2. Ekzotermik və endotermik proseslər
Kimyəvi reaksiyaların istilik effekti
Termokimyəvi tənliklər
Əmələgəlmə istiliyi
Atom səviyyəsində enerji prosesləri
Məsələ həlli
4. Kimyəvi reaksiyaların istilik effekti
EKZOTERMİK
EKZOTERMİK
ENDOTERMİK
Kimyəvi reaksiyalarda ayrılan və ya udulan istiliyin miqdarına reaksiyanın istilik effekti deyilir.
Yanma və əksər birləşmə reaksiyaları ekzotermikdir.
Əksər parçalanma reaksiyaları endotermikdir.
∆𝐇 < 𝟎
∆𝐇 < 𝟎
∆𝐇 > 𝟎
6. Termokimyəvi tənliklər
Reaksiyaya daxil olan və alınan maddələrin aqreqat hallarının və reaksiyanın istilik effektinin göstərildiyi tənliklərə
termokimyəvi tənliklər deyilir.
1 mol (12 qram) karbonun yanmasından 393,5 kC enerji ayrılmışdır.
2 mol civə(II)oksidin parçalanmasına 180 kC enerji sərf olunmuşdur.
∆𝐇 = −𝟑𝟗𝟑, 𝟓 𝐤𝐂
∆𝐇 = +𝟏𝟖𝟎 𝐤𝐂
7. Əmələgəlmə istiliyi
1 mol mürəkkəb maddənin bəsit maddələrdən əmələ gəlməsi zamanı ayrılan və yə udulan istiliyin miqdarına
əmələgəlmə istiliyi deyilir.
Reaksiyaların istilik effekti kalorimetr adlanan cihazla ölçülür.
8. Atom səviyyəsində enerji prosesləri
Enerji
udulur
Enerji
ayrılır
Atomlar birləşərkən enerji ayrılır
Molekulu atomlarına parçalamaq üçün enerji sərf olunur
Atomdan elektron qoparmaq üçün enerji lazımdır.
Atoma elektron birləşərkən enerji ayrılır.
9. 200 q x kC
100 q 179 kC
x= 179 * 200 / 100
x= 358 kC
Məsələ həlli
Əhəngdaşının parçalanması reaksiyasının termokimyəvi tənliyi aşağıdakı kimidir. Bu reaksiyaya
əsasən 200 q əhəndaşının parçalanmasına nə qədər istilik sərf olunar? Mr(CaCO3) = 100
CaCO3 = CaO + CO2 – 179 kC