Priprema hranjivih podloga

1. Laboratorijske tehnike za 2.razred –laboratorijsko-
sanitarni smjer
Violeta Novaković, profesor

2.  Za uspešno gajenje mikroorganizama u laboratoriji neophodno
je da budu ispunjeni sledeći uslovi:
 1. Odgovarajući sastav podloge,
 2. Odgovarajuća pH vrednost podloge,
 3. Odgovarajući sastav atmosfere u kojoj se mikroorganizmi
gaje (npr. anaerobni mo zahtjevaju atmosferu bez O2),
 4. Odgovarajuća temperatura inkubacije,
 5. Odsustvo konkurentskih organizama tj. organizama
kontaminanata (ulaze u kompetitivne odnose i često
preovladaju i potisnu gajeni mo).

3.  Hranljive podloge služe za uzgajanje (kultivisanje)
mikroorganizama u laboratorijskim uslovima. One
predstavljaju izvore materija za njihov rast i razmnožavanje.
Pored toga što služe za uzgajanje, podloge služe i za čuvanje
mikroorganizama,njihovu izolaciju i subkultivaciju itd.
 Danas su u upotrebi uglavnom komercijalno pripremljene
suve podloge od kojih se na adekvatan način mogu dobiti:
1. Jednostavne ili složene podloge
2. Prirodne ili vještačke....zavisno od namjene
3. Tečne,čvrste i polučvrste podloge

4.  Suva podloga se odmjeri na vagi,
prelije određenom zapreminom
destilovane vode, ostavi na sobnoj
temperaturi 10-15 min.a zatim
zagrijava do ključanja.
 Nakon toga se vrši kontrola pH
vrijednosti upotrebom univerzalne
indikatorske hartije ili
potenciometrijski(pehametrom).
Ukoliko pH treba korigovati to se radi
dodavanjem HCl( c=0,1mol/l) ili
NaOH ( c=0,1mol/l) i to u
kapima.Najveži br. MO za svoj rast i
razvoj zahtjeva pH 6,8-7,2
KONTROLA pH VRIJEDNOSTI

5. RAZBISTRAVANJE
 To je postupak kod polučvrstih i tečnih podloga, već samo kod
onih gdje se prate rast i razmnožavanje bakterija u bistrim
tečnostima. Postiže se filtracijom, spontanim taloženjem,
taloženjem uz pomoć proteina ili nekih materija koje uklanjaju
zamućenja

6. STERILIZACIJA
 Vrši se filtracijom, frakcionom tindalizacijom, u
Kohovom loncu, autoklavu i sl.
 Nakon sterilizacije i ponovne kontrole pH, vrši se
razlijevanje hranjivih podloga i to u zoni sterilnoj zoni
(između dva zapaljena plamenika).U tu svrhu se koriste
vrlo precizni i automatizovani aparati, a mogu se
improvizovati od lijevka. Podloge se izlijevaju u za to
predviđene staklene ili plastične posude (Petrijeve ploče,
Ruove boce-agar ploče, epruvete za duboki i kosi agar..)

7. Tečne podloge Ne sadrže agar - služe za obilan rast MO

8. Polučvrste (polutečne) podloge – sadrže 0,5-0,15%
agara, koriste se za ispitivanje pokretljivosti MO

9. Čvrste podloge – sadrže 2% agar, u svom nazivu nose naziv agar
Koriste se za izolaciju čistih bakterijskih kultura, lakše posmatranje
mješanih kultura itd.

10.  Za rast MO na hranjivim podlogama potrebno je
obezbjediti optimalnu temperaturu (oko 37°C) što se
postiže termostatima.
 Kontrola sterilnosti hranjivih podloga vrši se:
1. Fizičkim metodama-posredstvom štapića koji su
podložni promjeni boje.
2.Biološkim metodama-provjera rasta MO u roku od 72
sata do 5 dana u termostatu pod optimalnim
uslovima.Ako za to vrijeme ne dođe do razvoja
MO,podloga je sterilna.

11. Očekivani ishodi učenja:
 Razlikovanje hranjivih podloga; njihova klasifikacija
 Savladavanje tehnike pravljenja hranjivih podloga
 Ućenik treba da zna koja se hranjiva podloga koristi u
određenoj mikrobiološkoj analizi.

12. Pitanja za utvrđivanje:
1. Šta su hranjive podloge?
2. Čemu služe hranjive podloge?
3. Koji su im osnovni sastojci?
4. Koje su osnovne vrste prirodnih a koje vještačkih
hranjivih podloga?
5. Koja je uloga selektivnih hranjivih podloga
6. Kako se sterilišu hranjive podloge?