στην Ιταλία, και γιατί εκείνη τη συγκεκριμένη
εποχή. Επομένως, πολλές θεωρίες επιστρατεύτηκαν για να εξηγήσουν την
προέλευσή του.

15. Τέχνη
 Η πρώιμη Αναγέννηση γεφυρώνει τα
καλλιτεχνικά ρεύματα του Μεσαίωνα με εκείνα
της Ακμής της Αναγέννησης στην Ιταλία. Γενικά
είναι αποδεκτό, πως στη Βόρεια Ευρώπη η
Αναγέννηση ήρθε σε επίπεδο ωριμότητας
αργότερα, κατά το 16ο αιώνα.
 Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία της
αναγεννησιακής τέχνης είναι η ανάπτυξη της
άκρως ρεαλιστικής γραμμικής προοπτικής.
Στον Τζιόττο ντι Μποντόνε (1267-1337)
αποδίδεται η πρώτη μεταχείριση του
ζωγραφικού καμβά ως παραθύρου προς το
χώρο. Η ανάπτυξη τεχνικών προοπτικής ήταν
μέρος μιας ευρύτερης τάσης των τεχνών προς το
ρεαλισμό. Για τον ίδιο σκοπό, οι ζωγράφοι
ανέπτυξαν κι άλλες τεχνικές, μελετώντας το φως,
τη σκιά, και, όπως είναι πασίγνωστο στην
περίπτωση του Λεονάρντο ντα Βίντσι, της
ανατομίας του ανθρώπινου σώματος.

16. Πίσω από αυτές τις αλλαγές στην καλλιτεχνική μέθοδο, ήταν μια ανανεωμένη
επιθυμία απεικόνισης της ομορφιάς της φύσης, ενασχόλησης με τα αξιώματα
της αισθητικής, με τα έργα των Ντα Βίντσι, Μιχαήλ Άγγελου και Ραφαήλ
να αντιπροσωπεύουν καλλιτεχνικές κορυφώσεις που επρόκειτο να γίνουν
αντικείμενο μίμησης από άλλους καλλιτέχνες.Άλλοι αξιόλογοι δημιουργοί ήταν
ανάμεσα σε άλλους οι Σάντρο Μποττιτσέλλι, ο οποίος εργαζόταν για
τους Μεδίκους στη Φλωρεντία, ο Ντονατέλλο, από την ίδια πόλη, και
ο Τιτσιάνο στη Βενετία.
Η Δημιουργία του Αδάμ,
του Μιχαήλ Άγγελου λεπτομέρεια
της Καπέλα Σιξτίνα, 1508-1510
Η Γέννηση
της Αφροδίτης του Σάντρο
Μποττιτσέλλι, 1485
Η Σχολή των
Αθηνών του Ραφαήλ,
1510

17. Ταυτόχρονα, στις Κάτω Χώρες, αναπτύχθηκε μια ιδιαίτερα ζωντανή
καλλιτεχνική κουλτούρα, με τα έργα των Ούγκο φαν ντερ Χους και Γιαν
βαν Άικ να ασκούν επίδραση στην ανάπτυξη της ζωγραφικής στην Ιταλία,
τόσο σε ζητήματα τεχνικής με την εισαγωγή της λαδομπογιάς και του
καμβά, όσο και στυλιστικά με το νατουραλισμό στην απεικόνιση.
Αργότερα, το έργο του Πίτερ Μπρίγκελ του πρεσβύτερου θα ενέπνεε τους
καλλιτέχνες να πραγματευτούν θέματα από την καθημερινή ζωή
Παρθένος και
Βρέφος, 1480-
1490,
Φραγκφούρτη,
Μουσείο
Σταίντελ
Γιαν βακ Άικ :
Madonna Lucca, 1436,
Φραγκφούρτη, Μουσείο Σταίντελ
Ο Γάμος των Αρνολφίνι, 1434,
Λονδίνο, Εθνική Πινακοθήκη
Ούγκο φαν ντερ Χους:
The Mourning of Christ

18. Στο χώρο της αρχιτεκτονικής, ο Φιλίππο Μπρουνελέσκι (1377–1446) μελέτησε
τα ερείπια κτισμάτων της κλασσικής περιόδου και, κάνοντας χρήση των
πρόσφατα ανακαλυφθέντων γνώσεων του Βιτρουβίου, συγγραφέως του 1ου
αιώνα, καθώς και της ακμάζουσας επιστήμης των μαθηματικών, έδωσε μορφή
στο αναγεννησιακό στυλ που μιμήθηκε και βελτίωσε τις κλασσικές φόρμες. Το
μεγαλύτερο επίτευγμα του Μπρουνελέσκι ως μηχανικού είναι η κατασκευή
του θόλου του Καθεδρικού Ναού της Φλωρεντίας.Το πρώτο κτίριο που βασίστηκε
στις παραπάνω αρχές πιστεύεται πως είναι ο Ναός του Αγίου Ανδρέα
στη Μάντουα. Το εξέχον αρχιτεκτονικό επίτευγμα της Υψηλής Αναγέννησης ήταν
η ανοικοδόμηση της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου, όπου συνδυάστηκαν οι
ικανότητες των Μπραμάντε (1444–1514), Μικελάντζελο (1475–
1564), Ραφαήλ (1483-1520) και Μαντέρνο (1556-1629).

19. Ο Φιλίππος Μπρουνελλέσκι (Filippo
Brunelleschi, 1377 - 15 Απριλίο 1446) ήταν εξέχων
Ιταλός αρχιτέκτονας, μηχανικός και γλύπτης
της Αναγέννησης. Είναι περισσότερο γνωστός ως ο
επινοητής της προοπτικής στη ζωγραφική και για την
κατασκευή του θόλου στον καθεδρικό ναό
της Φλωρεντίας, αλλά το έργο του καλύπτει και άλλους
τομείς όπως γλυπτική, μαθηματικά, μηχανική ακόμη και
σχεδιασμό πλοίων. Τα περισσότερα από τα σωζόμενα
έργα του βρίσκονται σήμερα στη Φλωρεντία.
Φλωρεντία, ο τρούλλος της μητρόπολης Santa Maria del Fiore, 1420-36

20. Ο Ντονάτο Μπραμάντε, (1444 - 11 Απριλίου 1514) ήταν Ιταλός
αρχιτέκτονας. Εισήγαγε την αρχιτεκτονική της Αναγέννησης στο
Μιλάνο και τον ρυθμό της ακμής της Αναγέννησης στη Ρώμη, όπου ο
σχεδιασμός του για τη βασιλική του Αγίου Πέτρου απετέλεσε τη βάση
για το μετέπειτα σχέδιο που εκτέλεσε ο Μιχαήλ Άγγελος. Το Τεμπιέττο
(στην αυλή του Σαν Πιέτρο ιν Μοντόριο) σημάδευσε το ξεκίνημα της
ακμής της Αναγέννησης στη Ρώμη (1502), όταν ο Πάπας Ιούλιος
Β ανέθεσε τον Μπραμάντε να κτίσει έναν ναΐσκο, στο σημείο όπου ο
απόστολος Πέτρος θεωρείται ότι σταυρώθηκε. Γεννήθηκε ως Ντονάτο
ντι Πασκούτσο ντ'Αντόνιο και είναι επίσης γνωστός ως Μπραμάντε
Λάτζαρι.
Σχέδιο του Αγ.
Πέτρου, επάνω
από ένα σχέδιο
της πρότερης,
παλαιάς βασιλικής
Το σχέδιο που παρουσίασε
ο Μπραμάντε: ένας
Ελληνικός (= ισοσκελής)
σταυρός
Ο τρούλος,
όπως
σχεδιάστηκε
από τον
Μπραμάντε.

21. Ο Μικελάντζελο ντι Λοντοβίκο Μπουοναρότι Σιμόνι (, 6
Μαρτίου 1475 – 18 Φεβρουαρίου 1564), γνωστός περισσότερο
ως Μιχαήλ Άγγελος,
ήταν Ιταλός γλύπτης, ζωγράφος, αρχιτέκτονας και ποιητής της Αν
αγέννησης, που άσκησε απαράμιλλη επίδραση στην ανάπτυξη
της δυτικής τέχνης Σήμερα αναγνωρίζεται ως ένας από τους
σπουδαιότερους δημιουργούς στην ιστορία της τέχνης. Υπήρξε ο
μοναδικός καλλιτέχνης της εποχής, του οποίου η βιογραφία
εκδόθηκε πριν τον θάνατό του, στους Βίους του Τζόρτζιο Βαζάρι,
ο οποίος επέλεξε να τον τοποθετήσει στην κορυφή των
καλλιτεχνών, χρησιμοποιώντας για τον Μιχαήλ Άγγελο το
προσωνύμιο ο θεϊκός
Η δημιουργία του Αδάμ, οροφή της
Καππέλλα Σιστίνα
Tondo Doni, 1506-1508,
Φλωρεντία, Ουφίτσι
Το Προπατορικό αμάρτημα και η
Έξωση, οροφή της Καππέλλα
Σιστίνα

22. Ο Ραφαέλο Σάντσιο ντα Ουρμπίνο ( 28 Μαρτίου ή 6 Απριλίου 1483 - 6
Απριλίου 1520), γνωστός ως Ραφαήλ,
ήταν Ιταλός ζωγράφος και αρχιτέκτονας της πρώιμης Αναγέννησης. Το έργο
του θαυμάζεται για τη σαφήνεια των μορφών, την ευκολία της σύνθεσης και
την οπτική επίτευξη του νεοπλατωνικού ιδεώδους του ανθρώπινου
μεγαλείου Υπήρξε ένας από τους επιφανέστερους καλλιτέχνες της εποχής
του, του οποίου η φήμη και η αξία υπήρξαν ανάλογες με εκείνες του Μιχαήλ
Άγγελου και του Λεονάρντο ντα Βίντσι.
Η Αγία
Οικογένεια,
1518
(Λούβρο)
Ο Θρίαμβος της Γαλάτειας, 1512
Η
Μεταμόρφωση
, 1520,
ολοκληρώθηκε
μετά τον
θάνατό του.

23. Ο Κάρλο Μαντέρνο (1556 -
30 Ιανουαρίου 1629) ήταν
ένας Ιταλοελβετός αρχιτέκτω
ν, γεννημένος στο Τιτσίνο, ο
οποίος έχει αναγνωριστεί ως
ένας από τους πατέρες της
τεχνοτροπίας της Μπαρόκ
αρχιτεκτονικής. Οι
προσόψεις που δημιούργησε
για τη Σάντα Σουζάνα,
τη Βασιλική του Αγίου
Πέτρου και τον Σαντ' Αντρέα
ντέλα Βάλλε είχαν τεράστια
συμβολή στην εξέλιξη του
Ιταλικού Μπαρόκ. Συχνά
αναφέρεται ως αδερφός του
γλύπτη Στέφανο Μαντέρνο,
αν και η εκδοχή αυτή δεν
είναι καθολικά αποδεκτή.
Αρχική του εργασία ήταν η κοπή μαρμάρου,
και αυτή του η ενασχόληση τον βοήθησε
αργότερα στα αρχιτεκτονικά του σχέδια. Το
πρώτο του προσωπικό έργο, η πρόσοψη
μιας αρχαίας εκκλησίας, της Σάντα Σουζάνα,
το έφερε σε πέρας με αυτοπεποίθηση και
ωριμότητα. Ήταν μια από τις πρώτες
Μπαρόκ προσόψεις που έσπασαν τις
συμβάσεις του μανιερισμού, τεχνοτροπία
που εκφράζεται στο απόγειό της
στην Εκκλησία του Ιησού. Η κατασκευή είναι
ένας δυναμικός ρυθμός από κολόνες και
παραστάδες, με προεξέχων το κύριο τμήμα
και συμπυκνωμένη κεντρική διακόσμηση να
προσθέτουν πολυπλοκότητα στην
κατασκευή. Παρατηρείται μια παιχνιδιάρικη
διάθεση με τους κανόνες του κλασικού
αρχιτεκτονικού σχεδίου, η οποία εξακολουθεί
να διατηρεί κάποια αυστηρότητα.

24. Εργασία στον Άγιο Ανδρέα
Ακόμη και το αριστούργημα του Μαντέρνο, ο Σαντ' Αντρέα ντελα Βάλλε, δεν
βασίζεται αποκλειστικά σε δικά του σχέδια. Εκεί δημιούργησε την πρόσοψη
και το θόλο, το δεύτερο μεγαλύτερο που υψώνεται στον ουρανό της Ρώμης.
Η εκκλησία σχεδιάστηκε από τους Τζουζέπε Φραντσέσκο
Γκριμάλντι και Τζάκομο ντέλλα Πόρτα το 1540. Ακολουθεί το τυπικό σχέδιο
των Ιησουϊτών, σε σχήμα σταυρού, με το φαρδύ του κλήτος χωρίς
διαδρόμους, με παρεκκλήσια περα από αψιδωτά ανοίγματα. Η Αγία Τράπεζα
βρίσκεται στο κέντρο του σταυρού, φωτισμένη από τα παράθυρα του θόλου
του Μαντέρνο (στον οποίο φιλοτέχνησε τις τοιχογραφίες ο Τζοβάννι
Λανφράνκο το 1621-25). Το αρχικό σχέδιο φτιάχτηκε το 1608. Η κατασκευή
κράτησε από το 1621 έως το 1625. Όταν ο Μαντέρνο απεβίωσε ο θόλος είχε
φτιαχτεί κατά το ήμισυ, ολοκληρώθηκε όμως σύμφωνα με το δικό του όραμα
από τον Κάρλο Φοντάνα. Η πρόσοψη ολοκληρώθηκε από τον Κάρλο
Ραϊνάλντι με ορισμένες παραλλαγές.
Ο θόλος του Σαντ' Αντρέα
ντελα Βάλλε, ο δεύτερος
μεγαλύτερος που υψώνεται
στον ουρανό της Ρώμης.

25. Την περίοδο αυτή αξιοποιούνται οι ελληνορωμαϊκοί ρυθμοί κιόνων:
ο Τοσκανικός, ο Δωρικός, ο Ιωνικός, ο Κορινθιακός και
ο Σύνθετος. Αυτοί μπορεί να έχουν λειτουργικό ρόλο, υποστηρίζοντας για
παράδειγμα μια τοξωτή στοά ή ένα επιστύλιο,
ή εντελώς διακοσμητικό ρόλο, τοποθετημένοι ως παραστάδες ενάντια σε έναν τοίχο.
Κατά την Αναγέννηση, οι αρχιτέκτονες προσπαθούσαν
να χρησιμοποιούν τους κίονες, τις παραστάδες και τους θριγκούς ως ολοκληρωμένο σύ
στημα. Ένα από τα πρώτα κτίσματα που χρησιμοποίησαν παραστάδες με τον τρόπο
αυτό ήταν το Παλαιό Σκευοφυλάκιο (1421–1440) του Μπρουνελέσκι.
Αψίδες, ημικυκλικές ή (στη Μανιεριστική τεχνοτροπία) κατατετμημένες,
απαντώνται συχνά στις τοξωτές στοές, στηριγμένες σε κάθετες δοκούς ή σε κίονες με κι
ονόκρανα. Πιθανώς να
υπάρχει θριγκός ανάμεσα στο κιονόκρανο και την αρχή της αψίδας. Ο Αλμπέρτι (1404-
1472) ήταν ένας
από τους πρώτους που έκαναν χρήση της αψίδας σε μνημειακά κτίρια. Οι αναγεννησιακ
οί θόλοι δεν διαθέτουν νεύρα. Είναι ημικυκλικοί ή κατατετμημένοι σε τετράγωνη κάτοψη,
σε αντιδιαστολή με τους γοτθικούς που συχνά είναι σε ορθογώνια.

26. Επιστήμη
Η επανανακάλυψη των αρχαίων κειμένων και
η εφεύρεση της τυπογραφίας εκδημοκράτισαν τη μάθηση και
επέτρεψαν την ταχύτερη διάδοση των ιδεών. Ωστόσο η
πρώτη περίοδος της ιταλικής Αναγέννησης θεωρείται συχνά ως
εποχή επιστημονικής οπισθοδρομικότητας: οι ουμανιστές ευνό
ησαν τη μελέτη των ανθρωπιστικών επιστημών σε βάρος της φ
υσικής φιλοσοφίας και των εφαρμοσμένων μαθηματικών.
Η ευλάβεια που έδειξαν
απέναντι στις κλασσικής πηγές εδραίωσε περαιτέρω τις απόψει
ς του Αριστοτέλη και του Πτολεμαίου αναφορικά με την ερμηνεί
α του σύμπαντος.

27. Παρόλο που, γύρω στο 1450,
τα συγγράμματα του Νικολάου Κουζάνου (140
1–
1464) προετοίμαζαν το έδαφος για την ηλιοκεν
τρική θεωρία του Κοπέρνικου (1473-1543),
αυτό δεν έγινε με επιστημονική μέθοδο.
Η επιστήμη και η τέχνη συμβάδιζαν
κατά την πρώιμη Αναγέννηση, με πολυμαθείς
καλλιτέχνες, όπως ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, να
πραγματοποιούν μέσω της παρατήρησης σχέδ
ια της ανθρώπινης ανατομίας και της φύσης.
Ο Ντα Βίντσι, επιπροσθέτως,
πραγματοποίησε ελεγχόμενα πειράματα
αναφορικά με τη ροή του νερού, την ιατρική αν
ατομή πτωμάτων και τη συστηματική μελέτη τη
ς κίνησης και της αεροδυναμικής. Για την επινό
ηση βασικών αρχών της ερευνητικής μεθόδου
ο Αυστριακός φυσικός και συγγραφέας Φρίτζο
Κάπρα τον χαρακτηρίζει «πατέρα της σύγχρον
ης επιστήμης»

28. Η ανακάλυψη το 1492 του Νέου Κόσμου από το Χριστόφορο
Κολόμβο (1451-1506) κλόνισε την κλασσική κοσμοθεωρία, καθώς
τα έργα του Πτολεμαίου και του Γαληνού στη γεωγραφία και την
ιατρική αντίστοιχα βρέθηκαν να βρίσκονται σε ασυμφωνία με τις
καθημερινές παρατηρήσεις: έτσι δημιουργήθηκε πρόσφορο
έδαφος αμφισβήτησης των επιστημονικών θεωριών. Ενώ
η Προτεσταντική Μεταρρύθμιση και
η Αντιμεταρρύθμιση συγκρούονταν, το αναγεννησιακό ρεύμα στις
χώρες του βορρά παρουσίασε αποφασιστική μεταστροφή της
εστίασης από τη φυσική φιλοσοφία του Αριστοτέλη προς
τη χημεία και τη βιολογία (βοτανική, ανατομία και ιατρική). Η
αποφασιστικότητα διερεύνησης των κάποτε αναμφισβήτητων
αληθειών και η αναζήτηση απαντήσεων σε νέα ερωτήματα είχε
ως αποτέλεσμα μια περίοδο μεγάλης προόδου στον επιστημονικό
τομέα.

29. Ορισμένοι μελετητές
αντιμετωπίζουν τα παραπάνω ως
«επιστημονική επανάσταση», η
οποία σηματοδότησε την αρχή
της σύγχρονης εποχής.Άλλοι ως
επιτάχυνση μιας συνεχούς
διαδικασίας η οποία εκτείνεται από
την αρχαιότητα μέχρι τις ημέρες
μας. Ανεξαρτήτως αυτού, κατά
γενική συμφωνία η περίοδος της
Αναγέννησης συνοδεύτηκε από
σημαντικές αλλαγές στον τρόπο
που οι άνθρωποι αντιλαμβάνονταν
το σύμπαν και στις μεθόδους που
χρησιμοποιούσαν για να εξηγήσουν
τα φυσικά φαινόμενα.

30. Παραδοσιακά η αρχή τοποθετείται το έτος 1543, οπότε και
τυπώθηκαν για πρώτη φορά τα έργα «De humani corporis
fabrica» («Περί του τρόπου που λειτουργεί το ανθρώπινο σώμα»)
του Αντρέα Βεζάλιους, το οποίο έδωσε νέα ώθηση στην πρακτική της
ανατομής, της παρατήρησης και της μηχανιστική άποψη για την
ανατομία, καθώς επίσης και το έργο «De revolutionibus orbium
coelestium» («Περί της περιστροφής των ουράνιων σφαιρών») του
Κοπέρνικου. Η επαναστατική άποψη που εκφράστικε στο τελευταίο
ήταν πως είναι η Γη που κινείται γύρω από τον Ήλιο. Σημαντικές
επιστημονικές πρόοδοι συντελέστηκαν την περίοδο αυτή επίσης από
τους Γαλιλαίο Γαλιλέι (1564-1642), Τυχό Μπραχέ (1546-1601)
και Γιοχάνες Κέπλερ (1571-1630).

32. Η ίσως σημαντικότερη αποκάλυψη της εποχής, δεν ήταν μια
συγκεκριμένη ανακάλυψη, αλλά μάλλον μια διαδικασία για την
πραγματοποίηση ανακαλύψεων: η επιστημονική μέθοδος .Αυτός ο
επαναστατικός νέος τρόπος μάθησης εστίαζε στις εμπειρικές
παρατηρήσεις και τα μαθηματικά, απορρίπτοντας
την τελεολογία του Αριστοτέλη για χάρη της μηχανικής
φιλοσοφίας. Ανάμεσα στους προπάτορες της θεώρησης αυτής ήταν
οι Κοπέρνικος, Γαλιλαίος και Φράνσις Μπέηκον (1561-1626). Η
νέα επιστημονική μέθοδος συνέβαλε στην πραγματοποίηση
μεγάλων ανακαλύψεων στα πεδία της αστρονομίας, της φυσικής
,της βιολογίας και της ανατομίας.

33. Πορτραίτο του αστρονόμου και
φυσικομαθηματικού Γαλιλαίου
Γαλιλέι (1564 - 1642), έργο
του Οττάβιο Λεόνι.
Ο Φλαμανδός Αντρέα Βεζάλιους (1514 – 1564)
υπήρξε ιατρός
και καθηγητής της ανατομίας, καθώς και συγγραφέας
βιβλίων που άσκησαν μεγάλη επιρροή στον επιστημονικό
του τομέα

34. Θρησκεία
 η Αναγέννηση άσκησε βαθειά επιρροή
στη θεολογία της εποχής, ιδίως στον
τρόπο που οι άνθρωποι
αντιλαμβάνονταν τη σχέση ανάμεσα
στο Θεό και τον άνθρωπο. Πολλοί από
τους εξέχοντες θεολόγους της εποχής
ήταν οπαδοί της ουμανιστικής μεθόδου,
όπως ο Έρασμος (1466-1536), ο Ούλριχ
Ζβίγγλιος (1484-1531), ο Τόμας
Μορ (1478-1535), ο Μαρτίνος
Λούθηρος (1483-1546) και ο Ιωάννης
Καλβίνος (1509-1564).
Ο Μαρτίνος Λούθηρος (1483 - 1546) καλείται
σε απολογία στη Δίαιτα της Βορμς (1521),
όπου και αρνείται να ανακαλέσει τις θέσεις
του. Έργο του Άντον φον Βέρνερ, 1877.

35. Το ενωμένο Ιταλικό κράτος διαμορφώθηκε το 1861, όταν τα ανεξάρτητα κρατίδια της χερσονήσου
ενώθηκαν για να σχηματίσουν το Βασίλειο της Ιταλίας.Στην Ιταλική Ένωση συνέλαβαν διανοούμενοι όπως ο
Ματζίνι, ο Τζιομπέρτι , ο Κατανέο, πολιτικοί όπως ο Καβούρ και αρχηγοί όπως ο Βίκτωρ Εμμανουήλ Β και ο
Τζουζέπε Γκαριμπάλντι.
Πρώτη πρωτεύουσα του ιταλικού κράτους ορίτηκε το Τορίνο ,στην συνέχεια τοο 1865 η Φλωρεντία και μετά
την νίκη εναντίον των υποστηρικτών του παπικού κράτους το 1870 η Ρώμη .
Η Αναγεννησιακή περίοδος της Ευρώπης ξεκίνησε στη Ιταλία τον 14ο και 15ο αιώνα .Η Αναγέννηση στην
Ιταλία γεννήθηκεστην Φλωρεντία , ένα εύπορο μεσαιωνικό τραπεζικό και εμπορικό κέντρο. Γνωρίζουμε τους
παρακάτω καλλιτέχνες που το ταλέντο τους άνθισε στην πόλη :
Λεονάρντο Ντα Βίντσι
Σάντρο Μποττιτσέλλι
Ντονατέλλο Μιχαήλ Άγγελος

36. Η Φλωρεντιανή
Αναγέννηση
συγκέντρωσε τους
διασημότερους
καλλιτέχνες όλης
της ιστορίας . Η
Μόνα Λίζα του
Λεονάρντο Ντα
Βίντσι και το
άγαλμα του
Μιχαήλ Άγγελου ο
Δαβίδ είναι δύο
έργα που
πιστώνονται στην
αναγέννηση της
κλασικής σκέψης.

37. Πηγές πληροφοριών :
https://el.wikipedia.org/wiki/Βικιπαίδεια
https://www.slideshare.net/PeterTzagarakis/10-
61416229
https://www.youtube.com/watch?v=srO2FVj77-w

38. Τέλος
Κουστένη Γεωργία
Β1 2021-2022