Huraangui

Huraangui
Óäèðòãàë Ýð¿¿ë ìýíä ãýäýã íü ìàø ÷óõàë àñóóäàë þì. Ýð¿¿ë ìýíäèéí òàëààð áèä ¿ðãýëæ áîäîæ, áàéíãà ÿðèëöàæ áàéäàã. Ýð¿¿ë ìýíäèéã äýëã¿¿ðýýñ ÿìàð íýãýí ç¿éë õóäàëäàí àâ÷ áóé àäèë îéëãîæ áîëîõã¿é áºãººä õýí íýãíèéã ãàäíààñ íü õàðààä ë ò¿¿íèé ýð¿¿ë ìýíäèéí òàëààð øèéäâýð ãàðãàõ áîëîìæã¿é áèëýý. Áèä ýð¿¿ë ìýíäèéí òàëààð ÿðèëöàõ á¿ðäýý ìºí ë ºâ÷ëºëèéí òóõàé îðõèãäóóëäàãã¿é. Ýð¿¿ë ìýíäèéã õ¿í á¿ð ÿíç ÿíçààð àâ÷ ¿çäýã.ªºðººð õýëáýë ò¿¿õýí õºãæëèéí ÿâöàä ýð¿¿ë ìýíäèéí òàëààðõ òîäîðõîéëîëò ººð÷ëºãäñººð èðæýý. 1946 îíä ÄÝÌÁ-ààñ ýð¿¿ë ìýíäèéã òîäîðõîéëîõäîî “Ýð¿¿ë ìýíä íü çºâõºí ºâ÷èí ýìãýãã¿é áàéõààñ ãàäíà áèå áÿëäàð, îþóí ñàíàà, ñýòãýö, íèéãìèéí õóâüä ñàéí ñàéõàí áàéõ ÿâäàë ìºí” ãýæýý. Èéíõ¿¿ ÄÝÌÁ “áèå áÿëäàð, ñýòãýö, íèéãìèéí õóâüä ñàéí ñàéõàí áàéõ”–ûí òóëä íºëººëºõ áóñàä õ¿÷èí ç¿éëñèéã àãóóëñàí áàãö ìàòåðèàë áîëîâñðóóëñàí. ªíººäºð õ¿íèé ýð¿¿ë ìýíäèéí áàéäëûã õýâëýë ìýäýýëëèéí õýðýãñëýýð ÿíç á¿ðýýð òîäîðõîéëæ áàéíà. Òóõàéëáàë ýð¿¿ë ìýíäòýé õîëáîîòîé ä¿ðñëýëèéã àøèãëàí òºðºë á¿ðèéí áàðàà òàâààðûã õóäàëäàí áîðëóóëàõ, õ¿íèé áèå ãàëáèðûã ñóðòàë÷ëàõ, ýð¿¿ë ìýíäèéí òîäîðõîé íýã àñóóäëààð õýâëýë ìýäýýëëýýð êîìïàíèò àæèë, àÿí çîõèîí áàéãóóëàõ, õ¿ì¿¿ñèéí ýð¿¿ë ìýíäèéí õýðýãöýýã õàíãàõ çîðèëãîîð òóñëàìæ ¿éë÷èëãýýíèé õýëáýð ºðãºæèí äýýøèëæ áàéíà. Ýð¿¿ë ìýíäèéí ñàëáàð öàð õ¿ðýýíèé õóâüä îëîí óëñûí õýìæýýíä áàéãàà áîëîâ÷ îðîí íóòãèéí ò¿âøèíä òýð á¿ð õ¿íäýý õ¿ð÷ ÷àäàõã¿é áàéíà. Íèéãìèéí áîëîîä õóâü õ¿íèé ýð¿¿ë ìýíäèéí àñóóäàë õóðöààð òàâèãäàæ áóé öàã ¿åä òºðººñ á¿õ øàòíû ñóðãóóëèóäàä ”Ýð¿¿ë ìýíäèéí ñóðãàëòûã òîäîðõîé õºòºëáºð, òºëºâëºãººãººð ÿâóóëäàã áîëîîä áàãàã¿é õóãàöàà íýãýíò ºíãºð÷ýý. ×óõàì èéì ó÷ðààñ ìýðãýæëèéí ñóðãóóëüä ¿çýæ áàéãàà ýð¿¿ë ìýíäèéí õè÷ýýëèéí ºíººãèéí áàéäàë ººð÷ëºí ñàéæðóóëàõ áîëîìæ”èéã ñóäàëæ ¿çýõèéã çîðüñîí þì. Ñýäâèéí ¿íäýñëýë: “Хүнамынэрүүлмэндийнболовсрол”үндэснийхөтөлбөр (1998-2012)-òòóñãàõäàà“Хүнамынэрүүлмэндийнболовсролынөнөөгийнбайдал, хэрэгцээшаардлагыгтэднийнас, хүйс, ажил, мэрãýжил, ахуйамьдрал, эрүүлмэндийнбайдалтайньхолбонсудалсныүндсэндээрхэрэглэгчдийнбүлэгбүрттох
ирсонсургалтынагуулгааргазүйгшинэчлэнболовсруулахíüç¿éòýé”ãýæçààñàíáàéíà [1,12]. Ìàíàé îþóíëàã èðýýä¿é áîëñîí õîé÷ ¿å îþóòàí çàëóó÷óóäûí ýð¿¿ë ìýíäèéí áîëîâñðîëûí õýðýãöýýã çºâ òîäîðõîéëæ, ¿ð ä¿íòýé ñóðãàëò ñóðòàë÷èëãààíû àæëûã òîãòìîë õèéæ áàéõ íü íýí øààðäëàãàòàé áàéãààãààñ ¿¿äýí ýíý ñóäàëãààã ìýðãýæëèéí ñóðãóóëèéí îþóòíóóäûí äóíä ÿâóóëàõ íü òóëãàìäñàí àñóóäëóóäûí íýã ãýæ ¿çëýý. Áîëîâñðîëûí øèíý ñòàíäàðòûã õýðýãæ¿¿ëýõòýé õîëáîîòîé áàãø íàð ººðñäèéí çààäàã õè÷ýýë¿¿äèéí ñóðãàëòûí õºòºëáºðºº áîëîâñðóóëàí, çààõ àðãà ç¿éäýý ººð÷ëºëò øèíý÷ëýëò õèéõ øààðäëàãà ç¿é ¸ñîîð òàâèãäàæ áàéíà. Ýíýõ¿¿ õºòºëáºðèéí àãóóëãà, ñóðãàëòûí ºäºð òóòìûí ¿éë àæèëëàãààíä àæèãëàëò õèéæ, áîäèò áàéäàë ÿìàð áàéãààã ãàðãàõ çîðèëãîîð ýíýõ¿¿ àæèãëàëò ñóäàëãààã ÿâóóëàâ. Ñóäëàãäñàí áàéäàë: - ×.Îòãîíæàðãàë ÀÓÊ- дмагистрынажлаараахамгаалсан“Îþóòàíñóðàã÷äûíýð¿¿ëìýíäèéíáîëîâñðîëûíàñóóäàë”сэдэв тажилдааэнэталаарсудалжээ. Ìºí íèéãìèéí ýð¿¿ë ìýíäèéí òóëãàìäñàí àñóóäëûã ïðîôåññîð Ï.Íÿìäàâàà1996 îí - ЭрvvлМэндийнЯам, ЭрvvлМэндийнХөгжлийн YндэснийТөвийнмэргэжилтэнС. Дуламсvрэн, Г.Цэцэгдарь, Д. Жаргалсайхан, Б.Булганчимэгнар“Эрvvлмэндийнсургалтынхөтөлбөрийгболовсронгуйболгоха суудал”- дөсвөрнаснысурагчдындундявуулахсургалтынхөтөлбөрийгболовсронгуйбо лгохталаарсаналаадэвшүүлжээ. Ýíäýýñ õàðàõàä Ìýðãýæëèéí ñóðãóóëüä çààãäàõ “Ýð¿¿ë ìýíд” õè÷ýýëèéã ñóðãàëòûí òºëºâëºãººíä îãò òóñãààã¿é, ñóäëàãäñàí ç¿éë áàéõã¿é îðõèãäñîí байгааньажиглагдаж, мэргэжлийнñóðãóóëèóäººðñäèéíäîòîîäçîõèîíáàéãóóëàëòààðýíýõè÷ýýëèéíñóðãàëòûã ÿâóóëæ áàéãàà íü ó÷èð äóòàãäàëòàé áàéíà. Ñóäàëãààíû àæëûí çîðèëãî:
Мýðãýæëèéíñóðãóóëüäçààãäàæáàéãàà“Ýð¿¿ëìýíäõè÷ýýë”- èéíàãóóëãà,хичээлзаажбайгаа àðãà ç¿éä ¿íýëãýý ºã÷,óãхичээлийнагуулга, ñòàíäàðòûãáîëîâñðîíãóéáîëãîõáîëîìæийã ñóäëàõ. Ñóäàëãààíû àæëûí çîðèëò: 1. Өсвөрнасныхүүхдийнэрүүлмэндийгсайжруулахòàé õîëáîîòîé îíîëûí ¿íäýñ, õîëáîãäîõ õóóëü ýðõ ç¿éí àêòûã ñóäëàí, ìýðãýæëèéí ñóðãóóëèóäàä çààãäàæ áàéãàà “Ýð¿¿ë ìýíä” õè÷ýýëèéí õºòºëáºðèéí àãóóëãà, ñóðãàëòûí òºëºâëºãººòýé òàíèëöàõ, ñóäëàõ 2. Дарханөргөөсургуулийнсургалтандхэрэгжүүлжбайгаа“Эрүүлмэнд”хичээлийн агуулга, хөтөлбөрийгсудлах, áàãø íàðûí äóíä àñóóìæ ñóäàëãàà õèéõ. 3. Мýðãýæëèéíñóðãóóëüбаåðºíõèéáîëîâñðîëûíñóðãóóëèéí 10,11- ðàíãèдзаàãäàæбайгааÝð¿¿ëìýíäõè÷ýýëèéíàãóóëãàäõàðüöóóëàëòõèéõ, ñóðàã÷äààñ àñóóìæ ñóäàëãàà àâàõ, òóðøèëò õèéõ 4. Эрүүл мэндийн боловсрол олгох сургалтын явц чанар нь сурагчдын хэрэгцээ шаардлаганд нийцэж байгаа талаар дүгнэлт хийх 5. Ñóäàëãààíû ¿ð ä¿íä ¿íýëýìæ çºâëºìæ áîëîâñðóóëàõ. Судàлгааны àæëûí объект Äàðõàí Óóë àéìãèéí Äàðõàí ºðãºº ñóðãóóëèéí Ìýðãýæëèéí 2-ð äàìæààíû òóðøèëòèéí àíãèéí 55 îþóòàí, õÿíàëòûí àíãèéí 55 îþóòàí íèéò 110 îþóòàí åðºíõèé áîëîâñðîëûí ñóðãóóëüä “Ýð¿¿ë ìýíä” õè÷ýýë çààæ áóé 24 áàãø íèéò 134 áàãø, îþóòàí ñóäàëãààíä õàìðàãäñàí. Ñóдàëãааныаргазүй Ñóäàëãààã îíîëûí áîëîí àñóóìæ àæèãëàëòûí àðãûã õýðýãëýí ñòàòèñòèê áîëîâñðóóëàëò õèéâ. Таамаглал Ìýðãýæëèéí ñóðãóóëüä çààãäàæ áàéãàà “Ýð¿¿ë ìýíä” õè÷ýýëèéí àãóóëãûã áîëîâñðîíãóé áîëãîæ, ºñâºð ¿åèéíõýíдýð¿¿ëмэндийнмэдлэг, äàäëàãà, õàíäëàãà ýçýìøүүлсíýýðтэднийэрүүлмэндийнболовсрол, эрүүлажтөрөхёсыгсайжрууëàõáîëîìæтойáîëíî. Практикачхолбогдол, шинэлэгтал
Сургуулиудад“Ýð¿¿ëìýíä”õè÷ýýëçààæáàéãààáàãøíàðûíºìíºòóëãàìäàæáóéàñóóäàë, òýäãýýðèéãõýðõýíÿìàðàðãààðøèéäâýðëýõ áîëîìæиéгсудалсан. Ìýðãýæëèéí ñóðóóëüä ñóðàëöàæ áóé îþóòíóóä Ýð¿¿ë ìýíä õè÷ýýëýýð þó ñóäëàõûã ººðñäºº èë¿¿ èõ õ¿ñ÷ áàéãààã ñóäàëãààíû ¿íäñýí äýýð тодруулæ, суралцагчдадòîõèðñîíñóðãàëòûíàãóóëãà, àðãàç¿éãøèíý÷ëýíáîëîâñðóóëàõáîëîìæáàéãààã ñóäàëñíààð ñóðãàëòûí ÷àíàð ¿ð ºãººæèéã äýýøë¿¿ëæ, ñóðàã÷ íàðûí ìýäëýã, õàíäëàãà, äàäëàãûã ººð÷ëºõ à÷ õîëáîãäîëòîé “Ýð¿¿ë ìýíä” õè÷ýýëèéí øèíý÷èëñýí õºòºëáºðèéã Ìýðãýæëèéí ñóðãóóëèéí ñóðãàëòàíä туршиж õýðýãëýñýí ä¿í, цаашидболовсронгуйболгохаргазам Õî¸ðäóãààð á¿ëýã 2. 1. Ñóäàëãààíû àæëûí ¿ð ä¿í Ìýðãýæëèéí 11-ð àíãèóäàä îðîõ “Ýð¿¿ë ìýíä” õè÷ýýëèéí ñýäýâ÷èëñýí òºëºâëºãºº Õ¿ñíýãò 2.1. Ñýäâèéí Áàãö Áàãö öàã ¹ Äýä ñýäýâ Öàã íýð öàã Ñåì Ëåêö Ëàá Áîäèñûí ñîëèëöîî, åðºíõèé ç¿é òîãòîë 2 2 Æèðýìñíèé ¿åèéí õîîëëîëò, õóâöàñëàëò, õºäºëãººí, õÿíàëòàíä áàéõûí à÷ 4 2 2 Ýð¿¿ë áèå -1 õîëáîãäîë, Àþóëã¿é ñåêñ áà ÁÇÕª, ÄÎÕ- ûí òàëààð 1 12 Àìíû õºíäèéí ýð¿¿ë àõóé 2 2 Ãîî ñàéõíû á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã ñîíãîæ, õýðýãëýõýä ø¿¿ìæëýëòýé 2 2 õàíäàõ Ä¿ãíýëò õè÷ýýë 2 Èðýýä¿éí àìüäðàëàà òºëºâëºõ 2 2 Ýð¿¿ë Ãýðëýëò, ò¿¿íèé ¿¿ðýã, õàðèóöëàãûã 2 6 2 õàðèëöàà óõàìñàðëàõ Ä¿ãíýëò õè÷ýýë-1 2 Ç¿ðõ, ñóäàñíû áîëîí àìüñãàëûí ýðõòýí òîãòîëöîîíû á¿òýö, ¿éë àæèëëàãààòàé 2 2 òàíèëöàõ Ýð¿¿ë áèå- Õàëäâàðò ºâ÷í¿¿ä òýäãýýðýñ 3 18 2 2 2 ñýðãèéëýõ Íºõºí ¿ðæèõ¿éí áîëîí øýýñ ÿëãàðóóëàõ ýðõòýí òîãòîëöîîíû á¿òýö, ¿éë 2 2 àæèëëàãààòàé òàíèëöàõ
Ýìèéã çîõèñòîé õýðýãëýäýã áîëîõ, ýìèéí 2 2 õýðýãëýýíä ø¿¿ìæëýëòýé õàíäàæ ñóðàõ Çîõèîìîë àìüñãàë, ç¿ðõíèé èëëýã õèéõ, ÿñ õóãàðàëò, öóñ àëäàõ, õºëäºõ óñàíä 4 2 2 æèâýõ, õàõàõ, ò¿ëýãäýõ ¿åä ¿ç¿¿ëýõ àíõíû òóñëàìæ Àðõè òàìõè ìàíñóóðóóëàõ áîäèñûí áèåä 2 2 ¿ç¿¿ëýõ íºëººã òàéëáàðëàõ Áèåý ÷èéðýãæ¿¿ëýõ àðãàä ñóðàëöàõ Õºõ òºìñãºº øàëãàæ ñóðàõ 2 Ä¿ãíýëò õè÷ýýë-3 2 Ìýðãýæëèéí àíãèóäàä зааõаарбэлтгэжбайгаа“Ýð¿¿ëìýíä”õè÷ýýëèéí шинэчилсэнöºìàãóóëãà 11-ранги Õ¿ñíýãò 2.2. ¹ Öàã Ñýäýâ Öàã Ýçýìøèõ àðãà áàðèë Ýçýìøâýë çîõèõ ìýäëýã Áèåä ¿¿ñäýã áîäèñûí Ãàäíààñ àâ÷ áóé õîîë Áîäèñûí ñîëèëöîî, 2 ñîëèëöîî, ò¿¿íèé à÷ òýæýýëèéí òóõàé, ò¿¿íèé åðºíõèé ç¿é òîãòîë õîëáîãäîë áèåä øèíãýõ íü Æèðýìñýí ¿åä áèåä Õÿíàëòàíä îðñíîîð ýõ, Æèðýìñíèé ¿åèéí ãàðàõ ººð÷ëºëò, ýõ 2 õ¿¿õäèéí ýð¿¿ë ìýíäýä õîîëëîëò õ¿¿õäèéí ýð¿¿ë áîéæèõ Ýð¿¿ë áèå 1 -12 öàã õýðõýí íºëººëºõ òóõàé òóõàé Ø¿ä, ò¿¿íèé ¿¿ðýã, Ø¿ä óãààõ àðãà÷ëàë, îî 1 Àìíû õºíäèéí ýð¿¿ë àõóé 2 á¿òýö, íàéðëàãà, ýð¿¿ë ñîéçîî çºâ ñîíãîõ, õîîë óíäàà áàéëãàõ àðãà çàì çºâ ñîíãîæ õýðýãëýõ Ãîî ñàéõíû á¿òýýãäýõ¿¿í Á¿òýýãäýõ¿¿í õóäàëäàí Ãîî ñàéõíû ¿éë÷èëãýýã ñîíãîæ àâàõäàà àíõààðàõ ýä 2 á¿òýýãäýõ¿¿íèé îíöëîã õýðýãëýõýä ç¿éëñ, êîä òýìäýãëýãýýã øèíæ ÷àíàð ø¿¿ìæëýëòýé õàíäàõ óíøèæ ñóðàõ Áýëãèéí õàðèëöààíû Áýëãèéí çàìûí õàëäâàðò Àþóëã¿é ñåêñ áà 4 òóõàé, áýëãèéí çàìûí ºâ÷íººñ ó/ñ, áèåä ¿ç¿¿ëýõ ÁÇÕª,ÄÎÕ- ûí òàëààð õàëäâàðò ºâ÷íººñ ó/ñ ñºðºã íºëºº Èðýýä¿éí àìüäðàëàà Àìüäðàëàà òºëºâëºæ 2 Àìüäðàëûí óòãà ó÷èð õàðèëöàà-6 òºëºâëºõ ñóðàõûí à÷ õîëáîãäîë Ýð¿¿ë Ãýðëýëò, ò¿¿íèé ¿¿ðýã, Ãýð á¿ë áîëîõîä ýð ýì öàã 2 Ãýð á¿ëèéí íèéãýìä õàðèóöëàãûã 2 õ¿íèé ¿¿ðýã, ààâ ýýæ ã¿éöýòãýõ ¿¿ðýã óõàìñàðëàõ áîëîõûí à÷ õîëáîãäîë Ä¿ãíýëò õè÷ýýë-1 2 Òåñò- 1 Áàòàòãàë Ç¿ðõ, ñóäàñíû áîëîí Óóøèã, òàðààãóóð áîëîí Ýðõòýí òîãòîëöîîíû óÿëäàà áèå ¿¿ë Ýð 2- öà 18 3 2 ã àìüñãàëûí ýðõòýí õóðààãóóð ñóäàñ, õîëáîî
òîãòîëöîîíû á¿òýö ¿éë ç¿ðõíèé ¿¿ðýã, òýäãýýð àæèëëàãààòàé õîîðîíäûí õàðèëöàí òàíèëöàõ õàìààðàë Õàëäâàðò øàð ºâ÷íèé Õàëäâàðò ºâ÷í¿¿ä Õàëäâàðò ºâ÷íººñ ó/ñ 2 øèíæ òýìäýã, õàëäàõ òýäãýýðýýñ ñýðãèéëýõ àðãà àðãà çàì Íºõºí ¿ðæèõ¿éí áîëîí øýýñ Ýðýãòýé ýìýãòýé õ¿íèé ÿëãàðóóëàõ ýðõòýí Áººð áîëîí øýýñ áýëýã ýðõòíèé ¿éë òîãòîëöîîíû á¿òýö ¿éë 2 ÿëãàðóóëàõ ýðõòíèé ¿éë àæèëëàãàà, òýäãýýðèéí àæèëëàãààòàé àæèëëàãàà ¿¿ðýã òàíèëöàõ Ýìèéã çîõèñòîé õýðýãëýäýã áîëîõ ýìèéí Ýìèéí àíãèëàë, õýðãýëýýíä 2 ¿éë÷èëãýý, õýðýãëýýíèé Ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýý ø¿¿ìæëýëòýé õàíäàæ òóí ñóðàõ Ä¿ãíýëò õè÷ýýë- 2 2 Óëàìæëàëò àðãààð Áàòàòãàë Çîõèîìîë àìüñãàë, ç¿ðõíèé èëëýã õèéõ, ÿñ Àíõíû ò¿ðãýí òóñëàìæ Ãýìòëèéí ¿åä ¿ç¿¿ëýõ õóãàðàëò, öóñ àëäàõ, ¿ç¿¿ëæ ñóðàõ, äàðààãèéí 4 àíõíû ò¿ðãýí òóñëàìæ, õºëäºõ óñàíä æèâýõ, øàòíû áàéãóóëëàãàä òýäãýýðèéí àíãèëàë õàõàõ, ò¿ëýãäýõ ¿åä õàíäàõ àíõíû òóñëàìæ ¿ç¿¿ëýõ Àðõè òàìõè Àðõè, òàìõèíû õîð óðøèã, ìàíñóóðóóëàõ áîäèñûí Õ¿íèé áèåä ¿ç¿¿ëýõ 2 ýäãýýðèéí çºâ çîõèñòîé áèåä ¿ç¿¿ëýõ íºëººã àðõè, òàìõèíû õîð õºíººë õýðýãëýý òàéëáàðëàõ Õ¿íñíèé Àìàðõàí ìóóäàæ, ãýìòýõ á¿òýýãäýõ¿¿íèéã õîîë, õ¿íñíèé õàäãàëàõ àðãàä 2 Õîîëíû õîðäëîãîîñ ó/ñ á¿òýýãäýõ¿¿íèéã ñóðàëöàõ, õîîëíû õàäãàëàõ àðãà õîðäëîãîîñ ó/ñ Ä¿ãíýëò õè÷ýýë- 3 2 Óëàìæëàëò àðãààð áàòàòãàë Ýð¿¿ë ìýíä õè÷ýýëèéã òóõàéí õè÷ýýëèéí ñýäýâ, ñýäýëæ¿¿ëýëòýýñ õàìààðóóëàí ñóðãàëòûí èäýâõòýé àðãóóäààð çààõàä îþóòíóóäûí àñóóäàëä õàíäàæ áàéãàà áàéäàë, îëîí õóâèëáàð ãàðãàí ÿðèëöàæ, òýäãýýðýýñ õàìãèéí çºâ áîëîìæòîé ä¿ãíýëòèéã õèéõ ÷àäâàð ààæìààð äýýøèëæ áàéñàí ñóðгàëòûí ÿâöàä àâñàí 2 óäààãèéí ñîðèëûí ä¿í íü ýõíèé óäàà àìæèëò48.5% áàéñàí áîë 2 äàõü óäààãèéí ñîðèë äýýð 99.2% áîëæ ºññºí, ÷àíàð ñàéí áàéñàí.
Ýíý õè÷ýýëèéí îíöëîã íü õàðèëöàí ÿðèëöàõ, áàãààð àæèëëàõ ãýõ ìýò ñóðãàëòûí èäýâõòýé àðãóóäûã àøèãëàäàã íü òóõàéí àñóóäëûã ººðñäºº øèéäâýðëýõ, òýð ÿâöäàà õýë ÿðèàíû õºãæèë ñàéæèð÷ áàéäàã. Îëîí îþóòàí ñóðàã÷èä çýðýã ººðñäèéí ñàíàëàà áóñäààñ ºðñºæ, çºâ îíîâ÷òîé õýëýõ, øààðäëàãà õè÷ýýëèéí ÿâöàä áàéíãà ãàðäàã íü òýäíèé õýë ÿðèàíû õºãæèëä ÷óõàë íºëºº ¿ç¿¿ëæ áàéñàí. Òóðøèëòûí àíãè íü áóñàä ìýðãýæëèéí àíãèóäàà áîäâîë öàãèéí à÷ààëàë èë¿¿ ó÷ðààñ áàãø ñóðàëöàã÷èéí õàðèëöàà îéðòîõ, õè÷ýýë õîîðîíäûí óÿëäàà õîëáîî ñàéæèð÷, ñóðãàëòûã òàñðàëòã¿é îðîëò ãàðàëòûí çàð÷ìààð ÿâóóëæ áàéãàà íü òîäîðõîé ¿ð ä¿íãýý ºã÷ áàéñàí íü ñóðàã÷äûí ñýòãýë õàíàìæèéí ñóäàëãàà 2 óäàà àâаõûí çýðýãöýý ñóðãóóëèéí õºíäëºíãèéí øàëãàëòûн 2 óäààãèéí ä¿íãýýñ ñóäàëãààã àâ÷ àâ÷ ¿çýõýä 88.5% íü ñàéí ä¿íòýé øàëãàãäñàí äýýð ¿íäýñëýãäýí ãàð÷ áàéëàà. 1.2. Áàãø íàðààñ àâñàí ñóäàëãààныдүн 1.1.Ýð¿¿ë ìýíä õè÷ýýëèéã ÿìàð ìýðãýæëèéí áàãø íàð çààäàã âý áàéíà âý? Хүснэгт2.3. Áàãø íàð ¹ Õàðèóëò Òîî Õóâü 1 Õèìè- áèîëîãèéí áàãø 5±0.2 21.8 2 Áèîëîãèéí áàãø íàð 6±0.3 27.7 3 Áàãà àíãèéí áàãø 5±0.2 22.7 4 Ýì÷ íàð 3±0.1 12.6 5 Õèìèéí áàãø 3±0.1 9.6 6 Áóñàä ìýðãýæëèéí áàãø 2±0.08 5.9 Çóðàã 2.1
"Ýð¿¿ë ìýíä" õè ýýëèéã ÿìàð ìýðãýæëèéí áàãø íàð çààäàã 27.7 30 21.8 22.7 25 20 12.6 15 9.6 5.9 10 5 0 Судалгаандоролцсонбагшнарын 21.8% ньхимибиологийн, 27.7% ньбиологийн, 22.7% ньбагаангийнбагш, 12.6% ньэмчнар, 9.2% ньхимийн, 5.9% ньбусадмэргэжлийнбагшнарбайна. Эндээсхарахадэрүүлмэндийнхичээлийгхимибиологи, биологи, ангидаасанбагшнарилүүзаадагньхарагдлаа. 1.2.Ýì÷ áóñ ìýðýãæèëòýé áàãø íàð ÝÌ-èéí õè÷ýýëèéã ÿìàð ñóðãàëòàíä õàìðàãäñàí ýñõèéã ñóäëàæ ¿çýõýä Çóðàã 2.2 Ýì áèø áàãø íàðààñ "ýð¿¿ë ìýíä" õè ýýë çààõ ÿìàð íýã ñóðãàëòàíä õàìðàãäñàí ýñýõ áýëòãýãäээгүй , 21% áýëòãýãäсэн - 79%
Ñóäàëãààíä õàðàãäñàí 24-í áàãø íàðûí 21 ýì÷ áèø áàãø áàéñàí áºãººä ÝÌ õè÷ýýë çààäàã á¿х áàãø íàðûí 79% Íîðâåãèéí òóñëàìæèéí áàéãóóëëàãà áîëîí áîëîâñðîë ñî¸ëûí ãàçàð õàìòðàí ýð¿¿ë ìýíä õè÷ýýë çààäàã á¿õ áàãø íàðûã ýð¿¿ë ìýíäèéí õè÷ýýë çààõ àðãà ç¿éí ñóðãàëòàíä õàìðóóëñàí áàéíà. 1.3.Эрүүлмэндхичээлзаахñóðãàëòûí орчèн, ñóðãàëòàíä õýðýãëýõ ìàòåðèàë,òîíîã òºõººðºìæèéí õ¿ðýëöýý ÿìàð áàéäàã âý? Õ¿ñíýãò 2.4. Ñóðãàëò ÿâóóëàõ ¿ç¿¿ëýí, ãàðûí àâëàãà ÝÌ-èéí õè÷ýýë çààõ Êàáèíåò íü ñóðãàëòàíä çîðèóëñàí áýëòãýõ ñóðãàëòûí êàáèíåòòàé ýñýõ ìóëÿæ, áóñàä áàãàæ õýðýãñýë òîíîã òºõººðºìæ Ëàáîðàòîðèéí ºðººòýé ýñýõ àæèë õèéõ óðâàëæ áîäèñîîð õýð õàíãàäàã Óðâàëæ áîäèñ õ¿ðýëöäýãã¿é õ¿ðýëöäýãã¿é óðâàëæ áîäèñ óðâàëæ áîäèñ õ¿ðýëöäýã õ¿ðýëöäýã áàéäàãã¿é áàéäàãã¿é áàéäàãã¿é Òèéì çàðèì íýã ºðººòýé ºðººã¿é áàéäàã ¯ã¿é Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî õóâü õóâü õóâü õóâü õóâü õóâü õóâü õóâü õóâü õóâü õóâü õóâü 19 79.1 5 20.8 10 41.6 8 33.3 7 25 18 75 6 25 13 54 11 45.8 1 4.1 4 16.6 19 79.1 ± Çóðàã 2.3.
Ýð¿¿ë ìýíä õè÷ýýëèéí îð÷èí, ñóðãàëòàíä õýðýãëýõ ìàòåðèàë òîíîã òºõººðºìæèéí õ¿ðýëöýý 79.1% 75% 16.6% 90.00% 80.00% 70.00% 20.8% 41.6% 33.3% 25% 54.10% 54.1% 45.8% 4.1% 60.00% 50.00% 40.00% 30.00% 20.00% 10.00% 0.00% ¯ã¿é Òèéì óðâàëæ áîäèñ óðâàëæ áîäèñ áàéäàãã¿é áàéäàãã¿é Óðâàëæ áîäèñ õ¿ðýëöäýã õ¿ðýëöäýãã¿é ºðººã¿é áàéäàã ºðººòýé çàðèì íýã áàéäàãã¿é õ¿ðýëöäýã ÝÌ-èéí õè÷ýýë çààõ Ñóðãàëò Ëàáîðàòîðèéí ºðººòýé ýñýõ àæèë êàáèíåòòàé ýñýõ ÿâóóëàõ õèéõ óðâàëæ áîäèñîîð õýð õàíãàäàã ¿ç¿¿ëýí, ãàðûí àâëàãà áýëòãýõ ñóðãàëòûí òîíîã òºõººðºìæ Ýð¿¿ë ìýíäèéí õè÷ýýë çààõ êàáèíåò 79.1%, ñóðãàëòàíä çîðèóëñàí ìóëÿæ, áóñàä áàãàæ õýðýãñýë õ¿ðýëöäýãã¿é 41.6%, ñóðãàëò ÿâóóëàõ ¿ç¿¿ëýí ãàðûí àâëàãà áýëòãýõ ñóðãàëòûí òîíîã òºõººðºìæ õàíãàëòòàé áàéäàã75%, ëàáîðàòîðèéí ºðººòýé 54.1%, ñóðãàëò ÿâóóëàõ ¿ç¿¿ëýí ãàðûí àâëàãà õàíãàëòòàé áàéäàã ÷ äàäëàãà õèéõýä õýðýãëýõ óðâàëæ áîäèñ áàéäàãã¿é 79.1% õàðèóëæ áàéãàà íü ãàðäàí àæèëáàð áîëîí äàäëàãà õèéõ òîíîã òºõººðºìæ äóòàãäàëòàé áàéãàà íü ñóäàëãààíààñ õàðàãäàæ áàéíà.
1.4. Ýð¿¿ë ìýíäèéí õè÷ýýëèéã çаахадхамгийнсонирхолтойбайсанáîëîí çààõàä õýö¿¿ áàéñàí ÿìàð хичээлүүд áàéñàí âý? Õ¿ñíýãò 2.5. Ýð¿¿ë ìýíäèéí õè÷ýýëèéã çààõàä ñîíèðõîëòîé áàéñàí çààõàä õàìãèéí õýö¿¿ ñýäýâ Àìíû ýð¿¿ë õºíäèéí àõóéí, íºõºí Õàëä- íºõºí ýð¿¿ë àðèóí õîîë ¿ðæèõ¿éí õîðò âàðò ¿ðæèõ¿éí õîðò ìýíä öýâýð òýæýýë ýð¿¿ë ìýíä çóðøèë ºâ÷èí ýð¿¿ë ìýíä çóðøèë áàéõã¿é Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî Áîäèò òîî õóâü õóâü õóâü õóâü õóâü õóâü õóâü õóâü õóâü 3±0 12. 6± 25 5±0. 20. 2±0. 8. 7±0. 29. 1±0 4.1 13± 54. 7±0 29. 4± 16. .1 5% 0.3 % 2 8% 08 3 3 1% .04 % 0.5 1% .3 1% 0.2 6% % Çóðàã 2.4. Ýð¿¿ë ìýíäèéí õè ýýë çààõàä ñîíèðõîëòîé áà õàìãèéí çààõàä õýö¿¿ õè ýýë 60% 54.10% 50% 40% 29.1% 29.1% 30% 25% 20.80% 16.6% 20% 8.3% 10% 4.10% 0% õîðò çóðøèë õîðò çóðøèë áàéõã¿é õàëäâàðò ºâ èí ýð¿¿ë àõóéí, àðèóí õîîë òýæýýë íºõºí ¿ðæèõ¿éí ýð¿¿ë íºõºí ¿ðæèõ¿éí ýð¿¿ë öýâýð ìýíä ìýíä çààõàä õàìãèéí õýö¿¿ ñýäýâ Ýð¿¿ë ìýíäèéí õè÷ýýëèéã çààõàä õàìãèéí ñîíèðõîëòîé õè÷ýýë íü õîðò çóðøèë 7 áóþó 29.1% , áàéñàí áºãººä îþóòàí ñóðàã÷èäàä àëü áîëîõ õîðò çóðøëààñ òàòãàëçàõ àðãàä ñóðãàõ ñóðãàëò ÿâóóëàõ íü èë¿¿ ñîíèðõîëòîé áàéíà.
Çààõàä õàìãèéí õýö¿¿ õè÷ýýë íü íºõºí ¿ðæèõ¿éí ýð¿¿ë ìýíäèéí õè÷ýýë áºãººä áàãø íàðûí 13 áóþó 54.1% íü çààõàä õýö¿¿ õè÷ýýë ãýæ õàðèóëñàí áàéíà. 1.5.Цаашидэрүүлмэндийнхичээлийгболовсронгуйболгохîä þó õèéõ âý? Õ¿ñíýãò 2.6. Ä/Ä Àñóóìæ Áàãø íàð Òîî Õóâü 1. Хичээлийнагуулгыгболовсронгуйболгох 11±0.5 45.8 2. Цагийгнэмэгдүүлдэх 2±0.08 8.3 3. Орчингбүрдүүлэх 1±0.04 4.1 4. Гарынавлага, материалаархангах 5±0.2 20.8 5. Ñóðãàëò õýðýãëýãäýõ áàãàæ òîíîã òºõººðºìæòýé áîëæ 1±0.04 4.1 ñóðãàëòûí áààç áèé áîëãîõ 6. Äàäëàãà õèéõ ñóðãàëòûí õýðýãñýëòýé áîëãîõ 2±0.08 8.3 7. Ëàáîðàòîðèéí õè÷ýýëèéí ýì óðâàëæààð õàíãàõ 2±0.08 8.3 Çóðàã 2.5. Ýð¿¿ë ìýíäèéí õè ýýëèéã áîëîâñðîíãóé áîëãîõîä 45.8% 50.00% 45.00% 40.00% 35.00% 30.00% 20.8% 25.00% 20.00% 15.00% 8.3% 8.3% 8.3% 10.00% 4.1% 4.1% 5.00% 0.00%
Ñóäàëãààíä õàìðãàäñàí áàãø íàðûí 11 áóþó 45.8% íü õè÷ýýëèéí àãóóëàãûã áîëîâñðîãóé áîëãîõ, 20.8 íü ñóðãàëòûí ìàòåðèàë õýðýãñëýýð õàíãàõ íü ç¿éòýé ãýæ õàðèóëñàí áàéíà. 2.1.Ñóðàã÷äààñ àâñàí ñóäàëãààíû ä¿í Хүснэгт2.7. Òóðøèëòûí àíãè Õÿíàëòûí àíãè Äóíäàæ ¹ Àñóóëò Õàðèóëò Òîî Õóâü Òîî Õóâü Òîî Õóâü Òà ýð¿¿ë ìýíäèéí 1-4 16±0.2 29 13±0.2 23.2 29 26 õè÷ýýëèéã 4-8 11±0.2 19.5 16±0.2 28.6 27 24.4 1 õýää¿ãýýð àíãèàñ 8-12 26±0.4 47.2 23±0.4 41.8 49 44.5 ýõýëæ ñóäàëæ Îãò ýõýëñýí áý? 2±0.03 4.05 3±0.1 5.4 5 9.5 ñóäëààã¿é Ñóäàëãààíû ä¿í 55 100 55 100 110 100 Çóðàã 2.6. Ýð¿¿ë ìýíäèéí õè ýýëèéã õýää¿ãýýð àíãèàñ ñóäëàæ ýõýëñýí 47.2 50 41.8 40 29 28.6 30 23.2 19.5 Òóðøèëòûí 20 4.05 5.4 Õÿíàëòûí 10 0 1- 4 àíãè 4-8 àíãè 8-12 àíãè Îãò ñóäëààã¿é Ñóäàëãààíä õàìðàãäñàí îþóòàíóóäûí 47.2% íü 8-12 àíãèä “Ýð¿¿ë ìýíä” õè÷ýýëèéã ñóäëàæ ýõýëñýí áàéíà. Õ¿ñíýãò 2.8. Ýð¿¿ë ìýíäèéí Òóðøèëòûí àíãè Õÿíàëòûí àíãè Äóíäàæ ¹ áîëîâñðîëûí ñóðãàëò Õàðèóëò Õóâ Òîî Õóâü Òîî Õóâü Òîî ìàíàé ÅÁÑûí ü
ñóðãóóëüä õèð ×àíàðòàé 22±0.4 40 22±0.4 40 44 40 ÷àíàðòàé çààãäàæ ÷àíàðã¿é 8±0.3 14.5 10±0.2 18.1 18 16.3 áàéíà ãýæ òà ¿çýæ Äóíä çýðýã 25±0.5 45.4 23±0.4 41.8 48 43.6 áàéíà âý? Ñóäàëãààíû ä¿í 55 100 55 100 110 100 Çóðàã 2.7 Ýð¿¿ë ìýíäèéí áîëîâñðîëûí ñóðãàëò ìàíàé ÅÁÑ - ûí ñóðãóóëüä õèð àíàðòàé çààãäàæ áàéíà ãýæ òà ¿çýæ áàéíà 45.4 50 40 40 41.8 40 30 Òóðøèëòûí àíãè 18.1 20 14.5 Õÿíàëòûí àíãè 10 0 àíàðòàé àíàðã¿é Äóíä çýðýã Ýð¿¿ë ìýíäèéí áîëîâñðîëûí ñóðãàëò ìàíàé ÅÁÑ-ûí ñóðãóóëüä 43.6% íü äóíä çýðýã çààäàã ãýæ õàðèóëæýý Õ¿ñíýãò 2.9. Òóðøèëòûí Õÿíàëòûí Äóíäàæ ¹ Àñóóëò Õàðèóëò àíãè àíãè Òîî Õóâü Òîî Õóâü Òîî Õóâü Áàãøèéí ìýäëýã, óð 18 3.2 27 5.53 45 28.6 ÷àäâàð Ñóðãàëò, òîíîã Ýð¿¿ë ìýíäèéí òºõººðºìæ, ¿ç¿¿ëýí 18 32.3 11 20.9 29 18.4 õè÷ýýëèéí ñóðãàëò òàðààõ ìàòåðèàë ÿâàãäàõ ¿åä ñºðãººð áàãà 3 íºëººëºõ õ¿÷èí ç¿éëñ Áîäèò ¿ç¿¿ëýíã¿¿ä 12 22.5 14 24.8 26 16.5 áàéäàã óó? 7õîíîãò îðæ áóé 19 34.3 21 38 40 25.4 öàãèéí õýìæýý Áýðõøýýëã¿é áàéíà 9 3.4 3 5.7 12 7.6 Áóñàä 2 4.1 3 5.1 5 3.1 Ñóäàëãààíû ä¿í 78 100 79 100 157 100 /äàâõàðäñàí òîîãîîð /
Çóðàã 2.8. Ýð¿¿ë ìýíäèéí õè ýýëèéí ñóðãàëò ÿâàãäàõ ¿åä ñºðãººð íºëººëºõ õ¿ èí ç¿éëñ 38 40 32.3 34.3 35 24.8 30 20.9 22.5 25 20 15 5.53 3.2 3.45.7 5.1 4.17 10 5 Òóðøèëòûí àíãè 0 Õÿíàëòûí àíãè Óã àñóóëòàíä õàìðàãäñàí îþóòàíóóäèéí 28.6 % íü áàãø íàðûí ìýäëýã óð ÷àäâàð íºëººëäºã ãýæ õàðèóëñàí Õ¿ñíýãò 2.10. Òóðøèëòûí Õÿíàëòûí àíãè Äóíäàæ àíãè ¹ Àñóóëò Õàðèóëò Õóâ Õóâ Òîî Òîî Òîî Õóâü ü ü Ìýäëýãòýé áîëîõ 77±1.4 35 68±1.2 36.1 145 35.5 Ýð¿¿ë ìýíäèéí õè÷ýýëä ªâ÷íººñ áîëîâñðîë îëæ àâñíààð 67±1.2 30.4 57±1.0 30.1 124 30.3 óðüä.ñýðãèéëýõ òàíû àìüäðàëä ÿìàð à÷ 4 Àìüäðàëäàà õîëáîãäîëòîé âý? 76±1.3 34.5 63±1.1 33.6 139 34 õýðýãëýõ Ñóäàëãààíû ä¿í 220 100 188 100 408 100 /äàâõàðäñàí òîîãîîð / Çóðàã 2.9.
Ýð¿¿ë ìýíäèéí õè ýýëä áîëîâñðîë îëæ àâñíààð òàíû àìüäðàëä ÿìàð à õîëáîãäîëòîé 38 36.1 35 34.5 36 33.6 34 32 30.4 30.1 Òóðøèëòûí àíãè 30 Õÿíàëòûí àíãè 28 26 Ìýäëýãòýé áîëîõ ªâ íººñ Àìüäðàëäàà óðüä.ñýðãèéëýõ õýðýãëýõ Ñóäàëãààíä õàìðàãäñàí îþóòàíóóä íü ýð¿¿ë ìýíä õè÷ýýëýýð çààñàí ç¿éëèéã àìüäðàëäàà õýðýãëýíý ãýæ 35.5 % íü õàðèóëæ áàéãàà íü óã õè÷ýýëýýð îëæ àâñàí ìýäëýãýý áàòàòãàí àìüäðàëä õýðýãëýõ øààðäëàãàòàé ãýäýã íü õàðàãäàæ áàéíà Õ¿ñíýãò2.11. Òóðøèëòûí àíãè Õÿíàëòûí àíãè Äóíäàæ ¹ Àñóóëò Õàðèóëò Òîî Õóâü Òîî Õóâü Òîî Õóâü Ìàø ñàéí Ìàíàé Äàðõàí-ªðãºº 17±0.3 30.9 6±0.1 10.9 23 20.9 5 ñóðãóóëüä Ýð¿¿ë Ñàéí Ìýíäèéí áîëîâñðîëûí 18±0.3 32.7 21±0.4 38.1 39 35.4 ñóðãàëò õèð Äóíä ÷àíàðòàé ÿâàãäàæ 12±0.2 21.8 16±0.2 29 28 25.4 áàéíà âý? Ìóó 8±0.1 14.5 12±0.2 21.8 20 18.1 Ñóäàëãààíû ä¿í 55 100 55 100 110 100 Çóðàã 2.10.
Äàðõàí ºðãºº ñóðãóóëüä ýð¿¿ë ìýíäèéí õè ýýë õèð àíàðòàé ÿâàãääàã 38.1 40 30.9 32.7 35 29 30 21.8 21.8 25 20 Òóðøèëòûí àíãè 14.5 15 10.9 Õÿíàëòûí àíãè 10 5 0 Ìàø ñàéí Ñàéí Äóíä Ìóó Óã àñóóëòàíä ñóäàëãààíä õàìðàãäñàí îþóòàíóóäûí 35.4% íü ýð¿¿ë ìýíä õè÷ýýëèéã ñàéí çààäàã ãýæ õàðèóëæýý. Õ¿ñíýãò 2.12. Òóðøèëòûí àíãè Õÿíàëòûí àíãè Äóíäàæ ¹ Àñóóëò Õàðèóëò Õóâ Òîî Õóâü Òîî Òîî Õóâü ü Òîõèð÷ áàéíà Îäîîãèéí ìàíàé 8±0.2 14.5 23±0.4 41.8 31 28.1 ñóðãóóëüä ìºðäºæ áóé Ýð¿¿ë ìýíäèéí Òîõèðîõã¿é õè÷ýýëèéí 6 áàéíà. 32±0.6 58.1 30±0.5 54.5 62 56.3 ñóðãàëòûí ïðîãðàìì òàíä õýð òîõèð÷ Ìýäýõã¿é áàéíà âý? 15±0.2 27.2 2±0.03 3.6 17 15.4 áàéíà Ñóäàëãààíû ä¿í 55 100 55 100 110 100 Çóðàã 2.11.
Ìàíàé ñóðãóóëüä îäîîãèéí ìºðäºæ áóé ýð¿¿ë ìýíä õè ýýëèéí ñóðãàëòûí ïðîãðàìì òàíä õèð òîõèðäîã 58.1 54.5 60 41.8 40 27.2 14.5 Òóðøèëòûí àíãè 20 3.6 Õÿíàëòûí àíãè 0 Òîõèð áàéíà Òîõèðîõã¿é Ìýäýõã¿é áàéíà áàéíà Ñóäàëãààíä õàìðàãäñàí îþóòàíóóäûí 56.3% íü ñóðãàëòûí ïðîãðàìì íü òîõèðîõã¿é áàéíà ãýæ õàðèóëñàí íü ÌÑ¯Ò-ä ñóðäàã îþóòàíóóä íü õè÷ýýëèéí ïðîãðàììûã ººð÷ëºõ øààðäëàãà áàéãàà ãýäãèéã õàðèóëæ áàéíà. Õ¿ñíýãò 2.13. Òóðøèëòûí àíãè Õÿíàëòûí àíãè Äóíäàæ Ìºí ìàíàé ñóðãóóëüä Õàðèóëò Õóâ ìºðäºæ áóé ýð¿¿ë Òîî Òîî Õóâü Òîî Õóâü ü ìýíäèéí õè÷ýýëèéí Öàãèéã íýìýõ ïðîãðàììûí öàãèéí 17±0.3 30.9 23±0.4 41.8 40 36.3 øààðäëàãàã¿é ¹ õóâààðëàëòàíä Öàãèéã íýìýõ òàíû ñàíàë 35±0.6 63.6 27±0.4 49 62 56.3 øààðäëàãàòàé Ìýäýõã¿é áàéíà. 3±0.05 5.4 5±0.03 9.0 8 7.2 Ñóäàëãààíû ä¿í 55 100 55 100 110 100 Çóðàã 2.12.
Ìàíàé ñóðãóóëüä ìºðäºæ áóé ýð¿¿ë ìýíäèéí õè ýýëèéí ïðîãðàììûí öàãèéí õóâèàðëàëòàíä òàíû ñàíàë 63.6 70 60 49 50 41.8 40 30.9 Òóðøèëòûí àíãè 30 Õÿíàëòûí àíãè 20 9 5.4 10 0 Öàãèéã íýìýõ Öàãèéã íýìýõ Ìýäýõã¿é áàéíà øààðäëàãàã¿é øààðäëàãàòàé Óã àñóóëòàíä 56.3 % íü ýð¿¿ë ìýíä õè÷ýýëèéí öàãèéã íýìýõ øààðäëàãàòàé ãýæýý. Õ¿ñíýãò 2.14. Òóðøèëòûí àíãè Õÿíàëòûí àíãè Äóíäàæ ¹ Àñóóëò Õàðèóëò Òîî Õóâü Òîî Õóâü Òîî Õóâü ÅÁÑ-ûí 10-ð àíãèä Ìýäýõã¿é áàéíà 2±0.03 3.6 3±0.05 5.57 5 4.5 Ýð¿¿ë ìýíäèéí õè÷ýýë 4 öàã 12±0.2 21.8 12±0.2 22 24 21.8 7 õîíîãò õýäýí öàã 2 öàã 31±0.6 56.3 29±0.5 53.3 60 54.5 8 îðäîã òàëààð òà ñóäëàæ ¿çñýí ¿¿? Ñîíãîëòîîð 10±0.2 18.1 11±0.2 19.1 21 19 Ñóäàëãààíû ä¿í 55 100 55 100 110 100 Çóðàã 2.13.
ÅÁÑ-ûí 10-ð àíãèä ýð¿¿ë ìýíäèéí õè ýýë 7 õîíîãò õýäýí öàã îðäîã òàëààð òà ñóäàëñàí óó 56.3 53.3 60 50 40 30 21.8 22 Òóðøèëòûí àíãè 18.1 19.1 20 Õÿíàëòûí àíãè 10 3.6 5.57 0 Ìýäýõã¿é 4 öàã 2 öàã Ñîíãîëòîîð áàéíà Ñóäàëãààíä õàìðàãñäûí 54.5 % 2 öàã, õàðèóëñàí íü ýð¿¿ë ìýíä õè÷ýýë ÅÁÑóðãóóëüä 7 õîíîãò 2 áàéäàã ãýäèéã ¿íýí õàðèóëñàí áàéíà. Õ¿ñíýãò 2.15. Òóðøèëòûí àíãè Õÿíàëòûí àíãè Äóíäàæ ¹ Àñóóëò Õàðèóëò Òîî Õóâü Òîî Õóâü Òîî Õóâü ÝÌ-èéí õè÷ýýëèéã Îéëãîìæã¿é 0 0 8±0.2 14.5 8 7.2 îéëãîìæòîé, Îéëãîìæòîé 55±1.0 100 43±0.8 78.1 98 89 9 çààäàã óó? Ìýäýõã¿é áàéíà 0 0 4±0.01 7.2 4 3.6 Ñóäàëãààíû ä¿í 55 100 55 100 110 100 Çóðàã 2.14. Ýð¿¿ë ìýíäèéí õè ýýëèéã îéëãîìæòîé çààäàã ýñýõ 100 100 78.1 80 60 Òóðøèëòûí àíãè 40 Õÿíàëòûí àíãè 14.5 20 7.2 0 0 0 Îéëãîìæã¿é Îéëãîìæòîé Ìýäýõã¿é áàéíà Ñóäàëãààíä õàðàãäñûí 89 % íü Ýð¿¿ë ìýíä õè÷ýýëèéã îéëãîìæòîé çààäàã ãýæ õàðèóëñàí.
Õ¿ñíýãò2.16. Òóðøèëòûí àíãè Õÿíàëòûí àíãè Äóíäàæ ¹ Àñóóëò Õàðèóëò Òîî Õóâü Òîî Õóâü Òîî Õóâü Òåñòýýð Òàíû ÝÌ-èéí 19±0.3 34.5 15±0.2 27.2 34 30.9 õè÷ýýëèéí ñýäâèéí Àìààð ä¿íã ÿìàðõóó 13±0.2 23.6 10±0.2 18.1 23 20.9 10 áàéäëààð ãàðãàâàë Áè÷ãýýð 8±0.1 14.5 12±0.2 21.8 20 18.1 ñýòãýëä òàíü èë¿¿ Áèå íèéöýõ âý? 15±0.2 27.2 18±0.3 32.7 33 30 äààëòààð Ñóäàëãààíû ä¿í 55 100 55 100 110 100 Çóðàã 2.15. ÝÌ-èéí õè ýýëèéí ñýäâèéí ä¿íã ÿìàð áàéäëààð ä¿ãíýõ òàëààð òàíû ñàíàë 34.5 32.7 35 27.2 27.2 30 23.6 21.8 25 18.1 20 14.5 15 Òóðøèëòûí àíãè 10 Õÿíàëòûí àíãè 5 0 Òåñòýýð Àìààð Áè ãýýð Áèå äààëòààð Ýíäýýñ ¿çýõýä òóðøèëòûí àíãèéí îþóòàíóóä 19 áóþó 34.5% íü òåñòýýð ãýæ õàðèóëñàí áîë õÿíàëòûí àíãèéí îþóòàíóóä íü 18 áóþó 32.7íü áèå äààëòààð ä¿ãí¿¿ëýõ ãýæ õàðèóëñàí áàéíà. Õ¿ñíýãò 2.16.
Òóðøèëòûí àíãè Õÿíàëòûí àíãè Äóíäàæ ¹ Àñóóëò Õàðèóëò Òîî Õóâü Òîî Õóâü Òîî Õóâü Òàíä çààãäàæ áóé Òèéì 50±0.3 90.9 48±0.8 87.5 98 89 õè÷ýýë¿¿äýýñ õàìãèéí ãîë, àìüäðàëä ¯ã¿é 11 1±0.01 1.8 4±0.07 6.64 5 4.5 õýðýãòýé õè÷ýýë ÝÌ- èéí õè÷ýýë ãýäýãòýé Ìýäýõã¿é 4±0.07 7.2 3±0.03 5.8 7 6.3 òà ñàíàë íèéëýõ ¿¿? áàéíà Ñóäàëãààíû ä¿í 55 100 55 100 110 100 Çóðàã 2.16. Çààãäàæ áóé õè ýýëèéí äîòðîîñ àìüäðàë õýðýãòýé õè ýýë ýð¿¿ë ìýíäèéí õè ýýë ãýäýãò ñàíàë íèéöýõ ¿¿ 90.9 87.5 100 Òóðøèëòûí àíãè 50 1.8 6.64 7.2 5.8 Õÿíàëòûí àíãè 0 Òèéì ¯ã¿é Ìýäýõã¿é Ýíäýýñ õàðàõàä 89% íü ýð¿¿ë ìýíäèéí õè÷ýýë íü àìüäðàëä õýðýãòýé õè÷ýýë ãýæ õàðèóëñàí . Эрүүлмэндийнболовсролыгэзэмшүүлжбайгаабайдалтөлөв, эрүүлмэндийнхичээлийнмэдлэг, чадвар, дадлынтүвшингтанадахзорилгоорсурагчдындунддараахсудлагаа, асуумжийгавчдүнгхаруулав /Хүснэгт 4/
ЭрүүлмэндийнболовсролынхэрэгцээгсудалсандүнХүснэгт2.17. Òóðøèëòûí àíãè Õÿíàëòûí àíãè Äóíäàæ ¹ Ñýäâèéí íýð Òîî Õóâü Òîî Õóâü Òîî Õóâü 1 Õàâäàð ºâ÷èí 2 3.7 2 3.8 4 3.6 2 Ýìèéí õýðýãëýý 3 5.6 7 13.2 10 8.6 3 Áýëãèéí çàí ¿éë 15 15.2 17 33.4 32 29 4 Æèðýìñëýëòýýñ õàìãààëàõ àðãóóä 17 30.2 36 65.1 53 41.8 5 Íÿðàé õ¿¿õäèéí àñàðãàà ñóâèëãàà 2 1.8 1 1.7 3 2.7 6 Õîðò çóðøèë, ìàíñóóðóóëàõ áîäèñ 20 36.6 22 44.5 42 38.1 7 Õîîë õ¿íñ çºâ õàäãàëàõ, áîëîâñðóóëàõ 8 14.7 3 4.8 11 10 8 Äàðàëò ºâ÷íèé òóõàé, ÿàãààä èõýñäýã 4 7.2 9 16 13 11.8 øàëòãààí 9 Ìàëààñ õ¿íä õàëäâàðëàäàã õàëäâàðò 1 2.8 9 17.4 10 9 ºâ÷èí 10 Ñòðåññ 9 15.7 18 11.1 27 24.5 11 Òóðàõ àðãà 2 4.2 5 9.05 7 6.3 12 Ýëýã, áººð, äîòîð ýðõòýíèé òóõàé 8 15.2 3 5.9 11 10 13 Áàéãàëü îð÷íû íºëºº õ¿íèé ýð¿¿ë ìýíäýä 1 0.7 2 3.1 3 2.7 íºëººëºõ 14 Äàñãàë õºäºëãººí àýðîáåê 1 2.3 1 1.3 2 1.8 15 Áàìáàé áóë÷èðõàé 1 1.1 3 5.9 4 3.6 16 Ìýðãýæëèéí ºâ÷íèé òàëààð 5 9.1 38 68.2 43 39 17 Àíõíû ò¿ðãýí òóñëàìæ 15 27.6 23 42 38 38 18 Óëàìæëàëò àíàãààõ óõààí 1 0.4 3 1.7 4 3.6 Ýð¿¿ë ìýíä õè÷ýýëèéí õýðýãöýýã ñóäëàæ ¿çýõýä æèðýìñëýëòýýñ õàìãààëàõ àðãà ãýæ 41.8% íü õàðèóëñàí áàéãàà íü óã ñýäâýýð çààëãàõ èë¿¿ ñîíèðõîëòîé áàéãàà íü õàðàãäàæ áàéíà. Çóðàã.2.17.
Ýð¿¿ë ìýíä õè ýýëýýð ÿìàð ñýäâýýð õè ýýë çààëãàõûã õ¿ñäýã 50 41.8 39 38.1 38 40 29 24.5 30 20 11.8 10 10 9 8.6 6.3 6.3 10 3.6 3.6 2.7 2.7 1.8 0 Ñóðãàëòûí äàðàà òóðøèëò áîëîí õÿíàëòèéí àíãèóäûí àìæèëò, ÷àíàðûã õàðèöóóëàí ¿çýõýä / øàëãàëòààð / Õ¿ñíýãò 2.18. ¹ Òóðøèëòûí àíãè Õÿíàëòûí àíãè Äóíäàæ Ýð¿¿ë ìýíäèéí õè÷ýýëèéã Òîî Õóâü Òîî Õóâü Òîî Õóâü òóðøèëò áîëîí õÿíàëòèéí Àìæèëò 55±1.0 100 48±0.8 87.7 103 93.6% àíãèä õè÷ýýë çààñíû äàðàà àâñàí àìæèëò, ÷àíàðûã õàðèöóóëàí ×àíàðòàé 50±0.9 90.3 42±0.7 76.2 92 83.6% ¿çýõýä Çóðàã 2.18.
Ñóðãàëòûí äàðàà òóðøèëò áîëîí õÿíàëòûí àíãèéí àìæèëò, àíàðûã õàðüöóóëæ ¿çýõýä 100 90.3 87.2 77.7 100 21.8 12.7 9.09 0 òóðøèëòûí àíãè 0 õÿíàëòûí àíãè Òóðøèëòûí àíãèéí îþóòàíóóäûí àìæèëò 100% áàéõàä õÿíàëòûí àíãè îþóòàíóóä íü 87.7%-òàé, ÷àíàð íü òóðøèëòûí àíãè 90.% áàéõàä õÿíàëòûí àíãè 76.2% áàéãàà íü õè÷ýýëèéí àãóóëãà àðãà ç¿éã ººð÷ëºõ õýðýãòýé áàéãàà íü õàðàãäëàà. “Дархан- ªргөө”ñургуулийнÌýðãýæëèéíанханшатныàíãèóäàäодооçààãäàæáàéãàà“Ýð¿¿ëìýíä”õè÷ýýë èéíñýäýâ÷èëñýíòºëºâëºãºº Õ¿ñíýãò ¹ 2.19. Áàãö Áàãö ¹ Ñýäâèéí íýð Äýä ñýäýâ Öàã öàã Ñåì Ëåêö Ëàá Áîäèñûí ñîëèëöîî, åðºíõèé ç¿é 2 2 òîãòîë Æèðýìñíèé ¿åèéí õîîëëîëò, õóâöàñëàëò, õºäºëãººí, 2 2 1 Ýð¿¿ë áèå 12 õÿíàëòàíä áàéõûí à÷ õîëáîãäîë Çî÷ëîõ, çî÷ëóóëàõ ¸ñîíä 2 2 ñóðàëöóóëàõ Ãîî ñàéõíû á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã ñîíãîæ 2 2 õýðýãëýõýä ø¿¿ìæëýëòýé õàíäàõ Àþóëã¿é ñåêñ áà ÁÇÕª,ÄÎÕ-ûí 4 2 2 òàëààð 2 Ýð¿¿ë 6 Èðýýä¿éí àìüäðàëàà òºëºâëºõ 2 2 õàðèëöàà Ãýðëýëò, ò¿¿íèé ¿¿ðýã, 2 2 õàðèóöëàãûã óõàìñàðëàõ Ä¿ãíýëò õè÷ýýë-1 2 2 18 10 8
Дүн /цагаар/ Åðºíõèé áîëîâñðîëûí ñóðãóóëèéí “Ýð¿¿ë ìýíä” õè÷ýýëèéí агуулгын¿ëãýð÷èëñýíõ¿ðýýáîëîíìýðãýæëèéíñóðãóóëèéíîþóòíóóäààññóäàëãààãààðàâñàíñàíàë ыг¿íäýñëýíöààøèäìýðãýæëèéíñóðãóóëüäçààõÝð¿¿ëìýíäõè÷ýýëèéíàãóóëãûí¿ëãýð÷èëñýíçàãâàð Ìýðãýæëèéí 10 - ð àíãèóäàä заахаарбэлтгэжбайгаа“Ýð¿¿ëìýíä”õè÷ýýëèéíñýäýâ÷èëñýíòºëºâëºãºº Õ¿ñíýãò ¹2.20. Áàã Áàãö öàã Ñýäâèé ¹ ö Äýä ñýäýâ Öàã í íýð öàã Ëåêö Ñåì Ëàá Õ¿íñíèé íîãîî òàðèõ, õýðýãëýõ, ñ¿¿ öàãààí 2 2 Ýð¿¿ë 1. èäýý áîëîâñðóóëàõ àðãàä ñóðàëöàõ îð÷èí 6 Çîõèñòîé õîîëëîëò 2 2 Áàãà íàñíû õ¿¿õäèéã àñàð÷ õàìãààëàõ 2 2 Õàâäàð ºâ÷íººñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ 2 2 Óëàìæëàëò àíàãààõ óõààíû òóõàé 2 2 Àìèí äýì áóþó âèòàìèíû òóõàé 2 2 Öóñíû äàðàëò ò¿¿íèé ººð÷ëºëò, 2 2 óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ Áàòàòãàë õè÷ýýë - 1 2 2 Ø¿ä ýð¿¿ë áîë áèå ýð¿¿ë áàéõûí ¿íäýñ 2 2 Ýð¿¿ë áèå Ìàëààñ õ¿íä äàìæäàã ºâ÷ëºëèéí òàëààð 2 2 2. 30 Ìýðãýæëèéí ºâ÷ëºëèéí òàëààð 2 2 Óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ ¿çëýãèéí à÷ 2 2 õîëáîãäîë Èîä äóòëûí õàì øèíæ 2 2 Øèìýã÷ õîðõîéí òóõàé 2 2 Áèåèéí æèíãýý õÿíàõ 2 2 Àíõíû ò¿ðãýí òóñëàìæ 2 2 Áàãà íàñíû õ¿¿õäèéã àñðàõ 2 2 Áàòàòãàë õè÷ýýë - 2 2 2 Нийтцаг 36 16 20
Åðºíõèé áîëîâñðîëûí ñóðãóóëèéí Ýð¿¿ë ìýíä õè÷ýýëèéí ¿ëãýð÷èëñýí õ¿ðýý áîëîí ìýðãýæëèéí ñóðãóóëèéí îþóòíóóäààñ ñóäàëãààãààð àâñàí ñàíàë äýýð ¿íäýñëýí öààøèä ìýðãýæëèéí ñóðãóóëüä çààõ Ýð¿¿ë ìýíä õè÷ýýëèéí àãóóëãûí ¿ëãýð÷èëñýí çàãâàð Ìýðãýæëèéí 11- ð àíãèóäàä îðîõ “Ýð¿¿ë ìýíä” õè÷ýýëèéí ñýäýâ÷èëñýí òºëºâëºãºº Хүснэгт2.21. ä/ä Ñýäâèéí íýð Áàãö Äýä ñýäýâ Öàã Áàãö öàã Ñåì Ëåêö Ëàá Áîäèñûí ñîëèëöîî, åðºíõèé ç¿é 2 2 òîãòîë Æèðýìñíèé ¿åèéí õîîëëîëò, õóâöàñëàëò, õºäºëãººí, 4 2 2 õÿíàëòàíä áàéõûí à÷ õîëáîãäîë, Ýð¿¿ë áèå -1 Àþóëã¿é ñåêñ áà ÁÇÕª, ÄÎÕ- ûí òàëààð 1 12 Çî÷ëîõ, çî÷ëóóëàõ ¸ñîíä 2 2 ñóðàëöàõ Ãîî ñàéõíû á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã ñîíãîæ, 2 2 õýðýãëýõýä ø¿¿ìæëýëòýé õàíäàõ Ä¿ãíýëò õè÷ýýë 2 Èðýýä¿éí àìüäðàëàà òºëºâëºõ 2 2 õàðèëöà Ýð¿¿ë Ãýðëýëò, ò¿¿íèé ¿¿ðýã, 2 2 6 à õàðèóöëàãûã óõàìñàðëàõ Ä¿ãíýëò õè÷ýýë-1 2 Ç¿ðõ, ñóäàñíû áîëîí àìüñãàëûí 2 2 ýðõòýí òîãòîëöîîíû á¿òýö, ¿éë àæèëëàãààòàé òàíèëöàõ Õàëäâàðò ºâ÷í¿¿ä òýäãýýðýñ 2 2 ñýðãèéëýõ Ýð¿¿ë áèå-2 Íºõºí ¿ðæèõ¿éí áîëîí øýýñ ÿëãàðóóëàõ ýðõòýí òîãòîëöîîíû 2 2 3 18 á¿òýö, ¿éë àæèëëàãààòàé òàíèëöàõ Ýìèéã çîõèñòîé õýðýãëýäýã 2 2 áîëîõ, ýìèéí õýðýãëýýíä ø¿¿ìæëýëòýé õàíäàæ ñóðàõ Ä¿ãíýëò õè÷ýýë-2 2 Çîõèîìîë àìüñãàë, ç¿ðõíèé

Huraangui

Recommended

More Related Content

Slideshows for you(17)

More from Copy Mn(20)

Recently uploaded(20)

Huraangui