1. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 1
KUMPULAN KHUTBAH BAHASA JAWA
Dengan bahasa yang sederhana dan mudah
untuk difahami masyarakat umum
=============================
Oleh :
Dr. Agus Yasin, M.Pd.I
Ponorogo Jawa Timur
2020
3. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 3
،هللا كتاباحلديث أصدق فإن ،بعد أماهدي اهلدي وخريهللا رسولصلهللا ى.وسلم عليه
Poro hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah.
Insyaallah, dinten ahad utowo jing emben, kulo lan panjenengan sami
bade melebet eng wulan suci ramadhan, bahkan sebagian kelompok sampun
ngelaksanaaken siyam wonten dinten sabtu benjing.
Wonten eng jum’at kepungkur, khotib sampun ngimutaken, bilih kulo lan
panjenengan sami kedah mempersiapaken diri dalam menghadapi wulan suci
ramadhan, baik secara lahir maupun batin. Wonten eng kesempatan meniko
khotib teseh bade nambahaken utowo negasaken maleh terkait kesiapan kulo
lan penjenengan sami. Sebab kesiapan kito meniko sangat menentukan apakah
siyam kito mangke sahe nopo mboten.
Hal engkang sangat penting, dalam rangka menghadapi bulan suci
ramadhan enggeh meniko, anggapan kito utowo angen-angen kito marang
pentinge wulan suci ramadhan. Bileh kito menganggap bulan suci ramadhan
meniko sesuatu engkang agung lan mulyo, pasti kulo lan panjenengan sami,
bener-bener tenanan kanti serius anggenipun ngadepi wulan suci ramadhan,
anangeng sebalik e, bileh menurut kito bulan suci ramadhan meniko boten
gadahi keistimewaan ataupun keluwihan, kito bakal ngadepine kalian biasa-biasa
kimawon. Kados umpami kito bade kedatengan presiden, kito sedoyo ngertos
bileh presiden meniko tiang engkang sangat mulyo lan terhormat, sampun tamtu,
kito anggen e pun nerimo presiden meniko kanti persiapan engkang sahe, lan
maksimal. Nopo-nopo kimawon kito persiapaken, sebab kedatangan presiden
meniko merupakan kebanggaan lan kehormatan dateng kito sedoyo. Anangeng,
umpami kito menganggap, presiden meniko, tiang engkang boten penting lan
biasa-biasa mawon, berarti persiapan kito nggeh biasa-biasa kimawon.
Poro Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah
Dalam menghadapi wulan suci ramadhan, kito kedah memiliki raos
seneng lan bungah kalian semangat engkang tinggi, sanes kalian sedih utowo
aras-arasen. Sebab Allah swt. Wonten eng bulan ramadhan meniko sedang
ngobral pahala, ngobral berkah, ngobral sedoyo kesahenan. Anangeng sedoyo
4. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 4
meniko kedah kito pundut, seng sopo wonge kerso, berarti bakal dados tiang
engkang beruntung.
Poro hadirin, kito boten sah kuwatir, bileh siyam meniko saget
mengganggu kesehatan kito. Justru sampun dibukti a ken kalian para dokter
engkang ahli, bileh siyam meniko saget nyehataken bahkan saget ngobati
beberapa penyakit dengan seizin Allah swt. Kulo contohaken salah setunggal e
pun dokter terkenal sangkeng Amerika, enggeh meniko dr.Alexius Karl, seorang
ahli bedah lan psikiater sekaligus peraih nobel untuk bidang kedokteran,
ngendikan e pun mekaten, bahwa salah satu cara paling ampuh dalam
menyehatkan fungsi makanan enggeh meniko kalian siyam. Niki, dikutip
sangking majalah al-Wa’yu al-Islami, ramadhan 1430. Terbitan kementrian waqaf
dan Agama Kuwait. Maksut e pun enggeh meniko, kalian siyam, madaran kito
saget istirahat sangkeng mencerna makanan. Ibarat sebuah mesin, lek boten di
uripne kalian terus-terusan bakal luweh awet tur boten gampang rusak ketimbang
mesin engkang diurep ne terus-terusan.
Poro hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah.
Sak lajengipun, perkawes engkang penting maleh, engkang kedah kito
persiapaken dalam menghadapi wulan suci ramadhan enggeh meniko resik-
resik. Maksut e pun resik-resik ati kito sangking sedoyo nopo ki mawon engkang
boten sahe, utawi engkang boten dipun kersa aken mareng Allah swt. Sebab
kotore ati meniko saget mengganggu siyam kito, lan saget nyebab a ken kurang
sampurnane siyam kito. Sebalik e, kito kedah ngatah-ngatah a ken amal
kesahenan. Sehinggo naliko kito sampun mlebet wulan suci ramadhan kito
sampun gadahi persiapan lan sampun mulai terbiasa kalian amalan-amalan
engkang soleh. Contoh e pun enggeh meniko sifat saling memaafkan, tegese
aweh ngapuro. Wong seng gampang aweh ngapuro marang lintune, menurut
Imam Ibnu Katsir wonten eng tafsir e pun, memiliki tiga keutamaan:
Engkang sepindah, kados ngendikan e pun Rasulullah saw:
َادَز اَمَو ٍالَم ْنِم ٌةَقَدَص ْتَصَقَن اَماًدْبَع ُهاَّللُهاَّلل ُهَعَفَر هالِإ ِهَِّلل ٌدََحأ َاضعَوَت اَمَو اًّزِع هالِإ ٍوْفَعِب
5. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 5
Engkang artos e pun: “Boten wonten bondo engkang susut krono sodaqoh, Allah
swt. Bakal nambah kemulyanan marang wong seng seneng aweh ngapuro, lan
Allah swt. bakal ngangkat derajat e pun wong seng tawadhu’ tegese rendah hati,
utowo boten sombong. (HR. Muslim)
Kapeng kaleh e pun enggeh meniko bakal di damela ken bangunan wonten
surgo. Kados disebuta ken wonten salah setunggal e pun hadits:
هرَس ْنَمَرْشُي ْنَأ ُهٌناَبني ُهَل َفُهَمَلَظ ْنهمَع ُفْعَيْلَف ، ٌاتَجَرَد ُهَل َعَفْرُت ْنَأَو ،
Engkang artos e pun, seng sopo wonge pengen digawekne bangunan wonten
surgo, lan pengen di duwurne derajate, piambak e pun kedah gampang aweh
ngapura senajano marang wong seng gawe aniyoyo utowo nyakiti. (HR.
Hakim).
Kapeng tigo, keutamaan wong seng gampang aweh ngapuro enggeh meniko
digampang a k en anggenipun mlebet surgo.
كمِبر إىل اوهلم ِالناس عن العافون أين ٍمناد ينادى ِالقيامة ُيوم كانإذاٌّوحق كمَأجور اووخذ
ٍمسلُم ِلكلَي أن عفا إذاَةاجلن َدخل
Nalikane kiamat mangke, wonten suworo engkang nyelok, endi wong-wong
seng seneng aweh ngapuro marang liane, rene o marang pangeranmu, lan
jupuk o pahalamu. Bileh mlebu surgo iku wes dadi hak e tiap-tiap muslim seng
seneng aweh ngapuro.
Poro hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah
Akhir e pun, monggo, kito sami-sami nyiap a ken diri kito masing-masing, anggen
e pun memasuki wulan suci ramadhan tahun meniko. Sehinggo kita bakal
termasuk tiang engkang beruntung. Amin ….
هذا قويل أقولفأستغاملس لسائرو لكمو يل العظيم هللا فرذن كلمن لمنيفاستغ ،بفروهو إنه ه
الغالرحي فور.م
6. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 6
MENGAMBIL HIKMAH DARI PERISTIWA ISRA’ MI’RAJ
Jum’at, 8 Mei 2015
يهده من ،أعمالنا وسيئات أنفسنا شرور من ابهلل ونعوذ ،ونستغفره ونستعينه حنمده ،هلل احلمد إن
مضل فال هللال هادي فال يضلل ومن ،لهإالهللا إله ال أن أشهد ،هأشهدو ،له يكرش ال وحده
يف وجاهد لألمة ونصح األمانة أدىو الرسالة بلغ ،وحبيبه وخليله ونبيه ،لهوورس عبده حممدا أن
.اليقني أاته حىت هللا سبيل
وصل ،ينراآلخ يف حممد على وسلم وصل ،لنيواأل يف حممد على وسلم صل فاللهمعلى وسلم
املأل يف حممدوعل .الدين يوم إىل األعلىاي ،ارراألب أتباعهو ،األخيار أصحابهو ،األطهار آله ى
.العاملني رب
َنَٰحۡبُسََِٓي
ذ
ٱَّلََِهِدۡبعِبََٰى ۡۡسأۦََ
ٗ
لَۡلََِنمََِدِج ۡسم
ۡ
ٱلََِامر
ۡ
ٱۡلَََلِإَِدِج ۡسم
ۡ
ٱلَاص
ۡ
ق
ۡ
ٱۡلَِي
ذ
ٱَّلََُلۡواَحن
ۡ
كرَٰبۥَ
َيِ
ُ
ُِنلَُهۥََ
ٓ
انِتَٰايَء ِۡنمََُه
ذ
نِإۥََو
ُ
هَُيعِم ذٱلسََُي ِص
ۡ
ٱۡلَ١َ
وآله عليه هللا صلى هللا رسول سيدان هدي اهلدي وخري هللا كتاباحلديث أصدق فإن بعد أما
.وسلم
Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah.
Sampun dados tradisi umat islam wonten eng beberapa tempat, bileh tiap-tiap
hari besar islam kados maulid nabi, isro’-mi’raj dipun peringati wonten eng
tempat-tempat ibadah, lembaga-lembaga pendidikan, baik secara sederhana
7. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 7
maupun meriah. Nopo alasanipun dinten-dinten meniko dipun peringati…?
Amargi dinten-dinten meniko sangat penting bagi umat islam. Memperingati
berarti ngelekne lan berarti benerne lan ngelurusne.
Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah.
Anangeng boten kalah penting juga, bileh hasil sangking peringatan-peringatan
meniko direalisasikan, dipun nyatakne lan dipun terapne wonten eng sedoyo
polah lan prilaku kito saben dinten. Maksute pun, sak bibare peringatan-
peringatan nikulah engkah penting, kedah wonten perubahan lan peningkatan
dalam hal keberagamaan, baik niku dalam rangka ngibadah marang Allah
maupun dalam menjalin hubungan bermasyarakat.
Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah
Terkait peristiwa isra’-mi’raj, kulo lan panjenengan sami, kedah mundut pelajaran
(hikmah) lan ampun nganggep bahwa peristiwa meniko hanya peristiwa
hubungan antara Allah lan hambanepun kimawon tegese rasul. Sak ora-orane
wonten 4 hikmah engkang saget kito pundut sangking peristiwa isra’mi’raj
meniko.
Pertama, isro’ engkang artosipun perjalanan sangking masjidil haram (makkah)
menuju masjidil aqsha, palestina. Sangking masjid ke masjid, dimana merupakn
simbol keberagamaan bagi umat islam. Wonten eng masjidil haram palestina
meniko, Rasulullah sempat ninda’aken shalat berjama’ah kalian para nabi-nabi
lintunepun. Poro jama’ah rahimkumullah, padahal, sangat memugkinkan bagi
Allah, bahwa wonten eng dalu meniko Rasulullah saw. budal sangking masjidil
haram langsung menuju sidratul muntaha. Niki artosipun, umpami kita damel
garis hubungan, adalah hubungan manusia dengan manusia. Lan kenyataane,
masalah agomo meniko boten sekedar hubungan hamba marang seng kwoso
kimawon, kados shalat, poso, haji dll, anangeng termasuk juga hubungan hamba
marang hamba lintunepun. Menjalin hubungan antara masyarakat kalian
harmonis, damai, merupakan wujud dari kelurusann dalam beragama.
Kedua, sak sampunepun ngelakoni perjalanan isra’, Rasulullah saw. nerusaken
perjalan sangking masjidil aqsha menuju sidratul muntaha, bertemu sang khaliq
Allah Rabbul ‘Alamin secara langsung. Peristiwa meniko boten mungkin terjadi
8. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 8
bagi hamba-hamba lintunepun, hal meniko namung special bagi Rasulullah saw.
makna sangking mi’raj meniko bahwa seorang hamba kedah gegadahi
kedekatan marang Allah swt. sehingga saget terlepas sangking jebakan-jebakan
materialis lan duniawi, engkang bersifat semu, lan sementara.
Hikmah Ketiga, bahwa pertemuan secara langsung antara habib yoiku Allah swt.
lan al-mahbub yoiku Rasulullah, merupakan pengalaman spiritual engkang boten
saget dijelasaken. Niki terbukti bahwa ketika rasulullah ditanya sahabat tentang
wujud dan keadaan Allah, rasulullah boten saget jelasaken. Engkang menjadi
catatan kito, meskipun Rasulullah mengalami kebahagiaan engkang dahsyat,
anangeng piamba epun teseh purun wangsul teng alam dunyo, kanggo bimbing
umatepun. Rasulullah boten purun kebahagiaan meniko namung kaggo
piamba’e, akan tetapi juga kanggo umatepun. Pelajaran engakng berharga
enggeh meniko, kito sebagai makluk sosial bermasyarakat, sengsoro kedah di
songgo sareng-sareng, sejahtera kedah dipun raosaken sareng-sareng.
Engkang nomer sekawan, naliko mi’raj meniko, rasulullah nerimo perintah shalat
secara langsung tanpa perantara. Kados engkang kito maklumi bersama, bahwa
solat niku tiange agomo, tiang niku berarti pokok. Anangeng boten kalah pentinge
juga, bagaimana nilai-nilai engkang terkandung dalam solat meniko kito
terapaken dalam kehidupan sehari-hari. Takbir Allahu Akbar misale pun,
mengandung makna bahwa selain Allah niku kecil, sehinggo kito kedah gadahi
sifat tawadhu utawi boten sombong. Arah naliko solat yoiku ngadep kiblat,
artosipun kito kedah bersatu dalam mencapai sebuah tujuan, pakaian naliko solat
boten perlu engkang mewah, seng penting suci lan nutupi aurat, berarti dalam
kehidupan sehari-hari kito kedah berprinsip sederhana. Naliko solat berjama’ah,
makmum kedah nurut marang imam, neng sebagai imam wajib bertanggung
jawab terhadap urusan sof e makmum. Subhanallah, katah sanget nilai-nilai yang
terkandung dalam solat meniko, engkang saget diterapaken dalam kehidupan
sehari-hari. Kesimpulane, kito kersane boten rugi lan sio-sio anggenipun centak-
centuk saben dinten e, bararti kedah dadosaken nilai-nilai solat meniko, selalu
ada dalam tiap-tiap prilaku kito. Naliko matur, berarti wonten nilai solate, naliko
19. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 19
َنَٰحۡبُسََِٓي
ذ
ٱَّلََِهِدۡبعِبََٰى ۡۡسأۦََ
ٗ
لَۡلََِنمََ
ۡ
ٱلَِدِج ۡسمََِامر
ۡ
ٱۡلَََلِإَِدِج ۡسم
ۡ
ٱلَاص
ۡ
ق
ۡ
ٱۡلَِي
ذ
ٱَّلََُلۡواَحن
ۡ
كرَٰبۥََُهيِ
ُ
ُِنلۥََِۡنم
َُه
ذ
نِإَ
ٓ
انِتَٰايءۥََو
ُ
هَُيعِم ذٱلسََِص
ۡ
ٱۡلَُيَ١َ
وآله عليه هللا صلى هللا رسول سيدان هدي اهلدي وخري هللا كتاباحلديث أصدق فإن بعد أما
.وسلم
Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah.
Monggo kita sareng-sareng ningkataken derajat takwa kita marang Allah saw.
Kanti ngelaksanaaken perintah-perintahipun, terutama engkang wajib lan dipun
sempurnaaken kalian amal engkah sunnah. Lajeng takwa meniko enggeh kanti
ninggalaken sedoyo laranganepun Allah swt. Sangking larangan engkang alit
dugi larangan engkang ageng. Ninggaleken larangan meniko langkung susah
tinimbang ninda’aken perintahe, anangeng kanti ninda’aken perintahe engkang
katah, saget gampangne anggenepun ninggalake larangan Allah swt.
Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah.
Kraosan nopo boten, bileh kulo lan panjenengan sami sampun masuk wonten
eng bulan rajab, bulan engkang minulyo, lan termasuk bulan damel persiapan
menghadapi wulan engkang paling mulyo, wulan engkang penuh barakah,
enggeh meniko bulan suci Ramadhan. Pramilo, sayogyonepun kito kedah
ngatah-ngatahaken doa
رجب يف لنا ابرك اللهموشعبانرمضان وبلغنا
Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah.
Wulan rajab termasuk bulan engkang minulyo, amargi wonten eng wulan meniko
pernah terjadi peristiwa penting, yoiku peristiwa isra’ mi’raj Rasulullah saw. Bagi
tiang engkang beriman peristiwa meniko boten mustahil terjadi, bahkan
menunjukkan betapa maha besarnya Allah swt. Betapa maha agungnya Allah
20. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 20
swt. Engkang sampun ngesahaken hambanepun kalian singkat tegese sak
wengi, sangkeng masjidil haram - mekah pinuju masjidil Aq-Sha Palestina lan
dilanjutaken marang sidratil muntaha.
سبحانَاّلل...ََنَٰحۡبُسََِٓي
ذ
ٱَّلََِهِدۡبعِبََٰى ۡۡسأۦَََۡلَ
ٗ
لََِنمََِدِج ۡسم
ۡ
ٱلََِامر
ۡ
ٱۡلَََلِإَِدِج ۡسم
ۡ
ٱلَاص
ۡ
ق
ۡ
ٱۡلَ
Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah
Perjalanan isra’ mi’raj meniko namung saget ditinda’ake Rasulullah saw. kanti
seizinepun Allah swt. Lan boten mungkin ditindaake menungso lintunepun, utawi
makhluk lintunepun, Sebab perjalanan meniko merupakan perjalan engkang
suci, pinuju dzat engkang maha suci, berarti hamba engkang ngelakoni enggeh
kedah gegadahi jiwa engkang suci. Sampun ma’lum bagi kito sedoyo, bileh
Rasulullah saw. iku sosok engkang paling bersih atinepun, paling suci jiwanipun
lan paling sahe prilakunepun. Dados kejadian meniko boten mungkin terjadi bagi
tiang engkang jiwanepun kotor amergi katah ngelakoni dosa.
Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah.
Pelajaran (hikmah) paling besar sangking peristiwa meniko yoiku, bahwa untuk
mendapat kedekatan dan kecintaan dari Allah swt. Seorang hamba harus bersih
hatinya, harus suci jiwaya sangking prilaku-prilaku engkang saget ngotori.
Seorang hamba engkang gegadahi ati engkang kotor, boten saget mencapai hal
tersebut, bahkan sesami makhlukpun piambae sulit bade meraih kecintaannya.
Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah.
Gesang kito meniko kedah kito mulai sangkeng penyucian ati lan jiwa kito, sebab
resik e ati lan jiwa meniko akan menentukan sedoyo prilaku kito setiap saat.
وهي أال كلهاجلسد فسد فسدت وإذا كلهاجلسد صلح صلحت إذا ،مضغة اجلسد يف أالوإن
.القلب
“Saktemene, ono eng jerone jasad kito meniko wonten segumpal daging, seng
umpami sae kondisine, berati sedoyo jasade kito meniko tumut sae, lan umpami
21. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 21
rusak utawi kotor, berarti sedoyo jasad meniko enggih tumut rusak, seng
dimaksut segumpal darah meniko yoiku hati”
Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah.
Perkawis-perkawis engkang saget ngotori ati lan jiwa seorang hamba meniko
saget kito sebut penyakite ati, piantun engkang gadahi penyakit berarti kedah di
obati, lan bagi seng dereng terjangkit berarti kedah diimunisasi lan selalu
waspada marang penyakit-penyakit ati meniko. Sebab penyakit-penyakit e ati
meniko saget ngerusak amal kesaenan, sehingga masio tiang niku katah amal
kesaenan e, anangeng ati lan jiwanepun kotor, mongko sedoyo amal epun wau
saget sio-sio.
احلطب النار أتكل كمااحلسنات أتكل فإهنا
Bahwa penykit-penyakit ati niku saget ngebong amal kesaenan, kados geni
engkang ngebong kayu bakar.
Lan disebutaken wonten eng salah setunggalepun hadits..bileh menungso
engkang gegadahi penyakit-penyakit jiwa meniko bakal menjadi penghunine
neroko…
أخرب أال ،وسلم عليه هللا صلى هللا رسول قالكقالو ،النار أبهل ممستكرب اظهوَج ٍلُتُع كلقال بلى ا
Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah.
Pramilo, monggo kita introspeksi uusikum wa iyya yaa….. metani awake
piambak-piambak, nopo sampun resik ati lan jiwa kito sangkeng penyakit-
penyakit meniko, kados sombong, alias gumede, alias congkak, utowo hasad,
alias dengki, alias iri hati, lajeng riya’ alias pamer, kados maleh serakah bin tama’
alias rakus, lan teseh katah maleh contoh-contoh ipun penyakit ati lan jiwa
meniko.…. Mugi-mugi kanti ati lan jiwo kita engkang resik, kito saget lan gampil
anggenipun meraih kedekatan lan kecintaan sangkeng Allah swt. Amin yarabal
alamin…. Aqulu qoili hadza…
24. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 24
Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah.
Monggo kita sareng-sareng ningkataken derajat takwa kito marang Allah
saw. kanti ngelaksanaaken perintah-perintahipun, lan kanti ninggalaken sedoyo
larangan-larangan epun Allah swt.
Gesang wonten neng alam dunyo meniko sejatosipun namung sekedap, lan
gesang engkang estu-estu kanti sak lawase enggeh meniko gesang wonten eng
akhirat.
Sangking Abi Hurairah, ra. Sampun ngendiko Rasulullah saw.
ُلُخْدَيُاءَرَقُفَنيِنِمْؤُمْلاَةهنَْاجلَلْبَقِاءَيِنْغَألاِفْصِنِبٍمْوَيِةَائِمِسََْخٍامَع
Engkang artosipun:
"Wong-wong mukmin engkang miskin bakal melebu suargo luweh awal
tinimbang wong-wong engkang sugeh, bileh selisih e wedal yoiku setengah
dinten, engkang sami kalian 500 tahun.”
(HR. Ibnu Majah no. 4122 dan Tirmidzi no. 2353. Al Hafizh Abu Thohir
mengatakan bahwa sanad hadits ini hasan)
Wonten eng Al-Qur’an Allah swt. enggeh sampun ngendiko:
هنِإَواًمْوَيَدْنِعَكِبَرِفْلَأَكٍةَنَسهِماَنُّودُعَت
“Saktemene sedinten wonten eng ngersane pangeran meniko, sami kados sewu
tahun miturut perhitungan siro kabeh” (QS. Al Hajj: 47).
Miturut hadits lan ayat engkang kasebut meniko, kesimpulanepun enggeh
meniko bileh sedinten wonten akherat, suwine sami kaleh sewu tahun wonten
eng alam dunyo. Setengah hari wonten akhirat, suwine kados 500 tahun wonten
dunyo, sak jam wonten akhirat suwine kirang langkung 42 tahun wedal eng
dunyo, umpami roto-roto umure menungso wonten dunyo meniko 63 tahun sami
kaleh umure kanjeng nabi kito, berarti umure menungso meniko namung sak jam
setengah miturut wedal wonten akhirat. Padahal gesang wonten akhirat meniko
25. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 25
kekal abadi, أبدا فيها خالدين Masyaallah, betapa lan betapa pendeknya umur kito
wonten eng dunyo meniko.
Pramilo, monggo kito manfa’ateken wedal engkang sak jam setengah
meniko kanti amal sholeh, ampun nyepelek aken perkawes-perkawes engkang
sahe, bileh sekecil apapun kesaenan meniko wonten pahalane, wonten
ganjarane, ugi sebalike, sekecil apapun keburukan engkang kito lakoni, enggeh
bakal wonten balasane. Sedoyo meniko, wangsul tumerepe kito piambak-
piambak. Pilih sabar lan tawakal anggenipun ngelampahi gesang engkang penuh
cobaan, susah lan payah, engkang sak untoro meniko, anangeng bakal seneng
wonten akhirat sak lawase, utowo sak wangsulipun, bersenang-senang bahkan
terlena marang tipu doyo ne dunyo, engkang sementara, bileh sengsorone
wonten akhirat sak lawas-lawase.
Jama’ah jumah rahimakumullah.
Niku wau perbandingan antara wedal wonten dunyo lan wedal wonten
akherat, lajeng mengenai gambaran luase suargo lan neroko, kasebutaken
wonten eng A-Qur’an Surat Ali Imron: 133
ةَرِف
ۡ
غَم َىلِإ ْآَٰوُعِراَسَ۞وٖنِمِبهراَهُضۡرَع ٍهةنَجَو ۡمُكُتَوَمهسٱلَوُضَۡر
ۡ
ٱألَنيِهقتُم
ۡ
لِل ۡهتدُِعأ١٣٣
“Dan bersegeralah kamu kepada ampunan dari Tuhanmu dan kepada surga
yang luasnya seluas langit dan bumi yang disediakan untuk orang-orang yang
bertakwa”
Poro jama’ah rohimakumullah,
Luase suargo meniko seluas langit lan bumi, padahal bumi engkang kito
penggeni meniko estu-estu jembar, anangeng jembare bumi dibandingake luase
bintang-bintang maupun planet-planet meniko kados butiran debu wonten
padang pasir. Subhanallah, nopo maleh luase langit engkang berlapis-lapis,
sejatosipun jembare meniko boten saget diukur kalian menungso. Niku wau
kanggo balesane tiang-tiang engkang bertakwa.
26. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 26
Lajeng mengenai gambarane neroko, Rasulullah nate nyriosaken, satu
ketika, terdengarlah suara yang sangat keras, lalu Rasulullah saw bertanya:
“suara apakah itu? Jawabipun: hanya Allah dan rasulnya yang lebih
mengetahuinya, lalu rasulullah saw berkata: itu adalah suara batu yang jatuh
kedalam jurang neraka sejak 70 tahun yang lalu” (HR. Muslim).
Poro jama’ah rahimakumullah, umpami diukur meteran, kirang luweh 23
triliun km. niku jerune neroko, sak untoro panase neroko kados engkang sampun
terangaken deneng malaikat jibril marang Rasulullah, seandainya neraka itu
dibuka sebesar lubang jarum di arah timur, maka akan terbakarlah penduduk di
sebelah barat.
Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah
Gambaran-gambaran engkag khotib aturaken meniko, mugi-mugi dados
ningkataken ketakwaan kito, sehinggo bakale kito dados tiang-tiang engkang
selamet sangkeng panase geni neroko, lan dipun panggenaken wonten eng
suargo
العاملني رب اي آمني ،أبدا فيها خالدين.
الرجيم الشيطان من ابهلل أعوذ
َِ
ۡصع
ۡ
ٱلوَ١َََ
ذ
نِإَنَٰنسِ
ۡ
ٱۡلٍََ
ۡۡس
ُ
َخ ِِفل٢َََ
َ
ذ
َلِإَِين
ذ
ٱَّلََوا
ُ
لِمعَوواُنامءَِتَِٰحلَٰذٱلصََِبَاۡواصوتوَِق
ۡ
ٱۡلََِبَاۡواصوتوَِ
ۡب ذٱلصَ٣ََ
هللا فأستغفر هذا قويل أقولالع،لكمو يل ظيمإنه.الرحيم الغفور هو
30. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 30
Hadirin jama’ah jum’ah rahimakumullah.
Ngawiti khutbah meniko, khotib bade wasiat marang jamaah, أاييو أوصيكم
هللا بتقوى inggeh meniko takwa marang Allah saw. kanti ngelaksanaaken
perintah-perintahipun, lan ninggalaken sedoyo larangan-larangan ‘pun Allah swt.
Wonten eng khutbah meniko, khotib bade ngaturaken beberapa hadits
Rasulullah saw. terkait kondisi umat wonten eng zaman sak niki, khususe pun
umat islam.
عنأيبعبد،السالمعن،ثوابنقال،قالرسولهللاصلىهللاعليهوسلم:«ِيوشُكُاألممْنأ
َتَداعىعليكمكماتداعىَكاألَلُةإىلَقْصَعتها»،فقالقائل:نِومِقهلٍةحننٍيومئذ؟قال:«بلأنتم
ٍيومئذ،كثريلكنكموُغٌثاءُكغثاءهسالْي،لَلوَيْنَزَعهنُهللامنِرصدوِعدوكم
َ
املَهاَبَة،منكمَلوَيْقِذَفهن
يفقلوبكمالوْهَن»،فقالقائل:ايَرسولهللاوماُالوهن؟قال:«حب،الدنياَكوَرِاهَيُةاملوت».
أخرجهأبوداود.
Artis’pun hadits mekaten:
“Ameh teko zamane, bileh siro kabeh (umat islam) bakal dadi rebutan, kados
pemongso engkang rebutan panganan, salah sawijine wong ono seng takon, opo
krono jumlah kito engkang setitik ya rasul?, ngendikanepun rasul, ora! Malah
jumlahmu iku akeh, tapi koyo “buih” seng ngapung. Saklajengpun, Allah swt.
bakal nyabut roso wedi songko atine musuhmu marang awakmu, lan Allah swt.
bakal maringi penyakit “wahn”, salah sawijine tiang ono seng takon, opo “wahn”
iku ya rasul? Wahn iku remen marang dunyo, lan wedi marang kematia.” HR.
Abdu Daud.
Sangkeng hadits meniko, terdapat poin-poin penting engkang saget kito pelajari,
Pertama, umpami ningali kondisi umat islam zaman sak niki, persis kados
engkang disebutaken wonten eng hadits rasullah saw. kolowau. Jumlah umat
31. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 31
islam katah sanget, bahkan di Indonesia umat paling katah yoiku umat islam,
anangeng nyatane, jumlah engkang katah meniko rapuh, ora duweni doyo
ngelawan musuh-musuh’pun, akhirepun diumpamakne kados buih/busa wonten
eng segoro, meskipun katah, anangeng gampang dipun ombang ambingne
ombak, ngalor ngidul, ngetan lan ngulon.
Kapengkaleh’pun, nalikane umat islam meniko sampun dados umat engkang
lemah, boten duweni doyo, Allah bakal maringi penyakit yoiku “wahn”,
maksut’pun penyakit remen marang perkawes dunyo, apapun dilakukan demi
mendapatkan kenikmatan yang sementara, tidak perduli kawan maupun lawan,
yang halal diharamkan, yang haram dihalalkan, yang salah dibenarkan, yang
benar disalahkan. Sedoyo niku demi meraih nopo kimawon engkang dipun
kersaaken. Lan sak lajengipun, penyakit wahn meniko masksute’pun enggeh
meniko wedi marang kematian. Naliko umat islam gadahi penyakit wedi marang
mati, berarti boten wonten piantun engkang budal jihad krono takut mati. Lan
takut akan kematian berarti tidak siap akan bekal untuk mati.
Hadirin jamah jum’at rahimakumullah.
Hadits sak lajengipun terkait kondisi umat zaman sak niki, engkang dipun ramal
bakal terjadi oleh Rasulullah saw. yoiku:
ْنَعَِيبأَةَرْيَرُهَالَقَالَقُولُسَرِهاَّللىهلَصُهاَّللِهْيَلَعَمهلَسَوِتْأَيَسىَلَعِهاسنالٌاتَوَنَس، bakal teko
marang manungso tahun-taun engkang penuh kebohongan, yoiku ُاتَهاعدَخ
ُهقدَصُياَيهِفُبِاذَكْلا tukang bohong dipercoyo
َوُبهذَكُياَيهِفُقِادهصال lan wong seng
bener dianggap bohong
ُنََمتْؤُيَواَيهِفُنِائَْاخل amanah dipun asto para penghianat
ُنهوَُُيَواَيهِفُنيَِمْاأل lan wong jujur/amanah dipun khianati ُقِطْنَيَواَيهِفُةَضِبْيَوُّالر lan
ruwaibidhn podo ngomong
َيلِقاَمَوُةَضِبْيَوُّالر salah sijine wong ono seng takon, sopo
32. Email: elyasien@gmail.Com @elyasien621 32
ruwaibidah iku ya rasul? َالَقُلُجهرالُهِهافتالِيفِرَْمأِةهماَعْلا yoiku wong bodoh, wong ora
ngerti tapi melok-melok ngurusi urusan umat. (HR. Ibnu Majah)
Jama’ah jum’ah rahimakumullah
Rasulullah saw. kanti izinepun Allah swt. saget meramal kondisi umat wonten
eng akhir zaman, bileh hadits engkang khatib aturaken, sampun nyoto, kulo lan
panjenengan sami sampun nyekseni bahwa apa yang diramal Rasulullah saw.
telah terjadi. Pramilo monggo kito sareng-sareng jagi kualitas keislaman kito,
kanti ningkataken iman kito lan ibadah kito, lajeng amal shaleh kito, ampun
ketinggalan jg ningkataken kualitas persaudaraan kito. Bahkan, umat islam niku
kedah sae wonten segala bidange, ekonomine umat, pendidikane umat, politike
umat, bileh mekaten, insyaallah kito sebagai umat islam bakal ayem lan tentrem,
jaya anggenipun gesang wonten eng alam dunyo, nopo maleh gesang wonten
eng akhirate. Amin..
الرجيم الشيطان من ابهلل أعوذ
كممنغلبت قليلة فئةفئكةهللا بذن ثرية
“Pirang-pirang jumlah engkang sekedik, saget ngalahaken jumlah engkang
katah, krono izin Allah swt.”
(آل مؤمنني كنتمإن األعلون أنتمو اونزحت وال اوهتن وال: انرعم١٣9)
“Siro ojo lemah, tegese ora dweni doyo, lan ojo bersedih, saktemene siro iku
wong-wong kang paling tinggi derajate, nalikane siro kabeh iku tiang engkang
beriman”.
،لكمو يل العظيم هللا فأستغفر هذا قويل أقولإنه.الرحيم الغفور هو
================