2. C) Broker (“BKR”) – 1/9
1. Yasal Dayanak
SCK m. 2 f. 1 b. (d); m. 21 f. 2 c. 2
uyarınca Yönetmelik:
Sigorta ve Reasürans Brokerleri
Yönetmeliği (“BKRY” - RG T: 21/6/2008,
Sayı: 26913)
= Sigorta ettirenin mesleki temsilcisi!
3. Broker – 2/9
2. Tanım (SCK m. 2 f. 1 b. (d))
S/S yap[tır(?)]mak isteyenleri
temsil ederek,
SAŞ seçiminde tarafsız ve bağımsız davranarak,
SEN/SLI/LT’nin hak ve menfaatlerini gözeterek,
S/S kurulmadan hazırlık çalışmaları yapmayı,
S/S’nin uygulanmasında ve tazminatın tahsilinde
yardımcı olmayı,
meslek edinen,
GK / TK (= AŞ / LtdŞ: BKRY m. 4 f. 2 b. (b)).
4. Broker – 3/9
3. Türleri
Sigorta: Hayat / Hayat Dışı
Reasürans
Birden çok grupta ve branşta çalışma
serbest (BKRY m. 7 f. 1)
= hem sigorta hem de reaürans aracılığı
serbest.
5. Broker – 4/9
4. Ruhsat
Şart (SCK m. 21 f. 2 c. 1);
Kuruluş ve tescil tamamlanınca (BKRY m.
6 f. 1),
her faaliyet alanı için (BKRY m. 7 f. 1),
Müsteşarlıktan (BKRY m. 7 f. 2).
Müst. internet sitesinde duyurulur (BKRY
m. 8 f. 3)
6. Broker – 5/9
5. Çalışma Esasları
a) Görevlerini iyi niyet ve dürüstlük (???)
ile yürütmeli (BKRY m. 16 f. 1);
b) Başka ticari faaliyetle uğraşamaz (m. 17
f. 1);
c) Meslekî sorumluluk sigortası yaptırmak
zorunda (m. 9);
7. Broker – 6/9
d) En az üç SAŞ/REŞ’den teklif almak
zorunda, aksi kararlaştırılabilir (m. 11 f. 1);
e) Tazminat ödeyemez (BKRY m. 14 f. 1)
Buna karşılık DİKKAT: BKRY m. 12 f. 2 c.
2: SAŞ’nin BKR’ye yaptığı ödeme, “hak
sahibi tarafından tahsil edilmedikçe
ödenmiş sayılmaz” = ???
8. Broker – 7/9
f) SAŞ/REŞ ile “çalışma esaslarını belirleyen
protokol imzalayabilir” (BKRY m. 11 f. 2);
“Protokol” uyarınca BKR’ye “prim tahsil yetkisi”
tanınabilir (m. 12 f. 1) (???);
Yetki verilmişse, SEN’in ödediği prim “kesin
olarak ayrılmış müşteri hesapları”ndan ödenir
(m. 12 f. 1);
Yetkili BKR’ye yapılan ödeme ile SEN
borcundan kurtulur (m. 12 f. 2 c. 1).
9. Broker – 8/9
6. Ücret (BKRY m. 13 f. 1):
İki alacak (!):
(i) “Komisyon” (SAŞ’den);
(ii) “Danışmanlık ve risk yönetim ücreti”
(“Temsil ettikleri müşterilerden” =
SEN’den)
(iii) “(i) ve (ii) dışında hiçbir surette
menfaat sağlayamaz.” (???!!!)
10. Broker – 9/9
7. Hukuksal Nitelik
Alm/İsvH: “Makler” = Tellâl: taraflardan birinin
adına hareket ederek, sözleşme kurulmasına
yardımcı olan kişi.
İngH: hukuken ücretin SEN tarafından ödenmesi
gerekir, ama fiilen SAŞ’den (de) komisyon
alınması mahkeme kararları ile korunmuş.
TürkH: SEN temsil ediliyor, “tellâllık (simsarlık)”
işlemini andırıyor, keskin eleştiriler için bkz.
Samim Ünan, Sigorta Hukuku Dergisi 1996/1,
68.