Procesos cognitivos básicos: Percepción, atención e memoria

1. Os Ladrillos da MenteOs Ladrillos da Mente
Procesos Cognitivos Básicos.Procesos Cognitivos Básicos.
Percepción Atención e MemoriaPercepción Atención e Memoria..

2. IntroduciónIntrodución
 O nosoO noso cerebrocerebro é unha máquina de integracióné unha máquina de integración
sensoriomotriz, é dicir, unha máquina que nos permitesensoriomotriz, é dicir, unha máquina que nos permite
conectar a entrada de datos sensoriais coa resposta motora,conectar a entrada de datos sensoriais coa resposta motora,
permítenos actuar no mundo:permítenos actuar no mundo:
 As bases da actividade psíquica son asAs bases da actividade psíquica son as sensaciónssensacións ee
percepciónspercepcións
 OO cemento dacemento da memoriamemoria, a, a atenciónatención e mesmo ae mesmo a
emociónemoción permiten integrar a información e sostela nopermiten integrar a información e sostela no
tempo, producindo coñecementotempo, producindo coñecemento..
 Ao conxunto de actividades psíquicas, conscientes eAo conxunto de actividades psíquicas, conscientes e
inconscientes denomínamoslle “inconscientes denomínamoslle “mentemente” ou” ou
“aparato psquíco.“aparato psquíco.

3. ÓRGANO FÍSICO
ACTIVIDAD EMERGENTE
CEREBRO MENTE
Controla o físico:
•Os sentidos
•Recepción e transmisión
de información
•Produce hormonas
•Produce
neurotransmisores
•Interpreta os estímulos
•Activa os músculos
Capacidade de crear:
•Percepción
•Memoria
•Imaxinación
•Vontade
•Aprendizaxe
•Hábitos
•Produce novas
realidades
•Argumentación

4. A PercepciónA Percepción
 Percepción: captación da realidade que fai o cerebro humano
 Non é un conxunto de sensacións, senón un todo
integrado
 Inclúe a interpretación do que se observa
 Está condicionada polos estímulos sensoriais e a súa
relación estrutural, pero tamén pola aprendizaxe, a
memoria e as experiencias pasadas, a atención selectiva que
vén determinada polas emocións, os intereses ou as
estruturas culturais..
 Os elementos básicos que compoñen a percepción son: os
estímulos, as sensacións, ou os esquemas
 Mundo: totalidade organizada e estruturada que captamos a
través dos procesos perceptivos.

5.  Definición: o obxecto ou acontecemento tal como é
percibido. Require un proceso que non é consciente

6. A Recepción de estímulosA Recepción de estímulos

8. A recepción de estímulos:A recepción de estímulos:
limiareslimiares
Exemplos de limiar mínimo
A lei de Weber afirma que o limiar diferencial é directamente proporcional á magnitude do
estímulo inicial. Así, por exemplo, unha variación do peso é máis perceptible se a cantidade inicial
é moi pequena, pero para poder sentir a diferenza de pesos maiores, por exemplo se sostés un quilo
de fariña, non notarás o aumento dun gramo, pero si o aumento de medio quilo.

9. As IlusiónsAs Ilusións
 Os límites sensorias:
 permiten a percepción ao limitar o número de estímulos a percibir e a
súa estruturación
 producen nalgúns casos “ilusións”: discrepancias entre o que percibimos
e a realidade obxectiva
Algúns exemplos:

10. Punto cego: A retina humana non permite unha visión igual por todas partes.
Nalgunhas zonas hai máis concentración de “sensores” ca noutras e na zona de
onde parte o nervio óptico non hai ningún sensor e o ollo non ve. Se pechamos o
ollo esquerdo e fixamos a visión na cruz, afastándonos lentamente, chegará un
momento no que o punto negro desaparecerá.

11. Persistencia retiniana: prodúcese cando tras fixar a mirada nun foco luminoso ou nunha
configuración moi brillante aparecen unha sorte de postimaxes, consecuencia da saturación
de luz no sistema.

14. Os sentidos e as sensaciónsOs sentidos e as sensacións
http://www.rtve.es/alacarta/videos/desafia-tu-mente/desafia-tu-mente

15. PercepciónPercepción
 A percepción é a forma na que o noso cerebro organiza
e interpreta a información que provén dos sentidos en
forma de sensacións.
 No momento de percibir actívanse as estruturas básicas da nosa
forma de coñecer
 A percepción require abstracción, atención e memoria
 O produto da percepción é a experiencia.
 As diferentes fases da percepción non son conscientes para o
suxeito que só é consciente da experiencia final.
A percepción é diferente da sensación, dos sentidos ou dos estímulos
constancia perceptiva. Este fenómeno da
percepción fai posible que nos adaptemos
ao ambiente, xa que o suxeito percibe
sempre o mesmo obxecto aínda que os
estímulos que recibe o seu sistema
nervioso sexan diferentes. Así que
podemos dicir que a mente non se limita a
reprodución sen mais das sensacións,
senón que constrúe un mundo perceptivo
estable elaborando códigos de información
estables.

17. Teorías da PercepciónTeorías da Percepción

18. Experimento:
Imaginar que se pela una
manzana.
O proceso é complexo, antes de
comezar deberás visualizar a mazá
(elexir cor, variedade) tamén o
coitelo (tipo, material do mango…).
É difícil centrar esa imaxe, que
normalmente muda continuamente
(asociandose a outras). Hai que facer
un esforzo. Mais difícil aínda
reproducir a secuencia da
mondadura (colocación da man e o
coitelo, caída da monda). A
precisión do recordo e vaga e
asociativa. Moi díficil reproducir
fielmente unha secuencia.

19. Experimento:
Fenómeno Fi.
Iluminar unha liña no lado esquerdo
dunha pantalla, que posteriormente
permanece apagada durante 50
milisengundos, para despois
iluminarse no lado dereito. Esta
secuencia provoca a ilusión do
movemento. Non obstante, se o
intervalo entre os dous resplandores
era de 30 milisegundos o observador
só percibe unha liña desprazándose.
Este fenómeno explica que a
percepción non se constrúe como
unha suma de elementos, senón como
unha totalidade única.

20. Experimento:
Disonancias cognitivas
Volver a un lugar do pasado onde
non se estivo desde neno.
Recordamos o lugar con referencia
ás nosas dimensións da nenez e
agora verémolo moito mais pequeño
do que é e a nós coma xigantes. O
noso cerebro tentará dar unha
explicación ao cambio de tamaño
facéndonos que percibamos o noso
tamaño relativo de forma disonante.

21. Experimento:
Relación corpo-mente
Mover o pé dereito realizando xiros
en sentido horario. Ao mesmo
tempo sinalar un punto co índice
dereito. Despois de 10 segundos
tentar debuxar un 6. Os hemisferios
cerebrais coordinanse provocando
que debuxemos o 6 ao revés
https://www.youtube.com/watch?v=zONDGowt5lw

22. Cando a nosa percepción nosCando a nosa percepción nos
confundeconfunde

23. AlucinaciónsAlucinacións
 Son percepcións sen obxecto
 durante as alucinacións prodúces un aumento da actividade das rexións
cerebrais asociadas á natureza da alucinación e unha disfunción na relación
entre a transmisión da información e as áreas receptoras da información.
 “son unha forma de ceguera transitoria", que afecta á actividade do circuito
tálamo-cortical.
 Son características da enfermidade mental, aínda que todos podemos sufrilas
en determinadas circunstancias (estrés, inicio do sono, sobreestimulación…)
FISIOLÓXICAS ACONTECEN ANTES DE DURMIR OU DURANTE O SOÑO
POR LESIÓNS PERCIBIR ALGO COMO SI FUESE REAL (VG.MIEMBROS)
ONÍRICAS LESIONES DIFUSAS, INFECCIONES O INTOXICACIONES
PSICODÉLICAS LSD 25: MODIFICACIÓN DA SECUENCIA ESPACIO-TEMPORAL
ESQUIZOIDES PSICOSIS CRONICAS QUE ACARREAN IDEAS DELIRANTES

24. AlucinaciónsAlucinacións
Sindrome de Alicia. Alucinación
que afecta a percepción do espacio e
o tempo. As persoas afectadas poden
ver algúns obxectos e animais mais
pequenos ou maisgrandes do que son
e teñen dificultades para valorar o
tempo. En ocasións pode estar
ocasionado por migrañas..
Sindrome de Cotard. Alucinación que
afecta a percepción do corpo. As
persoas afectadas cren que non exiten
ou están mortas. Tamén perciben a
falta de organos corporais. É típica dos
doentes esquizofrénicos.
Delirio de Capgras. A persona cre que
foi reemprazada por un impostor que é
idéntico a ela, e por iso non pode ser a
mesma persoa. Está asociado á
esquizofrenia, ao dano cerebral ou a
demencia.
Delirio de parasitosis.
Produce a crenza de que o corpo está
infestado de parásitos, que se moven
baixo a pel. O doente sente as
picaduras e autolesionase para
eliminalos. Semellas estar provocado
por cambios estruturais no cerebro.
Sindrome Bonnet é un trastorno da
percepción. Despois de sufrir unha
perda visual importante a persoa
comeza a ter ilusións visuais complexas
(caras, debuxos ou peroas no medio da
nada). O doente sabe que non é real
pero percibeno como real. Aparece
cando o sistema visual do cerebro
deixa de recibir información do ollo e a
retina inventa as súas propias imaxes.
Licantropía clínica.
As persoas que o sufren cren que
poden transformarse nun animal e
perciben o seu corpo de forma alterada
(insisten en que teñen pelo, dentes
afiados ou pezuñas). Está asociado a
trastorno bipolar, depresión ou
esquizofrenia.

25. Mais aló do que ves.Mais aló do que ves.
 En 1957, un especialista en investigación de mercados
James Vicary meteu as “Eat Popcorn” (Come
palomitas) e “Drink Coca-Cola” (Bebe Coca-Cola) na
metraxe dunha película. As frases aparecían nun único
fotograma un tempo mínimo. Supostamente as ventas
de Coca-Cola e palomitas incrementaronse nun
18,1% e un 57,8% respectivamente. Demostrouse que
a investigación estaba alterada
 As mensaxes subliminais poden afectar
ao espectador pero de forma moi
limitada.
 A cantidade de estímulo debe ser moi
próxima ao umbral mínimo e non pode
debaixo del
 O espectador recibe estímulos de forma
inconsciente que poden acostumalos ou
facelos mais propensos a certas
mensaxes ou produtos.
A PERCEPCIÓN SUBLIMINAL

27.  Consiste en reproducir a percepción no
cerebro mediante a transmisión de sinais
eléctricas a diferentes partes da cortiza
cerebral
 Ollo de Dobelle é un dispositivo que se
implanta no interior do cráneo que
combinado con unha cámara de vídeo nas
gafas permite ás persoas cegas logar unha
visión, aínda rudimentaria.
 Implantes auditivos que substitúen aos
receptores do oido por un micrófono que
recolle sons. Os sons son enviados a un
procesador que os convirte en impulsos
eléctricos que reciben uns electrodos situados
na cóclea ou no tronco cerebral.
PERCEPCION POR ESTIMULACIÓN
ELÉCTRICA DEL CEREBRO
Mais aló do que ves.Mais aló do que ves.

28.  Percepción nesgada, na que os estímulos
que cobran relevancia son aqueles que
seleccionamos en función das nosas
expectativas ou experiencias previas.
Mais aló do que ves.Mais aló do que ves.
NESGOS COGNITIVOS
Consiste en facer crer nalgo porque todos ao noso
redor o fan. Cómo evitalo: sopesando toda a
información dispoñible e rexeitando os “lugares
comúns”.
Consiste en sobreestimar a información que temos
dispoñible e recordamos con maior facilidade. Por
exemplo pensar que fumar non é malo porque
coñecemos fumadores que viviron moito. Cómo
evitalo: complementado intuición con datos estatísticos.
Dificultade para admitir que
se está mal informado ou
errado.
Cómo evitalo: cuestionando a nosa decisión sempre
que o noso ego se vexa afectado.

29. Consiste en reconstruír o recordo da opinión previa
ante un feito que semella obvio (xa o sabía eu!). Cómo
evitalo: cuestionar sempre a probabilidade dos sucesos
que observamos.
Presentar a información en forma que implique unha
conclusión que queremos. Cómo evitalo: tentar
distiguir os elementos obxectivos da información
(datos) do valores .
Soemos dar demasiada importancia á primeira
información que recibimos (chamada “ancora”) e esta
condicionará a nosa decisión. Cómo evitalo: evaluar a
información de forma obxectiva antes de decidir
Buscar información que confirme as nosas crenzas ou
hipóteses e descartar as que nos contradín. Cómo
evitalo: Considerar todas as opinións e informacións
antes de tomar decisións.

30. A AtenciónA Atención
 Mecanismo que nos permite
distinguir e xerarquizar os estímulos
do ambiente e elixir cales deles se
queren tomar en conta para que
poida ser procesado pola conciencia.
 É o resultado dunha rede de
conexións corticais que se encargan
de poñer o organismo en alerta e
orientar os procesos ejecutivos e
voluntarios da mente.
 Sofre unha evolución ao longo do
crecemento da persoa,
estabilizándose na idade adulta
entorno aos 60 minutos
Tipos:
•Atención Involuntaria (pasiva): Provocada
por estímulos fortes. O suxeito non exerce
control voluntario.
•Atención Voluntaria (activa) é a que
exercemos de forma voluntaria durante a
aprendizaxe.

31. O seu desenvolvemento
xorde na relación cos
obxectos externos e coa
interacción social.
Está ligada ao
desenvolvemento do SNC.
Coa práctica, vaise
automatizando:
1) Pasa dun nivel
voluntario, a uno
menos consciente e de
menos supervisión.
2) A actividade
condensase: realizase
de forma directa e
breve.
A atención non é un proceso
illado: sempre se presenta
concurrente con outros
procesos psicolóxicos.
A linguaxe é un proceso que
axuda a moldear e
desenvolver a atención.
-Mielinización das
neuronas: Favorece a
velocidade e
especificidade na
condución de estímulos
-Ontoxenia e interación
social.
A AtenciónA Atención

32. Estruturas cerebrais e
nerutransmisores
implicados
Tálamo: Regula a
atención selectiva.
Filtra a información
para que despois sexa
procesada.
Xiro do cíngulo:
Regula a atención
selectiva. Filtra a
información para
que despois sexa
procesada.
Colículos: Control
do movemento
ocular e auditivo.
Levan os estímulos
ao campo visual e
auditivo.
Sistema reticular: Mantén o
estado alerta, conduce á
cortiza os estímulos, regula a
entrada de información
exterior e interactúa co
sistema límbico e o
hipótalamo.
Lóbulo parietal
posterior: Permite
localizar estímulos
específicos ou
particulares
Lóbulo
frontal:Control
voluntario da
atención e da
secuencia de
resposta
Hipocampo: Contén
as “Células da
atención” sensibles á
modificación dun
estímulo. Sustentan a
atención involuntaria.
DOPAMINA
NORADRENALINA
NOREPRINEFRINA
SEROTONINA

33. Características daCaracterísticas da
AtenciónAtención

34. Niveis da AtenciónNiveis da Atención
 Atención arousal é o estado de alerta e activación do
organismo.
 Atención focal é a capacidade de centrar a atención
nun estímulo concreto.
 Atención sostida ou capacidade de manter unha
resposta durante un tempo determinado. Implica
sempre unha actividade como pode ser a detección de
estímulos, a concentración ou a manipulación de
información
 Atención selectiva ou capacidade de seleccionar
información relevante de entre os estímulos aos que se
está exposto.
 Atención alternante ou capacidade de mudar o foco
de atención de forma fluída controlando cara a onde
se dirixe a atención.
 Atención dividida ou capacidade de atender
simultaneamente a dous estímulos ou situacións ao
mesmo tempo e dar unha resposta a cada un deles
Ley de Yerkes -Dodson (1908) explica a
influencia da activación cerebral no rendemento
das persoas. En principio, a máis activación (A),
mellor rendemento (B). Porén unha vez pasado o
punto óptimo, o rendemento cae de forma
brusca. Este punto óptimo sobrepasase cando o
estado de activación implica estados mentalis
incompatibles coa fluidez mental.

35. Trastornos da AtenciónTrastornos da Atención
APROSEXIA: incapacidade absoluta dun
individuo para fixar a atención. Pode ser
causada por déficit senso-neuronal ou
mental, ex. un coma ou estupor profundo.
HIPOPROSEXIA : Constante indecisión
da atención que pasa dun obxecto a outro
sen fixarse especialmente en ningún.
Aparece en cadros clínicos como a
depresión, a ansiedade ou a esquizofrenia
TRASTORNO POR DÉFICIT DE
ATENCIÓN: afección neuro-
psiquiátrica que se caracteriza pola
presenza de inatención e
impulsividade. Vai asociada á falta de
inhibición ou control sobre os
impulsos asociada en ocasións con
inquietude motora. Posiblemente
involucre una falta de maduración do
lóbulo frontal
3 subtipos TDA:
•Con predominio de déficit de
atención
•Con predominio de conducta
impulsiva e hiperactividade
•Tipo combinado, donde os 2
trastornos dánse á vez.

36. A memoriaA memoria
 Éstá constituída por un conxunto de redes e circuítos
distribuídos ao longo das estruturas cerebrais.
 Non se pode falar dunha única memoria, senón de circuítos de
memoria diferentes: olfactiva, visual, lóxica, analítica, asociativa...
 Non existe un único lugar no cerebro no que se almacenen os
recordos, senón diferentes configuracións neurais que se activan
cando recordamos unha experiencia ou un concepto.
A memoria non é isto Mais ben é isto
Os recordos creánse
cando as neuronas
integradas nun
circuíto reforzan as
conexións sinápticas
entre elas

37. A memoriaA memoria
 No século XIX, Hermann
Ebbinghaus estudou como se
reteñen as sílabas sen sentido e
defendeu que o mecanismo da
memoria era unicamente repetitivo.
 George Miller demostrou que as persoas
poden reter aproximadamente de 5 a 7
elementos á vez na memoria a curto
prazo nun artigo titulado ‘‘o Máxico
Número Sete’’. Un elemento pode ser
unha idea, unha palabra, letra ou número.
 Frederic Barlett introduciu na
Psicoloxía a teoría dos esquemas e a súa
influencia na capacidade de xerar
recordos. Barlet defendeu a hipótese
das estruturas como base dunha
memoria eficaz e
facilmente recuperable.
 Atkinson y Shiffrin (1968), defenderon o
modelo estrutural que define as estruturas
que compoñen a memoria como almacéns
fixos nos que se garda a información. Os
procesos que regulan el fluxo de
información son activos e variables.
 F. Craik y R. Lockhart (1972)
desarrollaron a teoría dos niveis
de procesamento que afirma que
o nivel de procesamento da
información é o factor decisivo
para a memorización. Considera a
memoria coma un proceso activo
e no coma un almacén pasivo de
información.

38. A memoriaA memoria

39. Modelo estrutural da memoriaModelo estrutural da memoria
 Explica a formación de recordosExplica a formación de recordos Memoria sensorial: Rexistra a información
que obtemos do exterior de forma completa
durante un ou dos segundos como máximo.
Se non é procesada, pérdese.
Memoria a curto prazo: contén a
información que manexamos en cada
momento e por iso tamén se chama
memoria operativa. Non se limita a reter a
experiencia sensorial, senón que interpreta e
organiza esa experiencia, utilizando
información almacenada previamente na
memoria a longo prazo. Mántén a
información un máx de 30 segundos
Memoria a longo prazo: garda as
percepcións sentimentos e accións do
pasado. A súa capacidade é ilimitada, mais
canto mais estruturada se atope a
información mais fácil será a súa
recuperación consciente. Está organizada en
diferentes partes: episódica, semántica…

40. Teoría dos nives de procesamentoTeoría dos nives de procesamento
 A memoria é un proceso activo e non un
almacén pasivo de información.
 Canto mellor e a un nivel mais profundo
está codificada a información, mais
probabilidade de que sexa recordada
 Hai 3 niveis de codificación da
información:
 Estrutural: nivel superficial de
procesamento. Orientase as
características sensoriais e físicas da
información: qué aspecto ten una
letra, o un número…
 Fonolóxico: nivel intermedio.
Atendemos principalmente aos
carácteres fonolóxicos (sons,
rimas…)
 Semántico: nivel de procesamento
profundo. Analizamos a palabra en
función do seu signifcado e contexto
más amplio, establecemos asociacións
con outros significados.
 Explica o proceso de codificación e recuperación de recordos

41. A formación de recordosA formación de recordos
 Memoria sensorialMemoria sensorial
Temos memorias sensoriais para cada un dos
sentidos:
A memoria visual ou icónica. Produce copias
exactas do obxecto (imaxe) que dura
aproximadamente ¼ de segundo. A memoria visual
decae rapidamente e é difícil tansferila á MLP
A memora auditiva ou ecoica. Produce un eco
que duran aproximadamente 2 segundos
A memoria táctil ou háptica. É a primeira en
desenvolverse no feto relacionase con todos os
demais sentidos e está baseada nas forzas que se
perciben durante o contacto, isto permite
aplicacións en realidade virtual e en medicina
A memorias olfativas e gustativas. Están muy
conectadas con el sistema límbico y las emociones.
Produce refuerzos potentes asociados a emociones

42. A formación de recordosA formación de recordos
 Memoria a curto prazoMemoria a curto prazo
 Retén a información de 15 a 30 segundos,
antes de ser transmitida á memoria a longo
prazo (MLP) ou esquecela.
 O nivel de recordo dunha información na
MCP depende do intervalo entre a súa
presentación e a proba.
 A capacidade máxima do recordo inmediato
estimase estatisticamente en 7 unidades de
información non significativas (letras ou
números que non posúan sentido para nós),
cunha variación media de ± 2.
 O repaso mecánico da información prolonga a
retención ate 2 ou 3 minutos.
 Pode ser alterada fácilmente por
interferencias.
 A atención marca a amplitude da MCP.
 A relación coa MLP é bidirecional. Cando
establecemos relacións significativas entre
datos, conectamos os datos novos coa
memoria a longo prazo (MLP)

43. A formación de recordosA formación de recordos
 Memoria a longo prazoMemoria a longo prazo
 Canto mellor e mais estruturada se atope a
información mais fácil a súa recuperación consciente.
 Posúe partes diferenciadas:
 Memoria explícita ou declarativa: recorda
feitos e pode expresarse verbalmente, inclúe:
 Memoria episódica: garda as vivencias
do suxeito nun orden temporal. A súa
recuperación require esforzo consciente.
 Memoria semántica: garda a
información transmitida mediante
conceptos (linguaxe) e cunha organización
lóxica. Non está influída polo contexto e
pode recuperarse de forma inconsciente.
 Memoria implícita: información que non se
pode describir e non é totalmente consciente.
Inclúe:
 Memoria Emocional: respostas
emocionais aprendidos (amores e odios,
medos, etc.). Sitúase na amígdala.
 Memoria Procedimental: habilidades
que nos permiten facer cousas que
requiren control motor.
A Memoria a longo prazo e unha rede
distribuída na que cada subsistema
codifica a información almacenada
relacionada coas características dun feito
ou obxecto. Estes subsistemas establecen
relacións entre sí através da aprendizaxe.

44. A memoriaA memoria
MEMORIA
LOCALIZACION
Corteza sensitiva
(auditiva, visual…)
Corteza prefrontal
Lóbulo temporal,
Hipocampo
Lóbulo frontal
Lóbulo frontal
Amígdala
Cerebelo, cortiza
motora
Semántica
Episódica
Emocional
Procedimental
EXPLICITA
IMPLICITA
MCP
SENSORIAL
MLP
Transferencia
de datos

45. Para non enganarse…Para non enganarse…
MITO REALIDADE
Os recordos
baséanse na
percepción e na
experiencia
Sempre que recuperamos un recordo, este muda. A imaxinación e a
nosa mente son quen de suplir as lagoas da memoria engadindo
elementos que quedan fixados no recordo e transformándoo
Existe a memoria
fotográfica
Non podemos comparar a memoria cunha cámara de fotos, senón
coma un pintor impresionista. A mente garda a información e ao
recuperala enche os ocos como pode, algunhas mentes son máis
hábiles neste proceso que outras.
Gardar moitos datos
pode producir
enfermidade mental
A capacidade do cerebro é ilimitada. Non existe ningún experimento
actual que poida medir a capacidade límite da memoria. Por outra
banda o cerebro ten os seus propios mecanismos de eliminación de
recordos inútiles
Só utilizamos o 10%
da capacidade
mental
Os seres humanos utilizamos a totalidade das conexións cerebrais
que posuímos e creamos. O uso da nosa memoria é sempre do 100% o
que non quere dicir que non poida crecer co uso e a dedicación
A memoria é unha
cousa
A memoria non é un órgano que poidamos ver ou radiografar, é un
conxunto de capacidades ou habilidades que se practican e xeran
durante anos.

46. A recuperación dos recordosA recuperación dos recordos
 Canto máis significativas sexan as conexións que se establecen entre os novosCanto máis significativas sexan as conexións que se establecen entre os novos
coñecementos e os almacenados na MLP, máis doada é a súa recuperacióncoñecementos e os almacenados na MLP, máis doada é a súa recuperación
 Recordamos mellor:Recordamos mellor:
 o primeiro e o último que aprendimoso primeiro e o último que aprendimos
 o máis raroo máis raro
 o que asociamos a eventos emocionalmente significativoso que asociamos a eventos emocionalmente significativos
 o que é coherente cunha historia completao que é coherente cunha historia completa
REGRAS NEMOTÉCNICASREGRAS NEMOTÉCNICAS
Asociar o que queremos
recordar cun percorrido
ou camiño e estruturalo
de forma lóxica.
Formar unha frase coa
lista de palabras que
queremos memorizar
Encadenamento narrativo
ou inventar unha historia
ao redor do que queremos
recordar
Escribir unha frase coas
ideas a recordar e
visualizar unha situación
relacionada con ela.

47. O esquecementoO esquecemento
 É o proceso polo que a nosa mente elimina información almacenada por
redundante, accesoria ou pouco útil.
 É un mecanismo que permite que os novos recordos poidan estar mellor
organizados e os antigos sexan máis facilmente recuperables.
 É sempre un proceso involuntario, non podemos esquecer o que queremos
nin cando queremos facelo, porque, canto máis o tentamos, máis presente
facemos o recordo
H. Ebbinghaus (1885), realizou un
dos primeiros estudos sobre o
esquecemento. O seu experimento
consistiu en aprender de memoria
cerca de 150 listas de palabras.
Comprobouse que se esquecían case
a metade de cada lista en 24 horas.
Seis días mais tarde só se recordaba
o 25% e un mes mais tarde o 20%
Esquecemos moi rapidamente ao
principio e co paso do tempo o
esquecemento ralentizase.

48. O esquecementoO esquecemento
TEORÍASTEORÍAS
TEORÍA DO DESUSO
Defende que a memoria consiste
nunha pegada (engrama) que deixa
a aprendizaxe na cortiza cerebral.
Se este engrama se activa
frecuentemente reforzase, senón
tende a desaparecer.
no puede explicar con facilidad
fenómenos como la memoria
súbita o la aparición de recuerdos
olvidados en los sueños.
Non explica a memoria súbita
ou a aparición de recordos
reprimidos nos soños
TEORIA DA INTERFERENCIA
Defende que o esquecemento ocorre
cando se produce unha interferencia na
aprendizaxe. Esta interferencia pode
ser proactiva (a información que se
aprendeu antes interfire coa capacidade
de recordar información nova), ou
retroactiva (a información que
aumentamos interfire co recordo da
información previa)
TEORÍA DOS FALLOS NA
RECUPERACIÓN
Defende que a memoria contén
tipos de información diferentes
con diferentes atributos (chaves
de acceso). A recuperación dunha
información depende da
presenza do estímulo que
orixinou o recordo (contexto,
lugar, tempo...
TEORIAS MOTIVACIONAIS E
EMOTIVAS
Suxiren que o esquecemento está
ligado á represión de sentimentos
desagradables que acompañan os
recordos. Está inspirada en Freud e a
teoría da Psicanálise.
Cando a interferencia se fai
consciente o efecto
desaparece
Suxire que o
esquecemento pode ser
provocado
conscientemente
Reduce o
esquecemento a un
fallo de codificación

49. Alteracións da memoriaAlteracións da memoria
 O mecanismo da memoria pode fallar en relación a algún dos 3 procesos
básicos que mantén: codificación, almacenamento ou recuperación, debido a
procesos fisiolóxicos, neurolóxicos ou psicolóxicos.
SINDROME AMNÉSICO
Produce deficít global e permanente da memoria sen
deterioro intelectual. Pode ser:
Amnesia retrógrada Amnesia anterógrada
Incapacidade para Imposibilidade de trans-
Recordar o pasado ferir recordos da MCP a
(minutos ou anos) MLP, aínda que esta está
Lesión no Diéncefalo e atrofia intacta.
do lóbulo frontal. S. Korsakof, Lesión no hipocampo ou
lesión ou dieta pobre. nos lóbulos temporais
DEMENCIA
Produce deficít da memoria
acompañado de declive das funcións
intelectuais e deterioro cerebral.
Alzheimer:
A diferencia fundamental respecto a
perda de memoria e que nesta
enfermidade vai asociada á perda do
control executivo e memoria
procedimental.
HIPERMNESIA
Aumento do recordo ou recuperación
de recordos esquecidos de forma
súbita.
Relaciónase con traumas, hipnose,
febre alta ou cercanía da morte
PARAMNESIA
Deformación dos recordos, de forma que
acontecementos que están sucedendo
lémbranse como xa pasados (dejá vu) ou nos
que situación xa vividas non se recoñecen máis
que como situacións novidosas (jamais vú).
Frecuentes nos delirios ou esquizofrenias.