Chuong 2.tc2

PHẦN I.
CÔNG NGHỆ THI CÔNG LẮP GHÉP
Th.s Trương Đình Nhật
CHƯƠNG 2. CÁC THIẾT BỊ VÀ MÁY DÙNG TRONG
CÔNG TÁC LẮP GHÉP.

CHƯƠNG 2. KHÁI NIỆM CÔNG TÁC LẮP GHÉP
2.1 Cần trục.
2.2 Các loại thiết bị phục vụ lắp ghép.
2.3 Các công cụ neo giữ

2.1 CẦN TRỤC – Các loại cần trục
Cần trục tựCần trục tự
hànhhành
Cần trục ô tôCần trục ô tô
Cần trục bánh xíchCần trục bánh xích
Cần trục cổngCần trục cổng
Cần trục thápCần trục tháp
Bốc xếp cấu kiện
Sửdụngcầntrục
Lắp ghép các kết cấu công trình
Thaotáclắpghép
Đứng đợi để móc cấu kiện vào móc
cẩu.
Nâng cấu kiện lên cao
Vận chuyển cấu kiện đi ngang
Chukỳcôngtáccủatrục
Hệ thống cần trụcHệ thống cần trục
thông minhthông minh
Cần trục bayCần trục bay
Sửdụngcầntrục
Lắp ghép các kết cấu công trình
Tiếp vận để chuyên chở vật liệu
và cấu kiện đến.
Tiếp tế cho các tầng nhà hoặc
công tình đang xây dựng.
Thaotáclắpghép
Vận chuyển cấu kiện đi ngang
Đặt cấu kiện vào vị trí
Đứng giữ cấu kiện trong khi cố định
nó vào vị trí và tháo dây buộc
Quátrìnhđi
khhông
Đi về nơi xếp cấu kiện
Quay cần
Hạ cẩu
Chukỳcôngtáccủatrục
Độngtác
cơbản
Nâng và hạ vật Quay cần
Nâng và hạ cần
Di chuyển
cần trục

hànhhành
Độ cơ động cao, không phải chỉ phục vụ một địa điểm
lắp ghép, mà phục vụ được nhiều địa điểm lắp ghép
trong phạm vi công trường.
Khuyết điểm:
Độ ổn định tương đối nhỏ,
nhất là đối với cần trục ôtô
Ưu điểm: Khuyết điểm:
http://www.hydro-crane.com/pdf.htm
trong phạm vi công trường. nhất là đối với cần trục ôtô
Có thể vận chuyển vật đến bất kỳ chổ nào, theo bất kỳ
hướng nào trên mặt bằng.
Tốn rất ít công và thời gian vào việc lắp ráp và tháo đỡ
cần trục trước và sau khi sử dụng.
Có thể tự di chuyển từ công trường này sang công
trường khác, hoặc chở trên các toa xe rơ-moóc hạng
lớn dưới nguyên dạng tháo dỡ hoặc chỉ tháo dỡ một
phần nhỏ
Để khắc phục nhược điểm này
tay cần phải được trang bị
thêm mỏ phụ.
Tay cần ở tư thế nghiên và
thấp, cho nên khi lắp ghép kết
cấu cần trục phải đứng xa công
trình, như vậy tổn thất rất
nhiều độ với hữu ích.

hànhhành
Có sức trục từ 3 đến 100 tấn lựcCó sức trục từ 3 đến 100 tấn lực
Tay cần dài tới 35 m.Tay cần dài tới 35 m.
Tốc độ di chuyển khá lớn 40Tốc độ di chuyển khá lớn 40
km/h, nên việc di chuyển rấtkm/h, nên việc di chuyển rất
Loại có khả năng thay đổi chiềuLoại có khả năng thay đổi chiều
dài nhờ cơ cấu thủy lực. Do có khảdài nhờ cơ cấu thủy lực. Do có khả
năng thay đổi độ dài tay cần nênnăng thay đổi độ dài tay cần nên
nó được sử dụng khá phổ biến trênnó được sử dụng khá phổ biến trên
công trường xây dựng.công trường xây dựng.
Loại tay cần cóLoại tay cần có
km/h, nên việc di chuyển rấtkm/h, nên việc di chuyển rất
nhanh chóngnhanh chóng
Có hai loại sức trục: sức trục khiCó hai loại sức trục: sức trục khi
không có chân chống và sức trụckhông có chân chống và sức trục
khi có chân chống.khi có chân chống.
Khi có chân chống gây ra bất tiênKhi có chân chống gây ra bất tiên
di chuyển. Nếu không dùng chândi chuyển. Nếu không dùng chân
phụ thì trọng tải cần trục giảm điphụ thì trọng tải cần trục giảm đi
33--4 lần.4 lần.
Thường làm công tác bốc xếpThường làm công tác bốc xếp
hoặc lắp ghép nhỏ.hoặc lắp ghép nhỏ.
Loại tay cần cóLoại tay cần có
chiều dài cố địnhchiều dài cố định
được sản xuât từđược sản xuât từ
thép ống, thépthép ống, thép
góc. Loại này taygóc. Loại này tay
cần có độ dàicần có độ dài
nhỏ. Nhược điểmnhỏ. Nhược điểm
lớn nhất là taylớn nhất là tay
cần cồng kềnh, dicần cồng kềnh, di
chuyển trênchuyển trên
đường khó khănđường khó khăn

hànhhành

hànhhành
Có sức trục từ 3Có sức trục từ 3--100 tấn.100 tấn.
Tay cần dài tới 40 mét.Tay cần dài tới 40 mét.
Tốc độ di chuyển 3Tốc độ di chuyển 3--4km/h.4km/h.
Cần trục bánh xích có độ cơ động cao so với cần trụcCần trục bánh xích có độ cơ động cao so với cần trục
Cần trục bánh xích có độ cơ động cao so với cần trụcCần trục bánh xích có độ cơ động cao so với cần trục
ôtô hoặc bánh hơi, vì không phải sửa đường.ôtô hoặc bánh hơi, vì không phải sửa đường.
Cần trục bánh xích không có chân phụ, khi di chuyểnCần trục bánh xích không có chân phụ, khi di chuyển
xa phải tháo dỡ tay cần vận chuyển riêng.xa phải tháo dỡ tay cần vận chuyển riêng.
Có thể sử dụng máy đào đất bánh xích làm cần trụcCó thể sử dụng máy đào đất bánh xích làm cần trục
bánh xích.bánh xích.
Có thể lắp nhiều tay cần, mỗi loại tay cần có một biểuCó thể lắp nhiều tay cần, mỗi loại tay cần có một biểu
đồ tính năng tương ứngđồ tính năng tương ứng
Thường dùng để lắp ghép các công trình thấp tầng, cóThường dùng để lắp ghép các công trình thấp tầng, có
nhịp lớn, kết cấu nặng, phân tán trên mặt bằng.nhịp lớn, kết cấu nặng, phân tán trên mặt bằng.
Để lắp ghép công trình cao và mở rộng, người ta cảiĐể lắp ghép công trình cao và mở rộng, người ta cải
tiến thành loại có hình dáng như cần trục tháp.tiến thành loại có hình dáng như cần trục tháp.

hànhhành
Có sức trục Q=1Có sức trục Q=1--120 T, thông dụng là loại120 T, thông dụng là loại
có Q=5có Q=5--60 T, L= 760 T, L= 7--45 m, chiều cao (H) tới45 m, chiều cao (H) tới
40m.40m.
Di chuyển trên đường ray bằng động cơDi chuyển trên đường ray bằng động cơ
điện.điện.
Có một hoặc hai xe con mang vật cẩu chạyCó một hoặc hai xe con mang vật cẩu chạy
Loại 4 chân Loại 2 chân
Có một hoặc hai xe con mang vật cẩu chạyCó một hoặc hai xe con mang vật cẩu chạy
trên dầm cầutrên dầm cầu
Có một hoặc hai công xôn hoặc không cóCó một hoặc hai công xôn hoặc không có
công xôn. Công xôn có thể dài tới 10 m.công xôn. Công xôn có thể dài tới 10 m.
Khá ổn định khi chịu gió bão.Khá ổn định khi chịu gió bão.
Dùng để lắp ghép những kết cấu khối lớnDùng để lắp ghép những kết cấu khối lớn
và nặng (như một căn phòng hình hộp củavà nặng (như một căn phòng hình hộp của
nhà). Vừa làm nhiệm vụ bốc xếp vừa làmnhà). Vừa làm nhiệm vụ bốc xếp vừa làm
nhiệm vụ lắp ghépnhiệm vụ lắp ghép..

Cần trục thápCần trục tháp Thông dụng trong xây dựng dân dụng và công nghiệp, để lắpThông dụng trong xây dựng dân dụng và công nghiệp, để lắp
các công trình cao và chạy dài.các công trình cao và chạy dài.

Phân loại theo sức trục:Phân loại theo sức trục:
Loại nhẹ (Q<= 10 T) dùng để xây dựng nhà côngLoại nhẹ (Q<= 10 T) dùng để xây dựng nhà công
cộng, nhà công nghiệp nhiều tầng và nhà dâncộng, nhà công nghiệp nhiều tầng và nhà dân
dụng.dụng.
Loại nặng (Q>10 T) dùng lắp ghép các công trìnhLoại nặng (Q>10 T) dùng lắp ghép các công trình
lớn như nhà máy điện, phân xưởng đúc thép, cônglớn như nhà máy điện, phân xưởng đúc thép, công
lớn như nhà máy điện, phân xưởng đúc thép, cônglớn như nhà máy điện, phân xưởng đúc thép, công
trình lò cao.v.v…trình lò cao.v.v…
Phân loại theo tính chất làm việcPhân loại theo tính chất làm việc::
Loại tay cần nghiêng nâng hạ được.Loại tay cần nghiêng nâng hạ được.
Loại tay cần nằm ngang (không nghiêng được).Loại tay cần nằm ngang (không nghiêng được).
Phân loại theo vị trí đối trọng:Phân loại theo vị trí đối trọng:
Loại có đối trọng ở trên cao.Loại có đối trọng ở trên cao.
Loại có đối trọng ở dưới thấp.Loại có đối trọng ở dưới thấp.

CẦN TRỤC THÁP DI ĐỘNG

CẦN TRỤC THÁP CÓ MÓNG NỔI

Dùng một số loại máy bay trực thăng có Q= 4Dùng một số loại máy bay trực thăng có Q= 4--16 T vào việc:16 T vào việc:
Vận chuyển lắp dựng các công trình cao như cột điện cao thế,Vận chuyển lắp dựng các công trình cao như cột điện cao thế,
công trình ở những vùng đồi núi, không có đường xe vào.công trình ở những vùng đồi núi, không có đường xe vào.
Sửa chữa, thay thế các dàn mái hư hỏng trong các nhà có diệnSửa chữa, thay thế các dàn mái hư hỏng trong các nhà có diện
tích rộng, nhà công nghiệp.tích rộng, nhà công nghiệp.
……
……
Ưu điểm:Ưu điểm:
Lên xuống nhanh chóng ở những nơi có độ cao lớnLên xuống nhanh chóng ở những nơi có độ cao lớn
Lắp đặt thiết bị vùng không có đường sá.Lắp đặt thiết bị vùng không có đường sá.
Đứng tại chỗ trên không trung từ 2Đứng tại chỗ trên không trung từ 2--3 phút3 phút
Nhược điểm:Nhược điểm:
Thời gian treo vật tại 1 điểm trên không gian còn ngắn chưaThời gian treo vật tại 1 điểm trên không gian còn ngắn chưa
đủ để điều chỉnh lắp đặt kết cấu.đủ để điều chỉnh lắp đặt kết cấu.
Độ ổn định kém khi treo vật nặng, cồng kềnh.Độ ổn định kém khi treo vật nặng, cồng kềnh.
Vật treo vào máy bay bằng dây mềm sẽ bị đu đưa, gây khóVật treo vào máy bay bằng dây mềm sẽ bị đu đưa, gây khó
khăn cho việc điều khiển máy bay.khăn cho việc điều khiển máy bay.
Giá thành caoGiá thành cao

Hệ thống cần trục thông minhHệ thống cần trục thông minh

Hệ thống cần trục treoHệ thống cần trục treo

2.1 CẦN TRỤC- Cách chọn cần trục
hànhhành
Khi lắp ghép kết cấu không có vật cản phía trướcKhi lắp ghép kết cấu không có vật cản phía trước
Khi lắp ghép kết cấu có vật cản phía trướcKhi lắp ghép kết cấu có vật cản phía trước
Cần trục tháp có đối trọng ở dưới thấpCần trục tháp có đối trọng ở dưới thấp
Cần trụcCần trục
tháptháp
Cần trục tháp khi hố móng chưa lấp đấtCần trục tháp khi hố móng chưa lấp đất
Cần trục tháp khi hố móng đã lấp đấtCần trục tháp khi hố móng đã lấp đất
Cần trục tháp có đối trọng trên cao nhưng vẫnCần trục tháp có đối trọng trên cao nhưng vẫn
thấp hơn công trìnhthấp hơn công trình
Chiều dài tay cần là khoảng cách tính từ trục quay đứng của cần đến trục pu-li đầu
cầu. Độ với là khoảng cách từ trục quay ngang của cả cần trục đến móc cẩu.

hànhhành
tháptháp
Cần trục tháp có đối trọng trên cao nhưng vẫn thấpCần trục tháp có đối trọng trên cao nhưng vẫn thấp
hơn công trìnhhơn công trình
- Hình dáng, kích thước cấu kiện
- Kích thước của công trình lắp ghép
- Trọng lượng cấu kiện và thiết bị treo
buộc Q(T)
Chiều cao cấu kiện HL (m)
Độ với của cần trục R (m)
Chiều dài tay cần của cần trục L (m)
Sơ đồ di chuyển của cần trục khi lắp ghép
các kết cấu.
Vật cản phía trước cần trục, những cấu kiến
bất lợi: Nặng nhất, xa nhất, cao nhất…
Thời gian yêu cầu hoàn thành công trình
Các điều kiện về mặt bằng thi công lắp ghép
SứcnângcầntrụcQ(Tấn)
Độ với tay cần R (m)
ChiềucaonângmócH(m)
Biểu đồ tính năng cần trục

hànhhành
tháptháp
buộc Q(T)
các kết cấu.
Đường biểu thị độ cao nâng
móc và độ với của cần trục

hànhhành
tháptháp
buộc Q(T)
các kết cấu.
Đường biểu thị sức trục và
độ với tay cần

hànhhành
tháptháp
buộc Q(T)
các kết cấu.

hànhhành
Khi lắp ghép kết cấu không có vật cảnKhi lắp ghép kết cấu không có vật cản
phía trướcphía trướcKhi lắp ghép kết cấu có vật cản phía trướcKhi lắp ghép kết cấu có vật cản phía trước
Chiều cao nâng móc cẩu:
Hm = h1 + h2 + h3 + h4
Trong đó,
h1: đoạn chiều cao nâng cấu kiện hơn cao trình
máy đứng
h2: chiều cao của cấu kiện lắp ghéph2: chiều cao của cấu kiện lắp ghép
h3: chiều cao của thiết bị treo buộc tính từ điểm
cao nhất của cấu kiện tới móc cẩu của cần trục
h4: đoạn puli, ròng rọc, móc cẩu đầu cần,
h41.5m
Chiều cao từ cao trình máy đứng đến puli đầu cần
trục :H=Hm + h4
Trọng lượng Q của vật cẩu: Q = Qck + qtb
Trong đó, Qck: trọng lượng cấu kiện lắp ghép
qtb: trọng lượng thiết bị và dây treo
buộc
Các thông số cần trục lắp ghép kết
cấu không có vật cản phía trước.

hànhhành
Khi lắp ghép kết cấu không có vật cảnKhi lắp ghép kết cấu không có vật cản
phía trướcphía trướcKhi lắp ghép kết cấu có vật cản phía trướcKhi lắp ghép kết cấu có vật cản phía trước
hc: khoảng cách từ khớp quay tay cần đến cao
trình của cần trục đứng, hc =1.5 ÷ 1.7 (m)
r : khoảng cách từ khớp quay tay cần đến trục
quay của cần trục,
r = 1.0 ÷ 1.5 (m)
r = 1.0 ÷ 1.5 (m)
Chiều dài tay cần có thể chọn sơ bộ theo:
Với cần trục tự hành ta lấy  = 70 ÷ 750 là góc
nâng lớn nhất mà tay cần có thể thực hiện. Khi
đó tầm với gần nhất của cần trục là:
Rmin = L cosmax + r
Các thông số cần trục lắp ghép kết
cấu không có vật cản phía trước.

hànhhành
Chọn chiều dài nhỏ nhất của tay cần sao cho khi lắp kết cấu không chạm tay cần vàoChọn chiều dài nhỏ nhất của tay cần sao cho khi lắp kết cấu không chạm tay cần vào
điểm E (điểm chạm).điểm E (điểm chạm).
Muốn vậy tâm của tay cần phải cách điểm E một đoạn an toàn e = 1Muốn vậy tâm của tay cần phải cách điểm E một đoạn an toàn e = 1÷÷ 1.5 (m).1.5 (m).
Có hai phương pháp tính tay cần:Có hai phương pháp tính tay cần:
+ Phương pháp giải tích+ Phương pháp giải tích
+ Phương pháp họa đồ+ Phương pháp họa đồ
+ Phương pháp họa đồ+ Phương pháp họa đồ

hànhhành
Phương pháp giải tích:Phương pháp giải tích:
+ Trường hợp không có mỏ phụ.+ Trường hợp không có mỏ phụ.

hànhhành
Phương pháp giải tích:Phương pháp giải tích:
+ Trường hợp có mỏ phụ+ Trường hợp có mỏ phụ

hànhhành
Phương pháp hoạ đồ:Phương pháp hoạ đồ:
+ Trường hợp không có mỏ phụ+ Trường hợp không có mỏ phụ

hànhhành
Phương pháp hoạ đồ:Phương pháp hoạ đồ:
+ Trường hợp có mỏ phụ+ Trường hợp có mỏ phụ

tháptháp
-- Xác định Q (sức trục), Hm (chiều cao nângXác định Q (sức trục), Hm (chiều cao nâng
-- Xác định Q (sức trục), Hm (chiều cao nângXác định Q (sức trục), Hm (chiều cao nâng
móc cẩu) tương tự như cần trục tự hànhmóc cẩu) tương tự như cần trục tự hành
-- Xác định R lưu ý:Xác định R lưu ý:
Khi cần trục có đối trọng ở trên cao, công trìnhKhi cần trục có đối trọng ở trên cao, công trình
thấp hơn đối trọng thì từ cần trục đến côngthấp hơn đối trọng thì từ cần trục đến công
trình phải có khoảng an toàn b2=0.8mtrình phải có khoảng an toàn b2=0.8m

Cần trục tháp khi hố móng chưa lấp đấtCần trục tháp khi hố móng chưa lấp đấtCần trụcCần trục
tháptháp
Cần trục đặt trên mặt đất khi hốCần trục đặt trên mặt đất khi hố
móng công trình chưa lắp phảimóng công trình chưa lắp phải
móng công trình chưa lắp phảimóng công trình chưa lắp phải
đảm bảo ngoài mặt trượt của máiđảm bảo ngoài mặt trượt của mái
đất.đất.
Khi đó khoảng cách đặt ray:Khi đó khoảng cách đặt ray:
bb  A/2+HcotgA/2+Hcotg+0.8+0.8

tháptháp
Đặt cần trục tháp khi hố móng đã lắpĐặt cần trục tháp khi hố móng đã lắp
xong thì khoảng cách đặt ray tính từxong thì khoảng cách đặt ray tính từ
mép công trình:mép công trình:
bb  B/2+0.8B/2+0.8

Cần trục tháp có đối trọng trên cao nhưngCần trục tháp có đối trọng trên cao nhưng
vẫn thấp hơn công trìnhvẫn thấp hơn công trình
tháptháp
Khi cần trục có đối trọng cao nhưng thấp hơnKhi cần trục có đối trọng cao nhưng thấp hơn
công trình thì phải xác định khoảng cách đặtcông trình thì phải xác định khoảng cách đặt
ray theo đối trọng:ray theo đối trọng:
bb  b1+0.8b1+0.8

2.1 CẦN TRỤC- Các biện pháp tăng sức nâng, độ cao, độ với của cần cẩu
Biện
pháp
dùng
giá
chống
chữ A

Biện pháp giá chống và neo gia trọng

Biện pháp dùng giá chống và gia trọng chống lật
1. Cần; 2. giá chống chữ A; 3. dây giằng an toàn; 4. dây nâng cần; 5. dây giằng giữ giá
chống; 6. đầu quay được; 7. puli; 8. gia trọng chống lật; 9. tời giữ cần; 10. bản đế

Biện pháp dùng trọng
lượng phụ hạ thấp trọng
tâm vật cẩu

Biện pháp gia tăng sức nâng của
cầu chạy
1. Khung chống phụ; 2. xe con phụ; 3. ròng rọc 40 tấn lực; 4. tời điện
của xe con phụ; 5. xe con nâng vật chính; 6. đòn treo bất đối xứng.

Biện pháp tăng thêm dây giữ cần
a. Cần có thể thay đổi độ với b. Cần có thể quay và thay đổi độ với

Biện pháp đưa chân cần ra ngoài sàn máy.
1. Dây giữ cần; 2. cần; 3. kê chống lún; 4. bộ phận nâng hạ chân cần

Biện pháp dùng các dây giằng tạm
1 Tay cần chính; 2. cột phụ; 3. dây chằng tạm;
4. đoạn nối dài cần; 5. máy kéo dùng làm
neo di động

Biện pháp dùng giá chống và gia trọng

Biện pháp đấu cẩu

2.2 CÁC LOẠI THIẾT BỊ PHỤC VỤ LẮP GHÉP
Dây cáp và dây cẩuDây cáp và dây cẩu PhuPhu--li và ròng rọcli và ròng rọcDây cápDây cáp
Dây cẩuDây cẩu
PhuPhu--lili
Ròng rọcRòng rọc
TờiTời Tời tayTời tay Cột tóCột tó
Tời máyTời máy
KíchKích Kích vítKích vít
Kích thủyKích thủy
lựclực
Pà lăngPà lăng TayTay
ĐiệnĐiện
Kích thanhKích thanh

Dây cáp và dây cẩuDây cáp và dây cẩu Dây cápDây cáp
Dây cáp bện bằng nhiều sợi dây thép nhỏ đường kính từ 0,2
đến 2mm.
Có loại dây cáp bện bằng nhiều sợi dây thép riêng lẻ, có loại
Có loại dây cáp bện bằng nhiều sợi dây thép riêng lẻ, có loại
dây bện bằng nhiều túm dây thép, mỗi túm dây thép lại bện
bằng các sợi dây thép con riêng lẻ.Thông thường dây cáp gồm
6 -8 bó nhỏ, mối bó có thể là 16, 19,37… sợi thép nhỏ.
Khi sợi dây thép con và tụm dây bện cùng một chiều gọi là dây
cáp bện một chiều, ngược lại là dây cáp bện chéo chiều.
Bước bện dây cáp là khoản cách giữa hai điểm, trong đó số
vòng dây bằng số túm dây có trong dây cáp.

Paint To Paint = 1 Lay
Paint To Paint = 1 Lay

Độ dẻo dây cáp phụ thuộc vào sợi dây cáp con và cách bện
Đường kính các sợi dây thép con càng nhỏ thì dâycáp
càng mềm. Nhưng các sợi dây thép càng nhỏ thì dây cáp càng
càng mềm. Nhưng các sợi dây thép càng nhỏ thì dây cáp càng
mau hỏng và giá chế tạo càng cao.
Dây cáp bện chéo chiều ít xoắn hơn so vơi dây cáp
bện một chiều,nhưng ít kém dẻo hơn.
Những dây cáp cứng ( loại bện chéo chiều) dùng làm dây neo,
dây giằng vì ít chịu uốn cong.
Những dây cáp mềm (loại bện cùng chiều) dùng làm dây treo
buộc và cẩu vật vì chúng chịu uốn nhiều khi chạy qua các pu-li,
trống tời.

Sức chịu kéo của dây cáp tính toán theo công thức:
S- Sức chịu kéo cho phép (kg l)
R- Lực làm đứt dây cáp.
Trong trường hợp không có số liệu hoặc
R- Lực làm đứt dây cáp.
k- Hệ số an toàn:
k= 3,5 dây neo, dây giằng
k= 4,5 ròng rọc kéo tay
k= 5,0 ròng rọc của máy
k= 6,0 dây cẩu vật nặng trên 50 tấn, dây cẩu
có móc cẩu hoặc có vòng quai ở hai đầu dây
k=8,0 dây cẩu bị uốn cong vì buộc vật
Trong trường hợp không có số liệu hoặc
không tiện tính toán có thể chọn dây cáp
theo trọng lượng vật cẩu như sau

Dây cẩuDây cẩuChú ý:
1. Không được để dây cáp chà sát vào kết cấu công
trình, nhất là chà sát vào mép cạnh các kết cấu
thép.
2. Không được để dây cáp bị uốn gãy hoặc dập bẹp
do bị kẹp hoặc vật nặng rơi đè lên.
3. Các nhanh dây cáp khi làm việc không được cọ
sát vào nhau.
4. Không được để dây cáp đụng chạm vào dây điện
hàn, vì sẽ xảy ra đoản mạch làm cháy các sợi
dây bện cáp.
Nếu trong một bước bện cáp, số sợi
dây thép đứt chiếm 10% thì dây cáp
coi như không dùng được nữa
Hằng ngày trước khi làm việc phải
kiểm tra lại các dây cáp. Khi dùng
dây cáp đã có sợi đứt phải chú ý đặc
biệt.
Thường xuyên bôi dầu mỡ cho dây
cáp để chống gỉ và giảm ma sát bào
mòn trong và ngoài dây cáp.

Dây cẩuDây cẩuChú ý:
A B C D E

Khi cần chặt dây cáp thành
từng đoạn có chiều dài cần
thiết thì phải bó trước chỗ
bịt chặt bằng dây thép dẻo
1- Dạng tổng quát; 2-5 trình tự bó
bịt chặt bằng dây thép dẻo
một khúc bằnh 1- 2 đường
kính dây cáp, để cho hai
đầu đoạn dây cáp không bị
xoắn ra và các túm dây
không toe

Đây cẩu là đoạn dây được gia công
sẵn, dùng để treo buộc các kết cấu
nhanh chóng, tiện nghi và an toàn.
Dây cẩu làm bằng dây cáp mềm đường
kính tới 30mm. Có hai loại dây cẩu:
Dây cẩu đơn và dây cẩu kép.
Dây cẩu đơn:
Dây cẩu kép

Ngoài ra, còn có dây cẩu xích, dây cẩu
polyester hoặc nylon.
Dây
cẩu
xích
Dây cẩu polyester

Nội lực trong mối
nhánh dây cẩu

PhuPhu--li và ròng rọcli và ròng rọc PhuPhu--lili

Ròng rọcRòng rọcPuli gồm một hoặc nhiều bánh xe, dây cápPuli gồm một hoặc nhiều bánh xe, dây cáp
cuốn quanh vành bánh xe, trục bánh xe cốcuốn quanh vành bánh xe, trục bánh xe cố
định vào hai má puli và thanh kéo, đầu trênđịnh vào hai má puli và thanh kéo, đầu trên
thanh kéo có quai treo, đầu dưới thanh kéo cóthanh kéo có quai treo, đầu dưới thanh kéo có
móc cẩu.móc cẩu.
11--Quai treo 2Quai treo 2--Thanh kéo 3Thanh kéo 3--Bulông liên kếtBulông liên kết
44--Má puMá pu--li 5li 5--Móc cẩu 6Móc cẩu 6--Các bánh xeCác bánh xe
77--Trục puTrục pu--li 8li 8--Ống văng ngang 9Ống văng ngang 9--Trục treoTrục treo
móc cẩu.móc cẩu.
Đường kính bánh xe puĐường kính bánh xe pu--li phải lớn hơn 10 lầnli phải lớn hơn 10 lần
đường kính dây thừng và lớn hơn 16 lầnđường kính dây thừng và lớn hơn 16 lần
đường kính dây cáp.đường kính dây cáp.
Đường kính bánh xe puĐường kính bánh xe pu--li hướng động chỉ cầnli hướng động chỉ cần
lớn hơn 12 lần đường kính dây cáplớn hơn 12 lần đường kính dây cáp

RòngRòng rọcrọc gồmgồm haihai puli,puli,
mộtmột bấtbất độngđộng vàvà mộtmột didi
dộngdộng.. SửSử dụngdụng ròngròng rọcrọc
cócó lợilợi vềvề lựclực..
NếuNếu lựclực táctác dụngdụng vàovào dâydây nhỏnhỏ hơnhơn
trọngtrọng lượnglượng vậtvật nângnâng baobao nhiêunhiêu
lầnlần thìthì tata phảiphải tăngtăng chiềuchiều dàidài sợisợi
P- Trọng lượng vật cẩu, kg; n- Số nhánh dây
m- Hệ số phụ thuộc vào số nhánh dây treo vật, số phu-li
hướng động và ma sát ở các bánh xe pu-li
Khi kể đến ma sát giữa dây
cáp với bánh xe St lớn hơn
S
lầnlần thìthì tata phảiphải tăngtăng chiềuchiều dàidài sợisợi
dâydây lênlên bấybấy nhiêunhiêu lầnlần đồngđồng thờithời
thiệtthiệt vềvề tốctốc độđộ nângnâng bấybấy nhiêunhiêu lầnlần..
LựcLực SS trongtrong mỗimỗi nhánhnhánh dâydây::
Hế số ma sát là hằng số, không phụ
thuộc vào trọng lượng của vật và
công suất máy tời, chỉ phụ thuộc
vào trị số ma sát ở các pu-li

Cột tóCột tó 1. Cột trục 2. console ngắn 3. Bản đế
4. Hệ ròng rọc, móc cẩu 5. Dây giằng (>= 3 dây)
6. Neo 7. Pu-li chuyển hướng 8. Ra tời
Là công cụ cẩu lắp đơn giản thường dùng để lắp các kết cấu mái, dàn vì kèo, thiết bị côngLà công cụ cẩu lắp đơn giản thường dùng để lắp các kết cấu mái, dàn vì kèo, thiết bị công
nghệ … Cột tó chỉ cẩu lắp những kết cấu ở gần nó, nên nó thường di chuyển.nghệ … Cột tó chỉ cẩu lắp những kết cấu ở gần nó, nên nó thường di chuyển.
Sử dụng: Khi sử dụng một mình cột tó làm việc độc lập và lắp ghép tổng hợp mọi kết cấuSử dụng: Khi sử dụng một mình cột tó làm việc độc lập và lắp ghép tổng hợp mọi kết cấu
công trình. Nếu kết hợp với cần trục tự hành và cột tó thì lắp ghép các nhà xưởng có độ caocông trình. Nếu kết hợp với cần trục tự hành và cột tó thì lắp ghép các nhà xưởng có độ cao
lớn thì hợp lý.lớn thì hợp lý.
Cột tó đặt thẳng đứng hoặc hơi nghiêng một chút (10 độ) đầu cột được giữ ổn định bằngCột tó đặt thẳng đứng hoặc hơi nghiêng một chút (10 độ) đầu cột được giữ ổn định bằng
các dây giằng (số dây giằng từ 3 trở lên) (các dây giằng trong mặt phẳng quay phải trang bịcác dây giằng (số dây giằng từ 3 trở lên) (các dây giằng trong mặt phẳng quay phải trang bị
ròng rọc để có thề thay đổi chiều dài dây giằng).ròng rọc để có thề thay đổi chiều dài dây giằng).

Cột tóCột tó

The installation of a 140 tonne Windmill Turbine in La Coruna, Spain. The turbine
was lifted onto its support structure at a height of 45 metres by means of an ALE
Lastra pivoting gantry, which was stabilized in two directions by strandjack systems.

Cột tóCột tó

TờiTời
Tời tayTời tay
Tời là thiết bị kéo, trục vật làm việc độc lập hoặc là bộTời là thiết bị kéo, trục vật làm việc độc lập hoặc là bộ
phận chuyền chuyển động của máy cẩu. Trong công tácphận chuyền chuyển động của máy cẩu. Trong công tác
lắp ghép, tời sử dụng vào việc bốc dỡ và lôi kéo cấulắp ghép, tời sử dụng vào việc bốc dỡ và lôi kéo cấu
kiện, kéo căng và điều chỉnh các dây giằng, dây neo, dikiện, kéo căng và điều chỉnh các dây giằng, dây neo, di
chuyển và lắp ráp các máy móc, thiết bị nặng giúp việcchuyển và lắp ráp các máy móc, thiết bị nặng giúp việc
chuyển và lắp ráp các máy móc, thiết bị nặng giúp việcchuyển và lắp ráp các máy móc, thiết bị nặng giúp việc
dựng lắp cần trục và lắp công trình cao. Tời gồm có tờidựng lắp cần trục và lắp công trình cao. Tời gồm có tời
tay và tời điện.tay và tời điện.
Sức kéo 3Sức kéo 3--5 tấn5 tấn
Trọng lượng 0,2Trọng lượng 0,2--1,5 tấn1,5 tấn
11-- Tấm thànhTấm thành 22--Hãm ma sátHãm ma sát
33--Tay quayTay quay 44--Bánh xe răngBánh xe răng
55--Đĩa răng truyền lựcĐĩa răng truyền lực 66--Thanh liên kếtThanh liên kết
77--Trục truyền lựcTrục truyền lực 88--Trống tờiTrống tời
99--Cá hãmCá hãm 1010--Bánh xe hãm khấcBánh xe hãm khấc

TờiTời
Tời tayTời tay
Thông dụng hơn tời tay, nâng suất caoThông dụng hơn tời tay, nâng suất cao
hơnhơn
Điều khiển dễ dàng chắc chắnĐiều khiển dễ dàng chắc chắn
Sức kéo từ 0,5 đến 50 tấnSức kéo từ 0,5 đến 50 tấn
11--Đế tờiĐế tời
22--Trống tờiTrống tời
33--Động cơ điệnĐộng cơ điện
44--Hộp điều khiểnHộp điều khiển
55--Cáp tờiCáp tời

Là thiết bị treo cẩu độc lập, gồm hệ thống ròng rọc được ghép lại. Nên giám n
lần lực thì tăng n lần đường đi.
Trọng lượng pa lăng tương đối nhỏ nên có thể mang từ nơi này sang nơi khác để
ĐiệnĐiện
Trọng lượng pa lăng tương đối nhỏ nên có thể mang từ nơi này sang nơi khác để
dàng.
Pa lăng có bộ phận hãm tự động, nghĩa là dưới tác dụng của vật treo, pu-li dưới
không bị tụt xuống. Muốn hạ vật thì phải quay bánh xe dẫn động ngược chiều lại
với chiều nâng vật lên
Dùng để nâng vật lên độ cao nhỏ, dùng để căng dây neo, dây giằng, dùng với
khung cổng để làm công tác bốc xếp hàng lên xuống xe, dùng trong việc điều
chỉnh kết cấu lắp ghép và dùng trong công tác sửa chữa.

ĐiệnĐiện
Pa lăng xích kéo tay có trọng tải từ 0,5 đến 15 tấn-lực
Độ cao nâng vật tới 3m.
Pa lăng điện có tải trọng từ 0,5 đên 5 tấn-lực.
Độ cao nâng vâth từ 6 đến 30m.

KíchKích
Kích vítKích vít
Kích thủyKích thủy
lựclực
Kích thanhKích thanh
Kích là thiết bị nâng vật, dễ mang.
Kích là thiết bị nâng vật, dễ mang.
Độ cao nâng đội vật của mỗi bước kích nhỏ, khoảng 100-400mm, cho nên
kích chỉ dùng trong công việc phụ trợ.
Trong lắp ghép kích dùng để chỉnh dịch kết cấu lên xuống một độ cao tương
đối nhỏ, để chuyển dịch ngang kết cấu, để chỉnh sửa những chỗ cập kênh
của các kết cấu đã lắp vào vị trí.
Kích thanh, kích vít, kích thủy lực là những kích thường gặp.

KíchKích Kích thanhKích thanh
Có tải trọng từ 1 đến 5 tấn-lực, độ cao nâng vật tới
400mm, tốc độ nâng vật lớn hơn loại kích khác, trọng
lượng từ 25 đến 35kg.
Vật nặng có thể để ở trên hoặc hoặc bên cạnh kích.
Thường dùng trong công tác phụ như: khếch đại kết
cấu, làm văng ngang khi lắp ghép.
Khi thả tay quay, kích thanh vẫn giữ nguyên vị trí và
có bánh hãm khấc và cá hãm, khi thả cá hãm vật giữ
được bằng lực tỳ lên tay quay của kích. Nếu chẳng
may để tuột tay quay, tay quay sẽ quay ngược dưới tải
trọng của vật nặng và đánh vào tay công nhân.

KíchKích Kích thanhKích thanh
Lưu ý:
Phải kiểm tra thanh răng kích xem có sứt mẻ gì không, cá
hãm có hoạt động không, các bộ phận đã vít chặt chưa… để
đảm bảo an toàn lao động.
Phải đặt kích tren các tà vẹt gỗ có diện tích lớn hơn đế kích.
Khi nâng vật phải đặt kích thẳng đứng, trong các trường hợp
khác kích đặt không được cập kênh.
Nâng vật lên cao bao nhiêu phải độn cao ngay gỗi kê dưới
vật bấy nhiêu, khi hạ vật vật kê dưới vật đi, không được bỏ
thả tay quay trước khi vật nằm lên gỗi kê, không được để vật
nằm trên kích trong giờ làm việc.

KíchKích Kích vítKích vít
Tải trọng từ 2,5 đến 20 tấn lực, bước kích từ 35
đến 360mm, trọng lượng từ 20 đến 60kg.
Kích vít có góc nghiên của kích nhỏ hơn góc ma
sát nên không bao giờ xảy ra hiện tượng vít tự
quay tụt xuống dưới trọng lượng vật nặng
Muốn nâng và hạ vật điều phải dùng tay đòn dài
Muốn nâng và hạ vật điều phải dùng tay đòn dài
để quay vít.
Có loại kích vít vừa nâng vật lên cao, vừa chuyển
vật sang ngang được
Có loại truyền động bằng tay, có loại bằng máy.
Kích vít sử dụng bền và an toàn, bảo đảm nâng và
hạ vật êm nhẹ.

Kích thủy lựcKích thủy lựcKíchKích
Có trọng tải từ 5 đến 200 tấn
lực, bước kích tới 160mm, trọng
lượng từ 3-350 kg
Kích thủy lực khá ổn định dùng
để nâng những vật nặng.

2.3 CÁC CÔNG CỤ NEO GIỮ
Neo cố định tờiNeo cố định tời
Neo ngầm hay hố thếNeo ngầm hay hố thế
Neo bê tôngNeo bê tông
Các công cụ neo giữCác công cụ neo giữ
Các ròng rọc, máy tời và các dây neo giằng của các máy cần cẩu phải được cố địnhCác ròng rọc, máy tời và các dây neo giằng của các máy cần cẩu phải được cố định
chắc chắn vào các bộ phận bất động của công trình, hoặc cố định vào neo hay hố thế.chắc chắn vào các bộ phận bất động của công trình, hoặc cố định vào neo hay hố thế.
Trong mọi trường hợp phải tính toán để kiểm tra cường độ và độ ổn định của các bộTrong mọi trường hợp phải tính toán để kiểm tra cường độ và độ ổn định của các bộ
phận neo giữ này.phận neo giữ này.

2.2 CÁC THIẾT BỊ NEO GIỮ
Nếu tời đặt trên mặt đất thìNếu tời đặt trên mặt đất thì
khung đế tời được cố địnhkhung đế tời được cố định
bằng cọc và kết hợp đốibằng cọc và kết hợp đối
trọng chống lật.trọng chống lật.
Cọc thường dùng dài 2mCọc thường dùng dài 2m Đối trọng chống lật Q được rút ra từ biểu thức cân bằngĐối trọng chống lật Q được rút ra từ biểu thức cân bằng
momen đối với điểm A được xác định bằng công thức:momen đối với điểm A được xác định bằng công thức:
Cọc thường dùng dài 2mCọc thường dùng dài 2m
và đóng sâu xuống 1,5m.và đóng sâu xuống 1,5m. momen đối với điểm A được xác định bằng công thức:momen đối với điểm A được xác định bằng công thức:

Nếu lực tác dụng vào tời theoNếu lực tác dụng vào tời theo
một góc nghiêng thì ngoài lựcmột góc nghiêng thì ngoài lực
thành phần S1 có xu hướng làmthành phần S1 có xu hướng làm
tời lật quanh điểm A nhưtời lật quanh điểm A như
trường hợp trên, ta còn lựctrường hợp trên, ta còn lực
thành phần S2 có xu hướng lậtthành phần S2 có xu hướng lật
thành phần S2 có xu hướng lậtthành phần S2 có xu hướng lật
tời quanh điểm B nữa.tời quanh điểm B nữa.
Vì vậy, cần đặt thêm một hoặcVì vậy, cần đặt thêm một hoặc
hai đối trọng Q1 ở phía trước.hai đối trọng Q1 ở phía trước.

Neo ngầm hay hố thếNeo ngầm hay hố thế
Hố thế không gia cường Hố thế có gia cường

Neo nổiNeo nổi: làm bằng các tấm bê tông cốt: làm bằng các tấm bê tông cốt
thép có thể chịu được lực kéo từ 3thép có thể chịu được lực kéo từ 3 –– 4040
tấn. Thanh giằng hoặc dây giằng đặttấn. Thanh giằng hoặc dây giằng đặt
nghiêng với mặt phẳng ngang 45 độ. Neonghiêng với mặt phẳng ngang 45 độ. Neo
được đặt trên nền đất đầm chặt, để tăngđược đặt trên nền đất đầm chặt, để tăng
sức bám của neo vào đất, người ta đặt cácsức bám của neo vào đất, người ta đặt các
sức bám của neo vào đất, người ta đặt cácsức bám của neo vào đất, người ta đặt các
khối bê tông lên trên một khung đế bằngkhối bê tông lên trên một khung đế bằng
thép có những chân dao bằng thép U cắmthép có những chân dao bằng thép U cắm
sâu vào mặt đất.. Neo nổi thi công nhanh,sâu vào mặt đất.. Neo nổi thi công nhanh,
giá thành hạ, không tốn công đào đất, sửgiá thành hạ, không tốn công đào đất, sử
dụng tiện nghi đặc biệt ở nơi có nhiềudụng tiện nghi đặc biệt ở nơi có nhiều
công trình ngầm.công trình ngầm.
Neo nửa nổi nữa chìmNeo nửa nổi nữa chìm: làm bằng các tấm: làm bằng các tấm
bê tông cốt thép có thể chịu được lực kéobê tông cốt thép có thể chịu được lực kéo
từ 10từ 10 –– 80 tấn.80 tấn.

Kích thước và trọng lượngKích thước và trọng lượng
neo xác định theo lực maneo xác định theo lực ma
sát giữa neo bê tông và đấtsát giữa neo bê tông và đất
và phản lực Nvà phản lực NPP của đất ởcủa đất ở
mặt tựa trước của neo,mặt tựa trước của neo,
chống lại thành phần lựcchống lại thành phần lực
Kiểm tra ổn định chống lật của neoKiểm tra ổn định chống lật của neo
Q.b > k.S.rQ.b > k.S.r
Trong đó,Trong đó,
Q: trọng lượng neo.Q: trọng lượng neo.
b: khoảng cách trọng tâm bê tông đếnb: khoảng cách trọng tâm bê tông đến
điểm lật.điểm lật.
S: lực tác dụng của dây giằng lênS: lực tác dụng của dây giằng lên
neo.neo.
k: hệ số ổn định, k = 1,4.k: hệ số ổn định, k = 1,4.
r: khoảng cách từ lực S đến điểm lật.r: khoảng cách từ lực S đến điểm lật.
chống lại thành phần lựcchống lại thành phần lực
nằm ngang Nnằm ngang N22 của dâycủa dây
giằnggiằng..
Trong đó,Trong đó,
F: diện tích mặt tựa trước của neo.F: diện tích mặt tựa trước của neo.
Rd: ứng suất cho phép lên đất.Rd: ứng suất cho phép lên đất.
f: hệ số ma sát giữa bê tông và đất, f = 0,45f: hệ số ma sát giữa bê tông và đất, f = 0,45 –– 0,70,7

Chuong 2.tc2

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Chuong 2.tc2

Similar to Chuong 2.tc2 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (6)

Chuong 2.tc2