Bu çalışma kapsamında bir yerleşim planı verilen şehrin su ihtiyacını karşılamak için isale hattı tasarımı yapılmıştır. Yerleşim biriminde 110 konut, 6 park, 3 alışveriş merkezi, 2 fabrika,2 tarla ve 1 okul bulunuyor.

1. Ders; Su Temini ve Çevre Sağlığı
Konu; WaterCAD Programı Yardımıyla İsale Hattı
Tasarımı
WaterProof çalışma grubu;
M.Lemar ZALMAİ
Çağrı UYSAL
Onur KIZILDAMAR
Eren ÇOKSEVER
Mehmet ŞEN
Nurbaki AYAZ
26/12/2011

2. İÇERİK
• Proje kapsamı
• WaterCAD tanıtımı
• Düğüm noktalarına düşen debilerin hesabı
• WaterCAD çizim, hesap ve sonuçları
• Bulgular
• Sonuçlar
• Öneriler

3. Proje Kapsamı
 Yerleşim planı verilen şehrin su ihtiyacını karşılamak için isale
hattı tasarımı yapılacaktır.
 Yerleşim biriminde 110 konut, 6 park, 3 alışveriş merkezi, 2
fabrika,2 tarla ve 1 okul bulunuyor.

4. 0 700 1550 3040 3760 4485 5185
Series1 915 917 918 921 917 916 915
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
Topografya

5. İsale Hattı Tasarımı;
Şehrin yakınında bir hazneden su sağlanacak,
 Topografik durum elverdiğince cazibeli akımla suyun iletimi
sağlanacak; dolayısıyla minimum sayıda pompa kullanılacak
Gereken isale hattı ekipmanları tasarımda kullanılacak,
Hesaplar WaterCAD aracılığıyla yapılacak,

6. WaterCAD;
 WaterCAD hem döngüsel yapıları hem de dallanmalı yapıları
çözebilir,
 Pompalı ve check-valve’li sistemleri çözebilir,
 Gradyan Metodu kullanarak hesaplama yapar,
 Hem kararlı durum analizi hem de zamana bağlı simülasyon,
 Su kalitesi analizi,
 Yangın debisi analizi,
 Maliyet Hesabı yapabilir.

7. Nüfus ve Debi hesapları
maxQs=1.5*maxqg*N
Maxqg (lt/N.g) nüfus MaxQg (lt/gün) MaxQsa(lt/sa) MaxQsa(m^3/sa)
Konut: 200 524 104800 6550,00 6,5500
Okul: 50 350 17500 1093,75 1,0938
Tarla: 0 0 56000 3500,00 3,5000
Fabrika: 0 0 28000 1750,00 1,7500
Avm: 0 0 17000 1062,50 1,0625
Park: 0 0 6000 375,00 0,3750
A>30 ise N=10*A;

8. Hesapta İzlenen Yol;
 İlk aşamada yerleşim planında hangi dağıtım noktasından (junction) hangi yapılara
su gönderileceği tespit edildi.

9. Düğüm Noktaları Paylaşım Durumuna Göre İhtiyaç
Debisi

10. Kabuller;
Kararlı akım,
SI birim sistemi,
Hazen-Williams formülü,
C katsayısı 150,
Boru çapları 100 mm ve malzeme PVC olarak
girildi.

11. Junction Noktalarına Hesaplanan Debiler Atanması

12.  Boru Özellikleri Girilmesi

13. Şebeke çalıştırıldığında sorunları izleyebilmek için sınır koşullar
renklendirme yapılarak programda tanımlandı.
Renklendirme

14. Pompa Atama
 Cazibeli akım ile iletim sağlayabilmek amacıyla minimum sayıda pompa kullanılacaktır.

15. Program Çalıştırıldı.
 Borularda hız kontrolünün yapılması ve dağıtım noktalarında maksimum basınç
koşulunun sağlanıp sağlanmadığı kontrol edildi.

16. Borularda Hız Kontrolü
 Kırmızı renkli borularda hızın değeri fazla; boru
çapları arttırılarak program yeniden çalıştırılmalı.
 Yeşil renkli borularda hız çok az ;boru çaplarının
düşürülmesi gerektiği anlaşıldı.

17. Kırmızı renkli borularda hız değeri 2 m/sn ’den büyük çıktığı için
boru çapları arttırıldı. (Q=V*A)
1.Düzeltme

18. 2. Düzeltme;

19. 3.Düzeltme;

20. İşletme Basıncı Düzeltmesi
Dağıtım Noktalarında işletme basıncı sınır değerden küçük olduğundan
Pompa D , Pompa E ile değiştirildi

21. Boru11, Boru 24 veBoru 27’nin hızları ,boru çapları 75mm’e düşürülmesine
rağmen istenen değere ulaşmadı.(V=0.3’ün altında)

22. Çözüm Olarak;
 6 nolu düğüm noktasından 13 nolu düğüm noktasına 4 konut
aktarılarak ihtiyaç debisi arttırıldı ve 11 nolu boruda suyun akış hızı
arttırıldı.
 18 nolu düğüm noktasından 19 nolu düğüm noktasına 2 konut
aktarılarak ihtiyaç debisi arttırıldı ve 27 nolu boruda suyun akış hızı
arttırıldı.
 14 nolu düğüm noktasından 15 nolu düğüm noktasına 2 konut
aktarılarak ihtiyaç debisi arttırıldı ve 24 nolu boruda suyun akış hızı
arttırıldı.

23. Son Durum
 En son sınır değerler kontrol edilerek isale hattının sorunsuz
çalışması sağlandı.

24. Boru Son Durum Raporu
Label
Length
(m)
Boru Çapı
(mm)
(mm)
Material
Hazen-
Williams
C
Check
Valve?
Discharge
(m³/hr)
Upstream
Structure
Hydraulic Grade
(m)
Downstream
Structure
Hydraulic
Grade (m)
Pressure
Pipe
Headloss
(m)
Headloss
Gradient
(m/km)
BORU1 700 400 PVC 150 false 575.4603 974.93 972.9 2.03 2.89
BORU01 750 500 PVC 150 false 732.7313 910 908.85 1.15 1.53
BORU2 850 350 PVC 150 false 470.1851 972.9 969.66 3.24 3.82
BORU02 750 500 PVC 150 false 732.7313 976.07 974.93 1.15 1.53
BORU3 790 250 PVC 150 false 237.631 969.66 965.27 4.39 5.55
BORU4 700 200 PVC 150 false 94.5519 965.27 963.18 2.09 2.99
BORU5 720 100 PVC 150 false 39.7121 963.18 950.56 12.62 17.53
BORU6 1,100.00 250 PVC 150 false 111.046 974.93 973.44 1.49 1.36
BORU7 1,100.00 200 PVC 150 false 46.3251 972.9 972.03 0.88 0.8
BORU8 1,100.00 250 PVC 150 false 179.0604 969.66 966.04 3.62 3.29
BORU9 700 200 PVC 150 false 90.6791 965.27 963.34 1.94 2.76
BORU10 700 100 PVC 150 false 28.2648 963.18 956.64 6.54 9.34
BORU11 700 75 PVC 150 false 13.5121 950.56 943.79 6.77 9.67
BORU12 550 100 PVC 150 false 15.0338 963.34 961.74 1.6 2.9
BORU13 650 100 PVC 150 false -29.7953 956.64 963.34 6.69 10.3
BORU14 725 100 PVC 150 false 39.9504 956.64 943.79 12.85 17.73
BORU15 850 100 PVC 150 false 22.2528 961.74 956.64 5.1 6
BORU16 700 100 PVC 150 false 12.346 973.44 972.03 1.41 2.01
BORU17 850 75 PVC 150 false 11.3837 972.03 966.04 5.98 7.04
BORU18 790 200 PVC 150 false 130.744 966.04 961.74 4.3 5.44
BORU19 800 100 PVC 150 false 46.3 973.44 954.8 18.64 23.3
BORU20 950 150 PVC 150 false 64.2 961.74 956.12 5.63 5.92
BORU21 500 100 PVC 150 false 28.1096 954.8 950.18 4.62 9.24
BORU22 650 100 PVC 150 false -11.6404 953.63 954.8 1.17 1.8
BORU23 500 75 PVC 150 false -8.1404 951.74 953.63 1.89 3.77
BORU24 650 75 PVC 150 false -6.3904 950.18 951.74 1.56 2.4
BORU25 350 100 PVC 150 false 28.9542 956.12 952.7 3.42 9.77
BORU26 450 100 PVC 150 false -22.1458 953.44 956.12 2.68 5.94
BORU27 400 75 PVC 150 false -5.5458 952.7 953.44 0.74 1.86

25. Düğüm Noktaları Son Durum Raporu
Label
Elevation
(m)
Zone Type
Base
Flow
(m³/hr)
Pattern
Demand
(Calculate
d) (m³/hr)
Calculated
Hydraulic Grade
(m)
Pressure
(kPa)
Pressure Head
(m)
1 915 Zone-1 Demand 46.225 Fixed 46.225 974.93 586.52 59.93
2 917 Zone-1 Demand 58.95 Fixed 58.95 972.9 547.11 55.9
3 918 Zone-1 Demand 53.4938 Fixed 53.4938 969.66 505.59 51.66
4 919.5 Zone-1 Demand 52.4 Fixed 52.4 965.27 447.98 45.77
5 921 Zone-1 Demand 26.575 Fixed 26.575 963.18 412.84 42.18
6 917 Zone-1 Demand 26.2 Fixed 26.2 950.56 328.44 33.56
7 917 Zone-1 Demand 52.4 Fixed 52.4 973.44 552.34 56.44
8 918 Zone-1 Demand 47.2875 Fixed 47.2875 972.03 528.75 54.03
9 920.5 Zone-1 Demand 59.7 Fixed 59.7 966.04 445.73 45.54
10 918.5 Zone-1 Demand 59.325 Fixed 59.325 961.74 423.21 43.24
11 919 Zone-1 Demand 45.85 Fixed 45.85 963.34 433.94 44.34
12 917 Zone-1 Demand 40.3625 Fixed 40.3625 956.64 388 39.64
13 916 Zone-1 Demand 53.4625 Fixed 53.4625 943.79 272 27.79
14 917.5 Zone-1 Demand 6.55 Fixed 6.55 954.8 365.04 37.3
15 918 Zone-1 Demand 34.5 Fixed 34.5 950.18 314.92 32.18
16 919.7 Zone-1 Demand 1.75 Fixed 1.75 951.74 313.58 32.04
17 918 Zone-1 Demand 3.5 Fixed 3.5 953.63 348.67 35.63
18 916 Zone-1 Demand 13.1 Fixed 13.1 956.12 392.62 40.12
19 915.5 Zone-1 Demand 34.5 Fixed 34.5 952.7 364.06 37.2
20 915 Zone-1 Demand 16.6 Fixed 16.6 953.44 376.23 38.44

26. Sonuç;
Sonuç olarak 1 pompa ile yerleşim alanının
tamamına ihtiyaç kadar su iletimi sağlanmıştır.
İsale hattı tasarlanırken mümkün olduğu kadar
ekonomik bir sistem kurmak için çalışılmıştır

27. Öneri;
 Pompa kullanımı maliyeti yükselttiği için eğer mümkünse
rezervuarın daha yüksek bir yere yerleştirilmesi maliyeti
düşürebilir.

28. Kaynaklar
 http://www.e-kutuphane.imo.org.tr/
 http://www.bentley.com/tr-TR/Products/WaterCAD/
 yeni.imo.org.tr/resimler/dosya_ekler/a888e9579948038_ek.pdf