SlideShare a Scribd company logo
1 of 13
Download to read offline
I
НИЙСЛЭЛИЙН ИРГЭДИЙН
ТӨЛӨӨЛӨГЧДИЙН ХУРЛЫН
ДАРГА Д.БАТТУЛГА ТАНАА
МОНГОЛ УЛС
НИЙСЛЭЛИЙЙ ЗАСАГ ДАРГА
15№Й0 Ул^анбаатф хок Чингэлтэй дүүрэг,
И)« эззн Фингис мфны нэрэмжит талбай 7,
танай
Дэд хөтөл^өрийн төсөл өргөн
барих тухай
Улаанбаатар хотын 9 дүүргийн гэр хорооллын бүсэд оршин суух нийт
өрхийн 15-20%-д нь хүчдэлийн уналттай болон огт цахилгаангүй айл өрхүүд
халфйгдаж байна. Үүнд хүчдэлийн уналттай 12537 айл өрх, огт цахилгаангүй 4838
айл өрх байна| !Мөн шинэ суурьшлын бүсийн 52 байршилд төлөвлөгдсөн 88848
өрхөөс 2014 онд эхний 5 байршлын 14954 өрх газраа эзэмшсэн байна.
Нийслэл Улаанбаатар хотын гэр хорооллын цахилгаан хангамжийг
сайжруулах, шинэ суурьшлын бүсийн 52 байршлын цахилгаан хангамжийг
шийдвэрлэх йжлыг үө шаттайгаар хэрэгжүүлэх шаардлагатай байна.
Иймд ^Улаанбаатар хотын гэр хорооллын цахилгаан хангамжийг 2020 он
хүртэл хөгжүүлэх хөгжлийн хөтөлбөр”-ийн төслийг Нийслэлийн иргэдийн
Төлөөлөгчдийн Хурлын Тэргүүлэгчдээр хэлэлцүүлэн батлуулахаар өргөн барьж
байна.
1 1 & !
Ш НХҮҮ,рд|@ Н з ® г и р
Н.БАТАА
111020004039
Төсөл
НИЙСЛЭЛИЙН ИРГЭДИЙН төлөөлөгчдийн
ХУРЛЫН ТЭРГҮҮЛЭГЧДИЙН тогтоол
У^анбаатар хотын гэр хорооллын цахилгаан хангамжийг
2020 он хүртэл хөгжүүлэх хөгжлийн хөтөлбөр батлах тухай
Монгрл үлсын Засаг Захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын
тухай хуулийн 718 дугаар зүйлийн 18.1.2.Ж, Эрчим хүчний тухай хуулийн 7 дугаар
з/йлийн 7.1 дэх хэсэг, Монгол Улсын Их Хурлын 2010 оны 36 дугаар тогтоолын 1
дүгээр хавсралтаар баталсан “Шинэ бүтээн байгуулалт дунд хугацааны зорилтод
хөтөлбөр”гийн 4.1 1.1, Төсвийн тухай хуулийн 24 дүгээр зүйлийн 24.5, 58 дугаар
зуйлийн 58.1.2, Ниислэлийн Засаг даргын 2014 оны 2а/4136 дугаартай албан бичгээр
өргөн мэдүүлсэн саналыг тус тус үндэслэн Нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн
Хурлын Тэргүүлэгчдээс ТОГТООХ НЬ:
[ || “Улаанбаатар хотын гэр хорооллын цахилгаан хангамжийг 2020 он хүртэл
хөгжүүлэх хөжлийн хөтөлбөр” -ийг хавсралтаар баталсугай.
2.Хөтөлбөшйг хэрэгжүүлэхэд шаардагдах хөрөнгийг жил бүрийн улс, орон
нутгийн төсөвт тгусгах, хандивлагч орнуудын зээл, тусламжид хамруулах, замаар
санхүүжүүлэх, удирдах, хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулахыг Нийслэлийн Засаг
дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч /Э.Бат-Үүл/-д үүрэг болгосугай.
3. Хөтөлбөрийн хэрэгжилтэнд хяналт тавьж ажиллахыг Нийслэлийн иргэдийн
Төлөөлөгчдийн Хурлын Ажпын алба /Б.Энхболд/-д даалгасугай.
ДАРГА Д.БАТТУЛГА
ТЭР
НИЙСЛЭЛИЙН ИРГЭДИЙН ТӨЛӨӨЛӨГЧДИЙН ХУРЛЫН
ГҮҮЛЭГЧДИЙН ТОГТООЛЫНТӨСӨЛ БОЛОВСРУУЛАХАД
САНАЛ АВАХ ХУУДАС
2 0 1 4 оны 10 ,с,угаар сарын 27 Дугаар 1513
Тогтоолын тёслийн нэр: “Улаанбаатар хотын Гэр хорооллын цахилгаан
хангамжийг сайжруулах хөтөлбөр батлах”
Боловсруулсай ажилтны албан тушаал: Улаанбаатар хотын Ерөнхий менежер
бөгөөд Захирагчийн ажлын албаны дарга Б.Бадрал
ГСанал ө
хэ
гөх газар,
тгэс
I: Нутгийн 3
'удирдлаг
ахиргааны
э!Н хэлтэс
> |Хууль, Эр
хэлтэс
х зүйн '
Сонирхлын
зөрчилтэй
эсэх _
уъсфАл
Щ - ,
/. ;МбШЭбМЖмР*/ ХМр&Г / Г
I ||Санхүү, тррийн
[ ! сангийн хэлтэс
Санал
С я м л 'Т ^ 14
Гарын үсэг ! Он, сар.
1 өдөр
Щ п -
вс*^й*>/ г|
пНсУ1НА/к (,'ил.*и4
 /
Хуралд өргөн барих, Нийслзлийн Удирдлагын зөвлөлийн хуралд оруул?
захирамж гаргах саналыг дэмжиж зөвшөөрсөн
№ Санал өг
Удирдла
Засагдарг
ф.Бат-Үүл
эх Нийслэлийн
ынзөвлөлийн
1]ишуүд_
а
^ийслэлий
орлсгч Н.
Нийслэлий
орлогч Н.
Нийслэлий
Тамгын
Ё.Гэрэлчу|1
Тайлбар'Сонир
албан тушаал
Улсын: Их Хур
^үгэрр хавсралтаар
Сонирхлын
зөрчилтэй
Санал' арын үсэг
н Засаг даргын
атаа _
н Засаг даргын
Пантөмөр
н Засаг Даргын
Газрын Дарга
уун:
хлын зөрчилтэй :эсэх гэсэн хзсэгт “Тийм” гэсэн тэмдэглэгзэ ХИЙС;ЗИ
тан ; захирамжийн төсөлд санал өгөх үүргээ гүйцэтгэхээс татгалзйх,
лын Хууль зүйн байнгын хорооны 2012 оны 05 дугаар тогтоолын 4
баталсан загварын дагуу “Ашиг сонирхлын. зөрчилгүй гэдгзэ
Хөтөлбөрийн товч танилцуулга
Энэхүү хөтөлбөр нь зөвхөн түгээх сүлжээний хүрээнд хэрэгжихээр
боловсруулагдсан ба энэ нь 0,4-35кВ-ын шугам, дэд станцыг шинээр барих, хүчин
чадлыг нэмэгдүүЛэхэд оршино.
Улаанба^тар хотын 9 дүүргийн хэмжээнд гэр хорооллын нийт 190,000 /Нэг зуун
ерөн мянга/ орчим өрх айл байдаг ба үүний 15-20% нь хүчдлийн түвшин муу болон огт
цахилгаангүй ай^ууд байгаа юм. Улсын болон орон нутгийн төсвийн хөрөнгөөр жил
бүр тодорхой тооны айл өрхийн цахилгаан хангамжийг сайжруулах ажил хийгддэг
боловч шинээр г^зар эзэмшиж байгаа болон орон нутгаас шилжин ирэгсдийн ачааллыг
гүйцэхгүй байгаа билээ. 2013 онд нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр гэр хорооллын
цахилгаан ханга^жид 200 сая, гэр хороолол дундах 40 дэд станцын ачаалал хөнгөлөх
ажилд 1,8 тербум, төв цэнгэлдэх хүрээлэн болон оргил рашаан сувилалын 2 РП-ны
ажилд 1,8 тербу|у| нийт 3,8 тэрбум төгрөгийн ажил хийгдсэн байна. Мөн 2000-2014 оны
хооронд улс болрн нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр Улаанбаатар хотын гэр хороололд
60070 өрхийг хамарсан 40 орчим тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын ажил хийгдсэн
байна.
Хөтөлбөрийн хүрээнд Улаанбаатар хотын гэр хорооллын 17375 өрх айл
хамрагдаж байгЭагаас 12537 өрх айл нь хүчдэлийн уналттай, 4838 өрх айл огт
цахилгаангүй ба^йгаа юм. Энэ хөтөлбөрт хамрагдаж буй нийт ажлын зураг төсвийг
бүрэн боловсру^лахад 780 сая төгрөг, барилга угсралтын ажилд 2014-2018 он хүртэл
44,3 тэрбум төфөгийн хөрөнгө оруулалт шаардлагатай байна. Мөн шинэ суурьшпын
бүсийн 52 байрьЬилд төлөвлөгдсөн 88848 өрхийн цахилгаан хангамжийн зураг төсвийг
боловсруулахад нийт 3,9 тэрбум, Барилга угсралтын ажилд 189,7 тэрбум төгрөг
шаардлагатай байна.
Жич: Дээрх шаардагдах хөрөнгийн судалгааг 2013 оны төсөвт өртгийг
10-15 хувиар өсгөж тооцоолсон болно.
Хууль Эрх зүйн үндэслэл
Эрчим хүчний тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1 дэх заапт
/Аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн засаг дарга эрчим хүчний тухай хуупь
тЬгтоомж, түүнд нийцүүлэн эрх бүхий байгууллагаас гаргасан
шийдвэрийг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулж, нутаг дэвсгэрийнхээ
эрчим хүчний хангамжийн талаархи бодлого боловсруулан холбогдох
байгууллагатай хамтран хэрэгжүүлнэ./
Монгол Улсын Их Хурлын 2010 оны 36 дугаар тогтоолын 1 дүгээр
хавсралтаар баталсан “Шинэ бүтээн байгуулалт дунд хугацаакы
зорилтод хөтөлбөр”-ийн 4.1.1.1 дахь заалт /Хүн амын нутагшилщ,
суурьшлын зохистой тогтолцоонд тулгуурлан хот байгуулалтин
оновчтой бодлого хэрэгжүүлэх замаар хот, суурины газар ашиглалтие
сайжруулж, эрчим хүч, авто зам, инженерийн дэд бүтцийг шшэ
түвшинд хөгжүүлэх/
- “Улаанбаатар хотын 2020 он хүртэл хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөний
тодотгол, 2030 он хүртлэх хөгжлийн чиг хандлага”-ын баримт бичгийн 3.5
5
болрн 5.4.3 дахь заалт /Эрчим хүчнийн хангамжийн өнөөгййн хүчин
чадал нь ирээдүйн хэрэгцээг хангаж чадахгүй ту л яаралтай шинэ эх
үүсвэр барих/
Мо^гол Улсын Засгийн газрын 2012 оны 120 дугаар трпгоолоор
бат!пагдсан “Монгол Улсын Засгийн газрын 2012-2016 оны уйл
аж^ллагааны хөтөлбөрийг хэрэгжуулэх арга хэмжээний төлөвЛөгөө”-ний
Ажилтай Орлоготой Монгол Хун зорилт, 66 дахь заалт / Гэр хорооллын
113 байршилд 33 ширхэг АТП /агаарын дэд станц/ шинээр барьж, 103
АТП-д өргөтгөл хийж 0,4-10, кВ-ын 250 км шугам татах, Улаанбаатар
хотын 100 км 6-10 кВ-ын кабель шугамын өргөтгөл,шинэчлэх ажлыг
хийнэ. /
Ни^слэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагчийн 2013-
2016 оны үйл ажиллагааны төлөвлөгөөний 2.4.4 дахь заалт / иахилгаан
эрчим хүчний хангамжийн тоног төхөөрөмж, хүчин чадлыг сайжруулж,
|щ тойруу” цахилгаан дамжуулах цагираг сүлжээг ашиглалтанд
оруулж, айл өрхийн дулааны зарим хэрэглээг цахилгаанаар хангах
нөхцөл бүрдүүлнэ /
Хөтөлбөрт Нийслэлийн гэр хорооллын цахилгаан хангамжийн өнөөгийн байдал,
тулгамдаж буй асуудал болон авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээг нэр төрөл, ажлын
тоон үзүүлэлт, шаардагдах хөрөнгийн тооцооны хамт тусгав.
6
УЛААНБААТАР ХОТЫН ГЭР ХОРООЛЛЫН ЦАХИЛГААН
ХАНГАМЖИЙГ САЙЖРУУЛАХ ХӨТӨЛБӨР
Нэг. Нийтлэг үндэслэл
1.1. Улаанбаатар хотын гэр хорооллын цахилгаан хангамжийн
өнөөгийн байдал
1.2. Хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх хэрэгцээ шаардлага
Хоёр. Цахилгаан хангамжийг сайжруулах зорилго, зорилт, хэрэгжүүлэх
арга зам
2.1. Зорилго
2.2. Зорилт
2.3 Хэрэгжүүлэх зарчим
2.4 Санхүүжилт
Гурав. Хэрэгжүүлэх хугацаа, хүрэх үр дүн
3.1 Хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх хугацаа
3.2. Хүрэх үр дүн
3.3. Шинэ суурьшлын бүсийн 52 байршлын судалгаа
Дөрөв. Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа
Хавсралт
Хөтөлбөрт тусгагдсан ажилбарууд түүнд шаардагдах
хөрөнгө оруулалтын тооцоо
4
Нэг. Нийтлэг үндэслэл
1.1. Өнөөгийн байдал
Улаанбаэт[ар хотын 9 дүүргийн хэмжээнд гэр хорооллын нийт 190,000 /Нэг зуун
ерөн мянга/ орчим өрх айл байдаг ба үүний 15-20% нь хэвийн хүчдэл буюу 220В-Д
хүрэхгүй хүчдэлийн түвшин муу болон огт цахилгаангүй айлууд байгаа юм. Улсын
болон орон нутги|йн төсвийн хөрөнгөөр жил бүр тодорхой тооны айл өрхийн цахилгаан
хангамжийг сайжруулах ажил хийгддэг боловч өрх бүрийн хэрэглээний өсөлт, шинээр
газар эзэмшиж байгаа болон орон нутгаас шилжин ирэгсдийн ачааллыг гүйцэхгүй
байгаа билээ.
Нийслэл Улаанбаатар хотын цахилгаан эрчим хүч хэрэглэгчдийг Монгол улсын
төвийн эрчим ^үчний системээс буюу 2, 3, 4 дүгээр цахилгаан станцуудаас
“Улаанбаатар Цахилгаан дамжуулах үндэсний сүлжээ” . ТӨХК-ны Улаанбаатар
салбарын ИОкВ^ын 15 дэд станц, “Улаанбаатар Цахилгаан түгээх сүлжээ” ТӨХК-ны
эзэмшлийн 35кВ-ын 38ш дэд станцаар дамжуулан цахилгаан эрчим хүчээр хангадаг.
Одоогоор Улаацбаатар хотод ЮкВ, бкВ-ын 917,2 км кабель шугам, хотийн төвийн
сүлжээг нийтэд |нь ЮкВ болгохоор зорилго тавин ажиллаж байна. Нийслэлийн нутаг
дэвегэрт байрлах гурван станцын суурилагдсан нийт чадал нь 710 МВт ба үүгээр
Улаанбаатар хот болон төвийн бүсийн хэрэглэгчдийг цахилгаан эрчим хүчээр хангадаг.
Цахилгаан эрчиКл хүчний дутагдалтай үед ОХУ-ын Галуут нуурын цахилгаан станцтай
холбогдсон 220^ кВ-ын агаарын шугамаар хэрэглэгчдийг цахилгаан эрчим хүчээр
хангадаг.
Улаанбаатар хотын түгээх сүлжээний байгууламжууд хуучирч муудсан байгаа
ба 30-аас дээш жилийн насжилттай тоног төхөөрөмжүүд 60 гаруй хувийг эзэлж байна.
Мөн шугам сүлжээний ачаалал өндөр байгаа нь жил ирэх тусам хэрэглээ өсэж
байгаатай шууд холбоотой юм.
30-аас дээш жил ашиглагдаж байгаа шугам сүлжээний эзлэх хувь
I • 35кВ-ын |цэд станцын 42,6%
| • 35кВ-ы(^ ЦДАШ-ын 52,6%
I 6/10кВ-ын ЦДАШ-ын 67,4%
• 6/ЮкВ-ын КШ-ын 50%
• 6/10/0,4^В-ын ХТП-ний 50,7%.
7
Цахилгаан тоног төхөөрөмжийн насжилт
Тоноглол
Хэмжих
нэгж
Оноор
1970
оноос
өмнөх
1971-1980
он
1981-1990
он
1991- 2000
он
2001- 2010
он
2011
оноос
хойш
35 кВ-ын дэд станц шир 2 14 21 4 4 2
35 кВ-ын ЦДАШ км 140.5 253.5 384.5 26.2 91.1 6.6
6,10 кВ-ын РП шир 2 9 12 1 6
6,10 кВ-ын дэд станц шир 196 266.0 334 127 472 125
6,10 кВ-ын ЦДАШ км 305.6 598.1 292.0 83.3 100.9 47.8
6,10 кВ-ын кабель км 96.1 243.1 216.2 87.2 94.3 28.0
0.4 кВ-ын ЦДКШ км 87.8 112.3 187.0 36.9 47.6 20.5
0.4 кВ-ын ЦДАШ км 81.9 256.7 144.0 101.6 1124;9
Улаанбаатар хотын цахилгаан ачааллын өсөлт
>'Б хотьш амилгаан ачаалдьш всө.тт
11
1 _ Я _
з г I
асо«
З К " V *З Г ]
Г ~ Я Е -“ I- 32.3* '
Улаанбаатар хотын цахилгааны ачааллын өсөлтийг сүүлийн 8 жилийн тоон
үзүүлэлтээр харахад 2010-2013 оны хооронд шууд хэрэглээ 30%-иар өссөннь
харагдаж байна.
Цахилгаан эЬчим хүчний хэрэглээ сүүлийн жилүүдэд огцом ихсэж байгаагаас түгзэх
сүлжээ ачааллаа даахгүйд хүрээд байна. Ялангуяа гэр хорооллын хэрэглээ хурдацтай
өсөж байгаа бөгөөд 2013 онд л гэхэд нийт дүнгээрээ 15.9 хувиар өссөн байна. Үүний
зонхилох хэсэг нь гэр хороолол дахь хэрэглээний өсөлт байгаа юм. Толго1т,
Баянхошуу орчмын Гэр хорооллын ачаалал ганцхан жилийн дотор 41.3 хувиар өссөн
бөг^өд нийт гэр хорооллын ачаалал дунджаар 30 хувиар өссөн байна. Энэ нь
цахилгаан эрчим хүчний хомсдолд орох магадлалтай өнөө үед томоохон хэмжээний
өсө^т юм. Өөрөөр хэлбэл, жилийн өмнө 70 хувийн ачаалалтай ажиллаж байсан
трансформатор өнөөдрийн байдпаар 100 хувийн ачаалалтай болсон байна.
•I Гэр хороолол бүхий зарим хороодод ачаалал 41,3% хүртэл өссөн. Тухайлбал:
о Баянхошуунд (ТЭЦ-2-ын 35 кВ-ын шугамын /шинийн/ ачаалал) - 41,3%
о СХД-ийн 2-6-р хороо Толгойтын хуучин эцсээс 65-р сургууль, СХД-ийн
захиргаанаас хойшхи гэр хороололд (Гео д/ст-ын 10 кВ-ын шугамын
/шинийн/ ачаалал)- 35.7 %
о Хайлааст, 7 буудал, Чингэлтэй, Дамбадаржаа орчимд (Хайлааст д/ст-ын
10 кВ-ын шугамын /шинийн/ ачаалал) - 36,6%
о Ногоон нуур, Дарь эх, Алтан өлгий орчимд (Дорнод-2д/ст-ын 10 кВ-ын
шугамын /шинийн/ ачаалал) - 31,4%
о Гачуурт чиглэлд (Дорнод-2 д/ст-ын 35 кВ-ын шугамын /шинийн/ ачаалал)
-22,5%
тус тус нэмэгдсэн байна.
35 кВ-ын 38 дэд станцын 56 трансформаторт хийсэн хэмжилтийн дүн
Д/д
Ачаалагдсан хувь
Трансформаторын
тоо
1 0-80% 48
2 80-90 % 2
1 3 90-100% 4
4 100%-с дээш 7
Нийт 56
- Ваар дэд станц Т-2 4000кВА 103%
- Дашчойнхор дэд станц 2500кВА 103,1%
80%-с дээш ачаалагдсан трансформатор - 238
100%-с дээш хэт ачаалагдсан трансформатор - 67
9
6-10/0,4 кВ-ын нийт 1521 трансформаторт хийсэн хэмжилтийн дүн
Ц М
Лчаалаосан хувь
Трансформаторын
тоо
0 -8 0 % 1283
8 0 -9 0 102
100° 69
10р°-о-с дээш 67
Нийт 152,1
1.2. Хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх шаардлага
Механик өсөлт
- Хэрэглээний өсөлт
Механик өсө^т: Нийслэл хотод 2013 онд 27706 хүн албан ёсоор шилжин ирж, 26.7
хувь буюу ^379 нь Сонгинохайрхан дүүрэгт, 23.5 хувь буюу 6509 нь Баянзүрх
дуүрэгт, 14.6}хувь буюу 4045 нь Баянгол дүүрэгт, 11.1 хувь буюу 3079 нь Чингэлтэй
^уүрэгт, 9.4 хувь буюу 2607 нь Сүхбаатар дүүрэгт, 9.4 хувь буюу 2603 нь Хан-Уул
Ьуүрэгт, үлдсэн 5.3 хувь буюу 1484 нь Багануур, Багахангай, Налайх дүүрэгт тус тус
суурьшжээ.
Хүсйэгт 4. Улаанбаатар хотын хүн амын шилжих хөдөлгөөн
|:|,1'ОН
Шил1кин
.•ий эм ■
Ш илжин
явеай; -
Механик
вселт
Шийжин
ирэлтийн
коэффициент
Шилжин
я валтын
моэффициент
Щилжих
хвдөлгөөний
цэвэр
<оэффициент
1990 5157 2102 3055 9.08 3.70 5.38
1991 4317 2209 11.31 7.48 ' 3.83
М 1992 2614 4805 12.70 4.48 1 8.23
Р|'1993 Ш 1 2767 6114 14.96 4.66 10.30
г1:11994 10/20 2422 8298 17.74 ' 4.01 13.73
Щ ДОБ 1Ю80 2563 ■■7717 16.73 ■ 4Л7;,:- 12.56
Ш э ө б (7446 '1296 " 6150 11.93 2.08 9.85
199/ Ш 93 1171 7322 13.28 1.83 ,11.45
1998 '1|5994 .1195 14799 24.26 1.81 22.45
1999 822 14377 21.27 1.15 20.12
2000 19^18 592 19326 25.76 0.77 24.99
2001 111608
23677
782 10826 14.84 1.00 13.84
2002 578 23099 29.36 0.72 28.65
2003 40|760 693 40067 48.19 0.82 47.37
Т 2004 вШ 08' 1346 67462 77.08 1.51 ' 75.57
! 2005 30207 2821 27386 3.2.34 3.02 29.32
III1;!:'2006 Щя 6523 23110 30.56 6.73 23.83
1 2007 Ш 1 2 7434 21678 28.93 7.39 21.54
| : 2008 33407 ■ 10199 23208 31.93 9.75 22.18
2009 28337 10723 17614 26.07 9.86 16.20
2010 39701 14547 25154 35.00 12.83 22.18
! 2011 .38593 8502 20091 24.15 7.18 16.97
2012 » 8 8 7 7024 12863 16.34 5.77 10.57
2013 27706 10060 17646 22.22 8.07 14.15
Ю
Хүснэгт 11; Нийслэл хотын өрхийн тоо, дүүргээр, мянган өрхөөр
2008 он 2009 он 2010 ои | 2011 он 1 2012 он 1 2013 он
6агануур 7.0 7.1 7.4 7,6 7.8 8.0
фЦкангай 0.9 1.0 1.0 1.0 1.1 1.1
Бакнгол 38.7. 43.5 47.0 48.6 49.7 52.14
Баянзүрх 56.6 63.5 70.1 73,1 76.1
Налзйх 8.0 8.5 8.8 9.0 9.1 9.3
О0:нгинохайр:<ан 52.8 55.6 58.2 62.8 65.4
Схмхбаатар 31.5 34.5 36.2 36.3 , 36,0 | 36.0
Хан-Уул 25.9 27.8 30.7 31.5 34.0 35.4
Чингвлтэй 30.3 31.7 35.0 36.9 37.9 39.3
Нийсяэлийн 1ун 251.7 273.2 294.4 306.8 317.1 333.4
Хэрэглээний өсөлт: Сүүлийн жилүүдэд нийслэл Улаанбаатар хотод агаарын
бо^ирдлыг бууруулах чиглэлээр нилээдгүй ажил хийгдэж байгаа ба энэхүү гамшгийн
эср^эп эргэд аж ^хуй нэгжүүд хувь хувьдаа тэмцэн ажиллаж байна. Гэр хорооллын өрх
бүр| утаат зуух^аас татгалзаж цахилгаан зуух, халаагуур хэрэглэж эхэлснээрээ гэр
хороолол дахь цахилгаан эрчим хүчний өсөлтийг огцом ихэсгэж байна.
Улаанбаатар хотод жилд дундажаар 25000 орчим хүн шилжин ирж дийлэнх
хэсэг нь гэр хороололд тархан суурьшисан байдаг. Мөн өрхийн хэрэглээний
өсөлт огцом өссөн зэрэг нь энэхүү хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх үндсэн үзүүлэлт
болж байна. Мөн Улаанбаатар хотыг хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөнд
тусгагдсан хот байгуулалт, хүн амын өсөлтийн тулгамдсан асуудлуудыг зуй
зохистой шийдвэрлэхийн тулд юуны өмнө гэр хорооллын иргэдийн ая тухтай
амьдрах орчинг бүрдүүлэх үндсэн нөхцөл болсон инженерийн шугам сүлжээг
өргөтгөх, шинэчлэх, нэмэгдүүлэх, эрчим хүчний шинэ эх үүсвэр бий болгох,
дагуул хот, алслагдсан дүүргүүдийг инженерийн бүрэн хангамжтай болгох зэрэг
дэд бүтцийн хөгжлийн асуудлыг нэн тэргүүнд тавьж хэрэгжүүлэх шаардлага
гарч байна.
Хоёр. Цахилгаан хангамжийг сайжруулах зорилго,
зорилт, хэрэгжүүлэх арга зам
2.1. Зорилго
Нийслэл Улаанбаатар хотын гэр хорооллын цахилгаан хангамжийг ёайжруулж
чанартай цахил^аан эрчим хүчээр хангах, мөн хүчдлийн хязгааралттай бүсүүдийг
хэвийн болгосноЬр цахилгаан халаагуур хэрэглэж халаалтын асуудлаа шийдэх нөхцөл
бүрдэж агаарын бохирдлын эх үүсвэр болох утааг багасгахад оршино.
2.2. Зорилт
2.2.1. Өфн нэмэгдэж байгаа гэр хорооллын айл өрхүүдийг чанартай эрчим
хүчээр хангах
2.2.2. Шугам сүлжээний алдагдлыг багасгах зорилгоор шугам сүлжээ, тоног
төхөөрөмжийг шинэчлэн солих . .
2.2.3. Гэр хороолол дунд 35кВ-ын дэд станц барихад зориулж хотын зүгээс
газрын асуудлыг нь түргэн шуурхай шийдвэрлэж байх
2.2.4. Ш^нэ суурьшлын бүсийн 52 байршлын цахилгаан хангамфйн зураг
төсвийг бүрэн хийлгэх, эхний 5 байршлын цахилгаан хангамжийн
угсралтыг ажлыг дуусгах.
2.3. Хэрэгжүүлэх зарчим
3.3. Шинэ суурьшлын бүсийн 52 байршлын судалгаа
Шинэ суурьшлын бүсийн 52 байршлын 15309-гад 88848 өрх суурьшихаар
төлөвлөгдсөн ба эдгээр өрхүүдийн цахилгаан хангамжийн зураг төсвийг бүрэн
хийж дуусгахад 3,9 тэрбум, урьдчиласан судалгаагаар 45 байршилд шинээр 4-
бМвт чадалтай 35/10кВ-н дэд станц барихаар байгаа ба үүнд 36 тэрбум,
35/10кВ-ын дэд станцаас айл өрхүүдэд 0,4кВ болон 10кВ-ын шугам, 10/,04кВ-ын
дэд станц барьж цахилгаан хангамжид холбож өгөхөд ойролцооГоор 143,1
тэрбум төгрөг шаардлагатай байна. Дээрх 52 байршлыг цахилгаан хангамжид
холбох нийт зардал 179,1 тэрбум төгрөг шаардлагатай байна.
2014 онд олпосон эхний 5 байршлын 14954 өрхийн цахилгаан хангамжийн
зураг төсөвт 515,6 сая төгрөг, барилга угсралтын ажилд 14,7 тэроум төгрөг
шаардлагатай байна.
0 Байрши 1 Өрхийн
тоо
Шаардлагатай
хөрөнгө
/сая.төг/
Тайлбар
1 Баянзүрх дүүрэг-
Хожуулын аг!л
909 1900 Тус байршилд түгээхийн эзэмшшйн шугам дэд
станц байхгүй. Иймд 35 кВ-ын Иачуурт шугамаас
салбар авч 35 кВ-ын дэд станц шинээр барих.
2 Багахангай
ДҮҮРЭГ-Бор үзүүр
1483 740
3 Сонгинохайрхан
дүүрэг-Соёондын
ам
4189 8100 35/10 кВ-ын Рашаант дэд стйнц ТМН-1600/35
кВА чадалтай 2 трансформатортай. Т1- ачаалал
- 27,7% тай, Т2-ачаалал - 14,7%-тай ачаапагдаж
байна. Шинэ сууришпын бүсийн айл өрхийг
ЦЭХ-ээр хангахад дээрхи дэд станцын хүчин
чадал хүрэлцэхгүй. Иймд 35 кВ-ын Рашаант
шугамаас салбар авч 35 кВ-ын дэд станц
шинээр барих
4 Хан-Уул д'
Эрдэнэтолгс
гүрэг-
й
869 1500 35/6 кВ-ын Шувуу дэд станц ТМН-4000/35 кВА
чадалтай 2 трансформатортой. Т1- ачаалал -
17.9% тай, Т2-ачаалал - 22.2%-тай ачаалагдаж
байна. Шинэ сууришлын бүс^йн айл өрхийг
ЦЭХ-ээр хангахад дээрхи дэд станцын хүчин
чадал хүрэлцэхгүй. Иймд 35 кВ-ын Харцага А,Б
шугамаас салбар авч 35 кВ-ын дэд станц
шинээр барих.
5 Багануур д|үрэг-
Тариан булгийн
1-р ХЭСЭГ
7504 2500 300-350 өрхийн дунд нэг
барихаар төлөвлөсөн.
250КВА КТПН
Нийт 14954 14,740
14

More Related Content

Similar to Ulaanbaatar hotiin

Дэд бүтэц төслийн танилцуулга 2015.01.15
Дэд бүтэц төслийн танилцуулга 2015.01.15Дэд бүтэц төслийн танилцуулга 2015.01.15
Дэд бүтэц төслийн танилцуулга 2015.01.15Uyanga Nyamkhuu
 
28.11.2013, President’s initiative in partnering with private sector to reduc...
28.11.2013, President’s initiative in partnering with private sector to reduc...28.11.2013, President’s initiative in partnering with private sector to reduc...
28.11.2013, President’s initiative in partnering with private sector to reduc...The Business Council of Mongolia
 
Mongolian energy sector bayarbaatar
Mongolian energy sector bayarbaatarMongolian energy sector bayarbaatar
Mongolian energy sector bayarbaatarNael Narantsengel
 
Дипломын ажил /Шинэ яармаг хорооллыг цахилгаанаар хангах хөрөнгө оруулалт үр ...
Дипломын ажил /Шинэ яармаг хорооллыг цахилгаанаар хангах хөрөнгө оруулалт үр ...Дипломын ажил /Шинэ яармаг хорооллыг цахилгаанаар хангах хөрөнгө оруулалт үр ...
Дипломын ажил /Шинэ яармаг хорооллыг цахилгаанаар хангах хөрөнгө оруулалт үр ...Nael Narantsengel
 
эрчим хүч
эрчим хүчэрчим хүч
эрчим хүчsaikhanaa.o
 
нийслэлийн орон сууцны хөтөлбөр батлах тухай тогтоолын төсөл
нийслэлийн орон сууцны хөтөлбөр батлах тухай тогтоолын төсөлнийслэлийн орон сууцны хөтөлбөр батлах тухай тогтоолын төсөл
нийслэлийн орон сууцны хөтөлбөр батлах тухай тогтоолын төсөлBuka King
 
Ger horoolliin hogliin gazar
Ger horoolliin hogliin gazarGer horoolliin hogliin gazar
Ger horoolliin hogliin gazarBuka King
 
Fr chapter 7 racb 24 nov 2013
Fr chapter 7 racb 24 nov 2013Fr chapter 7 racb 24 nov 2013
Fr chapter 7 racb 24 nov 2013Bayar Tsend
 
Мэргэшсэн зэрэг сунгах бүтээлийн тайлан 2022 05 25.pptx
Мэргэшсэн зэрэг сунгах бүтээлийн тайлан 2022 05 25.pptxМэргэшсэн зэрэг сунгах бүтээлийн тайлан 2022 05 25.pptx
Мэргэшсэн зэрэг сунгах бүтээлийн тайлан 2022 05 25.pptxAdilbish Bat-Erdene
 
zamiin hodolgoon
zamiin hodolgoonzamiin hodolgoon
zamiin hodolgoonEvsel Nith
 
Tmp2 b32 regeg
Tmp2 b32 regeg Tmp2 b32 regeg
Tmp2 b32 regeg Buka King
 
Gazar shinechlen zohion bguulah uil ajiilagaanii juram
Gazar shinechlen zohion bguulah uil ajiilagaanii juramGazar shinechlen zohion bguulah uil ajiilagaanii juram
Gazar shinechlen zohion bguulah uil ajiilagaanii juramEvsel Nith
 

Similar to Ulaanbaatar hotiin (20)

Ded butets tusul taniltsuulga
Ded butets tusul taniltsuulgaDed butets tusul taniltsuulga
Ded butets tusul taniltsuulga
 
Дэд бүтэц төслийн танилцуулга 2015.01.15
Дэд бүтэц төслийн танилцуулга 2015.01.15Дэд бүтэц төслийн танилцуулга 2015.01.15
Дэд бүтэц төслийн танилцуулга 2015.01.15
 
28.11.2013, President’s initiative in partnering with private sector to reduc...
28.11.2013, President’s initiative in partnering with private sector to reduc...28.11.2013, President’s initiative in partnering with private sector to reduc...
28.11.2013, President’s initiative in partnering with private sector to reduc...
 
Mongolian energy sector bayarbaatar
Mongolian energy sector bayarbaatarMongolian energy sector bayarbaatar
Mongolian energy sector bayarbaatar
 
Togtool
TogtoolTogtool
Togtool
 
Нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр 2013-2015 онд хийгдсэн хөрөнгө оруулалтын ажил
Нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр 2013-2015 онд хийгдсэн хөрөнгө оруулалтын ажилНийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр 2013-2015 онд хийгдсэн хөрөнгө оруулалтын ажил
Нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр 2013-2015 онд хийгдсэн хөрөнгө оруулалтын ажил
 
Дипломын ажил /Шинэ яармаг хорооллыг цахилгаанаар хангах хөрөнгө оруулалт үр ...
Дипломын ажил /Шинэ яармаг хорооллыг цахилгаанаар хангах хөрөнгө оруулалт үр ...Дипломын ажил /Шинэ яармаг хорооллыг цахилгаанаар хангах хөрөнгө оруулалт үр ...
Дипломын ажил /Шинэ яармаг хорооллыг цахилгаанаар хангах хөрөнгө оруулалт үр ...
 
эрчим хүч
эрчим хүчэрчим хүч
эрчим хүч
 
Heleltsuulgiin material ecop
Heleltsuulgiin material ecopHeleltsuulgiin material ecop
Heleltsuulgiin material ecop
 
нийслэлийн орон сууцны хөтөлбөр батлах тухай тогтоолын төсөл
нийслэлийн орон сууцны хөтөлбөр батлах тухай тогтоолын төсөлнийслэлийн орон сууцны хөтөлбөр батлах тухай тогтоолын төсөл
нийслэлийн орон сууцны хөтөлбөр батлах тухай тогтоолын төсөл
 
Ger horoolliin hogliin gazar
Ger horoolliin hogliin gazarGer horoolliin hogliin gazar
Ger horoolliin hogliin gazar
 
Taniltsuulga 2014.04.09
Taniltsuulga 2014.04.09Taniltsuulga 2014.04.09
Taniltsuulga 2014.04.09
 
Дэд Бүтэц Төсөл
Дэд Бүтэц ТөсөлДэд Бүтэц Төсөл
Дэд Бүтэц Төсөл
 
Fr chapter 7 racb 24 nov 2013
Fr chapter 7 racb 24 nov 2013Fr chapter 7 racb 24 nov 2013
Fr chapter 7 racb 24 nov 2013
 
Мэргэшсэн зэрэг сунгах бүтээлийн тайлан 2022 05 25.pptx
Мэргэшсэн зэрэг сунгах бүтээлийн тайлан 2022 05 25.pptxМэргэшсэн зэрэг сунгах бүтээлийн тайлан 2022 05 25.pptx
Мэргэшсэн зэрэг сунгах бүтээлийн тайлан 2022 05 25.pptx
 
2g
2g2g
2g
 
zamiin hodolgoon
zamiin hodolgoonzamiin hodolgoon
zamiin hodolgoon
 
Energy plan 2007 он
Energy plan 2007 онEnergy plan 2007 он
Energy plan 2007 он
 
Tmp2 b32 regeg
Tmp2 b32 regeg Tmp2 b32 regeg
Tmp2 b32 regeg
 
Gazar shinechlen zohion bguulah uil ajiilagaanii juram
Gazar shinechlen zohion bguulah uil ajiilagaanii juramGazar shinechlen zohion bguulah uil ajiilagaanii juram
Gazar shinechlen zohion bguulah uil ajiilagaanii juram
 

More from Evsel Nith

Heleltseh asuudal
Heleltseh asuudalHeleltseh asuudal
Heleltseh asuudalEvsel Nith
 
Urgudul gomdoliin taniltsuulga
Urgudul gomdoliin taniltsuulgaUrgudul gomdoliin taniltsuulga
Urgudul gomdoliin taniltsuulgaEvsel Nith
 
Huuliin heregjilt taniltsuulga
Huuliin heregjilt taniltsuulgaHuuliin heregjilt taniltsuulga
Huuliin heregjilt taniltsuulgaEvsel Nith
 
хэлэлцэхdhd
хэлэлцэхdhdхэлэлцэхdhd
хэлэлцэхdhdEvsel Nith
 
Ulaabaatar presentation zassan
Ulaabaatar presentation zassanUlaabaatar presentation zassan
Ulaabaatar presentation zassanEvsel Nith
 
хэсгийн ахлагч нарын ажиллах журамд санал
хэсгийн ахлагч нарын ажиллах журамд саналхэсгийн ахлагч нарын ажиллах журамд санал
хэсгийн ахлагч нарын ажиллах журамд саналEvsel Nith
 

More from Evsel Nith (20)

Mandat.
Mandat.Mandat.
Mandat.
 
Heleltseh asuudal
Heleltseh asuudalHeleltseh asuudal
Heleltseh asuudal
 
33.10 12
33.10 1233.10 12
33.10 12
 
33
3333
33
 
33
3333
33
 
32.32
32.3232.32
32.32
 
29.30.31
29.30.3129.30.31
29.30.31
 
32.28
32.2832.28
32.28
 
31 togtool
31 togtool31 togtool
31 togtool
 
Urgudul gomdoliin taniltsuulga
Urgudul gomdoliin taniltsuulgaUrgudul gomdoliin taniltsuulga
Urgudul gomdoliin taniltsuulga
 
Huuliin heregjilt taniltsuulga
Huuliin heregjilt taniltsuulgaHuuliin heregjilt taniltsuulga
Huuliin heregjilt taniltsuulga
 
Ded horoo
Ded horooDed horoo
Ded horoo
 
Togtool
TogtoolTogtool
Togtool
 
Tailan medeee
Tailan medeeeTailan medeee
Tailan medeee
 
Tailan medeee
Tailan medeeeTailan medeee
Tailan medeee
 
Tailan medeee
Tailan medeeeTailan medeee
Tailan medeee
 
хэлэлцэхdhd
хэлэлцэхdhdхэлэлцэхdhd
хэлэлцэхdhd
 
Ulaabaatar presentation zassan
Ulaabaatar presentation zassanUlaabaatar presentation zassan
Ulaabaatar presentation zassan
 
хэсгийн ахлагч нарын ажиллах журамд санал
хэсгийн ахлагч нарын ажиллах журамд саналхэсгийн ахлагч нарын ажиллах журамд санал
хэсгийн ахлагч нарын ажиллах журамд санал
 
Heleltseh
HeleltsehHeleltseh
Heleltseh
 

Ulaanbaatar hotiin

  • 1. I НИЙСЛЭЛИЙН ИРГЭДИЙН ТӨЛӨӨЛӨГЧДИЙН ХУРЛЫН ДАРГА Д.БАТТУЛГА ТАНАА МОНГОЛ УЛС НИЙСЛЭЛИЙЙ ЗАСАГ ДАРГА 15№Й0 Ул^анбаатф хок Чингэлтэй дүүрэг, И)« эззн Фингис мфны нэрэмжит талбай 7, танай Дэд хөтөл^өрийн төсөл өргөн барих тухай Улаанбаатар хотын 9 дүүргийн гэр хорооллын бүсэд оршин суух нийт өрхийн 15-20%-д нь хүчдэлийн уналттай болон огт цахилгаангүй айл өрхүүд халфйгдаж байна. Үүнд хүчдэлийн уналттай 12537 айл өрх, огт цахилгаангүй 4838 айл өрх байна| !Мөн шинэ суурьшлын бүсийн 52 байршилд төлөвлөгдсөн 88848 өрхөөс 2014 онд эхний 5 байршлын 14954 өрх газраа эзэмшсэн байна. Нийслэл Улаанбаатар хотын гэр хорооллын цахилгаан хангамжийг сайжруулах, шинэ суурьшлын бүсийн 52 байршлын цахилгаан хангамжийг шийдвэрлэх йжлыг үө шаттайгаар хэрэгжүүлэх шаардлагатай байна. Иймд ^Улаанбаатар хотын гэр хорооллын цахилгаан хангамжийг 2020 он хүртэл хөгжүүлэх хөгжлийн хөтөлбөр”-ийн төслийг Нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын Тэргүүлэгчдээр хэлэлцүүлэн батлуулахаар өргөн барьж байна. 1 1 & ! Ш НХҮҮ,рд|@ Н з ® г и р Н.БАТАА 111020004039
  • 2. Төсөл НИЙСЛЭЛИЙН ИРГЭДИЙН төлөөлөгчдийн ХУРЛЫН ТЭРГҮҮЛЭГЧДИЙН тогтоол У^анбаатар хотын гэр хорооллын цахилгаан хангамжийг 2020 он хүртэл хөгжүүлэх хөгжлийн хөтөлбөр батлах тухай Монгрл үлсын Засаг Захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 718 дугаар зүйлийн 18.1.2.Ж, Эрчим хүчний тухай хуулийн 7 дугаар з/йлийн 7.1 дэх хэсэг, Монгол Улсын Их Хурлын 2010 оны 36 дугаар тогтоолын 1 дүгээр хавсралтаар баталсан “Шинэ бүтээн байгуулалт дунд хугацааны зорилтод хөтөлбөр”гийн 4.1 1.1, Төсвийн тухай хуулийн 24 дүгээр зүйлийн 24.5, 58 дугаар зуйлийн 58.1.2, Ниислэлийн Засаг даргын 2014 оны 2а/4136 дугаартай албан бичгээр өргөн мэдүүлсэн саналыг тус тус үндэслэн Нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын Тэргүүлэгчдээс ТОГТООХ НЬ: [ || “Улаанбаатар хотын гэр хорооллын цахилгаан хангамжийг 2020 он хүртэл хөгжүүлэх хөжлийн хөтөлбөр” -ийг хавсралтаар баталсугай. 2.Хөтөлбөшйг хэрэгжүүлэхэд шаардагдах хөрөнгийг жил бүрийн улс, орон нутгийн төсөвт тгусгах, хандивлагч орнуудын зээл, тусламжид хамруулах, замаар санхүүжүүлэх, удирдах, хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулахыг Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч /Э.Бат-Үүл/-д үүрэг болгосугай. 3. Хөтөлбөрийн хэрэгжилтэнд хяналт тавьж ажиллахыг Нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын Ажпын алба /Б.Энхболд/-д даалгасугай. ДАРГА Д.БАТТУЛГА
  • 3. ТЭР НИЙСЛЭЛИЙН ИРГЭДИЙН ТӨЛӨӨЛӨГЧДИЙН ХУРЛЫН ГҮҮЛЭГЧДИЙН ТОГТООЛЫНТӨСӨЛ БОЛОВСРУУЛАХАД САНАЛ АВАХ ХУУДАС 2 0 1 4 оны 10 ,с,угаар сарын 27 Дугаар 1513 Тогтоолын тёслийн нэр: “Улаанбаатар хотын Гэр хорооллын цахилгаан хангамжийг сайжруулах хөтөлбөр батлах” Боловсруулсай ажилтны албан тушаал: Улаанбаатар хотын Ерөнхий менежер бөгөөд Захирагчийн ажлын албаны дарга Б.Бадрал ГСанал ө хэ гөх газар, тгэс I: Нутгийн 3 'удирдлаг ахиргааны э!Н хэлтэс > |Хууль, Эр хэлтэс х зүйн ' Сонирхлын зөрчилтэй эсэх _ уъсфАл Щ - , /. ;МбШЭбМЖмР*/ ХМр&Г / Г I ||Санхүү, тррийн [ ! сангийн хэлтэс Санал С я м л 'Т ^ 14 Гарын үсэг ! Он, сар. 1 өдөр Щ п - вс*^й*>/ г| пНсУ1НА/к (,'ил.*и4 / Хуралд өргөн барих, Нийслзлийн Удирдлагын зөвлөлийн хуралд оруул? захирамж гаргах саналыг дэмжиж зөвшөөрсөн № Санал өг Удирдла Засагдарг ф.Бат-Үүл эх Нийслэлийн ынзөвлөлийн 1]ишуүд_ а ^ийслэлий орлсгч Н. Нийслэлий орлогч Н. Нийслэлий Тамгын Ё.Гэрэлчу|1 Тайлбар'Сонир албан тушаал Улсын: Их Хур ^үгэрр хавсралтаар Сонирхлын зөрчилтэй Санал' арын үсэг н Засаг даргын атаа _ н Засаг даргын Пантөмөр н Засаг Даргын Газрын Дарга уун: хлын зөрчилтэй :эсэх гэсэн хзсэгт “Тийм” гэсэн тэмдэглэгзэ ХИЙС;ЗИ тан ; захирамжийн төсөлд санал өгөх үүргээ гүйцэтгэхээс татгалзйх, лын Хууль зүйн байнгын хорооны 2012 оны 05 дугаар тогтоолын 4 баталсан загварын дагуу “Ашиг сонирхлын. зөрчилгүй гэдгзэ
  • 4. Хөтөлбөрийн товч танилцуулга Энэхүү хөтөлбөр нь зөвхөн түгээх сүлжээний хүрээнд хэрэгжихээр боловсруулагдсан ба энэ нь 0,4-35кВ-ын шугам, дэд станцыг шинээр барих, хүчин чадлыг нэмэгдүүЛэхэд оршино. Улаанба^тар хотын 9 дүүргийн хэмжээнд гэр хорооллын нийт 190,000 /Нэг зуун ерөн мянга/ орчим өрх айл байдаг ба үүний 15-20% нь хүчдлийн түвшин муу болон огт цахилгаангүй ай^ууд байгаа юм. Улсын болон орон нутгийн төсвийн хөрөнгөөр жил бүр тодорхой тооны айл өрхийн цахилгаан хангамжийг сайжруулах ажил хийгддэг боловч шинээр г^зар эзэмшиж байгаа болон орон нутгаас шилжин ирэгсдийн ачааллыг гүйцэхгүй байгаа билээ. 2013 онд нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр гэр хорооллын цахилгаан ханга^жид 200 сая, гэр хороолол дундах 40 дэд станцын ачаалал хөнгөлөх ажилд 1,8 тербум, төв цэнгэлдэх хүрээлэн болон оргил рашаан сувилалын 2 РП-ны ажилд 1,8 тербу|у| нийт 3,8 тэрбум төгрөгийн ажил хийгдсэн байна. Мөн 2000-2014 оны хооронд улс болрн нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр Улаанбаатар хотын гэр хороололд 60070 өрхийг хамарсан 40 орчим тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын ажил хийгдсэн байна. Хөтөлбөрийн хүрээнд Улаанбаатар хотын гэр хорооллын 17375 өрх айл хамрагдаж байгЭагаас 12537 өрх айл нь хүчдэлийн уналттай, 4838 өрх айл огт цахилгаангүй ба^йгаа юм. Энэ хөтөлбөрт хамрагдаж буй нийт ажлын зураг төсвийг бүрэн боловсру^лахад 780 сая төгрөг, барилга угсралтын ажилд 2014-2018 он хүртэл 44,3 тэрбум төфөгийн хөрөнгө оруулалт шаардлагатай байна. Мөн шинэ суурьшпын бүсийн 52 байрьЬилд төлөвлөгдсөн 88848 өрхийн цахилгаан хангамжийн зураг төсвийг боловсруулахад нийт 3,9 тэрбум, Барилга угсралтын ажилд 189,7 тэрбум төгрөг шаардлагатай байна. Жич: Дээрх шаардагдах хөрөнгийн судалгааг 2013 оны төсөвт өртгийг 10-15 хувиар өсгөж тооцоолсон болно. Хууль Эрх зүйн үндэслэл Эрчим хүчний тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1 дэх заапт /Аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн засаг дарга эрчим хүчний тухай хуупь тЬгтоомж, түүнд нийцүүлэн эрх бүхий байгууллагаас гаргасан шийдвэрийг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулж, нутаг дэвсгэрийнхээ эрчим хүчний хангамжийн талаархи бодлого боловсруулан холбогдох байгууллагатай хамтран хэрэгжүүлнэ./ Монгол Улсын Их Хурлын 2010 оны 36 дугаар тогтоолын 1 дүгээр хавсралтаар баталсан “Шинэ бүтээн байгуулалт дунд хугацаакы зорилтод хөтөлбөр”-ийн 4.1.1.1 дахь заалт /Хүн амын нутагшилщ, суурьшлын зохистой тогтолцоонд тулгуурлан хот байгуулалтин оновчтой бодлого хэрэгжүүлэх замаар хот, суурины газар ашиглалтие сайжруулж, эрчим хүч, авто зам, инженерийн дэд бүтцийг шшэ түвшинд хөгжүүлэх/ - “Улаанбаатар хотын 2020 он хүртэл хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөний тодотгол, 2030 он хүртлэх хөгжлийн чиг хандлага”-ын баримт бичгийн 3.5 5
  • 5. болрн 5.4.3 дахь заалт /Эрчим хүчнийн хангамжийн өнөөгййн хүчин чадал нь ирээдүйн хэрэгцээг хангаж чадахгүй ту л яаралтай шинэ эх үүсвэр барих/ Мо^гол Улсын Засгийн газрын 2012 оны 120 дугаар трпгоолоор бат!пагдсан “Монгол Улсын Засгийн газрын 2012-2016 оны уйл аж^ллагааны хөтөлбөрийг хэрэгжуулэх арга хэмжээний төлөвЛөгөө”-ний Ажилтай Орлоготой Монгол Хун зорилт, 66 дахь заалт / Гэр хорооллын 113 байршилд 33 ширхэг АТП /агаарын дэд станц/ шинээр барьж, 103 АТП-д өргөтгөл хийж 0,4-10, кВ-ын 250 км шугам татах, Улаанбаатар хотын 100 км 6-10 кВ-ын кабель шугамын өргөтгөл,шинэчлэх ажлыг хийнэ. / Ни^слэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагчийн 2013- 2016 оны үйл ажиллагааны төлөвлөгөөний 2.4.4 дахь заалт / иахилгаан эрчим хүчний хангамжийн тоног төхөөрөмж, хүчин чадлыг сайжруулж, |щ тойруу” цахилгаан дамжуулах цагираг сүлжээг ашиглалтанд оруулж, айл өрхийн дулааны зарим хэрэглээг цахилгаанаар хангах нөхцөл бүрдүүлнэ / Хөтөлбөрт Нийслэлийн гэр хорооллын цахилгаан хангамжийн өнөөгийн байдал, тулгамдаж буй асуудал болон авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээг нэр төрөл, ажлын тоон үзүүлэлт, шаардагдах хөрөнгийн тооцооны хамт тусгав. 6
  • 6. УЛААНБААТАР ХОТЫН ГЭР ХОРООЛЛЫН ЦАХИЛГААН ХАНГАМЖИЙГ САЙЖРУУЛАХ ХӨТӨЛБӨР Нэг. Нийтлэг үндэслэл 1.1. Улаанбаатар хотын гэр хорооллын цахилгаан хангамжийн өнөөгийн байдал 1.2. Хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх хэрэгцээ шаардлага Хоёр. Цахилгаан хангамжийг сайжруулах зорилго, зорилт, хэрэгжүүлэх арга зам 2.1. Зорилго 2.2. Зорилт 2.3 Хэрэгжүүлэх зарчим 2.4 Санхүүжилт Гурав. Хэрэгжүүлэх хугацаа, хүрэх үр дүн 3.1 Хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх хугацаа 3.2. Хүрэх үр дүн 3.3. Шинэ суурьшлын бүсийн 52 байршлын судалгаа Дөрөв. Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа Хавсралт Хөтөлбөрт тусгагдсан ажилбарууд түүнд шаардагдах хөрөнгө оруулалтын тооцоо 4
  • 7. Нэг. Нийтлэг үндэслэл 1.1. Өнөөгийн байдал Улаанбаэт[ар хотын 9 дүүргийн хэмжээнд гэр хорооллын нийт 190,000 /Нэг зуун ерөн мянга/ орчим өрх айл байдаг ба үүний 15-20% нь хэвийн хүчдэл буюу 220В-Д хүрэхгүй хүчдэлийн түвшин муу болон огт цахилгаангүй айлууд байгаа юм. Улсын болон орон нутги|йн төсвийн хөрөнгөөр жил бүр тодорхой тооны айл өрхийн цахилгаан хангамжийг сайжруулах ажил хийгддэг боловч өрх бүрийн хэрэглээний өсөлт, шинээр газар эзэмшиж байгаа болон орон нутгаас шилжин ирэгсдийн ачааллыг гүйцэхгүй байгаа билээ. Нийслэл Улаанбаатар хотын цахилгаан эрчим хүч хэрэглэгчдийг Монгол улсын төвийн эрчим ^үчний системээс буюу 2, 3, 4 дүгээр цахилгаан станцуудаас “Улаанбаатар Цахилгаан дамжуулах үндэсний сүлжээ” . ТӨХК-ны Улаанбаатар салбарын ИОкВ^ын 15 дэд станц, “Улаанбаатар Цахилгаан түгээх сүлжээ” ТӨХК-ны эзэмшлийн 35кВ-ын 38ш дэд станцаар дамжуулан цахилгаан эрчим хүчээр хангадаг. Одоогоор Улаацбаатар хотод ЮкВ, бкВ-ын 917,2 км кабель шугам, хотийн төвийн сүлжээг нийтэд |нь ЮкВ болгохоор зорилго тавин ажиллаж байна. Нийслэлийн нутаг дэвегэрт байрлах гурван станцын суурилагдсан нийт чадал нь 710 МВт ба үүгээр Улаанбаатар хот болон төвийн бүсийн хэрэглэгчдийг цахилгаан эрчим хүчээр хангадаг. Цахилгаан эрчиКл хүчний дутагдалтай үед ОХУ-ын Галуут нуурын цахилгаан станцтай холбогдсон 220^ кВ-ын агаарын шугамаар хэрэглэгчдийг цахилгаан эрчим хүчээр хангадаг. Улаанбаатар хотын түгээх сүлжээний байгууламжууд хуучирч муудсан байгаа ба 30-аас дээш жилийн насжилттай тоног төхөөрөмжүүд 60 гаруй хувийг эзэлж байна. Мөн шугам сүлжээний ачаалал өндөр байгаа нь жил ирэх тусам хэрэглээ өсэж байгаатай шууд холбоотой юм. 30-аас дээш жил ашиглагдаж байгаа шугам сүлжээний эзлэх хувь I • 35кВ-ын |цэд станцын 42,6% | • 35кВ-ы(^ ЦДАШ-ын 52,6% I 6/10кВ-ын ЦДАШ-ын 67,4% • 6/ЮкВ-ын КШ-ын 50% • 6/10/0,4^В-ын ХТП-ний 50,7%. 7
  • 8. Цахилгаан тоног төхөөрөмжийн насжилт Тоноглол Хэмжих нэгж Оноор 1970 оноос өмнөх 1971-1980 он 1981-1990 он 1991- 2000 он 2001- 2010 он 2011 оноос хойш 35 кВ-ын дэд станц шир 2 14 21 4 4 2 35 кВ-ын ЦДАШ км 140.5 253.5 384.5 26.2 91.1 6.6 6,10 кВ-ын РП шир 2 9 12 1 6 6,10 кВ-ын дэд станц шир 196 266.0 334 127 472 125 6,10 кВ-ын ЦДАШ км 305.6 598.1 292.0 83.3 100.9 47.8 6,10 кВ-ын кабель км 96.1 243.1 216.2 87.2 94.3 28.0 0.4 кВ-ын ЦДКШ км 87.8 112.3 187.0 36.9 47.6 20.5 0.4 кВ-ын ЦДАШ км 81.9 256.7 144.0 101.6 1124;9 Улаанбаатар хотын цахилгаан ачааллын өсөлт >'Б хотьш амилгаан ачаалдьш всө.тт 11 1 _ Я _ з г I асо« З К " V *З Г ] Г ~ Я Е -“ I- 32.3* ' Улаанбаатар хотын цахилгааны ачааллын өсөлтийг сүүлийн 8 жилийн тоон үзүүлэлтээр харахад 2010-2013 оны хооронд шууд хэрэглээ 30%-иар өссөннь харагдаж байна. Цахилгаан эЬчим хүчний хэрэглээ сүүлийн жилүүдэд огцом ихсэж байгаагаас түгзэх сүлжээ ачааллаа даахгүйд хүрээд байна. Ялангуяа гэр хорооллын хэрэглээ хурдацтай өсөж байгаа бөгөөд 2013 онд л гэхэд нийт дүнгээрээ 15.9 хувиар өссөн байна. Үүний зонхилох хэсэг нь гэр хороолол дахь хэрэглээний өсөлт байгаа юм. Толго1т,
  • 9. Баянхошуу орчмын Гэр хорооллын ачаалал ганцхан жилийн дотор 41.3 хувиар өссөн бөг^өд нийт гэр хорооллын ачаалал дунджаар 30 хувиар өссөн байна. Энэ нь цахилгаан эрчим хүчний хомсдолд орох магадлалтай өнөө үед томоохон хэмжээний өсө^т юм. Өөрөөр хэлбэл, жилийн өмнө 70 хувийн ачаалалтай ажиллаж байсан трансформатор өнөөдрийн байдпаар 100 хувийн ачаалалтай болсон байна. •I Гэр хороолол бүхий зарим хороодод ачаалал 41,3% хүртэл өссөн. Тухайлбал: о Баянхошуунд (ТЭЦ-2-ын 35 кВ-ын шугамын /шинийн/ ачаалал) - 41,3% о СХД-ийн 2-6-р хороо Толгойтын хуучин эцсээс 65-р сургууль, СХД-ийн захиргаанаас хойшхи гэр хороололд (Гео д/ст-ын 10 кВ-ын шугамын /шинийн/ ачаалал)- 35.7 % о Хайлааст, 7 буудал, Чингэлтэй, Дамбадаржаа орчимд (Хайлааст д/ст-ын 10 кВ-ын шугамын /шинийн/ ачаалал) - 36,6% о Ногоон нуур, Дарь эх, Алтан өлгий орчимд (Дорнод-2д/ст-ын 10 кВ-ын шугамын /шинийн/ ачаалал) - 31,4% о Гачуурт чиглэлд (Дорнод-2 д/ст-ын 35 кВ-ын шугамын /шинийн/ ачаалал) -22,5% тус тус нэмэгдсэн байна. 35 кВ-ын 38 дэд станцын 56 трансформаторт хийсэн хэмжилтийн дүн Д/д Ачаалагдсан хувь Трансформаторын тоо 1 0-80% 48 2 80-90 % 2 1 3 90-100% 4 4 100%-с дээш 7 Нийт 56 - Ваар дэд станц Т-2 4000кВА 103% - Дашчойнхор дэд станц 2500кВА 103,1% 80%-с дээш ачаалагдсан трансформатор - 238 100%-с дээш хэт ачаалагдсан трансформатор - 67 9
  • 10. 6-10/0,4 кВ-ын нийт 1521 трансформаторт хийсэн хэмжилтийн дүн Ц М Лчаалаосан хувь Трансформаторын тоо 0 -8 0 % 1283 8 0 -9 0 102 100° 69 10р°-о-с дээш 67 Нийт 152,1 1.2. Хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх шаардлага Механик өсөлт - Хэрэглээний өсөлт Механик өсө^т: Нийслэл хотод 2013 онд 27706 хүн албан ёсоор шилжин ирж, 26.7 хувь буюу ^379 нь Сонгинохайрхан дүүрэгт, 23.5 хувь буюу 6509 нь Баянзүрх дуүрэгт, 14.6}хувь буюу 4045 нь Баянгол дүүрэгт, 11.1 хувь буюу 3079 нь Чингэлтэй ^уүрэгт, 9.4 хувь буюу 2607 нь Сүхбаатар дүүрэгт, 9.4 хувь буюу 2603 нь Хан-Уул Ьуүрэгт, үлдсэн 5.3 хувь буюу 1484 нь Багануур, Багахангай, Налайх дүүрэгт тус тус суурьшжээ. Хүсйэгт 4. Улаанбаатар хотын хүн амын шилжих хөдөлгөөн |:|,1'ОН Шил1кин .•ий эм ■ Ш илжин явеай; - Механик вселт Шийжин ирэлтийн коэффициент Шилжин я валтын моэффициент Щилжих хвдөлгөөний цэвэр <оэффициент 1990 5157 2102 3055 9.08 3.70 5.38 1991 4317 2209 11.31 7.48 ' 3.83 М 1992 2614 4805 12.70 4.48 1 8.23 Р|'1993 Ш 1 2767 6114 14.96 4.66 10.30 г1:11994 10/20 2422 8298 17.74 ' 4.01 13.73 Щ ДОБ 1Ю80 2563 ■■7717 16.73 ■ 4Л7;,:- 12.56 Ш э ө б (7446 '1296 " 6150 11.93 2.08 9.85 199/ Ш 93 1171 7322 13.28 1.83 ,11.45 1998 '1|5994 .1195 14799 24.26 1.81 22.45 1999 822 14377 21.27 1.15 20.12 2000 19^18 592 19326 25.76 0.77 24.99 2001 111608 23677 782 10826 14.84 1.00 13.84 2002 578 23099 29.36 0.72 28.65 2003 40|760 693 40067 48.19 0.82 47.37 Т 2004 вШ 08' 1346 67462 77.08 1.51 ' 75.57 ! 2005 30207 2821 27386 3.2.34 3.02 29.32 III1;!:'2006 Щя 6523 23110 30.56 6.73 23.83 1 2007 Ш 1 2 7434 21678 28.93 7.39 21.54 | : 2008 33407 ■ 10199 23208 31.93 9.75 22.18 2009 28337 10723 17614 26.07 9.86 16.20 2010 39701 14547 25154 35.00 12.83 22.18 ! 2011 .38593 8502 20091 24.15 7.18 16.97 2012 » 8 8 7 7024 12863 16.34 5.77 10.57 2013 27706 10060 17646 22.22 8.07 14.15 Ю
  • 11. Хүснэгт 11; Нийслэл хотын өрхийн тоо, дүүргээр, мянган өрхөөр 2008 он 2009 он 2010 ои | 2011 он 1 2012 он 1 2013 он 6агануур 7.0 7.1 7.4 7,6 7.8 8.0 фЦкангай 0.9 1.0 1.0 1.0 1.1 1.1 Бакнгол 38.7. 43.5 47.0 48.6 49.7 52.14 Баянзүрх 56.6 63.5 70.1 73,1 76.1 Налзйх 8.0 8.5 8.8 9.0 9.1 9.3 О0:нгинохайр:<ан 52.8 55.6 58.2 62.8 65.4 Схмхбаатар 31.5 34.5 36.2 36.3 , 36,0 | 36.0 Хан-Уул 25.9 27.8 30.7 31.5 34.0 35.4 Чингвлтэй 30.3 31.7 35.0 36.9 37.9 39.3 Нийсяэлийн 1ун 251.7 273.2 294.4 306.8 317.1 333.4 Хэрэглээний өсөлт: Сүүлийн жилүүдэд нийслэл Улаанбаатар хотод агаарын бо^ирдлыг бууруулах чиглэлээр нилээдгүй ажил хийгдэж байгаа ба энэхүү гамшгийн эср^эп эргэд аж ^хуй нэгжүүд хувь хувьдаа тэмцэн ажиллаж байна. Гэр хорооллын өрх бүр| утаат зуух^аас татгалзаж цахилгаан зуух, халаагуур хэрэглэж эхэлснээрээ гэр хороолол дахь цахилгаан эрчим хүчний өсөлтийг огцом ихэсгэж байна. Улаанбаатар хотод жилд дундажаар 25000 орчим хүн шилжин ирж дийлэнх хэсэг нь гэр хороололд тархан суурьшисан байдаг. Мөн өрхийн хэрэглээний өсөлт огцом өссөн зэрэг нь энэхүү хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх үндсэн үзүүлэлт болж байна. Мөн Улаанбаатар хотыг хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөнд тусгагдсан хот байгуулалт, хүн амын өсөлтийн тулгамдсан асуудлуудыг зуй зохистой шийдвэрлэхийн тулд юуны өмнө гэр хорооллын иргэдийн ая тухтай амьдрах орчинг бүрдүүлэх үндсэн нөхцөл болсон инженерийн шугам сүлжээг өргөтгөх, шинэчлэх, нэмэгдүүлэх, эрчим хүчний шинэ эх үүсвэр бий болгох, дагуул хот, алслагдсан дүүргүүдийг инженерийн бүрэн хангамжтай болгох зэрэг дэд бүтцийн хөгжлийн асуудлыг нэн тэргүүнд тавьж хэрэгжүүлэх шаардлага гарч байна.
  • 12. Хоёр. Цахилгаан хангамжийг сайжруулах зорилго, зорилт, хэрэгжүүлэх арга зам 2.1. Зорилго Нийслэл Улаанбаатар хотын гэр хорооллын цахилгаан хангамжийг ёайжруулж чанартай цахил^аан эрчим хүчээр хангах, мөн хүчдлийн хязгааралттай бүсүүдийг хэвийн болгосноЬр цахилгаан халаагуур хэрэглэж халаалтын асуудлаа шийдэх нөхцөл бүрдэж агаарын бохирдлын эх үүсвэр болох утааг багасгахад оршино. 2.2. Зорилт 2.2.1. Өфн нэмэгдэж байгаа гэр хорооллын айл өрхүүдийг чанартай эрчим хүчээр хангах 2.2.2. Шугам сүлжээний алдагдлыг багасгах зорилгоор шугам сүлжээ, тоног төхөөрөмжийг шинэчлэн солих . . 2.2.3. Гэр хороолол дунд 35кВ-ын дэд станц барихад зориулж хотын зүгээс газрын асуудлыг нь түргэн шуурхай шийдвэрлэж байх 2.2.4. Ш^нэ суурьшлын бүсийн 52 байршлын цахилгаан хангамфйн зураг төсвийг бүрэн хийлгэх, эхний 5 байршлын цахилгаан хангамжийн угсралтыг ажлыг дуусгах. 2.3. Хэрэгжүүлэх зарчим
  • 13. 3.3. Шинэ суурьшлын бүсийн 52 байршлын судалгаа Шинэ суурьшлын бүсийн 52 байршлын 15309-гад 88848 өрх суурьшихаар төлөвлөгдсөн ба эдгээр өрхүүдийн цахилгаан хангамжийн зураг төсвийг бүрэн хийж дуусгахад 3,9 тэрбум, урьдчиласан судалгаагаар 45 байршилд шинээр 4- бМвт чадалтай 35/10кВ-н дэд станц барихаар байгаа ба үүнд 36 тэрбум, 35/10кВ-ын дэд станцаас айл өрхүүдэд 0,4кВ болон 10кВ-ын шугам, 10/,04кВ-ын дэд станц барьж цахилгаан хангамжид холбож өгөхөд ойролцооГоор 143,1 тэрбум төгрөг шаардлагатай байна. Дээрх 52 байршлыг цахилгаан хангамжид холбох нийт зардал 179,1 тэрбум төгрөг шаардлагатай байна. 2014 онд олпосон эхний 5 байршлын 14954 өрхийн цахилгаан хангамжийн зураг төсөвт 515,6 сая төгрөг, барилга угсралтын ажилд 14,7 тэроум төгрөг шаардлагатай байна. 0 Байрши 1 Өрхийн тоо Шаардлагатай хөрөнгө /сая.төг/ Тайлбар 1 Баянзүрх дүүрэг- Хожуулын аг!л 909 1900 Тус байршилд түгээхийн эзэмшшйн шугам дэд станц байхгүй. Иймд 35 кВ-ын Иачуурт шугамаас салбар авч 35 кВ-ын дэд станц шинээр барих. 2 Багахангай ДҮҮРЭГ-Бор үзүүр 1483 740 3 Сонгинохайрхан дүүрэг-Соёондын ам 4189 8100 35/10 кВ-ын Рашаант дэд стйнц ТМН-1600/35 кВА чадалтай 2 трансформатортай. Т1- ачаалал - 27,7% тай, Т2-ачаалал - 14,7%-тай ачаапагдаж байна. Шинэ сууришпын бүсийн айл өрхийг ЦЭХ-ээр хангахад дээрхи дэд станцын хүчин чадал хүрэлцэхгүй. Иймд 35 кВ-ын Рашаант шугамаас салбар авч 35 кВ-ын дэд станц шинээр барих 4 Хан-Уул д' Эрдэнэтолгс гүрэг- й 869 1500 35/6 кВ-ын Шувуу дэд станц ТМН-4000/35 кВА чадалтай 2 трансформатортой. Т1- ачаалал - 17.9% тай, Т2-ачаалал - 22.2%-тай ачаалагдаж байна. Шинэ сууришлын бүс^йн айл өрхийг ЦЭХ-ээр хангахад дээрхи дэд станцын хүчин чадал хүрэлцэхгүй. Иймд 35 кВ-ын Харцага А,Б шугамаас салбар авч 35 кВ-ын дэд станц шинээр барих. 5 Багануур д|үрэг- Тариан булгийн 1-р ХЭСЭГ 7504 2500 300-350 өрхийн дунд нэг барихаар төлөвлөсөн. 250КВА КТПН Нийт 14954 14,740 14