Geografija za 7.razred osnovne škole

1. Rijeke i jezera Evrope

2. • Rijeke Evrope dijele se u sedam
slivova:
• 1. Atlanski sliv
• 2. Sliv Sjevernog ledenog okeana
• 3. Baltički sliv
• 4. Severnomorski sliv
• 5. Crnomorski sliv
• 6. Sredozemni sliv
• 7. Sliv Kaspijskog mora

3. Slivovi Evrope

4. Opšte karakteristike rijeka
• Rijeke na Severu Evrope – brojne, brze, kratke.
Ulivaju se u Norveško, Baltičko i Barencovo more.
Povezuju jezera (koja su brojna). Zimi mogu biti
zaleđene, a u proljeće su bogate vodom
• Rijeke Sredozemnog sliva – slabo razvijene riječne
mreže. Najviše je vode zimi u njima, i mogu da se izliju
iz korita. Ljeti postaju plitke.
• Reke Zapadne Evrope – izviru u planinama, sadrže
mnogo riječnog nanosa, koji talože u donjem toku.
Riječna mreža je gusta, reke su bogate vodom, tokom
cijele godine, a zimi se ne lede

5. Najveće Evropske rijeke
• VOLGA
• URAL
• DUNAV
• DNJEPAR
• RAJNA
• ELBA
• SENA
• LOARA
• TIBAR
• VARDAR
• PEČORA
• SEVERNA
DVINA
• ODRA
• VISLA

6. Rijeke Kaspijskog sliva
• Volga je najduža rijeka Evrope
• Dugačka 3.534 kilometara
• Protiče kroz Rusiju
• Volga izvire u Valdajskom gorju
• Uliva se u Kaspijko more
• U cijeloj svojoj dužini Volga ima pad samo od 156
metara
• U Volgu utiče oko 200 reka, a čitav sliv ima oko
151.000 reka, rečica, potoka i drugih vodotokova.
Ukupno slivno područje Volge obuhvata površinu od
1,36 miliona kvadratnih kilometara. Volga kao vodeni
put povezuje sjever i zapad Evrope sa Kaspijskim
morem i srednjom Azijom

7. Volga

8. Ural
• Ural je rijeka u Rusiji i Kazahstanu
• Duga je 2 428 km
• Čini prirodnu granicu između Evrope i Azije
• Izvire na istočnoj strani Južnog Urala a uliva se u
Kaspijko jezero
• Površina sliva obuzvata 220 000 km²
• Teče kroz polupustinjsko područje, gdje djelimično
gubi vodu
• U gornjem toku početkom novembra počinje da se
ledi, a u srednjem i donjem toku krajem novembra
• U proljeće plavi velike površine
• Desne pritoke su mu Sakmara i Kušun, a lijeve
Orl, Ilek i Utva. Na njegovim obalama najveći
gradovi: Mafnitogorsk, Orenburg, Orsk, Uralsk.

10. Rijeke Crnomorskog sliva
• Dunav (njem. Donau, svk. Dunaj, mađ. Duna,
ukajinski Dunaй, rum. Dunărea, tur. Tuna, engl.
The Danube) je najduža rijeka u Evropskoj uniji
i druga rijeka po dužini u Evropi nakon Volge
• Nastaje u Švarcvaldu
• Dunav je dugačak oko 2850 km
• Dunav je u istoriji bio jedna od najstalnijih
granica Rimskog carstva
• Rijeka protiče kroz ili čini granicu 10 država:
Nemačku, Austriju, Slovačku, Mađarsku,
Hrvatsku, Srbiju, Rumuniju, Bugarsku,
Moldaviju i Ukrajinu

12. Dnjepar
• Dnjepar rijeka u Istočnoj Evropi koja izvire u Rusiji, teče
kroz Belorujisu a u Ukrajini se uliva u Crno mora
• Treća je po veličini evropska reka (posle Volge i
Dunava) s dužinom od 2285 km
• Rimski istoričar nazivaju ovu reku Danapris dok je za
vreme Kijevske Rusije među Slovenima bio poznat kao
Slavutič
• Dnjepar izvire u Valdajskom gorju
• 115 km svoga toka čini prirodnu granicu između
Belorusije i Ukrajine kroz koju nastavlja svoj put prema
Crnom moru
• Duž toka reke izgrađen je niz hidroelektrana , a
poslijednjih 800 km prije ulivanja u Crno more,
sačinjavaju lanci nekoliko akumulacionih jezera nastalih
njihovom izgradnjom. Elektrane na Dnjepru proizvode
energiju koja pokriva 10% potreba cele Ukrajine

14. Rijeke Sjevernomorskog sliva
• Rijeka Rajna je jedna od najdužih i najvažnijih
rijeka u Evropi
• Ime Rajna dolazi od keltskog Renos, što
doslovce znači „ona koja teče“
• Rajna i Dunav obrazovali su najveći dio
sjeverne granice Rimskog carstva, i od tih
vremena Rajna je vitalan plovni vodeni put,
kojim se prevozi roba u unutrašnjost kontinenta
• Služila je i kao odbrambena linija, a često je
regionalna i međunarodna granica
• Mnogi zamkovi i praistorijska utvrđenja svedoče
o njenoj važnosti kao vodenog puta

16. Rijeke Atlanskog sliva
• Sena je rijeka u Francuskoj duga 777 kilometara
• Pariz
• Tok reke uglavnom prati pravac jugoistok-
sjeverozapad
• Uliva se u Lamanš u blizini grada Avra
• Od 855. Vikinzi su počeli da plove Senom,
opljačkali su Normandiju i opseli Pariz. Vikinzi
su se za stalno naselili na ušću Sene oko 896`.
• Od sredine 16. pa sve do početka 20. veka
snadbevanje Pariza drvom za grejanje odvijalo
se Senom

18. Rijeke Sredozemnog sliva
• Tibar treća po dužini reka u Italiji sa 406 km,
posle Poa i Adiđea
• Protiče kroz Rim u pravcu od planine
Fumajolo do Tirenskog mora
• Verovatno je ime Tibar pre-latinskog porekla,
kao i rimski naziv Tibur (danas Tivoli
• Legende kažu da su braća blizanci Romul i
Rem ostavljeni na obali Tibra, gde ih je
spasila vučica

20. Rijeke Sjevernog ledenog okeana
• Pečora je velika rijeka u evropskom dijelu
Rusije
• Pečora izvire na Uralu, istočno od Ust-Iljiča
• Teče prema sjeveru
• Ulijeva se u Pečorski zaliv Barencovog mora,
• Reka Pečora je plovna, ali je većim delom
godine zaleđena

22. Sjeverna Dvina
• Sjeverna Dvina (rus. Severnaя Dviná) je
rijeka na sjeveru evropskog ́ dijela Rusije
• Uliva se u Dvinskom zalivu Bijelog mora
• Rijeku treba razlikovati od Zapadne Dvine
• Plovna cijelim svojim tokom
• Najviše se koristi za prijevoz drvenih trupaca

24. Baltički sliv
• Rijeka Odra je rijeka u Centralnoj Evropi
• Izvire u Moravskoj (Republika Češka) i teče
kroz zapadnu Poljsku gde sačinjava 187
kilometara granice između Poljske i
Njemačke
• Ističe u Baltičko more
• Najveće lijeve pritoke su Opava, Lužička
Nisa i Bobr, a desna Varta

26. • Visla (polj. Wisła), je najduža poljska reka i
jedna od najvećih u istočnoj Evropi
• Izvire na jugu Poljske, a utiče u Gdanjskom
zalivu u Baltičko
• Reka teče od juga prema severu prolazeći kroz
nekoliko velikih poljskih gradova: Krakov,
Varšavu, Gdanjsk i druge

28. Jezera Evrope
• Prirodna
• Vještačka
Najveći broj broj nastao radom lednika

29. • Najveće jezero Kaspijsko
• Bodensko jezero (Austrija, Njemačka, Švicarska;
Bodensee)
• Doiransko jezero (Makedonija i Grčka)
• Ženevsko jezero (Francuska, Švicarska)
• Jezero Lugano (Švicarska, Italija)
• Maggiore (Švicarska, Italija; Lago Maggiore)
• Ohridsko jezero (Albanija, Makedonija)
• Veliko Prespansko
jezero (Albanija, Makedonija, Grčka)
• Skadarsko jezero (Crna Gora, Albanija)
• Venern i Vetern (Švedska)
• Onjega i Ladoga (Rusija)