ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับการสัมมนา

1. บทที่ 1
ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับการ
สัมมนา boonlua 12/06/14

2. การพัฒนาและการฝึกอบรม
•ปจัจุบันมีการกล่าวถึงคำาว่า พัฒนา กันมากจนเป็นที่
คนุ้เคยกันทวั่ไป เชน่แผนพฒันาประเทศด้อยพัฒนา
การพฒันาบุคคลิกภาพ การพัฒนาองคก์าร การ
พฒันาระบบบริหาร เปน็ต้น นอกจากนี้ ในองค์การ
ทวั่ไปจะมีกิจกรรมทเี่รียกว่า การฝึกอบรม กนั
มากมายเปน็ประจำา ทงั้นเี้พราะมีความเชอื่กันว่าการ
พฒันาก็ดี การฝึกอบรมก็ดี เปน็วิธีทจี่ะเพมิ่ขีดความ
สามารถในการทำางานให้แก่พนักงาน อนัจะทำาให้
องค์การบรรลุเป้าหมายได้เป็นอย่างดี boonlua 12/06/14

3. การพัฒนา (DEVELOPMENT)
•หมายถึงกระบวนการทุกอย่างที่จะทำาให้สิ่งที่มี
อยู่เป็นอยู่เจริญขึ้น ดีขึ้น เป็นประโยชน์มากขึ้น
ไม่ว่าจะเป็นตัวคน ระบบงาน องค์การ สถานที่
ทฤษฎี ความรู้สึกนกึคิดฯลฯ ในที่นจี้ะกล่าวถึง
การพัฒนาคนหรือการพัฒนาบุคคลซึ่งเป็น
ทรัพยากรที่มีค่าสูงสุดขององค์การ การพัฒนา
บุคคลให้มีคุณภาพสูงขึ้นกระทำาได้หลายวิธี
เช่น การสอนงาน การประชุม การให้การ
ศึกษา การฝึกอบรม การสัมมนา การส่งไปดู
boonlua 12/06/14

4. การฝึกอบรม (TRAINING)
•หมายถึง กระบวนการหรือกิจกรรมใดๆที่จัดขึ้นเพื่อมุ่งสง่
เสริมเพิ่มพูนบคุลากรหรือกลุ่มบคุคลใดๆให้มีความร ู้
(knowledge) ทักษะ (skill)ทัศนคติ(attitude) ที่ดีในการ
ปฏิบตัิงานให้มีประสทิธภิาพ รวมทั้งเกิดการเปลี่ยนแปลง
พฤติกรรมในการทำางานของบุคลากรในองค์กรของตน
ตามที่ได้รับมอบหมายให้สำาเร็จลุล่วงไปด้วยดี และ
พัฒนาไปในทางที่ดีขึ้น (สจุิตรา จันทนา,2539,หน้า
339)
การฝึกอบรมเป็นการเตรียมและพิจารณาตัวบุคคลให้
พร้อมที่จะปฏิบตัิงานที่มีความสามารถถึงขีดสงูสดุ เพื่อที่
จะได้นำาไปพัฒนาองค์กรของตนให้มีการพฒันา มีความ
boonlua 12/06/14

5. การสมัมนา (SEMINAR)
• หมายถึง การที่คณะบุคคลกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งเข้าร่วมประชุมกัน โดย
การนำาของผู้เชยี่วชาญ หรือผู้รู้ในลักษณะที่แต่ละคนหันหน้าเข้า
มาปรึกษาหารือกัน หรือเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นในเรื่องที่
จะมุ่งพิจารณากันโดยเฉพาะ โดยการนำาเอาประสบการณ์เดิมมาส
ร้างเป็นแนวปฏิบัติใหม่จัดได้ว่าเป็นการฝึกอบรมประเภทหนึ่ง
เป็นการเพิ่มพูนความรู้แก่ผู้ร่วมสัมมนา เพื่อให้สามารถปฏิบัติงาน
ในหน้าที่ของตนอย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น หรือเพื่อเป็นการ
เตรียมตัวให้ก้าวหน้าเหมาะสมกับตำาแหน่งที่มีความรับผิดชอบ
(ทัศนีย์ วิศาลเวชกิจ,2524,หน้า 1)
การสมัมนาเป็นเทคนิคอย่างหนึ่งของการฝึกอบรม ทั้งการฝึก
อบรมและการสัมมนานี้มีความคล้ายคลึงกันมาก แต่ก็มีความแตก
ต่างกันด้วยตรงที่การสัมมนามีลักษณะเหมือนการประชุมประเภท
หนึ่ง จะมกีารจัดประชุมกันภายในห้องประชุม แลกเปลี่ยนความ
boonlua 12/06/14

6. ขั้นตอนการฝึกอบรมกับการสัมมนา
•การสัมมนาจะมีการจัดเตรียมขั้นตอนที่ยุ่งยากกว่าการ
จัดฝึกอบรม ทั้งการกำาหนดหัวข้อ เลือกสถานที่ จัด
เตรียมสถานที่ วนั เวลา หรือแม้กระทงั่การเฟน้หาตวั
วิทยากรผู้บรรยายในงานก็ตามจะต้องคัดเลือกบุคคล
ทมีี่ความรู้ ความสามารถสงู สามารถควบคมุการ
สมัมนาได้จนลุล่วง เพราะการจัดสัมมนาจะมีความ
เป็นทางการ ดูเป็นราชการมากกว่าการจัดฝึก
อบรม ส่วนการจัดฝึกอบรมนนั้ก็มีความเปน็ทางการ
แตไ่ม่มากเท่าการสัมมนา ไม่จำาเป็นตอ้งมีพธิีรีตอง
มากนัก แตก่็ยังคงมีความเป็นระบบระเบียบอยู่บ้าง
boonlua 12/06/14

7. บุคคลากรที่เข้าร่วมการฝึกอบรมกับเข้า
ร่วมการสัมมนา
•บคุคลทเี่ข้าร่วมการสมัมนาจะเปน็บุคคลทมีี่คุณภาพ
ความรู้ ความสามารถ และมีประสทิธิภาพมากกว่า
บคุคลทเี่ข้าร่วมการฝึกอบรมเพราะบคุคลทเี่ข้าร่วม
การสัมมนาจะต้องเป็นบุคคลที่มีความรู้จากสาขา
ตา่งๆมารวมตวักัน
•สว่นการฝึกอบรมเปน็การรวมผู้ทมีี่ความรู้ ความ
สามารถน้อย มาฝึกเพอื่ให้มีความรู้ความสามารถ
booมnluaากยิ่งขึ้นเพอื่เกิดประสทิธิภาพในการทำางาน 12/06/14

8. การจัดการฝึกอบรมกับการจัดการการ
สัมมนา
•การสัมมนาส่วนใหญ่จะจัดขึ้นในองค์กร
ของภาครัฐบาล พวกข้าราชการ พนักงาน
ของรัฐ มกีารประชุมร่วมกัน
•ส่วนการฝึกอบรมส่วนใหญ่จะจัดขึ้นกัน
ภายในบริษัท องคก์รการค้าขายที่เน้นการ
พัฒนาบุคลากรภายในองค์กรเพื่อขยาย
booธnluaรุกิจขององค์กรของตน 12/06/14

9. การเสนอแนะ แลกเปลยี่นความคิดเห็นในการ
ฝึกอบรมกับการสัมมนา • ในการสัมมนานั้นผทูี้่เข้าร่วมการสมัมนาจะมโีอกาสเสนอแนะ
แลกเปลี่ยน ความคิดเห็นของตนเองได้มากกว่าการฝึกอบรม
เนื่องจากการสัมมนานั้นเป็นรวบรวม เอาผู้ที่มีความรู้มาประชุมกัน
เพื่อหาข้อตกลงร่วมกันต่างมีแนวคิดกันไปคนละ แบบจึงนำาเอา
ความคิดนั้นมาผสมผสาน วิเคราะห์หาเหตุผลจนหาข้อสรุปที่
แน่นอนได้
• ส่วนการฝึกอบรมนั้นผู้ที่เข้าร่วมการฝึกอบรมจะมีส่วนในการ
เสนอความคิดเห็น หรือมีข้อแลกเปลี่ยนกันได้น้อยเพราะจะมี
วิทยากรที่มีความรู้มากเป็นผู้ ดำาเนินกาอยู่แล้ว และการฝึกอบรม
เป็นเหมือนการสอนให้พัฒนาความรู้ของบุคลากรในเรื่องที่ไม่รู้
ดังนั้นเมื่อบุคลากรไม่มีความรู้มาก่อนก็จะไม่มีโอกาสที่จะนำาเสนอ
ความคิด เห็นเกี่ยวกับเรื่องที่ฝึกอบรมได้ อาจมีเพียงข้อซักถาม
เมื่อบุคคลนั้นมีข้อสงสัยในเรื่องที่เข้าฝึกอบรมในขณะ ที่วิทยากร
กำาลังฝึกอบรมอยู่ หรือในขณะที่วิทยากรฝึกอบรมเสร็จเรียบร้อย
boonlua 12/06/14

10. การพัฒนาทกัษะความรู้ ประสบการณ์
และความชำานาญของผู้เข้าร่วมการฝึก
อบรมกับการสัมมนา • การฝึกอบรมนั้นบุคลากรที่เข้ารับการฝึกอบรมนั้นเป็นบุคคลที่ยังไม่มี
ประสบการณ์ ทักษะ ความรู้ และความชำานาญในเรื่องทจี่ะเข้ารับการฝึก
อบรมมาก่อน หรืออาจเป็นผู้ที่มคีวามรู้ ทกัษะ ประสบการณ์ และความ
ชำานาญในเรื่องที่จะเข้ารับการฝึกอบรมมาบ้างแต่ไม่มากหรือไม่ชำานาญนัก
มาเข้ารับการฝึกอบรมเพอื่ใหม้คีวามรู้ มทีกัษะ มปีระสบการณ์ และมี
ประสทิธิภาพในการทำางานมากขึ้นกว่าเดิม เพื่อเพมิ่พูนความรู้ ทักษะจากที่
ไมเ่คยมมีากอ่นให้มคีวามรู้ และทกัษะความชำานาญในการทำางานเพมิ่มาก
ขึ้น และสามารถนำาไปปฏบิัติตามหน้าทขี่องตนภายในองค์กรเพื่อพัฒนา
องค์กรของตนเองได้อย่างมคีุณภาพ และมปีระสิทธิภาพสงูสุด
• โดยทกี่ารฝึกอบรมนนั้จะมผีู้ที่มคีวามรู้ ประสบการณ์ ทกัษะและความ
ชำานาญในเรื่องนั้นเป็นอย่างดีมาเป็นผู้ฝึกอบรม ส่วนการสัมมนานั้น
บุคลากรที่เข้าร่วมสมัมนานนั้เป็นผู้ทมี่ปีระสบการณ์ ความรู้เป็นอย่างดีอยู่
แล้วหลายๆบุคคล หลายสาขา ทสี่นใจในเรื่องๆเดียวกันมารวมตัวกันเพอื่ที่
จะนำาเอาความรู้ของตนเองในเรื่องนนั้ๆมาอภปิราย ปรึกษาหารือ หาข้อคิด
boonlua 12/06/14

11. การหาข้อยุติ วธิีการการพัฒนา การ
แก้ไขปัญหาของผู้เข้าฝึกอบรมกับการ
• ในขณะที่การฝึกอบรมนั้นบุคลากรไม่จำาเป็นต้องมีความรู้ หสรือัมมนา
ประสบการณ์ในเรื่องนั้นมาก่อน หรือมีความรู้ในเรื่องนั้นเพียงน้อย
นิดก็ได้ เพราะว่าถ้าบุคลากรในองค์กรมีความรู้ ความสามารถใน
เรื่องนั้นเป็นอย่างดีแล้วก็ไม่มีความจำาเป็นที่จะต้องมีการฝึกอบรม
บุคลากรเกิดขึ้นภายในองค์กร ส่วนการสัมมนานั้นมีความจำาเป็น
อย่างยิ่งที่ผู้เข้าร่วมการสัมมนานั้นต้องมีความรู้ในเรื่องที่จะนำามา
สมัมนานั้นเป็นอย่างดี เพราะจะนำาเอาความคิดเห็นที่เด่นๆมา
รวบรวม และสรุป เพื่อที่การสัมมนานั้นถึงจะบรรลุวัตถุประสงค์ตาม
ที่ได้วางไว้
• การสัมมนาเป็นการรวบรวมผู้ที่มีความรู้และผู้ที่เกี่ยวข้องในทุกๆ
สาขามารวมตัวกันเพื่อหาข้อสรุป ข้อยุติ หาทางแก้ปัญหา อาจมีการ
boonlua 12/06/14
แบ่งกลุ่มเพื่อพิจารณาแก้ไขปัญหา มีลักษณะเน้นเพื่อการแลก

12. วัตถปุระสงค์ของผู้เข้าร่วมรับการฝึกอบรม
กับผู้เข้าร่วมสัมมนา
• วัตถุประสงค์ของการฝึกอบรมจะมุ่งไปที่การเปลี่ยนแปลง
พฤติกรรมของผู้เข้ารับ การอบรมเป็นหลักให้มีพฤติกรรมไปใน
ทางที่ดีขึ้น
• ส่วนการสัมมนาเป็นเพียงการเข้าร่วมเพื่อหาแนวทางในการ
ตัดสินใจหรือกำาหนด นโยบายในการแก้ปัญหาเพียงเท่านั้นไม่ได้
มีผลทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลง พฤติกรรมของผทูี้่เข้าร่วมการ
สมัมนาหลังจากการสัมมนาแล้วแต่เพียงอย่างใด หรือถ้าจะมีผู้ใด
ที่เกิดกาเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมหลังจากการสมัมนาก็ไม่ เป็นไร
เพราะไม่ได้เป็นวัตถุประสงค์หลักของการจัดสมัมนา แต่ถ้าหลัง
จากการสัมมนาจะมีการนำาเอาผลของการสัมมนานั้นไปดำาเนิน
การอย่างไร ต่อไปก็ขึ้นอยู่กับวิจารณญาณของผู้ที่ต้องการนำาผล
boonlua 12/06/14

13. การฝึกปฎิบัติในการฝึกอบรมกับการ
สัมมนา
•การฝึกอบรมอาจมีทั้งการฝึกอบรมด้วยทฤษฎี
หรือบางครั้งการฝึกอบรมก็มแีบบที่ เป็นการ
ปฏิบัติด้วย
•แต่ในด้านของการสัมมนานั้นไม่มีการสัมมนา
โดยการปฏิบัติ ส่วนใหญ่จะเป็นการระดมสมอง
กันอยู่ภายในห้องประชุมสัมมนาเพื่อหาข้อยุติ
ของ การสัมมนามากกว่า boonlua 12/06/14

14. ผลลัพธ์ของการฝึกอบรมกับการสัมนา
• การสัมมนาไม่ได้เน้นผลลัพธ์ที่ได้ออกมาจะต้องมีการ
เปลยี่นแปลงในด้านการเจริญเติบโต ขยายการผลิตหรือขยาย
งานในด้านต่างๆขององค์กรในทันทีหลังจากที่มีการสัมมนา
แล้ว แต่จะมีการนำาเอาวิธแีก้ปัญหาที่ได้จากการสัมมนามาใช้
พัฒนาองค์กรอีกทีหนึ่งหรือไม่นั้นก็ขึ้นอยู่กับว่าจะมีผู้นำาเอามา
ใช้หรือไม่
• แต่การฝึกอบรมเน้นผลลัพธ์ที่ได้ออกมานั้นเพื่อความอยู่รอด
ขององค์กรเสียมากกว่า เพราะปัจจุบันมีการแข่งขันกันระหว่าง
องค์กรกันเป็นอย่างมาก การฝึกอบรมจะช่วยให้องค์กรมีความ
แข็งแรง เจริญเติบโตมีการขยายการผลิต การขายและการ
ขยายงานด้านต่างๆ (สมคิด บางโม,2539,หน้า15) และการฝกึ
อบรมจะเห็นผลของการเปลี่ยนแปลงภายในองค์กรแบบทันที
boonlua 12/06/14

15. จุดมุ่งหมายของการฝึกอบรมและการ
สัมมนา
•การสมัมนามีจุดมงุ่หมายเพอื่แก้ปญัหาร่วมกัน (สม
พร มันตะสตูร,2525,หน้า 5)
•แต่การฝึกอบรมเป็นการแก้ปัญหาร่วมกันเหมือนกัน
แตต่า่งกันตรงทกี่ารสมัมนา เป็นการแก้ปญัหาจาก
คนกลุ่มเดียวกันโดยที่ไม่ต้องถ่ายทอดไปยังคนกลุ่ม
อนื่ อกี ถ้าจะมีการถ่ายทอดกต็่อเมื่อได้มีการเลือกนำา
เอาวิธีการทไี่ด้จากการสมัมนาไป ใช้ แตก่ารฝึก
อบรมเป็นการจัดการบริหารของผู้บริหารขององค์กร
เพอื่หาวิธีพฒันา องค์กรและหาความจำาเปน็ในการ
boonlua 12/06/14

16. ประโยชน์ที่องค์กรจะได้รับจากการฝึก
อบรมละการสัมมนา
•ประโยชน์โดยอ้อมอย่างหนึ่งที่จะได้รับจากการฝึก
อบรม คอื เกดิการความเคลอื่นไหวในหน้าทกี่าร
งานภายในองคก์ร สร้างความพร้อมแกบุ่คลากร
เพอื่การสบัเปลยี่น หมุนเวยีน โยกย้าย และการเข้า
รับตำาแหน่งใหม่
•แต่การสัมมนาประโยชน์ที่จะได้รับจากการสัมมนา
ไม่ได้เกี่ยวกับเรื่องการเลื่อนตำาแหน่งหน้าที่การงาน
booภnluaายในองค์กรพวกนเี้ลย 12/06/14

17. ปัญหาที่เกิดขึ้นในการจัดสัมมนาและการ
•ปัญหาทจี่ะเกิดขึ้นในการจัดสมัมนา คจอืัด กกาารรฝเกึกดิอบรม
ปัญหาการขัดแย้งกันในด้านความคิดเห็นที่ไม่ตรง
กันเพราะการสัมมนาต่างก็รวบรวมผู้ที่มีความรู้กว้าง
ขวางมากมายมารวมอยู่ด้วยกัน
•แต่การฝึกอบรมจะเกิดปัญหาเหล่านี้น้อยมาก
เนื่องจากการฝึกอบรมบุคลากรแทบจะไม่ต้องออก
ความคดิเห็นใดๆ อาจจะมีบ้างแตก่็น้อยมากทจี่ะเกิด
การขัดแย้งกนัเกิดขึ้นภายในกลมุ่ ดังนั้นการฝึก
boonอluaบรมจึงไม่มีปัญหาเกยี่วกับเรื่องนี้12/06/14

18. ความสมัครใจ
•ผู้ที่เข้าร่วมการฝึกอบรมนั้นมีความจำาเป็นต้องเข้ารับ
การฝึกอบรมในแนวบงัคบั โดยทอี่งคก์รนั้นจะจัด
บังคับให้บุคลากรคนใดเข้ารับการฝึกอบรมเพื่อ
พฒันาศักยภาพของบุคลากรให้เพมิ่มากขึ้น มี
ประสทิธิภาพมากขึ้น เพอื่ที่จะได้ปฏิบตังิานในหน้าที่
ที่ตนเองรับผิดชอบได้ดีที่สุด
•ผู้ที่เข้ารับการสัมมนานั้นไม่ได้มีการบังคับแต่
เปน็การสมัครใจของผู้เข้าร่วมสัมมนานั้นเอง
ทั้งหมดนั้นขึ้นอยู่กับความสนใจของผู้ที่ต้องการเข้า
ร่วมการสัมมนา ว่าในการสมัมนาครั้งนั้นเป็นเรื่องที่
boonlua 12/06/14

19. ผู้เข้าร่วมสว่นใหญ่อยู่ในระดับ ?
•ผู้ที่เข้าร่วมสัมมนาส่วนใหญ่จะเป็นบุคคลใน
ระดับผู้บริหารขององค์กร
•แต่ในการฝึกอบรมส่วนใหญ่แล้วผู้ที่เข้ารับการ
ฝึกอบรมจะเป็นบุคลากรที่ทำาหน้าที่ต่างๆ
ภายในองค์นั้นๆ หรือพนักงานบริษัทนั่นเอง
boonlua 12/06/14

20. ความเหมือน
•อย่างไรกต็ามทงั้การฝึกอบรม และการสัมมนานั้น
ตา่งก็จัดขึ้นเพอื่อบรม ฝึกฝน แนะนำา เสนอสาระที่
น่ารู้ ทนัสมัย และเหมาะสมกับสถานการณ์ เพี่อแก้
ปญัหาที่เกิดขึ้นภายในองคก์ร เพื่อทอี่งค์กรนนั้จะได้
มีบุคลากรทมีี่คณุภาพ และมีศักยภาพ มีการทำางานที่
มีประสิทธิภาพ บุคลากรทกุคนในองค์กรเปน็ผู้ทมีี่
ประสทิธิภาพในการทำางาน เปน็การส่งเสริมความ
กา้วหน้าในหน้าทกี่ารงานของตนเองในทางออ้ม
และพัฒนาองค์กรของตนให้มีเจริญก้าวหน้ายิ่งๆขึ้น
boonlua 12/06/14

21. สรุปความหมายตามหลักวิชาการได้มีผู้รู้
อธิบายความหมายของสัมมนา
•จากความหมายของการสมัมนาดังกล่าวมาข้างตน้
จะเห็นได้ว่า เปน็ทั้งรูปแบบของการประชมุร่วมกัน
ของคณะบุคคลและเป็นกระบวนการจัดกิจกรรมการ
เรียนการสอนรูปแบบหนึ่ง ในการจัดการศึกษาระดับ
สงู ซึ่งไม่ว่าจะเปน็ความหมายในทศันะใด ลักษณะ
สำาคญัยิ่งของการสมัมนาคอื กระบวนการเรียนรู้หรือ
การแกปั้ญหา โดยอาศัยกระบวนการกลมุ่ (Group
Process) เป็นสำาคัญ

22. HOME WORK (LESSON:1)
1) การพัฒนาองค์กร ,การฝึกอบรม และการสมัมนา มีวัฒถุ
ประสงค์สำาคัญอะไรบ้าง จงอธิบาย ?
2) หน่วยงานของรัฐหรือบริษัทต่างๆจัดการฝึกอบรมกันเสมอ
เพราะเหตุใด จงอธบิาย?
3) การปฏิบัติงานทุกอย่างย่อมมีปัญหา จงอธิบายถึงปัญหาของ
การฝึกอบรม และการสัมมนาว่ามีอะไรบ้างและจะส่งผลกระทบ
อย่างไรบ้าง?
boonlua 12/06/14