4. 1 4
Thiếu niên (11 - 15) là giai đoạn
có rất nhiều sự thay đổi và biến động
Giai đoạn tuổi thiếu niên thường được gắn
với những cách gọi như "tuổi bất trị“, “thời kì nổi loạn”,
“khủng hoảng tuổi thiếu niên”
5. 1 5
Trong đó
Có những cảm xúc kì lạ xảy ra
mà ta gọi là Rung cảm giới tính
đối với bạn khác giới hoặc “cùng giới”
8. 1 8
Tình cảm sâu sắc, đa dạng hơn trước
Bắt đầu xuất hiện xúc cảm giới tính mới lạ
với những biểu hiện phong phú và phức tạp
như quan tâm, ưa thích lẫn nhau,…
9. 1 9
VD: Khi còn nhỏ, các em
thường chơi chung nhưng
khi dần lớn lên bắt đầu có
sự phân hóa. Các em có ý
thức
về giới tính cũng như dành
nhiều suy nghĩ hơn đối với
những bạn khác giới.
10. 1 10
Trong quan hệ giao tiếp với bạn khác giới, lần đầu tiên
cảm thấy bối rối, xao xuyến, ngỡ ngàng.
Vì thế, đối mặt với sự bỡ ngỡ này các em thường có
những hành động lạ lùng nhằm che dấu những
rung cảm mới lạ này bằng những cử chỉ, hành vi, thái độ
tỏ ra bông đùa, suồng sã, nói lãng sang chuyện khác
hoặc nặng hơn…
11. 1 11
VD:
• Các em nam thường hay giỡn cợt, trêu ghẹo, giấu cặp, giấu giày,
nắm tóc, xô đẩy,… Và đôi khi khiến các em gái rất bực , không hài lòng
với những hành vi như thế.
• Các em nữ bắt đầu biết giữ gìn, quan tâm về ngoại hình mình
12. 1 12
Càng về sau, càng có sự thay đổi về hành động
• Với nam giới, vì muốn được bạn khác giới
chú ý và ưa thích đến mình nên những cử chỉ này càng
“kín đáo” và “thận trọng” hơn.
• Với nữ giới, càng có sự thay đổi nhiều về trang phục, tính
cách, giao tiếp cũng như suy nghĩ
13. 1 13
VD: Các cô gái rất quan tâm đến bản thân: thích ngắm mình trong gương,
thích đồ trang sức, mỹ phẩm, quần áo mốt mới, thích làm dáng, ..
Dễ xúc động khi đọc sách về những mối tình say mê, thích xem phim về tình yêu
khi đọc, xem thường quan tâm các nhân vật xem họ làm quen như thế nào ?!
Thể hiện tình cảm yêu thương ra sao ?!. Có cảm giác đồng cảm với các nhân vật
phim, trong truyện và hay ao ước, tưởng tượng giống như vậy..
15. 1 15
Tình huống thứ 1:
Vy là một học sinh xuất sắc nhiều năm liền của lớp. Nhưng những năm cuối
cấp 2, bạn ấy không dành nhiều thời gian để học tập nữa mà dành thời gian
để theo dõi phim truyền hình. Thấy thế, mẹ Vy hết sức lo lắng và đã quyết
định cấm k cho xem TV nữa để có thời gian ôn thi .
Theo các bạn, Vy làm vậy là đúng hay sai, mẹ bạn ấy có nên hành động
như vậy không? Nếu không, mẹ bạn ấy phải xử lí ra sao cho hợp lí?
16. 1 16
Những rung cảm của giới tính thường chứa đựng nhiều tâm trạng phức tạp :
nhớ nhung, thẹn thùng, buồn vui, khao khát một cái nhìn trìu mến, một lời nói dịu dà
một cử chỉ quan tâm, nhưng lại e ngại, run sợ trước lời tỏ tình của bạn khác giới,
bởi chính bản thân thiếu niên
Tuy hành vi bên ngoài có khác nhau nhưng nhìn chung các em đều có hiện tượng
tâm lí giống nhau là các em chú ý nhiều đến bạn khác giới, mong bạn khác giới
chú ý đến mình và ưa thích mình
KẾT LUẬN 1
18. 1 18
Ở tuổi thiếu niên (11-15), những xúc cảm mà các em có là trong sáng
hồn nhiên là động lực giúp các em tự hoàn thiện bản thân, hoàn thiện
nhân cách toàn diện để các em có được một tuổi thơ, một kỉ niệm
trọn vẹn cả về mặt thể chất lẫn tinh thần, giúp các em có được
kinh nghiệm khi lớn lên hơn trong cuộc sống.
19. 1 19
Nhưng không phải tất cả các thiếu niên đều có rung cảm như vậy.
Một số em bị cuốn hút vào con đường “yêu đương”.
Nhiều khi các em cũng không hiểu rõ tình cảm của mình
và có những ảnh hưởng đến kết quả học tập, có khả năng
gây hại đến suy nghĩ, nhân cách và hành vi của các em mai sau
21. 1 21
Tình huống thứ 2:
Ân là một bạn nữ có ngoại hình xinh xắn, học khá. Nghĩa là một bạn nam
điển trai, giỏi thể thao và rất hài hước. Từ lâu, Ân đã có cảm tình với bạn
Nghĩa khác lớp với mình và cuối cùng đã quyết định viết thử tỏ tình.
Được Nghĩa đồng ý, cả 2 cặp với nhau. Một thời gian sau, Ân theo Nghĩa
đi chơi ở nhiều nơi, xao lãng học tập, thường xuyên nghỉ học. Thầy Hồng
chủ nhiệm lớp Ân thấy vậy nên khuyên Ân không nên tiếp tục nữa. Ân không
nghe mà còn cãi lại: “Thầy thì biết cái gì chứ, lại định giáo lý tôi hay sao”.
Theo các bạn, là một người giáo viên, chúng ta sẽ xử lí tình huống này
như thế nào?
22. 1 22
KẾT LUẬN 2
Tình bạn khác giới ở thiếu niên có thể lệch lạc, không đúng mực dễ đi đến chỗ
đua đòi, xao lãng trong học tập và công việc.
Người làm giáo dục phải thận trọng, tế nhị, khéo léo khi giải quyết vấn đề.
• Cần phải có biện pháp giáo dục giới tính hợp lí khi các em băn khoăn lo lắng
trước sự biến đổi tâm sinh lí.
• Cần uốn nắn tình bạn giữa nam và nữ ở lứa tuổi này thật lành mạnh,
trong sáng và nó là động lực để giúp nhau trong học tập, trong tu dưỡng.
• Không nên can thiệp thô bạo, dùng các biện pháp bạo lực, áp đặt đối với các em…