SlideShare a Scribd company logo
1 of 18
Download to read offline
Jak zacząć / przenieść biznes
do Internetu (B2B, B2C)?
Poradnik w trybie łatwo przystępnego FAQ
2
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
Szanowni Państwo,
Wspólnie z naszym partnerem kancelarią
Leśniewski Borkiewicz & Partners, przygotowaliśmy
kompleksowy materiał, który jest wynikiem zmian
w środowisku biznesowym, jakie przyniosła obecna
pandemia. Przed Państwem poradnik, który ma
za zadanie ułatwić poruszanie się w przestrzeni
e-commerce firmom, które jeszcze parę miesięcy
temu nie przypuszczały, że ich biznes będzie
funkcjonował online, ale także tym, którzy
w obecnej sytuacji upatrują swojej szansy.
Zachęcam do poniższej lektury,
Mateusz Jarzombek
Centrum Wspierania Biznesu
Agencja Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej S.A.
3
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
W ostatnich latach coraz więcej podmiotów
zadaje sobie pytanie, czy i jak może prze-
nieść swój biznes do sieci. Te pytania stały
się jednak szczególnie istotne w dobie pan-
demii, kiedy bezpośredni kontakt z klientem
stał się mocno utrudniony.
Sytuacja w kraju i na świecie związana z Covid-19
przyspieszyła transformację cyfrową i spowodowała
zmianę nawyków zakupowych konsumentów, którzy
jeszcze chętniej kupują online. Wykorzystanie Internetu
jako kanału sprzedaży stanowi więc odpowiedź na ich
rozwijające się potrzeby i oczekiwania, pozwala też na
dotarcie do klientów, którzy normalnie znajdowaliby
się poza obszarem działania firmy.
Przeniesienie biznesu do sieci zależy oczywiście od
rodzaju prowadzonej działalności, ale w przypadku
większości przedsiębiorców jest możliwe i łatwiejsze,
niż może się to wydawać.
Od strony praktycznej trzeba oczywiście zaplano-
wać logistykę związaną z magazynowaniem, wysyłką
i przyjmowaniem zwrotów towarów. Istnieją różne
modele działania, w tym np. własny magazyn vs tzw.
dropshipping, z ich wyborem i wdrożeniem pomaga
wiele wyspecjalizowanych firm. Od strony prawnej
trzeba natomiast zastanowić się przede wszystkim nad
formą prowadzonej działalności, zawrzeć kilka umów
z podwykonawcami / dostawcami różnych usług oraz
wypracować kilka własnych dokumentów (regulamin
sklepu, polityka prywatności, procedury).
W Poradniku przedstawiliśmy najważniejsze informacje
niezbędne dla przedsiębiorców, którzy chcą zacząć
działać online. Uwzględniliśmy też treści dotyczące
tego, jak się rozwijać i jak prawidłowo prowadzić dzia-
łania marketingowe.
Jak zacząć / przenieść biznes
do Internetu (B2B, B2C)?
4
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
1.	Jak przygotować
się do „przejścia
do Internetu”?
a. Forma prowadzenia działalności
Sprzedaż online jest możliwa bez względu na formę,
w jakiej przedsiębiorca prowadzi działalność gospodar-
czą - Internet może być kanałem sprzedaży zarówno
dla spółek wpisanych do rejestru przedsiębiorców, jak
i osób fizycznych zarejestrowanych w CEIDG.
Nie ma obowiązku tworzenia odrębnej firmy dedyko-
wanej sprzedaży online, jednak często jest to (choćby
docelowo) dobry pomysł – pozwala na rozdzielenie
ryzyk. Na początku większość przedsiębiorców de-
cyduje się jednak na poszerzenie zakresu działalności
już istniejącej firmy, gdyż jest to rozwiązanie tańsze,
a dopiero w przypadku sukcesu sklepu online, przenosi
go do odrębnego podmiotu.
Podobnie jak w przypadku działalności offline, wybie-
rając formę prawną biznesu poza aspektami koszto-
wymi należy skupić się przede wszystkim na zakresie
odpowiedzialności przedsiębiorcy oraz kwestiach po-
datkowych. Przykładowo, przedsiębiorca prowadzący
jednoosobową działalność gospodarczą wpisany do
CEIDG odpowiada całym majątkiem, natomiast spółka
kapitałowa tylko własnym (zasadniczo brak odpowie-
dzialności wspólników). Niezależnie, niektóre rodzaje
działalności muszą być zorganizowane w formie spółki
kapitałowej – np. pośrednicy płatności.
Warto pamiętać, że znaczenie ma nie tylko forma pro-
wadzenia działalności przez sprzedawcę, ale również
to, czy i ew. jaką działalność prowadzi kupujący. Obec-
nie przepisy dotyczące konsumentów co do zasady
nie mają zastosowania w relacjach B2B (business to
business) - jeśli natomiast kupującym jest konsument,
przysługuje mu szersza ochrona niż w przypadku
przedsiębiorcy. Sytuacja ta może zmienić się po 1
stycznia 2021 r., kiedy wprowadzona zostanie trzecia,
obok konsumenta i przedsiębiorcy, kategoria pod-
miotu kupującego – tzw. „prosumenta”, który będzie
korzystać z ochrony podobnej do tej, która przysługuje
konsumentom.
b. Nazwa sklepu internetowego
Wybierając nazwę sklepu internetowego konieczne jest
sprawdzenie, czy nie będzie ona naruszać praw innego
przedsiębiorcy.
Jeśli wybrana nazwa będzie identyczna albo bardzo
podobna do marki konkurencyjnego sklepu, prowa-
dzący go podmiot będzie mógł wystąpić z żądaniem
zaprzestania korzystania z tej nazwy nawet niezależnie
od tego, czy jego marka została zarejestrowana.
Dobrym rozwiązaniem jest więc przeanalizowanie, czy
w sieci nie istnieją już sklepy o podobnych nazwach
oraz zweryfikowanie, czy w polskim i europejskim
rejestrze znaków towarowych nie występuje podobna
marka.
Idąc krok dalej, warto również zwrócić uwagę na to,
aby wybrana przez nas nazwa mogła zostać łatwo za-
rejestrowana jako znak towarowy - nawet jeśli przed-
siębiorca nie planuje takiej rejestracji na początkowym
etapie swojej działalności.
Ogólnie, znak towarowy to wymierne prawo mająt-
kowe (buduje wartość i renomę firmy), które pozwoli
w szczególności:
•	 bezpieczniej rozwijać biznes;
•	 ograniczyć ryzyko „zablokowania” działalności
przez inną firmę korzystającą z podobnego znaku
(odpowiednio na rynku PL/UE/innych, w zależno-
ści od tego gdzie zarejestrujemy znak),
•	 zwiększyć szansę wygranej na wypadek sporu
z firmą korzystającą z podobnych oznaczeń czy
podszywającą się pod naszą firmę, etc.,
•	 zwiększyć szansę odzyskania domeny, którą ktoś
zarejestruje wykorzystując wording znaku lub po-
dobny, żeby „skraść” część ruchu.
Znak powinien być wystarczająco charakterystyczny,
aby nadawać się do odróżnienia od towarów ofero-
wanych przez inne podmioty, nie może też składać
Zaczynamy!
Część 1
5
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
2.	Jakie są modele sprze-
daży przez Internet, co
wybrać (platformy do
ogłoszeń, portale au-
kcyjne, pełnoprawny
sklep)?
Na rynku powstaje coraz więcej gotowych
platform do sprzedaży online (rozwiązań
typu market place), platform do ogłoszeń
czy portali aukcyjnych. Niektórzy przedsię-
biorcy decydują się też na stworzenie wła-
snego niezależnego sklepu internetowego.
Posiadanie własnego sklepu nie wyklucza oczywiście
korzystania z innych oferowanych przez Internet moż-
liwości – dla części sprzedawców gotowe platformy
są dodatkowym, równoległym do ich sklepu, kanałem
sprzedaży, który wdrażają w oparciu o już stosowane
rozwiązania logistyczne i prawne.
Wybór kanału sprzedaży zależy od indywidualnych
potrzeb przedsiębiorcy. Przykładowo, platformy typu
market place dają sprzedawcy możliwość korzystania
z rozpoznawalności i bazy klientów danej platformy.
Z drugiej strony, w ramach market place klienci mają
dostęp do ofert wielu sprzedawców, co z perspektywy
przedsiębiorcy oznacza sporą konkurencję i większą
presję na marżę. Sprzedawcy związani są też regula-
cjami i zasadami obowiązującymi na danej platformie
(często związanymi też z dodatkowymi opłatami).
Market place mogą być dobrym rozwiązaniem dla
podmiotów, które dopiero wchodzą na rynek i są na
etapie budowania świadomości własnej marki.
Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się jednak na założenie
własnego „niezależnego” sklepu – nie oznacza to, że
będzie musiał stworzyć go całkowicie „od zera”. W
Internecie dostępnych jest wiele platform sprzedażo-
wych – szablonów, na bazie których można zbudować
sklep internetowy czy wtyczek dających możliwość
uruchomienia funkcji sprzedaży w ramach istniejącego
bloga lub strony internetowej, a także pakiety usług
suplementarnych, w tym magazyny i logistyka.
się wyłącznie z elementów opisujących np. rodzaj
oferowanych towarów (nazwa „Buty” dla firmy, która
handluje obuwiem ma praktycznie zerowe szanse na
rejestrację / nie będzie pozwalała na skuteczne zakaza-
nie innym firmom używania takiego samego słowa).
c. Niezbędne dokumenty
Poza umowami z dostawcami (np. twórca strony inter-
netowej, dostawca CMS, dostawca ERP), podstawowy
pakiet dokumentów „na start” obejmuje zwykle:
•	 regulamin serwisu internetowego,
•	 politykę prywatności i cookies,
•	 klauzule informacyjne w miejscach zbierania
danych osobowych na www (pełne lub w formie
odniesienia do polityki prywatności),
•	 belkę cookies.
Więcej szczegółów w Części 2 Poradnika.
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
1.	Jak zbudować ścieżkę
zakupową?
W przypadku sprzedaży za pośrednictwem
gotowych platform e-commerce, przed-
siębiorca korzysta z istniejących rozwiązań
i funkcjonalności – model ścieżki zaku-
powej jest zwykle z góry narzucony przez
dostawcę platformy. Renomowane platfor-
my zwykle oferują rozwiązania już zgodne
z prawem, choć oczywiście należy zwery-
fikować, czy nasze własne procedury są do
nich komplementarne.
Jeśli natomiast sprzedawca zdecyduje się na stworze-
nie własnego sklepu internetowego, kluczowe jest, aby
prawidłowo opracował model prezentacji i sprzedaży
produktów – niektóre błędy mogą doprowadzić nawet
do tego, że umowa sprzedaży nie zostanie skutecznie
zawarta.
Informacje prezentowane w ramach sklepu nie mogą
być dowolne – przepisy dotyczące ochrony konsu-
mentów wprowadzają w tym zakresie dość rygory-
styczne i sztywne wymogi, których należy przestrzegać
niezależnie od tego, czy korzystamy z gotowej plat-
formy, czy z dedykowanego nam sklepu. Oczywiście
wszystkie informacje powinny być prezentowane
w sposób zrozumiały i czytelny – tak, aby nie wprowa-
dzać konsumenta w błąd.
Niektóre wymogi mogą być nieco poluzowane, w za-
leżności od kanału komunikacji, np. jeśli udostępniamy
klientowi możliwość zakupów w aplikacji mobilnej -
tak żeby zachować ich czytelność.
a. Jak zaprezentować produkt / usługę?
Pierwszym etapem procesu składania zamówienia jest
zapoznanie się przez klienta z podstroną produktu. Już
tutaj, oprócz opisu samego przedmiotu i jego głów-
nych cech, przedsiębiorca ma obowiązek wskazać
konsumentowi informacje o ograniczeniach dotyczą-
cych dostarczania danego towaru (np. poczta, kurier,
dostawa tylko na terenie Polski) i akceptowanych spo-
sobach płatności (np. przelew tradycyjny, tzw. szybki
przelew, płatność kartą, płatność przy odbiorze etc.).
W praktyce na podstronie każdego produktu, obok
jego opisu, często tworzy się więc zakładkę „dostawa
i płatność”.
Na co zwrócić uwagę przy
uruchamianiu serwisu online?
Część 2
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
b. Podsumowanie i złożenie zamówienia
Po dokonaniu wyboru produktu, klient przechodzi do
składania zamówienia. Na tym etapie przedsiębiorca
ma obowiązek przekazać konsumentowi informacje
o głównych cechach świadczenia oraz jego łącznej
cenie wraz z podatkami i wszelkimi opłatami (np. za
wysyłkę czy ubezpieczenie).
Dodatkowo, należy poinformować konsumenta o da-
nych wymienionych w art. 12 ust. 1 ustawy o prawach
konsumenta. Ponieważ katalog informacji wskazanych
w tym przepisie jest szeroki (obejmuje m.in. dane
przedsiębiorcy, zasady dot. odstąpienia od umowy,
procedurę reklamacyjną czy zasady korzystania z po-
zasądowych sposobów rozpatrywania reklamacji i do-
chodzenia roszczeń) – w praktyce dane te najczęściej
uwzględnia się w regulaminie sklepu internetowego,
akceptowanym na etapie składania zamówienia.
Warto zwrócić też uwagę na sposób akceptacji regula-
minu. Nie można narzucić konsumentowi automatycz-
nego wyrażenia zgody np. poprzez odgórne zazna-
czenie odpowiedniego checkboxa czy zapis, zgodnie
z którym złożenie zamówienia jest równoznaczne
z akceptacją regulaminu. Oczywiście dozwolone jest
stworzenie checkboxa ze zgodą na związanie się po-
stanowieniami regulaminu (co w praktyce jest najczę-
ściej spotykanym rozwiązaniem) – pole to powinno
być jednak zaznaczane dopiero przez aktywne działa-
nie po stronie konsumenta.
Niezależnie od regulaminu, w tym miejscu najczęściej
udostępnia się też konsumentowi bezpośredni link
do polityki prywatności, tak aby spełnić obowiązek
informacyjny z RODO. Nie jest konieczne (ani zale-
cane) uzyskiwanie dodatkowej akceptacji polityki, np.
w formie dodatkowego check-boxa, ponieważ polityka
nie jest umową, a jedynie informacją przekazywaną
jednostronnie przez sprzedawcę, jako administratora
danych osobowych klienta.
Ostatnim krokiem prowadzącym do złożenia za-
mówienia przez klienta jest kliknięcie w odpowiedni
przycisk. Jego treść nie może być jednak dowolna –
powinien być oznaczony słowami „zamówienie z obo-
wiązkiem zapłaty” lub sformułowaniem równoważ-
nym (przykładowo „kupuję i płacę”). Naruszenie tego,
mogłoby się wydawać błahego, obowiązku, niesie za
sobą poważne konsekwencje – powoduje, że umowa
sprzedaży w ogóle nie zostaje zawarta.
c. Zawarcie umowy – i co dalej?
Kolejnym etapem jest przekazanie konsumentowi po-
twierdzenia zawarcia umowy.
W praktyce często ma to miejsce poprzez wysłanie
wiadomość e-mail z podsumowaniem złożonego za-
mówienia (z informacją „co zostało kupione”, o łącznej
cenie, sposobie i terminie zapłaty, sposobie i terminie
spełnienia świadczenia) i załączonym regulaminem
sklepu internetowego. Do maila często załącza się też
politykę prywatności
8
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
2.	Wysyłka towaru:
a. W jakim terminie powinienem ją zreali-
zować?
Zgodnie z ogólnymi przepisami kodeksu cywilnego,
w relacjach B2C (business to consumer) sprzedawca
ma obowiązek wydać rzecz kupującemu niezwłocznie,
nie później niż w terminie 30 dni od zawarcia umowy
sprzedaży. Umowa może jednak przewidywać inny
(dłuższy lub krótszy) termin. W kontekście sprzedaży
online, termin na wydanie towaru jest w rzeczywistości
okresem, w którym produkt powinien zostać dostar-
czony do konsumenta.
Warto pamiętać, że wskazany przez przedsiębiorcę
termin dostawy staje się elementem zawartej z kon-
sumentem umowy, a przedsiębiorca jest zobowiązany
do jego dochowania. Konieczne jest więc wyważenie
między działaniami marketingowymi i atrakcyjnymi
z perspektywy konsumenta krótkimi terminami realiza-
cji zamówienia, które mają zachęcić go do korzystania
z naszego sklepu, a realnymi możliwościami dostawy
towaru (z uwzględnieniem czasu niezbędnego na
doręczenie towaru przez przewoźnika – opóźnienia po
jego stronie są faktycznie naszym opóźnieniem).
b. Czy muszę zagwarantować Klientom
konkretne możliwości dostawy / odbioru?
Przepisy nie wymagają od sprzedawców, aby zapew-
nili konsumentowi konkretne możliwości dostawy czy
odbioru rzeczy – jeśli chcemy możemy ograniczyć się
wyłącznie do wysyłki np. kurierem, albo wyłącznie do
konieczności osobistego odbioru rzeczy. Oczywiście
uzgodniony na etapie składania zamówienia sposób
dostawy czy odbioru towaru staje się elementem umo-
wy z konsumentem i jest dla przedsiębiorcy wiążący.
c. Czy mogę przerzucić koszty wysyłki na
Klienta?
Koszty wysyłki mogą zostać przerzucone na klienta
(również w przypadku relacji B2C), przy czym klient
powinien zostać o tym odpowiednio poinformowany.
Na etapie składania zamówienia przedsiębiorca po-
winien przekazać konsumentowi informacje o łącznej
cenie zamawianych produktów wraz z podatkami oraz
o opłatach za transport, dostarczenie, usługi pocztowe
oraz innych kosztach (więcej na ten temat w punkcie
„Jak zbudować ścieżkę zakupową?”).
d. Oprócz towaru, co jeszcze muszę umie-
ścić w przesyłce do Klienta?
Zawartość przesyłki do Klienta jest uzależniona od
tego, w jaki sposób przedsiębiorca skonstruował ścież-
kę zakupową.
Jeśli po jej zakończeniu nie przekazał elektronicznie
konsumentowi potwierdzenia zawarcia umowy – w ta-
kim wypadku powinien „dorzucić” je do paczki.
Najczęstszym i w praktyce najłatwiejszym rozwiąza-
niem jest jednak przekazanie konsumentowi potwier-
dzenia w formie mailowej jeszcze przed wysłaniem
towaru – wówczas nie ma konieczności załączania
dodatkowych informacji do przesyłki.
W praktyce często zdarza się, że wraz z towarem
konsument otrzymuje formularz, z którego może
skorzystać w razie chęci odstąpienia od umowy. For-
mularz ten jest jednym z elementów, jakie powinno
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
zawierać potwierdzenie zawarcia umowy. Podobnie
jak w przypadku pozostałych informacji objętych tym
potwierdzeniem – jeśli formularz został przekaza-
ny konsumentowi przed wysyłką towaru na trwałym
nośniku (np. pdf wysłany mailem), nie ma konieczności
załączania go do przesyłki. Wówczas jego dołączenie
staje się dobrą praktyką rynkową, a nie obowiązkiem.
Dodatkowo, jeśli jest to potrzebne do korzystania
z rzeczy, sprzedawca powinien przekazać kupujące-
mu sporządzone w języku polskim instrukcje obsługi,
konserwacji i ew. inne dokumenty z wyjaśnieniami
dotyczącymi sposobu korzystania z rzeczy.
Niezależnie od przepisów dotyczących praw kon-
sumenta i samej umowy sprzedaży, należy pamiętać
o przepisach podatkowych, które mogą nakładać na
sprzedawcę obowiązek wydania kupującemu faktury
lub paragonu, przy czym w zasadzie oba te dokumenty
mogą też być dostarczone wcześniej elektronicznie
(pod odpowiednimi warunkami, np. wyrażona przez
klienta zgoda na wystawianie i wysyłanie faktur elektro-
nicznie).
e. Czy razem z towarem mogę wysyłać np.
bony promocyjne na kolejne zakupy?
Załączanie do przesyłek materiałów marketingowych
(np. bonów promocyjnych) jest częstą praktyką na
rynku e-commerce. Takie działanie jest dozwolone
i zwykle nie wymaga uzyskania od klienta dodatkowej
zgody.
Wyjątkiem może być sytuacja, w której sprzedawca
planuje przekazać klientowi materiały promujące inny
podmiot, np. spółkę powiązaną, albo pozyskanego
partnera biznesowego. W takim wypadku powinniśmy
upewnić się, że informowaliśmy o takiej możliwości
naszych klientów (zwykle w ramach polityki prywatno-
ści). Dodatkowo, gdyby dane klientów miałyby być też
udostępniane tym zewnętrznym podmiotom, trzeba
rozważyć konieczność odbioru od klienta dodatkowej
zgody (nie jest zawsze konieczna – zależy od kontek-
stu).
Należy pamiętać, że klientowi przysługuje prawo do
zgłoszenia sprzeciwu wobec przetwarzania jego da-
nych w celach marketingu bezpośredniego, czyli np.
właśnie wobec załączania materiałów promocyjnych
do kierowanych do niego przesyłek. W takiej sytuacji
dalsze wysyłanie materiałów marketingowych razem
z towarem nie będzie już możliwe.
3.	Klienci:
a. Kiedy nie muszę akceptować zwrotu to-
waru kupionego online? Czy prawo zwrotu
mogę ograniczyć w umowie (np. nie chcę
przyjmować towarów z zerwaną metką)?
Prawo do odstąpienia, poza kilkoma wyjątkami, nie
może zostać ograniczone. Przedsiębiorca nie może
więc zastrzec w umowie/ regulaminie sklepu interne-
towego, że nie akceptuje zwrotów towarów, które były
przez konsumenta używane czy zostały pozbawione
metki lub oryginalnego opakowania.
Zgodnie z przepisami (o czym należy poinformować
konsumenta) prawo do odstąpienia nie przysługu-
je konsumentowi w odniesieniu do umów, których
przedmiotem są m.in.:
•	 rzeczy stworzone na zamówienie według specyfi-
kacji konsumenta;
•	 rzeczy ulegające szybkiemu zepsuciu lub mające
krótki termin przydatności do użycia;
10
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
•	 rzeczy dostarczane w zapieczętowanym opako-
waniu, których po otwarciu opakowania nie można
zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze
względów higienicznych – jeżeli opakowanie zo-
stało otwarte po dostarczeniu (np. bielizna);
•	 nagrania dźwiękowe lub wizualne albo programy
komputerowe dostarczane w zapieczętowanym
opakowaniu – jeżeli opakowanie zostało otwarte
po dostarczeniu;
•	 treści cyfrowe, które nie są zapisane na nośniku
materialnym – jeżeli spełnianie świadczenia roz-
poczęło się za wyraźną zgodą konsumenta przed
upływem terminu do odstąpienia od umowy i po
poinformowaniu go przez przedsiębiorcę o utra-
cie prawa odstąpienia od umowy – np. w ramach
platform VOD, streaming gier etc.
b. Jak mam się zachować, gdy zwracany
towar nosi ślady używania?
Poza wskazanymi wyżej wyjątkami, przedsiębiorca nie
może odmówić przyjęcia zwrotu towaru ze względu
na to, że nosi on ślady użytkowania, jeżeli kupującym
był konsument. W relacjach b2b prawo zwrotu co do
zasady nie przysługuje (co zmieni się jednak częściowo
od 1 stycznia 2021 r.).
Celem prawa odstąpienia od umowy jest to, aby kon-
sument mógł „przetestować” produkt, czyli sprawdzić
jego charakter, cechy i funkcjonowanie zanim podej-
mie ostateczną decyzję o jego zatrzymaniu, w podob-
nym zakresie, jak gdyby dokonał zakupu „stacjonarnie”.
Jeśli jednak okaże się, że:
•	 konsument korzystał z rzeczy w sposób wykracza-
jący poza niezbędny do stwierdzenia powyższych
właściwości (np. konsument nie tylko przymierzył,
ale nosił na co dzień zwracane obuwie, na co
wskazuje stan jego podeszwy),
•	 takie korzystanie doprowadziło do zmniejszenia
wartości zwracanej rzeczy, przedsiębiorca może
obciążyć go odpowiednimi kosztami (odpowia-
dającymi kwocie zmniejszenia wartości danego
produktu). Warto pamiętać o odpowiednim udo-
kumentowaniu badania zwracanej rzeczy i straty,
jaką ma ponieść przedsiębiorca.
c. Na jakie żądania muszę być gotowy, gdy
okaże się, że mój produkt ma wadę?
Jeśli okaże się, że sprzedany produkt ma wadę, nieza-
leżnie od kwestii ewentualnej gwarancji (regulowanej
w praktyce kartą gwarancyjną lub innym podobnym
dokumentem wystawionym przez producenta), klient
będzie mógł skorzystać z praw ustawowych przy-
sługujących mu w ramach rękojmi. Klient będący
konsumentem zawsze będzie więc mógł zażądać od
sprzedawcy:
•	 naprawienia towaru (usunięcia wady);
•	 wymiany towaru na nowy;
•	 obniżenia ceny;
•	 oddania całości ceny (odstąpienie od umowy) –
o ile wada jest istotna.
Sprzedawca ma prawo odmówić spełnienia żądania
klienta, polegającego na naprawie lub wymianie towa-
ru, jeżeli:
•	 byłoby to dla niego niemożliwe do zrealizowania
(np. wycofanie produktu przez producenta –
w przypadku żądania wymiany), albo
•	 w porównaniu z drugim z możliwych żądań,
wymagałoby nadmiernych kosztów (np. klient za-
żądał naprawy rzeczy, która generuje kilkukrotnie
większe koszty niż jej wymiana).
Oczywiście w takiej sytuacji sprzedawca ma obowiązek
spełnienia innego z możliwych żądań klienta.
Dodatkowo, jeśli klient zdecyduje się na żądanie ob-
niżenia ceny lub odstąpienie od umowy, sprzedawca
może zamiast tego zaproponować wymianę towaru na
nowy lub naprawę rzeczy. Przedsiębiorca nie ma jed-
nak takiej możliwości, jeśli produkt był już przez niego
naprawiany lub wymieniany.
W przypadku relacji B2B, przysługujące klientowi prawa
z tytułu rękojmi mogą zostać ograniczone lub nawet
wyłączone (nie jest to jednak dopuszczalne w stosun-
kach z konsumentami i częściowo nie będzie dopusz-
czalne w relacjach b2b po 1 stycznia 2021 roku).
d. Czy muszę udzielać gwarancji?
Udzielenie gwarancji nie jest obowiązkowe, bez
względu na to, czy mamy do czynienia z relacją B2B
czy B2C. Dodatkowo, najczęściej gwarancji udziela
producent, a nie sprzedawca.
Oczywiście należy pamiętać, że nawet w razie braku
gwarancji, jeśli produkt okaże się wadliwy, klientowi
przysługiwać będą uprawnienia z rękojmi (tak jak to
opisano powyżej).
11
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
4.	Kontrahenci:
a. Na co powinienem zwrócić uwagę przy
wyborze kontrahenta (przewoźnika/kurie-
ra, operatora płatności online, dostawcy
strony internetowej, hostingu/chmury
obliczeniowej)?
Przed nawiązaniem współpracy warto sprawdzić dane
kontrahenta w publicznie dostępnych bazach np.
KRS (w przypadku spółek) i CEiDG (w przypadku osób
fizycznych) oraz na tzw. białej liście podatników VAT,
zawierającej m.in. dane kontrahenta, informacje o jego
rejestracji jako podatnika VAT i przypisanych do niego
rachunkach bankowych.
Warto też „sprawdzić” naszego potencjalnego kon-
trahenta w ramach wyszukiwarki internetowej, gdzie
czasem znaleźć możemy opinie na jego temat.
b. Czy ponoszę odpowiedzialność za swo-
ich dostawców (np. za sposób realizacji
dostawy lub działania strony interneto-
wej)?
O ile w relacjach B2B istnieje możliwość modyfikacji
zakresu odpowiedzialności sprzedawcy, o tyle w sto-
sunkach B2C zasadą jest, że przedsiębiorca ponosi od-
powiedzialność za działania swoich podwykonawców
i innych podmiotów, którym zleca czynności związane
z procesem sprzedaży online.
Jednym z najczęściej popełnianych przez sprze-
dawców z branży e-commerce błędów jest próba
wyłączenia albo ograniczenia odpowiedzialności za
ewentualne uszkodzenia towarów powstałe na etapie
dostawy realizowanej przez zewnętrznego przewoź-
nika. Tymczasem, jeśli kupującym jest konsument,
sprzedawca ponosi odpowiedzialność za ewentualne
uszkodzenia towaru do momentu jego wydania kon-
sumentowi przez dostawcę. W praktyce oznacza to,
że w relacji B2C sprzedawca odpowiada przed klien-
tem za działania firmy kurierskiej, poczty czy innego
przewoźnika. Oczywiście jeśli ewentualna szkoda jest
wynikiem działań ww. podmiotu, sprzedawca może
wystąpić do niego z odpowiednim roszczeniem. Nie
może jednak zwolnić się z odpowiedzialności wzglę-
dem konsumenta „przekierowując” go bezpośrednio
do przewoźnika.
Wyjątkiem od tej zasady są sytuacje, gdy to konsument
wybrał przewoźnika i sprzedawca nie miał na ten wy-
bór wpływu. Wówczas przedsiębiorca nie odpowiada
za działania dostawcy. W praktyce sytuacje, w których
konsument sam organizuje transport zakupionych
w sieci towarów, nie wybierając przy tym przewoźnika
z listy zaproponowanej przez sprzedawcę, nie zdarzają
się jednak często.
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
5.	Sprzedaż online
a dane osobowe
Nieodłącznym elementem prowadzenia
sklepu internetowego jest przetwarzanie
danych jego klientów, podlegające regula-
cjom unijnego rozporządzenia w sprawie
ochrony danych osobowych (RODO).
W tym kontekście pojawia się potrzeba umieszczenia
w serwisie określonych treści tj.:
•	 klauzuli informacyjnej/ polityki prywatności,
•	 w niektórych sytuacjach – klauzul zgód na prze-
twarzanie danych.
Niezależnie trzeba też zastanowić się, jakie dane klienta
zbieramy – katalog tych danych może być ograniczo-
ny przepisami (zwłaszcza jeśli chodzi o dane „obowiąz-
kowe”), nie można też zbierać danych fakultatywnych
„na zapas”.
Przedsiębiorca ma obowiązek przekazać klientom
informacje o przetwarzaniu ich danych najpóźniej
w momencie, kiedy dane te są zbierane. W praktyce
wymagane informacje są więc przekazywane m.in. na
etapie zakładania konta w sklepie internetowym, skła-
dania zamówienia, wysyłania zapytania przez formularz
kontaktowy czy zapisu do newslettera.
Istnieje kilka sposób realizacji obowiązku informacyjne-
go, przykładowo:
•	 umieszczenie wszystkich (pełnych) informacji
w każdym miejscu zbierania danych,
•	 umieszczenie w ww. miejscach krótkich odniesień
przekierowujących klienta do polityki prywatności
kompleksowo opisującej procesy przetwarzania
danych, w ramach danego sklepu internetowego.
W praktyce, znaczna część przedsiębiorców decyduje
się na wybór drugiego z ww. sposobów przekazywania
informacji – jest on prostszy i nie wymaga umiesz-
czania dużej ilości tekstu w każdym miejscu, w którym
klient może udostępnić swoje dane.
W kontekście zgód na przetwarzanie danych należy
pamiętać, że ich odbieranie nie zawsze jest konieczne
i uzasadnione, a czasami stanowi błąd. W sklepach
internetowych często można spotkać się z checkboxa-
mi zawierającymi zgodę klienta na przetwarzanie jego
danych osobowych np. w celu realizacji złożonego
zamówienia. Takie działanie nie jest jednak prawidłowe.
Przepisy przewidują różne podstawy przetwarzania
danych – jedną z nich jest niezbędność do wykonania
umowy, czyli właśnie dostarczenia klientowi zamówio-
nego przez niego towaru.
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
1.	 Czy i jak mogę reklamować
moje produkty i usługi online?
Reklama własnych produktów i usług w In-
ternecie jest jak najbardziej możliwa (nawet
dostosowana do preferencji użytkowników
Internetu, np. na bazie odwiedzanych przez
nich witryn).
Zwykle nie wymaga zbierania od klientów dodat-
kowych zgód na przetwarzanie danych osobowych
– podstawą takich działań jest uzasadniony interes
administratora, ale zgoda może być konieczna z uwagi
na stosowaną technikę reklamową.
Reklama może polegać np. na publikacji banerów na
określonych stronach www w zależności od typu ich
użytkowników (działania często oparte o technologie
cookies – o stosowaniu plików cookies należy po-
informować na swojej stronie www, a także odebrać
zgodę na ich wykorzystywanie w celach marketingo-
wych, analitycznych czy współdzielenia z zewnętrz-
nymi podmiotami) czy wysyłaniu newslettera (wysyłka
newslettera wymaga zgody, przy czym może być ona
udzielona przez samo podanie adresu mailowego
w tym właśnie celu).
Zgoda może być również wymagana w przypadku bar-
dziej zaawansowanych działań opartych na tzw. profi-
lowaniu użytkowników Internetu i dostosowywaniu do
nich treści reklamowych, np. na bazie geolokalizacji,
przy czym możliwie „proste” dostosowywanie wyglądu
strony w zależności od typu użytkownika (np. kobieta/
mężczyzna) takiej zgody raczej nie potrzebuje.
Klient musi być też świadomy m.in. przez jaki okres,
w jakich celach i na jakiej podstawie jego dane są
przetwarzane w związku z działaniami marketingowy-
mi – takie informacje powinny zostać uwzględnione
w przekazywanej mu klauzuli informacyjnej/ polityce
prywatności.
2.	 Co muszę zrobić, żeby urucho-
mić skuteczny newsletter (ma-
ilowy, sms, webpush, wysyłać
wiadomości na Messengerze,
WhatsApp’ie)?
Wysyłka newslettera wymaga zgody klienta
na otrzymywanie informacji handlowych.
Zgoda powinna zostać wyrażona osobno
dla każdego kanału komunikacji, którym
może być np. wysyłka na numer telefonu
i powiązane z nim komunikatory, czy od-
rębnie – na adres e-mail.
Zgoda może zostać wyrażona np. poprzez odhacze-
nie odpowiedniego checkboxa, czy też przez podanie
Jak się rozwijać?
Część 3
14
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
swojego maila, numeru telefonu w odpowiednim polu
zbierającym zapisy do newslettera na stronie www (jeśli
z kontekstu wyraźnie wynika cel wysyłania informacji
handlowych).
Konieczne jest też zapewnienie, że klient będzie
świadomy tego, co akceptuje – niedopuszczalne jest
stosowanie z góry zaznaczonych checkboxów ze zgo-
dą na newsletter czy umieszczenie w ogólnym regula-
minie serwisu zapisu stanowiącego, że jego akceptacja
oznacza zgodę na przesyłanie newslettera.
Aby zachęcić klienta do wyrażenia zgody, często przy-
znaje mu się jakiś rodzaj bonusu – np. rabat na pierw-
sze zakupy.
3.	 Jak mogę wykorzystać social
media do marketingu?
Social media są coraz częściej wykorzysty-
wane do działań marketingowych. W za-
leżności od potrzeb sprzedawcy, działania
te mogą być zupełnie podstawowe (np.
publikowanie postów zachęcających do
zakupów i informacji o aktualnych promo-
cjach na fanpage’u sprzedawcy) albo nieco
bardziej zaawansowane (np. organizacja
konkursów).
Przedsiębiorcy coraz chętniej nawiązują też współ-
pracę z influencerami tj. osobami, które m.in. poprzez
publikację postów na swoich profilach online wpływają
na decyzje zakupowe swoich followers’ów (potencjal-
nych klientów sprzedawcy).
Sposób wykorzystania social media zależy oczywiście
od koncepcji marketingowej przedsiębiorcy. Nie moż-
na jednak zapomnieć, że platformy społecznościowe
posiadają swoje własne regulacje, które mogą doty-
czyć obszaru promocji i nakładać na przedsiębiorcę
szczególne, dodatkowe obowiązki np. informacyjne.
Planując kampanię marketingową warto więc przejść
przez zapisy odpowiednich regulaminów i wytycznych.
4.	 Co muszę zrobić, żeby rozpo-
cząć kampanię marketingową
w formie, której wcześniej nie
przewidziałem i nie opisałem
jej w regulaminie serwisu ani
polityce prywatności?
Tworząc dokumentację warto stosować
możliwie uniwersalne zapisy, które będą
obejmować różne formy kampanii mar-
ketingowych. Często nawet już prosty,
ogólny zapis o tym, że dane klientów mogą
być przetwarzane w celach reklamowych/
marketingowych stanowi podstawowe
zabezpieczenie dla szeregu działań promo-
cyjnych.
Jeśli jednak nowa kampania nie może zostać wpro-
wadzona w oparciu o istniejące dokumenty (wymaga
np. profilowania użytkowników, o którym wcześniej
nie byli informowani), konieczne będzie ich dostoso-
wanie. Kluczowe jest, aby klient został poinformowany
o przetwarzaniu jego danych w nowych, określonych
celach, w tym o ew. profilowaniu i personalizowaniu
przekazywanych mu treści.
Należy pamiętać, że niektóre akcje marketingowe (np.
konkursy) każdorazowo będą dodatkowo wymagać
stworzenia regulaminu opisującego zasady ich prze-
prowadzenia.
5.	 Jak mogę poprawić skutecz-
ność mojej sprzedaży i „odchu-
dzić” ścieżkę zakupową (od-
bierać możliwie krótkie zgody,
skrócić wymagane przez prze-
pisy obowiązki informacyjne)?
Stworzenie przyjaznej ścieżki zakupowej i wyelimino-
wanie nadmiarowych treści, poza ogólnym efektem
wizualnym, może sprawić, że konsumenci chętniej
będą zostawać na stronie sklepu (a w konsekwencji –
robić zakupy).
Przepisy wymagają od przedsiębiorców umieszczania
w ramach ścieżki zakupowej szeregu różnych treści.
Nie oznacza to, że muszą być one pisane skompliko-
wanym prawniczym językiem. Z perspektywy konsu-
menta lepiej, aby komunikaty były proste i zrozumiałe.
Przykładowo, jeden z przepisów wymaga zbierania
zgody na „używanie telekomunikacyjnych urządzeń
końcowych dla celów marketingu bezpośredniego”.
Zamiast kopiować często niezrozumiałą dla konsu-
menta treść przepisu, przedsiębiorca może odebrać
zgodę np. na „otrzymywanie newslettera w formie SMS
na podany numer telefonu”. Taka zgoda będzie równie
skuteczna jak oparta wprost na treść przepisu, a konsu-
ment chętniej ją wyrazi widząc „na pierwszy rzut oka”,
na co się zgadza.
15
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
Innym przykładem skracania treści jest jeden z możli-
wych sposobów przekazywania klauzuli informacyjnej
wymaganej przez RODO. W praktyce sprzedawcy
coraz częściej umieszczają w miejscach zbierania
danych jedynie krótkie odniesienia/ hiperlinki odsyłają-
ce do bardziej kompleksowych informacji (np. zakładki
z polityką prywatności). Takie rozwiązanie powoduje,
że klient może w łatwy sposób uzyskać informacje
o przetwarzaniu jego danych, ale informacje te nie
zdominują ścieżki zakupowej.
6.	 Czy mogę wprowadzać za-
chęty dla Klientów (promocje,
bony rabatowe) w zamian za
zapis do newslettera, „like’a” na
fanpage’u lub inne zgody, któ-
rych potrzebuję, żeby rozwijać
mój serwis?
Takie działania są dopuszczalne i dość często spoty-
kane w praktyce – promocja czy bon rabatowy mogą
być formą nagrody, podziękowania czy „zapłaty” za
wyrażenie określonej zgody (np. zapis do newslettera)
czy podanie swoich dodatkowych danych (np. doty-
czących zainteresowań, preferencji zakupowych etc.).
Ważne jest, aby na etapie wyrażania zgody konsument
znał warunki skorzystania z promocji. Przykładowo,
jeśli kod rabatowy za zapis do newslettera może zostać
wykorzystany przy zakupach o określonej wartości,
konsument powinien zostać o tym poinformowany
przy zapisie, a nie dopiero podczas wykorzystywania
kodu w sklepie.
Zapis do newslettera czy „like” na fanpage’u nie mogą
być jednak warunkiem zawarcia umowy sprzedaży –
taki mechanizm mógłby zostać uznany za wymuszanie
zgody (a nie nagradzanie za jej wyrażenie).
Co więcej, klient ma prawo w każdym czasie cofnąć
wyrażoną zgodę. Co do zasady nie powinno to skut-
kować odebraniem np. rabatu na pierwsze zakupy już
po ich dokonaniu. Dopuszczalny jest natomiast model,
oparty o zasadę „przez cały okres ważności wyrażonej
zgody na marketing, otrzymujesz 5% rabatu”.
7.	 O czym powinienem pamiętać
otwierając nowe kanały sprze-
daży, np. sklep w aplikacji mo-
bilnej na smartphony, tablety?
Czy muszę ponownie odbierać
zgody, przeprowadzać ponow-
ną rejestrację, czy mogę za-
chować dotychczasowe konto
Klienta?
Otwierając nowe kanały sprzedaży należy zweryfiko-
wać istniejące dokumenty i upewnić się, że obejmują
one planowane działania.
Przykładowo, jeśli zawarta z klientem umowa dotyczy
jedynie prowadzenia konta w ramach serwisu dostęp-
nego pod określonym adresem, uruchomienie konta
w aplikacji mobilnej będzie wymagało jej dostosowania
(zmiany regulaminu).
Po odpowiednim rozszerzeniu umowy, klient będzie
mógł korzystać z konta w aplikacji mobilnej bez ko-
nieczności ponownej rejestracji.
Drugim, obok regulaminu, kluczowym dokumentem,
jaki należy zweryfikować jest przekazana klientowi
klauzula informacyjna wynikająca z RODO. Przed
uruchomieniem nowego kanału sprzedaży należy
upewnić się, czy dotychczasowe informacje były na
tyle uniwersalne, że pokrywają również ten kanał, czy
należy je uzupełnić.
8.	 Jak mam wprowadzać nowe
funkcjonalności, gdy rozwi-
jam biznes online (jak zmienić
regulamin)?
Ważne jest, aby potencjalną możliwość wprowadza-
nia nowych funkcjonalności uwzględnić już na etapie
projektowania regulaminu. Oczywiście nie wszystkie
pomysły i plany jesteśmy w stanie przewidzieć na po-
czątkowym etapie działalności – regulamin powinien
więc od początku przewidywać właściwą procedurę
umożliwiającą jego zmianę (która może okazać się nie-
zbędna do wprowadzenia tych pomysłów czy planów).
Projektując regulamin należy z góry określić nie tylko
sposób, ale też możliwe ważne przyczyny, które tę
zmianę uzasadniają.
Jeśli przedsiębiorca podejmie decyzję o wprowadzeniu
nowych funkcjonalności, powinien zmienić/ rozszerzyć
zawartą z klientem umowę zgodnie z obowiązują-
cą na jej podstawie procedurą. Konsument, który nie
zgadza się na nową treść regulaminu, powinien mieć
możliwość rozwiązania umowy – tak, aby nie wiązały
go nowe regulacje. Standardem jest wprowadzanie
mechanizmu, zgodnie z którym klient nie musi akcep-
tować zmian nowego regulaminu (wystarczy powiado-
mienie o zmianie).
16
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
9.	 W jakich celach mogę wyko-
rzystywać dane moich Klien-
tów?
Dane klientów sklepu internetowego są zwykle prze-
twarzane w celu utworzenia konta, realizacji zamówień
czy prowadzenia statystyk i działań marketingowych.
Przepisy dotyczące ochrony danych są przy tym dość
elastyczne – nie definiują konkretnych możliwych ce-
lów przetwarzania. Należy przy tym pamiętać, aby dane
klientów były:
•	 zbierane w wyraźnych i uzasadnionych celach (nie
należy zbierać danych „na zapas”),
•	 zbierane wyłącznie w takim zakresie, jaki jest nie-
zbędny do realizacji ww. celów (nie należy zbierać
więcej danych niż rzeczywiście jest potrzebne),
•	 przechowywane nie dłużej niż jest to konieczne
dla celów ich przetwarzania.
Oczywiście klient powinien być świadomy, w jakich ce-
lach jego dane są przetwarzane – informacje te należy
przekazać już na etapie zbierania danych, udostępnia-
jąc mu tzw. klauzulę informacyjną. Jeśli w przyszłości
zaistnieje potrzeba przetwarzania zebranych danych
klienta w nowych celach – przekazane mu informacje
należy odpowiednio uzupełnić.
10.	 Czy dane, które zebrałem
w sklepie online mogę prze-
twarzać w celach związa-
nych z działalnością moich
sklepów stacjonarnych (np.
w celu zbierania punktów za
zakupy w ramach programu
lojalnościowego)?
Zebrane w sklepie internetowym dane mogą być
wykorzystywane również w ramach sklepów stacjo-
narnych. Przykładowo, sprzedawca może uruchomić
program lojalnościowy uprawniający do zniżek, pro-
mocji czy nagród odbieranych w sklepie stacjonarnym,
uwzględniając przy tym również zakupy zrobione przez
użytkownika w sklepie online czy prowadzić inne dzia-
łania marketingowe w sklepach stacjonarnych w opar-
ciu o zgody zebrane w sklepie internetowym.
Obowiązujące przepisy sprzyjają takim rozwiąza-
niom. Posiadanie podstawy do przetwarzania danych
klientów w celach marketingowych w ramach sklepu
online jest zwykle wystarczające, aby realizować kam-
panie marketingowe również w sklepie stacjonarnym.
Podobnie jest ze zgodą na newsletter – przedsiębiorca
nie musi zbierać oddzielnych zgód na newsletter do-
tyczący sklepu internetowego i stacjonarnego. Wystar-
czy, że uzyska zgodę na „ogólny” newsletter promujący
jego towary czy usługi.
Oczywiście klient powinien wiedzieć, że jego dane
zebrane w sklepie internetowym przetwarzane są rów-
nież dla celów związanych z działalnością stacjonarną.
Warto więc, aby przekazywane klientowi informacje
były możliwie uniwersalne – nie zawierały zapisów
ograniczających planowane działania jedynie do sklepu
online.
11.	 Jak sprawnie mogę rozpo-
cząć sprzedaż online również
na rynkach zagranicznych?
Dzięki jednolitemu rynkowi unijnemu, coraz częściej
przedsiębiorcy rozwijający swoje sklepy internetowe
podejmują decyzję o rozszerzeniu działalności o rynki
zagraniczne.
Taki proces wymaga oczywiście zadbania o kwestie
logistyczne i nawiązania współpracy z nowymi kontra-
hentami (np. właścicielami magazynów czy zagranicz-
nymi firmami kurierskimi).
Należy upewnić się też, że stosowane przez przedsię-
biorcę dokumenty i procedury są zgodne z regulacja-
mi obowiązującymi w krajach, w których ma zostać
rozpoczęta sprzedaż czy świadczenie usług.
Sytuację ułatwia to, że co do zasady krajowe przepisy
konsumenckie stanowią odzwierciedlenie przepisów
unijnych – przepisy te są więc często zbliżone we
wszystkich krajach członkowskich. Oczywiście może
zdarzyć się, że obowiązujące w poszczególnych kra-
jach regulacje wprowadzać będą dodatkowe wymogi
czy ograniczenia, dlatego posiadane dokumenty i pro-
cedury warto skonsultować z lokalnym doradcą.
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
Tworząc i prowadząc sklep internetowy
sprzedawcy często popełniają kilka typo-
wych błędów. Wśród nich są m.in. te do-
tyczące kosztów związanych z reklamacją
czy zwrotem towaru w razie odstąpienia od
umowy – należy pamiętać, że co do zasady
przedsiębiorca nie może przerzucać ich na
konsumenta. Nieprawidłowe jest też obcią-
żanie konsumenta jakimikolwiek kosztami
(np. opłatą za przeprowadzoną ekspertyzę)
w sytuacji, gdy zgłoszona przez niego rekla-
macja okaże się nieuzasadniona.
Innym często popełnianym błędem jest wyłączenie
odpowiedzialności sprzedawcy całościowo lub choćby
za uszkodzenia towaru powstałe w trakcie transportu
(dostawy do konsumenta) czy uzależnienie jej od po-
siadania przez konsumenta odpowiedniego protokołu
podpisanego przez kuriera. Tymczasem, w relacjach
B2C sprzedawca odpowiada za stan wysłanego towaru
do momentu, gdy zostanie on wydany konsumentowi
przez dostawcę, a odpowiedzialności tej nie można
wyłączyć ani ograniczyć. Więcej na ten temat w punk-
cie „Czy ponoszę odpowiedzialność za swoich do-
stawców (np. za sposób realizacji dostawy lub działania
strony internetowej)?”.
Często popełnianym błędem jest również ograniczanie
możliwości zgłaszania reklamacji poprzez wskazanie
konkretnych wymogów, jakie powinna spełniać pra-
widłowo złożona reklamacja pod rygorem jej nieroz-
patrzenia (np. zdjęcia towaru, wysłanie na konkretny
adres etc.).
Kolejną kategorią błędów popełnianych przez wła-
ścicieli sklepów online są te związane z procesem
zbierania zgód. Należy pamiętać, że wyrażane przez
konsumentów zgody powinny być świadome i dobro-
wolne. Nie można więc „zaszywać” ich w regulaminie
czy stosować z góry zaznaczonych checkboxów. Do-
datkowo, w kontekście zgód na przetwarzanie danych
osobowych należy pamiętać, że nie zawsze są one wy-
magane. Ich zebranie jest konieczne jedynie w sytuacji,
gdy nie istnieje inna podstawa przetwarzania danych.
Więcej na temat zgód w Części 2 i 3 Poradnika.
Ponieważ niektóre mechanizmy powtarzają się w róż-
nych sklepach internetowych - aby uniknąć typowych
błędów, warto zweryfikować tzw. rejestr klauzul nie-
dozwolonych i upewnić się, czy nie znajduje się w nim
postanowienie, które przedsiębiorca planuje umieścić
w swoim serwisie.
Najczęściej popełniane błędy
Część 4
18
Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
Grzegorz
Leśniewski
+48 531 871 707
gl@lbplegal.com
Mateusz
Borkiewicz
+48 663 683 888
mb@lbplegal.com
Jacek
Cieśliński
+48 793 967 934
jc@lbplegal.com
Marta
Maliszewska
+48 787 958 795
mm@lbplegal.com
Zapraszamy do kontaktu

More Related Content

Similar to Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? Poradnik w trybie łatwo przystępnego FAQ

Jak reklamować sklep internetowy?
Jak reklamować sklep internetowy?Jak reklamować sklep internetowy?
Jak reklamować sklep internetowy?RedCart.pl
 
10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach elektronicznych B2B
10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach  elektronicznych B2B10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach  elektronicznych B2B
10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach elektronicznych B2BSoloStocks
 
10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach elektronicznych B2B
10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach  elektronicznych B2B10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach  elektronicznych B2B
10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach elektronicznych B2BSoloStocks
 
Regulamin, polityka prywatności, polityka cookies. Jak to ugryźć w web biznesie?
Regulamin, polityka prywatności, polityka cookies. Jak to ugryźć w web biznesie?Regulamin, polityka prywatności, polityka cookies. Jak to ugryźć w web biznesie?
Regulamin, polityka prywatności, polityka cookies. Jak to ugryźć w web biznesie?Karol Zielinski
 
Jak założyć sklep internetowy i na nim zarabiać? - prezentacja webinaru z 19 ...
Jak założyć sklep internetowy i na nim zarabiać? - prezentacja webinaru z 19 ...Jak założyć sklep internetowy i na nim zarabiać? - prezentacja webinaru z 19 ...
Jak założyć sklep internetowy i na nim zarabiać? - prezentacja webinaru z 19 ...Kamil Marczyński
 
Jak Zrobić Profesjonalny Produkt Launch I Odświeżyć Markę W Internecie
Jak Zrobić Profesjonalny Produkt Launch I Odświeżyć Markę W InternecieJak Zrobić Profesjonalny Produkt Launch I Odświeżyć Markę W Internecie
Jak Zrobić Profesjonalny Produkt Launch I Odświeżyć Markę W InternecieArkadiusz Zielazny
 
Jak zbudować skuteczny e-biznes
Jak zbudować skuteczny e-biznesJak zbudować skuteczny e-biznes
Jak zbudować skuteczny e-biznespolscyspecjaliscipl
 
12 narzędzi online w handlu międzynarodowym
12 narzędzi online w handlu międzynarodowym12 narzędzi online w handlu międzynarodowym
12 narzędzi online w handlu międzynarodowymGlobKurier.pl
 
Darmowy poradnik - TOP 24 narzędzia Google dla biznesu!
Darmowy poradnik - TOP 24 narzędzia Google dla biznesu!Darmowy poradnik - TOP 24 narzędzia Google dla biznesu!
Darmowy poradnik - TOP 24 narzędzia Google dla biznesu!Maciej Popiołek
 
Jak wykorzystać Blog w e-biznesie i zbudować biznes w domu...
Jak wykorzystać Blog w e-biznesie i zbudować biznes w domu...Jak wykorzystać Blog w e-biznesie i zbudować biznes w domu...
Jak wykorzystać Blog w e-biznesie i zbudować biznes w domu...Paweł Grzech
 
Michał Cortez - eCommerce bez eCommerce - wsparcie sprzedaży dla marek niepos...
Michał Cortez - eCommerce bez eCommerce - wsparcie sprzedaży dla marek niepos...Michał Cortez - eCommerce bez eCommerce - wsparcie sprzedaży dla marek niepos...
Michał Cortez - eCommerce bez eCommerce - wsparcie sprzedaży dla marek niepos...Michal Cortez
 
Salesmanago prezentacja
Salesmanago prezentacjaSalesmanago prezentacja
Salesmanago prezentacjaPiotr Grodzki
 

Similar to Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? Poradnik w trybie łatwo przystępnego FAQ (20)

Jak reklamować sklep internetowy?
Jak reklamować sklep internetowy?Jak reklamować sklep internetowy?
Jak reklamować sklep internetowy?
 
10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach elektronicznych B2B
10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach  elektronicznych B2B10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach  elektronicznych B2B
10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach elektronicznych B2B
 
10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach elektronicznych B2B
10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach  elektronicznych B2B10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach  elektronicznych B2B
10 wskazówek jak skutecznie zaistnieć na rynkach elektronicznych B2B
 
10 wskazówek
10 wskazówek10 wskazówek
10 wskazówek
 
Regulamin, polityka prywatności, polityka cookies. Jak to ugryźć w web biznesie?
Regulamin, polityka prywatności, polityka cookies. Jak to ugryźć w web biznesie?Regulamin, polityka prywatności, polityka cookies. Jak to ugryźć w web biznesie?
Regulamin, polityka prywatności, polityka cookies. Jak to ugryźć w web biznesie?
 
12 krokow do ecommerce
12 krokow do ecommerce12 krokow do ecommerce
12 krokow do ecommerce
 
Jak założyć sklep internetowy i na nim zarabiać? - prezentacja webinaru z 19 ...
Jak założyć sklep internetowy i na nim zarabiać? - prezentacja webinaru z 19 ...Jak założyć sklep internetowy i na nim zarabiać? - prezentacja webinaru z 19 ...
Jak założyć sklep internetowy i na nim zarabiać? - prezentacja webinaru z 19 ...
 
Jak Zrobić Profesjonalny Produkt Launch I Odświeżyć Markę W Internecie
Jak Zrobić Profesjonalny Produkt Launch I Odświeżyć Markę W InternecieJak Zrobić Profesjonalny Produkt Launch I Odświeżyć Markę W Internecie
Jak Zrobić Profesjonalny Produkt Launch I Odświeżyć Markę W Internecie
 
Jak zbudować skuteczny e-biznes
Jak zbudować skuteczny e-biznesJak zbudować skuteczny e-biznes
Jak zbudować skuteczny e-biznes
 
Magazyn THEY.PL - nr 12 (2015)
Magazyn THEY.PL - nr 12 (2015)Magazyn THEY.PL - nr 12 (2015)
Magazyn THEY.PL - nr 12 (2015)
 
12 narzędzi online w handlu międzynarodowym
12 narzędzi online w handlu międzynarodowym12 narzędzi online w handlu międzynarodowym
12 narzędzi online w handlu międzynarodowym
 
Tsl 11 2018
Tsl 11 2018Tsl 11 2018
Tsl 11 2018
 
Darmowy poradnik - TOP 24 narzędzia Google dla biznesu!
Darmowy poradnik - TOP 24 narzędzia Google dla biznesu!Darmowy poradnik - TOP 24 narzędzia Google dla biznesu!
Darmowy poradnik - TOP 24 narzędzia Google dla biznesu!
 
Jak wykorzystać Blog w e-biznesie i zbudować biznes w domu...
Jak wykorzystać Blog w e-biznesie i zbudować biznes w domu...Jak wykorzystać Blog w e-biznesie i zbudować biznes w domu...
Jak wykorzystać Blog w e-biznesie i zbudować biznes w domu...
 
Michał Cortez - eCommerce bez eCommerce - wsparcie sprzedaży dla marek niepos...
Michał Cortez - eCommerce bez eCommerce - wsparcie sprzedaży dla marek niepos...Michał Cortez - eCommerce bez eCommerce - wsparcie sprzedaży dla marek niepos...
Michał Cortez - eCommerce bez eCommerce - wsparcie sprzedaży dla marek niepos...
 
Internet jako narzędzie handlowe
Internet jako narzędzie handloweInternet jako narzędzie handlowe
Internet jako narzędzie handlowe
 
Daj się znaleźć klientowi
Daj się znaleźć klientowiDaj się znaleźć klientowi
Daj się znaleźć klientowi
 
Ecommerce starter kit
Ecommerce starter kitEcommerce starter kit
Ecommerce starter kit
 
Salesmanago prezentacja
Salesmanago prezentacjaSalesmanago prezentacja
Salesmanago prezentacja
 
Sprzedaż bardziej social
Sprzedaż bardziej socialSprzedaż bardziej social
Sprzedaż bardziej social
 

More from Wroclaw

biuletyn_wroclaw_pl Nr17_178_2024_v2.pdf
biuletyn_wroclaw_pl Nr17_178_2024_v2.pdfbiuletyn_wroclaw_pl Nr17_178_2024_v2.pdf
biuletyn_wroclaw_pl Nr17_178_2024_v2.pdfWroclaw
 
biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr16 177 2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr16 177 2024.pdfbiuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr16 177 2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr16 177 2024.pdfWroclaw
 
Biuletyn miejski wroclaw_pl Nr15 176 2024.pdf
Biuletyn miejski wroclaw_pl Nr15 176 2024.pdfBiuletyn miejski wroclaw_pl Nr15 176 2024.pdf
Biuletyn miejski wroclaw_pl Nr15 176 2024.pdfWroclaw
 
miejski-biuletyn-wroclaw_pl Nr14 175 2024.pdf
miejski-biuletyn-wroclaw_pl Nr14 175 2024.pdfmiejski-biuletyn-wroclaw_pl Nr14 175 2024.pdf
miejski-biuletyn-wroclaw_pl Nr14 175 2024.pdfWroclaw
 
Kolejny numer. Krasnalowe Wieści – Wiosna. Sprawdź.
Kolejny numer. Krasnalowe Wieści – Wiosna. Sprawdź.Kolejny numer. Krasnalowe Wieści – Wiosna. Sprawdź.
Kolejny numer. Krasnalowe Wieści – Wiosna. Sprawdź.Wroclaw
 
biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr13 174 2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr13 174 2024.pdfbiuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr13 174 2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr13 174 2024.pdfWroclaw
 
Biuletyn miejski wroclaw_pl-Nr12-173-2024.pdf
Biuletyn miejski wroclaw_pl-Nr12-173-2024.pdfBiuletyn miejski wroclaw_pl-Nr12-173-2024.pdf
Biuletyn miejski wroclaw_pl-Nr12-173-2024.pdfWroclaw
 
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr11 172 2024.pdf
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr11 172 2024.pdfARAW biuletyn wroclaw_pl Nr11 172 2024.pdf
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr11 172 2024.pdfWroclaw
 
Biuletyn miejski wroclaw_pl Nr10 171 2024.pdf
Biuletyn miejski wroclaw_pl Nr10 171 2024.pdfBiuletyn miejski wroclaw_pl Nr10 171 2024.pdf
Biuletyn miejski wroclaw_pl Nr10 171 2024.pdfWroclaw
 
biuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr9-170-2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr9-170-2024.pdfbiuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr9-170-2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr9-170-2024.pdfWroclaw
 
Zimowe „Krasnalove wieści”!. W numerze: Dowiedz się, czy Śląska Kluska (na g...
Zimowe „Krasnalove wieści”!. W numerze: Dowiedz się, czy  Śląska Kluska (na g...Zimowe „Krasnalove wieści”!. W numerze: Dowiedz się, czy  Śląska Kluska (na g...
Zimowe „Krasnalove wieści”!. W numerze: Dowiedz się, czy Śląska Kluska (na g...Wroclaw
 
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr8 169 2024.pdf
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr8 169 2024.pdfARAW biuletyn wroclaw_pl Nr8 169 2024.pdf
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr8 169 2024.pdfWroclaw
 
Równościowy plan działania miasta Wrocławia 2024-2026 - wersja do konsultacji...
Równościowy plan działania miasta Wrocławia 2024-2026 - wersja do konsultacji...Równościowy plan działania miasta Wrocławia 2024-2026 - wersja do konsultacji...
Równościowy plan działania miasta Wrocławia 2024-2026 - wersja do konsultacji...Wroclaw
 
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr7 168 2024.pdf
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr7 168 2024.pdfARAW biuletyn wroclaw_pl Nr7 168 2024.pdf
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr7 168 2024.pdfWroclaw
 
ARAW_biuletyn_wroclaw_pl_Nr_6_167_2024.pdf
ARAW_biuletyn_wroclaw_pl_Nr_6_167_2024.pdfARAW_biuletyn_wroclaw_pl_Nr_6_167_2024.pdf
ARAW_biuletyn_wroclaw_pl_Nr_6_167_2024.pdfWroclaw
 
Biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr-5-166-2024.pdf
Biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr-5-166-2024.pdfBiuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr-5-166-2024.pdf
Biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr-5-166-2024.pdfWroclaw
 
biuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr4-165-2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr4-165-2024.pdfbiuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr4-165-2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr4-165-2024.pdfWroclaw
 
nowy_biuletyn_wroclaw_pl_Nr3-164 2024.pdf
nowy_biuletyn_wroclaw_pl_Nr3-164 2024.pdfnowy_biuletyn_wroclaw_pl_Nr3-164 2024.pdf
nowy_biuletyn_wroclaw_pl_Nr3-164 2024.pdfWroclaw
 
biuletyn_miejski_wroclaw_pl_Nr2-163 2024.pdf
biuletyn_miejski_wroclaw_pl_Nr2-163 2024.pdfbiuletyn_miejski_wroclaw_pl_Nr2-163 2024.pdf
biuletyn_miejski_wroclaw_pl_Nr2-163 2024.pdfWroclaw
 
biuletyn-miejski-wroclaw_pl_Nr1-162 2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl_Nr1-162 2024.pdfbiuletyn-miejski-wroclaw_pl_Nr1-162 2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl_Nr1-162 2024.pdfWroclaw
 

More from Wroclaw (20)

biuletyn_wroclaw_pl Nr17_178_2024_v2.pdf
biuletyn_wroclaw_pl Nr17_178_2024_v2.pdfbiuletyn_wroclaw_pl Nr17_178_2024_v2.pdf
biuletyn_wroclaw_pl Nr17_178_2024_v2.pdf
 
biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr16 177 2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr16 177 2024.pdfbiuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr16 177 2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr16 177 2024.pdf
 
Biuletyn miejski wroclaw_pl Nr15 176 2024.pdf
Biuletyn miejski wroclaw_pl Nr15 176 2024.pdfBiuletyn miejski wroclaw_pl Nr15 176 2024.pdf
Biuletyn miejski wroclaw_pl Nr15 176 2024.pdf
 
miejski-biuletyn-wroclaw_pl Nr14 175 2024.pdf
miejski-biuletyn-wroclaw_pl Nr14 175 2024.pdfmiejski-biuletyn-wroclaw_pl Nr14 175 2024.pdf
miejski-biuletyn-wroclaw_pl Nr14 175 2024.pdf
 
Kolejny numer. Krasnalowe Wieści – Wiosna. Sprawdź.
Kolejny numer. Krasnalowe Wieści – Wiosna. Sprawdź.Kolejny numer. Krasnalowe Wieści – Wiosna. Sprawdź.
Kolejny numer. Krasnalowe Wieści – Wiosna. Sprawdź.
 
biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr13 174 2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr13 174 2024.pdfbiuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr13 174 2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr13 174 2024.pdf
 
Biuletyn miejski wroclaw_pl-Nr12-173-2024.pdf
Biuletyn miejski wroclaw_pl-Nr12-173-2024.pdfBiuletyn miejski wroclaw_pl-Nr12-173-2024.pdf
Biuletyn miejski wroclaw_pl-Nr12-173-2024.pdf
 
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr11 172 2024.pdf
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr11 172 2024.pdfARAW biuletyn wroclaw_pl Nr11 172 2024.pdf
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr11 172 2024.pdf
 
Biuletyn miejski wroclaw_pl Nr10 171 2024.pdf
Biuletyn miejski wroclaw_pl Nr10 171 2024.pdfBiuletyn miejski wroclaw_pl Nr10 171 2024.pdf
Biuletyn miejski wroclaw_pl Nr10 171 2024.pdf
 
biuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr9-170-2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr9-170-2024.pdfbiuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr9-170-2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr9-170-2024.pdf
 
Zimowe „Krasnalove wieści”!. W numerze: Dowiedz się, czy Śląska Kluska (na g...
Zimowe „Krasnalove wieści”!. W numerze: Dowiedz się, czy  Śląska Kluska (na g...Zimowe „Krasnalove wieści”!. W numerze: Dowiedz się, czy  Śląska Kluska (na g...
Zimowe „Krasnalove wieści”!. W numerze: Dowiedz się, czy Śląska Kluska (na g...
 
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr8 169 2024.pdf
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr8 169 2024.pdfARAW biuletyn wroclaw_pl Nr8 169 2024.pdf
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr8 169 2024.pdf
 
Równościowy plan działania miasta Wrocławia 2024-2026 - wersja do konsultacji...
Równościowy plan działania miasta Wrocławia 2024-2026 - wersja do konsultacji...Równościowy plan działania miasta Wrocławia 2024-2026 - wersja do konsultacji...
Równościowy plan działania miasta Wrocławia 2024-2026 - wersja do konsultacji...
 
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr7 168 2024.pdf
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr7 168 2024.pdfARAW biuletyn wroclaw_pl Nr7 168 2024.pdf
ARAW biuletyn wroclaw_pl Nr7 168 2024.pdf
 
ARAW_biuletyn_wroclaw_pl_Nr_6_167_2024.pdf
ARAW_biuletyn_wroclaw_pl_Nr_6_167_2024.pdfARAW_biuletyn_wroclaw_pl_Nr_6_167_2024.pdf
ARAW_biuletyn_wroclaw_pl_Nr_6_167_2024.pdf
 
Biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr-5-166-2024.pdf
Biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr-5-166-2024.pdfBiuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr-5-166-2024.pdf
Biuletyn-miejski-wroclaw_pl Nr-5-166-2024.pdf
 
biuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr4-165-2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr4-165-2024.pdfbiuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr4-165-2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl-Nr4-165-2024.pdf
 
nowy_biuletyn_wroclaw_pl_Nr3-164 2024.pdf
nowy_biuletyn_wroclaw_pl_Nr3-164 2024.pdfnowy_biuletyn_wroclaw_pl_Nr3-164 2024.pdf
nowy_biuletyn_wroclaw_pl_Nr3-164 2024.pdf
 
biuletyn_miejski_wroclaw_pl_Nr2-163 2024.pdf
biuletyn_miejski_wroclaw_pl_Nr2-163 2024.pdfbiuletyn_miejski_wroclaw_pl_Nr2-163 2024.pdf
biuletyn_miejski_wroclaw_pl_Nr2-163 2024.pdf
 
biuletyn-miejski-wroclaw_pl_Nr1-162 2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl_Nr1-162 2024.pdfbiuletyn-miejski-wroclaw_pl_Nr1-162 2024.pdf
biuletyn-miejski-wroclaw_pl_Nr1-162 2024.pdf
 

Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? Poradnik w trybie łatwo przystępnego FAQ

  • 1. Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? Poradnik w trybie łatwo przystępnego FAQ
  • 2. 2 Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? Szanowni Państwo, Wspólnie z naszym partnerem kancelarią Leśniewski Borkiewicz & Partners, przygotowaliśmy kompleksowy materiał, który jest wynikiem zmian w środowisku biznesowym, jakie przyniosła obecna pandemia. Przed Państwem poradnik, który ma za zadanie ułatwić poruszanie się w przestrzeni e-commerce firmom, które jeszcze parę miesięcy temu nie przypuszczały, że ich biznes będzie funkcjonował online, ale także tym, którzy w obecnej sytuacji upatrują swojej szansy. Zachęcam do poniższej lektury, Mateusz Jarzombek Centrum Wspierania Biznesu Agencja Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej S.A.
  • 3. 3 Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? W ostatnich latach coraz więcej podmiotów zadaje sobie pytanie, czy i jak może prze- nieść swój biznes do sieci. Te pytania stały się jednak szczególnie istotne w dobie pan- demii, kiedy bezpośredni kontakt z klientem stał się mocno utrudniony. Sytuacja w kraju i na świecie związana z Covid-19 przyspieszyła transformację cyfrową i spowodowała zmianę nawyków zakupowych konsumentów, którzy jeszcze chętniej kupują online. Wykorzystanie Internetu jako kanału sprzedaży stanowi więc odpowiedź na ich rozwijające się potrzeby i oczekiwania, pozwala też na dotarcie do klientów, którzy normalnie znajdowaliby się poza obszarem działania firmy. Przeniesienie biznesu do sieci zależy oczywiście od rodzaju prowadzonej działalności, ale w przypadku większości przedsiębiorców jest możliwe i łatwiejsze, niż może się to wydawać. Od strony praktycznej trzeba oczywiście zaplano- wać logistykę związaną z magazynowaniem, wysyłką i przyjmowaniem zwrotów towarów. Istnieją różne modele działania, w tym np. własny magazyn vs tzw. dropshipping, z ich wyborem i wdrożeniem pomaga wiele wyspecjalizowanych firm. Od strony prawnej trzeba natomiast zastanowić się przede wszystkim nad formą prowadzonej działalności, zawrzeć kilka umów z podwykonawcami / dostawcami różnych usług oraz wypracować kilka własnych dokumentów (regulamin sklepu, polityka prywatności, procedury). W Poradniku przedstawiliśmy najważniejsze informacje niezbędne dla przedsiębiorców, którzy chcą zacząć działać online. Uwzględniliśmy też treści dotyczące tego, jak się rozwijać i jak prawidłowo prowadzić dzia- łania marketingowe. Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)?
  • 4. 4 Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? 1. Jak przygotować się do „przejścia do Internetu”? a. Forma prowadzenia działalności Sprzedaż online jest możliwa bez względu na formę, w jakiej przedsiębiorca prowadzi działalność gospodar- czą - Internet może być kanałem sprzedaży zarówno dla spółek wpisanych do rejestru przedsiębiorców, jak i osób fizycznych zarejestrowanych w CEIDG. Nie ma obowiązku tworzenia odrębnej firmy dedyko- wanej sprzedaży online, jednak często jest to (choćby docelowo) dobry pomysł – pozwala na rozdzielenie ryzyk. Na początku większość przedsiębiorców de- cyduje się jednak na poszerzenie zakresu działalności już istniejącej firmy, gdyż jest to rozwiązanie tańsze, a dopiero w przypadku sukcesu sklepu online, przenosi go do odrębnego podmiotu. Podobnie jak w przypadku działalności offline, wybie- rając formę prawną biznesu poza aspektami koszto- wymi należy skupić się przede wszystkim na zakresie odpowiedzialności przedsiębiorcy oraz kwestiach po- datkowych. Przykładowo, przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą wpisany do CEIDG odpowiada całym majątkiem, natomiast spółka kapitałowa tylko własnym (zasadniczo brak odpowie- dzialności wspólników). Niezależnie, niektóre rodzaje działalności muszą być zorganizowane w formie spółki kapitałowej – np. pośrednicy płatności. Warto pamiętać, że znaczenie ma nie tylko forma pro- wadzenia działalności przez sprzedawcę, ale również to, czy i ew. jaką działalność prowadzi kupujący. Obec- nie przepisy dotyczące konsumentów co do zasady nie mają zastosowania w relacjach B2B (business to business) - jeśli natomiast kupującym jest konsument, przysługuje mu szersza ochrona niż w przypadku przedsiębiorcy. Sytuacja ta może zmienić się po 1 stycznia 2021 r., kiedy wprowadzona zostanie trzecia, obok konsumenta i przedsiębiorcy, kategoria pod- miotu kupującego – tzw. „prosumenta”, który będzie korzystać z ochrony podobnej do tej, która przysługuje konsumentom. b. Nazwa sklepu internetowego Wybierając nazwę sklepu internetowego konieczne jest sprawdzenie, czy nie będzie ona naruszać praw innego przedsiębiorcy. Jeśli wybrana nazwa będzie identyczna albo bardzo podobna do marki konkurencyjnego sklepu, prowa- dzący go podmiot będzie mógł wystąpić z żądaniem zaprzestania korzystania z tej nazwy nawet niezależnie od tego, czy jego marka została zarejestrowana. Dobrym rozwiązaniem jest więc przeanalizowanie, czy w sieci nie istnieją już sklepy o podobnych nazwach oraz zweryfikowanie, czy w polskim i europejskim rejestrze znaków towarowych nie występuje podobna marka. Idąc krok dalej, warto również zwrócić uwagę na to, aby wybrana przez nas nazwa mogła zostać łatwo za- rejestrowana jako znak towarowy - nawet jeśli przed- siębiorca nie planuje takiej rejestracji na początkowym etapie swojej działalności. Ogólnie, znak towarowy to wymierne prawo mająt- kowe (buduje wartość i renomę firmy), które pozwoli w szczególności: • bezpieczniej rozwijać biznes; • ograniczyć ryzyko „zablokowania” działalności przez inną firmę korzystającą z podobnego znaku (odpowiednio na rynku PL/UE/innych, w zależno- ści od tego gdzie zarejestrujemy znak), • zwiększyć szansę wygranej na wypadek sporu z firmą korzystającą z podobnych oznaczeń czy podszywającą się pod naszą firmę, etc., • zwiększyć szansę odzyskania domeny, którą ktoś zarejestruje wykorzystując wording znaku lub po- dobny, żeby „skraść” część ruchu. Znak powinien być wystarczająco charakterystyczny, aby nadawać się do odróżnienia od towarów ofero- wanych przez inne podmioty, nie może też składać Zaczynamy! Część 1
  • 5. 5 Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? 2. Jakie są modele sprze- daży przez Internet, co wybrać (platformy do ogłoszeń, portale au- kcyjne, pełnoprawny sklep)? Na rynku powstaje coraz więcej gotowych platform do sprzedaży online (rozwiązań typu market place), platform do ogłoszeń czy portali aukcyjnych. Niektórzy przedsię- biorcy decydują się też na stworzenie wła- snego niezależnego sklepu internetowego. Posiadanie własnego sklepu nie wyklucza oczywiście korzystania z innych oferowanych przez Internet moż- liwości – dla części sprzedawców gotowe platformy są dodatkowym, równoległym do ich sklepu, kanałem sprzedaży, który wdrażają w oparciu o już stosowane rozwiązania logistyczne i prawne. Wybór kanału sprzedaży zależy od indywidualnych potrzeb przedsiębiorcy. Przykładowo, platformy typu market place dają sprzedawcy możliwość korzystania z rozpoznawalności i bazy klientów danej platformy. Z drugiej strony, w ramach market place klienci mają dostęp do ofert wielu sprzedawców, co z perspektywy przedsiębiorcy oznacza sporą konkurencję i większą presję na marżę. Sprzedawcy związani są też regula- cjami i zasadami obowiązującymi na danej platformie (często związanymi też z dodatkowymi opłatami). Market place mogą być dobrym rozwiązaniem dla podmiotów, które dopiero wchodzą na rynek i są na etapie budowania świadomości własnej marki. Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się jednak na założenie własnego „niezależnego” sklepu – nie oznacza to, że będzie musiał stworzyć go całkowicie „od zera”. W Internecie dostępnych jest wiele platform sprzedażo- wych – szablonów, na bazie których można zbudować sklep internetowy czy wtyczek dających możliwość uruchomienia funkcji sprzedaży w ramach istniejącego bloga lub strony internetowej, a także pakiety usług suplementarnych, w tym magazyny i logistyka. się wyłącznie z elementów opisujących np. rodzaj oferowanych towarów (nazwa „Buty” dla firmy, która handluje obuwiem ma praktycznie zerowe szanse na rejestrację / nie będzie pozwalała na skuteczne zakaza- nie innym firmom używania takiego samego słowa). c. Niezbędne dokumenty Poza umowami z dostawcami (np. twórca strony inter- netowej, dostawca CMS, dostawca ERP), podstawowy pakiet dokumentów „na start” obejmuje zwykle: • regulamin serwisu internetowego, • politykę prywatności i cookies, • klauzule informacyjne w miejscach zbierania danych osobowych na www (pełne lub w formie odniesienia do polityki prywatności), • belkę cookies. Więcej szczegółów w Części 2 Poradnika.
  • 6. Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? 1. Jak zbudować ścieżkę zakupową? W przypadku sprzedaży za pośrednictwem gotowych platform e-commerce, przed- siębiorca korzysta z istniejących rozwiązań i funkcjonalności – model ścieżki zaku- powej jest zwykle z góry narzucony przez dostawcę platformy. Renomowane platfor- my zwykle oferują rozwiązania już zgodne z prawem, choć oczywiście należy zwery- fikować, czy nasze własne procedury są do nich komplementarne. Jeśli natomiast sprzedawca zdecyduje się na stworze- nie własnego sklepu internetowego, kluczowe jest, aby prawidłowo opracował model prezentacji i sprzedaży produktów – niektóre błędy mogą doprowadzić nawet do tego, że umowa sprzedaży nie zostanie skutecznie zawarta. Informacje prezentowane w ramach sklepu nie mogą być dowolne – przepisy dotyczące ochrony konsu- mentów wprowadzają w tym zakresie dość rygory- styczne i sztywne wymogi, których należy przestrzegać niezależnie od tego, czy korzystamy z gotowej plat- formy, czy z dedykowanego nam sklepu. Oczywiście wszystkie informacje powinny być prezentowane w sposób zrozumiały i czytelny – tak, aby nie wprowa- dzać konsumenta w błąd. Niektóre wymogi mogą być nieco poluzowane, w za- leżności od kanału komunikacji, np. jeśli udostępniamy klientowi możliwość zakupów w aplikacji mobilnej - tak żeby zachować ich czytelność. a. Jak zaprezentować produkt / usługę? Pierwszym etapem procesu składania zamówienia jest zapoznanie się przez klienta z podstroną produktu. Już tutaj, oprócz opisu samego przedmiotu i jego głów- nych cech, przedsiębiorca ma obowiązek wskazać konsumentowi informacje o ograniczeniach dotyczą- cych dostarczania danego towaru (np. poczta, kurier, dostawa tylko na terenie Polski) i akceptowanych spo- sobach płatności (np. przelew tradycyjny, tzw. szybki przelew, płatność kartą, płatność przy odbiorze etc.). W praktyce na podstronie każdego produktu, obok jego opisu, często tworzy się więc zakładkę „dostawa i płatność”. Na co zwrócić uwagę przy uruchamianiu serwisu online? Część 2
  • 7. Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? b. Podsumowanie i złożenie zamówienia Po dokonaniu wyboru produktu, klient przechodzi do składania zamówienia. Na tym etapie przedsiębiorca ma obowiązek przekazać konsumentowi informacje o głównych cechach świadczenia oraz jego łącznej cenie wraz z podatkami i wszelkimi opłatami (np. za wysyłkę czy ubezpieczenie). Dodatkowo, należy poinformować konsumenta o da- nych wymienionych w art. 12 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta. Ponieważ katalog informacji wskazanych w tym przepisie jest szeroki (obejmuje m.in. dane przedsiębiorcy, zasady dot. odstąpienia od umowy, procedurę reklamacyjną czy zasady korzystania z po- zasądowych sposobów rozpatrywania reklamacji i do- chodzenia roszczeń) – w praktyce dane te najczęściej uwzględnia się w regulaminie sklepu internetowego, akceptowanym na etapie składania zamówienia. Warto zwrócić też uwagę na sposób akceptacji regula- minu. Nie można narzucić konsumentowi automatycz- nego wyrażenia zgody np. poprzez odgórne zazna- czenie odpowiedniego checkboxa czy zapis, zgodnie z którym złożenie zamówienia jest równoznaczne z akceptacją regulaminu. Oczywiście dozwolone jest stworzenie checkboxa ze zgodą na związanie się po- stanowieniami regulaminu (co w praktyce jest najczę- ściej spotykanym rozwiązaniem) – pole to powinno być jednak zaznaczane dopiero przez aktywne działa- nie po stronie konsumenta. Niezależnie od regulaminu, w tym miejscu najczęściej udostępnia się też konsumentowi bezpośredni link do polityki prywatności, tak aby spełnić obowiązek informacyjny z RODO. Nie jest konieczne (ani zale- cane) uzyskiwanie dodatkowej akceptacji polityki, np. w formie dodatkowego check-boxa, ponieważ polityka nie jest umową, a jedynie informacją przekazywaną jednostronnie przez sprzedawcę, jako administratora danych osobowych klienta. Ostatnim krokiem prowadzącym do złożenia za- mówienia przez klienta jest kliknięcie w odpowiedni przycisk. Jego treść nie może być jednak dowolna – powinien być oznaczony słowami „zamówienie z obo- wiązkiem zapłaty” lub sformułowaniem równoważ- nym (przykładowo „kupuję i płacę”). Naruszenie tego, mogłoby się wydawać błahego, obowiązku, niesie za sobą poważne konsekwencje – powoduje, że umowa sprzedaży w ogóle nie zostaje zawarta. c. Zawarcie umowy – i co dalej? Kolejnym etapem jest przekazanie konsumentowi po- twierdzenia zawarcia umowy. W praktyce często ma to miejsce poprzez wysłanie wiadomość e-mail z podsumowaniem złożonego za- mówienia (z informacją „co zostało kupione”, o łącznej cenie, sposobie i terminie zapłaty, sposobie i terminie spełnienia świadczenia) i załączonym regulaminem sklepu internetowego. Do maila często załącza się też politykę prywatności
  • 8. 8 Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? 2. Wysyłka towaru: a. W jakim terminie powinienem ją zreali- zować? Zgodnie z ogólnymi przepisami kodeksu cywilnego, w relacjach B2C (business to consumer) sprzedawca ma obowiązek wydać rzecz kupującemu niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od zawarcia umowy sprzedaży. Umowa może jednak przewidywać inny (dłuższy lub krótszy) termin. W kontekście sprzedaży online, termin na wydanie towaru jest w rzeczywistości okresem, w którym produkt powinien zostać dostar- czony do konsumenta. Warto pamiętać, że wskazany przez przedsiębiorcę termin dostawy staje się elementem zawartej z kon- sumentem umowy, a przedsiębiorca jest zobowiązany do jego dochowania. Konieczne jest więc wyważenie między działaniami marketingowymi i atrakcyjnymi z perspektywy konsumenta krótkimi terminami realiza- cji zamówienia, które mają zachęcić go do korzystania z naszego sklepu, a realnymi możliwościami dostawy towaru (z uwzględnieniem czasu niezbędnego na doręczenie towaru przez przewoźnika – opóźnienia po jego stronie są faktycznie naszym opóźnieniem). b. Czy muszę zagwarantować Klientom konkretne możliwości dostawy / odbioru? Przepisy nie wymagają od sprzedawców, aby zapew- nili konsumentowi konkretne możliwości dostawy czy odbioru rzeczy – jeśli chcemy możemy ograniczyć się wyłącznie do wysyłki np. kurierem, albo wyłącznie do konieczności osobistego odbioru rzeczy. Oczywiście uzgodniony na etapie składania zamówienia sposób dostawy czy odbioru towaru staje się elementem umo- wy z konsumentem i jest dla przedsiębiorcy wiążący. c. Czy mogę przerzucić koszty wysyłki na Klienta? Koszty wysyłki mogą zostać przerzucone na klienta (również w przypadku relacji B2C), przy czym klient powinien zostać o tym odpowiednio poinformowany. Na etapie składania zamówienia przedsiębiorca po- winien przekazać konsumentowi informacje o łącznej cenie zamawianych produktów wraz z podatkami oraz o opłatach za transport, dostarczenie, usługi pocztowe oraz innych kosztach (więcej na ten temat w punkcie „Jak zbudować ścieżkę zakupową?”). d. Oprócz towaru, co jeszcze muszę umie- ścić w przesyłce do Klienta? Zawartość przesyłki do Klienta jest uzależniona od tego, w jaki sposób przedsiębiorca skonstruował ścież- kę zakupową. Jeśli po jej zakończeniu nie przekazał elektronicznie konsumentowi potwierdzenia zawarcia umowy – w ta- kim wypadku powinien „dorzucić” je do paczki. Najczęstszym i w praktyce najłatwiejszym rozwiąza- niem jest jednak przekazanie konsumentowi potwier- dzenia w formie mailowej jeszcze przed wysłaniem towaru – wówczas nie ma konieczności załączania dodatkowych informacji do przesyłki. W praktyce często zdarza się, że wraz z towarem konsument otrzymuje formularz, z którego może skorzystać w razie chęci odstąpienia od umowy. For- mularz ten jest jednym z elementów, jakie powinno
  • 9. Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? zawierać potwierdzenie zawarcia umowy. Podobnie jak w przypadku pozostałych informacji objętych tym potwierdzeniem – jeśli formularz został przekaza- ny konsumentowi przed wysyłką towaru na trwałym nośniku (np. pdf wysłany mailem), nie ma konieczności załączania go do przesyłki. Wówczas jego dołączenie staje się dobrą praktyką rynkową, a nie obowiązkiem. Dodatkowo, jeśli jest to potrzebne do korzystania z rzeczy, sprzedawca powinien przekazać kupujące- mu sporządzone w języku polskim instrukcje obsługi, konserwacji i ew. inne dokumenty z wyjaśnieniami dotyczącymi sposobu korzystania z rzeczy. Niezależnie od przepisów dotyczących praw kon- sumenta i samej umowy sprzedaży, należy pamiętać o przepisach podatkowych, które mogą nakładać na sprzedawcę obowiązek wydania kupującemu faktury lub paragonu, przy czym w zasadzie oba te dokumenty mogą też być dostarczone wcześniej elektronicznie (pod odpowiednimi warunkami, np. wyrażona przez klienta zgoda na wystawianie i wysyłanie faktur elektro- nicznie). e. Czy razem z towarem mogę wysyłać np. bony promocyjne na kolejne zakupy? Załączanie do przesyłek materiałów marketingowych (np. bonów promocyjnych) jest częstą praktyką na rynku e-commerce. Takie działanie jest dozwolone i zwykle nie wymaga uzyskania od klienta dodatkowej zgody. Wyjątkiem może być sytuacja, w której sprzedawca planuje przekazać klientowi materiały promujące inny podmiot, np. spółkę powiązaną, albo pozyskanego partnera biznesowego. W takim wypadku powinniśmy upewnić się, że informowaliśmy o takiej możliwości naszych klientów (zwykle w ramach polityki prywatno- ści). Dodatkowo, gdyby dane klientów miałyby być też udostępniane tym zewnętrznym podmiotom, trzeba rozważyć konieczność odbioru od klienta dodatkowej zgody (nie jest zawsze konieczna – zależy od kontek- stu). Należy pamiętać, że klientowi przysługuje prawo do zgłoszenia sprzeciwu wobec przetwarzania jego da- nych w celach marketingu bezpośredniego, czyli np. właśnie wobec załączania materiałów promocyjnych do kierowanych do niego przesyłek. W takiej sytuacji dalsze wysyłanie materiałów marketingowych razem z towarem nie będzie już możliwe. 3. Klienci: a. Kiedy nie muszę akceptować zwrotu to- waru kupionego online? Czy prawo zwrotu mogę ograniczyć w umowie (np. nie chcę przyjmować towarów z zerwaną metką)? Prawo do odstąpienia, poza kilkoma wyjątkami, nie może zostać ograniczone. Przedsiębiorca nie może więc zastrzec w umowie/ regulaminie sklepu interne- towego, że nie akceptuje zwrotów towarów, które były przez konsumenta używane czy zostały pozbawione metki lub oryginalnego opakowania. Zgodnie z przepisami (o czym należy poinformować konsumenta) prawo do odstąpienia nie przysługu- je konsumentowi w odniesieniu do umów, których przedmiotem są m.in.: • rzeczy stworzone na zamówienie według specyfi- kacji konsumenta; • rzeczy ulegające szybkiemu zepsuciu lub mające krótki termin przydatności do użycia;
  • 10. 10 Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? • rzeczy dostarczane w zapieczętowanym opako- waniu, których po otwarciu opakowania nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia lub ze względów higienicznych – jeżeli opakowanie zo- stało otwarte po dostarczeniu (np. bielizna); • nagrania dźwiękowe lub wizualne albo programy komputerowe dostarczane w zapieczętowanym opakowaniu – jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu; • treści cyfrowe, które nie są zapisane na nośniku materialnym – jeżeli spełnianie świadczenia roz- poczęło się za wyraźną zgodą konsumenta przed upływem terminu do odstąpienia od umowy i po poinformowaniu go przez przedsiębiorcę o utra- cie prawa odstąpienia od umowy – np. w ramach platform VOD, streaming gier etc. b. Jak mam się zachować, gdy zwracany towar nosi ślady używania? Poza wskazanymi wyżej wyjątkami, przedsiębiorca nie może odmówić przyjęcia zwrotu towaru ze względu na to, że nosi on ślady użytkowania, jeżeli kupującym był konsument. W relacjach b2b prawo zwrotu co do zasady nie przysługuje (co zmieni się jednak częściowo od 1 stycznia 2021 r.). Celem prawa odstąpienia od umowy jest to, aby kon- sument mógł „przetestować” produkt, czyli sprawdzić jego charakter, cechy i funkcjonowanie zanim podej- mie ostateczną decyzję o jego zatrzymaniu, w podob- nym zakresie, jak gdyby dokonał zakupu „stacjonarnie”. Jeśli jednak okaże się, że: • konsument korzystał z rzeczy w sposób wykracza- jący poza niezbędny do stwierdzenia powyższych właściwości (np. konsument nie tylko przymierzył, ale nosił na co dzień zwracane obuwie, na co wskazuje stan jego podeszwy), • takie korzystanie doprowadziło do zmniejszenia wartości zwracanej rzeczy, przedsiębiorca może obciążyć go odpowiednimi kosztami (odpowia- dającymi kwocie zmniejszenia wartości danego produktu). Warto pamiętać o odpowiednim udo- kumentowaniu badania zwracanej rzeczy i straty, jaką ma ponieść przedsiębiorca. c. Na jakie żądania muszę być gotowy, gdy okaże się, że mój produkt ma wadę? Jeśli okaże się, że sprzedany produkt ma wadę, nieza- leżnie od kwestii ewentualnej gwarancji (regulowanej w praktyce kartą gwarancyjną lub innym podobnym dokumentem wystawionym przez producenta), klient będzie mógł skorzystać z praw ustawowych przy- sługujących mu w ramach rękojmi. Klient będący konsumentem zawsze będzie więc mógł zażądać od sprzedawcy: • naprawienia towaru (usunięcia wady); • wymiany towaru na nowy; • obniżenia ceny; • oddania całości ceny (odstąpienie od umowy) – o ile wada jest istotna. Sprzedawca ma prawo odmówić spełnienia żądania klienta, polegającego na naprawie lub wymianie towa- ru, jeżeli: • byłoby to dla niego niemożliwe do zrealizowania (np. wycofanie produktu przez producenta – w przypadku żądania wymiany), albo • w porównaniu z drugim z możliwych żądań, wymagałoby nadmiernych kosztów (np. klient za- żądał naprawy rzeczy, która generuje kilkukrotnie większe koszty niż jej wymiana). Oczywiście w takiej sytuacji sprzedawca ma obowiązek spełnienia innego z możliwych żądań klienta. Dodatkowo, jeśli klient zdecyduje się na żądanie ob- niżenia ceny lub odstąpienie od umowy, sprzedawca może zamiast tego zaproponować wymianę towaru na nowy lub naprawę rzeczy. Przedsiębiorca nie ma jed- nak takiej możliwości, jeśli produkt był już przez niego naprawiany lub wymieniany. W przypadku relacji B2B, przysługujące klientowi prawa z tytułu rękojmi mogą zostać ograniczone lub nawet wyłączone (nie jest to jednak dopuszczalne w stosun- kach z konsumentami i częściowo nie będzie dopusz- czalne w relacjach b2b po 1 stycznia 2021 roku). d. Czy muszę udzielać gwarancji? Udzielenie gwarancji nie jest obowiązkowe, bez względu na to, czy mamy do czynienia z relacją B2B czy B2C. Dodatkowo, najczęściej gwarancji udziela producent, a nie sprzedawca. Oczywiście należy pamiętać, że nawet w razie braku gwarancji, jeśli produkt okaże się wadliwy, klientowi przysługiwać będą uprawnienia z rękojmi (tak jak to opisano powyżej).
  • 11. 11 Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? 4. Kontrahenci: a. Na co powinienem zwrócić uwagę przy wyborze kontrahenta (przewoźnika/kurie- ra, operatora płatności online, dostawcy strony internetowej, hostingu/chmury obliczeniowej)? Przed nawiązaniem współpracy warto sprawdzić dane kontrahenta w publicznie dostępnych bazach np. KRS (w przypadku spółek) i CEiDG (w przypadku osób fizycznych) oraz na tzw. białej liście podatników VAT, zawierającej m.in. dane kontrahenta, informacje o jego rejestracji jako podatnika VAT i przypisanych do niego rachunkach bankowych. Warto też „sprawdzić” naszego potencjalnego kon- trahenta w ramach wyszukiwarki internetowej, gdzie czasem znaleźć możemy opinie na jego temat. b. Czy ponoszę odpowiedzialność za swo- ich dostawców (np. za sposób realizacji dostawy lub działania strony interneto- wej)? O ile w relacjach B2B istnieje możliwość modyfikacji zakresu odpowiedzialności sprzedawcy, o tyle w sto- sunkach B2C zasadą jest, że przedsiębiorca ponosi od- powiedzialność za działania swoich podwykonawców i innych podmiotów, którym zleca czynności związane z procesem sprzedaży online. Jednym z najczęściej popełnianych przez sprze- dawców z branży e-commerce błędów jest próba wyłączenia albo ograniczenia odpowiedzialności za ewentualne uszkodzenia towarów powstałe na etapie dostawy realizowanej przez zewnętrznego przewoź- nika. Tymczasem, jeśli kupującym jest konsument, sprzedawca ponosi odpowiedzialność za ewentualne uszkodzenia towaru do momentu jego wydania kon- sumentowi przez dostawcę. W praktyce oznacza to, że w relacji B2C sprzedawca odpowiada przed klien- tem za działania firmy kurierskiej, poczty czy innego przewoźnika. Oczywiście jeśli ewentualna szkoda jest wynikiem działań ww. podmiotu, sprzedawca może wystąpić do niego z odpowiednim roszczeniem. Nie może jednak zwolnić się z odpowiedzialności wzglę- dem konsumenta „przekierowując” go bezpośrednio do przewoźnika. Wyjątkiem od tej zasady są sytuacje, gdy to konsument wybrał przewoźnika i sprzedawca nie miał na ten wy- bór wpływu. Wówczas przedsiębiorca nie odpowiada za działania dostawcy. W praktyce sytuacje, w których konsument sam organizuje transport zakupionych w sieci towarów, nie wybierając przy tym przewoźnika z listy zaproponowanej przez sprzedawcę, nie zdarzają się jednak często.
  • 12. Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? 5. Sprzedaż online a dane osobowe Nieodłącznym elementem prowadzenia sklepu internetowego jest przetwarzanie danych jego klientów, podlegające regula- cjom unijnego rozporządzenia w sprawie ochrony danych osobowych (RODO). W tym kontekście pojawia się potrzeba umieszczenia w serwisie określonych treści tj.: • klauzuli informacyjnej/ polityki prywatności, • w niektórych sytuacjach – klauzul zgód na prze- twarzanie danych. Niezależnie trzeba też zastanowić się, jakie dane klienta zbieramy – katalog tych danych może być ograniczo- ny przepisami (zwłaszcza jeśli chodzi o dane „obowiąz- kowe”), nie można też zbierać danych fakultatywnych „na zapas”. Przedsiębiorca ma obowiązek przekazać klientom informacje o przetwarzaniu ich danych najpóźniej w momencie, kiedy dane te są zbierane. W praktyce wymagane informacje są więc przekazywane m.in. na etapie zakładania konta w sklepie internetowym, skła- dania zamówienia, wysyłania zapytania przez formularz kontaktowy czy zapisu do newslettera. Istnieje kilka sposób realizacji obowiązku informacyjne- go, przykładowo: • umieszczenie wszystkich (pełnych) informacji w każdym miejscu zbierania danych, • umieszczenie w ww. miejscach krótkich odniesień przekierowujących klienta do polityki prywatności kompleksowo opisującej procesy przetwarzania danych, w ramach danego sklepu internetowego. W praktyce, znaczna część przedsiębiorców decyduje się na wybór drugiego z ww. sposobów przekazywania informacji – jest on prostszy i nie wymaga umiesz- czania dużej ilości tekstu w każdym miejscu, w którym klient może udostępnić swoje dane. W kontekście zgód na przetwarzanie danych należy pamiętać, że ich odbieranie nie zawsze jest konieczne i uzasadnione, a czasami stanowi błąd. W sklepach internetowych często można spotkać się z checkboxa- mi zawierającymi zgodę klienta na przetwarzanie jego danych osobowych np. w celu realizacji złożonego zamówienia. Takie działanie nie jest jednak prawidłowe. Przepisy przewidują różne podstawy przetwarzania danych – jedną z nich jest niezbędność do wykonania umowy, czyli właśnie dostarczenia klientowi zamówio- nego przez niego towaru.
  • 13. Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? 1. Czy i jak mogę reklamować moje produkty i usługi online? Reklama własnych produktów i usług w In- ternecie jest jak najbardziej możliwa (nawet dostosowana do preferencji użytkowników Internetu, np. na bazie odwiedzanych przez nich witryn). Zwykle nie wymaga zbierania od klientów dodat- kowych zgód na przetwarzanie danych osobowych – podstawą takich działań jest uzasadniony interes administratora, ale zgoda może być konieczna z uwagi na stosowaną technikę reklamową. Reklama może polegać np. na publikacji banerów na określonych stronach www w zależności od typu ich użytkowników (działania często oparte o technologie cookies – o stosowaniu plików cookies należy po- informować na swojej stronie www, a także odebrać zgodę na ich wykorzystywanie w celach marketingo- wych, analitycznych czy współdzielenia z zewnętrz- nymi podmiotami) czy wysyłaniu newslettera (wysyłka newslettera wymaga zgody, przy czym może być ona udzielona przez samo podanie adresu mailowego w tym właśnie celu). Zgoda może być również wymagana w przypadku bar- dziej zaawansowanych działań opartych na tzw. profi- lowaniu użytkowników Internetu i dostosowywaniu do nich treści reklamowych, np. na bazie geolokalizacji, przy czym możliwie „proste” dostosowywanie wyglądu strony w zależności od typu użytkownika (np. kobieta/ mężczyzna) takiej zgody raczej nie potrzebuje. Klient musi być też świadomy m.in. przez jaki okres, w jakich celach i na jakiej podstawie jego dane są przetwarzane w związku z działaniami marketingowy- mi – takie informacje powinny zostać uwzględnione w przekazywanej mu klauzuli informacyjnej/ polityce prywatności. 2. Co muszę zrobić, żeby urucho- mić skuteczny newsletter (ma- ilowy, sms, webpush, wysyłać wiadomości na Messengerze, WhatsApp’ie)? Wysyłka newslettera wymaga zgody klienta na otrzymywanie informacji handlowych. Zgoda powinna zostać wyrażona osobno dla każdego kanału komunikacji, którym może być np. wysyłka na numer telefonu i powiązane z nim komunikatory, czy od- rębnie – na adres e-mail. Zgoda może zostać wyrażona np. poprzez odhacze- nie odpowiedniego checkboxa, czy też przez podanie Jak się rozwijać? Część 3
  • 14. 14 Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? swojego maila, numeru telefonu w odpowiednim polu zbierającym zapisy do newslettera na stronie www (jeśli z kontekstu wyraźnie wynika cel wysyłania informacji handlowych). Konieczne jest też zapewnienie, że klient będzie świadomy tego, co akceptuje – niedopuszczalne jest stosowanie z góry zaznaczonych checkboxów ze zgo- dą na newsletter czy umieszczenie w ogólnym regula- minie serwisu zapisu stanowiącego, że jego akceptacja oznacza zgodę na przesyłanie newslettera. Aby zachęcić klienta do wyrażenia zgody, często przy- znaje mu się jakiś rodzaj bonusu – np. rabat na pierw- sze zakupy. 3. Jak mogę wykorzystać social media do marketingu? Social media są coraz częściej wykorzysty- wane do działań marketingowych. W za- leżności od potrzeb sprzedawcy, działania te mogą być zupełnie podstawowe (np. publikowanie postów zachęcających do zakupów i informacji o aktualnych promo- cjach na fanpage’u sprzedawcy) albo nieco bardziej zaawansowane (np. organizacja konkursów). Przedsiębiorcy coraz chętniej nawiązują też współ- pracę z influencerami tj. osobami, które m.in. poprzez publikację postów na swoich profilach online wpływają na decyzje zakupowe swoich followers’ów (potencjal- nych klientów sprzedawcy). Sposób wykorzystania social media zależy oczywiście od koncepcji marketingowej przedsiębiorcy. Nie moż- na jednak zapomnieć, że platformy społecznościowe posiadają swoje własne regulacje, które mogą doty- czyć obszaru promocji i nakładać na przedsiębiorcę szczególne, dodatkowe obowiązki np. informacyjne. Planując kampanię marketingową warto więc przejść przez zapisy odpowiednich regulaminów i wytycznych. 4. Co muszę zrobić, żeby rozpo- cząć kampanię marketingową w formie, której wcześniej nie przewidziałem i nie opisałem jej w regulaminie serwisu ani polityce prywatności? Tworząc dokumentację warto stosować możliwie uniwersalne zapisy, które będą obejmować różne formy kampanii mar- ketingowych. Często nawet już prosty, ogólny zapis o tym, że dane klientów mogą być przetwarzane w celach reklamowych/ marketingowych stanowi podstawowe zabezpieczenie dla szeregu działań promo- cyjnych. Jeśli jednak nowa kampania nie może zostać wpro- wadzona w oparciu o istniejące dokumenty (wymaga np. profilowania użytkowników, o którym wcześniej nie byli informowani), konieczne będzie ich dostoso- wanie. Kluczowe jest, aby klient został poinformowany o przetwarzaniu jego danych w nowych, określonych celach, w tym o ew. profilowaniu i personalizowaniu przekazywanych mu treści. Należy pamiętać, że niektóre akcje marketingowe (np. konkursy) każdorazowo będą dodatkowo wymagać stworzenia regulaminu opisującego zasady ich prze- prowadzenia. 5. Jak mogę poprawić skutecz- ność mojej sprzedaży i „odchu- dzić” ścieżkę zakupową (od- bierać możliwie krótkie zgody, skrócić wymagane przez prze- pisy obowiązki informacyjne)? Stworzenie przyjaznej ścieżki zakupowej i wyelimino- wanie nadmiarowych treści, poza ogólnym efektem wizualnym, może sprawić, że konsumenci chętniej będą zostawać na stronie sklepu (a w konsekwencji – robić zakupy). Przepisy wymagają od przedsiębiorców umieszczania w ramach ścieżki zakupowej szeregu różnych treści. Nie oznacza to, że muszą być one pisane skompliko- wanym prawniczym językiem. Z perspektywy konsu- menta lepiej, aby komunikaty były proste i zrozumiałe. Przykładowo, jeden z przepisów wymaga zbierania zgody na „używanie telekomunikacyjnych urządzeń końcowych dla celów marketingu bezpośredniego”. Zamiast kopiować często niezrozumiałą dla konsu- menta treść przepisu, przedsiębiorca może odebrać zgodę np. na „otrzymywanie newslettera w formie SMS na podany numer telefonu”. Taka zgoda będzie równie skuteczna jak oparta wprost na treść przepisu, a konsu- ment chętniej ją wyrazi widząc „na pierwszy rzut oka”, na co się zgadza.
  • 15. 15 Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? Innym przykładem skracania treści jest jeden z możli- wych sposobów przekazywania klauzuli informacyjnej wymaganej przez RODO. W praktyce sprzedawcy coraz częściej umieszczają w miejscach zbierania danych jedynie krótkie odniesienia/ hiperlinki odsyłają- ce do bardziej kompleksowych informacji (np. zakładki z polityką prywatności). Takie rozwiązanie powoduje, że klient może w łatwy sposób uzyskać informacje o przetwarzaniu jego danych, ale informacje te nie zdominują ścieżki zakupowej. 6. Czy mogę wprowadzać za- chęty dla Klientów (promocje, bony rabatowe) w zamian za zapis do newslettera, „like’a” na fanpage’u lub inne zgody, któ- rych potrzebuję, żeby rozwijać mój serwis? Takie działania są dopuszczalne i dość często spoty- kane w praktyce – promocja czy bon rabatowy mogą być formą nagrody, podziękowania czy „zapłaty” za wyrażenie określonej zgody (np. zapis do newslettera) czy podanie swoich dodatkowych danych (np. doty- czących zainteresowań, preferencji zakupowych etc.). Ważne jest, aby na etapie wyrażania zgody konsument znał warunki skorzystania z promocji. Przykładowo, jeśli kod rabatowy za zapis do newslettera może zostać wykorzystany przy zakupach o określonej wartości, konsument powinien zostać o tym poinformowany przy zapisie, a nie dopiero podczas wykorzystywania kodu w sklepie. Zapis do newslettera czy „like” na fanpage’u nie mogą być jednak warunkiem zawarcia umowy sprzedaży – taki mechanizm mógłby zostać uznany za wymuszanie zgody (a nie nagradzanie za jej wyrażenie). Co więcej, klient ma prawo w każdym czasie cofnąć wyrażoną zgodę. Co do zasady nie powinno to skut- kować odebraniem np. rabatu na pierwsze zakupy już po ich dokonaniu. Dopuszczalny jest natomiast model, oparty o zasadę „przez cały okres ważności wyrażonej zgody na marketing, otrzymujesz 5% rabatu”. 7. O czym powinienem pamiętać otwierając nowe kanały sprze- daży, np. sklep w aplikacji mo- bilnej na smartphony, tablety? Czy muszę ponownie odbierać zgody, przeprowadzać ponow- ną rejestrację, czy mogę za- chować dotychczasowe konto Klienta? Otwierając nowe kanały sprzedaży należy zweryfiko- wać istniejące dokumenty i upewnić się, że obejmują one planowane działania. Przykładowo, jeśli zawarta z klientem umowa dotyczy jedynie prowadzenia konta w ramach serwisu dostęp- nego pod określonym adresem, uruchomienie konta w aplikacji mobilnej będzie wymagało jej dostosowania (zmiany regulaminu). Po odpowiednim rozszerzeniu umowy, klient będzie mógł korzystać z konta w aplikacji mobilnej bez ko- nieczności ponownej rejestracji. Drugim, obok regulaminu, kluczowym dokumentem, jaki należy zweryfikować jest przekazana klientowi klauzula informacyjna wynikająca z RODO. Przed uruchomieniem nowego kanału sprzedaży należy upewnić się, czy dotychczasowe informacje były na tyle uniwersalne, że pokrywają również ten kanał, czy należy je uzupełnić. 8. Jak mam wprowadzać nowe funkcjonalności, gdy rozwi- jam biznes online (jak zmienić regulamin)? Ważne jest, aby potencjalną możliwość wprowadza- nia nowych funkcjonalności uwzględnić już na etapie projektowania regulaminu. Oczywiście nie wszystkie pomysły i plany jesteśmy w stanie przewidzieć na po- czątkowym etapie działalności – regulamin powinien więc od początku przewidywać właściwą procedurę umożliwiającą jego zmianę (która może okazać się nie- zbędna do wprowadzenia tych pomysłów czy planów). Projektując regulamin należy z góry określić nie tylko sposób, ale też możliwe ważne przyczyny, które tę zmianę uzasadniają. Jeśli przedsiębiorca podejmie decyzję o wprowadzeniu nowych funkcjonalności, powinien zmienić/ rozszerzyć zawartą z klientem umowę zgodnie z obowiązują- cą na jej podstawie procedurą. Konsument, który nie zgadza się na nową treść regulaminu, powinien mieć możliwość rozwiązania umowy – tak, aby nie wiązały go nowe regulacje. Standardem jest wprowadzanie mechanizmu, zgodnie z którym klient nie musi akcep- tować zmian nowego regulaminu (wystarczy powiado- mienie o zmianie).
  • 16. 16 Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? 9. W jakich celach mogę wyko- rzystywać dane moich Klien- tów? Dane klientów sklepu internetowego są zwykle prze- twarzane w celu utworzenia konta, realizacji zamówień czy prowadzenia statystyk i działań marketingowych. Przepisy dotyczące ochrony danych są przy tym dość elastyczne – nie definiują konkretnych możliwych ce- lów przetwarzania. Należy przy tym pamiętać, aby dane klientów były: • zbierane w wyraźnych i uzasadnionych celach (nie należy zbierać danych „na zapas”), • zbierane wyłącznie w takim zakresie, jaki jest nie- zbędny do realizacji ww. celów (nie należy zbierać więcej danych niż rzeczywiście jest potrzebne), • przechowywane nie dłużej niż jest to konieczne dla celów ich przetwarzania. Oczywiście klient powinien być świadomy, w jakich ce- lach jego dane są przetwarzane – informacje te należy przekazać już na etapie zbierania danych, udostępnia- jąc mu tzw. klauzulę informacyjną. Jeśli w przyszłości zaistnieje potrzeba przetwarzania zebranych danych klienta w nowych celach – przekazane mu informacje należy odpowiednio uzupełnić. 10. Czy dane, które zebrałem w sklepie online mogę prze- twarzać w celach związa- nych z działalnością moich sklepów stacjonarnych (np. w celu zbierania punktów za zakupy w ramach programu lojalnościowego)? Zebrane w sklepie internetowym dane mogą być wykorzystywane również w ramach sklepów stacjo- narnych. Przykładowo, sprzedawca może uruchomić program lojalnościowy uprawniający do zniżek, pro- mocji czy nagród odbieranych w sklepie stacjonarnym, uwzględniając przy tym również zakupy zrobione przez użytkownika w sklepie online czy prowadzić inne dzia- łania marketingowe w sklepach stacjonarnych w opar- ciu o zgody zebrane w sklepie internetowym. Obowiązujące przepisy sprzyjają takim rozwiąza- niom. Posiadanie podstawy do przetwarzania danych klientów w celach marketingowych w ramach sklepu online jest zwykle wystarczające, aby realizować kam- panie marketingowe również w sklepie stacjonarnym. Podobnie jest ze zgodą na newsletter – przedsiębiorca nie musi zbierać oddzielnych zgód na newsletter do- tyczący sklepu internetowego i stacjonarnego. Wystar- czy, że uzyska zgodę na „ogólny” newsletter promujący jego towary czy usługi. Oczywiście klient powinien wiedzieć, że jego dane zebrane w sklepie internetowym przetwarzane są rów- nież dla celów związanych z działalnością stacjonarną. Warto więc, aby przekazywane klientowi informacje były możliwie uniwersalne – nie zawierały zapisów ograniczających planowane działania jedynie do sklepu online. 11. Jak sprawnie mogę rozpo- cząć sprzedaż online również na rynkach zagranicznych? Dzięki jednolitemu rynkowi unijnemu, coraz częściej przedsiębiorcy rozwijający swoje sklepy internetowe podejmują decyzję o rozszerzeniu działalności o rynki zagraniczne. Taki proces wymaga oczywiście zadbania o kwestie logistyczne i nawiązania współpracy z nowymi kontra- hentami (np. właścicielami magazynów czy zagranicz- nymi firmami kurierskimi). Należy upewnić się też, że stosowane przez przedsię- biorcę dokumenty i procedury są zgodne z regulacja- mi obowiązującymi w krajach, w których ma zostać rozpoczęta sprzedaż czy świadczenie usług. Sytuację ułatwia to, że co do zasady krajowe przepisy konsumenckie stanowią odzwierciedlenie przepisów unijnych – przepisy te są więc często zbliżone we wszystkich krajach członkowskich. Oczywiście może zdarzyć się, że obowiązujące w poszczególnych kra- jach regulacje wprowadzać będą dodatkowe wymogi czy ograniczenia, dlatego posiadane dokumenty i pro- cedury warto skonsultować z lokalnym doradcą.
  • 17. Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? Tworząc i prowadząc sklep internetowy sprzedawcy często popełniają kilka typo- wych błędów. Wśród nich są m.in. te do- tyczące kosztów związanych z reklamacją czy zwrotem towaru w razie odstąpienia od umowy – należy pamiętać, że co do zasady przedsiębiorca nie może przerzucać ich na konsumenta. Nieprawidłowe jest też obcią- żanie konsumenta jakimikolwiek kosztami (np. opłatą za przeprowadzoną ekspertyzę) w sytuacji, gdy zgłoszona przez niego rekla- macja okaże się nieuzasadniona. Innym często popełnianym błędem jest wyłączenie odpowiedzialności sprzedawcy całościowo lub choćby za uszkodzenia towaru powstałe w trakcie transportu (dostawy do konsumenta) czy uzależnienie jej od po- siadania przez konsumenta odpowiedniego protokołu podpisanego przez kuriera. Tymczasem, w relacjach B2C sprzedawca odpowiada za stan wysłanego towaru do momentu, gdy zostanie on wydany konsumentowi przez dostawcę, a odpowiedzialności tej nie można wyłączyć ani ograniczyć. Więcej na ten temat w punk- cie „Czy ponoszę odpowiedzialność za swoich do- stawców (np. za sposób realizacji dostawy lub działania strony internetowej)?”. Często popełnianym błędem jest również ograniczanie możliwości zgłaszania reklamacji poprzez wskazanie konkretnych wymogów, jakie powinna spełniać pra- widłowo złożona reklamacja pod rygorem jej nieroz- patrzenia (np. zdjęcia towaru, wysłanie na konkretny adres etc.). Kolejną kategorią błędów popełnianych przez wła- ścicieli sklepów online są te związane z procesem zbierania zgód. Należy pamiętać, że wyrażane przez konsumentów zgody powinny być świadome i dobro- wolne. Nie można więc „zaszywać” ich w regulaminie czy stosować z góry zaznaczonych checkboxów. Do- datkowo, w kontekście zgód na przetwarzanie danych osobowych należy pamiętać, że nie zawsze są one wy- magane. Ich zebranie jest konieczne jedynie w sytuacji, gdy nie istnieje inna podstawa przetwarzania danych. Więcej na temat zgód w Części 2 i 3 Poradnika. Ponieważ niektóre mechanizmy powtarzają się w róż- nych sklepach internetowych - aby uniknąć typowych błędów, warto zweryfikować tzw. rejestr klauzul nie- dozwolonych i upewnić się, czy nie znajduje się w nim postanowienie, które przedsiębiorca planuje umieścić w swoim serwisie. Najczęściej popełniane błędy Część 4
  • 18. 18 Jak zacząć / przenieść biznes do Internetu (B2B, B2C)? Grzegorz Leśniewski +48 531 871 707 gl@lbplegal.com Mateusz Borkiewicz +48 663 683 888 mb@lbplegal.com Jacek Cieśliński +48 793 967 934 jc@lbplegal.com Marta Maliszewska +48 787 958 795 mm@lbplegal.com Zapraszamy do kontaktu