3. de schrijver (ik)
ZENDER
Wees • jezelf
• direct
• helder
de tekst (mijn boodschap)
BOODSCHAP
Schrijf • duidelijk
• begrijpelijk
• aantrekkelijk
3
de doelgroep (mijn lezers)
ONTVANGER
• Vorm je een beeld van de lezer
• Spreek de lezer aan
• Denk voortdurend aan de lezer
Het communicatieproces
als uitgangspunt
4. Je kàn schrijven
• Verwijzingen naar de zintuigen
• Klankeffecten, bv. alliteraties (snorrende
snor)/ assonanties (schrille stilte), …
• Woordspelingen
• Citaat
• Variatie op een vaste uitdrukking
• Lezergericht
4
5. Zo schrijf je knappe koppen
• Varieer op een vaste uitdrukking
• Gebruik een paradox
• Suggereer een nieuwe trend
• Combineer wervende titel met zakelijker
boven- of onderkop
• Laat je kop goed klinken
• Gebruik prikkelende bijvoeglijke
naamwoorden
• Zoek woordspelingen
• Benadruk relevantie voor individuele lezer
• Gebruik een prikkelend citaat
5
6. Let wel op
• Vier jaar cel voor lekkende borstimplantaten
• Met dank aan: METRO
6
9. • WETEN
Wat weten ze al? Welke opleiding?
• WILLEN
Willen ze info, opinie of amusement?
Hoe willen ze benaderd worden?
• VINDEN
Hoe staan ze tegenover het onderwerp:?
• KUNNEN
Kunnen ze lange teksten aan? Begrijpen ze het
jargon?
9
PROFIELSCHETS van je lezers
10. - Kies een tekstfragment van 100
woorden
- Tel de woorden per zin in dit
fragment
- Tel de lettergrepen in dit fragment
10
De Flesch-Doumaformule
11. • In het midden van Dorade, de grootste
studentenstad van ons land en een levende omgeving
van kunst en cultuur, op de grens van het historisch
centrum en het kunstenkwartier ligt de Campus. (31)
Al bijna 150 jaar is de Campus de bakermat van
ontelbare bewegingen en stromingen die het
kunstenveld, de kunstwetenschap en de wereld van
het ontwerpen in binnen- en buitenland heeft beroerd
en beïnvloed. Dat is vandaag niet anders. De Campus is
nog steeds een boeiende, flexibele en integere
vrijplaats om zich te bekwamen in de kunstbeoefening.
Maar is er meer. Studenten die na de academische
bachelor in de masteropleiding stappen, vervolgen hun
weg….(100) (181)
11
13. Leesbaarheid Waardering Opleiding
0- 30 zeer moeilijk academici
30-50 moeilijk studenten
50-60 vrij moeilijk Hog Sec Ond
60-70 standaard Lag Sec Ond
70-80 vrij
gemakkelijk
zesde leerjaar
80-90 gemakkelijk vijfde leerjaar
90-100 zeer
makkelijk
vierde leerjaar
13
TABEL Flesch-Doumaformule
14. Leesgemak = 206,84
- (0,77 X woordlengte)
- (0,93 X zinslengte)
14
De Flesch-Doumaformule
15. Leesgemak = 206,84
- (0,77 X 181) = 139,37
- (0,93 X 31) = 28,83
= 38,64
15
De Flesch-Doumaformule
16. • Ook op het internet
• Surf naar: https://www.accessibility.nl/kennisbank/tools/
• Voer je tekst in
• Gebruik minimaal tien zinnen voor een redelijke indicatie.
• Spel de woorden correct.
• Sluit elke zin af met een punt, vraagteken of uitroepteken.
• Vermijd witregels in de ingevoerde tekst.
• Vermijd het gebruik van URL's en e-mailadressen.
• Vermijd buitenlandse woorden en termen.
16
TEST JE LEESBAARHEID
17. • A 1 Ik kan vertrouwde namen, woorden en zeer eenvoudige zinnen
begrijpen, bijvoorbeeld in mededelingen, op posters en in catalogi.
• A 2 Ik kan korte eenvoudige teksten lezen. Ik kan specifieke voorspelbare
informatie vinden in eenvoudige, alledaagse teksten zoals advertenties,
menu's en dienstregelingen en ik kan korte, eenvoudige, persoonlijke
brieven begrijpen. Dit is het niveau dat behaald moet worden door
inburgeraars.
17
TEST JE LEESBAARHEID
18. • B 1 Ik kan teksten begrijpen die hoofdzakelijk bestaan uit hoogfrequente,
alledaagse of aan mijn werk gerelateerde taal. Ik kan de beschrijving van
gebeurtenissen, gevoelens en wensen in persoonlijke brieven begrijpen.
Ongeveer 40 procent van de Nederlandse bevolking beschikt over dit
taalniveau. Veel gratis kranten hanteren dit taalniveau. 95 procent van de
Nederlandse bevolking is in staat om deze teksten te lezen en te begrijpen.
• B 2 Ik kan artikelen en verslagen lezen die betrekking hebben op
eigentijdse problemen, waarbij de schrijvers een bijzondere houding of
standpunt innemen. Ik kan eigentijds literair proza begrijpen.
18
TEST JE LEESBAARHEID
19. • C 1 Ik kan lange en complexe feitelijke en literaire teksten begrijpen en het
gebruik van verschillende stijlen waarderen. Ik kan gespecialiseerde
artikelen en lange technische instructies begrijpen, zelfs wanneer deze
geen betrekking hebben op mijn terrein.
• C 2 Ik kan moeiteloos vrijwel alle vormen van de geschreven taal lezen,
inclusief abstracte, structurele of linguïstische complexe teksten, zoals
handleidingen, gespecialiseerde artikelen en literaire werken
19
TEST JE LEESBAARHEID
20. • Ook op het internet
• Surf naar: https://www.accessibility.nl/kennisbank/tools/
• In het midden van Dorade, de grootste studentenstad van Vlaanderen en
een levende omgeving van kunst en cultuur, op de grens van het historisch
centrum en het kunstenkwartier ligt de Campus. Al bijna 150 jaar is de
Campus de bakermat van ontelbare bewegingen en stromingen die het
kunstenveld, de kunstwetenschap en de wereld van het ontwerpen in
binnen- en buitenland heeft beroerd en beïnvloed. Dat is vandaag niet
anders. De Campus is nog steeds een boeiende, flexibele en integere
vrijplaats om zich te bekwamen in de kunstbeoefening. Maar is er meer.
20
TEST JE LEESBAARHEID
21. • informeren informatieve/voorlichtende tekst
krantenartikel, nieuwsbrief, brochure,
persbericht, verslag, reportage, infobrief
• amuseren/diverteren entertainende /infotainende tekst
artikel, cursiefje, interview
• emotioneren relationele tekst
verhaal, cursiefje
• opiniëren /overtuigen opiniërende / didactische tekst
artikel, column, interview, leertekst
• instrueren instructieve tekst
cursus, handleiding, gebruiksaanwijzing
• werven uitnodigen activeren wervende / persuasieve tekst
folder, aankondiging, affiche,
uitnodiging, persuasieve brief,
advertentie, voorlichting
--- WELKE TEKSTEN SCHRIJF JIJ?
21
Welke teksten schrijf jij?
DOEL SOORT TEKST
23. Hoe schrijf je aantrekkelijk?
• Concreet (Show, don’t tell)
• Beeldend (een beeld overtuigt/amuseert)
• Persoonlijk en menselijk
• Duidelijk en begrijpelijk
• Bondig en direct
• Positief
23
24. BB/HG
• Wat schrijf je?
• Waarover moet die tekst gaan?
•= HOOFDGEDACHTE
• Waarom schrijf je
• Wat wil je bij je lezers bereiken?
•= BASISBOODSCHAP
24
25. • Een BLIK op je TEKSTEN
• Dank aan Leen, Ciska,
Liesbeth, Chris, Annelies,
Vincent, Sarah, Frank en Simon
voor de teksten.
25
26. Laat ze werken
• De leerlingenbevraging kadert in het werken rond
een Drugbeleid Op School.
• De leerlingenbevraging kadert in het werken rond
een Drugbeleid Op School
• nominalisering
26
27. Action!
• De Resolutie betreffende het behalen van de
titel FairTradeGemeente werd goedgekeurd op
de gemeenteraad van 1 juli 2014.
• De Resolutie betreffende het behalen van de
titel FairTradeGemeente werd goedgekeurd op
de gemeenteraad van 1 juli 2014.
• passiefvorm
27
28. Breek haar niet
• Zij organiseerde intergenerationele
activiteiten om dit erfgoed door te geven.
• Zij organiseerde intergenerationele
activiteiten om dit erfgoed door te geven.
• tongbreker
28
29. Wie?
• Een overzicht van deze communicatie vindt u in
bijlage 3 (…)
Hier kan je steeds terecht voor fairtrade wijn, koffie
en suiker
• Een overzicht van deze communicatie vindt u in
bijlage 3 (…)
Hier kan je steeds terecht voor fairtrade wijn, koffie
en suiker
• Inconsequent gebruik van u/je.
29
30. Toch even nalezen
• Wil je graag weten uit welke onderdelen de
tenoonstelling bestaat?
• Wil je graag weten uit welke onderdelen de
tenoonstelling bestaat?
• Spelfout
• bij vragen over spelling :
http://woordenlijst.org/
30
31. supercalifragilisticexpialidocious
• Er zijn plannen om deze faciliteit ook open te stellen
voor andere groepen.
• Er zijn plannen om deze faciliteit ook open te stellen
voor andere groepen.
• Dure woorden
• synoniemen.net
• www.vandale.be
31
32. Werk aan de winkel
• De resultaten van een AC , neergeschreven in een
rapport, verstrekken een advies dat de
opdrachtgever gebruikt bij de ondersteuning van zijn
beslissing inzake selectie en promotie.
• De resultaten van een AC , neergeschreven in een
rapport, verstrekken een advies dat de
opdrachtgever gebruikt bij de ondersteuning van zijn
beslissing inzake selectie en promotie.
• naamwoordstijl
32
33. Van de ene naar de andere
• Op haar 15 jaar kiest Celien om niet langer voltijds
naar school te gaan. In de zaal en de bar voelt ze zich
al van kinds af aan thuis. En dat ze ondernemend is,
bleek toen ook al want ze startte haar eigen
‘Cafeetje’.
• Op haar 15 jaar kiest Celien om niet langer voltijds
naar school te gaan. In de zaal en de bar voelt ze zich
al van kinds af aan thuis. En dat ze ondernemend is,
bleek toen ook al want ze startte haar eigen
‘Cafeetje’.
• Inconsequente werkwoordtijd
33
34. Even diep ademen.
• Koolhydraten die snel worden afgebroken tijdens de
spijsvertering en hun glucose snel afgeven in de
bloedbaan hebben een hoge glycemische index,
terwijl koolhydraten die langzaam worden
afgebroken en hun glucose geleidelijk aan het bloed
afgeven een lage glycemische index hebben
• lange zin
34
35. Altijd rechtdoor.
• Celien heeft volgende boodschap voor mensen die
de sprong willen maken naar de sector.
• Celien heeft volgende boodschap voor mensen die
de sprong willen maken naar de sector.
• Indirecte formulering en zendergericht
35
36. Even oppoetsen
• We zullen mensen terug moeten leren proeven.
• We zullen mensen terug moeten leren proeven
• Want wat werkt beter dan mond-aan-mondreclame?
• De juiste uitdrukking
• http://taaladvies.net/
• http://taalunieversum.org/sectie/taalhulp
• Extraatje: vandaag in METRO: goed nieuws voor ….
• Matthias Schoenaerts terug vrijgezel.
• Terug????
36
37. Ik herhaal
• Werknemers uit de sector nemen er het
woord en vertellen hun (horeca)verhaal.
• Werknemers uit de sector nemen er het
woord en vertellen hun (horeca)verhaal.
• Omslachtige formulering
37
38. Hi!
• Deze tool gaat immers in de SharePointlijsten lezen wat
ingevuld werd door de leden. Vanuit de bulk processor klik je
een aanvraag aan en het VIB Reisadvies opent zich met de
informatie, door het lid ingegeven.
• Deze tool gaat immers in de SharePointlijsten lezen wat
ingevuld werd door de leden. Vanuit de bulk processor klik je
een aanvraag aan en het VIB Reisadvies opent zich met de
informatie, door het lid ingegeven.
• vakjargon en modieuze woordkeuze
38
39. Helpen ze echt?
• De campagne wil de inwoners van de regio
laten kennismaken met zaken waar duurzame
producten te verkrijgen zijn
• De campagne wil de inwoners van de regio
laten kennismaken met zaken waar duurzame
producten te verkrijgen zijn
• Overbodig modaal hulpwerkwoord
39
40. Helpen ze echt?
• Maar op 18 juni zullen er weer tal van
projectideeën op tafel komen tijdens de
ontmoetingsruimte.
• Maar op 18 juni zullen er weer tal van
projectideeën op tafel komen tijdens de
ontmoetingsruimte.
• Overbodig hulpwerkwoord van toekomende
tijd
40
41. Het blijfdt moeilijk
• Belvas wilt steeds verder gaan in hun
duurzame innovaties.
• Belvas wilt steeds verder gaan in hun
duurzame innovaties.
• Vervoeging van de werkwoorden
41
42. Dat meen je niet!
• Maar als die niet bewaard worden, gaan ze
mettertijd voorgoed verloren.
• Maar als die niet bewaard worden, gaan ze
mettertijd voorgoed verloren.
• Onbetwistbare evidenties
42
43. Hoeveel?
• Verschillende thema’s uit het dagelijkse leven
komen aan bod bij dit project.
• Verschillende thema’s uit het dagelijkse leven
komen aan bod bij dit project
• Vage kwantor
43
44. Lezergericht?
• Weer geen idee wat je komend weekend gaat
doen?
• Weer geen idee wat je komend weekend gaat
doen?
• zendergericht
44
45. Echt, heel, heel blij, echt waar!
• We hebben ongelooflijk fijn nieuws te melden om
jullie weekend goed in te zetten!
• We hebben ongelooflijk fijn nieuws te melden om
jullie weekend goed in te zetten!
• Versterker
45
46. MIST
• Er wordt nog nauwer samengewerkt met de andere
gemeenten van de LoWaZoNe rond eerlijke handel
en andere aspecten van noordzuidsolidariteit.
• Er wordt nog nauwer samengewerkt met de andere
gemeenten van de LoWaZoNe rond eerlijke handel
en andere aspecten van noordzuidsolidariteit.
• Lege woorden en vaagspraak
46
47. NIET TE HARD!!!!!
• Ik heb al geleerd om te geloven in mezelf!
(…) Ik zal haar missen!
(…) Zo kan ze op langere termijn haar passie voor het
vak doorgeven aan jongeren!
• Ik heb al heb geleerd om te geloven in mezelf!
(…) Ik zal haar missen!
(…) Zo kan ze op langere termijn haar passie voor het
vak doorgeven aan jongeren!
• Uitroeptekens
47
48. Wie?
• Deze pasta laat men tot slot afkoelen en
kristalliseren.
• Deze pasta laat men tot slot afkoelen en
kristalliseren.
• ‘onpersoonlijk’ voornaamwoord
48
49. Rijd jij liever om?
• De natuurlijke zoetheid van dit product betekent dat
het kan dienen als vervanger voor geraffineerde
suiker.
• De natuurlijke zoetheid van dit product betekent dat
het kan dienen als vervanger voor geraffineerde
suiker
• Omslachtig en overbodig
49
50. Stapel ze niet op
• De automatisering van de aanvraag van
reisdocumenten van onze leden via onze website is al
een tijdje operationeel.
• De automatisering van de aanvraag van
reisdocumenten van onze leden via onze website is al
een tijdje operationeel.
• voorzetselstapel
50
51. vastgeroest
• Er wordt een begeleidingstraject uitgetekend met
duidelijke taakomschrijvingen in verband met het
signaleren, begeleiden en eventueel doorverwijzen
van leerlingen.
• Er wordt een begeleidingstraject uitgetekend met
duidelijke taakomschrijvingen in verband met het
signaleren, begeleiden en eventueel doorverwijzen
van leerlingen.
• voorzetseluitdrukking
51
52. Echt waar?
• Tot voor kort moest een medewerker gegevens
telkens manueel overtypen en invoeren in VIB.
• Tot voor kort moest een medewerker gegevens
telkens manueel overtypen en invoeren in VIB.
• tautologie
52
54. Je thuisopdracht
• Mail je werk voor uiterlijk vóór zondag 3 mei
2015 naar
AZERTYFACTOR
• Denk je aan de zes exemplaren van je eigen
teksten?
• Woordenlijst.org (voor de juiste spelling)
• Veel lees- en schrijfplezier en tot over veertien
dagen. 54
![Creatief Schrijven vzw – Waalsekaai 15, 2000 Antwerpen
[t] 03 229 09 90 – e] info@creatiefschrijven.be – w] www.creatiefschrijven.be](https://image.slidesharecdn.com/svl23april2015voorcursisten-150424011115-conversion-gate02/85/schrijven-voor-lezers-23-april-2015-voor-cursisten-1-320.jpg)
