1. Công th c gi i nhanh tr c nghi m hóa
CÁC CÔNG TH C GI I NHANH TR C NGHI M HOÁ H C
I.PH N VÔ CƠ:
1. Tính lư ng k t t a xu t hi n khi h p th h t l ơng CO2 vào dd Ca(OH)2 ho c Ba(OH)2:
n =n - – n (ðk:nkt a<nCO2)
k tt a OH CO2
2. Tính lư ng k t t a xu t hi n khi h p th h t lư ng CO2 vào dd ch a h n h p NaOH và Ca(OH)2
ho c Ba(OH)2:
nCO3- = nOH- – nCO2 (ðk:nCO3-<nCO2)
So sánh v i nBa2+ ho c nCa2+ ñ xem ch t nào ph n ng h t
3. Tính VCO2 c n h p th h t vào dd Ca(OH)2 ho c Ba(OH)2 thu ñư c lư ng k t t a theo yêu c u:
+) nCO2 = nkt a
+) nCO2 = nOH- – nkt a
4. Tính Vdd NaOH c n cho vào dd Al3+ ñ xu t hi n lư ng k t t a theo yêu c u:
+) nOH- = 3nkt a
+) nOH- = 4n Al3+ – nkt a
5. Tính Vdd HCl c n cho vào dd Na[Al(OH)]4 (ho c NaAlO2) ñ xu t hi n lư ng k t t a theo yêu c u:
+) nH+ = nkt a
+) nH+ = 4nNa[Al(OH)]4- – 3nkt a
6.Tính Vdd NaOH c n cho vào dd Zn2+ ñ xu t hi n lư ng k t t a theo yêu c u:
+) nOH- = 2nkt a
+) nOH- = 4nZn2+ –2nkt a
7. Tính kh i lư ng mu i sunfat thu ñư c khi hoà tan h t h n h p kim lo i b ng H2SO4 loãng gi i
phóng H2:
msunfat = mh2 + 96nH2
8. Tính kh i lư ng mu i clorua thu ñư c khi hoà tan h t h n h p kim lo i b ng dd HCl gi i phóng
H2:
m clorua = mh2 +71nH2
9. Tính kh i lư ng mu i sunfat thu ñư c khi hoà tan h t h n h p oxit kim lo i b ng H2SO4 loãng:
msunfat = mh2 + 80nH2SO4
10.Tính kh i lư ng mu i clorua thu ñư c khi hoà tan h t h n h p oxit kim lo i b ng dd HCl:
m clorua = mh2 +27,5nHCl
11. Tính kh i lư ng mu i clorua thu ñư c khi hoà tan h t h n h p kim lo i b ng dd HCl v a ñ :
m clorua = mh2 +35,5nHCl
12. Tính kh i lư ng mu i sunfat thu ñư c khi hoà tan h t h n h p các kim lo i b ng H2SO4 ñ c,nóng
gi i phóng khí SO2 :
mMu i= mkl +96nSO2
13. Tính kh i lư ng mu i sunfat thu ñư c khi hoà tan h t h n h p các kim lo i b ng H2SO4 ñ c,nóng
gi i phóng khí SO2 , S, H2S:
mMu i= mkl + 96(nSO2 + 3nS+4nH2S)
14. Tính s mol HNO3 c n dùng ñ hòa tan h n h p các kim lo i:
nHNO3 = 4nNO + 2nNO2 + 10nN2O +12nN2 +10nNH4NO3
Lưu ý: +) Không t o ra khí nào thì s mol khí ñó b ng 0.
+) Giá tr nHNO3 không ph thu c vào s kim lo i trong h n h p.
Di n ñàn h c t p dành cho h c sinh THPT – Ntquang.net – Ntquang.com
2. Công th c gi i nhanh tr c nghi m hóa
+)Chú ý khi tác d ng v i Fe3+ vì Fe kh Fe3+ v Fe2+ nên s mol HNO3 ñã dùng ñ hoà tan
h n h p kim lo i nh hơn so v i tính theo công th c trên. Vì th ph i nói rõ HNO3 dư bao nhiêu %.
15. Tính s mol H2 SO4 ñ c,nóng c n dùng ñ hoà tan 1 h n h p kim lo i d a theo SO2 duy nh t:
nH2SO4 = 2nSO2
16. Tính kh i lư ng mu i nitrat kim lo i thu ñư c khi cho h n h p các kim lo i tác d ng HNO3(
không có s t o thành NH4NO3):
mmu i = mkl + 62( 3nNO + nNO2 + 8nN2O +10nN2)
Lưu ý: +) Không t o ra khí nào thì s mol khí ñó b ng 0.
+) N u có s t o thành NH4NO3 thì c ng thêm vào mNH4NO3 có trong dd sau ph n ng.
Khi ñó nên gi i theo cách cho nh n electron.
+) Chú ý khi tác d ng v i Fe3+,HNO3 ph i dư.
17. Tính kh i lư ng mu i thu ñư c khi cho h n h p s t và các oxit s t tác d ng v i HNO3 dư gi i
phóng khí NO:
242
mMu i= (mh2 + 24nNO)
80
18. Tính kh i lư ng mu i thu ñư c khi hoà tan h t h n h p g m Fe,FeO, Fe2O3,Fe3O4 b ng HNO3
ñ c,nóng,dư gi i phóng khí NO2:
242
mMu i= (mh2 + 8nNO2)
80
Lưu ý: D ng toán này, HNO3 ph i dư ñ mu i thu ñư c là Fe(III).Không ñư c nói HNO3 ñ vì Fe
dư s kh Fe3+ v Fe2+ :
N u gi i phóng h n h p NO và NO2 thì công th c là:
242
mMu i= (mh2 + 8nNO2 +24nNO)
80
19. Tính kh i lư ng mu i thu ñư c khi hoà tan h t h n h p g m Fe,FeO, Fe2O3,Fe3O4 b ng H2SO4
ñ c,nóng,dư gi i phóng khí SO2:
400
mMu i= (m 2 + 16nSO2)
160 h
20. Tính kh i lư ng s t ñã dùng ban ñ u, bi t oxi hoá lư ng s t này b ng oxi ñư c h n h p r n X.
Hoà tan h t r n X trong HNO3 loãng dư ñư c NO:
56
mFe= (m 2 + 24nNO)
80 h
21. Tính kh i lư ng s t ñã dùng ban ñ u, bi t oxi hoá lư ng s t này b ng oxi ñư c h n h p r n X.
Hoà tan h t r n X trong HNO3 loãng dư ñư c NO2:
56
mFe= (m 2 + 8nNO2)
80 h
22.Tính VNO( ho c NO2) thu ñư c khi cho h n h p s n ph m sau ph n ng nhi t nhôm(hoàn toàn
ho c không hoàn toàn) tác d ng v i HNO3:
1
nNO = [3nAl + (3x -2y)nFexOy
3
nNO2 = 3nAl + (3x -2y)nFexOy
23. Tính pH c a dd axit y u HA:
1 (V i α là ñ ñi n li c a axit trong dung d ch.)
pH = – (log Ka + logCa) ho c pH = –log( αCa)
2
Lưu ý: công th c này ñúng khi Ca không quá nh (Ca > 0,01M)
Di n ñàn h c t p dành cho h c sinh THPT – Ntquang.net – Ntquang.com
3. Công th c gi i nhanh tr c nghi m hóa
24. Tính pH c a dd h n h p g m axit y u HA và mu i NaA:
Ca ( Dd trên ñư c g i là dd ñ m)
pH = –(log Ka + log )
Cm
25. Tính pH c a dd axit y u BOH:
1
pH = 14 + (log Kb + logCb)
2
26. Tính hi u su t ph n ng t ng h p NH3 :
(T ng h p NH3 t h n h p g m N2 và H2 v i t l mol tương ng là 1:3)
Mx
H% = 2 – 2
My
(V i X là t kh i ban ñ u và Y là t kh i sau)
Lưu ý: % VNH3 trong Y ñư c tính:
My
%VNH3 =
Mx
–1
N u cho h n h p X g m a mol N2 và b mol H2 v i b = ka ( k ≥ 3 ) thì:
Mx 2
= 1 – H%( )
My k +1
27. Xác ñ nh kim lo i M có hiñroxit lư ng tính d a vào ph n ng dd Mn+ v i dd ki m.
Dù M là kim lo i nào trong các kim lo i có hiñroxit lư ng tính (Zn,Cr,Sn,Pb, Be) thì s mol OH- dùng
ñ Mn+ k t t a toàn b sau ñó tan v a h t cũng ñư c tính là :
nOH- = 4nMn+ = 4nM
28. Xác ñ nh kim lo i M có hiñroxit lư ng tính d a vào ph n ng dd Mn+ v i dd MO2n-4 (hay
[M(OH)4] n-4) v i dd axit:
Dù M là kim lo i nào trong các kim lo i có hiñroxit lư ng tính (Zn,Cr,Sn,Pb, Be) thì s mol H+ dùng
ñ k t t a M(OH)n xu t hi n t i ña sau ñó tan v a h t cũng ñư c tính là :
nH+ = 4nMO2n-4 = 4n[M(OH)4] n-4
29.Tính m gam Fe3O4 khi d n khí CO qua,nung nóng m t th i gian, r i hoà tan h t h n h p r n sau
ph n ng b ng HNO3 loãng dư ñư c khí NO là duy nh t:
232
m= ( mx + 24nNO)
240
Lưu ý: Kh i lư ng Fe2O3 khi d n khí CO qua,nung nóng m t th i gian, r i hoà tan h t h n h p r n
sau ph n ng b ng HNO3 loãng dư ñư c khí NO là duy nh t:
160
m= ( mx + 24nNO)
160
30. Tính m gam Fe3O4 khi d n khí CO qua,nung nóng m t th i gian, r i hoà tan h t h n h p r n sau
ph n ng b ng H2SO4 ñ c, nóng, dư ñư c khí SO2 là duy nh t:
232
m= ( mx + 16nSO2)
240
Lưu ý: Kh i lư ng Fe2O3 khi d n khí CO qua,nung nóng m t th i gian, r i hoà tan h t h n h p r n
sau ph n ng b ng H2SO4 ñ c, nóng, dư ñư c khí SO2 là duy nh t:
160
m= ( mx + 16nSO2)
160
Di n ñàn h c t p dành cho h c sinh THPT – Ntquang.net – Ntquang.com
4. Công th c gi i nhanh tr c nghi m hóa
II.PH N H U CƠ:
31. Tính hi u su t ph n ng hiñro hoá nken:
Ti n hành ph n ng hiñro hóa anken CnH2n t h n h p X g m anken CnH2n và H2 (t l 1:1) ñư c h n
h p Y thì hi u su t hiñro hoá là:
Mx
H% = 2 – 2
My
32. Tính hi u su t ph n ng hiñro hóa anñehit ñơn ch c no:
Ti n hành ph n ng hiñro hóa anñehit ñơn ch c no CnH2nO t h n h p hơi X g m anñehit CnH2nO và
H2 (t l 1:1) ñư c h n h p hơi Y thì hi u su t hiñro hoá là:
Mx
H% = 2 – 2
My
33. Tính % ankan A tham gia ph n ng tách(bao g m ph n ng ñ hiñro hoá ankan và ph n ng
cracking ankan:
Ti n hành ph n ng tách ankan A,công th c C2H2n+2 ñư c h n h p X g m H2 và các hiñrocacbon thì
% ankan A ñã ph n ng là:
MA
A% = –1
MX
34. Xác ñ nh công th c phân t ankan A d a vào ph n ng tách c a A:
Ti n hành ph n ng tách V(l) hơi ankan A,công th c C2H2n+2 ñư c V’ hơi h n h p X g m H2 và các
hiñrocacbon thì ta có:
V’
MA = M
V X
35.Tính s ñ ng phân ancol ñơn ch c no:
S ñ ng phân ancol CnH2n+2O = 2n-2 (1<n < 6)
36.Tính s ñ ng phân anñehit ñơn ch c no:
S ñ ng phân anñehit CnH2nO = 2n-3 (2< n < 7)
37.Tính s ñ ng phân axit cacboxylic ñơn ch c no:
S ñ ng phân axit CnH2nO2 = 2n-3 (2 <n < 7)
38.Tính s ñ ng phân este ñơn ch c no:
S ñ ng phân este CnH2nO2 = 2n-2 (1 <n < 5)
39. Tính s ete ñơn ch c no:
1 (2 <n < 6)
S ñ ng phân ete CnH2nO = (n – 1)( n – 2)
2
40. Tính s ñ ng phân xeton ñơn ch c no:
1 (2 <n < 7)
S ñ ng phân xeton CnH2nO = (n – 2)( n – 3)
2
41. Tính s ñ ng phân amin ñơn ch c no:
S ñ ng phân amin CnH2n +3N =2n -1 (n < 5)
42. Tính s C c a ancol no ho c ankan d a vào ph n ng cháy:
Di n ñàn h c t p dành cho h c sinh THPT – Ntquang.net – Ntquang.com
5. Công th c gi i nhanh tr c nghi m hóa
nCO2
s C c a ancol no ho c ankan =
nH2O – nCO2
43.Tìm công th c phân t ancol no, m ch h d a vào t l mol gi a ancol và O2 trong ph n ng cháy:
Gi s ñ t cháy hoàn toàn 1 mol ancol no, m ch h A, công th c CnH2n +2Ox c n k mol thì ta có:
2k – 1 + x (x≤ n)
n=
3
44. Tính kh i lư ng ancol ñơn ch c no( ho c h n h p ancol ñơn ch c no )theo kh i lư ng CO2 và kh i
lư ng H2O:
mCO2
mancol = mH2O –
11
Lưu ý: Kh i lư ng ancol ñơn ch c( ho c h n h p ancol ñơn ch c no ) còn ñư c tính:
mancol = 18nH2O – 4nCO2
45. Tính s ñi, tri, tetra …, n peptit t i ña t o b i h n h p g m x amino axit khác nhau:
S n peptitmax = xn
46. Tính s trigilxerit t o b i gilxerol v i các axit cacboxylic béo:
n2(n + 1)
S trieste =
2
47. Tính s ete t o b i h n h p n ancol ñơn ch c:
n(n +1 )
S ete =
2
48. Tính kh i lu ng amino axit A ( ch a n nhóm NH2 và m nhóm COOH ) khi cho amino axit này vào
dung d ch ch a a mol HCl, sau ñó cho dung d ch sau ph n ng tác d ng v a ñ v i b mol NaOH:
MA(b – a) (NH2)nR(COOH)m
mA =
m
Lưu ý: ( A): Amino axit (NH2)nR(COOH)m.
+) HCl (1:n) mu i có M = MA + 36,5x.
+) NaOH (1:m) mu i có M = MA + 22x.
49. Tính kh i lu ng amino axit A ( ch a n nhóm NH2 và m nhóm COOH ) khi cho amino axit này vào
dung d ch ch a a mol NaOH, sau ñó cho dung d ch sau ph n ng tác d ng v a ñ v i b mol HCl:
MA( b – a) (NH2)nR(COOH)m
mA =
n
Lưu ý: +) Lysin: NH2(CH2)4CH(NH2)COOH.
+) Axit glutamic: H2NC3H5(COOH)2.
50. Tính s liên k t π c a h p ch t h u cơ m ch h A, công th c CxHy ho c CxHyOz d a vào m i liên
quan gi a s mol CO2; H2O thu ñư c khi ñ t cháy A:
A là CxHy ho c CxHyOz m ch h ,cháy cho nCO2 – nH2O = k.nA thì A có s π = k +1
2x – y – u +t +2
Lưu ý: H p ch t CxHyOzNtClu có s πmax = .
2
51. Xác ñ nh công th c phân t c a m t anken d a vào phân t kh i c a h n h p anken và H2 trư c
và sau khi d n qua b t Ni nung nóng:
(M2 – 2)M1 (Ph n ng hiñro hoá)
n=
14(M2 – M1)
Lưu ý: + M1 là phân t kh i h n h p anken và H2 ban ñ u.
+ M2 là phân t kh i h n h p sau ph n ng, không làm m t màu dd Br2.
+ Công th c c a ankin d a vào ph n ng hiñro hoá là:
Di n ñàn h c t p dành cho h c sinh THPT – Ntquang.net – Ntquang.com
6. Công th c gi i nhanh tr c nghi m hóa
(M2 – 2)M1
n=
7(M2 – M1)
Di n ñàn h c t p dành cho h c sinh THPT – Ntquang.net – Ntquang.com