Presentación empregada no obradoiro "O ceo é para tod@s" do Fórum Metropolitano.

1. O ceo é para tod@s
Superlúas?

2. A Lúa
Masa: 7,34∙1022
kg
Diámetro: 3474 km
Distancia á Terra: entre 356 e 407 mil km
Gregory H. Revera. Fonte: Wikipedia.

3. A Terra e a Lúa a escala (en tamaño e distancia).
Imaxe: adaptado de Melikamp para wikipedia, CC BY­SA 3.0

4. Imaxe: NASA Scientific Visualization Studio

5. Para o sistema visual humano non só é importante o tamaño das cousas, senón
tamén a distancia á cal se atopan. Os dous parámetros poden relacionarse a
través do tamaño angular, o ángulo que forman os extremos dun obxecto
vistos desde o noso ollo.
Segundo sinxelas regras trigonométricas, o ángulo que corresponde ao esquema
da figura é
=2 arctan (d/2D)δ
Imaxe: Sriram.aeropsn, CC BY­SA 3.0. Fonte: wikipedia

6. A distancia media da Terra ao Sol é de 150 millóns de quilómetros (D). O
diámetro do Sol é de 1,4 millóns de quilómetros (d). Metendo eses valores na
fórmula =2 arctan (d/2D) obtemos que o tamaño angular do Sol é 0,5348º, é δ
dicir, 32 minutos de arco.
Imaxe: adaptada de Sriram.aeropsn. Dominio público. Fonte: wikipedia.

7. A distancia media entre a Terra e a Lúa é de 384000 quilómetros (D). O
diámetro da Lúa son 3474 quilómetros (d). Metendo eses valores na fórmula
=2 arctan ?(d/2D) obtemos que o tamaño angular da Lúa é 0,5183º, é dicir, 31 δ
minutos de arco. A Lúa e o Sol teñen para nós tamaños parecidos, porque aínda
que a Lúa é 400 veces máis pequena, tamén está 400 veces máis perto.
Imaxe: adaptada de Sriram.aeropsn. Dominio público. Fonte: wikipedia.

8. Imaxe: diagrama de Ángel R. López­Sánchez para un artigo en Naukas. Imaxe da Lúa: Paco Bellido.
Mais a órbita lunar non debuxa unha circunferencia, senón unha elipse, así que a
distancia real da Lúa á Terra non é sempre a mesma. Oscila entre un valor máximo,
no apoxeo, e un valor mínimo, no perixeo. O rango de distancias móvese entre
356400 e 406700 km, e en consecuencia os tamaños angulares entre 0,5584º (33,5
minutos de arco) e 0,4894º (29,36 minutos de arco). A Lúa no perixeo máis próximo
é un 14% máis grande que a Lúa no apoxeo máis afastado.

9. Imaxe: sitio web lovethenightsky.com
Se estiramos o brazo por completo, co grosor do
dedo pequeno levantado cubrimos un arco de 1º
(60 minutos). Polo tanto, coa metade do dedo
pequeno (e o brazo estirado) podemos tapar, máis
ou menos, unha Lúa Chea.
A diferenza entre a Lúa máis grande e a Lúa máis
pequena son 4 minutos de arco, ou sexa, a
quinceava parte do grosor do dedo pequeno
cando temos o brazo estirado. Esa é a diferenza
que hai entre as Lúas de tamaños extremos. E a
maioría das Lúas non están nesas posicións
extremas.

10. O noso sistema visual recoñece
estruturas cun tamaño arredor de
1 minuto de arco. Sería factíbel,
mais non sempre fácil, recoñecer
a diferenza de tamaño entre
unha Lúa e outra se as tivésemos
ás dúas xuntas ao mesmo tempo,
mais non entre momentos
diferentes: non temos memoria
para os tamaños, non xa entre un
mes e outro, nin sequera cunhas
horas de diferenza. Sen ir máis
lonxe, poderías asegurar se estas
Lúas son máis grandes ou máis
pequenas que a que apareceu na
diapositiva 2?
Imaxe: Tomruen para wikipedia, CC BY­SA 3.0