Μια παρουσίαση των πέντε βασικών αντιλήψεων για την τέχνη, σύμφωνα με το σχολικό βιβλίο της Φιλοσοφίας, Β' Λυκείου

1. Βασικές αντιλήψεις για
την τέχνη
Ή ποιος είναι ο σκοπός της
τέχνης;

2.  Με απλά λόγια, σκοπός της τέχνης
είναι η απεικόνιση του ωραίου.
 Τι είναι όμως ωραίο; Κάθε εποχή
δίνει διαφορετική απάντηση σ’ αυτήν
την ερώτηση.

3.  Ας παρατηρήσουμε τα επόμενα έργα
τέχνης από την εποχή της ελληνικής
αρχαιότητας και της Αναγέννησης.
 Τι θεωρούσαν ωραίο οι καλλιτέχνες
που τα δημιούργησαν;

4. αρχαία ελληνική τέχνη
από τη ζωφόρο του Παρθενώνα 443-
438 π.Χ.

5. αρχαία ελληνική τέχνη
Από το αέτωμα του Παρθενώνα 437-432
π.Χ.

6. αρχαία ελληνική τέχνη
Ο Ερμής του
Πραξιτέλη
(γύρω στα 330 π.Χ.)

7. Αναγέννηση
Μόνα Λίζα,
του Λεονάρντο Ντα
Βίντσι (16 αι. μ.Χ.)

8. Αναγέννηση

9. Σκοπός της τέχνης σε όσα είδαμε
ήταν:
Να μιμηθεί ή να αναπαραστήσει τη
φύση και τη ζωή.

10.  Ας δούμε κάποια έργα τέχνης από την
περίοδο του Μεσαίωνα.
 Τι θεωρούν ωραίο οι καλλιτέχνες που
τα δημιούργησαν;

11. Βυζαντινή τέχνη

13. Ο θρήνος της Παναγίας και του Ιωάννη από τον
Ενταφιασμό του Χριστού, τοιχογραφία, 1164

14. Μεσαίωνας

15. Οι γοτθικοί καθεδρικοί ναοί έχουν επιβλητικό αρχιτεκτονικό
ύφος, που δείχνει στους ανθρώπους τη μεγαλοσύνη
του Θεού σε αντιδιαστολή με την ταπεινότητα της
ανθρώπινης ύπαρξης
Καθεδρικός του Αγίου Διονυσίου,
Γαλλία

17. Η ασημαντότητα της ανθρώπινης
ύπαρξης μπροστά στη δόξα του
Θεού
Αγία Μαγδαληνή, 13οςαι Προβηγκία
Η κυριαρχία του φωτός και ο
«αιωρούμενος» τρούλος
Αγία Σοφία, Κων/πολη

18. Σκοπός της τέχνης στα παραπάνω
ήταν:
Να αποκαλύψει μια βαθύτερη
πραγματικότητα με το να:
 αντλεί θέματα από τη χριστιανική
διδασκαλία
 υμνεί το Θεό
 δείχνει τη σχέση του ανθρώπου και
του σύμπαντος με το Θεό

19.  Ας δούμε κάποια έργα από την εποχή
του Ρομαντισμού (τέλη 18ου – 19ος
αιώνας)
 Τι θεωρούν ωραίο οι καλλιτέχνες που
τα δημιούργησαν;

20.  Η καταστροφή των Σοδόμων και της Γομόρας,
Τζον Μάρτιν, 1852

21.  Θάνατος του Σαρδανάπαλου (Ευγένιος
Ντελακρουά)

22.  Théodore Géricault (1791-1824). Η Σχεδία της
Μέδουσας/ Σκηνή Ναυαγίου

23.  Ναυάγιο

24.  Η σφαγή
της Χίου
(Ντελακρουά)

25. Ρομαντισμός =
κυρίαρχο στοιχείο
είναι το
συναίσθημα αντί
της λογικής

26. Σκοπός της τέχνης σε όσα είδαμε
ήταν:
Να εκφράσει συναισθήματα.
 το θέμα
– είναι δευτερεύον
– υπάρχει μόνο για να αποκαλύπτει το
συναίσθημα που θέλει να προβάλλει
κάθε φορά ο δημιουργός
 Κυριαρχεί το έντονο πάθος: οργή,
οδύνη, απόγνωση

27.  Ας δούμε κάποια από τα πρώτα έργα
της μοντέρνας τέχνης (τέλη 19ου
αιώνα – αρχές 20ου αιώνα)
 Τι θεωρούν ωραίο οι άνθρωποι που
τα δημιούργησαν;

28.  Το δωμάτιο του Βαν Γκογκ, 1888

29.  Έναστρη νύχτα, Βαν Γκογκ, 1889

30. Η
 Έντβαρντ Μουνχ,
Η κραυγή (1893)

31.  Nollendorfplatz
(πλατεία Νόλεντορφ),
1912

32. Στα έργα αυτά η τέχνη γίνεται
ελεύθερο παιχνίδι της φαντασίας
ΣΚΟΠΟΣ:
 Όχι η γνώση ή η χρηστικότητα αλλά
 η αισθητική απόλαυση
 «η τέχνη για την τέχνη»
 Ο καλλιτέχνης ξεπερνά τη
φωτογραφική αναπαραγωγή της
πραγματικότητας και δημιουργεί κάτι
καινούριο

33.  Τέλος, ας δούμε και κάποια έργα
μοντέρνας τέχνης του 20ου αιώνα.
 Τι θεωρούν ωραίο οι καλλιτέχνες που
τα δημιούργησαν;

34.  Το κορίτσι με το
μαντολίνο, Πικάσο,
1910

35.  Άφιξη τρένου, Gino, 1915

36.  Γκουέρνικα, Πικάσο, 1937

37.  Luigi Russolo, Δυναμισμός αυτοκινήτου,
(1912 – 1913)

38.  κορμός

39.  Απελευθέρωση του πνεύματος

40.  Σαλβαντόρ Νταλί, Η εμμονή της μνήμης,
1931

41. Μαρσέλ Ντυσάν, Η κρήνη, 1917
Ο Ντυσάν υποστήριζε το κίνημα του ντανταϊσμού, το
οποίο στεκόταν ενάντια στους μέχρι τότε κανόνες
τέχνης και αλλιώς ονομαζόταν ως το κίνημα της αντι-
τέχνης

42. Στα έργα αυτά, η τέχνη αναφέρεται
μόνο στον εαυτό της
 Ανατρέπονται όλα τα αισθητικά κριτήρια και όλα
τα καθιερωμένα πρότυπα του ωραίου
– αφύσικη ή ελλειπτική αποτύπωση
– ανατροπή συμμετρίας και συνοχής
– χρήση αντισυμβατικών υλικών
 Ένα έργο έχει αξία όταν παρουσιάζεται ως
κρυπτογραφημένος κώδικας ή ως πρόβλημα για
επίλυση
 Τα θέματα δεν αντλούνται από το φυσικό, τον
υπερβατικό ή τον εσωτερικό κόσμο αλλά από την
ίδια την τέχνη
ΣΥΝΕΠΩΣ: η μοντέρνα τέχνη αναφέρεται στον
ίδιο της τον εαυτό