Adapatado e corrixido de Alfonso Sancho vía www.trompiletras.com

1. O complemento directo (CD) É a función sintáctica sobre a que recae a acción do verbo, normalmente un substantivo ou unha unidade equivalente que algúns verbos predicativos esixen para ter significado completo. Son os verbos transitivos, que se refiren a accións que transitan dende o actor ao obxecto. comprar (algo ou alguén) querer (algo ou alguén) desexar (algo ou alguén)

2. Quen pode desempeñar o CD S.N. Desexámosche un feliz ano S.Prep. coa prep. a Chamei a Manel Pronome persoal átono Empurrou no claramente Oración Espero que a festa saia ben

3. O CD e a preposición a Paco quere a moto. Pepe quere a De entrada, en galego o CD constrúese sen preposición … aínda que o seu referente sexa unha persoa. O seu uso indiscriminado nestes casos débese ao castelán. a moza *Pepe quere á (a+a) moza

4. O CD e a preposición a Como norma xeral, o CD non leva preposición en galego: O lobo matou a ovella. Polo tanto, a diferenza do castelán, en galego débese evitar o seu uso: Vou visitar un amigo / * Vou visitar a un amigo Vin o teu pai na feira / * Vin a o teu pai na feira Levo a miña nai á casa / * Levo á miña nai á casa

5. O CD e a preposición a Cando se emprega a preposición a ? Con nomes propios: Vin a Xosé . Cos pronomes persoais tónicos: Chameite a ti . Para indicar reciprocidade cos indefinidos un e outro . Tamén con todos : Os nenos chamáronse os uns a os outros. Agardounos a todos fóra.

6. O CD e a preposición a Beneficia o estudo a memoria. á Tamén cando se quere evitar a ambigüidade co suxeito, emprégase a con CD inanimados. Beneficia a memoria ao estudo.

7. CD pleonástico Non vin a Paco. A Paco non o vin. Romperon esta porta e entraron. Esta porta rompéron a e entraron. CD pleonástico Cando o CD se antepón, o verbo increméntase cun pronome átono pleonástico.

8. Referente do CD consabido – Viches a Paco ? – Non, non o vin. o SN substitúese no discurso polos átonos: o, a, os, as. – Entregaches as solicitudes ? – Si, presentein as no Concello. Cando o referente do CD xa é coñecido polos interlocutores

9. A construción reflexiva O suxeito realiza sobre a súa persoa unha acción que tamén se pode realizar sobre algo ou alguén. Antón lavou se O pronome persoal reflexivo se fai referencia aquí ao suxeito. En galego esta construción é posíbel cando coinciden suxeito e CD: Ti peitéas te / Ti peiteas o cabelo Se o CD xa está expreso non cabe o uso do reflexivo: *Eu lavei me as mans Outros verbos que non admiten en galego a reflexividade son: *Ela sentou se no chan *Caíu se da cadeira *Espertei me con pesadelos *Casarei me aos 60 anos

10. Identificación do CD Comproba que a oración é predicativa e o verbo transitivo: Levei unha torta ao cumpreanos. 2. Trata de substituír o CD por o , a , os , as (ou os seus alomorfos). El fai o que quere / El fai no 3. Se a oración admite a conversión pasiva, o CD quedaría como suxeito paciente. O lobo comeu a ovella / A ovella foi comida polo lobo E non te fíes de que o verbo conteste as famosas preguntiñas Que? ou Que cousa? e A quen? para identificar o CD e o CI

11. O suplemento (Supl) É un complemento que “completa” o significado dun verbo que necesariamente esixe un complemento con preposición. É desempeñado por un SPrep cunha determinada preposición esixida polo significado do verbo: a, de con, en... Aseméllase semanticamente ao CD e sintacticamente ao CC. Necesita de preposición imposta polo verbo. Non falo de fútbol contigo. Creo en todo o que me dis.

12. O suplemento (Supl) Pódese substituír polo pronome iso , mais a preposición non desaparece. Ela falaba de asuntos dispares Ela falaba diso Non cre na sorte Non cre niso

13. Suplemento / CD Mentres o CD se conmuta por pronomes átonos, o Suplemento substitúese por pronomes tónicos. Hoxe os nenos ven Dani estivo preguntando por Tamara. a televisión. demasiado a por ela

14. Suplemento / CD A diferenza do CD, non esixe un pronome pleonástico cando se antepón ao verbo. Gonzalo conseguiu bicar esa moza . A esa moza conseguiu na bicar Gonzalo. As súas axilas ulían a Sanex . A Sanex ulían as súas axilas. O suplemento anteposto non esixe incremento algún no V

15. Suplemento / CD O CD pode construírse con ou sen preposición, o Suplemento necesita da preposición seleccionada polo verbo. Mariña esqueceu os donuts. Mariña esqueceuse dos donuts.

16. Suplemento / CC Marta acabou cos seus aforros . Eloi acabou con rapidez . É cos seus aforros co que acabou Marta. É con rapidez como acabou Eloi. Mantense a preposición Pérdese a preposición Suplemento Complemento circunstancial

17. Suplemento / CC Falaban de música . Falaban de memoria É de música do que falaban. É de memoria como falaban. Mantense a preposición Pérdese a preposición

18. O complemento indirecto (CI) Función que indica quen é o beneficiario ou destinatario da acción verbal Pode ser desempeñado por un Sprep (prep. a e para ) ou un pronome átono (me-nos, che-vos, lle-lles). Entreguei lle a carta a Eloi . Vou che contar un segredo. - Para o recoñecer abonda con substituílo polas formas pronominais se, lle, lles. Regalei un bono aos premiados . Regalei lles un bono.

19. O complemento indirecto (CI) Semanticamente indica… Non é necesario que o seu referente sexa animado… A ese camión fáltanlle algunhas pezas Mándame unha foto divertida Xa é hora de que fagan algunhas reformas ao Instituto ‘ destinatario’ ‘ destino’ Queren meterlle un dedo no ollo … aínda que é moi frecuente que o sexa

20. CI / CD teñen en común…. Ámbolos dous poden ir precedidos da preposición a Non bota de menos a Paco Os psicólogos recomendan a os estudantes grandes doses de confianza en si mesmos CI CD

21. CI / CD diferéncianse… lles Para distinguilos bastará a proba da conmutación: o , a , os , as para o CD e lle , lles para o CI Os mestres xa non aos alumnos pegan El pegou os trozos do xarrón rapidamente nos

22. CI con para ? A única preposición que pode preceder ao CI é a Os complementos con para son sempre circunstanciais Alguén de MRW deixou un sobre para Manolo a Francisco ¿CI? CI CC