1. Hvað þarftu að vita?

2. Yfirlit
Atvinnuleysistryggingar – almennar upplýsingar
Réttindi og skyldur.
Kynning á helstu þjónustuþáttum
Vinnumiðlun.
Ráðgjafaþjónusta.
Vinnumarkaðsúrræði.
Atvinnuleit

3. Vinnumálastofnun
Heyrir undir Velferðarráðuneytið
Fer með yfirstjórn vinnumiðlunar í landinu og daglega afgreiðslu
atvinnuleysistryggingasjóðs.
Starfar samkvæmt lögum
Nr. 54/2006 um Atvinnuleysistryggingar.
Nr. 55/2006 um Vinnumarkaðsaðgerðir.
Markmið laganna er
• Að veita einstaklingum viðeigandi aðstoð til að verða virkir
þátttakendur á vinnumarkaði.
• Að stuðla að jafnvægi milli framboðs og eftirspurnar eftir vinnuafli í
landinu.

4. Skráning - vinnumiðlun - ráðgjöf
Nýskráning og móttaka
Móttaka og skráning umsókna um atvinnu- og
atvinnuleysisbætur, vottorða og annarra fylgigagna.
Vinnumiðlun
Veitir m.a. upplýsingar um laus störf og starfstengd
vinnumarkaðsúrræði. Hægt er að panta tíma hjá vinnumiðlara.
Ráðgjafaþjónusta
Veitir upplýsingar og ráðgjöf varðandi atvinnuleit og möguleika
á námi samhliða henni. Hægt er að panta tíma hjá náms- og
starfsráðgjafa.
Úrskurður bótaréttar
Afgreiðsla umsóknar og úrskurður bótaréttar getur tekið allt að
6 vikur frá því gögn berast til Greiðslustofu. Hægt er að fylgjast
með stöðu umsóknar á ,,mínum síðum”.

5. Heimasíða
Vinnumálastofnunar
www.vinnumalastofnun.is

6. Mínar síður

7. Réttur til atvinnuleysisbóta
Almenn skilyrði
Launafólk á aldrinum 18 – 70 ára með búsetu, lögheimili og statt á
Íslandi.
Krafa er gerð um virka atvinnuleit:
 Vera fær til flestra almennra starfa. Skila þarf læknisvottorði ef
vinnufærni er skert.
 Frumkvæði við atvinnuleit og vera reiðubúinn að taka starfi á
Íslandi sem greitt er fyrir skv. lögum og kjarasamningum.
 Vilji og geta til að taka þátt í úrræðum samanber lög um
vinnumarkaðsaðgerðir.
Lengd bótatímabils
Bótatímabilið er þrjú ár (36 mánuðir).

8. Upphæð atvinnuleysisbóta
Grunnatvinnuleysisbætur
eru kr. 178.823.- miðað við fullan bótarétt (100%)
Tekjutengdar atvinnuleysisbætur
Bætur eru tekjutengdar í þrjá mánuði í upphafi bótatímabils.
Grunnbætur er greiddar fyrsta hálfa mánuðinn.
70% af heildartekjum.
Launamaður - Miða skal við meðaltal heildarlauna á 6 mánaða tímabili sem hefst tveimur
mánuðum áður en umsækjandi varð atvinnulaus.
Sjálfstætt starfandi – Miða skal við síðasta heila tekjuár.
Hámark tekjutengdra bóta kr. 281.909.Vegna hvers barns á framfæri yngra en 18 ára eru greiddar
kr. 7.153.- á mánuði til viðbótar, óháð hlutfalli bótaréttar.

9. Útborgun atvinnuleysisbóta
Atvinnuleysisbætur eru greiddar út fyrsta virkan dag í mánuði.
Greitt er fyrir einn mánuð í einu sem nær yfir
tímabilið 1. – 31. hvers mánaðar, greitt eftirá.
Veikindi
Tilkynna skal veikindi sem hindra virka atvinnuleit.
5 daga veikindaréttur er á hverju 12 mánaða tímabili eftir 5 mánuði á
atvinnuleysisskrá.
Ferðalög
Atvinnuleysisbætur eru ekki greiddar ef dvalið er erlendis.
 Tilkynna þarf um dvöl erlendis fyrir brottför og óska eftir afskráningu.
 Þegar heim er komið þarf að mæta á næstu þjónustuskrifstofu innan þriggja virkra
daga til að skrá sig aftur í atvinnuleit.
 Skila þarf afriti af flugfarseðli eftir að heim er komið.

10. Reglubundin samskipti
 Staðfesting á atvinnuleit fer fram í gegnum ,,Mínar síður”
 Atvinnuleit þarf að staðfesta 20.- 25. hvers mánaðar þann tíma sem
einstaklingur er skráður í atvinnuleit.
 Ef staðfest er á tímabilinu 26. – 3. næsta mánaðar seinkar greiðslum
um 5 virka daga.
Þeir sem ekki staðfesta atvinnuleit á tilsettum tíma eru afskráðir

11. Staðfesting - ,,Mínar síður”
Þegar atvinnuleit hefur verið staðfest
berst tölvupóstur um að skráning hafi
tekist.
Berist tölvupóstur ekki er mikilvægt að
hafa strax samband við
þjónustuskrifstofu Vinnumálastofnunar

12. Atvinnuleit
innanlands og í Evrópu
Upplýsingar um störf í boði innanlands á www.vinnumalastofnun.is
Upplýsingar um laus störf erlendis á www.eures.is
Vinnumiðlarar og ráðgjafar Vinnumálastofnunar aðstoða fólk við leit að
starfi og veita nánari upplýsingar
Tenglasafn á aðrar ráðningarþjónustur á heimasíðu Vinnumálastofnunar.

13. Atvinnuleit í Evrópu
Vottorð U-2
Veitir þeim sem eiga staðfestan rétt til atvinnuleysisbóta heimild til að leita
að starfi erlendis í allt að þrjá mánuði á greiddum atvinnuleysisbótum frá
Íslandi . Afgreiðsla umsókna tekur 3-4 vikur.
Nánari upplýsingar á þjónustuskrifstofum VMST.
ATH. Ekki er heimilt að fara til útlanda samhliða greiðslu
atvinnuleysisbóta nema með U-2
Eures - Evrópsk vinnumiðlun
Upplýsingar og ráðgjöf um atvinnuleit erlendis.

14. Hlutastörf og tilfallandi vinna
Hlutastarf
 Breyta þarf rafrænni umsókn og skrá rétt starfshlutfall.
 Fylla þarf út eyðublaðið Breyting á umsókn
 Fylla út áætlun um tekjur (heildartekjur) vegna hlutastarfs á ,,mínar síður”.
Tilfallandi vinna
 Tilkynna VMST í síðasta lagi með dags fyrirvara t.d. í tölvupósti.
Heimilt að tilkynna samdægurs við sérstakar aðstæður.
 Á við alla tilfallandi vinnu óháð lengd, tíma eða launum.
 Tilkynna um heildartekjur inn á “mínar síður” þegar laun eru greidd út.
Frítekjumark er kr. 59,047.
Þegar tekjur + atvinnuleysisbætur eru hærri en sem nemur óskertum
rétti + frítekjumark þá skerðast atvinnuleysisbætur um helming þeirra
tekna sem umfram eru.

15. Tilkynning um tekjur
skráð inn gegnum “mínar síður”
Tilkynna þarf um allar
tekjur og styrki á
,,mínar síður”.

16. Sjálfstætt starfandi
• Ekki má opna virðisaukaskattsnúmer á eigin kennitölu samhliða
atvinnuleysisbótum.
• Einstaklingur getur ekki verið í sjálfstæðum rekstri og fengið greiddar
atvinnuleysisbætur samhliða.
• Þeim sem býðst vinna sem verktakar á eigin kennitölu verða að afskrá sig
á meðan verkefni/vinnu stendur.

17. Upplýsingaskylda
Mikilvægt er að tilkynna um breytingar á högum s.s.
•
•
•
•
•
•
Heimilisfang, síma, netfang.
Vinnu (fullt starf, hlutastarf, tilfallandi vinnu).
Tekjur - t.d. laun, lífeyrisgreiðslur, fjármagnstekjur, styrki.
Þátttöku í námi.
Orlof og ferðir utanlands án U-2.
Veikindi sem hindra virka atvinnuleit.
(5 daga veikindaréttur á ári eftir 5 mánuði samfellt á skrá)
• Skerta vinnufærni eða óvinnufærni.
Ef ekki er tilkynnt um breytingar þá getur það leitt til biðtíma/viðurlaga

18. Biðtími og viðurlög
Komið getur til biðtíma eða viðurlaga í tengslum við...
•
•
•
•
•
•
•
Starfsmaður segir upp starfi.
Starfsmaður er valdur að eigin uppsögn.
Námsmaður hættir námi án lokaprófs.
Starfi hafnað.
Atvinnuviðtali hafnað.
Þátttöku í vinnumarkaðsaðgerðum hafnað.
Látið hjá líða að veita upplýsingar um vinnu eða tilkynna um
breytingar á högum (heimilisfang, símanúmer, netfang).
Atvinnuleitandi hefur ávallt tækifæri til að skila skýringu

19. Vinnumarkaðsúrræði
Tegundir vinnumarkaðsúrræða
Starfstengd úrræði, námskeið, námsúrræði, atvinnutengd
endurhæfing og ráðgjöf
Markmið vinnumarkaðsúrræða
 Sporna gegn atvinnuleysi
 Auðvelda fólki að halda virkni
 Stuðla að tengslum við atvinnulífið
 Endurmenntun – viðhalda og öðlast nýja hæfni

20. Starfstengd vinnumarkaðsúrræði
•
•
•
•
•
•
•
Starfsþjálfun (3-6 mánuðir)
Reynsluráðning (3-6 mánuðir)
Sérstök átaksverkefni (3-6 mánuðir)
Sjálfboðaliðastarf
Atvinnutengd endurhæfing
Starfsorka – Frumkvöðlastarf innan fyrirtækis (allt að 6 mán.)
Eigið frumkvöðlastarf (3-6 mánuðir)
Nánari upplýsingar á heimasíðu Vinnumálastofnunar www.vinnumalastofnun.is

21. Atvinnuleysisbætur og nám
Atvinnuleysisbætur – fyrir þá sem eru í virkri atvinnuleit og vilja nýta tíma
sinn til að afla sér þekkingar og færni með því að sækja námskeið og styttra
nám. Sbr. reglugerð nr. 13/2009.
Námslán – fyrir þá sem ákveða að hætta atvinnuleit um lengri tíma og fara í
formlegt nám.
Nám á eigin vegum samhliða atvinnuleit verður að vera samþykkt af
Vinnumálastofnun og uppfylla skilyrði í samræmi við reglugerð.
Atvinnuleitendur geta óskað eftir námssamningi skv. reglum þar um.

22. Viðmið fyrir vorönn 2014
• Nám í dagskóla á framhaldsskólastigi er ekki samþykkt samhliða
atvinnuleit.
• Að höfðu samráði við náms- og starfsráðgjafa er hægt að gera
námssamning um 50% nám í fjarnámi/kvöldskóla á
framhaldsskólastigi (9 einingar).
• Gerður er námssamningur vegna náms á háskólastigi – 10 ECTS ein.
Með fleiri einingum á misseri skerðast bætur í ákv. hlutfalli.
Nánari upplýsingar hjá náms- og starfsráðgjöfum.

23. Námskeið Vinnumálastofnunar
Námskeið skipulögð af Vinnumálastofnun eru atvinnuleitendum með
staðfestan bótarétt að kostnaðarlausu.
Upplýsingar og skráning hjá ráðgjöfum Vinnumálastofnunar.
Hægt er að sækja um námsstyrk til greiðslu hluta af námskeiðsgjaldi vegna
annarra námskeiða en þeirra sem Vinnumálastofnun skipuleggur.
• Umsókn um námsstyrk skal skila til ráðgjafa (eyðublað á www.vmst.is).
Með umsókninni þurfa að fylgja tilskilin gögn varðandi námið.
• Sækja þarf um áður en námskeið hefst.
• Skriflegt svar gildir sem staðfesting á greiðslu Vinnumálastofnunar.

24. Styrkir og afsláttarkjör
Námsstyrkur
Til greiðslu námskeiðsgjalda. Skilyrði er að námið auki líkur á vinnu og að
umsækjandi sé kominn með staðfestan bótarétt. Sækja þarf um áður en
námskeiðið eða námið hefst, á þar til gerðum eyðublöðum.
Búferlastyrkur
Heimilt er að veita styrk vegna búferlaflutnings innanlands frá lögheimili til
þess staðar sem lögheimili er flutt í því skyni að sækja vinnu hjá nýjum
atvinnurekanda sem hefur sannanlega boðið fastráðningu í starf. Með
umsókninni þurfa að fylgja reikningar fyrir útlögðum kostnaði.
Lækniskostnaður
Afsláttur fyrir atvinnuleitendur sem hafa verið atvinnulausir samfellt í 6
mánuði eða lengur. Framvísa þarf vottorði frá Vinnumálastofnun við komu á
heilsugæslustöð eða lækni

25. Annað í boði
Stéttarfélög í samstarfi við fjölmarga aðila bjóða fjölbreytta þjónustu
þeim félagsmönnum sínum, sem hafa misst vinnu og fá greiddar
atvinnuleysisbætur frá Vinnumálastofnun.
Ýmis sveitarfélög bjóða atvinnuleitendum fríðindi, t.d. frítt í sund.
Atvinnuleitendum er bent á að leita upplýsinga á skrifstofu síns
sveitarfélags.

26. Skipulögð atvinnuleit
Ferilskrá og kynningarbréf
Nálgast atvinnuleit eins og vinnu
 með ákveðin verkefni á hverjum degi.
Gera vinnuáætlun og setja sér markmið
 Skrifleg og mælanleg, t.d. fyrir eina viku í senn.
Skráningarblöð – halda skrá yfir:




Störf sem sótt er um.
Starfsviðtöl sem farið er í.
Fyrirspurnir og tengiliði í tengslaneti.
Ráðningastofur og samskipti við þær.
Leiðbeiningar um ferilskrárgerð og sniðmát fyrir ferilskrá er að finna á
heimasíðu Vinnumálastofnunar www.vinnumalastofnun.is
26