SlideShare a Scribd company logo
1 of 11
Elektron sayı əsasında valentliyin təyini
Biratomlu ionun tərkibi ilə bağlı hesablamalar
Çoxatomlu ionlarla bağlı hesablamalar
Bəzi terminləri bilməyi tələb edən tapşırıqlar
Elementin orta nisbi atom kütləsinin hesablanması
Mol anlayışı üzərində qurulmuş hesablamalar
Vizuallaşdırılmış tapşırıqların həlli
Həlli əlavə riyazi bilik tələb edən tapşırıqlar
Elektron sayı əsasında valentliyin təyini
X )2 )8 )5
… 3s2 3p3 3d0
+12X )2 )8 )2 …3s2 II valentli
+17Y )2 )8 )7 … 3s2 3p5 I valentli
X Y2  12 + 2*17 = 46 elektron
Biratomlu ionun tərkibi ilə bağlı hesablamalar
X-3  3 elektron alıb
X+3  3 elektron itirib
X+5  5 elektron itirib
Hər üçündə eyni sayda
(X sayda) p var
x + 3 + x -3 + x - 5 = 40
3x = 45
x = 15
Çoxatomlu ionlarla bağlı hesablamalar
2*24 + 7*8 = 48+ 56 = 104
106 – 104 = 2 elektron artıq
n = (-2)
III II
Me2 (XO4)3  XO4
-2  n = (-2)
XO4
-2  x+4*8+2=50  x = 16
+16X )2 )8 )6 …3s23p4  VIA
Bəzi terminləri bilməyi tələb edən tapşırıqlar
İONLAŞMA ENERJİSİ = Neytral atomdan bir elektron
qoparmaq üçün lazım olan enerji.
X )8 )3 Valent təbəqədə 3 elektron var
Y )8 )1 Valent təbəqədə 1 elektron var
Z )8 )2 Valent təbəqədə 2 elektron var
İZOELEKTRONLU = Elektron sayı bərabər olan
+2 -3
X3 Y2
x - 2 = y + 3
3x + 2y = 90
x = 20
y = 15
x + y = 35
Elementin orta nisbi atom kütləsinin hesablanması
6Li  7,3 %
7Li  92,7%
Ar = (6*7,3 + 7*92,7) / 100 = (43,8 + 648,9) / 100 = 6,927
X elementi: Np = 12 Ar = 12*2 = 24
0,2 0,2
X + Y2  XY2
0,2 mol XY2 == 19 q
1 mol XY2 == x q x = 95 q
Mr(XY2)  24 + 2Y = 95 Y = 35,5
Ar(Y) = 35,5
Mol anlayışı üzərində qurulmuş hesablamalar
1 mol = 6,02 * 1023
6 mol elektronu olan C == 12 qram gəlir
1 mol elektronu olan C == x qram gələr x = 2 q
Nn (C4D6) = 4*6 + 1*6 = 24 + 6 = 30 mol neytron
Mr(C4D6) = 4*12 + 6*2 = 60
30 mol neytron olanda == 60 q olursa
1 mol neytron olanda == x q olar x = 2 q
Vizuallaşdırılmış tapşırıqların həlli
Şəkildə elektronlar
təbəqələr üzərində
qara dairələr
şəklində verilib
ƏVVƏL SONRA
X0 Xn
a elektron - 4e 12 elektron
a – 4 = 12  a = 16 e
if Ne == Np:
Np = 16
Həlli əlavə riyazi bilik tələb edən tapşırıqlar
aX2+  Np = a Ne = a-2
bY3-  Np = b Ne = b+3
bY3+  Np = b Ne = b-3
Şərtə görə:
a - 2 + b + 3 = 20
a = 3(b – 3)
Sistemi həll etsək: a = 12 b = 7
Atomun quruluşu ilə bağlı hesablamalar .pptx

More Related Content

More from Modern Educator - Vali Aliyev

Elektron balansı mövzusunun Hava Şarı metodu ilə izahı .pptx
Elektron balansı mövzusunun Hava Şarı metodu ilə izahı .pptxElektron balansı mövzusunun Hava Şarı metodu ilə izahı .pptx
Elektron balansı mövzusunun Hava Şarı metodu ilə izahı .pptxModern Educator - Vali Aliyev
 
Qeyri-üzvi birləşmələrin sinifləri arasında genetik əlaqə.pptx
Qeyri-üzvi birləşmələrin sinifləri arasında genetik əlaqə.pptxQeyri-üzvi birləşmələrin sinifləri arasında genetik əlaqə.pptx
Qeyri-üzvi birləşmələrin sinifləri arasında genetik əlaqə.pptxModern Educator - Vali Aliyev
 
Oksidləşmə-reduksiya reakiyalarının növləri .pptx
Oksidləşmə-reduksiya reakiyalarının növləri .pptxOksidləşmə-reduksiya reakiyalarının növləri .pptx
Oksidləşmə-reduksiya reakiyalarının növləri .pptxModern Educator - Vali Aliyev
 

More from Modern Educator - Vali Aliyev (20)

Əsaslar.pptx
Əsaslar.pptxƏsaslar.pptx
Əsaslar.pptx
 
Hibridləşmə.pptx
Hibridləşmə.pptxHibridləşmə.pptx
Hibridləşmə.pptx
 
Oksidlər.pptx
Oksidlər.pptxOksidlər.pptx
Oksidlər.pptx
 
Müxtəlif maddələrin dissosiasiyası.pptx
Müxtəlif maddələrin dissosiasiyası.pptxMüxtəlif maddələrin dissosiasiyası.pptx
Müxtəlif maddələrin dissosiasiyası.pptx
 
Elektron balansı mövzusunun Hava Şarı metodu ilə izahı .pptx
Elektron balansı mövzusunun Hava Şarı metodu ilə izahı .pptxElektron balansı mövzusunun Hava Şarı metodu ilə izahı .pptx
Elektron balansı mövzusunun Hava Şarı metodu ilə izahı .pptx
 
Kimyəvi reaksiyaların təsnifatı.pptx
Kimyəvi reaksiyaların təsnifatı.pptxKimyəvi reaksiyaların təsnifatı.pptx
Kimyəvi reaksiyaların təsnifatı.pptx
 
Elektroliz.pptx
Elektroliz.pptxElektroliz.pptx
Elektroliz.pptx
 
Kimyəvi rabitə ilə bağlı hesablamalar.pptx
Kimyəvi rabitə ilə bağlı hesablamalar.pptxKimyəvi rabitə ilə bağlı hesablamalar.pptx
Kimyəvi rabitə ilə bağlı hesablamalar.pptx
 
Kristal qəfəsin tipləri.pptx
Kristal qəfəsin tipləri.pptxKristal qəfəsin tipləri.pptx
Kristal qəfəsin tipləri.pptx
 
Kimyəvi tarazlıq.pptx
Kimyəvi tarazlıq.pptxKimyəvi tarazlıq.pptx
Kimyəvi tarazlıq.pptx
 
kimyanın ilk anlayışları - II hissə.pptx
kimyanın ilk anlayışları - II hissə.pptxkimyanın ilk anlayışları - II hissə.pptx
kimyanın ilk anlayışları - II hissə.pptx
 
Qeyri-üzvi birləşmələrin sinifləri arasında genetik əlaqə.pptx
Qeyri-üzvi birləşmələrin sinifləri arasında genetik əlaqə.pptxQeyri-üzvi birləşmələrin sinifləri arasında genetik əlaqə.pptx
Qeyri-üzvi birləşmələrin sinifləri arasında genetik əlaqə.pptx
 
Avoqadro qanunu. Maddə miqdarı.pptx
Avoqadro qanunu. Maddə miqdarı.pptxAvoqadro qanunu. Maddə miqdarı.pptx
Avoqadro qanunu. Maddə miqdarı.pptx
 
Maddə kütləsinin saxlanması qanunu .pptx
Maddə kütləsinin saxlanması qanunu .pptxMaddə kütləsinin saxlanması qanunu .pptx
Maddə kütləsinin saxlanması qanunu .pptx
 
Kimyəvi formullar üzərində hesablamalar .pptx
Kimyəvi formullar üzərində hesablamalar .pptxKimyəvi formullar üzərində hesablamalar .pptx
Kimyəvi formullar üzərində hesablamalar .pptx
 
Oksidləşmə-reduksiya reakiyalarının növləri .pptx
Oksidləşmə-reduksiya reakiyalarının növləri .pptxOksidləşmə-reduksiya reakiyalarının növləri .pptx
Oksidləşmə-reduksiya reakiyalarının növləri .pptx
 
Ekzotermik və endotermik reaksiyalar.pptx
Ekzotermik və endotermik reaksiyalar.pptxEkzotermik və endotermik reaksiyalar.pptx
Ekzotermik və endotermik reaksiyalar.pptx
 
Duzların adlandırılması.pptx
Duzların adlandırılması.pptxDuzların adlandırılması.pptx
Duzların adlandırılması.pptx
 
Oksidləşmə-reduksiya reaksiyaları.pptx
Oksidləşmə-reduksiya reaksiyaları.pptxOksidləşmə-reduksiya reaksiyaları.pptx
Oksidləşmə-reduksiya reaksiyaları.pptx
 
Elektron balansı üsulu ilə əmsallaşdırma.pptx
Elektron balansı üsulu ilə əmsallaşdırma.pptxElektron balansı üsulu ilə əmsallaşdırma.pptx
Elektron balansı üsulu ilə əmsallaşdırma.pptx
 

Atomun quruluşu ilə bağlı hesablamalar .pptx

  • 1.
  • 2. Elektron sayı əsasında valentliyin təyini Biratomlu ionun tərkibi ilə bağlı hesablamalar Çoxatomlu ionlarla bağlı hesablamalar Bəzi terminləri bilməyi tələb edən tapşırıqlar Elementin orta nisbi atom kütləsinin hesablanması Mol anlayışı üzərində qurulmuş hesablamalar Vizuallaşdırılmış tapşırıqların həlli Həlli əlavə riyazi bilik tələb edən tapşırıqlar
  • 3. Elektron sayı əsasında valentliyin təyini X )2 )8 )5 … 3s2 3p3 3d0 +12X )2 )8 )2 …3s2 II valentli +17Y )2 )8 )7 … 3s2 3p5 I valentli X Y2  12 + 2*17 = 46 elektron
  • 4. Biratomlu ionun tərkibi ilə bağlı hesablamalar X-3  3 elektron alıb X+3  3 elektron itirib X+5  5 elektron itirib Hər üçündə eyni sayda (X sayda) p var x + 3 + x -3 + x - 5 = 40 3x = 45 x = 15
  • 5. Çoxatomlu ionlarla bağlı hesablamalar 2*24 + 7*8 = 48+ 56 = 104 106 – 104 = 2 elektron artıq n = (-2) III II Me2 (XO4)3  XO4 -2  n = (-2) XO4 -2  x+4*8+2=50  x = 16 +16X )2 )8 )6 …3s23p4  VIA
  • 6. Bəzi terminləri bilməyi tələb edən tapşırıqlar İONLAŞMA ENERJİSİ = Neytral atomdan bir elektron qoparmaq üçün lazım olan enerji. X )8 )3 Valent təbəqədə 3 elektron var Y )8 )1 Valent təbəqədə 1 elektron var Z )8 )2 Valent təbəqədə 2 elektron var İZOELEKTRONLU = Elektron sayı bərabər olan +2 -3 X3 Y2 x - 2 = y + 3 3x + 2y = 90 x = 20 y = 15 x + y = 35
  • 7. Elementin orta nisbi atom kütləsinin hesablanması 6Li  7,3 % 7Li  92,7% Ar = (6*7,3 + 7*92,7) / 100 = (43,8 + 648,9) / 100 = 6,927 X elementi: Np = 12 Ar = 12*2 = 24 0,2 0,2 X + Y2  XY2 0,2 mol XY2 == 19 q 1 mol XY2 == x q x = 95 q Mr(XY2)  24 + 2Y = 95 Y = 35,5 Ar(Y) = 35,5
  • 8. Mol anlayışı üzərində qurulmuş hesablamalar 1 mol = 6,02 * 1023 6 mol elektronu olan C == 12 qram gəlir 1 mol elektronu olan C == x qram gələr x = 2 q Nn (C4D6) = 4*6 + 1*6 = 24 + 6 = 30 mol neytron Mr(C4D6) = 4*12 + 6*2 = 60 30 mol neytron olanda == 60 q olursa 1 mol neytron olanda == x q olar x = 2 q
  • 9. Vizuallaşdırılmış tapşırıqların həlli Şəkildə elektronlar təbəqələr üzərində qara dairələr şəklində verilib ƏVVƏL SONRA X0 Xn a elektron - 4e 12 elektron a – 4 = 12  a = 16 e if Ne == Np: Np = 16
  • 10. Həlli əlavə riyazi bilik tələb edən tapşırıqlar aX2+  Np = a Ne = a-2 bY3-  Np = b Ne = b+3 bY3+  Np = b Ne = b-3 Şərtə görə: a - 2 + b + 3 = 20 a = 3(b – 3) Sistemi həll etsək: a = 12 b = 7