2. Ιστορία Α’ Γυμνασίου
Κεφ. Β Η Εποχή του Χαλκού (3000-1100 πΧ)
Ενότητα 3: Ο Μινωικός Πολιτισμός
Β3 Ο Μινωικός Πολιτισμός
3. Ο Μινωικός Πολιτισμός
• Η Κνωσός ήταν ο σημαντικότερος οικισμός της Κρήτης την Εποχή του
Χαλκού .
• Ο πολιτισμός αυτός είναι γνωστός και ως Μινωικός , αφού πήρε το
όνομα του από τον μυθικό βασιλιά της Κνωσού ,τον Μίνωα.
4. Ο Μινωικός Πολιτισμός και
το εμπόριο
• Από τις αρχές της 3ης χιλιετίας π.Χ ο πληθυσμός της Κρήτης
βαθμιαία αυξάνεται , η γεωργία και η κτηνοτροφία γίνονται πιο
συστηματικές και οι κάτοικοι οργανώνονται σε μικρούς οικισμούς.
• Οι Μινωίτες αρχίζουν να έχουν εμπορικές συναλλαγές με γύρω
περιοχές όπως Κύπρος , Αίγυπτος και Κυκλάδες.
• Εξάγουν λάδι, κρασί, ξυλεία, λίθινα αγγεία , ενώ εισάγουν πρώτες
ύλες όπως χαλκό και άργυρο.
• Έτσι μερικοί οικισμοί αποκτούν σιγά σιγά μεγαλύτερη έκταση και
πλούτο από τους άλλους.
• Αυτή η εξέλιξη οδηγεί στο 2000 π.Χ στην μεγαλύτερη αλλαγή στην
ιστορία του Μινωικού Πολιτισμού με την εμφάνιση των πρώτων
ανακτόρων.
5. Τα πρώτα ανάκτορα
• Το 2000 π.Χ χρονολογείται η εμφάνιση των πρώτων ανακτόρων ,
μερικά των οποίων είναι γνωστά μέχρι σήμερα όπως αυτό της
Κνωσού, της Φαιστού, τα Μάλια και της Ζάκρου.
• Τα πρώτα ανάκτορα καταστρέφονται γύρω στο 1800 π.Χ από σεισμό
αλλά ξανακτίζονται πιο επιβλητικά.
Το ανάκτορο της Κνωσού.
6. Τα δεύτερα ανάκτορα
• Κατά την περίοδο των δεύτερων ανακτόρων 1700 π.Χ μέχρι 1450 π.Χ
ο μινωικός πολιτισμός βλέπει ραγδαία ακμή.
• Αυτή την περίοδο , Οι Μινωίτες κυριαρχούν στο Αιγαίο όπου και
ιδρύουν αποικίες όπως η Ρόδος και τα Κύθηρα και επηρεάζουν
έντονα τον μυκηναϊκό πολιτισμό που τότε κάνει τότε την εμφάνιση
του.
7. Η αρχιτεκτονική των
ανακτόρων
• Τα ανάκτορα είναι μεγάλα συγκροτήματα κτηρίων ,αποτελούνται
από πολλές πτέρυγες δωματίων όπου χωρίζονται στα διοικητικά,
οικονομικά, θρησκευτικά και καλλιτεχνικά κέντρα της περιοχής στην
οποία βρίσκονται.
• Παρά τις επιμέρους διαφορές τους όλα τα μινωικά ανάκτορα έχουν
τα εξής χαρακτηριστικά:
1) Έχουν προσανατολισμό στον άξονα Βορρά-Νότου.
2) Έχουν μια ορθογώνια κεντρική αυλή. Γύρω της αναπτύσσονται οι
πτέρυγες των δωματίων.
3) Ήταν πολυώροφα, είχαν μεγάλες κλίμακες , φωταγωγούς, σύστημα
ύδρευσης και αποχέτευσης και αρκετοί χώροι τους έφεραν τοιχογραφίες.
Από αυτές αντλούμαι πλήθος πληροφοριών για πολλές από τις πτυχές της
ζωής των Μινωιτών.
4) Δεν ήταν οχυρωμένα.
9. Τα ανάκτορα και το εμπόριο
• Τα ανάκτορα ήταν η κατοικία του άρχοντα της ευρύτερης περιοχής
όπου συγκεντρωνόταν η παραγωγή και τα εμπορεύματα για να
διατεθούν στο εσωτερικό του νησιού αλλά και στο εξωτερικό.
• Ήταν επίσης κέντρα κατασκευής πολύτιμων αντικειμένων και
καλλιτεχνημάτων καθώς και θρησκευτικά κέντρα όπου μαζεύονταν
πλήθος κόσμου με την ευκαιρία διαφόρων τελετών.
10. Τα ανάκτορα και το εμπόριο
• Παράλληλα υπήρχαν διάσπαρτες σε ολόκληρη την Κρήτη αγροικίες
και επαύλεις που συγκέντρωναν την γεωργική και κτηνοτροφική
παραγωγή της περιοχής τους και έλεγχαν την διακίνηση των
προϊόντων για λογαριασμό των ανακτόρων.
• Το πολίτικο , διοικητικό και οικονομικό σύστημα της Μινωικής
Κρήτης ήταν δηλαδή συγκεντρωτικό με κέντρο τα ανάκτορα.
11. Η γραφή
• Η ανάπτυξη του εμπορίου και η περίπλοκη διοικητική και κοινωνική
οργάνωση οδήγησαν γύρω στο 1700 π.Χ στην χρήση ενός
συστήματος γραφής το οποίο αρχικά έμοιαζε με τα ιερογλυφικά
όπως αποδεικνύει ο δίσκος της Φαιστού.
Ο δίσκος της Φαιστού.
12. Η γραφή
• Λίγο αργότερα άρχισε να χρησιμοποιείται ένα νέο σύστημα γραφής
η γραμμική Α’ η οποία ήταν συλλαβική δηλαδή κάθε σημείο
οδηγούσε σε μία συλλαβή.
• Η γραμμική Α’ υπήρξε το πρότυπο για την ανάπτυξη της μυκηναϊκής
γραφής.
• Σημεία αυτής της γραφής έχουν βρεθεί κυρίως πάνω σε αγγεία ή
χαραγμένα σε πινακίδες απογραφής εμπορευμάτων.
• Η γραφή αυτή όμως δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί.
Πλάκα με γραμμική Α’.
13. Η οικονομία
• Το 1450 π.Χ τα μινωικά ανάκτορα καταστρέφονται πιθανόν από
σεισμό εκτός από αυτό της Κνωσού.
• Η εξασθένιση της διοικητικής και πολιτικής οργάνωσης που
ξεκινούσε από τα ανάκτορα έδωσε την ευκαιρία στους Μυκηναίους
να καταλάβουν την Κνωσό.
14. Οι Μυκηναίοι στην Κνωσό
• Οι Μυκηναίοι από την Κνωσό φαίνεται ότι κυριαρχούσαν σε ένα
μεγάλο τμήμα της κεντρικής και ανατολικής Κρήτης μέχρι το 1370
π.Χ, οπότε το ανάκτορο της Κνωσού καταστρέφεται οριστικά.
• Στην συνέχεια η Κρήτη αποτελεί επαρχία του Μυκηναϊκού κόσμου
διατηρώντας όμως κάποια ορισμένα χαρακτηριστικά.