100 dni do matury, a więc wrocławscy licealiści bawią się na studniówkach. W tym numerze biuletynu przeczytasz także, które miasto wyremontuje szkoły i przedszkola, a gdzie powstaną całkiem nowe placówki. Zaś dla naszych seniorów, z okazji zbliżających się Dni Babci i Dziadka, przygotowaliśmy przegląd wydarzeń.
1. NR 2 (163), 10-16.01.2024
BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
ISSN: 2719-7948
WYDRUKOWANO
NA
PAPIERZE
EKOLOGICZNYM
TOMASZ
HOŁOD
Dla naszych
dziadków
Dni Babci i Dziadka
to, jak co roku, czas
wypełniony różnorod-
ną ofertą zajęć.
str. 14-15
str. 4
Studniówek
nadszedł czas
BĄDŹ NA BIEŻĄCO. ZAWSZE AKTUALNE INFORMACJE NA WWW.WROCLAW.PL
Zgoda to dar życia.
Tak, chcę być dawcą
Wrocław rozpoczyna kampanię społeczną. Ma ona
zwiększyć świadomość mieszkańców, że zgoda na
przeszczep może uratować nawet 7 osób.
str. 3
Wielkie inwestycje
na oświatę w 2024
Zobacz, które placówki edukacyjne zostaną kom-
pleksowo przebudowane, a gdzie powstaną cał-
kiem nowe we Wrocławiu.
str. 10-11
Na ferie podróżuj
bezpiecznie
Jak co roku, policjanci kontrolować będą stan tech-
niczny pojazdów, którymi uczniowie wyjeżdżają na
ferie, a także sprawdzą kierowców.
str. 9
#WroEdukacja2024
• 5460 uczniów
będzie zdawało maturę
• 130mlnzł na inwestycje
w szkołach i przedszkolach
• ponad 2mldzł
na edukację
2. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
2 GŁOS PREZYDENTA
Szanowni Państwo,
w pierwszych tygodniach nowe-
go roku myślimy intensywniej
o tym, co przed nami. Nie nawią-
zuję tu tylko do noworocznych
postanowień. Raczej chciałbym
podzielić się wizją priorytetów
Wrocławia w tej bardzo trudnej
do przewidzenia rzeczywistości.
Niezmienną wizją dla Wrocła-
wia pozostaje budowanie miasta
zarówno wygodnego do życia,
jak i poprawianie jakości oraz
komfortu w przestrzeni ogólno-
miejskiej – nowe duże inwesty-
cje transportowo-komunikacyjne
czy edukacyjne, jak i osiedlowej –
remonty chodników i podwórek,
nowe skwery i zieleńce. W tych
kategoriach rozpatruję między
innymi TORYwolucję, wymianę
pieców, inwestycje w zaziele-
nianie Wrocławia. Coraz wyższą
jakość życia osiągamy dzięki pro-
jektom skierowanym do wrocła-
wian, co z kolei przekłada się na
postrzeganie naszego miasta jako
wygodnego do życia, stołecznego
centrum całego regionu. Centrum
takie, w oparciu o swoje atu-
ty (a wśród nich wymieniłbym
m.in. doskonałe skomunikowa-
nie międzynarodowe Wrocławia
czy świetnie działające uczelnie)
jak magnes przyciąga turystów
i nowe inwestycje. Magnetyzm
ów – jak wynika z badań – osa-
dzony jest na zadowoleniu z ży-
cia we Wrocławiu. Nie oznacza
to, że żyjemy w mieście idealnym
czy jak zwykłem mówić „zawią-
zanym na kokardkę”. Przed nami
wciąż jeszcze dużo pracy, starczy
jej i na następne pokolenia. Dziś
jednak, myśląc o przyszłości,
musimy osadzić ją na funda-
mencie działań, poprawiających
jakość życia we Wrocławiu.
Kilka dni temu ruszyła rekrutacja
do nowych zakładów Intela pod
Wrocławiem. Choć zostały ulo-
kowane poza granicami nasze-
go miasta, to wiem, że właśnie
wrocławski „magnetyzm” ścią-
gnął tę inwestycję tutaj. Projekty
zorientowane na nowe techno-
logie, to szansa na rozwój bazy
lepiej płatnych miejsc pracy, a co
za tym idzie także poprawa jako-
ści życia mieszkańców i wzrost
budżetu miasta. To nasze wro-
cławskie myślenie o przyszłości
jeszcze będę przed Państwem
rozwijał. Zależy mi, by było my-
śleniem wspólnym i odpowiedzią
na Państwa potrzeby.
1°C
PT. 12.01 SOB. 13.01 ND. 14.01 PN. 15.01 WT. 16.01 ŚR. 17.01
CZW. 11.01
2°C 3°C 2°C 2°C 3°C
0°C
TOMASZ
HOŁOD
MAREK
KSIĘŻAREK
Uroczysty koncert w Teatrze Mu-
zycznym Capitol był symbolicz-
nym finałem projektu Aniołkowe
Granie. Celem tego przedsię-
wzięcia jest propagowanie idei
rodzicielstwa zastępczego. Uro-
czystość zaczęła się od wejścia
przebranych za aniołki dzieci (na
zdj.), bo to one były głównymi
bohaterami koncertu. Aniołko-
we Granie we Wrocławiu i w ca-
łej Polsce trwa od 20 lat. W tym
czasie udało się spełnić marzenia
2,5 tys. dzieci. Charytatywna ak-
cja zachwyca i gromadzi nowych
entuzjastów – szkoły i przed-
szkola. We Wrocławiu jest ich
już 50, w całej Polsce ponad 150.
Prezenty spełniające marzenia
bywają różne – czasem to bluza,
czasem sztaluga do malowania.
Inicjatorami Aniołkowego Grania
są: Katarzyna Głowik-Jamróz,
dyr. Przedszkola nr 56 „Niezapo-
minajka”, Jolanta Hejda-Pawlak,
dyr. Przedszkola nr 31 i Sylwester
Pajęcki, dyrektor Wrocławskiego
Centrum Opieki i Wychowania.
POGODA
FINAŁ ANIOŁKOWEGO GRANIA W CAPITOLU
KARTKA
Z KALENDARZA
• 16 stycznia 1760 •
w Praczach pod
Wrocławiem urodził
się Karl Klingert,
wynalazca skafandra
do nurkowania
w kinach „Warszawa”
i „Śląsk” odbyła się pra-
premiera „Zakazanych
piosenek” – pierwszego
polskiego filmu pełno-
metrażowego po wojnie
• 10 stycznia 1947 •
wrocławianin Mateusz
Waligóra zdobył biegun
południowy
• 13 stycznia 2023 •
Jacek Sutryk
prezydent Wrocławia
3. NR 2 (163) – STYCZEŃ 2024
3
AKTUALNOŚCI
Życie jest darem dla człowieka, a świadoma decyzja, która przyczynia się do uratowania bądź wydłużenia życia drugiego człowieka,
jest darem podwójnym i równie bezcennym. Wrocław rozpoczyna kampanię społeczną „Zgoda to dar życia. Tak, chcę być dawcą”.
I Redakcja
Szymon Konieczny, student z Wro-
cławia, od 4 lat żyje z przeszcze-
pionym sercem. Urodził się z rzad-
ką wadą – brakiem lewej komory.
Przez 16 lat jego życie było ciągłym
wyzwaniem, nie mógł biegać, po-
tem chodzić, w końcu każdy dzień
był walką o życie. W 2019 roku
w Zabrzu otrzymał nowe serce,
które dało mu szansę na normalne,
pełne życie. Szymon jest wdzięczny
dawcy za ten niezwykły dar i chce
dzielić się swoją historią, aby in-
spirować innych.
– Nie ma dnia, żebym nie myślał
o osobie, która podarowała mi ży-
cie. To, co mogę zrobić, to opowie-
dzieć o mojej historii. Zainspirować
innych do wyrażania świadomej
zgody, tak by inni pacjenci czeka-
jący na przeszczep mieli podobną
szansę – podkreśla Szymon Ko-
nieczny, który jest twarzą kam-
panii.
Świadoma zgoda
Wrocław chce przyczynić się do
zwiększenia świadomości miesz-
kańców o znaczeniu zgody na
przeszczepienie narządów, która
po śmierci może pomóc uratować
życie nawet 7 osobom. Na stro-
nie www.wroclaw.pl/dla-miesz-
kanca/wroclawska-karta-dawcy
można pobrać Wrocławską Kartę
Dawcy, wydrukować i umieścić
tam swoje dane. – Będzie-
my zachęcać, edukować
i przekonywać do tego,
że nawet po naszej
śmierci, możemy
uratować drugiego
człowieka. W tej
kwestii miasto
zawsze będzie na
TAK. Będzie ak-
tywnie wspie-
rać tego typu
projekty – za-
chęca do za-
poznania się
i uczestnictwa
w kampanii
Jacek Sutryk,
prezydent Wro-
cławia.
Co roku w Polsce na
krajowej liście ocze-
kujących na przesz-
czep jest ok. 2 tys. osób,
w tym dzieci. Niestety,
nie wszyscy zdążą otrzymać organ,
który uratuje im życie. W Polsce
obowiązuje zasada domniemanej
zgody, ale dla lekarzy transplanto-
logów kluczowa jest opinia rodzi-
ny. Dlatego tak ważne jest świa-
dome wyrażenie zgody, rozmowa
z najbliższymi i edukacja.
– Dla mnie oddanie narządów jest
największym aktem bohaterstwa.
Jaki jest sens w śmierci? Dla mnie
jedynym sensem, jaki można nadać
śmierci, to uratowanie życia innych
osób. Niejednokrotnie informacja,
że serce bije ponownie u innego
człowieka, nerki produkują mocz,
a oczy patrzą ponownie na niebo
jest dla bliskich dawcy ogromną
otuchą w przeżywaniu żałoby i jak
już kilka razy słyszałem „najlepszą
wiadomością w ostatnich dniach”
– tłumaczy Mateusz Rakowski, ko-
ordynator ds. transplantacji w Uni-
wersyteckim Szpitalu Klinicznym
im. Jana Mikulicza-Radeckiego we
Wrocławiu.
W ramach działań edukacyjnych,
lekcje dla licealistów poprowadzi
Agnieszka Nowak, mama chłop-
ca, który zmarł nagle rok temu.
Jego narządy uratowały 6 osób.
Agnieszka Nowak wspólnie z ko-
ordynatorem Poltransplantu będzie
dzielić się swoim doświadczeniem,
aby uczulić młodzież na
istotę zgody na przesz-
czepienie i zachęcić
ich do otwartych
rozmów na ten te-
mat.
– W ubiegłym
roku przyda-
rzyło nam się
ogromne nie-
szczęście –
Szymon zmarł
nagle. Wie-
d z i e l i ś m y ,
że organy
nie idą do
n i e b a , ż e
warto urato-
wać czyjeś życie
i w przypadku Szy-
mona okazało się, że
to było aż sześć osób.
To była wola całej na-
szej rodziny. – opowiada
Agnieszka Nowak.
Najwięcej transplantacji we
Wrocławiu
Partnerem akcji „Zgoda to dar
życia. Tak, chcę być dawcą” jest
Uniwersytecki Szpital Klinicz-
ny, najdynamiczniej rozwijają-
cy się ośrodek transplantacyjny
w naszym kraju. Już drugi rok
z rzędu w USK wykonano naj-
większą liczbę transplantacji
serca u dorosłych w Polsce. Od
2021 roku, w niezwykle krótkim
czasie, w szpitalu przeszczepio-
no 130 serc. Co istotne, w sa-
mym 2023 było to 46 wykona-
nych zabiegów. Transplantacje
serca to nie wszystko. Specjaliści
USK we Wrocławiu zrealizowali
63 transplantacje nerek, w tym
aż 8 od żywych dawców, a także
transplantacje wątroby.
USK we Wrocławiu w 2023
roku nie tylko zrealizował set-
ki transplantacji, ale jako szpital
aktywnie zgłaszający dawców,
udzielił wsparcia pacjentom z in-
nych ośrodków, dając szansę na
nowe życie dziesiątkom osób –
wszystko dzięki wzrostowi świa-
domego dawstwa, kampaniom
społecznym oraz często tytanicz-
nej pracy lekarzy anestezjologów.
Zgoda to dar życia. Tak, chcę być dawcą
UMW
Spędź ferie
w Przejściu Dialogu
Od 15 stycznia zaczynają się
warsztaty artystyczne Fun-
dacji Freya, podczas których
codziennie młodzi artyści
(9-12 lat) będą wykonywać
wyjątkowe prace plastyczne
– kolaże, wycinanki, poprze-
dzone dokładnym instrukta-
żem doświadczonej edukator-
ki. Drugi tydzień ferii to czas
na planszówki, w tym Quiz
wielokulturowy i Cash Flow
– gra finansowa (wiek: 13+),
która pozwala na przejęcie ról
pracownika, przedsiębiorcy,
inwestora. Będzie to nie tylko
nauka, ale też świetna zaba-
wa. Zapisy przez formularz
na: przejsciedialogu.wcrs.
wroclaw.pl.
W 2023 mniej
ślubów i narodzin
Tylko 7602 urodzenia zare-
jestrowano we wrocławskim
Urzędzie Stanu Cywilne-
go w roku 2023. W 2020 r.
przywitaliśmy 10793 nowych
wrocławian, a przed rokiem
– 7984. Mniej było również
pożegnań. USC zarejestro-
wał 7663 zgony (w 2022 r.
było ich ponad tysiąc więcej,
a w covidowym roku 2021 aż
10037).
Skorzystaj z dotacji
na usunięcie azbestu
Trwa nabór wniosków do
programu usuwania azbe-
stu w 2024 r. Miasto udziela
do 100 proc. dofinansowa-
nia na demontaż wyrobów,
ich transport i unieszkodli-
wienie na składowisku. By
je uzyskać, należy do 31.01
br. złożyć deklarację z za-
łącznikami (osobiście lub
pocztowo) na adres: Wydział
Środowiska Urzędu Miej-
skiego Wrocławia, ul. Hub-
ska 8-16. Deklarację można
złożyć także zdalnie – przez
ePUAP (z podpisem elektro-
nicznym). Dokumenty nale-
ży sporządzić oddzielnie dla
każdego obiektu. Azbest ma
zniknąć w Polsce do 2032 r.
Usunięcie i unieszkodliwienie
wyrobów jest obowiązkiem
właściciela lub zarządcy nie-
ruchomości. Więcej na wroc.
city/UsunAzbest.
Szymon Konieczny,
student z Wrocławia
WYTNIJ, WYPEŁNIJ I ZACHOWAJ!
4. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
4 AKTUALNOŚCI
Kasztanowce mocniej zasnęły snem zimowym i ani myślą o kwitnięciu, ale wrocławska młodzież o maju już myśli. Wtedy rozpocznie się egzaminacyjny maraton.
Dlatego już teraz uczennice i uczniowie XIV LO im. Polonii Belgijskiej, (al. Bruecknera), a także XVII LO im. Agnieszki Osieckiej (ul. Tęczowa) zorganizowali swoje
studniówki, by się zabawić, a po feriach – wziąć ostro do nauki. Popatrzcie, jak LO XIV bawiło się w Starej Garbarni, a XVII – na Tarczyński Arenie.
Już za 100 dni matura – sezon studniówkowy trwa
XIV LO XIV LO
XIV LO
XIV LO
XIV LO
XVII LO XVII LO
XVII LO
TOMASZ
HOŁOD
(8)
5. NR 2 (163) – STYCZEŃ 2024
5
WROCŁAW ROZMAWIA
Mamy nowe Centra Aktywno-
ściLokalnejnatrzechwrocław-
skich osiedlach. Powstały, by
wspierać lokalne społeczności.
Prowadzą je organizacje poza-
rządowe. Operatorzy każdego
CAL-a wyłaniani są w otwar-
tym konkursie ofert. Znamy
wyniki najnowszego.
I Maciej Wołodko
Nowe Centra Aktywności Lokal-
nej powstały na trzech osiedlach.
Na Lipie Piotrowskiej CAL pro-
wadzi od stycznia Stowarzyszenie
Kulturalne Bez Ciśnienia. Cen-
trum już działa przy ul. Tymian-
kowej 3 i zaprasza mieszkańców
do współtworzenia tego miejsca.
Możecie się z nimi skontaktować
mejlowo: cal.lipapiotrowska@
gmail.com lub telefonicznie pod
numerem 663 003 434. W tym
samym budynku znajdziecie
również filię miejskiej biblioteki
i Radę Osiedla Lipa Piotrowska.
Na Kozanowie nowy CAL znaj-
duje się przy ul. Dokerskiej 7D.
Prowadzi go Fundacja ANIMA-
DA. „CAL Kozanów to przestrzeń
otwarta dla Was – mieszkanek
i mieszkańców, dla Waszych
inicjatyw, pomysłów i działań.
To miejsce spotkań przyjazne
każdemu” – piszą w mediach
społecznościowych. Kontakt do
CAL-a przy Dokerskiej: cal.ko-
zanow@gmail.com, tel. 795 742
332 lub 579 077 363.
Wiemy też, że nowy CAL po-
wstaje także na Wojszycach. Po-
prowadzi go Fundacja Sóweczka
Wspieranie i Rozwój Edukacji.
Będzie się mieścił w nowej szkole
przy ul. Asfaltowej 6.
– Aktywna organizacja poza-
rządowa, zakorzeniona w danej
społeczności lokalnej, zaczyna
korzystać z użyczonego przez
Gminę lokalu. To właśnie te dwa
składniki – silni liderzy lub silne
liderki z NGO i wsparcie miasta –
powodują, że na takich osiedlach,
jak Lipa Piotrowska, Kozanów czy
Wojszyce wyrasta świeżo upie-
czony CAL – cieszy się Krzysztof
Ziental z Wydziału Partycypacji
Społecznej Urzędu Miejskiego
Wrocławia.
Zmiany na Przedmieściu
Oławskim i Świdnickim
W tym roku nie będzie CAL-em
położone przy ul. Traugutta 81
(oficyna) Centrum Integracji
Mieszkańców Nowe Łąki. Cen-
trum pozostaje tam, gdzie było,
ale będzie działać w nieco in-
nej formule. Tymczasem CAL
PrzedPokój H13 zmienił adres
i przeniósł się z Przedmieścia
Oławskiego na Świdnickie. Znaj-
dziecie go pod Arkadami, pod ad-
resem ul. Świdnicka 43-45. Bez
zmian działać będzie Centrum na
Przedmieściu przy ul. Prądzyń-
skiego 39A.
Nowi operatorzy na Jagodnie
i Kowalach
CAL na Jagodnie mieści się przy
ul. Sygnałowej 32. Od stycznia
2024 roku gospodarzem tego
miejsca jest Stowarzyszenie
#wartomediować. CAL Kowale
(ul. Ełcka 34) poprowadzi w tym
roku Fundacja Przyjaźń Sztuka
Edukacja.
Nie udało się, niestety, wyłonić
operatora CAL na Osobowicach.
W konkursie ofert nikt się nie
zgłosił. Poszukiwania rozwiąza-
nia dla tego osiedla będą trwały
nadal.
23 Centra Aktywności
Lokalnej w całym mieście
Łącznie w 2024 na terenie Wro-
cławia będą działały 23 dofinan-
sowywane przez gminę Wrocław
CAL-e. Ta liczba może jeszcze
się zmienić, jeżeli uda się znaleźć
spełniającego wymagania opera-
tora dla CAL-a Osobowice.
Na funkcjonowanie wszystkich
Urząd Miejski Wrocławia prze-
znaczy łącznie ponad 5 mln zł.
5 milionów złotych na aktywność mieszkańców
TOMASZ
HOŁOD
CAL Kowale mieści się przy ul. Ełckiej 43. Grafik działań na styczeń dostępny: www.FB.com/CALKowale
Najpierw ślizgi na lodowisku Tarczyński Arena za bilet z cennika. Ale potem Muzeum Śląska
Wrocław wraz ze zwiedzaniem stadionu już ze zniżką, a na koniec obiad w Browarze Stu Mo-
stów – Sports Bar – też z rabatem. Brzmi jak plan? Pokażcie dzieciom wrocławski stadion.
I Redakcja
Aby skorzystać ze zniżek, należy
najpierw udać się na stadionowe
lodowisko, położone na II piętrze
parkingu wielopoziomowego przy
al. Śląskiej 1. Bilet normalny (60
min od pon. do pt.) to koszt 21 zł
za os., a ulgowy i rodzinny – 18
zł za osobę.
Po okazaniu paragonu z lodo-
wiska w kasie Muzeum Śląska
Wrocław (położonej w Fan Sho-
pie od strony ul. Królewieckiej),
można wziąć udział w zwiedza-
niu stadionu połączonym z wi-
zytą w muzeum w promocyjnej
cenie biletu: normalnego za 25 zł
(zamiast 35 zł), a ulgowego za 15
zł (zamiast 25 zł). Na koniec, po
przyjściu do Sports Baru z para-
gonem z lodowiska oznaczonym
pieczątką z muzeum, dostaniecie
zniżkę 10 proc. na całą ofertę lo-
kalu (z wyłączeniem dania tygo-
dnia).
Pamiętajcie, lodowisko czynne
jest codziennie od godz. 9 do 22
(z przerwami na czyszczenie lodu
w dni powszednie w godz. 14-15
i 18-19, a w weekendy w godz.
12-13, 16-17 i 19-20).
Muzeum Śląska Wrocław funk-
cjonuje od poniedziałku do piąt-
ku w godz. 10-18, zaś w soboty
i niedziele w godz. 11-19. Restau-
racja Browar Stu Mostów Sports
Bar działa od poniedziałku do
czwartku w godz. od 12 do 22
(kuchnia do godz. 20), w piątki
i soboty od południa do północy
(godz. 12-24), kuchnia do godz.
22), a w niedziele od godz. 12 do
godz. 20.
Oferta została utworzona z myślą
o najmłodszych i młodych Dol-
noślązakach, którzy 15 stycznia
zaczynają dwa tygodnie ferii zi-
mowych. Warto pamiętać, że na
stadionie znajdziecie też koszy-
karską Strefę Betonu, boiska ze
sztuczną nawierzchnią i tor kar-
tingowy LeMans.
› Więcej o ofercie na: wroc.city/
stadion-noworocznie
Chcesz poznać stadion? W styczniu tańsze bilety
OLEKSANDR
POLIAKOVSKY
Pierwsze 10 min jazdy za darmo, wypożyczenie chodzika – 20 zł
6. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
6 KOMUNIKACJA
92 kilometry za 108 mln zł – to bilans inwestycji rowerowych ostatnich 5 lat we Wrocławiu. Urząd miejski podsumował ostatnie lata oraz przedstawił plany na 2024.
Największym zadaniem jest zielona rowerowa oś zachodnia, czyli trasa od ul. Metalowców do ścisłego centrum miasta. Będzie miała ponad 6 km długości.
I Bartosz Chochołowski
W tym roku dla rowerzystów odda-
ne zostaną drogi przy trzech dużych
inwestycjach komunikacyjnych:
w ciągu alei Wielkiej Wyspy, na
ul. Dolnobrzeskiej i ul. Pomorskiej.
Poza tym powstają trasy:
◼ promenada Krzycka na odcinku
Ślężna – Spiska
◼ na ul. Żmigrodzkiej po stronie
zachodniej od mostów Trzeb-
nickich do ul. Kamieńskiego
◼ na ul.Dubois
◼ dojazdy do kładki nad Ślęzą (od
Francuskiej)
◼ na ul. Szybkiej na odcinku od
ul. Na Grobli do kładki
◼ wzdłuż rzeki Oławy od kładki
Siedleckiej w kierunku prome-
nady Oławskiej
◼ kładka nad Widawą
◼ ciąg pieszo-rowerowy na
ul. Koziej od ul. Łomżyńskiej do
Lasu Prackiego
◼ na ul. Mokronoskiej
◼ łącznik ul. Złotej Lilii z wała-
mi przeciwpowodziowymi nad
rzeką Widawą
◼ ścieżka pieszo–rowerowa
w ramach rozbudowy ul. Żwirki
i Wigury i Zachodniej
◼ na al. Armii Krajowej.
Prawdziwa rowerowa rewolucja
czeka mieszkańców zachodu Wro-
cławia. Właśnie ogłoszono wy-
niki przetargu na projektowanie
w pierwszym etapie budowy tej
drogi. Jeśli protestów nie będzie –
może ruszyć projektowanie.
– To będzie większa zmiana od
tej, jaka dokonała się na południu
dzięki autostradzie rowerowej na
Grabiszyńskiej i trasie na Karkono-
skiej. Droga prowadząca z zachodu
do centrum miasta będzie nie tyl-
ko dłuższa, ale też projektowana
w nowym standardzie i według ho-
lenderskich wzorców. Nic nie tra-
cąc z przepustowości i dostępności
będzie prowadziła wśród zieleni,
wprowadzając rowerzystów w samo
centrum miasta – opowiada Monika
Kozłowska-Święconek, dyrektorka
Biura Zrównoważonej Mobilności.
W jej zasięgu będzie aż 165 tys.wro-
cławian. Jeśli będą chcieli, to rowe-
rem pojadą z dala od dużego ruchu
aut, wśród zieleni, z małą liczbą
zatrzymań i skrzyżowań z sygna-
lizacją świetlną. To alternatywna
dla ul. Legnickiej trasa od stadio-
nu miejskiego przez ul. Bystrzycką,
Dąbrówki, Zachodnią, Sikorskiego
aż do Cieszyńskiego i centrum mia-
sta. – Rozpocznie się przy ul. Me-
talowców, skąd prowadzić będzie
przez park Idzikowskiego, następ-
nie wjedziemy w ul. Bystrzycką,
którą dojedziemy do ul. Dąbrówki.
Dalej przez Dworzec Mikołajów,
wzdłuż Stacyjnej do planowanego
przejazdu rowerowego po zachod-
niej stronie skrzyżowania Legnic-
kiej z Zachodnią. Dalej Zachodnią,
Sikorskiego aż do Cieszyńskiego
i Grodzkiej, gdzie na wysokości
Krzesła Kantora wykonany zosta-
nie przejazd rowerowy i przejście
dla pieszych – opisuje Kozłowska-
-Święconek.
Trasy planowane do projektowania
w tym roku:
◼ promenada Krzycka na odcinku
Racławicka – Hallera
◼ ul. Spiska od ul. Weigla do
ul. Kamiennej
◼ ul. Trzebnicka od pl. Powstań-
ców Wlkp. do mostu Trzebnic-
kiego
◼ al. Armii Krajowej od ul. Po-
wstańców Śląskich
◼ promenada Brochowska
(wzdłuż linii kolejowej z wyko-
rzystaniem wiaduktu)
◼ plac Grunwaldzki od mostu
Szczytnickiego do istniejącej
infrastruktury
◼ trasa Zielińskiego-Muzealna
◼ kładka przy ul. Sikorskiego
◼ kładka przy Bastionie Sakwo-
wym (koncepcja).
Z Gądowa do centrum pojedziemy wśród zieleni
Coraz więcej osób wybiera komunikację miejską
Prawie 200 milionów pasażerów – tyle osób skorzystało z wrocławskiego MPK w 2023 roku. To
o 10 proc. więcej niż rok wcześniej. Ta frekwencja przełożyła się na wpływy z biletów.
I Redakcja
W 2023 roku autobusy MPK i pod-
wykonawców przejechały 29,3 mln
kilometrów. Do tego trzeba dodać
autobusy aglomeracyjne zapew-
niające komunikację z sąsiednimi
gminami – w tej kadencji powstało
11 nowych linii, a łącznie autobu-
sy aglomeracyjne przejechały 4,54
mln kilometrów.
– Z kolei wrocławskie tramwaje
przejechały ponad 14,13 mln kilo-
metrów. Ponieważ uruchomiliśmy
nowe linie: przez Popowice, Szcze-
pin i na Nowy Dwór to tramwaje
przejechały o 400 tys. kilometrów
więcej niż w 2022 roku – mówi
Paulina Tyniec-Piszcz, dyrektor
Wydziału Transportu Urzędu Miej-
skiego Wrocławia.
Pojazdy przewiozły o ponad 20
mln pasażerów więcej niż w 2022
roku – łącznie ponad 194,5 mln.
Pasażerowie jeździli i płacili…
2023 rok to rekordowa sprzedaż
biletów komunikacji miejskiej –
łącznie sprzedano 36 mln sztuk
biletów o wartości 207,95 mln
zł. To ponad 5,5 miliona sztuk
więcej niż w 2022 roku. Wyższa
była również wartość sprzedaży.
Do budżetu miasta wpłynęło do-
datkowych 37,5 mln zł. W sumie
sprzedaż względem poprzednie-
go roku była wyższa o 22 proc.,
a względem 2019 – czyli ostat-
niego roku przed pandemią CO-
VID-19 – była wyższa niemal
o 30,5 procent.
Wrocław jest miastem, w którym
najwięcej osób korzysta z komu-
nikacji miejskiej bezpłatnie. Decy-
zją prezydenta Jacka Sutryka i rady
miejskiej za przejazdy nie płacą
uczniowie do 24. roku życia i se-
niorzy po 65. roku. Koszt ich prze-
jazdów pokrywa budżet miasta. W tym roku do Wrocławia przyjedzie 40 nowych tramwajów (zdj. il.)
BARTOSZ
CHOCHOŁOWSKI
7. NR 2 (163) – STYCZEŃ 2024
7
INWESTYCJE
Przyjazny Zespół Szkolno-Przedszkolny – tak nazywać się będzie placówka, która powstaje na wrocławskich Maślicach przy ul. Białostockiej. Od września tego
roku będzie uczyć się w niej blisko 1000 dzieci. Docelowo budynek o powierzchni ok. 4200 mkw. pomieści 800 uczniów i 200 przedszkolaków.
I Redakcja
Zespół Szkolno-Przedszkolny przy
ul. Białostockiej będzie pierwszą
szkołą niekontenerową budowaną
przez inwestora prywatnego.
– Prace budowlane idą zgodnie
z harmonogramem. Mamy ok.
50 proc. zaawansowania całej in-
westycji i ponad 65 proc. same-
go budynku. Niebawem budowa
osiągnie stan surowy zamknięty.
A już w marcu pojawi się elewa-
cja – mówi Damian Ostropolski,
przedstawiciel inwestora.
– Nowa placówka uzupełni ofertę
edukacyjną na wrocławskich Ma-
ślicach, odciążając przy tym ZSP
nr 12 przy ul. Suwalskiej i będzie
też dodatkową ofertą dla dzieci
z Pracz Odrzańskich i Stabłowic.
Dwupiętrowa placówka
Nowa dwukondygnacyjna pla-
cówka składać się będzie z części
głównej oraz dwóch skrzydeł po-
łączonych korytarzami. Na pozio-
mie 0 zaplanowano blok sportowy
i stołówkę z kuchnią. Z kolei na
dachu położone zostaną panele
fotowoltaiczne. – W przedszkolu
będzie 12 sal i dodatkowo dwa po-
mieszczenia do zabaw. Natomiast
w szkole 19 klimatyzowanych klas,
w tym sale lekcyjne oraz pra-
cownie przedmiotowe. Poza tym
będzie też biblioteka, świetlica,
a także pomieszczenia dla nauczy-
cieli i kadry pomocniczej – dodaje
Damian Ostropolski.
Dużym atutem placówki będzie
nowoczesna sala gimnastyczna
(600 mkw.) oraz towarzysząca jej
infrastruktura sportowa. Na ze-
wnątrz wybudowane zostanie wie-
lofunkcyjne boisko, gdzie ucznio-
wie będą mogli grać w siatkówkę,
koszykówkę czy piłkę nożną. Po-
wstanie też bieżnia oraz skocznia
w dal. – Mieliśmy okazję zobaczyć,
jak idą prace i naprawdę wygląda
to bardzo dobrze – mówi Sławomir
Czerwiński, wiceprzewodniczący
Zarządu Osiedla Maślice.
Rekrutacja i spotkania
Rodzice będą mogli zapisać swo-
je dzieci do przedszkola oraz klas
I, biorąc udział w miejskiej re-
krutacji. Z kolei osoby, które będą
chciały przenieść ucznia do klas
starszych, otrzymają szczegóło-
we informacje od dyrektorów ZSP
nr 12 przy ul. Suwalskiej oraz ZSP
przy ul. Karpnickiej.
Dodatkowo planowane są dwa
spotkania informacyjne z rodzi-
cami i radami osiedli w CAL-u na
Maślicach – 31 stycznia i 7 lutego.
Rodzice zainteresowani informa-
cjami o placówce mogą kierować
pytania na adres rekrutacja@
przyjaznyzsp.pl. Natomiast osoby
zainteresowane pracą w placówce
na adres biuro@przyjaznyzsp.pl.
Od września Maślice z nową szkołą i przedszkolem
Tak będzie wyglądał nowy Zespół Szkolno-Przedszkolny, prace przy budowie idą pełną parą, na zewnątrz zostanie wybudowane m.in. wielofunkcyjne boisko dla uczniów
Bastion Sakwowy, znany jako Wzgórze Partyzantów, odzyska niedługo kolory. Przywrócone
będą pierwotne barwy. Wielu ucieszy też fakt, że powstaną tam lokale gastronomiczne.
I Magdalena Pasiewicz
Bastion Sakwowy to jedna z tych
inwestycji, której się wyczeku-
je. Efekt końcowy zapowiada się
piorunujący. Nie tylko ze względu
na fakt, że miejsce to długo sta-
ło zapomniane i wreszcie odzyska
blask. To będzie blask niezwykłych
kolorów i odnowionych detali,
wśród których będzie można zjeść
obiad i napić się kawy.
Zarząd Zasobu Komunalnego
ogłosił przetarg (trwa do 17.01) na
wynajem powierzchni gastrono-
micznych w Bastionie Sakwowym:
◼ największa, restauracyjna
część zajmie 460 mkw. (dla
klientów przeznaczone będzie
ponad 200 mkw.). Znajdzie się
w pawilonie perystylowym –
w miejscu, gdzie kiedyś była
Reduta,
◼ kawiarnia o całkowitej
powierzchni 322 mkw. (dla
klientów – 195 mkw.) zapla-
nowano w podziemnej części
kolumnady,
◼ ogródek gastronomiczny
o pow. 330 mkw. zaplanowano
w podcieniach kolumnady.
Przyszły najemca będzie mieć
pięknie wykończone lokale.
Wszystkie prace prowadzone są
tam pod okiem konserwatora za-
bytków. Łączna powierzchnia to
ponad 1100 mkw. Do wynajęcia
jest cała powierzchnia dla jednej
firmy. Sposób prowadzenia dzia-
łalności jest z góry określony. To
działalność gastronomiczna z da-
niami autorskimi (preferowana
kuchnia europejska) i obsługą
kelnerską oraz kawiarnia, wraz
z działalnością o charakterze kul-
turalno-artystycznym.
W ogłoszeniu podano szczegóło-
we wymogi, co do prowadzenia
działalności gastronomicznej oraz
dodatkowej, o charakterze kultu-
ralno-artystycznym. Dopuszczalne
są formy działalności kulturalnej
ze wszystkich dziedzin sztuki, np.
koncerty, spotkania autorskie, wy-
stawy, spektakle itp. Preferowane
będą oferty, w których program
kulturalno-artystyczny realizo-
wany będzie z udziałem wrocław-
skich artystów i twórców.
Na Wzgórzu Partyzantów powstaną restauracje
ZIM
W planie jest ogródek gastronomiczny w podcieniach kolumnady
TOMASZ
HOŁOD,
ZIM
(2)
8. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
8
Co najważniejszego wydarzyło się do tej pory w historii Spółdzielni Mieszkaniowej Metalowiec, co wybudowała i co się w niej dzieje? Po co została utworzona we
Wrocławiu Rada Spółdzielcza? Jak będzie się rozwijała spółdzielczość? Jerzego Kruka, byłego prezesa SM Metalowiec, pyta Tomasz Wysocki.
Jaka część wrocławian to człon-
kowie spółdzielni mieszkanio-
wych?
Według naszych danych to ok.
360 tys. osób, czyli około 40 proc.
wrocławian, jeśli przyjmiemy, że
w naszym mieście żyje ok. 900
tys. ludzi. To ustalenie wynika
z liczby mieszkań pomnożonej
przez wskaźnik około trzech osób
na mieszkanie. Posługujemy się
w tym wyliczeniu również infor-
macjami z deklaracji dotyczącymi
odpadów i zużycia wody.
Jaką pozycję na spółdzielczej ma-
pie Wrocławia miała zarządzana
przez pana Spółdzielnia Miesz-
kaniowa Metalowiec?
Co do wielkości to SM Metalowiec
jest trzecią we Wrocławiu. Bierze-
my tu pod uwagę metry kwadra-
towe powierzchni mieszkaniowej:
my mamy ponad 360 tys. mkw.,
a lokali – ponad 7,5 tysiąca. Przy-
pomnę przy okazji, że dzisiejsza
Spółdzielnia Nowy Dwór także
była naszym osiedlem. Mieliśmy
też osiedle w Kątach Wrocław-
skich. Przez pewien czas byli-
śmy największą spółdzielnią we
Wrocławiu. Uznaliśmy jednak, że
to nie jest dobre, kiedy zasoby są
rozrzucone po mieście i warto je
podzielić na odrębne spółdzielnie
– bez udziału polityków.
Z 64 lat istnienia Metalowca po-
nad pięć dekad pan jest związa-
ny z tą wrocławską spółdzielnią
mieszkaniową.
Funkcję prezesa obejmowałem
dwa razy. Najpierw w 1973 roku
i pracowałem do 1982 roku. Po-
tem kierowałem Inwestprojek-
tem, który budował osiedla m.in.
dla spółdzielni mieszkaniowych,
w tym dla Metalowca. Lecz ciągle
byłem członkiem rady nadzorczej
w SM Metalowiec. W 1996 r. ze-
branie przedstawicieli odwołało
ówczesnego prezesa, a rada powo-
łała mnie na tę funkcję. Moja żona
żartuje, że oprócz niej ożeniłem
się też ze spółdzielnią. Ale właśnie
skończyłem pracę – z końcem
grudnia 2023.
Z tych 50 lat pana pracy, z któ-
rych projektów jest pan najbar-
dziej zadowolony?
Po pierwsze, to budowa Tarasów
Grabiszyńskich, obiektu handlo-
wo–usługowego o powierzchni 10
tys. mkw. W Polsce to jedyny taki
obiekt typowo handlowo-usłu-
gowy, którego właścicielem jest
spółdzielnia mieszkaniowa. Ow-
szem, bywa, że różne firmy i in-
stytucje stawiają swoje budynki
na terenach spółdzielni mieszka-
niowych, ale te ostatnie nie są ich
właścicielami. Przy okazji budowy
objawiło się wiele trudności, np.
na koszt spółdzielni musieliśmy
na czas modernizacji zapewnić lo-
kale zastępcze bankowi, ale sobie
z nimi poradziliśmy.
A po drugie?
R o z w i j a n i e
działalności
kulturalnej,
oświatowej,
samorządo-
wej, co po-
l e g a ł o n a
o d b u d o w i e
i modernizacji
Centrum Kul-
tury i Eduka-
cji Bakara, której sztandarową
imprezą jest Bakariada, z patro-
natem prezydenta Wrocławia.
Spółdzielnia prowadzi takie dzia-
łania na rzecz swoich członków,
bo jest to obowiązek statutowy.
W grupach senioralnych aktyw-
nych jest tam ponad 200 osób,
działają grupy dziecięce. We
Wrocławiu nie ma takiego dru-
giego miejsca. Doceniają to sami
mieszkańcy, ale chwali też pre-
zydent Jacek Sutryk, który często
bierze udział w organizowanych
tam wydarzeniach.
I po trzecie?
Pokazaliśmy, że możemy budo-
wać mieszkania, oddając do użyt-
ku ponad 15 tys. lokali, a ostatnio
wieżowiec przy ul. Grabiszyńskiej
309. Na razie, nie będziemy wię-
cej inwestować, bo politycy nie
pozwalają nam budować miesz-
kań spółdzielczych. To się powin-
no zmienić. Wie-
lokrotnie pisałem
i mówiłem o tym, że
w Polsce nie powie-
dzie się żaden pro-
gram mieszkanio-
wy, jeśli nie zostaną
do niego zaangażo-
wane spółdzielnie
mieszkaniowe, któ-
re mają odpowied-
nie kadry i tereny.
Poza tym – co dla
mnie jest szczególnie istotne, jeśli
chodzi o wewnętrzne zarządzanie
spółdzielnią – jako jedna z dwóch
spółdzielni w Polsce, wprowadzi-
liśmy 7-godzinny dzień pracy.
To forma wsparcia dla pań, które
u nas pracują i mają małe dzie-
ci, które trzeba odprowadzać do
przedszkola, żłobka, szkoły. Takie
działania tworzą odpowiedzialny
zespół pracowników. Mamy wła-
sne służby gospodarzy domów
i konserwatorów. Rola prezydenta
Wrocławia Jacka Sutryka w doce-
nieniu spółdzielni mieszkanio-
wych w rozwój i obraz Wrocławia
jest wyjątkowa. Poprzednicy –
może nie przeszkadzali nam – to
też wiele, ale pomoc jest zawsze
nieoceniona.
Spółdzielcy stanowią większość
wrocławian – obecnie to ok. 40
proc., bo budowanie wspólnot
mieszkaniowych proporcje te
zmieniło. Ale nie zmieniło się
nic, z tym że osiedla spółdzielcze
są zielone, posiadają niezbędną
strukturę społeczną, mają rolę
miastotwórczą we wszystkich
przejawach życia Wrocławia i jego
mieszkańców.
Jakie funkcje spełnia Rada Spół-
dzielcza?
Doradcze w sprawach trudnych.
Takim wyzwaniem jest na przy-
kład system gospodarowania
odpadami. Jednak to wymaga
zmian ustawowych. Za to dzię-
ki spotkaniom w ramach Rady
Spółdzielczej udało się skutecznie
zrealizować wiele innych spraw,
w których doradzaliśmy. Nasza
akceptacja rozwiązań propono-
wanych przez urzędy i władze
miasta wynika z naszego do-
świadczenia. Na przykład, plany
dotyczące komunikacji. Kon-
sultowaliśmy przebieg trasy na
Nowy Dwór. Jesteśmy jednym
z niewielu miast, w których po-
jemniki na śmieci należą do firm,
które je odbierają, a nie do spół-
dzielni. To także była nasza su-
gestia.
Jak dalej będzie się rozwijała
spółdzielczość mieszkaniowa?
Wiele zależy od tego, jakie
zmiany będą wprowadzali po-
litycy w prawie spółdzielczym.
W obecnie obowiązujących prze-
pisach ja sam wyszukałem kil-
kadziesiąt naruszeń konstytucji.
Wprowadzone zostały w imię
dobra członków spółdzielni, lecz
w rzeczywistości nam wszystkim
szkodzą. Praktycznie celem było
likwidowanie spółdzielni miesz-
kaniowych. Musimy w tej chwili
bezwzględnie zabiegać o wykre-
ślenie przepisów, które powodu-
ją, że spółdzielnie nie budują. Od
2000 r. politycy tak dalece nisz-
czą spółdzielczość w Polsce, że
jako spółdzielcy zaczęliśmy ak-
tywnie kierować się ku rozwijaniu
działalności gospodarczej. Opiera
się ona na majątku wspólnym. To
pieniądze, pożytki, które możemy
przeznaczać na fundusz remon-
towy, inwestycje. Zatem jako
spółdzielnia nie skupiamy się na
samym zarządzaniu mieszkania-
mi, lecz prowadzimy znaczącą
działalność gospodarczą, np. wy-
najmowanie lokali użytkowych,
dzierżawa terenów.
Modelowa współpraca spółdzielni i Wrocławia
Jerzy Kruk, były prezes zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej Metalowiec, która jest trzecia pod względem wielkości we Wrocławiu
Osiedla spółdzielcze
mają rolę
miastotwórczą
we wszystkich
przejawach życia
Wrocławia i jego
mieszkańców
OLEKSANDR
POLIAKOVSKY
ROZMOWA NUMERU
9. NR 2 (163) – STYCZEŃ 2024
9
DLA MIESZKAŃCA
Dzieci i młodzież z województwa dolnośląskiego rozpoczynają
ferie 15 stycznia. Wtedy też rusza akcja „Bezpieczne ferie”. Jak
co roku, policjanci kontrolować będą stan techniczny pojazdów,
którymi podróżują uczniowie, a także sprawdzą kierowców.
I Redakcja
Akcja potrwa od poniedziałku 15
stycznia w punkcie kontroli po-
jazdów przy al. Karkonoskiej (na-
przeciwko stacji paliw BP). Funk-
cjonariusze będą w tym miejscu
obecni od poniedziałku do piątku
w godz. 6-9. Natomiast w soboty
i niedziele oraz w innych niż po-
danych godzinach, kontrole stanu
technicznego pojazdów odbywać
się będą w umówionym wcześniej
miejscu. Zgłoszenia telefoniczne
można kierować pod nr telefonu
47 87 136 20, który jest czynny
całą dobę.
Co będzie sprawdzane?
Policjanci ruchu drogowego
sprawdzać będą stan techniczny
oraz niezbędne wyposażenie au-
tokarów, wymagane dokumenty
zarówno pojazdu, jak i upraw-
nienia kierowców, ale przede
wszystkim ich stan trzeźwości.
O czym należy pamiętać przed
podróżą dziecka autokarem?
◼ dokładnie sprawdź przewoź-
nika – od kiedy dana firma
funkcjonuje oraz na jaką ska-
lę, czy zapewnia odpowiednie
ubezpieczenie i zastępczy
transport w przypadku awarii,
◼ zwróć się z prośbą do po-
licjantów ruchu drogowego
o skontrolowanie pojazdu,
którym dziecko będzie podró-
żowało, oraz kierowcy,
◼ wezwij policję, jeśli tylko stan
techniczny pojazdu (nad-
miernie zużyte opony, pęk-
nięcia szyb, wyciek płynów)
lub zachowanie kierowcy
(wyczuwalna woń alkoho-
lu, bełkotliwa mowa) budzą
jakiekolwiek wątpliwości.
Uwaga na drodze!
Kluczowe są również podstawo-
we zasady poruszania się pie-
szych po drogach w warunkach
złej widoczności oraz gdy drogi
są śliskie i zaśnieżone. Dzieci
muszą mieć świadomość, że pie-
si o zmroku są przez kierowców
słabiej dostrzegani. Droga hamo-
wania każdego pojazdu na śliskiej
nawierzchni wydłuża się.
Przechodzenie przez jezdnię
w zimowych warunkach powinno
być wykonywane przez dziecko
ze szczególną ostrożnością, na-
wet na oznakowanym przejściu
dla pieszych, czy przy zapalonym
zielonym świetle sygnalizatora
dla ruchu pieszych.
Każdy pieszy, który porusza się
po zmierzchu po drodze poza ob-
szarem zabudowanym, musi mieć
na sobie element odblaskowy,
umieszczony w sposób widoczny
dla kierujących. Mogą nimi być
przedmioty doczepiane do ubra-
nia, opaski, kamizelki oraz smy-
cze. Ważne jest ich umieszczenie:
odblaski zaleca się umieszczać na
wysokości kolan, dłoni, w okoli-
cy środka klatki piersiowej i ple-
ców – wówczas będziemy mieli
pewność, że są dobrze widoczne
dla innych uczestników ruchu.
Za brak takiego elementu wypo-
sażenia grozi mandat. Po zmro-
ku pieszy ubrany w ciemny strój
jest widziany przez kierującego
pojazdem z odległości około 40
metrów, a osoba, mająca na so-
bie elementy odblaskowe, staje
się widoczna nawet z odległości
150 metrów. Te dodatkowe metry
pozwalają kierowcy wyhamować
i bezpiecznie ominąć pieszego.
Ferie na Dolnym Śląsku potrwają
do 28 stycznia – do tego też czasu
będą kontrole. Na drogach pojawi
się też więcej policyjnych patroli.
Skontrolują autokary przewożące dzieci na ferie
WOJEWÓDZKI
INSPEKTORAT
TRANSPORTU
DROGOWEGO
Pojazdy będą sprawdzane od 15 stycznia w punkcie kontroli pojazdów przy al. Karkonoskiej we Wrocławiu
Ekosystem zaprasza najmłodszych wrocławian do udziału w bezpłatnych ekowarsztatach. Za-
jęcia skierowane są do uczniów szkół podstawowych w klasach od I do IV i do przedszkoli.
Zapisy właśnie ruszyły, a pierwsze spotkania rozpoczną się już po feriach.
I Paulina Czarnota
W sumie w programie może
wziąć udział nawet 4000 mło-
dych wrocławian. Spółka Eko-
system pozyskała dofinan-
sowanie w ramach programu
Regionalnego Wsparcia Edukacji
Ekologicznej z Wojewódzkiego
Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej. Łącznie
dofinansowanie wyniosło 130 ty-
sięcy złotych. Dzięki temu będzie
można przeprowadzić warsztaty,
przygotować pomoce dydaktycz-
ne, takie jak: filmy czy zeszyty
edukacyjne, ale i zaprosić chęt-
nych uczestników do odwiedze-
nia Punktu Selektywnego Zbiera-
nia Odpadów Komunalnych.
– Idea zajęć jest bardzo prosta.
Pokazujemy, że tak naprawdę
każdy z nas może zostać eko-
bohaterem, bo często wystarczy
zmienić jedną małą rzecz w na-
szym codziennym funkcjonowa-
niu, co oznacza ogromną korzyść
dla środowiska. To może być cho-
ciażby używanie bidonu do wody
zamiast jednorazowych plastiko-
wych butelek – wyjaśnia Aleksan-
dra Palus, rzeczniczka prasowa
spółki Ekosystem.
Warsztaty – w szkołach i przed-
szkolach – poprowadzą doświad-
czeni ekoedukatorzy, a spotkania
zostaną dostosowane do możli-
wości uczestników. To, co wy-
różnia je na tle innych tego typu
zajęć to nacisk na praktyczną
naukę i wzmacnianie postaw
proekologicznych. Scenariusze
spotkań zakładają poznawanie
zasad segregacji, ale i przybli-
żenie wybranych pojęć, np. zero
waste, świadomego ograniczania
zasobów naturalnych czy upcy-
klingu przedmiotów. Warsztatom
towarzyszą gry i zabawy, któ-
re ułatwiają utrwalenie zdobytej
wiedzy.
Nauczyciele i opiekunowie przed-
szkolni zainteresowani udziałem
proszeni są o zgłoszenia pod ad-
resem: warsztaty@ekosystem.
wroc.pl. Wystarczy podać nazwę
placówki, którą się reprezentuje,
oraz wiek uczestników.
Z ekologią za pan brat już od najmłodszych lat
EKOSYSTEM
Dzięki warsztatom dzieci już od najmłodszych lat uczą się segregacji
10. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA NR 2 (163) – STYCZEŃ 2024
BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
10 11
O
L
E
K
S
A
N
D
R
P
O
L
I
A
K
O
V
S
K
Y
2024
2024 rokiem inwestycji
rokiem inwestycji
w szkołach i przedszkolach
w szkołach i przedszkolach
Ponad 130 milionów złotych przeznaczone zostanie w 2024 roku
na budowę i kompleksową przebudowę wrocławskich szkół
i przedszkoli oraz infrastruktury sportowej wokół nich. Gdzie od-
będą się prace? Sprawdź w naszym zestawieniu.
I Agata Zięba
Blisko 40 inwestycji oświatowych,
w tym budowa i rozbudowa miej-
skich placówek, remonty bloków
żywieniowych, sanitariatów, placów
zabaw czy przebudowa boisk i sal
gimnastycznych. To zadania, jakie
zostaną wykonane lub rozpoczęte
w tym roku we wrocławskich szko-
łach i przedszkolach. Miasto prze-
znaczy na ich realizację ponad 130
mln złotych.
– Największą, a zarazem najdroższą
inwestycją, którą oddamy w tym
roku, będzie zespół szkolno-przed-
szkolny przy ul. Cynamonowej.
Ta nowoczesna placówka dla 1200
dzieci jest już w ponad 60 proc. wy-
konana i będzie gotowa we wrze-
śniu – mówi prezydent Wrocławia
Jacek Sutryk. – Wiemy też, że m.in.
z powodu kumulacji roczników,
które w ostatnich dwóch latach po-
szły do szkół ponadpodstawowych,
rozbudowy i przebudowy wymaga
wiele innych placówek. To również
uwzględniliśmy w najbliższych pla-
nach inwestycyjnych – dodaje.
Kluczowym zadaniem edukacyjnym
w tym roku będzie także wybranie
wykonawcy i rozpoczęcie budo-
wy (trwa przetarg) nowego zespo-
łu szkolno-przedszkolnego przy
ul. Zwycięskiej. Placówki dla tysiąca
uczniów i 200
przedszko-
laków.
– Te wszystkie inwestycje są nie-
zbędne, by zapewnić jak
najbardziej komfortowe
warunki do nauki
i pracy. Oczywiście
wszystkie zada-
nia realizowane
są zawsze we
współpracy
i po uzgod-
n i e n i a c h
z dyrektorami
placówek –
podkreśla Mar-
cin Miedziński
z Departamentu
Edukacji UMW.
Ponad 2,3 mld zł na
edukację
W bieżącym roku wydatki na wro-
cławską oświatę sięgną łącznie 2,33
mld zł, co stanowi 1/3 miejskiego
budżetu. Subwencja pokryje niewiele
ponad 50 proc. tej kwoty. To ozna-
cza, że miasto kolejny rok do rzą-
dowej dotacji z własnych pieniędzy
dołoży ok. 1 mld zł.
Pieniądze te zostaną przeznaczone
przede wszystkim na wynagrodze-
nia dla nauczycieli i administracji,
a także bieżące utrzymanie placó-
wek oraz ich remonty czy przebu-
dowy.
Przedszkola
Budowa i kompleksowa prze-
budowa miejskich przed-
szkoli pochłonie w tym
roku ok. 13,5 mln zł.
Przykładowe zadania z terminem
zakończenia w 2024 r. to:
z przebudowa i remont bloku
żywienia wraz z remontem
stropodachu w Przedszkolu nr
99 przy ul. Inowrocławskiej –
realizacja w latach 2023–2024
z zagospodarowanie terenu wraz
z przebudową i remontem placu
zabaw przy Przedszkolu nr 106
przy ul. Sycowskiej – realizacja
w latach 2023–2024
Przykładowe zadania z terminem
rozpoczęcia w 2024 r. to:
z przebudowa i remont bloku ży-
wienia w Przedszkolu nr 5 przy
ul. Dźwirzyńskiej – realizacja
w roku 2024
z zmiana źródła ogrzewania
w Przedszkolach nr 3 i 109 przy
ul. Nowowiejskiej – realizacja
w roku 2024
z naprawa elementów ogrodzenia
oraz drogi o nawierzchni z kost-
ki granitowej przy Przedszkolu
nr 34 przy ul. Gdańskiej – reali-
zacja w roku 2024
Szkoły podstawowe
Na prace w szkołach przewidziano
ok. 69 mln zł.
Przykładowe zadania z terminem
zakończenia w 2024 r. to:
z dostosowanie budynku Szko-
ły Podstawowej nr 98 przy
ul. Sycowskiej do potrzeb osób
z niepełnosprawnościami oraz
wymogów ppoż. – realizacja
w latach 2023-2024
z budowa Zespołu Szkolno-Przed-
szkolnego nr 26 przy
ul. Cynamonowej wraz z budową
dróg na osiedlu Lipa Piotrowska
– realizacja w latach 2022–2024
Przykładowe zadania z terminem
rozpoczęcia w 2024 r. to:
z budowa Zespołu Szkolno-Przed-
szkolnego przy ul. Zwycięskiej
wraz z infrastrukturą towa-
rzyszącą – realizacja w latach
2024–2026
z wykonanie izolacji przeciwwil-
gociowych budynku głównego
i sali gimnastycznej Zespołu
Szkolno-Przedszkolnego nr 22
przy ul. Dembowskiego – reali-
zacja w roku 2024
z przebudowa / remont i docie-
plenie dachu nad budynkiem
głównym oraz dwoma salami
gimnastycznymi w Szkole Pod-
stawowej nr 4 przy ul. Po-
wstańców Śląskich – reali-
zacja w latach 2024–2025
z dostosowanie bu-
dynku Szkoły Pod-
stawowej nr 2 przy
ul. Komuny Paryskiej
do przepisów ppoż.
– realizacja w latach
2024–2025
z rozbudowa Szkoły Pod-
stawowej nr 6 przy ul. Gorlickiej
– realizacja w latach 2024–2026
Szkoły średnie
Plan wydatków na budowę i kom-
pleksową przebudowę szkół po-
nadpodstawowych wynosi w tym
roku ok. 35,6 mln zł.
W najbliższych latach planowa-
na jest rozbudowa m.in. LO nr III
przy ul. Składowej. Jeszcze w tym
roku ogłoszony zostanie konkurs na
koncepcję zadania (m.in. ma zostać
rozbudowany blok sportowy oraz
utworzone nowe gabinety i pra-
cownie lekcyjne). Na nowo zago-
spodarowany zostanie też teren na
zewnątrz placówki.
– Czekamy na rozbudowę naszego
liceum, ona jest naprawdę potrzeb-
na. Jesteśmy szkołą bardzo popular-
ną wśród młodzieży. Od 20 lat znaj-
dujemy się w Rankingu Perspektyw
w czołówce szkół średnich w Pol-
sce. W ostatnim naborze do szkoły
kandydowało blisko 140 laureatów
olimpiad przedmiotowych, a war-
to nadmienić, że było 160 wolnych
miejsc – opowiada Tomasz
Cygal, dyrektor III LO
we Wrocławiu.
Obecnie LO nr
III korzysta
z sal pobli-
skiej Szkoły
Podstawowej nr 58, w których pro-
wadzone są niektóre lekcje
Przykładowe zadania z terminem
zakończenia w 2024 r. to:
z przebudowa VI Liceum Ogólno-
kształcącego przy ul. Hutniczej
– częściowa termomoderni-
zacja ścian i stref wejściowych
budynku dydaktycznego oraz
opracowanie koncepcji rozbu-
dowy o skrzydło sportowo-dy-
daktyczne – realizacja w latach
2023–2024
z przebudowa i remont budynku
VIII Liceum Ogólnokształcącego
przy ul. Jantarowej – realizacja
w latach 2023–2024
z utworzenie i funkcjo-
nowanie Branżowego
Centrum Umiejęt-
ności w dziedzi-
nie automatyki
przemysłowej
przy Lotni-
czych Za-
kładach
Naukowych przy ul. Kieł-
czowskiej – realizacja w latach
2023–2024
z utworzenie i funkcjonowanie
Branżowego Centrum Umiejęt-
ności w dziedzinie elektryki przy
Centrum Kształcenia Zawodo-
wego przy ul. Swobodnej – re-
alizacja w latach 2023–2024
Przykładowe zadania z terminem
rozpoczęcia w 2024 r. to:
z remont i przebudowa części
przyziemia dla potrzeb zwięk-
szenia zaplecza bloku spor-
towego oraz dostosowanie do
przepisów sanitarno-epidemio-
logicznych i ppoż. Elektronicz-
nych Zakładów Naukowych przy
ul. Braniborskiej – realizacja
w latach 2024–2025
z opracowanie koncepcji kon-
kursowej na rozbudowę III
Liceum Ogólnokształcącego
przy ul. Składowej – realizacja
w roku 2024
z przebudowa i remont sanitaria-
tów w Zespole Szkół nr 3 przy
ul. Szkockiej (kolejny etap) –
realizacja w roku 2024
z przebudowa i remont Lotni-
czych Zakładów Naukowych
przy ul. Kiełczowskiej – reali-
zacja w latach 2024–2025
z przebudowa i remont sanitaria-
tów w Zespole Szkół nr 6 przy
ul. Nowodworskiej – realizacja
w roku 2024
z dostosowanie Centrum Kształ-
cenia Ustawicznego przy
ul. Swobodnej do wymogów
ochrony ppoż. oraz przebudowa
instalacji sanitarnych (kolejne
etapy) – realizacja w roku 2024
z dostosowanie budynku Tech-
nikum nr 18 przy ul. Ślężnej do
wymogów ppoż. – realizacja
w roku 2024
z dostosowanie budynku VII Li-
ceum Ogólnokształcącego przy
ul. Kruczej do wymogów ppoż.
– realizacja w roku 2024
z przebudowa i remont sanita-
riatów Zespołu Szkół Ekono-
miczno-Ogólnokształcących
przy ul. Drukarskiej – realizacja
w latach 2024–2025
Infrastruktura sportowa
Budowa boisk piłkarskich o sztucz-
nych nawierzchniach w 2024 r.
pochłonie 4,6 mln zł. Ta-
kie prace, z termi-
nem rozpoczęcia
w 2024 r., zo-
staną wyko-
nane m.in.
tu:
z renowacja nawierzchni ze-
wnętrznego boiska sportowego
znajdującego się na terenie
Szkoły Podstawowej nr 34 przy
ul. Gałczyńskiego – realizacja
w roku 2024
z przebudowa boiska dla po-
trzeb Szkoły Podstawowej nr 43
przy ul. Grochowej – realizacja
w roku 2024
z przebudowa terenów sportowych
dla potrzeb Szkoły Podstawowej
nr 46 przy ul. Ścinawskiej – re-
alizacja w roku 2024
z przebudowa boiska dla potrzeb
Szkoły Podstawowej nr 50 przy
ul. Czeskiej – realizacja w latach
2024–2025
Na budowę i przebudowę infrastruk-
tury sportowej w placówkach oświa-
towych przewidziano 8,4 mln zł.
Przykładowe zadania z terminem
rozpoczęcia w 2024 r. to:
z przebudowa zaplecza sanitarno-
-szatniowego bloku sportowego
Zespołu Szkolno Przedszkolnego
nr 1 przy ul. Zemskiej – realiza-
cja w latach 2024–2025
z przebudowa i remont zaplecza
sanitarno-szatniowego bloku
sportowego w Zespole Szkół
Ekonomiczno-Administracyj-
nych przy ul. Worcella – realiza-
cja w latach 2024–2025
z przebudowa bloku sportowego
w Szkole Podstawowej nr 30
przy ul. Zaporoskiej – realizacja
w latach 2024–2025
Za przeważającą więk-
szość inwestycji od-
powiada Zarząd In-
westycji Miejskich
(ZIM).
NOWE I JAK NOWE!
Nowoczesny kompleks szkolno-przedszkolny przy ul. Zwycięskiej ma być gotowy w 2026 roku Przy ul. Cynamonowej powstał najdroższy zespół oświatowy w mieście – pierwszy dzwonek zabrzmi tu we wrześniu 2024
MATERIAŁY
PRASOWE
MATERIAŁY
PRASOWE
11. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
12 NASZE OSIEDLA
Najpierw była koncepcja, póź-
niej konsultacje społeczne,
aż wreszcie wykonawca wbił
w ziemię pierwsze łopaty.
Nim się obejrzeliśmy, nowy
plac zabaw między ulicami
Ziemowita, Dobrą, Legnicką,
Nabycińską jest gotowy.
I Magdalena Pasiewicz
To zaledwie jeden z etapów prac
zaplanowanych w tym miejscu,
a już robi wrażenie. Jest statek,
huśtawki i piaskownica oraz dzie-
siątki brzóz posadzonych tuż pod
oknami mieszkańców.
W 2022 roku przeprowadzony zo-
stał I etap remontu tej przestrze-
ni po konsultacjach społecznych.
Wykonano odwodnienie terenu,
osłony śmietnikowe i dojścia do
śmietników, utwardzono drogi
dojazdowe oraz miejsca postojo-
we. Uzupełniona została też zie-
leń. Posadzono: 230 berberysów
w trzech odmianach, 10 jaśmi-
nowców i 2 trzmieliny oskrzydlo-
ne, a także kilkunastoletnie drze-
wa: 8 grabów, 3 lipy drobnolistne,
3 kasztanowce czerwone, 2 dęby
czerwone oraz 3 kilkuletnie mod-
rzewie i jeden ambrowiec.
Kolejne prace ruszyły w następ-
nym roku (2023). Zarząd Zasobu
Komunalnego rozpoczął II etap
remontu podwórka i podczas tych
prac wydzielona została strefa
dla najmłodszych. W ogrodzonej
przestrzeni pojawiły się huśtaw-
ki, piaskownica oraz wielki statek
z różnymi przeszkodami: liny do
wspinania, bocianie gniazdo czy
zjeżdżalnia.
To jeszcze nie koniec prac na tym
podwórku. W ostatnim etapie za-
planowano budowę przyrządów
do kalisteniki i siłowni plenero-
wej. Będzie to gratka dla miłośni-
ków ćwiczeń na świeżym powie-
trzu. Ponadto pojawią się kolejne
nasadzenia zieleni.
SZCZEPIN
Statek zacumował, mali piraci mogą atakować
GRABISZYN-GRABISZYNEK
Odkryj ciekawostki lotnictwa i zbuduj samolot
To będzie prawdziwa gratka dla miłośników modelarstwa oraz historii wrocławskiego i dolnośląskiego lotnictwa! Podczas ferii
w Centrum Historii Zajezdnia przy ul. Grabiszyńskiej 184 zostanie zaprezentowana wyjątkowa ekspozycja modeli samolotów.
I Paulina Czarnota
Na ekspozycji prezentowane będą
repliki, które powstały w pra-
cowni modelarskiej Marcina Re-
gulskiego, pilota i skoczka
spadochronowego. Ich
rzeczywiste odpowied-
niki nawiązują swoją
historią do dziejów lotnictwa na
Dolnym Śląsku.
Wystawę miniatur modeli lot-
niczych będzie można odwie-
dzić od 13 do 28 stycznia 2024
roku. A dodatkowo 16 stycznia
o godz. 11.30 odbędzie się spo-
tkanie i warsztat z Marcinem
Regulskim, podczas którego bę-
dzie można zbudować własny
model. – Szczególnie zachęcamy
najmłodszych do wzięcia udziału
w tym wydarzeniu i zaprezento-
wania samo-
dzielnie zbudowa-
nego podczas zajęć
modelu samolotu – za-
prasza Adam Pacześniak, rzecz-
nik prasowy CH Zajezdnia.
Wstęp jest bezpłatny i nie
trzeba się zapisywać.
A więcej o hi-
storii lot-
n i c t w a
m o -
ż e c i e
się do-
w i e d z i e ć
zwiedzając wystawę główną
w Centrum Historii Zajezdnia
„Wrocław 1945–2016”. Wielu
wrocławian pamięta jeszcze lot-
nisko na osiedlu Gądów, skąd od
1925 roku latały samoloty pasa-
żerskie. Za to niewielu z nas
wie, że w 1955 roku
odnaleziono we
Wrocławiu
jedyny za-
chowany egzemplarz
polskiego samolotu myśliwskiego
z okresu międzywojennego – PZL
P.11c.
Ciekawostki związane z wro-
cławskim lotnictwem znajdziecie
na stronie www.zajezdnia.org.
Wielki statek z przeszkodami i zjeżdżalnią dla dzieci stanął na jednym ze szczepińskich podwórek
MAGDALENA
PASIEWICZ
MARCIN REGULSKI
Modele powstały
w pracowni modelarskiej
Marcina Regulskiego,
pilota i skoczka
spadochronowego
Sąsiedzki Pchli Targ
w Klubie Anima
Podczas targu 14 stycznia
będzie można kupić lub wy-
mienić się przedmiotami za-
legającymi w szafach, kre-
densach, garażu, na strychu
czy w piwnicy. Sąsiedzki Pchli
Targ w Klubie Anima przy
ul. Pilczyckiej 47 będzie oka-
zją dla wszystkich chętnych
do sprzedania ubrań, zabawek,
książek, antyków, bibelotów
i wszystkich szpargałów oraz
rękodzieła. Będzie można też
wystawić produkty spożyw-
cze i smakołyki. Wydarzenie
rozpocznie się o godz. 11. Jak
się zapisać? Wystarczy przyjść
tego dnia i zająć swoją prze-
strzeń. W razie pytań i wąt-
pliwości można kontaktować
się z organizatorami pod nu-
merem telefonu: 71 351 12 71.
Wstęp dla wystawców i od-
wiedzających jest bezpłatny.
Skwer Niemena
z oświetleniem
Skwer Czesława Niemena na
wrocławskim Przedmieściu
Świdnickim przy zbiegu ulic
Bogusławskiego i Stawowej
przeszedł wielką metamorfozę
i został oficjalnie oddany pod
koniec października 2023 r.
Pojawiła się tablica z kalenda-
rium działań artysty Czesława
Niemena, zbudowano m.in.
kanalizację, pojawiły się nowe
alejki, ławeczki i nasadzenia.
Teraz zyskał jeszcze oświetle-
nie, dzięki czemu z odnowio-
nego skwerku możemy korzy-
stać także po zmroku.
Nowe chodniki przy
Grudziądzkiej
Na Karłowicach Zarząd Dróg
i Utrzymania Miasta za-
kończył remont chodników
na ul. Grudziądzkiej 55-91
o łącznej długości ok. 400 me-
trów. Zadanie wskazała Rada
Osiedla Karłowice-Różanka
i zostało zrealizowane w ra-
mach Funduszu Osiedlowego.
Nowe nawierzchnie nawiązują
do wyjątkowego otoczenia –
modernistycznych budynków
i zabytkowego drzewosta-
nu. Teraz mieszkańcy osiedla
mogą bezpiecznie spacerować.
Koszt inwestycji to ponad 540
tys. złotych.
12. NR 2 (163) – STYCZEŃ 2024
13
Spotkałeś w parku na Wielkiej Wyspie pędzący psi zaprzęg? Spokojnie, to nie fatamorgana, tylko trening Watahy Domowych Wilków. Syberian husky, malamuty,
samojedy i łajki potrafią wystartować z prędkością ponad 30 km/h. Ale bez obaw: przed zaprzęgiem jedzie rowerzysta, który pilnuje, by nie doszło do kolizji.
I Beata Turska
Wrocławską Watahę Domowych
Wilków tworzą psy ras północ-
nych, takich jak: syberian husky,
malamut, samojed i łajka oraz ich
mieszańce. Tylko niektóre z nich
to zwierzęta z rodowodem. Więk-
szość jest po przejściach, tak jak
Dunkan, który przyjechał z Ukra-
iny z raną postrzałową i tysiącem
lęków, albo Niko, który pewnie
już nigdy do końca nie zaufa lu-
dziom, bo jego poprzedni „pan”
zrobił z niego półżywy z prze-
rażenia szkielet. Dzięki nowym
właścicielom i regularnym tre-
ningom mogą teraz robić to, co
kochają: ruszać się o wiele inten-
sywniej niż podczas zwyczajnego
spaceru. No i są razem.
– Bieganie w zaprzęgu to ich
szczęście i spełnienie. Żadne za-
bawki, żadne maty węchowe nie
zastąpią im ruchu i możliwości
bycia wśród podobnych psów.
To zwierzęta stadne, kochają być
w swoim towarzystwie, tworzyć
sforę. One po prostu muszą być
razem – opowiada Barbara Do-
lecka, prezeska i założycielka
Watahy Domowych Wilków.
Wózek zamiast sani
– Kilkanaście lat temu, gdy jesz-
cze nie mówiło się tyle o pseudo-
hodowlach, pojechaliśmy z mę-
żem na Świebodzki i prosto
z czyjegoś bagażnika kupiliśmy
suczkę rasy husky – wspomina
Barbara Dolecka. – Rita nie była
szczęśliwa: wyła, gryzła, zjadała
buty i demolowała nam mieszka-
nie, a my nie mieliśmy pojęcia, co
się z nią dzieje.
Właściciele zaczęli szukać infor-
macji o husky i uznali, że skoro
już mają zwierzę z północy, mu-
szą stworzyć mu warunki, które
choć trochę będą ją przypominać:
zapewnić chłód i intensywny tre-
ning, na przykład taki, jaki mają
psy zaprzęgowe. I tak się zaczęło.
Sprawę chłodu da się rozwiązać
w miarę prosto: trzeba po prostu
wystarczająco wcześnie wstawać.
A że śniegu nie da się wyczaro-
wać, sanie, które miała ciągnąć
Rita, trzeba było zastąpić wóz-
kiem na kółkach.
– Nasz pierwszy wózek zrobili-
śmy ze zdezelowanej trzykołówki
mleczarza. Miał linki ze sznura
na bieliznę, ale jeździł, a Rita go
ciągnęła i było widać, że właśnie
tego jej brakowało. Szybko okaza-
ło się, że nie tylko ona potrzebuje
regularnych treningów, więc wa-
taha zaczęła się rozrastać.
Weekendy są dla psów
Teraz Wataha liczy 60
członków, a w za-
przęgach biega 30
psów. – Spoty-
k a m y s i ę
w week-
e n d y n a d
Odrą w stanicy przy
ul. Kożuchowskiej
o piątej, szóstej
rano i ruszamy
w teren. Za każ-
dym razem robimy
po 20-25 kilome-
trów. Jaką trasą?
Różnymi: Bajkał,
Kamieniec Wrocław-
ski, Czernica. Zmie-
niamy je, żeby psom się
nie nudziło – tłumaczy
założycielka Watahy.
Starsze albo schorowane
psy, takie jak niemal niewi-
domy Samir albo Jacek, Lala,
Arinka, Neptun i Ora, mają swój
osobny zaprzęg i pokonują mniej-
sze dystanse (do 10 km), robiąc to
w swoim tempie. W lecie, gdy jest
już naprawdę gorąco, trzeba prze-
rwać treningi. Psom muszą wy-
starczyć spacery i… nocne wejścia
na Ślężę. Właściciele wchodzą tam
z nimi późnym wieczorem, nocują
pod gołym niebem, a rano schodzą
zanim zrobi się gorąco.
Czasy prowizorki już się
skończyły: psy w uprzężach
z prawdziwego zdarze-
nia ciągną teraz pro-
fesjonalne wózki:
doskonale wy-
ważone, z ho-
mologacją. – To
kwestia bez-
pieczeństwa –
tłumaczy pre-
zeska. – Taki
zaprzęg musi
mieć hamulce
jak żylety, żeby
w razie potrzeby
natychmiast się
zatrzymać. Za-
wsze mamy też
kaski i kamizel-
ki odblaskowe,
a przed watahą
jedzie rowerzy-
sta i uprzedza przechodniów, że
nadjeżdżamy.
To nie tylko treningi
– Zaprzęgi nie są dla nas ani po
to, żeby zaspokajać nasze ambicje.
Są dla naszych psów, bo one tego
potrzebują. Widać to po moim
malamucie, Jotunie. Gdy zobaczy
zaprzęg, zapalają mu się gwiazd-
ki w oczach i rwie się do przodu
– wyjaśnia Agata Zarzycka, która
ma także adoptowaną Lukę, mie-
szańca husky i łajki. Biega z psa-
mi od czterech lat. – Uzależniłam
się – mówi. I dodaje, że wataha
to nie tylko treningi. – Pomagamy
sobie w różnych sytuacjach, np.
gdy trzeba kogoś zawieźć do we-
terynarza. Wszystkie psy są nasze.
Dwunożni członkowie Watahy
zajmują się także szukaniem ko-
chających domów dla psów, które
są w schroniskach albo źle trafiły.
– Ludzie kupują puszystą niebie-
skooką kulkę, a potem, gdy pies
podrośnie, oddają go, bo niszczy,
bo wyje, bo biega, demoluje –
mówi Barbara Dolecka. – Tak było
na przykład z Gają, którą musie-
liśmy odebrać poprzedniemu wła-
ścicielowi. Kupił ją dla dzieci, spała
z nimi w łóżku, a potem, gdy raz
i drugi któreś z nich przewróciła,
wylądowała sama w kojcu, gdzie
stała w kałuży moczu tak dłu-
go, że zaczęły jej gnić łapy. Teraz
ma nowy dom i jest cudownym,
szczęśliwym psem. Jest silny,
zwinny i szybki, zdecydowanie nie
nadaje się na zabawkę.
– Psy ras północnych często tra-
fiają do niewłaściwych ludzi – po-
twierdza Przemysław Tworkowski,
który adoptował dwa samojedy
i trenuje z Watahą co tydzień. – To
specyficzne rasy, czasem polują na
inne zwierzęta, więc jeśli znajdą
się tam, gdzie są np. kury, to nie
skończy się dobrze.
Decydując się na psa z północy,
trzeba więc wiedzieć, że to nie
maskotka na kanapę ani posłusz-
ny automat, ale żywa istota, która
poza urodą ma swoje wymagania,
potrzeby, instynkt. Dlatego Wa-
taha zajmuje się także edukacją.
Bierze także udział w różnych
akcjach, np. kwestuje z Wielką
Orkiestrą Świątecznej Pomocy,
bierze udział w Motokropli (Mo-
tocykliści dzieciom), happenin-
gach, takich jak np. „Przywiąż
psa do siebie, a nie do budy”,
o których możesz poczytać na jej
stronie na Facebooku.
Poznajcie Watahę Domowych Wilków z Wrocławia
Wrocławianka Barbara Dolecka, prezeska i założycielka Watahy Domowych Wilków, podczas intensywnego treningu z psami z północy
JAKUB
ŁUKASZYŃSKI
(2)
MY WROCŁAWIANIE
13. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA NR 2 (163) – STYCZEŃ 2024
14 15
Wrocławskie Dni Babci i Dziadka to, jak co roku, czas wy-
pełniony różnorodną ofertą zajęć, spotkań prozdrowotnych,
kulturalno-edukacyjnych i międzypokoleniowych, przygoto-
wanych specjalnie z myślą o seniorach. Wrocławskie Centrum
Rozwoju Społecznego-Wrocławskie Centrum Seniora zapra-
sza na wspólne świętowanie od 16 do 30 stycznia.
I Paulina Czarnota
Zacznijmy od nowości, które ru-
szają jeszcze w styczniu. W ra-
mach współpracy WCRS-WCS
z Miejską Biblioteką Publiczną im.
Tadeusza Różewicza we Wrocła-
wiu, powstały dwa nowe projekty:
„Galeria Twórczości Seniora” oraz
„Poczytajki Babci i Dziadka”.
Kreatywnie
„Galeria Twórczości Seniora”
ma inspirować i promować kre-
atywne spędzanie czasu wśród
seniorów, prezentować ich twór-
czość i zdolności artystyczne.
Pierwszym wydarzeniem w ra-
mach tego cyklu będzie wernisaż
wystawy fotograficznej seniorów
„ABC PORTRETU” w bibliotece
Grafit, filia nr 5 Miejskiej Biblio-
teki Publicznej we Wrocławiu,
ul. Namysłowska 8. Zaplanowa-
no go na 22 stycznia o godz. 17.
Wydarzenie uświetni występ wo-
kalny Emilii Jałowieckiej.
Międzypokoleniowo
Drugi, międzypokolenio-
wy projekt „Poczytajki Babci
i Dziadka” zakłada spotkania
seniorów z przedszkolaka-
mi, czytanie dzieciom ba-
jek, wierszyków, zagadek
w ramach wspólnej
zabawy i edukacji
literackiej. Ina
– uguracja pro-
jektu odbędzie
się w ramach
obchodów Dni
Babci i Dziad-
ka 23 stycznia
o godz. 9.30
w MBP, filia nr
18, ul. Grabi-
szyńska. „Po-
czytajki Babci
i Dziadka” re-
alizowane będą
w 5 f i l i a c h
wrocławskich
bibliotek: nr 5 Grafit przy ul. Na-
mysłowskiej, nr 7 przy ul. Suwal-
skiej, nr 14 przy ul. Grapowa, nr
18 przy ul. Grabiszyńskiej i nr 45
przy ul. Traugutta.
– Do bibliotek zapraszamy
wszystkich chętnych, szczegól-
nie grupy przedszkolne i żłob-
kowe z wrocławskich placówek
– zachęca Beata Nawrotkiewicz,
rzeczniczka WCRS.
Szczegóły już wkrótce na stronie
www.seniorzy.wroclaw.pl oraz
w Punkcie Informacyjnym WCS-
-WCRS, pl. Dominikański 6, nr
tel. 71 344 44 44, e-mail: karta.
seniora@wcrs.pl.
O emocjach
Emocje – dlaczego złość jest
nam potrzebna?
Spotkanie, w ramach którego
odbędzie się krótkie szkolenie
z podstaw ję-
z y k a
niemieckiego.
Termin: wtorek, 16
stycznia, godz. 11.
Miejsce: Wrocławskie
Centrum Seniora, pl.
Dominikański 6
W trakcie spotkania po-
rozmawiamy o uzdra-
wiającej i niszczącej
mocy emocji, jaką jest
złość. Dowiemy się,
jak swoją złość rozpo-
znawać, przeżywać, wy-
rażać i nią zarządzać. Po-
s z u k a m y
o d p o -
wie-
dzi
na pytania: jak się obronić przed
nieadekwatną złością innych?
Z jakiego powodu nie dopuszcza-
my do siebie złości lub karzemy
się za jej przeżywanie? Jakimi
ciężkimi zaburzeniami skutkuje
chroniczne jej tłumienie?
I wiele więcej…
Ziemia Święta w czasach Jezusa.
Samaria i Galilea
Termin: środa, 17 stycznia, godz. 11.
Miejsce: Wrocławskie Centrum Se-
niora, pl. Dominikański 6, s. 27
Spotkanie podróżnicze wraz
z prezentacją multimedialną pt.
Ziemia Święta w czasach Jezusa.
Lumina Park, międzypokolenio-
we spotkanie multimedialne
Termin: czwartek, 18 stycznia,
godz. 13.
Miejsce: Wrocławskie Centrum Se-
niora, pl. Dominikański 6, s. 27.
Wstęp bezpłatny. Obowiązują za-
pisy: 71 344 44 44, karta.senio-
ra@wcrs.pl.
W trakcie spotkania partner Wro-
cławskiej Karty Seniora – Lumi-
na Park zaprezentuje wyjątkową
podróż do świata filmów i seriali
na terenie Zamku Topacz. Tego-
roczna opowieść pozwoli wrócić
pamięcią do znanych i lubianych
filmów i książek w nowej inter-
pretacji, np. Odysei Kosmicznej,
Jamesa Bonda, Tarzana i Kapi-
tana Haka. Park Iluminacji to
multimedialny spacer w bajkowej
krainie wykreowanej światłem,
dźwiękiem i narracją. Każdy Park
ma swoją indywidualną tematykę,
która zmienia się każdego roku.
Mruczę, więc jestem... spotka-
nie artystyczne dla miłośników
kotów i nie tylko
Termin: piątek, 19 stycznia, godz. 12.
Miejsce: Wrocławskie Centrum Se-
niora, pl. Dominikański 6, s. 27
Gawęda literacko-filmowo-mu-
zyczna, której bohaterem jest
kot.
Podczas spotkania będzie także
czas na krótkie opowieści o wła-
snych kotach.
Wernisaż wystawy fotograficznej
grupy senioralnej
Termin: poniedziałek, 22 stycznia,
godz. 17.
Miejsce: Biblioteka Grafit, filia
MBP, ul. Namysłowska 8
Wystawa fotograficzna podsumo-
wuje półroczną pracę artystyczną
grupy senioralnej, prowadzonej
przy Wrocławskim Centrum Senio-
ra – WCRS przez fotografa Marka
Bułaja. W trakcie warsztatów ABC
Portretu omawiano różne rodzaje
portretów, sposoby dobierania do-
brych miejsc do wykonania zdjęć
na zewnątrz, a także wybierano tła,
na których fotografowano w stu-
diu. Uczestnicy zapoznawali się ze
sprzętem studyjnym, akcesoriami,
modyfikatorami światła, omawiali
kwestie światła padającego i odbi-
tego, twardego i miękkiego, barwy,
kontrastu, kąta padania światła,
odległości od obiektu.
Dobór produktów medycznych,
uzyskanie refundacji i dofinan-
sowania
Termin: wtorek, 23 stycznia, godz. 11.
Miejsce: Wrocławskie Centrum Se-
niora, pl. Dominikański 6, s. 27
Podczas prelekcji, seniorzy, ich ro-
dziny oraz opiekunowie dowiedzą
się, gdzie znaleźć pomoc w sy-
tuacjach kryzysowych, takich jak
udar czy złamanie. W jaki sposób
można ułatwić sobie lub osobie
bliskiej codzienne funkcjonowa-
nie, korzystając z odpowiedniego
sprzętu rehabilitacyjnego i po-
mocniczego. Uczestnicy spotka-
nia dowiedzą się również, jakie są
możliwości uzyskania refundacji
i dofinansowań, co może stano-
wić ogromne wsparcie finansowe
w trudnych chwilach.
Przez kontynenty i kultury. Indie
Nepal
Termin: środa, 24 stycznia, godz. 11.
Miejsce: Wrocławskie Centrum Se-
niora, pl. Dominikański 6, s. 27
O urokach tych krajów nikogo
nie trzeba przekonywać. Urze-
kający Nepal, zabytki w Indiach,
turystyczne smaczki, mistyczne
świątynie buddyjskie, ceremoniały
hinduistyczne, Himalaje – warto
zobaczyć i posłuchać o niesamo-
witej i niezapomnianej podróży po
Azji.
Zioła dla seniora –
Apteczka Kawonu
Termin: czwartek, 25 stycznia,
godz. 11.
Miejsce: Wrocławskie Centrum
Seniora, pl. Dominikański 6,
s. 27
Prelekcja prozdrowotna
połączona z warsz-
tatami zielarskimi.
W trakcie spotka-
nia usłyszymy m.in.
o naturalnych pro-
duktach ziołowych
i ich sekretach, czyli
jak należy suszyć zio-
ła, aby nie straciły na
barwie i swej warto-
ści. Gdzie najlepiej
kupować zioła czy
mieszanki ziołowe,
a także na co zwracać
uwagę nabywając pro-
dukty.
Prelekcja na temat
słuchu połączona
z bezpłatnym bada-
niem słuchu
Termin: piątek, 26
stycznia, godz. 12.
Miejsce: Wrocławskie
Centrum Seniora, pl.
Dominikański 6, s. 27
Prelekcja pt. „Nie-
dosłuch jako cho-
roba cywilizacyjna XXI
wieku”, wykonanie
bezpłatnych badań
słuchu oraz kon-
sultacje z za-
kresu protetyki
słuchu. Podczas
spotkania do-
wiemy się np.,
jak działa ludzkie
ucho i co powoduje,
że przestaje słyszeć?
Jakie są rodzaje niedo-
słuchu i jak możemy sobie z nim
radzić?
Warsztaty dla zdrowia i urody:
produkty aloesowe
Termin: poniedziałek, 29 stycznia,
godz. 12.
Miejsce: Wrocławskie Centrum Se-
niora, pl. Dominikański 6, s. 27
Dowiemy się, jak dzięki właści-
wościom aloesu czuć się
lepiej i wyglądać
piękniej,
poznamy
i wypró-
b u j e -
my kosmetyki z na-
turalnego aloesu,
skosztujemy
c z y s t e g o
aloesowego
miąższu do
picia, sko-
rzystamy
z zabiegu
p i e l ę g n a -
c y j n e g o n a
twarz lub dłonie
oraz porozmawiamy
o zdrowotnych właściwo-
ściach tej niezwykłej rośliny po-
dziwianej od tysięcy lat.
Jak bezpiecznie sprzedać miesz-
kanie – spotkanie informacyjno-
-edukacyjne
Termin: wtorek, 30 stycznia, godz. 11.
Miejsce: Wrocławskie Centrum Se-
niora, pl. Dominikański 6, s. 27
W trakcie spotkania omówio-
ne zostaną zasady pośrednictwa
w obrocie nieruchomościami,
sposoby pomocy w bezpiecz-
nej sprzedaży i/lub zakupie
mieszkania, doradztwo zwią-
zane z procesem sprzedaży
nieruchomości, prezentacja
na temat wsparcia formalno-
-prawnego przy sprzedaży
mieszkania. Przewidzia-
ny konkurs z nagro-
dą dla zwycięz-
cy.
Wstęp na
wszystkie
wydarze-
n i a j e s t
bezpłat-
ny. Obo-
w i ą z u j ą
z a p i s y :
71 344 44
44, karta.
s e n i o r a @
wcrs.pl.
Także Prze-
strzeń Trzecie-
go Wieku WCRS
szykuje niespo-
dzianki dla seniorów
i seniorek. Więcej
szczegółów można
szukać na Facebo-
oku oraz stronie
internetowej www.
wcrs.pl/ptw.
Babciu, dziadku: żyjcie pełną parą!
WCRS-WCS
(1),
TOMASZ
HOŁOD
(1),
ADOBE
STOCK
(2)
24 stycznia seniorzy będą bawić się na
balu karnawałowym w Restauracji Letniej
przy ul. Wróblewskiego 1-5
Wrocławskie seniorki podczas
świątecznych warsztatów
rękodzielniczych
14. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
16 WROCŁAWSKIE POKOLENIA
W zabytkowym wnętrzu starego kościółka w parku Szczytnic-
kim, jak co roku, zabrzmią dźwięki i słowa znanych kolęd i pa-
storałek. Na wspólne kolędowanie zaprasza Wrocławskie Cen-
trum Rozwoju Społecznego, które w tym nietypowym obiekcie
prowadzi Otwartą Przestrzeń Kultury.
I Redakcja
Tegoroczne wspólne śpiewanie
odbędzie się w niedzielę 14 stycz-
nia w godz. 13-14.30. Z wydarze-
nia na pewno ucieszą się wszyst-
kie osoby, które chciałyby jeszcze
zatrzymać świąteczny nastrój
i pośpiewać kolędy i pastorałki.
Nie jest to koncert – choć na
scenie będzie zespół wokalny
i instrumentaliści – ale wspólne
kolędowanie, do którego włą-
czyć się mogą wszystkie obecne
osoby. Na miejscu dostępne będą
Wrocławskie śpiewniki kolędo-
we. Organizatorzy nie obiecują,
że zostaną zaśpiewane wszyst-
kie kolędy ze śpiewników – jest
ich ponad 30, a niektóre mają po
kilkanaście zwrotek – ale zdecy-
dowana większość na pewno tak.
Ponadto będzie można usłyszeć
także piękne kolędy ukraińskie
śpiewane a capella.
Wnętrze dawnego kościółka nie
jest bardzo obszerne. Osoby,
które nie zmieszczą się w środ-
ku, nadal będą mogły włączyć się
w radosne śpiewanie, ponieważ
uruchomione zostanie zewnętrz-
ne nagłośnienie.
Pokolędujmy w Otwartej Przestrzeni Kultury
Sadzenie warzyw, ziół, kwiatów w ramach lekcji w szkole czy zajęć w przedszkolu? We Wrocławiu to nic nowego. Ogródki warzywne przy wrocławskich placów-
kach oświatowych są regularnie tworzone w ramach projektu FOODSHIFT 2030. Pod koniec 2023 roku założono cztery kolejne, co dało sumę jedenastu.
I Bartosz Moch
„Wiosną na pewno się zazielenią
i zakwitną! Oczywiście pora roku
nie sprzyja ich zagospodarowa-
niu przez dzieci, ale już wiosną
na pewno o nie zadbają i posadzą
warzywa, zioła i kwiaty – drzew-
ka i owoce już rosną. Z rozmów
w placówkach wiemy, że dzie-
ci uwielbiają dbać o swoje małe
ogródki i obserwować efekty swo-
jej pracy” – napisał na Facebooku
prezydent Wrocławia Jacek Sutryk.
Nowe ogródki powstały przy na-
stępujących wrocławskich przed-
szkolach:
◼ Przedszkole nr 104 „Na Misio-
wej Polanie”, ul. Niedźwiedzia
26-28,
◼ Przedszkole Integracyjne nr
12 im. Diany, Księżnej Walii,
ul. Zgodna 10-14,
◼ Przedszkole nr 41 im. Jana
Pawła II, ul. Dobra 16,
◼ Przedszkole Integracyjne nr 89
im. Tuwima, ul. Oporowska 1.
Ogródki to jeden z elementów
unijnego projektu FOODSHIFT
2030, promującego lokalne rolnic-
two i ekologiczną żywność. Do ich
tworzenia wykorzystywane zostały
materiały biodegradowalne i po-
chodzące z recyklingu.
Szczególną uwagę przy tych re-
alizacjach zwraca się na błękitno-
-zielone rozwiązania. W nowych
ogrodach warzywnych nie za-
braknie krzewów i drzew owoco-
wych. Zioła i warzywa będą rosły
przy wykorzystaniu metody upraw
współrzędnych, z wykorzystaniem
różnych form zagospodarowania
– czasami będą to płaskie grządki,
a innym razem rabaty wyniesione
czy hydroponika.
Przedszkolaki na wiosnę będą hodować warzywa
Oto założone w 2023 roku ogródki warzywne we wrocławskich przedszkolach w ramach projektu unijnego FOODSHIFT 2030. Znajdą się też tutaj miejsca do odpoczynku
ZIELONY
WROCŁAW
WCRS
14 stycznia o godz. 13 rozpocznie się wspólne kolędowanie w starym kościółku w parku Szczytnickim
15. NR 2 (163) – STYCZEŃ 2024
17
KULTURA
Kryminały, sensacje, powieści obyczajowe i historyczne… W bibliotece na Maślicach (ul. Suwalska 11) jest specjalny „wrocławski”
regał z książkami, których akcja – albo jej część – toczy się w naszym mieście. Można tu także spotkać ich autorów.
I Beata Turska
Na pomysł utworzenia regału
z wrocławskimi książkami wpadł
Jacek Myszkowski, czytelnik, a za-
razem wrocławski i górski prze-
wodnik. Wraz z bibliotekarkami
opracował listę powieści obycza-
jowych, kryminalnych i sensacyj-
nych, w których pojawia się nasze
miasto. Znalazło się na niej ponad
180 tytułów i wciąż pojawiają się
nowe.
– Trzy czwarte tytułów z listy już
mamy, a nasza kolekcja stale się
powiększa – mówi Natalia Mi-
chalczyk z filii nr 7 Miejskiej Bi-
blioteki Publicznej we Wrocławiu.
– Wśród autorów, którzy cieszą się
największym powodzeniem, jest
m.in. Mieczysław Gorzka. Mamy
wszystko, co napisał, ale i tak na
jego książki trzeba czasem czekać,
bo są w ciągłym ruchu. Wielkim
zainteresowaniem cieszą się także
m.in. powieści Malwiny Ferenz,
np. „Brulion”.
W bibliotece na Maślicach można
także spotkać pisarzy, którzy te
książki napisali. Spotkania odby-
waja się w tzw. Literackie środy,
a ich harmonogram można spraw-
dzić na biblioteka.wroc.pl/filie/
filia-nr-7. Z zasobów MBP na
Maślicach może korzystać każdy,
kto ma kartę MBP. A pozycje, któ-
re znalazły się w zestawieniu, są
dostępne także w innych filiach.
W Dawnej Pralni przy ul. Kra-
kowskiej 180 od grudnia dzia-
ła Teatr Dialogu. Pierwsza
premiera w nowym miejscu
– „Gotyk polski” – za nimi,
w planach nowe spektakle.
Przyszłość wygląda dobrze,
choć początki były niełatwe.
I Magdalena Talik
Zaczynali 4 lata temu pod skrzy-
dłami Fundacji ART JTM zało-
żonej przez reżysera Michała
Jagodzińskiego. Pierwsze przed-
stawienie „Bogaty w pustkę”
(2019) grali w Piekarni przy
ul. Księcia Witolda. Potem był
Impart i musical „ku Betle-
jem”, bo Teatr Dialogu to przede
wszystkim teatr muzyczny.
Pralnia nr 2
Od 2021 do czerwca 2023 ze-
spół miał siedzibę w Centrum
na Przedmieściu. Ale zamarzyło
im się stałe miejsce z wystar-
czająco dużą sceną. Wtedy oka-
zało się, że przy ul. Krakowskiej
180, w budynku Dawnej Pralni,
powstaje nowe centrum z dobrą
kuchnią i klimatem. Teatru nie
było w planach, ale zespół został
wpisany na listę rezerwową.
– Ostatecznie właściciel stwier-
dził, że jednak chce teatru, że
to superinicjatywa, a pomysł
współgra z resztą jego koncep-
tu, by na Księżu Małym łączyć
inicjatywy – tłumaczy Michał
Jagodziński, szef Teatru Dialogu
i prezes zarządu Fundacji ART
JTM.
Do teatru wejdziemy z dwóch
stron. Główne wejście, reprezen-
tacyjne – znajduje się od ul. Kra-
kowskiej, drugie – od ul. Ryb-
nickiej. Na początku grudnia,
na oficjalne otwarcie, odbyła się
premiera „Gotyku polskiego”
Agnieszki Wolny-Hamkało w re-
żyserii Michała Jagodzińskiego.
– To dla nas ważne wydarzenie
nie tylko ze względu na treść
spektaklu, ale też z powodu
odzewu wrocławian, który był
niesamowity. Przyszli nie tylko
krytycy czy aktorzy jak Robert
Gonera, ale wielu mieszkańców
Księża Małego i okolic Wrocławia
– podkreśla Michał Jagodziński.
Kupuj ze zniżką
– W weekendy, kiedy Dawna
Pralnia tętni życiem, mamy tłu-
my chętnych, którzy kupują bi-
lety na spektakle, mówią, że są
zachwyceni, że wrócą – dodaje
szef Teatru Dialogu.
Teatr Dialogu został właśnie
nowym partnerem miejskiego
programu Nasz Wrocław, dzięki
czemu wrocławianie mogą ku-
pić bilety ze zniżką (do 15 proc.).
Szuka też aktorów do zespołu
– na stałe (do 14.01) i do nowej
produkcji (do 12.01).
› Szczegóły na stronie
www.teatr-dialogu-pl
Na Księżu Małym mają swój teatr
Gdzie po książki z Wrocławiem w tle?
Podczas „Boogie Night” przeniesiemy się na dyskotekę z lat 70. Już niedługo jubileuszowe spektakle!
Filia nr 7 jest czynna w pn., czw., pt. w godz. 12-19, wt. 10-16, śr. 12-16
OLEKSANDR
POLIAKOVSKY
RAFAŁ
SWAREK
Nowy dyrektor
artystyczny NFM
Maestro Christoph Eschen-
bach, słynny niemiecki dy-
rygent i pianista, który pro-
wadził największe orkiestry
świata – od Berlińskich i Wie-
deńskich Filharmoników po
Philadelphia Orchestra i Chi-
cago Symphony Orchestra –
od 1.09.2024 do końca sezonu
2028/2029 będzie dyrektorem
artystycznym NFM Filhar-
monii Wrocławskiej. Dla Ma-
estro to nie tylko nowa praca,
ale także powrót do korzeni,
urodził się bowiem w Breslau
w 1940 roku.
Wrocławski Chór
Seniora kolęduje
Wrocławski Chór Seniora pod
dyrekcją Tomasza Maleszew-
skiego zaprasza na koncert
kolęd, pastorałek i świą-
tecznych melodii 16.01.2024
o godz. 17. Koncert odbędzie
się w Centrum Kultury i Edu-
kacji Bakara, ul. Różana 4/6.
Wstęp jest wolny.
I Festiwal Pianistów
Polskich
W dniach 14-19.01.2024 r.
w Akademii Muzycznej im.
Karola Lipińskiego we Wro-
cławiu zagości wyjątkowy
festiwal pianistyczny. Co
w programie? 15.01, godz.
18 – koncert inauguracyjny,
16.01, godz. 12 – wykład prof.
dr hab. Joanny Domańskiej
„Notacja muzyczna Karola
Szymanowskiego”, godz. 18
– recital fortepianowy Piotra
Alexewicza, 17-18.01, godz. 18
– XIII Studencki Festiwal Pia-
nistyczny, 19.01, godz. 10-17 –
kurs mistrzowski prowadzony
przez prof. dr hab. Katarzynę
Popową-Zydroń, 19.01, godz.
19 – koncert finałowy z udzia-
łem Tomasza Maruta. Miejsce:
sala koncertowa AMuz, ul. A.
Zelwerowicza 7-11. Wstęp
wolny.
16. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
18 Z MIASTA
Najlepsze prace licencjackie, magisterskie i doktorskie, stypendia i granty na badania oraz honory, laury i zaszczyty. Rok 2023 obfitował w sukcesy wrocławskich
studentów: jedni rozwijali swoje badania, inni hobby. Wszystkim, którzy uważają, że w zeszłym roku osiągnęli sukces, bijemy brawa! I piszemy o nich.
I Mirka Kuczkowska
Poniższe zestawienie to skromny
przegląd możliwości wrocław-
skich studentów. Jest wybiórcze
i subiektywne. Niemniej pokazuje,
w jak wielu obszarach spełniają się
młodzi naukowcy.
Najlepsze prace
◼ Wyróżnienie dla dra Marcina
Pleśniaka w Ogólnopolskim
Konkursie Otwarte Drzwi za
pracę doktorską, a dla Wikto-
rii Jankowiak-Racko za pracę
magisterską (UWr)
◼ Nagroda dla dra inż. Piotra
Kryczka od Ministra Rozwo-
ju i Technologii w ramach
konkursu za najlepszą pracę
doktorską w dziedzinach
architektury i budownictwa,
planowania i zagospodarowa-
nia przestrzennego (UWr)
◼ Naukowczynie UPr zostały
uhonorowane Nagrodą Pre-
miera za wyróżniające się pra-
ce doktorskie, mające znaczący
wkład w rozwój polskiej nauki
w dyscyplinach nauki biolo-
giczne i technologii żywności
Laury, honory i splendor
◼ Marcelina Oset, Dominik Kowal-
czyk i Bartosz Stefaniak, studenci
Instytutu Informatyki UWr,
wygrali European University
Challenge 2023: Optical Network
Expansion by Adding Fibers
◼ Członkowie Studenckiego Koła
Naukowego Geologów UWr
otrzymali nagrodę w kategorii
Projekt Roku w ogólnopol-
skim konkursie kół naukowych
StRuNa
◼ Piotr Węgrzyn, student UWr,
wygrał krajowy finał festiwalu
Explory i otrzymał akredytację
na Regeneron International
Science and Engineering Fair
w Los Angeles
◼ Olena Matoshniuk, studentka
ASP, została laureatką Stu-
denckiego Nobla, a Justyna Żak
z tej samej uczelni otrzymała
wyróżnienie w konkursie Mło-
dzi na start
◼ Ewa Jakubiec, absolwent-
ka pielęgniarstwa w trakcie
specjalizacji anestezjologicz-
nej i jednocześnie studentka
zdrowia publicznego na UMed,
została Miss Polonią 2023
◼ Sonda kosmiczna studentów
i studentek z Koła Naukowego
PWr Aerospace wygrała mię-
dzynarodowe zawody CanSat
Competition United States
2023
◼ Sebastian Kawalec i Michał
Wąsik, studenci Wydziału
Architektury PWr, zwyciężyli
w międzynarodowym kon-
kursie Reinventing Cities C40.
Według jury przygotowali
najlepszą koncepcję rewita-
lizacji barcelońskiej dzielnicy
Ciutat Meridiana
Stypendia i fundusze na
badania
Ponadto 21 studentów wrocław-
skich uczelni otrzymało dofi-
nansowanie badań w ramach
konkursu Narodowego Centrum
Nauki Preludium 22. Dwie stu-
dentki Wydziału Chemii UWr
zdobyły stypendium Progra-
mu BioLab i odbędą roczny staż
naukowy na University of Te-
xas Southwestern Medical Cen-
ter w USA. A 6 studentów ASP
otrzymało stypendia Minister-
stwa Kultury i Dziedzictwa Na-
rodowego za wybitne osiągnięcia
artystyczne.
› Więcej sukcesów na
wroc.city/SukcesyStudentow
Oto przegląd sukcesów wrocławskich studentów
FACEBOOK
PWR
Studenci PWr przygotowali najlepszą koncepcję rewitalizacji dzielnicy Ciutat Meridiana w Barcelonie
17. NR 2 (163) – STYCZEŃ 2024
19
SPORT
Dwa zwycięstwa w tym roku
kalendarzowym odniosły już
koszykarki Ślęzy Wrocław.
Ostatnio uporały się z czerwo-
ną latarnią Orlen Basket Ligi
Kobiet – MKS-em Pruszków
86:48. Przed nimi seria me-
czów, która zdecyduje o roz-
stawieniu do walki o medale.
I Michał Sałkowski
Dziewięć zwycięstw w 13 ligowych
spotkaniach (4. miejsce) mają już
na koncie podopieczne trenera
Arkadiusza Rusina, który 5.01 ob-
chodził urodziny. Dwa dni później
jego zawodniczki zrobiły mu pre-
zent wygrywając z Pruszkowem.
MKS to jedyna drużyna bez zwy-
cięstwa w Orlen Basket Lidze
Kobiet, jedyna, która po rozwią-
zaniu kontraktu z Amerykanką
Emily Maupin gra wyłącznie pol-
skim składem. I jedyna, która już
zdążyła dokonać roszad na ław-
ce trenerskiej – Rafała Haponika
zastąpił Paweł Cyrul. A jednym
z kluczowych powodów były wy-
niki – rywalki niemal w każdym
meczu wygrywają z ekipą z Ma-
zowsza różnicą niemal 30 pkt.
W pierwszym meczu tych ekip
Ślęza wygrała aż 100:53. Począ-
tek niedzielnego starcia także za-
powiadał przyjemny spacer. I to
mimo faktu, że wrocławska ekipa
przystąpiła do niego bez jednej ze
swoich liderek – kontuzjowanej
środkowej Schaquilli Nunn.
Pierwsze minuty dały Ślęzie pro-
wadzenie 11:1, a 7 punktów zdo-
była Alexa Held. Tyle że jesz-
cze w pierwszej kwarcie rywalki
doścignęły Ślęzę na 21:20, a na
początku drugiej – objęły pro-
wadzenie 28:22, dzielnie uprzy-
krzając życie obroną strefową.
Potem jednak do głosu doszło
doświadczenie liderek Ślęzy – Di-
gny Strautmane, która nie dość,
że zbierała piłki z tablic, to jesz-
cze kąsała celnymi trójkami oraz
Angel Baker, która trafiała po dy-
namicznych wejściach pod kosz.
A jak dodamy do tego wysoką,
agresywną obronę i punkty po
szybkich przechwytach i kontrach,
to dziwić nie może, że następne
minuty wrocławianki wygrały…
50:12, a na tablicy wyników mie-
liśmy prowadzenie 72:40. I dzię-
ki temu spokojną, choć rwaną
końcówkę. Skończyło się 86:48,
a w sumie 60 oczek dla Ślęzy
rzucił tercet Strautmane – Held
– Baker.
To była druga wygrana w marato-
nie sześciu meczów u siebie, który
czeka Ślęzę w najbliższych tygo-
dniach. A będą to starcia z eki-
pami z Poznania, Torunia, Gdyni
oraz Sosnowca. Najbliższy mecz
z Politechniką Poznań już w so-
botę 13 stycznia.
Siatkarze Gwardii Wrocław przełamali serię porażek i na własnym parkiecie pokonali w pięciu setach (3:2) Olimpię Sulęcin. Za
trenerskim sterem gwardzistów po raz pierwszy stanął Norbert Śron, który w tej roli zastąpił Rafała Jarząbskiego.
I Michał Sałkowski
Cztery zwycięstwa – jedenaście
porażek, tak wyglądał ligowy bi-
lans Gwardii przed sobotnim
starciem z Olimpią Sulęcin. Efekt
w tabeli był aż nadto widoczny –
miejsce zagrożone spadkiem wraz
z inną dolnośląską ekipą, KGHM
SPS Głogów. Zamykająca tabe-
lę drużyna SMS PZPS Spała z ligi
spaść nie może, bo jest drużyną
szkoły mistrzostwa sportowego
w ramach siatkarskiej centrali.
Nowy bodziec dla wrocławian był
konieczny. I zaistniał. Trener Rafał
Jarząbski przestał być pierwszym
szkoleniowcem zespołu. W roli
trenera w meczu z Olimpią zade-
biutował pochodzący z Głogowa –
Norbert Śron, ostatnio prowadzący
Astrę Nowa Sól. W przeszłości od-
powiedzialny za drużynę Cuprum
Lubin w Młodej Lidze i asystujący
trenerowi Marcelo Fronckowia-
kowi w pracy z pierwszą drużyną
z Lubina, na parkietach PlusLigi.
– Trener Jarząbski od początku
kampanii 2023/24 łączył wyma-
gającą pracę pierwszego trenera
Gwardii z obowiązkami nauczy-
ciela w jednej z wrocławskich
szkół oraz z pracą trenera mło-
dzieży w Koralu Wrocław. Zarząd
Klubu po konsultacjach z Rafałem
podjął decyzję o poszerzeniu ka-
dry trenerskiej na drugą część ak-
tualnego sezonu, by zmaksyma-
lizować szansę na utrzymanie się
zespołu w TAURON 1. Lidze – po-
informował zarząd Gwardii w ofi-
cjalnym komunikacie na stronie.
Następne starcie Gwardia rozegra
20 stycznia z silnym BBTS-em
w Bielsku-Białej.
Kluczowe starcia przed fazą play-off
Nowy trener, stary cel – utrzymanie ŚLĘZA
WROCŁAW
Strautmane(zprawej)podnieobecnośćkontuzjowanejSchaquilliNunnjestjednązpunktowychliderekŚlęzy
NATALIA
BARGIEŁ/GWARDIA
WROCŁAW
Michał Godlewski poprowadził Gwardię do cennego zwycięstwa
Tydzieńwskrócie
Wielkie zainteresowanie pakie-
tami startowymi jubileuszowe-
go 10. Nocnego Półmaratonu
Wrocław. Tegoroczna edycja
ruszy 15 czerwca o godz. 22.
Limit uczestników ustanowio-
no w tym roku na 10 tys. osób.
Zapisy ruszyły 1 stycznia, a już
rozeszło się ponad 9 tys. pakie-
tów, warto więc się pospieszyć.
Szczegóły na mcs.wroc.pl.
10 stycznia wystartowała sprze-
daż biletów na pierwszy tego-
roczny mecz Śląska Wrocław
w PKO BP Ekstraklasie. Mowa
o spotkaniu z Pogonią Szcze-
cin zaplanowanym na 11 lute-
go. Jednocześnie 10 stycznia
drużyna wróciła do treningów.
W nocy z 13 na 14 stycznia WKS
wyjedzie na obóz przygotowaw-
czy do Chorwacji. Tam rozegra
trzy mecze sparingowe.
Natalia Kaczmarek, wicemi-
strzyni świata w biegu na 400
metrów z 2023 r. z Budapesz-
tu (reprezentująca wówczas
AZS AWF Wrocław), zdobyła
4. miejsce w prestiżowym ple-
biscycie Przeglądu Sportowe-
go na Najlepszego Sportowca
Polski.
WYDARZENIA
SPORTOWE
koszykówka
Orlen Basket Liga, 12.01,
godz. 19.30, Mała Arena
Gliwice, Tauron GTK Gliwice
– Śląsk Wrocław (Emocje TV)
Orlen Basket Liga Kobiet,
13.01, godz. 18, KGHM Ślęza
Arena, 1KS Ślęza Wrocław
– Enea AZS Politechnika
Poznań (Emocje TV)
siatkówka
Tauron Liga Kobiet, 14.01,
godz. 19, HS Łuczniczka,
Metalkas Pałac
Bydgoszcz – #Volley
Wrocław (Polsat BOX GO)
piłka ręczna
1. Liga Centralna, 13.01,
godz. 19, Wielofunkcyjna
Hala AWF, Śląsk
Wrocław Handball – KPR
Autoinwest Żukowo
18. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA
20 WYDARZENIA
MATERIAŁY
ORGANIZATORA
MATERIAŁY
ORGANIZATORA
Waglewski, Fisz, Emade 13.01
w Starym Klasztorze
wROCKfest.pl zaprasza 13 stycz-
nia o godz. 20 do Starego Klasz-
toru (ul. Purkyniego 1) na kon-
cert projektu WAGLEWSKI FISZ
EMADE. Oprócz utworów z naj-
nowszej płyty pt. „Duchy ludzi
i zwierząt” usłyszymy materiał
z poprzednich albumów rodziny
Waglewskich. Artystyczne dro-
gi panów Waglewskich splatają
się po raz trzeci. Po 7 latach od
złotej płyty „Matka Syn Bóg”,
Waglewski Fisz Emade powra-
cają z albumem „Duchy ludzi
i zwierząt”. Na swojej trzeciej
płycie muzycy poruszają się po-
między utworami spokojnymi
i refleksyjnymi, aż do dynamicz-
nych, wręcz radosnych brzmień,
i jak na Waglewskich przystało
– zręcznie przy tym wymykając
się gatunkom muzycznym. Bile-
ty w cenie 110 zł do nabycia na
stronie staryklasztor.com.pl/
bilety.
The Legend of Rock Symphonic
w Hali Stulecia 27.01
Projekt The Legend of Rock Sym-
phonic powstał z pasji do muzyki
rockowej, dzięki niemu najwięk-
sze przeboje gatunku możemy
usłyszeć w nowej, symfonicz-
nej aranżacji. Nie inaczej będzie
27.01 o godz. 20 we wrocławskiej
Hali Stulecia, ul. Wystawowa 1,
gdzie zabrzmią hity zespołów,
takich jak: QUEEN, ROXETTE,
LED ZEPPELIN, AC/DC, GUNS N’
ROSES, METALLICA, THE BEAT-
LES, SCORPIONS, BON JOVI, AE-
ROSMITH, NIRVANA czy LINKIN
PARK. Legendy Rocka wymaga-
ją niesamowitej oprawy, dlate-
go koncert połączy nowatorskie
efekty wizualne oraz niezwykłe
efekty świetlne. Zagrają dla nas
Orkiestra Symfoniczna Filharmo-
nii Śląskiej oraz polscy muzycy
znani ze scen rockowych. Bilety
na to wyjątkowe widowisko są
jeszcze dostępne w serwisie bi-
letyna.pl.
Następny numer biuletynu wroclaw.pl już od 17.01.2024
1. Imię Anioła Ślązaka to ...
2. Dawna Warszawa lub obecne Nowe Horyzonty.
3. Ogólnokształcąca szkoła ponadpodstawowa.
4. Zakon, który tworzył Akademię Leopoldyńską.
5. Idealny, by mogły się tam odbywać lekcje pływania.
6. Patronka, drugiej obok św. Marii Magdaleny, fary miejskiej.
7. Park z pomnikiem Chopina.
8. W średniowieczu rządził miastem razem z radą miejską.
9. Patron wrocławskiego lotniska.
10.To imię nosili dwaj polscy władcy z dynastii
Piastów, którzy byli we Wrocławiu podczas
wojen toczonych z Cesarstwem Niemieckim.
11. Ciało niebieskie znajdujące się w godle aż dwóch
kamienic na Rynku, jedno jest złote, drugie –
niebieskie.
12. Jedno z wrocławskich blokowisk.
13. Najważniejszy budynek w mieście.
KRZYŻÓWKA NUMERU 163
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
A b y w y g r a ć j e d n ą
z trzech nagród,
wystarczy wysłać
hasło z krzy-
żówki SMS-em
p o d n u m e r
664 072 606.
K o s z t j e d -
nego SMS-
-a wg taryfy
o p e r a t o r a .
W treści należy wpisać
numer biuletynu i po
kropce prawidłową
odpowiedź. W tym
numerze będzie
to 163.HASŁO
(słowo HASŁO
należy zastąpić
rozwiązaniem
k r z y ż ó w k i ) .
Na odpowiedzi
czekamy do 17 stycznia 2024 r.
do godz. 20. Trzech zwycięzców
wyłonimy zgodnie z regulami-
nem spośród autorów prawidło-
wych odpowiedzi do 24 stycznia
2024 r. Skontaktujemy się z nimi
w ciągu trzech dni roboczych
z numeru telefonu 71 776 71 00.
UWAGA! Według regulaminu
nagrodę można wygrać raz na
12 miesięcy. W tym wydaniu do
zdobycia: bluza z herbem, wor-
koplecak z herbem, kubek. Zwy-
cięzcami w nr. 161 (hasło: Zysk
z pomocy) zostali: pani Ewelina
(bluza), pani Karolina (worko-
plecak) i pan Zbigniew (kubek).
Gratulujemy!
› Regulamin i RODO
www.wroclaw.pl/
biuletyn/#konkurs
REDAKCJA
pl. Solny 14, 50-062, Wrocław,
www.wroclaw.pl,
e-mail: biuletyn@araw.pl
Redaktor naczelna
Anna Aleksandrowicz
Redaktor wydania
Paulina Czarnota
DRUK
AGORA
ul. Daniszewska 27
03-230 Warszawa
WYDAWCA
Gmina Wrocław
Napisz do nas!
Numer ratunkowy: 112
Pogotowie Ratunkowe: 999
Policja: 997
Straż Pożarna: 998
Straż Miejska: 986
Centrum Powiadamiania Ratunko-
wego WOPR (nr ratunkowy nad wodą):
601 100 100
Centrum Zarządzania Kryzysowe-
go: 71 770 22 22
Bezpośrednie zagrożenie
zdrowia i życia
(bezpłatne, czynne całą dobę)
Pogotowie energetyczne: 991
Pogotowie gazowe: 992
Pogotowie ciepłownicze: 993
Pogotowie wodno-kanalizacyjne: 994
Telefony awaryjne
Ważne telefony
Infolinia Urzędu Miejskiego
Wrocławia: 71 777 77 77
(pn.-pt. 8.00-18.00)
Zgłoś awarię do ZDiUM:
71 376 00 22 , 19501 (całodobowo)
Centrum Obsługi Klienta MPWiK:
71 34 09 655 (pn.-pt. 8.00-15.00,
śr. 8.00-17.00)
Biuro Obsługi Pasażera MPK:
71 30 85 030 (pn.-pt. 7.00-21.00)
Miejskie Biuro Rzeczy Znalezionych:
71 376 08 96 (pn.-pt. 8.00-14.00,
śr. 8.30-16.00)
Miejski Rzecznik Konsumentów:
71 777 79 02 (pn.-pt. 7.45-15.45)
Taxi Senior:
794 123 124
Zgłoś dym ze spalania odpadów:
986 (całodobowo) lub 71 310 06 46
(pn.-pt. 7.00-14.00)
Zgłoś chore lub ranne dzikie zwie-
rzę: 71 770 22 22 (całodobowo) lub
71 799 67 00 (pn.-pt. 7.45-15.45)
Zgłoś bezpańskiego psa lub kota:
986 (całodobowo) lub 71 362 56 74
(pn., śr., czw., pt 9.00-16.30, wt. 9.00-18.30,
sb., nd. 9.00-15.00)
Punkt Informacji
dla Obcokrajowców: 71 772 49 50
(pn.-pt. 9.00-16.00)
Wsparcie osób z niepełnosprawno-
ściami: 71 777 89 61 (Biuro Wrocław
Bez Barier, pn.-pt. 7.45-15.45)
Telefon Zaufania MOPS:
512 198 939
Punkt Informacyjno-Kontaktowy
Anonimowych Alkoholików:
71 321 21 24, 801 033 242