This slideshow discuss about the stages of child development with their main characteristics at different stages. Useful for the student teachers and teachers too.
2. બાળ વવકાસના તબક્કાઓ
તબક્કાનું નામ સમયગાળો
૧. ગર્ાાિસ્થા
ગર્ાાધાનથી શરૂ કરી ૨૭૦
થી ૨૮૦ દિિસ
૨. વશશ અિસ્થા જન્મથી ૬ િર્ા
૩. દકશોરાિસ્થા ૬ થી ૧૨ િર્ા
3. ૧. ગર્ાાવસ્થાના લક્ષણો
- વિતૃકોર્ અને માતૃકોર્નાું વમલનથી ગર્ા ધારણ થાય છે.
- આ તબક્કે ર્વિષ્યના વિકાસ માટે જરૂરી િારસો પ્રાપ્ત થાય છે.
- માતાના શરીરની સારી િદરસ્સ્થવત વિકાસ પ્રદિયાને ઉત્તેજે છે.
- બાળકની જાવત નક્કી થાય છે.
- માનિ જીિનનાું સુંપૂણા જીિનકાળ િરવમયાન સૌથી િધ ઝડિી વિકાસ આ
અિસ્થામાું થાય છે.
- આ અિસ્થા જોખમોથી ર્રેલી છે.
4. ૨. વિશુ અવસ્થાના લક્ષણો
- બાળકોનું મન ઘણું ચુંચળ હોય છે.
- િધ કલ્િનાશીલ હોય છે.
- િાતાિરણ સાથે અનકૂલન સાધી શકતાું નથી.
- વિચારશસ્તત અને વનણાય શસ્તતનો અર્ાિ હોય.
- આ અિસ્થામાું બાળક બધાનું અનકરણ કરતાું હોય છે.
- ઘણાખરા િરાિલુંબી હોય છે.
- તેઓમાું સુંકચચત સ્િાથાવૃવત્ત જોિા મળે છે.
- પ્રબળ જજજ્ઞાસા ધરાિતા હોય છે.
5. ૨. વિશુ અવસ્થાના લક્ષણો
- તેમના િતાનો આિેગયતત હોય છે.
- ચાદરવિક વિકાસ ન હોિાથી નીવત-અનીવતની સમાજ ન હોય.
- તેમને િોતાની જરૂદરયાતો સુંતોર્િી હોય છે, જે િતાનો જરૂદરયાત સુંતોર્ે
તેનું પનરાિતાન કરે.
- દિકરી વિતાને અને પિ માતાને ચાહે છે.
- બહારના અનર્િોથી ઝડિી પ્રર્ાવિત થાય છે.
6. ૩. રકિોિાવસ્થાના લક્ષણો
- શારીદરક વિકાસ ઝડિી બને છે. િજન-ઊંચાઈ િધે છે. ખર્ા િહોળા થાય છે.
- મસ્તકનો વિકાસ ૯૫ ટકા જેટલો થઈ ગયો હોય છે.
- હાડકાુંની સુંખ્યા ૩૫૦ અને ૩૨ જેટલા કાયમી િાુંત આિે છે.
- હૃિયનાું ધબકારાની સુંખ્યા વમવનટ િીઠ ૧૦૦ના બિલે 85 જેટલા થાય છે.
- માનવસક વિકાસ ઝડિી બને છે. ગ્રહણશીલતા િધે છે.
- રોજજિંિા વ્યિહારો માટેની જજજ્ઞાસા િેિા થાય છે.
- તેમની વનરીક્ષણ શસ્તત, સમજશસ્તત, અને અથાાગ્રહણ શસ્તતમાું વૃદ્ધિ થાય.
- સુંિેગોની માિા ઘટતી જોિા મળે.
7. ૩. રકિોિાવસ્થાના લક્ષણો
- તેઓમાું ઈષ્યાાર્ાિ સાહજજક બને છે.
- બદહર્ાખી બને છે.
- સમિયસ્કો સાથે અને જૂથમાું રહેવું િસુંિ કરે છે.
- સુંગ્રહવૃવત્ત પ્રબળ બને છે. દટદકટ, વસક્કાઓ, લખોટીઓ િગેરેનો સુંગ્રહ કરે.
- તેનામાું વિરપૂજા કે વ્યસ્તત પૂજાની ર્ાિના િેિા થાય છે.
- સ્િતુંિતાની ઝુંખના જાગે છે.
- અન્યોને ન ગમતા િતાનો િર વનયુંિણ રાખી શકે છે.
- વિજાતીય િાિો પ્રત્યે ખાસ આકર્ાણ નથી હોતું.
- તેમને કોઈની સલાહ કે વશખામણ િસુંિ િડતી નથી.