Vụ khủng hoảng tiền gửi tại Cyprus hiện đang làm rối loạn cuộc sống của hầu hết mọi người dân tại đảo quốc này. Vậy tại sao rút tiền hàng loạt lại nguy hiểm đến vậy, và có những biện pháp nào để các ngân hàng có thể thực thi? Chúng ta hãy tìm hiểu qua presentation đầu tiên của ecoblader.

1. Ngân hàng vs. Rút tiền hàng loạt
Tác hại và cách đối phó
Tuki de Luti

2. Cyprus – Ngày 17 tháng 03 năm 2013
Chính phủ Cyprus nhận gói cứu trợ từ Eurozone và IMF, bù lại…

3. Các khoản tiền gửi ngân hàng bị đánh thuế:
• Tiền gửi < 100.000 EUR ----> 6,75% thuế
• Tiền gửi > 100.000 EUR ----> 9,9% thuế
TÂM LÍ HOẢNG LOẠN

4. Để tránh bị đánh thuế, người người rút tiền – nhà nhà rút tiền

5. • Ngân hàng và thị trường chứng khoán Cyprus
buộc phải đóng cửa

6. • Ngân hàng và thị trường chứng khoán Cyprus
buộc phải đóng cửa
• Thị trường chứng khoán quốc tế chìm trong sắc đỏ

7. • Ngân hàng và thị trường chứng khoán Cyprus
buộc phải đóng cửa
• Thị trường chứng khoán quốc tế chìm trong sắc đỏ
• Quốc hội họp khẩn, dự kiến hoãn đánh thuế tiền
gửi

8. Tình hình nói chung là bi đát và rối loạn

9. Nhưng tại sao việc người dân đồng loạt rút tiền
lại gây ảnh hưởng nặng nề đến thế?

10. Cách ngân hàng vận hành
Với mỗi khoản tiền gửi, ngân hàng sẽ chia làm 2 phần:
• Một phần cất trữ lại ngân hàng.
• Phần còn lại đem đi đầu tư hoặc cho vay để kiếm lời.
Ngân hàng
Tiền gửi Tiền cho vay/đầu tư
Tiền trữ tại ngân hàng

11. Cách ngân hàng vận hành
Tiền gửi
Ngân hàng
Tiền gửi Tiền cho vay/đầu tư
Tiền trữ tại ngân hàng
Tiền gửi

12. Cách ngân hàng vận hành
Tiền gửi
Ngân hàng
Tiền gửi Tiền cho vay/đầu tư
Tiền trữ tại ngân hàng
Tiền gửi

13. Cách ngân hàng vận hành
Khi một số khách hàng có nhu cầu rút tiền, tiền trữ tại
ngân hàng sẽ được chi trả.
Ngân hàng
Tiền gửi Tiền cho vay/đầu tư
Tiền trữ tại ngân hàng

14. Cách ngân hàng vận hành
Khi một số khách hàng có nhu cầu rút tiền, tiền trữ tại
ngân hàng sẽ được chi trả.
Cách vận hành này đảm bảo khả năng thanh toán của
ngân hàng.
Ngân hàng
Tiền gửi Tiền cho vay/đầu tư
Tiền rút đi Tiền trữ tại ngân hàng

15. Cách ngân hàng vận hành
Nhưng một khi có biến, hiện tượng rút tiền đồng loạt
xảy ra, thì lượng tiền trữ sẽ không đủ chi trả ngay.
Tiền gửi Ngân hàng
Tiền cho vay/đầu tư
Tiền trữ tại ngân hàng
Tiền rút đi

16. Cách ngân hàng vận hành
• Ngân hàng mất thanh khoản, người dân hoảng loạn.
• Người dân hoảng loạn sẽ lại càng rút tiền.
• Đến lúc ngân hàng tê liệt hoàn toàn, thì đó sẽ là thảm họa.
Tiền gửi Ngân hàng
Tiền cho vay/đầu tư
Tiền trữ tại ngân hàng
Tiền rút đi

17. Do đó, khi rút tiền hàng loạt xảy ra, ngân hàng phải làm
đủ mọi cách để ngăn chặn hoặc trì hoãn rút tiền

18. Cách 1: Đóng cửa
Đây là cách đơn giản nhất. Ngân hàng và các cơ quan liên quan đóng cửa
cho đến khi tình hình ổn định.
Các ngân hàng ở Mỹ đóng cửa vào đợt khủng
hoảng năm 1932.
Các ngân hàng ở Cyprus cũng dự kiến đóng cửa
cho đến ngày 19/03/2013.
…

19. Cách 2: Hỗ trợ liên ngân hàng
Nếu một ngân hàng xảy ra việc mất thanh khoản, niềm tin của dân chúng
đối với các ngân hàng khác cũng mất đi. Do vậy, ngân hàng bị nạn sẽ vay
tiền các ngân hàng khác để trả cho khách hàng.
Các ngân hàng Paris đã hỗ trợ nhau trong khủng
hoảng Alsace – 1828.
Baring Brothers bảo lãnh cho vay năm 1890.
Các ngân hàng Việt Nam hỗ trợ cho ACB sau tin đồn
CEO ACB bỏ trốn (14/10/2003).
…

20. Cách 3: Kỳ phiếu thanh toán bù trừ
Ngân hàng bị rút tiền hàng loạt có thể phát hành kỳ phiếu thanh toán bù trừ
như một loại giấy nợ cho khách hàng, thay vì chi trả bằng tiền mặt.
Năm 1907, kỳ phiếu thanh toán bù trừ tại Mỹ
được chấp nhận để đơn giản hóa việc chi trả.
…

21. Các cách trên đều cần sự sáng tạo của những nhà lãnh
đạo ngân hàng thời khủng hoảng. Nhưng cách thứ 4
mới là cách bá đạo nhất…

22. Cách 4: Câu giờ
…
Tháng 09/1720, Ngân hàng Anh bố trí người
quen chen vào dòng người đang xếp hàng chờ rút
tiền. Những người này sau khi rút tiền xong, đi
cửa sau gửi tiền lại cho ngân hàng và tiếp tục
chen lấn vào hàng để rút tiền.

23. Cách 4: Câu giờ
…
Ngày 05/12/1745, Ngân hàng Anh lại tiếp tục gặp cảnh
rút tiền hàng loạt. Ngân hàng đã thi hành chính sách cực
kì khôn khéo: chi trả các khoản tiền gửi bằng các đồng
xu mệnh giá cực nhỏ. Họ đã sống sót đến 5 tháng, khi
tình hình đã dần được ổn định.

24. Hệ thống ngân hàng là một trong những bộ phận quan
trọng nhất của nền kinh tế. Khi đối mặt với khủng
hoảng, đó là một trong những phòng tuyến cuối cùng trước
khi mọi thứ đổ vỡ hoàn toàn.
Hiểu rõ về hoạt động của ngân hàng và tác hại của rút tiền
hàng loạt là việc mỗi người cần làm để tránh làm mọi thứ
trở nên tồi tệ hơn.
Nói chung là… gặp khủng hoảng thì hãy cứ bình tĩnh đã.

25. Tài liệu tham khảo
• Charles P. Kindleberger & Robert Z. Aliber, Hoảng
loạn, hỗn loạn và cuồng loạn, NXB Tri thức, 2009.
• … và một số những thông tin cập nhật liên tục từ các tờ
báo viết về vụ khủng hoảng tiền gửi tại Cyprus, tháng
03/2013.