Acciones de diseño de buenas practicas origen y desarrollo
1. DISEINU AKZIOAK ETA HEZIKETARAKO OBJEKTU DIGITALEN
GARAPENA: PROGRAMA INSTITUZIONALAK
(Acciones de diseño y desarrollo de ODE: Programas institucionales)
(Gértrudix et Al, 2007)
Hezkuntza XXI. Mendean ematen ari diren garapen teknologiko eta
aurrerapenei egokitu behar da. Teknologiaren garapenak eragin handia izan du
munduan, eta ondorioz, hezkuntza arloan ere. Teknologia berriek hazkuntza
sistema aldatzeko oinarria izan daiteke eta sarea aldaketa emango duten
objektu digitalen gordetzailea.
Praktika
pedagogikoak
aldatu
daitezen
teknologien
potentziala
sustatzeko hainbat iniziatiba egon dira, praktika berritzaile eta egokitu batzuk
lortzeko.
IKTak hezkuntzan era egokian integratzeak esfortzu asko eskatzen du
eta hau lortzeko gaur egungo egoerari erantzun eraginkor bat eman behar zaio,
aldaketak area bakoitzari egokituz.
Hezkuntzan lortu nahi dena sortu, sakabanatu eta ebaluatzeko balio
duten kalitatezko material digitalak sortzea da. Nahiz eta hau egiteko saiakera
asko egin diren, oraindik sorkuntza fase batean gaude, garatzen jarraitu behar
duena. Eremu honetan gehien baloratzen dena kalitatea, sineskortasuna,
erabilgarritasuna eta edukien errekonozimendua dira.
Sortzen diren materia pedagogiko guzti hauek hiritarren beharrei
erantzun behar diete, kalitatezko hezkuntza eta formakuntza bat bermatuz.
Gainera, kontuan izan behar da hezkuntzako komunitateak eskatzen duena,
maila bakoitzarentzako eta area bakoitzarentzako material eta edukiak sortzea.
Hauek kontuan izan behar dituzte ze erabiltzaile erabiliko dituzten eta adin
ezberdinetako eta area ezberdinak lantzen dituzten ikasle, familia eta
irakasleentzat baliotsuak izan behar dira.
Hemen bi gauza izan behar dira kontuan: material hauek jasoko
dituztenen adinak eta dituzten gaitasunak IKTen erabileraren inguruan.
2. Horregatik, helburuetako bat konpartitu daitekeen katalogo bat sortzea da,
edukiei iristeko sarrera unibertsala bermatzen duen sare bat izanik.
Heziketarako eduki digitalak teknologiaren parte dira eta behar berriei
egokitzen dira. Ikuspuntu ireki eta aldatzaile bat behar dute eta curriculumaren
ikuspuntutik bideratu behar dira. Gainera, ebaluatzeko egokituta egon behar
diren diseinuak izan behar dira. Hauek guztiak objektu digitalen gama zabal
baten parte izango dira eta guztion eskura egon behar dute.
Aipatu beharra dago objektu digital hauek indibidualki erabili daitezkeela
edo multzotan sailkatuz sekuentzia didaktikoak sortu daitezkeela. Gainera,
hauek aldatzeko eta egokitzeko askatasun osoa egongo da, beharrezkoak diren
konpetentziak garatzeko eta ikasleei egokitzeko balioa izanez. Hala ere,
kontuan izan behar da heziketarako eduki digitalen edukiak zeintzuk diren
jakitea zaila dela eta batzuetan aplikazio antza gehiago daukatela.
Espainiako hezkuntzako administrazioak programa ezberdin batzuk
bultzatzen ari dira hezkuntzan teknologia berrien erabilera bultzatzeko.
Iniziatiba honen bidez konpetentziak garatzea lortu nahi dute teknologiei ahalik
eta probetxu gehien ateraz.
Beste aldetik, teknologia digitalaren erabilera egokia egiteko estrategiak,
zerbitzu eta aplikazio pedagogikoak sustatzen dira ere. Materia eta objektu
digital hauek komunitatearen eskaerei egokitu behar dira eta dibertsitatez
aldatu ahal izan behar dira kalitatez erabiliak ahal izateko.
Iniziatiba asko egon dira azken urte hauetan eremu honen ikerketa eta
garapena aurrera eraman ahal izateko. Horrela, hezkuntzan aukera berriak
zabaldu nahi dira eta objektu digitalen aukera zabala eskaini. Honelako
iniziatiben adibide bat Minerva izango litzateke.
90. hamarkadatik aurrera Hezkuntzaren Informazio eta komunikazioko
Zentro Nazionala hezkuntzako edukiak sortzeko hainbat akzio aurrera eraman
ditu. Honekin hezkuntza zentroetan (askotan aurretik azpiegitura teknologikoak
dituztenak) egin diren eskakizunei erantzuna ematea lortu nahi da.
3. Horrelako
proiektuaren
ezaugarriak
honakoak
dira:
eduki
ireki,
moldagarri eta modularrak egitea. Era agregatuan garatuak area baten
inguruan eta hezkuntza mailan, hiru perfil ezberdinei bideratuta, hala nola,
ikasle, irakasle eta publikoak.
Plan honi “internet eskolan” deitzen zaio eta eduki digital berriak sortzea
du helburu. Hasieran bakarrik haur hezkuntzan eta Lehen hezkuntzan eraman
aurrera eraman zen. Honen barnean “proyecto aprender” eta “Mekos” dira
garrantzi gehien dituzten proiektuak. Interaktibitatea garrantzi handia du
“internet eskolan” planaren barnean eta Creative Commons lizentziapean
sakabanatzen da. Pixkanaka editatu daitezkeen material berriak gehituz joango
dira.
Ezagutza partekatzeko eta sarean pixkanaka ezagutza eta kalitatezko
materia didaktiko berriak gehitzen joateko balio du plan honek. Prozesu guzti
hauen funtsezko elementua heziketako objektu digitala (ODE) da. ODEa
independentea izan daiteke eta funtzio determinatu bat izan edo konbinazio
ezberdinen bidez sekuentzia didaktiko bat sortu dezake.
“Internet eskolan” plana ikaskuntzarako objektuaren agregazio mailan
zentratzen da eta hezkuntzako area eta maila ezberdinetako ikaskuntza
objektuak diseinatzen ditu. Sortutako objektu digitalak urtero publiko bihurtuko
dira. Hauek hobetzen eta garatzen joango dira ahalik eta kalitate hobereneko
objektu digitalak eskaintzeko.
Gainera objektu hauek eramangarriak izango
dira eta edozein lekuan erabiltzeko erraztasun asko izango dituzte.
Ondorio
bezala,
eduki
eta
objektuen
sorkuntza
erabiltzaileen
esperientzietan oinarrituta egongo da eta ikaskuntzarako objektu digitalak
sortzera bideratuta. Garapenerako estandarrak eta ereduak sortuko dira eta
edukiak tratatzeko planteamendu pedagogiko eta didaktikoak garrantzia
hartuko dute. Hauek berrerabiliak izateko aukera eskainiko dute.
Edukiak transferitzea ez da balio duen gauza bakarra, produzitzeak
garrantzi handia du ere. Irakasle batek bere ikasleentzako objektu digital bat
sortzeko gai izatea da helburua, ikasleei moldatzen dena eta ikaskuntza
4. arrakastatsu bat eskaintzen duena.
Horrela, egindako guztia konpartituz,
hezkuntza arloko eduki digital aberats eta anitzak sortzen joango dira.