Ο κ. Γεώργιος Τσόγκας, Υποναύαρχος ε.α. ΠΝ · Μέλος ΕΛΙΣΜΕ, στην Ομιλία «Οι Σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΝΑΤΟ» την Πέμπτη 27/2/2020, στο Ελληνικό Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών.  Εκδήλωση Facebook: https://www.facebook.com/events/201111964339462/

1. NATO and the EU;
It takes two to Tango!

2. 22 χώρες κοινές, αξίες δυτικού πολιτισμού, γεωπολιτικός χώρος εξελίξεων, ιστορία

3. NATO as Security Provider
• Προκλήσεις:
– Μειωμένες αμυντικές δαπάνες
– Έλλειψη στις διαθέσιμες δυνατότητες
– Έλλειψη δυνατοτήτων αιχμής και μη ισο-κατανεμημένες
δυνατότητες (δημιουργία ΜΟΝΟΠΩΛΙΟΥ)
– Μη συμπληρωμένα JSOR
– Μειωμένες σε διαθεσιμότητα Μόνιμες Ναυτικές Δυνάμεις
– Τα κενά στην ετοιμότητα
– Μετατόπιση ενδιαφέροντος ΗΠΑ προς την Ασία
• Τι επετεύχθη κατά τα 70 χρόνια του:
– Υπεράσπιση συλλογικής ασφάειας των μελών του
με αποτροπή των όποιων αντιπάλων
– Διαχείριση κρίσεων σε διεθνές επίπεδο
– Συνεργασίες με εταίρους

4. Γεωπολιτικό περιβάλλον
• East and South .... Ή μια προσέγγιση 360o
• Τρομοκρατία στον τομέα «ZERO»
– Ζητήματα Κυριαρχίας
– Μαχαίρι και βανάκι εναντίον F-16, Arleigh Burke, Leopard!
– Μετανάστευση και προσφυγικό
– Makarenko’s theory “The Crime–Terror Continuum”
– CYBER
Γεωπολιτικές Εξελίξεις
Iran, ISAF, Iraq, Syria, Libya, Central Africa, China, North Korea

5. Ευρωπαϊκή Ένωση the Soft Power!
• “Diplomacy and security: The EU plays an important
role in diplomacy and works to foster stability, security
and prosperity, democracy, fundamental freedoms and
the rule of law at international level”.
• Καταπληκτικές δυνατότητες επιβολής του νόμου,
Σοβαρό σύστημα απονομής δικαιοσύνης, Οικονομική
ανάπτυξη και ελέυθερη αγορά, κοινωνικό και
πολιτιστικό προφίλ, αξιοθαύμαστο σύστημα
διακίνησης αγαθών και πρϊόντων.
• Μόλις πρόσφατα (2017-2018) συμφωνήθηκε η
Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία PESCO (25/27).

7. NATO – EU Συνεργασία
Αρχές που τη Διέπουν
• Ανοικτότητας, διαφάνειας, περιεκτικότητας
(συμμετοχής) και αμοιβαιότητας, με πλήρη
σεβασμό της αυτονομίας και των
διαδικασιών λήψης αποφάσεων και των δύο
οργανισμών, με σεβασμό στον ειδικό
χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και
άμυνας οποιουδήποτε κράτους μέλους.
• Αντιλήψεις περί συνεργασίας και συντονισμού

8. Στρατηγική Εταιρική σχέση NATO - EΕ
• NATO – EU framework (2003 EL Προεδρία)
• Προσοχή!
Στρατηγικό Επίπεδο = Εθνική Κυριαρχία Strategic
Level = Sovereignty
• “In accordance with agreed decision and procedures”
where applicable, where appropriate, iaw framework
• Η αναθεώρηση ή η επανεξέταση των κεφαλαίων του
δεν θεωρείται σκόπιμη σε ενεστώτα χρόνο

9. Αντίληψη ...
• Πολιτικής υφής η μεταξύ τους σχέση
• Επιτελείο προς επιτελείο
• Αυτόνομα αλλά και συμπληρωματικά
και ... (?) συντονισμένα!
• Εξέλιξη τριών φάσεων μετά τη σύνοδο κορυφής
του NATO στην Washington το 1999
– Υλοποίηση μηχανισμού συνεργασίας
– Μεσοπερίοδος (αργών) εξελίξεων (έως το 2014)
– Δυναμική προόδος στην εξέλιξη των σχέσεων

10. • Μη υποστηρίξιμο status quo
• Η Ευρώπη υπό νέες απειλές από Ανατολάς και Νότο
• Ουκρανία και Συρία – Λιβύη
• Η ΕΕ έβαλε τα θεμέλια για την κοινή της ασφάλεια
βασισμένη σε τρεις πυλώνες:
– Permanent Structured Cooperation (25 από 27)
– European Defence Fund (1.5 bn € / έτος)
– Ως τρίτος πυλώνας εκλαμβάνεται η συνεργασία
EΕ-NATO
2014... Γιατί?...

11. NATO Allies and EU member states have
endorsed a set of 74 common actions.

12. NATO – EU framework προβληματικά ζητήματα
• NATO-EU Security Agreement; Καθορίζει τα
ζητήματα ανταλλαγής διαβαθμισμένων
πληροφοριών με αμοιβαιότητα των κανόνων.
• Ούτε το NATO ούτε η ΕΕ είναι κάτοχοι
πληροφοριών => προνόμιο των Χωρών...
• Εσφαλμένη ή επί σκοπώ μη ορθή χρήση των
προβλέψεων “Berlin +”
• Εξέταση πλαισίου “Reverse Berlin +”?

14. Καταπάτηση της ΑΡΧΗΣ από τη διαδικασία...
When the Principle is abused by a procedure!
• Τηρούνται πρακτικές συνεργασίας “χωρών προς
οργανισμό” και όχι “οργανισμός προς οργανισμό”!
• ΕΕ-1 δεν εννοείται ως ΕΕ!
Το αυτό ισχύει και για το ΝΑΤΟ.
• Το ζήτημα ορθά: NATO και EΕ σε πλήρη απαρτία
να συνεργάζονται στο πλαίσιο των επιλογών τους
για την μεταξύ τους στρατηγική εταιρική σχέση και
ας «προσέχουν» στην διάδοση των όποιων
διαβαθμισμένων πληροφοριών.

15. Συνεκτική Προσέγγιση
Στρατηγική Εταιρική Συνεργασία
• Διαφορετικές δυνατότητες, αλλά παρόμοιες
στρατιωτικές και επιχειρησιακές ικανότητες με
εξαίρεση των δυνατοτήτων αιχμής των ΗΠΑ.
• Η ΕΕ διαθέτει περισσότερες δυνατότητες πολιτικού
τύπου, ενώτο ΝΑΤΟ έχει μάλλον στρατιωτικές
δυνατότητες .
• Στο πλαίσιο λοιπον μιας συνεκτικής προσέγγισης:
– εξοικονόμηση πόρων
– πλήρη αξιοποίηση των υφιστάμενων δυνατοτήτων
– καμία διπλή προσπάθεια και ανάλωση μέσων
– αύξηση της ετοιμότητας και της επιχειρησιακής
διαθεσιμότητας
– συμπλήρωση των SOR των επιχειρήσεων

16. Η Άμυνα των “νέων συμμάχων”
• 10 - 15 years in the Alliance
• Αποτυχία στην εκπλήρωση Αμυντικών
Υποχρεώσεων Σχεδιάσεως (Defence
Planning:defence goals and apportioned targets)
• Αιτήματα από τη συμμαχία να αναλάβει να
καλύψει τις αμυντικές τους ανησυχίες @ No cost!
• Μοχλός πίεσης ευκαιρία διαπραγμάτευσης
Security Provider vs Security Consumer

17. Η ευκαιρία του “BREXIT”!
• Διαπραγμάτευση??? Ποιός το πήρε???
• The Council today extended the mandate of EU NAVFOR Somalia
Operation Atalanta until 31 December 2020. The Council also decided
to relocate the European Union Naval Force (EU NAVFOR) Operational
Headquarters from Northwood (UK) to Rota (Spain), and to Brest
(France) for the Maritime Security Centre Horn of Africa (MSCHOA) as of
29 March 2019. It appointed Vice Admiral Antonio Martorell Lacave from
the Spanish Navy as new Operation Commander to take command from
Major General Charlie Stickland on the same date. The relocation and
change in command are required due to the UK's decision to withdraw
from the EU.
• Today's decision also allocated a budget of €11.777 million for the
common costs of the operation for the period 1 January 2019 to 31
December 2020.
EUNAVFOR OHQ από Northwood που?

18. Ημέτερες Δυνατότητες
• Εκπαίδευση... ΚΕΝΑΠ/NMIOTC
• Εθνικό σε διάθεση ΕΕ και Νατοικό σε
διάθεση ΝΑΤΟ
• Εύσημα από EDA, από ΕΕ για εκπαίδευση
Λιβύων από EU NAVFOR MED OP. SOPHIA
• ΠΟΣΚΕΣΘΑΜ
• ΠΚΕΕΥΕ (border security)
• NAMFI (ΠΒΚ) => BMD COE

20. • ... common challenges ... new ways of working together ... new
level of ambition ... our security is interconnected ... together we
can mobilize ... respond to challenges ... efficient use of resources
• A stronger NATO and a stronger EU are mutually reinforcing
• ... enhancing our neighbours' and partners' stability in accordance
with our values, as enshrined in the UN Charter, contributes to
our security and to sustainable peace and prosperity ...neighbours
and partners ... to address the numerous challenges they face, we
will continue to support their sovereignty, territorial integrity and
independence, as well as their reform efforts.
• Yes…That’s great! The potential is still there! Something is
moving! But….
• This is not a binding or legal document that NATO allies and / or
EU member states have to comply with and enforce the
communicated decisions and provisions. Only the results will
justify and prove the effort on the ground.

21. Exit Strategy
????
EU
NATO

22. Σκέψεις - Προτάσεις
• Προώθηση πρακτικής συνεργασίας (74 μέτρα)
• Εξακολούθηση ατύπων πολυεπίπεδων επαφών
• Οικοδόμηση Εμπιστοσύνης υπό απόλυτη διαφάνεια
• Αύξηση αμοιβαίων ενημερώσεων NAC-PSC και MC-EUMC
• Υλοποίηση ασκήσεων με συμμετοχή παρατηρητών
• Επιδίωξη ευκαιριών εκπαίδευσης και επιμόρφωσης
• Υλοποίηση συναντήσεων επιπέδου ΜΑ (NAC-PSC level)
• Συνεργασία SACT με EDA για ανάπτυξη δυνατοτήτων
• Συνεργασία και ευθυγράμιση των συναφών πρωτοβουλιών
ΕΕ (pooling and sharing) και ΝΑΤΟ (smart defence)

23. Σύνοψη
• NATO-EU framework: ΟΧΙ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ
• ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ όχι ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ
• ΚΟΙΝΕΣ ΑΡΧΕΣ και ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ
• ΠΟΛΥΕΠΙΠΕΔΗ ΔΙΑΔΡΑΣΗ
• Προσοχή στις ΑΡΧΕΣ και όχι στις διαδικασίες
• Εκμετάλλευση ημετέρων δυνατοτήτων