3. ΓΙΑΤΙ ΤΟ 1984;
• Η Λέσχη Ανάγνωσης της Α τάξης του ΓΕΛ Λεονταρίου αποφάσισε να
ασχοληθεί με το βιβλίο του George Orwell 1984.
• Η ιδέα προέκυψε από το reality-τηλεπαιχνίδι “Big Brother”.
• Οι μαθήτριες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα θέλησαν να διαβάσουν
το βιβλίο που έδωσε το όνομα του στο τηλεπαιχνίδι και να βρουν
συνδέσεις με την σύγχρονη, τηλεοπτική και μη, ζωή.
5. Ποιος ήταν ο George Orwell;
• Γεννήθηκε στις 25 Ιουνίου του 1903 στην Ινδία και πέθανε στις 21
Ιανουαρίου του 1950 στο Λονδίνο.
• Η οικογένεια του είχε αριστοκρατική καταγωγή, αλλά όχι οικονομική
ευμάρεια.
• Φοίτησε σε ονομαστά σχολεία όπως το Ήτον και υπήρξε μαθητής του
Άλντους Χάξλεϊ.
• Δούλεψε ως αστυνομικός στην Βιρμανία από όπου άντλησε υλικό για
τα μελλοντικά του βιβλία.
• Στο Λονδίνο περιστασιακά σε διάφορες δουλειές. Απέρριψε την αστική
ζωή και στράφηκε πολιτικά προς την αναρχία.
6. Ποιος ήταν ο George Orwell;
• Στο Λονδίνο ξεκίνησε η συγγραφική του δράση με τα βιβλία: Οι αλήτες
του Παρισιού και του Λονδίνου, Μέρες της Μπούρμα, Η κόρη του
Παπά και Ο δρόμος προς την αποβάθρα του Γουίγκαν.
• Κορυφαίο γεγονός της ζωής του υπήρξε η συμμετοχή του στο Ισπανικό
Εμφύλιο πόλεμο. Το βιβλίο του Πεθαίνοντας στην Καταλονία
αποτυπώνει τις εμπειρίες του.
• Η απέχθεια του προς τα ολοκληρωτικά καθεστώτα τον οδήγησε να
καταθέσει στο Βρετανικό τμήμα ερευνών πληροφοριών λίστα με 135
ονόματα (ανάμεσα τους και ο Τσάρλι Τσάπλιν), ύποπτα για
φιλοσοβιετισμό.
7. Συγγραφική Ωριμότητα
• Το 1944, εκδόθηκε το πρώτο από τα μεγάλα του βιβλία, Η Φάρμα των
Ζώων, μία πολιτική αλληγορία για τον σταλινισμό και την ΕΣΣΔ.
• Το 1949, εκδίδεται το 1984, μία δυστοπία για τον ολοκληρωτισμό και
την αστυνομοκρατία.
8. “Σε μια εποχή παγκόσμιου ψεύδους, το να λες
την αλήθεια είναι μια πράξη επαναστατική.”
George Orwell
1984
9. Περίληψη
Το βιβλίο διαδραματίζεται σε ένα εφιαλτικό μέρος, την Οκεανία, το οποίο
διοικείται από μία απολυταρχική κυβέρνηση. Οι πολίτες στερούνται
βασικά είδη πρώτης ανάγκης, ενώ στο παρασκήνιο γίνεται και ένας
πόλεμος, με σποραδικές επιθέσεις στην πόλη.
Πρωταγωνιστής του βιβλίου είναι ο Ουίνστον Σμιθ, 39 ετών, ασήμαντος
κυβερνητικός υπάλληλος, ο οποίος στην αρχή του βιβλίου ξεκινά ένα
ημερολόγιο για να καταγράψει την δυσαρέσκεια του για την κυβέρνηση
και την ζωή του.
Οι δύο άλλοι βασικοί χαρακτήρες του βιβλίου είναι Η Τζούλια,
συνάδελφος του Ουίνστον και ερωτική του σύντροφος και ο ο’Μπράιαν,
υψηλό κυβερνητικό στέλεχος, τον οποίο εκτιμά ο Ουίνστον.
10. Περίληψη
Η Βρετανία κυβερνάται από ένα τυραννικό καθεστώς, που ασκεί πλήρη
έλεγχο στην ζωή των πολιτών. Τους βομβαρδίζει με κυβερνητική
προπαγάνδα μέσω της τηλεόρασης, τους απαγορεύει να έχουν φιλίες και
ερωτικές σχέσεις και στέλνει τους παραβάτες σε στρατόπεδα
συγκέντρωσης, πολλές φορές χωρίς επιστροφή.
Ο Ουίνστον προσπαθεί να αντισταθεί κάνοντας μία παράνομη σχέση με
την Τζούλια, αλλά συλλαμβάνεται και βασανίζεται από το καθεστώς.
Στο τέλος, ο Ουίνστον υποτάσσεται ολοκληρωτικά στην θέληση της
κυβέρνησης και προδίδει την Τζούλια. Απελευθερώνεται και συνεχίζει
ανενόχλητος την ασήμαντη ζωή του.
12. Γιατί υπάρχει η «Νέα Ομιλία»;
Η Νέα Ομιλία είναι η επινοημένη γλώσσα της κυβέρνησης. Στόχος της
είναι να εγκλωβίσει το μυαλό των ανθρώπων στα στενά της πλαίσια. Η
Νέα Ομιλία συχνά δίνει στα πράγματα αντίθετο όνομα. Για παράδειγμα
ονομάζει Υπουργείο Αγάπης το κυβερνητικό κτίριο στο οποίο γίνονται
βασανιστήρια.
Με αυτόν τον τρόπο, η κυβέρνηση επιχειρεί να ελέγξει ολοκληρωτικά το
μυαλό και την σκέψη των πολιτών, να επιβάλλει απόλυτη πειθαρχία και
να εξαφανίσει ακόμη και το λεξιλόγιο της επανάστασης και της
αντίδρασης από την καθημερινή ζωή.
13. Γιατί υπάρχει ο πόλεμος;
Στην Οκεανία γίνεται ένας διαρκής πόλεμος. Κανείς δεν ξέρει ποια είναι η
αιτία του, ποιοι είναι οι εχθροί και γιατί δεν τελειώνει ποτέ. Η εξουσία
χρησιμοποιεί τον πόλεμο για να κρατά τους πολίτες σε καθεστώς
φτώχειας και φόβου. Δεν υπάρχει αφθονία αγαθών, δεν υπάρχει
ασφάλεια, ενώ υπάρχει ένας απροσδιόριστος εχθρός που απειλεί
διαρκώς την συνοχή του κράτους.
Είναι εύκολο σε καθεστώς πολέμου, η εξουσία να ελέγξει και να
απομονώσει τους επαναστάτες ως εχθρούς του κράτους και ύποπτους
προδοσίας.
14. Γιατί απαγορεύεται ο έρωτας;
Στην Οκεανία οι ερωτικές και οι φιλικές σχέσεις είναι απαγορευμένες. Το
καθεστώς έχει καταλάβει ότι οι άνθρωποι με ισχυρούς προσωπικούς
δεσμούς είναι περισσότερο πιθανόν να διεκδικήσουν καλύτερη ποιότητα
ζωής και μεγαλύτερες ελευθερίες. Η χαρά και η αίσθηση ολοκλήρωσης
που δίνει ο έρωτας δεν συνδυάζεται με την τυφλή πειθαρχία που απαιτεί
ένα ολοκληρωτικό κράτος. Ο Ουίνστον και η Τζούλια δεν ερωτεύονται
απλά. Κάνουν μία πράξη αντίστασης προς το καθεστώς και ένα βήμα
ελευθερίας.
15. Είναι το τέλος απαισιόδοξο;
Το τέλος είναι απαισιόδοξο. Ο Ουίνστον υποτάσσεται πλήρως στην
εξουσία και προδίδει την Τζούλια. Μετά την απελευθέρωση του, συνεχίζει
την ασήμαντη ζωή του, χωρίς να φαίνεται ότι θα επαναστατήσει ξανά στο
μέλλον. Ο Όργουελ μας δίνει ένα εφιαλτικό σκηνικό ενός κόσμου όπου οι
κυβερνήσεις έχουν τα μέσα να ελέγξουν πλήρως και να καταστρέψουν
ολοσχερώς την ανθρώπινη ελευθερία.
Μόνη χαραμάδα αισιοδοξίας είναι η δυσκολία του κατορθώματος. Για να
έχει επιτυχία η εξουσία πρέπει να κάνει τεράστιες προσπάθειες και να
αφιερώσει πολλούς πόρους στο εγχείρημα της.
17. Το 1984 ήταν ένα δυσάρεστο βιβλίο. Δεν μας άρεσε στην αρχή και
δυσκολευτήκαμε στα πρώτα κεφάλαια. Η συγκυρία της πανδημίας δεν
βοήθησε επίσης στην ανάγνωση του βιβλίου. Οι περισσότερες από μας
το βρήκαμε καταθλιπτικό και απαισιόδοξο. Μας εντυπωσίασε όμως στην
συνέχεια το πόσο επίκαιρο είναι το βιβλίο στις μέρες μας και πόσο μέσα
έπεσε ο συγγραφέας στους προβληματισμούς του για τα μελλοντικά,
ολοκληρωτικά καθεστώτα.
Σίγουρα το 1984 δεν είναι ένα βιβλίο για να διασκεδάσεις και να περάσεις
ευχάριστα την ώρα σου. Μας έβαλε όμως σε σκέψεις και
προβληματισμούς δημιούργησε αφορμές για πολλές συζητήσεις και
ανταλλαγές απόψεων. Θα το προτείναμε σε ανθρώπους που αγαπούν
την λογοτεχνία με περιεχόμενο και άποψη.
18. Βιβλιογραφία και πηγές
• Τζωρτζ Όργουελ - Βικιπαίδεια. El.wikipedia.org. (2021). Retrieved 5 June 2021, from
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B6%CF%89%CF%81%CF%84%CE%B6_%CE%8C%CF%81%CE%B3%CE
%BF%CF%85%CE%B5%CE%BB.
• 1984: Study Guide | SparkNotes. SparkNotes. (2021). Retrieved 5 June 2021, from https://www.sparknotes.com/lit/1984/.
• Orwell, G. 1984. Κάκτος.
• The Orwell Foundation. The Orwell Foundation. (2021). Retrieved 5 June 2021, from https://www.orwellfoundation.com/.
• Παπαθανασίου, Μ. (2021). Τζωρτζ Όργουελ-Αποφθέγματα. Γνωμικολογικόν. Retrieved 5 June 2021, from
https://www.gnomikologikon.gr/authquotes.php?auth=270.
• Τζορτζ Όργουελ - Βικιφθέγματα. El.wikiquote.org. (2021). Retrieved 5 June 2021, from
https://el.wikiquote.org/wiki/%CE%A4%CE%B6%CE%BF%CF%81%CF%84%CE%B6_%CE%8C%CF%81%CE%B3%C
E%BF%CF%85%CE%B5%CE%BB.
•