2. Teorije o nastanku metazoa
• Postoji više teorija o nastanku
životinja
• Za sada su dvije teorije
najprihvatljivije
1. Teorija Ernesta Hekela
1. Teorija Jovana Hadžija
3. Teorija Ernesta Hekela
• Ova teorija je objavljena
u drugoj polovini 19.
veka
• Hekel i njegovi saradnici
tvrdili su da su sve
zivotinje nastale
postepenim
uslozavanjem građe od
kolonijalnih bičara, sličnih
danasnjem volvoksu
4. • U koloniji volvoksa, jednike su se
udruživale u grupe u kojima su
obavljale određene funkcije
(kretanje, ishrana,
razmnožavanje)
• Prema Hekelu, od kolonijalnih
bičara su nastali sunđeri i dupljari,
a od njih sve ostale životinje
5. Teorija Jovana Hadžija
• Prema ovoj teoriji životinje vode
porijeklo od višejedarnih trepljara
• Oko svakog jedra se odvajala
citoplazma i obrazovala
membrana
• Prema Hadžijevoj teoriji su od
trepljara nastali pljosnati crvi, a od
njih ostale životinje
18. Osobine
• Vodene životinje (žive
u čistim vodama)
• Najveći broj vrsta živi u
morima, manji broj u
slatkim vodama
19. • Različitih su boja, oblika i veličina
• Mogu imati izgled bokala, cilindra, lijevka, čaše,
lopte, mogu biti razgranati u vidu grma,ili su, pak,
neodređenog oblika i obrastaju podlogu kao kora
20. • Veličina sunđera veoma varira, od 10-15 mm u
prečniku, pa do 1,5 m u visinu i 1-2 m u širinu
21.
22. • Sunđeri su asimetrični organizmi
(nepravilnog oblika)
• Kroz njihovo tijelo se ne može povući
nijedna ravan koja ih dijeli na jednake
dijelove
23. GRAĐA SUNĐERA
Na tijelu sunđera se nalaze mnogobrojni otvori -
pore i jedan veliki otvor na vrhu. U unutrašnjosti se
nalazi centralna šupljina
24.
25.
26.
27. SKELET
• Skelet može biti izgrađen od
rožnih vlakana ili mineralnih
iglica
• Rožna materija, spongin, je po
hemijskom sastavu bliska svili
( elastičnost i čvrstina)
• Mineralne iglice izgrađene od
silicijuma su pravilnog
geometrijskog oblika i spajaju
se vrhovima građeći nježan,
staklast i rešetkasti skelet
28.
29.
30. FILTRACIONA ISHRANA
• Hranljive čestice sa vodom
dospjevaju kroz pore i kanaliće u
ćelije sa ogrlicom (unutrašnji sloj
• Ćelije sa ogrlicom prihvataju čestice
hrane i predaju ih ameboidnim
ćelijama iz mezogleje
• U ameboidnim ćelijama se hrana
vari
• Višak vode izlazi kroz veliki otvor
31. DISANJE
• Disanje sunđera se
obavlja površinom
tijela - snadbjevaju se
neophodnim
kiseonikom direktno iz
spoljašnje sredine
(vode)
33. RAZMNOŽAVANJE I REGENERACIJA
• Sunđeri se razmnožavaju bespolno i polno
• Bespolno se mogu razmnožavati pupljenjem Pupoljci
(gemule) se obrazuju sa spoljašnje strane tela Mogu se
odvojiti, ili graditi koloniju
• Sunđeri imaju moć regeneracije- nadoknađivanja
izgubljenih dijelova tijela
35. Типови грађе сунђера
• А – аскон
• В – сикон
• С - леукон
• Najjednostavniji i najsitniji sa
1 oskulumom i mnoštvom
pora; tjelesni zid tanakASKON
• Tjelasni zid naboran,
obrazuje invaginacijeSIKON
• Najsloženija građaLEUKON
40. • Nemaju sposobnost kretanja-sesilni organizmi
• Mogu živeti pojedinačno ili graditi kolonije
41. Očekivani ishodi učenja:
• Razlikovanje osobina jednoćelijskih i
višećelijskih životinja
• Objasniti teorije o nastanku metazoa
• Objasniti građu i način funkcionisanja sunđera
• Definisati tipove, vrste i značaj sunđera
42. Pitanja za utvrđivanje:
1. Koje su razlike između parazoa i metazoa?
2. Objasni Hadžijevu teoriju o nastanku metazoa!
3. Objasni Hekelovu teoriju o nastanku metazoa!
4. Šta su parazoe?
5. Koja je uloga ćelija sa kragnom i ameboidnih
ćelija kod sunđera?
6. Kako se razmnožavaju sunđeri?
7. Vrste skeleta sunđera?
8. Tipovi rgađe sunđera?
