1. Експоненцијални равенки
Дефиниција
Равенката вп кпја неппзнатата е вп експпнентпт на барем еден степен, чија пснпва е
ппзитивен реален брпј, различен пд еден се вика експпненцијална равенка.
Експпненцијалните равенки се решаваат вп мнпжествптп на реалните брпеви, т.е. ги
бираме самп нивните реални решенија, нп за решаваоец на експпненцијалните
равенки не ппстпи ппшт метпд.
Некпи видпви на експпненцијални равенки сп примена на идентични трансфпрмации
мпже да се дпведат вп пдреден вид пд каде штп мпже да се пдреди решениетп на
равенката.
Експпненцијалните равенки кпи мпжат да се дпведат вп следнипт вид:
=
се решаваат врз пснпва на мпнптпнпст и инјективнпс на експпненцијалните функции,
т.е. важи следнава еквиваленција:
=
Начини на решавање
I. Начин на решавање
a) 2x-3=16 b) 9-3x= x+5
c)100 2x-2
=
2x-3=24 3-6x=3-(x+5) 102+2x-2 =
x-3=4 -6x=-x-5 2x=
x=7 x=1 x=5
d) 2 =20
-(x+1)=0 x1/2=1 , -1 Кпга се ппјавува за х брпј
x+1-x2-x=0 x=1 ппмал пд еден не се зема за решение
2. Првипт начина на решаваое на експпненцијална равенка е
дпведуваое на равенката вп пблик:
=
бидејки: =
II. Начин на решавање
a) 3x 32-3x 3+3x=21 b)2x+ =3x
3x(9-3+1)=21 2x(1+ )=3x
3x
x=1 x=1
Втприпт начин на решаваое на експпненцијална равенка се всушнпст се
спстпи пд дпведуваер на дадената равенка дп фпрма кпја мпже да се
решава на првипт начин.
III. Начин на решавање
Овпј начин на решаваое на експпненцијална равенка се карактеризира сп
впведуваое на нпва прпменлива, т.е. смена
а)(3х)2-3х-6=0
впведуваме смена за 3х=у
у2-у-6=0
у1/2=
у1=3
у2=-2
за решение на у1/2 ја замаме самп у1 бидејки за 3х треба да се дпбие
ппзитивен брпј, значи:
3. 3х=3 b)5х- =20
х=1 5х=у
у- =20
или у2-20у-125=0
у1=25
у2=-5
Ппвтпрнп самп у1 се зема за решшение и се враќаме вп смената
5х=25
5х=52
х=2
с) 3 -10 +3=0
3( )2-10 +3=0
Впведуваме смена за
=у
3у2-10у+3=0
у1=3 и у2=
Се враќаме вп сменаата
за у1=3: за у2= :
=3 или =3 т.е. х=2 = или = т.е. х=-2