SlideShare a Scribd company logo
1 of 80
Download to read offline
Bakterioen morfologia eta fisiologia

          Analisia eta Kontrola
         Entseiu mikrobiologikoa

                                         Arizmendi Ikastola
                                          Lanbide Heziketa
                                               Juan Arbulu

                Analisia eta Kontrola
                                                       1
              Entseiu Mikrobiologiakoa
Eskema
•   Mikroorganismoak, zer dira?
•   Tamaina eta forma
•   Antolaketa zelular mota desberdinak
•   Pareta (gram +, gram-, Archaea)
•   Mintza
•   Zitoplasma eta genoma
•   Ohiko egiturak:
    – Finbriak, piliak, flageloak, endosporak, inklusio
      zitoplasmatikoak, kapsula.
• Bakteria, Archaea eta Eucarya-renm arteko
  desberdintasunak.


                            Analisia eta Kontrola
                                                          2
                          Entseiu Mikrobiologiakoa
Zer dira mikroorganismoak?
• Begiz ikustezinak diren organismoak dira
• Zelula isolatu bezala bizi diren organismoak
  dira eta erreplkatzeko gai diren azido
  nukleikoa
• Aukak, onddoak, protozooak, bakterioak eta
  birusak



                    Analisia eta Kontrola
                                                 3
                  Entseiu Mikrobiologiakoa
Mikrobiologiaren historia
• 1664, Robert Hooke, landare zelulak.

• 1673, Anton van Leeuwenhoek,
  mikroorganismoen deskribapena.

• 1877, Robert Koch, kultibo solidoen garapena.



                    Analisia eta Kontrola
                                                  4
                  Entseiu Mikrobiologiakoa
Mikroskopioak


• Giza ikusmena 0.2mm.
• Mikroskopio optikoa, erresoluzio handiena
  0.2 mikra (1 mikra).
• Mikroskopio elektronikoa, erresoluzio
  handiena 0.5nm


                  Analisia eta Kontrola
                                              5
                Entseiu Mikrobiologiakoa
PROKARIOTAK




        Analisia eta Kontrola
                                 6
      Entseiu Mikrobiologiakoa
TAMAINOA: zelula eukariota versus zelula
            prokariota




                Analisia eta Kontrola
                                           7
              Entseiu Mikrobiologiakoa
Tamainak




  Analisia eta Kontrola
                           8
Entseiu Mikrobiologiakoa
Formak




  Analisia eta Kontrola
                           9
Entseiu Mikrobiologiakoa
BAKTERIOEN FORMAK




kokoak             baziloak             espiriloak



               Analisia eta Kontrola
                                                     10
             Entseiu Mikrobiologiakoa
Bakteria Erraldoia
(Epulopiscium fishelsoni - 80x600 µm)




              Analisia eta Kontrola
                                        11
            Entseiu Mikrobiologiakoa
Azalera vs. bolumena

                      Tamaina txikia elkartuke
                      korragoa, abiadura metaboliko
                      handiagoa bermatzen du




        Analisia eta Kontrola
                                                  12
      Entseiu Mikrobiologiakoa
Egitura zelularra




      Analisia eta Kontrola
                               13
    Entseiu Mikrobiologiakoa
Pareta zelularra
• Bakteria:
  – Gram positiboa
  – Gram negatiboa
  – Paretarik gabe
• Archaea:
  – Egitura desberdinak
  – Paretarik gabe


                       Analisia eta Kontrola
                                                14
                     Entseiu Mikrobiologiakoa
Paretaren funtzioak
•   Zurruntasuna (forma mantendu, lisia ekiditu).
•   Kanpo ingurunearekin komunikazioa.
•   Patogeneizitatean eduki dezake eragina (LPS)
•   Molekula batzurentzako hezia.
•   Espazio periplasmikoa (garraio entzimak,
    hidrolitikoak, etab.)



                      Analisia eta Kontrola
                                                    15
                    Entseiu Mikrobiologiakoa
Protoplastoen formakuntza


Soluto tzentrazio
txikia



Soluto
kontzentrazio
handia




                    Lisozima – Peptidoglikanoan 1-4 lotura
                    glikosidikoa Analisia eta Kontrola duen proteina
                                 apurtzen
                                                                       16
                                  Entseiu Mikrobiologiakoa
ZELULAREN ESTALKIA
GRAM POSITIBOA                GRAM NEGATIBOA




               Analisia eta Kontrola
                                               17
             Entseiu Mikrobiologiakoa
Gram +
         Bakteria                   Gram-




           Analisia eta Kontrola
                                       18
         Entseiu Mikrobiologiakoa
MUREINA EDO PÉPTIDO-GLIKANOA




             Analisia eta Kontrola
                                      19
           Entseiu Mikrobiologiakoa
Peptidoglikanoaren egitura




          Analisia eta Kontrola
                                   20
        Entseiu Mikrobiologiakoa
Analisia eta Kontrola
                           21
Entseiu Mikrobiologiakoa
Analisia eta Kontrola
                           22
Entseiu Mikrobiologiakoa
Pareta Zelularra
Gram Positiboa




     Analisia eta Kontrola
                              23
   Entseiu Mikrobiologiakoa
Azido Teikoikoak

 Gram positiboen
paretaren
polisakarido azidoak
Peptidoglikanoari
kobalenteki lotuta
(NAMeko C6-ko
OHa)


   Pareta zeharkatzen dute eta bakterioaren gainazalera heltzen dira
   Mintz zelularrarekin lotura hidrofobikoa

                                  Analisia eta Kontrola
                                                                       24
                                Entseiu Mikrobiologiakoa
Gram + paretako beste osagai batzuk

• Azido teikuronikoak

• Azido mikolikoak




                       Analisia eta Kontrola
                                                25
                     Entseiu Mikrobiologiakoa
Gram – kanpo mintza




Porinak – mintzean zeharreko molekula txikien
komunikazioa bideratzen duten proteinak
         -- espezifikoak eta ez-espezifikoak
                Analisia eta Kontrola
                                                26
              Entseiu Mikrobiologiakoa
Lipopolisakaridoak (LPS)




   Gram – diren bakterioetan bakarrik
   Kanpo mintzetik ateratzen da
           Analisia eta Kontrola
                                        27
          Entseiu Mikrobiologiakoa
LPS




Lotura glikosidikoa:
C2 KDO - C6 LipA


                         Analisia eta Kontrola
                                                  28
                       Entseiu Mikrobiologiakoa
Analisia eta Kontrola
                           29
Entseiu Mikrobiologiakoa
Lipopolisakaridoak (LPS)
• A lipidoa (NAG-P + azilo taldeak)
• Polisakaridoaren nukleoa
   – KDO (zetodesoxioktonatoa) eta beste karbohidratoak ditu
      (ramnosa, azido galakturonikoa)
   – Espeziekiko espezifikoa
• O-antigenoa
   – Errepikapen aldakorrak
   – Karbohidratoak ere baditu
   – Zeparekiko espezifikoak
• Sarritan animalientzako toxikoa- endotoxina
• Gainazal hidrofilikoak sortzen ditu


                          Analisia eta Kontrola
                                                               30
                        Entseiu Mikrobiologiakoa
E. Coli-ren Periplasma
E.coli-ren periplasmaren proteinak.
Lotura proteinak
aminoazidoentzako (adb., histadina, arginina)
azukreentzako (adb, glukosa, maltosa)
bitaminentzako (adb., thiamina, bitamina B12)
ioientzako (adb., fosfatoa, sulfatoa)
Biosintesi entzimak
mureinaren elkarketa
finbrien erakuntza
Polimeroen degradazio entzimak
fosfatasak
proteasak
Entzima detoxifikatzaileak
Beta-laktamasak (adb., penicillinasa)
aminoglikosidoen fosforilazioa
                              Analisia eta Kontrola
                                                       31
                            Entseiu Mikrobiologiakoa
• Bakterio batzuk ez dute paretarik

   • Mycoplasma

   • Mintz zelular sendoagoa. Esterolak eta
     lipoglikanoak eduki dezakete.

   • Pleiomorfikoak


                    Analisia eta Kontrola
                                             32
                  Entseiu Mikrobiologiakoa
Archaearen pareta zelularra
• Ez du peptidoglikanoreik
• Osakera izan daiteke
  – pseudopeptidoglikanoa (pseudomureina) G+ tindatzen du
  – pseudomureina proteinaz estalita, G+ tindatzen du
  – Proteinazko gainazleko geruza bakarra edo glikoproteina,
    pseudomureinarik gabe (alg halofiloak,
    alg.metanogenikoak eta termoazidofiloak) G- tindatzen du
• Paretarik gabeko Archaeak badaude


                        Analisia eta Kontrola
                                                           33
                      Entseiu Mikrobiologiakoa
Archaearen pseudopeptidoglikanoak




              Analisia eta Kontrola
                                       34
            Entseiu Mikrobiologiakoa
Paretaren funtzioak
• Zurruntasuna eta erresistentzi osmotikoa (forma
  mantendu, lisia ekiditu).
• Kanpo ingurunearekin komunikazioa.
• Patogeneizitatean parte hartu dezake (LPS)
• Molekula batzurentzako hezia (porinak gram
  negatiboetan).
• Espazio periplasmikoa (garraio entzimak,
  hidroltikoak, etab.)



                       Analisia eta Kontrola
                                                    35
                     Entseiu Mikrobiologiakoa
Peptidoglikanoaren sintesia




•Baktoprenola (C55 alkohol isoprenoidea) – zitoplasmatik periplasmara
disakarido pentapeptidoa garraiatzen duen “carrier” lipidikoa da,
hazkuntzan dagoen paretan txertatuz
•Transpeptidazioa penizilinak inhibitzen du
                           Analisia eta Kontrola
                                                                        36
                         Entseiu Mikrobiologiakoa
Transpeptidazioa




G penizilinak inhibitzen du. Kontrola
                      Analisia eta
                                                  37
                       Entseiu Mikrobiologiakoa
Peptidoglikanoaren sintesia: transpeptidazioa


G penizilinak inhibitzen du. Kontrola
                      Analisia eta
                                                    38
                       Entseiu Mikrobiologiakoa
Pareta zelularraren sintesia




Pareta zelularra autolisinen eraginez zabaldu egiten da eta
peptidoglikano berria depositatuz.

                              Analisia eta Kontrola
                                                              39
                            Entseiu Mikrobiologiakoa
Mintz zelularra
Egitura:
• Proteinak txertatuta dituen bikapa
  fosfolipidikoa; kolesterolaren antzeko
  egiturak ere eduki dezake.

• Archaean, alkohol isoprenoideen esterrak,
  batzuk geruza bakarrak eratzen dituzte.



                  Analisia eta Kontrola
                                              40
                Entseiu Mikrobiologiakoa
Mintz zitoplasmatikoaren egitura




             Analisia eta Kontrola
                                      41
           Entseiu Mikrobiologiakoa
Bicapa fosfolipídica




       Analisia eta Kontrola
                                42
     Entseiu Mikrobiologiakoa
Bakteria eta Archaea-n dauden lipidoak lotura
          kimiko desberdinak dituzte

           Ester - Bakteria                   Eter - Archea




                     Analisia eta Kontrola
                                                              43
                   Entseiu Mikrobiologiakoa
Analisia eta Kontrola
                           44
Entseiu Mikrobiologiakoa
Garraio mota desberdinak




•Kontzentrazio gradiantearen aurkako solutoen gehikuntza
•Espezifizitatea
                            Analisia eta Kontrola
                                                           45
                          Entseiu Mikrobiologiakoa
Analisia eta Kontrola
                           46
Entseiu Mikrobiologiakoa
Mintz zitoplasmatikoaren funtzioak
• Iragazkortasunaren hezia
   – Molekula txikiak, karga gabekoak eta hidrofobikoak
      zeharka dezakete mintza difusioz.
• Proteinen finkapena
   – Garraioa, energia ekoizpena, kimiotaxia
• Fototrofoetan: aparatu fotosintetikoa bereganatzen du
  (besikulak, tubuloak, tilakoide erakoak)
• Pareta eta zelula kanpoko egituren sintesia.




                          Analisia eta Kontrola
                                                          47
                        Entseiu Mikrobiologiakoa
E.coli-ren mintz
                           zitoplasmatikoa




  Analisia eta Kontrola
                                              48
Entseiu Mikrobiologiakoa
Prokariota zelulen egitura - ADN
• Ez dute nukleorik. ADNa zitoplasman dago:
  “nukleoidea” : ADNak okupatzen duen zonaldea.

• Haploidea da. Genoma: kate bikoitzeko AND molekula bakarra eta
  zirkularra.

•   Genoma 1 - 6 x 106 base bikotez dago osatua (bp) bizi libreko
    prokariotoetan; 1000-5000 gene.

• Ez dute histonarik.

• Biziarentzako beharrezkoak ez diren beste elementu gentikoak
  eduki dezakete: plasmidoak eta genoma fagikoak.


                                Analisia eta Kontrola
                                                                    49
                              Entseiu Mikrobiologiakoa
Prokariotak
• Ez dute mintz nuklearrik.

  – ARNm-aren prozesaketarik ez dago

  – Transkripzioa itzulpenari lotuta dago.




                       Analisia eta Kontrola
                                                50
                     Entseiu Mikrobiologiakoa
Genomaren tamaina




       Analisia eta Kontrola
                                51
     Entseiu Mikrobiologiakoa
Kromosometako ADNa




       Analisia eta Kontrola
                                52
     Entseiu Mikrobiologiakoa
Zitoplasma
• Proteinak (entzimak, konplexu entzimatikoak,
  egiturazkoak)
• Erribosomak (70S: 55 proteinak, rRNA 5S, 16S, 23S)-
  polisomak
• mRNA, tRNA
• Beste makromolekulak, solutoak
• Mikroskopioz ikus daitezken egiturarik gabe.
• Ez dute zitoeskeletorik.



                         Analisia eta Kontrola
                                                        53
                       Entseiu Mikrobiologiakoa
Egitura esanguratsuenak
• Funtzio espezifikoak dituzten egiturak.
• Mikroorganismo guztiak ez dituzte.
• Genero eta espeziearekiko ezaugarriak dira
  (taxonomia).
• Adibideak:
     – finbriak, flageloa, pilia, endosporak, kapsula,
       inklusio zitoplasmatikoak



                          Analisia eta Kontrola
04/09/01                                                 54
                        Entseiu Mikrobiologiakoa
Finbriak - Piliak
• Finbria – proteinazko zuntz
  motza, gainazaletan itsasteko
  funtzioetan parte hartzen da.

• Ile sexuala – konjugazioan zelula
  hartzailearekin bat egiten du.




                            Analisia eta Kontrola
                                                     55
                          Entseiu Mikrobiologiakoa
Flageloak




  Analisia eta Kontrola
                           56
Entseiu Mikrobiologiakoa
Flageloa




                                                1000 H+ / revolución



                                      > 40 gene parte hartzen dute
             Analisia eta Kontrola
04/09/01                                                        57
           Entseiu Mikrobiologiakoa
Flageloak
Tindaketa berezi bidez antzematen dira




                    Analisia eta Kontrola
                                             58
                  Entseiu Mikrobiologiakoa
Anaerobaculum mobile sp. nov.
Aldameneko flageloa




 Marrak 0,5 mikra




              Analisia eta Kontrola
                                       59
            Entseiu Mikrobiologiakoa
Flageloaren ekintzaren mekanismoa


• Oinarrizko gorputzean ematen den
  eraztunen errotazioa H+ -en
  gradienteagatik zuzenduta egongo zen -
  ATPa ez .
• Ordulariaren aurkako errotazioak
  aurreruntz mugiarazten du.
• Ordulariaren aldeko errotazioak
  aurreruntzko mugimendua geldiarazten
  du




                           Analisia eta Kontrola
                                                    60
                         Entseiu Mikrobiologiakoa
Endosporak

• Beroarekiko, irradiazioarekiko eta lehortzearekiko
  erresistentzia.
• Bacillus eta Clostridium generokoak produzitzen dituzten
  gehienbat.
• Egokiak ez diren inguruetan bizi irautea bermatzen dute.
• Azido dipikolinikoak eta proteinak ADNa babesten dute
• Stressaren eraginez aktibatzen direnean, nutrienteak izanez
  gero ernalketa eta hazkuntza bizi hasten da.
• Endosporaren kokapena zelulan identifikatzeko erizpide bezala
  erabili daiteke.

                           Analisia eta Kontrola
                                                            61
                         Entseiu Mikrobiologiakoa
Esporaren egitura




                 Analisia eta Kontrola
04/09/01                                  62
               Entseiu Mikrobiologiakoa
Azido Dipikolinikoa




     Endosporen ezaugarria

       Analisia eta Kontrola
                                63
     Entseiu Mikrobiologiakoa
Endosporen formazioa



A- ADNa bikoiztu eta erdiguneko ardatzaren (zuntz axiala) inguruan
    kiribiltzen da
B- Bi kromosometatik bat mintz plasmatikoz inguratzen da.
C- Ama zelulak protoplastoa inguratzen du.
D- Esporaren gainazalak sintetizatzen dira.
E- Ura galdu egiten du eta beroarekiko erresistentea den egitura bat
    sortzen da.
F- Ama zelularen lisiaren ondorioz espora askatu egiten da.
B. Subtilis-en 6-7 ordu, 50 gene.

                                  Analisia eta Kontrola
                                                                       64
                                Entseiu Mikrobiologiakoa
Inklusio zitoplasmatikoa

• Bakterio batzuk barne egiturak dituzte
   – Biltegi granuloak - polifosfatoa,azufrea,
     polihidroxibutiratoa (PHBak)
   – Gas besikulak – flotazioa
   – Karboxisomak, klorosomak.




                           Analisia eta Kontrola
                                                    65
                         Entseiu Mikrobiologiakoa
Inklusio      Zer bizidunetan dauden                    Osagaia              Funtzioa
zitoplasmatiko.
   Glikogenoa       Hainbat bakterioetan                    poliglukosa       C eta energiaren
                          (E. coli)                                               biltegia


   Polihidroxi      Hainbat bakterioetan           Dihidroxibutirato-aren     C eta energiaren
   Butiratoa           (Pseudomonas)                     polimeroa                biltegia


  Polifosfatoa      Hainbat bakterioetan           Fosfatoaren polimeroak    Fosfato erreserba
                     (Corinebacterium)


  S granuloak         Saren fototrofoak                 S elementala            S erreserba
                      Saren litotrofoak

 Gas besikulak        Bakterio urtarrak               Egitura proteikoa           Flotazioa
 Magnetosomak      Bakterio urtar batzutan            Magnetita Fe3O4        Kanpo magnetikoan
                                                                                orientazioa


 Karboxisomak      Bakterio autotrofikoetan      CO2aren finkapen entzimak   CO2aren finkapena


  Klorosomak         Bakteria berdeetan              Lipidoak, proteinak     Argiaren hartzailea
                                                      bakterioklorofila

                                   Analisia eta Kontrola
                                                                                              66
                                 Entseiu Mikrobiologiakoa
Poly-ß-hydroxybutyrate (PHB)




          Analisia eta Kontrola
                                   67
        Entseiu Mikrobiologiakoa
Poly-ß-hydroxybutyrate (PHB)




          Analisia eta Kontrola
                                   68
        Entseiu Mikrobiologiakoa
Analisia eta Kontrola
                           69
Entseiu Mikrobiologiakoa
Zelulaz kanpoko beste polisakarido
                 batzuk
• Glikokalixa: Pareta zelularraren kanpoaldean kokatzen
  da
   – Kapsulak – zelularen gainazalean ageri den materiala
   – Geruza muzilaginosoak – ahulago itsatsita dagoen materiala
   – S geruza: Azpiunitate proteiko edo glikoproteikoak. G+, G- eta
     Archaea. Partea era dezakete
• Funtzioak
   –   Defentsarekiko babesa (fagozitosia)
   –   Desekazioarekiko babesa
   –   Birus eta toxinarekiko babesa
   –   Gainazlaei itsastea (zelulak, bizigabeak)


                              Analisia eta Kontrola
                                                                      70
                            Entseiu Mikrobiologiakoa
Glikokalixa


                            Tindaketa
                            negatiboa




                            Mikroskopio
                            elektronikoa



   Analisia eta Kontrola
                                        71
 Entseiu Mikrobiologiakoa
Tindaketa negatiboa
  Analisia eta Kontrola
                               72
Entseiu Mikrobiologiakoa
Analisia eta Kontrola
                           73
Entseiu Mikrobiologiakoa
Archaea




  Analisia eta Kontrola
                           74
Entseiu Mikrobiologiakoa
Halofilo muturrekoak
• Gatz kontzentrazio handia behar dute
• Kimioorganotrofoak, aerobio derrigorrezkoak
• Halobacterium
• Sodio ioiak glikoproteinazko partea egonkotu egiten du
• Potasio ioia – konpatiblea den solutoa
• Zitoplasmako proteinak potasio ioien kontzentrazio handia
  behar dute
• Batzu ATPa sortzeko argia erabili dezakete, bakteriorhodopsin
  erabiliz



                          Analisia eta Kontrola
                                                              75
                        Entseiu Mikrobiologiakoa
Metanogenikoak
• Anaerobio derrigorrezkoak, orokorrean
  mesofiloak
• Dibertsitate handia
• Habitats
• Sustratoak metanon bilakatzen dira




                    Analisia eta Kontrola
                                             76
                  Entseiu Mikrobiologiakoa
Thermoplasmatalak
• Termofilikoak (hobezina 55ºC), azididofilikoak,
  kimiorganotrofoak, fakultatiboak
• Thermoplasma pareta zelularrik gabe
• Picrophilus pH 0 baino bajuagoetan haz
  daitezke, hobezina pH 0.7




                     Analisia eta Kontrola
                                                77
                   Entseiu Mikrobiologiakoa
Thermokokkalak
• Hipertermofiloak (hobezina >80ºC)
   – Thermococcus 70-95ºC
   – Pyrococcus 70-106ºC
• Kimiorganotrofo anaerobio derrigorrezkoak
• S-a erabiltzen dute elektroien azken hartzaile gisa
• Mugikorrak flagelo multzo bidez




                        Analisia eta Kontrola
                                                        78
                      Entseiu Mikrobiologiakoa
Bakteria, Arkhaea eta Eukarya-ren arteko
         desberdintasun zelularrak
  Propietateak         Bakteria                 Eukarya       Arkhaea
 Mintz nuklearra          EZ                       BAI          EZ
   Organuloak             EZ                       BAI          EZ
  Erribosomaren          70S                       80S          80S
     tamaina
    Paretan              BAI                           EZ       EZ
 peptidoglikanoa
Mintzean esterolak        EZ                       BAI          BAI
                     (hopanoideak)
Mintzeko lipidoak     Glizerolari            Glizerolari       Eterra,
                       lotutako          lotutako esterrak   adarkatuak
                       esterrak



                              Analisia eta Kontrola
                                                                          79
                            Entseiu Mikrobiologiakoa
http://www.arizmendipro.eu
    juarbulu@gmail.com
         @jarbulu




         Analisia eta Kontrola
                                  80
       Entseiu Mikrobiologiakoa

More Related Content

Viewers also liked (20)

Prokariotoen tamaina eta forma
Prokariotoen tamaina eta formaProkariotoen tamaina eta forma
Prokariotoen tamaina eta forma
 
Flageloak2
Flageloak2Flageloak2
Flageloak2
 
Prokariotoen gainazaleko egiturak
Prokariotoen gainazaleko egiturakProkariotoen gainazaleko egiturak
Prokariotoen gainazaleko egiturak
 
Lagun gida
Lagun gidaLagun gida
Lagun gida
 
Sare Sozialak ezagutzen
Sare Sozialak ezagutzenSare Sozialak ezagutzen
Sare Sozialak ezagutzen
 
Zoho aurkezpena
Zoho aurkezpenaZoho aurkezpena
Zoho aurkezpena
 
Mikroorganismoaen zitoplasma eta osaera
Mikroorganismoaen zitoplasma eta osaeraMikroorganismoaen zitoplasma eta osaera
Mikroorganismoaen zitoplasma eta osaera
 
Metabolismoaren laburpena
Metabolismoaren laburpenaMetabolismoaren laburpena
Metabolismoaren laburpena
 
Wikiloc nondik norakoa
Wikiloc nondik norakoaWikiloc nondik norakoa
Wikiloc nondik norakoa
 
Mikrobiologiaren historia 1
Mikrobiologiaren historia 1Mikrobiologiaren historia 1
Mikrobiologiaren historia 1
 
Oinarrizko antolaketa
Oinarrizko antolaketaOinarrizko antolaketa
Oinarrizko antolaketa
 
Prokariotoen zitoplasma 1
Prokariotoen zitoplasma 1Prokariotoen zitoplasma 1
Prokariotoen zitoplasma 1
 
Fotosintesia
FotosintesiaFotosintesia
Fotosintesia
 
Prokariotoen pareta zelularra 2
Prokariotoen pareta zelularra 2Prokariotoen pareta zelularra 2
Prokariotoen pareta zelularra 2
 
Wikispaces aurkezpena
Wikispaces aurkezpenaWikispaces aurkezpena
Wikispaces aurkezpena
 
Prokariotoen ezaugarriak
Prokariotoen ezaugarriakProkariotoen ezaugarriak
Prokariotoen ezaugarriak
 
Prokariotoen pareta zelularra 1
Prokariotoen pareta zelularra 1Prokariotoen pareta zelularra 1
Prokariotoen pareta zelularra 1
 
Entseiu mikrobiologikoa
Entseiu mikrobiologikoaEntseiu mikrobiologikoa
Entseiu mikrobiologikoa
 
Arnas aparatua
Arnas aparatuaArnas aparatua
Arnas aparatua
 
Liseri aparatua
Liseri aparatuaLiseri aparatua
Liseri aparatua
 

More from Juan Arbulu Arin (11)

Ehun muskularra
Ehun muskularraEhun muskularra
Ehun muskularra
 
Manual
ManualManual
Manual
 
Iraiz aparatua fisiologia
Iraiz aparatua fisiologiaIraiz aparatua fisiologia
Iraiz aparatua fisiologia
 
Iraiz aparatua aurkezpena
Iraiz aparatua aurkezpenaIraiz aparatua aurkezpena
Iraiz aparatua aurkezpena
 
Biokimikaren oinarriak
Biokimikaren oinarriakBiokimikaren oinarriak
Biokimikaren oinarriak
 
Biokimika
BiokimikaBiokimika
Biokimika
 
Onddoak
OnddoakOnddoak
Onddoak
 
9.Ud-Prevención y mantenimiento de la salud dental
9.Ud-Prevención  y mantenimiento  de la salud dental9.Ud-Prevención  y mantenimiento  de la salud dental
9.Ud-Prevención y mantenimiento de la salud dental
 
Hezur Sistema
Hezur SistemaHezur Sistema
Hezur Sistema
 
Google sites
Google sitesGoogle sites
Google sites
 
Zirkulazio aparatua
Zirkulazio aparatuaZirkulazio aparatua
Zirkulazio aparatua
 

Prokariotoen zitologia

  • 1. Bakterioen morfologia eta fisiologia Analisia eta Kontrola Entseiu mikrobiologikoa Arizmendi Ikastola Lanbide Heziketa Juan Arbulu Analisia eta Kontrola 1 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 2. Eskema • Mikroorganismoak, zer dira? • Tamaina eta forma • Antolaketa zelular mota desberdinak • Pareta (gram +, gram-, Archaea) • Mintza • Zitoplasma eta genoma • Ohiko egiturak: – Finbriak, piliak, flageloak, endosporak, inklusio zitoplasmatikoak, kapsula. • Bakteria, Archaea eta Eucarya-renm arteko desberdintasunak. Analisia eta Kontrola 2 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 3. Zer dira mikroorganismoak? • Begiz ikustezinak diren organismoak dira • Zelula isolatu bezala bizi diren organismoak dira eta erreplkatzeko gai diren azido nukleikoa • Aukak, onddoak, protozooak, bakterioak eta birusak Analisia eta Kontrola 3 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 4. Mikrobiologiaren historia • 1664, Robert Hooke, landare zelulak. • 1673, Anton van Leeuwenhoek, mikroorganismoen deskribapena. • 1877, Robert Koch, kultibo solidoen garapena. Analisia eta Kontrola 4 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 5. Mikroskopioak • Giza ikusmena 0.2mm. • Mikroskopio optikoa, erresoluzio handiena 0.2 mikra (1 mikra). • Mikroskopio elektronikoa, erresoluzio handiena 0.5nm Analisia eta Kontrola 5 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 6. PROKARIOTAK Analisia eta Kontrola 6 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 7. TAMAINOA: zelula eukariota versus zelula prokariota Analisia eta Kontrola 7 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 8. Tamainak Analisia eta Kontrola 8 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 9. Formak Analisia eta Kontrola 9 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 10. BAKTERIOEN FORMAK kokoak baziloak espiriloak Analisia eta Kontrola 10 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 11. Bakteria Erraldoia (Epulopiscium fishelsoni - 80x600 µm) Analisia eta Kontrola 11 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 12. Azalera vs. bolumena Tamaina txikia elkartuke korragoa, abiadura metaboliko handiagoa bermatzen du Analisia eta Kontrola 12 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 13. Egitura zelularra Analisia eta Kontrola 13 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 14. Pareta zelularra • Bakteria: – Gram positiboa – Gram negatiboa – Paretarik gabe • Archaea: – Egitura desberdinak – Paretarik gabe Analisia eta Kontrola 14 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 15. Paretaren funtzioak • Zurruntasuna (forma mantendu, lisia ekiditu). • Kanpo ingurunearekin komunikazioa. • Patogeneizitatean eduki dezake eragina (LPS) • Molekula batzurentzako hezia. • Espazio periplasmikoa (garraio entzimak, hidrolitikoak, etab.) Analisia eta Kontrola 15 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 16. Protoplastoen formakuntza Soluto tzentrazio txikia Soluto kontzentrazio handia Lisozima – Peptidoglikanoan 1-4 lotura glikosidikoa Analisia eta Kontrola duen proteina apurtzen 16 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 17. ZELULAREN ESTALKIA GRAM POSITIBOA GRAM NEGATIBOA Analisia eta Kontrola 17 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 18. Gram + Bakteria Gram- Analisia eta Kontrola 18 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 19. MUREINA EDO PÉPTIDO-GLIKANOA Analisia eta Kontrola 19 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 20. Peptidoglikanoaren egitura Analisia eta Kontrola 20 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 21. Analisia eta Kontrola 21 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 22. Analisia eta Kontrola 22 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 23. Pareta Zelularra Gram Positiboa Analisia eta Kontrola 23 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 24. Azido Teikoikoak Gram positiboen paretaren polisakarido azidoak Peptidoglikanoari kobalenteki lotuta (NAMeko C6-ko OHa) Pareta zeharkatzen dute eta bakterioaren gainazalera heltzen dira Mintz zelularrarekin lotura hidrofobikoa Analisia eta Kontrola 24 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 25. Gram + paretako beste osagai batzuk • Azido teikuronikoak • Azido mikolikoak Analisia eta Kontrola 25 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 26. Gram – kanpo mintza Porinak – mintzean zeharreko molekula txikien komunikazioa bideratzen duten proteinak -- espezifikoak eta ez-espezifikoak Analisia eta Kontrola 26 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 27. Lipopolisakaridoak (LPS) Gram – diren bakterioetan bakarrik Kanpo mintzetik ateratzen da Analisia eta Kontrola 27 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 28. LPS Lotura glikosidikoa: C2 KDO - C6 LipA Analisia eta Kontrola 28 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 29. Analisia eta Kontrola 29 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 30. Lipopolisakaridoak (LPS) • A lipidoa (NAG-P + azilo taldeak) • Polisakaridoaren nukleoa – KDO (zetodesoxioktonatoa) eta beste karbohidratoak ditu (ramnosa, azido galakturonikoa) – Espeziekiko espezifikoa • O-antigenoa – Errepikapen aldakorrak – Karbohidratoak ere baditu – Zeparekiko espezifikoak • Sarritan animalientzako toxikoa- endotoxina • Gainazal hidrofilikoak sortzen ditu Analisia eta Kontrola 30 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 31. E. Coli-ren Periplasma E.coli-ren periplasmaren proteinak. Lotura proteinak aminoazidoentzako (adb., histadina, arginina) azukreentzako (adb, glukosa, maltosa) bitaminentzako (adb., thiamina, bitamina B12) ioientzako (adb., fosfatoa, sulfatoa) Biosintesi entzimak mureinaren elkarketa finbrien erakuntza Polimeroen degradazio entzimak fosfatasak proteasak Entzima detoxifikatzaileak Beta-laktamasak (adb., penicillinasa) aminoglikosidoen fosforilazioa Analisia eta Kontrola 31 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 32. • Bakterio batzuk ez dute paretarik • Mycoplasma • Mintz zelular sendoagoa. Esterolak eta lipoglikanoak eduki dezakete. • Pleiomorfikoak Analisia eta Kontrola 32 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 33. Archaearen pareta zelularra • Ez du peptidoglikanoreik • Osakera izan daiteke – pseudopeptidoglikanoa (pseudomureina) G+ tindatzen du – pseudomureina proteinaz estalita, G+ tindatzen du – Proteinazko gainazleko geruza bakarra edo glikoproteina, pseudomureinarik gabe (alg halofiloak, alg.metanogenikoak eta termoazidofiloak) G- tindatzen du • Paretarik gabeko Archaeak badaude Analisia eta Kontrola 33 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 34. Archaearen pseudopeptidoglikanoak Analisia eta Kontrola 34 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 35. Paretaren funtzioak • Zurruntasuna eta erresistentzi osmotikoa (forma mantendu, lisia ekiditu). • Kanpo ingurunearekin komunikazioa. • Patogeneizitatean parte hartu dezake (LPS) • Molekula batzurentzako hezia (porinak gram negatiboetan). • Espazio periplasmikoa (garraio entzimak, hidroltikoak, etab.) Analisia eta Kontrola 35 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 36. Peptidoglikanoaren sintesia •Baktoprenola (C55 alkohol isoprenoidea) – zitoplasmatik periplasmara disakarido pentapeptidoa garraiatzen duen “carrier” lipidikoa da, hazkuntzan dagoen paretan txertatuz •Transpeptidazioa penizilinak inhibitzen du Analisia eta Kontrola 36 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 37. Transpeptidazioa G penizilinak inhibitzen du. Kontrola Analisia eta 37 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 38. Peptidoglikanoaren sintesia: transpeptidazioa G penizilinak inhibitzen du. Kontrola Analisia eta 38 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 39. Pareta zelularraren sintesia Pareta zelularra autolisinen eraginez zabaldu egiten da eta peptidoglikano berria depositatuz. Analisia eta Kontrola 39 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 40. Mintz zelularra Egitura: • Proteinak txertatuta dituen bikapa fosfolipidikoa; kolesterolaren antzeko egiturak ere eduki dezake. • Archaean, alkohol isoprenoideen esterrak, batzuk geruza bakarrak eratzen dituzte. Analisia eta Kontrola 40 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 41. Mintz zitoplasmatikoaren egitura Analisia eta Kontrola 41 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 42. Bicapa fosfolipídica Analisia eta Kontrola 42 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 43. Bakteria eta Archaea-n dauden lipidoak lotura kimiko desberdinak dituzte Ester - Bakteria Eter - Archea Analisia eta Kontrola 43 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 44. Analisia eta Kontrola 44 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 45. Garraio mota desberdinak •Kontzentrazio gradiantearen aurkako solutoen gehikuntza •Espezifizitatea Analisia eta Kontrola 45 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 46. Analisia eta Kontrola 46 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 47. Mintz zitoplasmatikoaren funtzioak • Iragazkortasunaren hezia – Molekula txikiak, karga gabekoak eta hidrofobikoak zeharka dezakete mintza difusioz. • Proteinen finkapena – Garraioa, energia ekoizpena, kimiotaxia • Fototrofoetan: aparatu fotosintetikoa bereganatzen du (besikulak, tubuloak, tilakoide erakoak) • Pareta eta zelula kanpoko egituren sintesia. Analisia eta Kontrola 47 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 48. E.coli-ren mintz zitoplasmatikoa Analisia eta Kontrola 48 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 49. Prokariota zelulen egitura - ADN • Ez dute nukleorik. ADNa zitoplasman dago: “nukleoidea” : ADNak okupatzen duen zonaldea. • Haploidea da. Genoma: kate bikoitzeko AND molekula bakarra eta zirkularra. • Genoma 1 - 6 x 106 base bikotez dago osatua (bp) bizi libreko prokariotoetan; 1000-5000 gene. • Ez dute histonarik. • Biziarentzako beharrezkoak ez diren beste elementu gentikoak eduki dezakete: plasmidoak eta genoma fagikoak. Analisia eta Kontrola 49 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 50. Prokariotak • Ez dute mintz nuklearrik. – ARNm-aren prozesaketarik ez dago – Transkripzioa itzulpenari lotuta dago. Analisia eta Kontrola 50 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 51. Genomaren tamaina Analisia eta Kontrola 51 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 52. Kromosometako ADNa Analisia eta Kontrola 52 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 53. Zitoplasma • Proteinak (entzimak, konplexu entzimatikoak, egiturazkoak) • Erribosomak (70S: 55 proteinak, rRNA 5S, 16S, 23S)- polisomak • mRNA, tRNA • Beste makromolekulak, solutoak • Mikroskopioz ikus daitezken egiturarik gabe. • Ez dute zitoeskeletorik. Analisia eta Kontrola 53 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 54. Egitura esanguratsuenak • Funtzio espezifikoak dituzten egiturak. • Mikroorganismo guztiak ez dituzte. • Genero eta espeziearekiko ezaugarriak dira (taxonomia). • Adibideak: – finbriak, flageloa, pilia, endosporak, kapsula, inklusio zitoplasmatikoak Analisia eta Kontrola 04/09/01 54 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 55. Finbriak - Piliak • Finbria – proteinazko zuntz motza, gainazaletan itsasteko funtzioetan parte hartzen da. • Ile sexuala – konjugazioan zelula hartzailearekin bat egiten du. Analisia eta Kontrola 55 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 56. Flageloak Analisia eta Kontrola 56 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 57. Flageloa 1000 H+ / revolución > 40 gene parte hartzen dute Analisia eta Kontrola 04/09/01 57 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 58. Flageloak Tindaketa berezi bidez antzematen dira Analisia eta Kontrola 58 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 59. Anaerobaculum mobile sp. nov. Aldameneko flageloa Marrak 0,5 mikra Analisia eta Kontrola 59 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 60. Flageloaren ekintzaren mekanismoa • Oinarrizko gorputzean ematen den eraztunen errotazioa H+ -en gradienteagatik zuzenduta egongo zen - ATPa ez . • Ordulariaren aurkako errotazioak aurreruntz mugiarazten du. • Ordulariaren aldeko errotazioak aurreruntzko mugimendua geldiarazten du Analisia eta Kontrola 60 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 61. Endosporak • Beroarekiko, irradiazioarekiko eta lehortzearekiko erresistentzia. • Bacillus eta Clostridium generokoak produzitzen dituzten gehienbat. • Egokiak ez diren inguruetan bizi irautea bermatzen dute. • Azido dipikolinikoak eta proteinak ADNa babesten dute • Stressaren eraginez aktibatzen direnean, nutrienteak izanez gero ernalketa eta hazkuntza bizi hasten da. • Endosporaren kokapena zelulan identifikatzeko erizpide bezala erabili daiteke. Analisia eta Kontrola 61 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 62. Esporaren egitura Analisia eta Kontrola 04/09/01 62 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 63. Azido Dipikolinikoa Endosporen ezaugarria Analisia eta Kontrola 63 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 64. Endosporen formazioa A- ADNa bikoiztu eta erdiguneko ardatzaren (zuntz axiala) inguruan kiribiltzen da B- Bi kromosometatik bat mintz plasmatikoz inguratzen da. C- Ama zelulak protoplastoa inguratzen du. D- Esporaren gainazalak sintetizatzen dira. E- Ura galdu egiten du eta beroarekiko erresistentea den egitura bat sortzen da. F- Ama zelularen lisiaren ondorioz espora askatu egiten da. B. Subtilis-en 6-7 ordu, 50 gene. Analisia eta Kontrola 64 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 65. Inklusio zitoplasmatikoa • Bakterio batzuk barne egiturak dituzte – Biltegi granuloak - polifosfatoa,azufrea, polihidroxibutiratoa (PHBak) – Gas besikulak – flotazioa – Karboxisomak, klorosomak. Analisia eta Kontrola 65 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 66. Inklusio Zer bizidunetan dauden Osagaia Funtzioa zitoplasmatiko. Glikogenoa Hainbat bakterioetan poliglukosa C eta energiaren (E. coli) biltegia Polihidroxi Hainbat bakterioetan Dihidroxibutirato-aren C eta energiaren Butiratoa (Pseudomonas) polimeroa biltegia Polifosfatoa Hainbat bakterioetan Fosfatoaren polimeroak Fosfato erreserba (Corinebacterium) S granuloak Saren fototrofoak S elementala S erreserba Saren litotrofoak Gas besikulak Bakterio urtarrak Egitura proteikoa Flotazioa Magnetosomak Bakterio urtar batzutan Magnetita Fe3O4 Kanpo magnetikoan orientazioa Karboxisomak Bakterio autotrofikoetan CO2aren finkapen entzimak CO2aren finkapena Klorosomak Bakteria berdeetan Lipidoak, proteinak Argiaren hartzailea bakterioklorofila Analisia eta Kontrola 66 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 67. Poly-ß-hydroxybutyrate (PHB) Analisia eta Kontrola 67 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 68. Poly-ß-hydroxybutyrate (PHB) Analisia eta Kontrola 68 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 69. Analisia eta Kontrola 69 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 70. Zelulaz kanpoko beste polisakarido batzuk • Glikokalixa: Pareta zelularraren kanpoaldean kokatzen da – Kapsulak – zelularen gainazalean ageri den materiala – Geruza muzilaginosoak – ahulago itsatsita dagoen materiala – S geruza: Azpiunitate proteiko edo glikoproteikoak. G+, G- eta Archaea. Partea era dezakete • Funtzioak – Defentsarekiko babesa (fagozitosia) – Desekazioarekiko babesa – Birus eta toxinarekiko babesa – Gainazlaei itsastea (zelulak, bizigabeak) Analisia eta Kontrola 70 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 71. Glikokalixa Tindaketa negatiboa Mikroskopio elektronikoa Analisia eta Kontrola 71 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 72. Tindaketa negatiboa Analisia eta Kontrola 72 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 73. Analisia eta Kontrola 73 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 74. Archaea Analisia eta Kontrola 74 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 75. Halofilo muturrekoak • Gatz kontzentrazio handia behar dute • Kimioorganotrofoak, aerobio derrigorrezkoak • Halobacterium • Sodio ioiak glikoproteinazko partea egonkotu egiten du • Potasio ioia – konpatiblea den solutoa • Zitoplasmako proteinak potasio ioien kontzentrazio handia behar dute • Batzu ATPa sortzeko argia erabili dezakete, bakteriorhodopsin erabiliz Analisia eta Kontrola 75 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 76. Metanogenikoak • Anaerobio derrigorrezkoak, orokorrean mesofiloak • Dibertsitate handia • Habitats • Sustratoak metanon bilakatzen dira Analisia eta Kontrola 76 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 77. Thermoplasmatalak • Termofilikoak (hobezina 55ºC), azididofilikoak, kimiorganotrofoak, fakultatiboak • Thermoplasma pareta zelularrik gabe • Picrophilus pH 0 baino bajuagoetan haz daitezke, hobezina pH 0.7 Analisia eta Kontrola 77 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 78. Thermokokkalak • Hipertermofiloak (hobezina >80ºC) – Thermococcus 70-95ºC – Pyrococcus 70-106ºC • Kimiorganotrofo anaerobio derrigorrezkoak • S-a erabiltzen dute elektroien azken hartzaile gisa • Mugikorrak flagelo multzo bidez Analisia eta Kontrola 78 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 79. Bakteria, Arkhaea eta Eukarya-ren arteko desberdintasun zelularrak Propietateak Bakteria Eukarya Arkhaea Mintz nuklearra EZ BAI EZ Organuloak EZ BAI EZ Erribosomaren 70S 80S 80S tamaina Paretan BAI EZ EZ peptidoglikanoa Mintzean esterolak EZ BAI BAI (hopanoideak) Mintzeko lipidoak Glizerolari Glizerolari Eterra, lotutako lotutako esterrak adarkatuak esterrak Analisia eta Kontrola 79 Entseiu Mikrobiologiakoa
  • 80. http://www.arizmendipro.eu juarbulu@gmail.com @jarbulu Analisia eta Kontrola 80 Entseiu Mikrobiologiakoa