2. Լույս, էլեկտրամագնիսական ճառագայթում, որն արձակվում է տաքացած
կամ գրգռված վիճակում գտնվող մարմինների կողմից։
Հաճախ, լույս նշանակում է ոչ միայն տեսանելի լույսը, այլ նաև նրան
հարող սպեկտրի լայն հատվածները։ Պատմաբանորեն հայտնվել
է անտեսանելի լույս տերմինը` ուլտրամանուշակագույն լույս,
ինֆրակարմիր լույս, ռադիոալիք։ Տեսանելի լույսի սահմաններն են 380-ից
մինչև 780 նանոմետրը, որը համապատասխանում է
համապատասխանաբար 790 մինչև 385 տերահերց հաճախություններին։
Ֆիզիկայի այն բաժինը, որտեղ ուսումնասիրվում է լույսը, կոչվում է
օպտիկա։
3. Ծիածանը, օրինակ, սպիտակ լույսը կազմող ճառագայթների համադրություն է։
Լույսը ճառագայթման տեսակներից է։ Լուսարձակում են Արեգակը, էլեկտրական լամպը և
շիկացած այլ առարկաներ։ Լույսը կարող է թափանցել ապակու և ջրի միջով, սակայն
բազմաթիվ այլ նյութերից այն անդրադառնում է։ Լույսի շնորհիվ մենք տեսնում ենք, այն
օգնում է մեզ հաղորդակցվելու մեզ շրջապատող միջավայրի հետ։
Արեգակը, էլեկտրական լամպը, հեռուստացույցը կամ պարզապես կրակը լուսարձակում
են իրենց սեփական լույսը։ Սակայն առարկաների մեծ մասը չունի սեփական լույս. մենք
դրանք տեսնում ենք միայն այն բանի շնորհիվ, որ նրանց անդրադարձրած լույսն ընկնում է
մեր աչքերի մեջ։ Լույսի ամենամեծ քանակությունն անդրադարձնում են սպիտակ
մակերեվույթները, այդ պատճառով դրանք այդպես վառ են երևում։ Սև մակերեվույթներն
իրենց վրա ընկնող լույսը գրեթե չեն անդրադարձնում։ Հայելուց լույսն անդրադառնում է
գրեթե ամբողջությամբ, և մենք հայելում տեսնում ենք առարկաների արտացոլումը։
Սովորաբար լույսը տարածվում է ուղիղ գծով։ Եթե ճանապարհին այն հանդիպում է
արգելքի, ապա այնտեղ, որտեղ լույսը չի թափանցում, առաջանում է ստվեր։
4. Լույսի աղբյուրները
Լույսի ամենատարածված աղբյուրները ջերմայիններն են։ Ամենապարզ ջերմային
աղբյուրն է Արեգակը։ Երկրին հասնող Արեգակի լույսի էներգիայի մոտավորապես 44%-ը
տեսանելի է։ Ջերմային աղբյուրի մի այլ օրինակ է շիկացման լամպը, որը որպես
տեսանելի լույս արձակում է իր էներգիայի ընդամենը 10%-ը, իսկ մնացածը` որպես
ինֆրակարմիր։
Արևի լույս
5. Լույսի արագությունը
Լույսի արագությունը բնության ամենամեծ արագությունն է և անօդ տարածությունում
հավասար է 300 000 կմ/վրկ։ Այդ արագության հետ կապված աստղագիտության մեջ
օգտագործվում է լուսատարի հեռավորության միավորը, որը հավասար է մեկ տարի
ժամանակահատվածում լույսի անցած ճանապարհի երկարությանը։
Նկարում պատկերված են տարբեր երկարության ալիքներ, որոնք աչքն ընկալում է
որպես տարբեր գույներ։
Ամենաերկարը կարմիր գույնի ալիքներն են
6. Լույսի բեկումը
90°-ից տարբերվող անկյան տակ ընկնելով ապակու, ջրի կամ ցանկացած այլ
թափանցիկ միջավայրի մեջ` լույսը փոխում է իր ուղղությունը։ Այս երևույթը կոչվում է
բեկում կամ ռեֆրակցիա։ Պատճառն այն է, որ օդից տարբեր այլ թափանցիկ
միջավայրերում լույսն ավելի դանդաղ է տարածվում, քան օդում։ Հենց բեկման
շնորհիվ է, որ ջրով լի բաժակի մեջ ընկղմված ծղոտը կոտրված է երևում։ Բեկման
հատկության շնորհիվ լույսը երկու (նաև` ավելի) միջավայրերով անցնելով
սկզբնակետից մինչև վերջնակետ հասնելու համար «ընտրում է» ամենաարագ
ճանապարհը։
Լույսի բեկումը նկարագրվում է Սնելիուսի օրենքով`
n1sinθ1 = n2sinθ2
7. Լույսի հատկությունները բնորոշող
մեծությունները
Մեծությունը Նշանակումը Միավորը
Միավորի
նշանակումը
Լուսային էներգիա Qv Լյումեն վայրկյանում լմ·վրկ
Լույսի հոսք Φv Լյումեն լմ
Լուսային ուժ Iv Կանդելա կդ
Պայծառություն Lv
Կանդելա քառակուսի
մետրի վրա
կդ/մ2
Լուսավորվածություն Ev Լյուքս լքս
