Chuong 4 quan_ly_ctrsh

GREEN EYE ENVIRONMENT
COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG
TAÀM NHÌN XANH GREE
Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
TS: Nguyeãn Trung Vieät
TS: Traàn Thò Myõ Dieäu
© Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
CHÖÔNG 4
PHAÂN LOAÏI, LÖU TRÖÕ VAØ XÖÛ LYÙ SÔ BOÄ
CTRSH TAÏI NGUOÀN
Phaân loaïi, löu tröõ vaø xöû lyù chaát thaûi raén taïi nguoàn tröôùc khi thu gom laø khaâu thöù hai trong saùu
khaâu cuûa heä thoáng quaûn lyù chaát thaûi raén. Vì khaâu naøy aûnh höôûng ñaùng keå ñeán ñaëc tính cuûa
chaát thaûi, ñeán hoaït ñoäng cuûa caùc khaâu tieáp theo, ñeán söùc khoeû coäng ñoàng vaø quan ñieåm cuûa
quaàn chuùng veà vieäc vaän haønh heä thoáng quaûn lyù chaát thaûi raén, neân vieäc hieåu roõ caùc yeáu toá lieân
quan ñeán khaâu naøy coù yù nghóa quan troïng.
4.1 THU GOM VAØ PHAÂN LOAÏI CHAÁT THAÛI RAÉN
4.1.1 Thu gom vaø phaân loaïi chaát thaûi raén taïi nguoàn
Phaân loaïi chaát thaûi raén taïi nguoàn tröôùc khi thu gom laø böôùc quan troïng trong quaûn lyù chaát thaûi
raén sinh hoaït cuûa khu daân cö.
4.1.2 Thu gom vaø phaân loaïi chaát thaûi raén ñeå taùi sinh
Phaân loaïi caùc thaønh phaàn chaát thaûi raén bao goàm giaáy loaïi, carton, lon nhoâm, thuøng nhöïa taïi
nguoàn phaùt sinh laø moät trong nhöõng phöông thöùc hieäu quaû nhaát ñeå thu hoài vaø taùi söû duïng vaät
lieäu. Khi caùc thaønh phaàn chaát thaûi ñaõ ñöôïc taùch rieâng, vaán ñeà ñaët ra laø chuû hoä seõ giaûi quyeát
caùc thaønh phaàn naøy nhö theá naøo cho ñeán khi chuùng ñöôïc thu gom? Moät soá chuû hoä löu tröõ
nhöõng thaønh phaàn ñaõ phaân loaïi ôû nhaø hoï vaø chuyeån ñònh kyø ñeán caùc thuøng chöùa chaát thaûi ñaõ
phaân loaïi. Moät soá chuû hoä khaùc mang chaát thaûi ñaõ phaân loaïi vaø thaûi boû ngay vaøo caùc thuøng
chöùa theo quy ñònh.
4-1
Hình 4.1: vieäc phaân loaïi raùc thaûi ñöôïc thöïc hieän taïi caùc baõi raùc

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
4-2
4.1.3 Thu gom vaø phaân loaïi chaát thaûi raén sinh hoaït taïi caùc hoä gia ñình
Coù nhieàu caùch phaân loaïi nhaø ôû khu daân cö, tuy nhieân, phaân loaïi theo soá taàng laø caùch phuø hôïp
nhaát ñoái vôùi muïc ñích quaûn lyù vaø phaân loaïi chaát thaûi raén ôû caùc hoä gia ñình. Theo caùch phaân
loaïi naøy, nhaø thaáp hôn 4 taàng ñöôïc goïi laø nhaø thaáp taàng, nhaø töø 4 ñeán 7 taàng ñöôïc goïi laø trung
bình, vaø nhaø cao hôn 7 taàng ñöôïc goïi laø nhaø cao taàng. Caùc nhaø thaáp taàng coøn coù theå phaân
thaønh caên hoä rieâng reõ, daõy caùc caên hoä rieâng reõ, vaø caên hoä nhieàu gia ñình.
4.1.3.1 Nhaø thaáp taàng loaïi caên hoä rieâng
Daân cö ôû caùc caên hoä rieâng thaáp taàng coù traùch nhieäm mang chaát thaûi raén vaø vaät lieäu taùi sinh ñeán
caùc thuøng chöùa ñaët trong hoaëc gaàn nhaø (Baûng 4.1). Loaïi thuøng chöùa söû duïng tuyø thuoäc vaøo quy
ñònh veà phaân loaïi chaát thaûi, coù nôi quy ñònh phaân loaïi theo yeâu caàu cuûa nhaø maùy thu hoài vaät
lieäu, coù nôi yeâu caàu phaân loaïi theo muïc ñích xöû lyù,… Ñoái vôùi moät soá heä thoáng thu gom, chaát
thaûi hoãn hôïp ñöôïc chöùa trong caùc thuøng chöùa tuyø yù, khoâng theo moät tieâu chuaån cuï theå naøo. ÔÛ
nhöõng heä thoáng khaùc, chaát thaûi hoãn hôïp ñöôïc chöùa trong caùc thuøng 90 gallon (340 L) coù baùnh
xe (Hình 4.2). Trong caû hai heä thoáng naøy, cö daân coù traùch nhieäm mang thuøng chöùa raùc ñeán leà
ñöôøng nôi thu gom.
Baûng 4.1 Nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm vaø caùc duïng cuï phuï trôï caàn thieát ñeå quaûn lyù vaø phaân
loaïi chaát thaûi raén taïi nguoàn
Nguoàn Ngöôøi chòu traùch nhieäm Duïng cuï vaø thieát bò phuï trôï
Khu daân cö
- Nhaø thaáp taàng Cö daân Maùy eùp hoä gia ñình, thuøng chöùa lôùn coù
baùnh xe, xe ñaåy tay nhoû coù baùnh xe.
- Nhaø trung bình Cö daân, nhoùm baûo trì chung cö,
dòch vuï troâng nom nhaø cöûa,
nhaân vieân quaûn lyù.
Maùng ñoå raùc, maùy naâng, xe thu gom,
baêng chuyeàn baèng khí neùn.
- Nhaø cao taàng Cö daân, nhoùm baûo trì chung cö,
dòch vuï troâng nom nhaø cöûa.
Maùng ñoå raùc, maùy naâng, xe thu gom,
baêng chuyeàn baèng khí neùn.
Khu thöông maïi Nhaân vieân, dòch vuï troâng nom
nhaø cöûa.
Xe thu gom coù baùnh xe, daõy thuøng chöùa,
tuùi chöùa, maùy naâng, baêng taûi, baêng
chuyeàn baèng khí neùn.
Töø saûn xuaát coâng
nghieäp
Nhaân vieân, dòch vuï troâng nom
nhaø cöûa.
Xe thu gom coù baùnh xe, daõy thuøng chöùa,
maùy naâng, baêng taûi.
Vuøng ñaát troáng Chuû sôû höõu, caùc boä coâng vieân,
nhaân vieân ñoâ thò.
Thuøng chöùa coù naép.

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
4-3
Traïm xöû lyù Coâng nhaân vaän haønh Caùc loaïi baêng chuyeàn khaùc nhau vaø caùc
duïng cuï, thieát bò vaän haønh thuû coâng khaùc.
Töø noâng nghieäp Chuû noâng traïi, noâng daân Thay ñoåi tuyø töøng nôi.
Ñoái vôùi nhöõng heä thoáng coù phaân loaïi chaát thaûi, phaàn chaát thaûi raén coøn laïi sau khi ñaõ taùch rieâng
nhöõng thaønh phaàn coù khaû naêng taùi sinh taùi söû duïng, ñöôïc chöùa trong nhöõng thuøng chöùa lôùn
hôn. Thaønh phaàn ñaõ taùch rieâng ñöôïc chöùa trong nhöõng thuøng chöùa ñaëc bieät hoaëc caùc tuùi. ÔÛ moät
soá khu daân cö, maùy eùp ñöôïc duøng ñeå laøm giaûm theå tích chaát thaûi thu gom. Chaát thaûi sau khi eùp
ñöôïc chöùa trong caùc thuøng hoaëc tuùi nhöïa haøn kín. Cö daân coù traùch nhieäm mang thuøng chöùa raùc
vaø thuøng chöùa chaát thaûi ñaõ taùch rieâng ñeå taùi sinh taùi söû duïng ñeán leà ñöôøng nôi thu gom chaát
thaûi. Nhieàu heä thoáng thu gom khaùc nhau, coù vaø khoâng coù taùi sinh chaát thaûi ñöôïc trình baøy toùm
taét trong Baûng 4.2.
4.1.3.2 Nhaø thaáp taàng vaø trung bình
Phöông phaùp xöû lyù vaø phaân loaïi chaát thaûi raén taïi caùc khu nhaø thaáp taàng vaø trung bình cuõng
töông töï nhö caùc phöông phaùp aùp duïng cho nhöõng caên hoä thaáp taàng rieâng leû, tuy nhieân, nhöõng
phöông phaùp naøy coù theå thay ñoåi ñoâi chuùt tuyø thuoäc vaøo vò trí löu tröõ chaát thaûi vaø phöông phaùp
thu gom. Caùc vò trí löu tröõ chaát thaûi coù theå laø taàng haàm, ngoaøi trôøi vaø ñaëc bieät laø coù maùy eùp
raùc. Caùc heä thoáng xöû lyù vaø phaân loaïi chaát thaûi taùi sinh vaø khoâng taùi sinh ôû nhöõng khu nhaø thaáp
taàng vaø trung bình ñöôïc trình baøy trong Baûng 4.3.
Chöùa ôû taàng haàm/thu gom beân leà ñöôøng. Thu gom chaát thaûi cuûa caùc nhaø thaáp taàng vaø trung
bình ôû leà ñöôøng laø phöông aùn thoâng duïng. Vôùi heä thoáng naøy, chuû toaø nhaø phaûi daønh moät phoøng
ôû taàng haàm hoaëc moät khu vöïc ñeå chöùa chaát thaûi. Thuøng chöùa chaát thaûi ñeå taùi sinh thöôøng ñaët
trong hoaëc gaàn khu vöïc chöùa chaát thaûi raén. Ngöôøi daân seõ mang chaát thaûi ñeán ñoå ôû nhöõng thuøng
chöùa thích hôïp. Nhaân vieân baûo trì coù traùch nhieäm chuyeån caùc thuøng chöùa ñeán leà ñöôøng nôi thu
gom chaát thaûi. ÔÛ moät soá nôi, nhaân vieân baûo trì coù traùch nhieäm thu gom chaát thaûi vaø vaät lieäu taùi
sinh ñaët beân ngoaøi cöûa caùc caên hoä hoaëc phoøng chung cuûa moãi taàng.
Baûng 4.2 Caùc phöông aùn thu gom chaát thaûi raén sinh hoaït khu daân cö töø caùc caên hoä rieâng leû
trong tröôøng hôïp khoâng coù vaø coù phaân loaïi chaát thaûi taïi nguoàn
STT Phöông aùn thu gom Ghi chuù
01 Khoâng phaân loaïi chaát thaûi taïi nguoàn
a Thuøng chöùa 60-90 gallon, thu gom ôû leà
ñöôøng; thu gom rieâng raùc vöôøn.
Phaân loaïi chaát thaûi ñöôïc thöïc hieän ôû nhaø maùy thu
hoài vaät lieäu.
b Taát caû caùc loaïi thuøng chöùa, dòch vuï thu
gom ôû leà ñöôøng; thu gom rieâng raùc vöôøn.
Phaân loaïi chaát thaûi ñöôïc thöïc hieän ôû nhaø maùy thu
hoài vaät lieäu.
02 Phaân loaïi chaát thaûi taïi nguoàn

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
a Dòch vuï thu gom ôû leà ñöôøng, giaáy baùo
ñöôïc boù thaønh boù; thu gom rieâng raùc
vöôøn.
Xe thu gom theo quy ñònh vôùi thuøng chöùa giaáy baùo
rieâng; giaáy baùo ñöôïc boû rieâng taïi nhaø maùy thu hoài
vaät lieäu hoaëc nhaø maùy thu hoài giaáy.
b Dòch vuï thu gom ôû leà ñöôøng, caùc thaønh
phaàn chaát thaûi phaân loaïi ñöôïc chöùa trong
ba thuøng nhöïa thieát keá ñaëc bieät; thu gom
rieâng raùc vöôøn.
Moät thuøng duøng chöùa giaáy baùo, moät thuøng chöùa
thuyû tinh vaø nhöïa, vaø moät thuøng duøng chöùa lon
nhoâm vaø lon thieác; thuyû tinh, nhöïa, nhoâm, vaø lon
thieác ñöôïc phaân loaïi ôû nhaø maùy thu hoài vaät lieäu.
c Thu gom ôû leà ñöôøng vôùi 4 thuøng chöùa
rieâng caùc thaønh phaàn chaát thaûi ñaõ taùch
loaïi.
Moät thuøng duøng chöùa giaáy vaø carton khoâng bò
nhieãm baån, moät thuøng chöùa vaät lieäu taùi sinh bao
goàm caùc thuøng nhöïa, thuyû tinh, lon nhoâm vaø thieác;
moät thuøng chöùa raùc vöôøn; vaø moät thuøng duøng chöùa
caùc thaønh phaàn coøn laïi; caùc thaønh phaàn rieâng bieät
seõ ñöôïc phaân loaïi taïi nhaø maùy thu hoài vaät lieäu.
d Thu gom ôû leà ñöôøng vôùi moät thuøng 90
gallon vaø hai tuùi nhöïa; thu gom rieâng raùc
vöôøn. Caùc tuùi nhöïa ñöôïc ñaët trong thuøng
chöùa 90 gallon
Moät tuùi nhöïa, maøu hoaëc trong suoát, ñeå chöùa taát caû
giaáy carton, taïp chí, thö töø, vaø taát caû nhöõng loaïi
giaáy khaùc khoâng bò nhieãm baån; tuùi nhöïa trong suoát
khaùc duøng chöùa caùc vaät lieäu taùi sinh kaùc bao goàm
chai nhöïa, thuøng nhöïa, chai loï thuyû tinh, lon nhoâm
vaø lon thieác; nhöõng vaät lieäu khaùc ñöôïc chöùa trong
thuøng 90 gallon; caùc thaønh phaàn chaát thaûi ñöôïc taùch
rieâng taïi nhaø maùy thu hoài chaát thaûi.
e Thu gom ôû leà ñöôøng vôùi 3 tuùi nhöïa trong
suoát hoaëc kín vaø moät thuøng chöùa; thu gom
rieâng raùc vöôøn. Bao nhöïa vaø caùc vaät lieäu
khaùc ñöôïc thu gom cuøng xe thu gom; raùc
vöôøn ñöôïc thu gom baèng xe rieâng.
Moät bao nhöïa chöùa taát caû caùc loaïi giaáy vaø carton
khoâng bò nhieãm baån, moät bao chöùa caùc vaät lieäu taùi
sinh ñöôïc bao goàm thuøng nhöïa, thuyû tinh, lon nhoâm
vaø lon thieác; moät bao chöùa raùc vöôøn; caùc chaát thaûi
coøn laïi ñöôïc chöùa trong thuøng; caùc thaønh phaàn chaát
thaûi seõ ñöôïc phaân loaïi ôû nhaø maùy thu hoài vaät lieäu.
f Caùc phöông aùn töø 2a ñeán 2e nhöng raùc
vöôøn ñöôïc chöùa trong bao nhöïa vaø thu
gom cuøng xe thu gom caùc chaát thaûi khaùc.
Raùc vöôøn chöùa trong tuùi ñöôïc ñaët ôû moät phía cuûa xe
thu gom vaø sau ñoù ñöôïc thaùo dôõ thuû coâng taïi ñieåm
ñoå.
Hình 4.2: phaân loaïi chaát thaûi raén taïi caùc hoä gia ñình
4-4

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
4-5
Löu tröõ ngoaøi trôøi/thu gom baèng thieát bò cô khí. ÔÛ nhieàu caên hoä thaáp taàng vaø trung bình, caùc
thuøng chöùa lôùn ñöôïc ñaët beân ngoaøi ôû khu vöïc coù raøo chaén ñaëc bieät (Hình 4.3). Caùc thuøng chöùa
lôùn naøy ñöôïc ñoå vaøo caùc xe thu gom coù trang bò thieát bò cô khí. Nhöõng thuøng chöùa chaát thaûi taùi
sinh thöôøng ñaët ôû gaàn hoaëc trong khu vöïc chöùa raùc. Cö daân mang chaát thaûi vaø nhöõng vaät lieäu
taùi sinh ñeán khu vöïc chöùa raùc vaø ñoå vaøo caùc thuøng töông öùng theo quy ñònh. Trong tröôøng hôïp
caàn thieát, nhaân vieân baûo trì coù traùch nhieäm mang caùc thuøng chöùa ñeán nôi thu gom. Cuõng töông
töï nhö treân, nhaân vieân baûo trì coù nhieäm vuï thu gom chaát thaûi vaø vaät lieäu taùi sinh ôû beân ngoaøi
cöûa, loái ñi cuûa caùc caên hoä hoaëc phoøng chung cuûa moãi taàng.
Baûng 4.3 Caùc phöông aùn ñaëc tröng thu gom chaát thaûi raén sinh hoaït khu daân cö ôû caùc caên hoä
thaáp taàng, trung bình vaø cao taàng trong tröôøng hôïp coù vaø khoâng phaân loaïi chaát thaûi taïi nguoàn
STT Phöông aùn Ghi chuù
1 Khoâng phaân loaïi chaát thaûi taïi nguoàn
a Thuøng chöùa kích thöôùc chuaån (dung tích 20-30
gallon) chöùa trong khu vöïc phuïc vuï hoaëc beân
ngoaøi trôøi trong khu vöïc coù raøo chaén rieâng bieät
Chuû hoä, cö daân, nhaân vieân baûo trì coù traùch
nhieäm mang chaát thaûi ñeán leà ñöôøng nôi
thu gom; vieäc phaân loaïi chaát thaûi seõ ñöôïc
thöïc hieän taïi nhaø maùy thu hoài vaät lieäu.
b Thuøng chöùa lôùn (dung tích 300 gallon), ñoå baèng
thieát bò cô khí, ñaët ôû taàng haàm hoaëc ngoaøi trôøi
trong khu vöïc coù raøo chaén rieâng bieät.
Neáu caàn thieát, nhaân vieân baûo trì phaûi ñoå
thuøng chöùa raùc, vieäc phaân loaïi chaát thaûi seõ
ñöôïc thöïc hieän taïi nhaø maùy thu hoài vaät
lieäu.
c Chaát thaûi ñöôïc ñaët beân ngoaøi moãi caên hoä hoaëc
trong khu vöïc quy ñònh cuûa moãi taàng; ôû nhöõng caên
hoä cao taàng môùi coù trang bò maùng thu chaát thaûi;
caùc thuøng chöùa lôùn vaø thieát bò xöû lyù (thieát bò ñoùng
kieän,…) ñöôïc ñaët ôû khu vöïc naøy cho ñeán khi thu
gom, thöôøng laø ôû taàng haàm cuûa caùc nhaø cao taàng.
Neáu caàn thieát, nhaân vieân baûo trì phaûi ñoå
thuøng chöùa raùc, vieäc phaân loaïi chaát thaûi seõ
ñöôïc thöïc hieän taïi nhaø maùy thu hoài vaät
lieäu.
2 Phaân loaïi chaát thaûi taïi nguoàn
a Phöông aùn 1a vaø 1 c nhö treân, caùc thaønh phaàn ñaõ
phaân loaïi chöùa trong caùc thuøng chöùa coå ñieån hoaëc
thieát keá ñaëc bieät ñöôïc ñaët ôû taàng haàm hoaëc ngoaøi
trôøi trong khu vöïc coù raøo chaén rieâng bieät.
Cö daân hoaëc nhaân vieân baûo trì mang
thuøng chöùa ñeán nôi ñoå boû quy ñònh, caùc
thaønh phaàn chaát thaûi seõ ñöôïc phaân loaïi taïi
nhaø maùy thu hoài vaät lieäu.
b Phöông aùn 1b nhö treân, caùc chaát thaûi ñaõ phaân loaïi
ñaët beân ngoaøi moãi caên hoä ñeå thu gom, ñöôïc mang
ñeán khu vöïc quy ñònh cuûa moãi taàng, ñaët trong caùc
maùng thu raùc rieâng bieät, hoaëc mang ñeán khu vöïc
quy ñònh boû vaøo caùc thuøng chöùa rieâng bieät.
Caùc maùng ñoå raùc rieâng thöôøng ñöôïc laép
ñaët ôû nhöõng khu xaây döïng môùi, caùc chaát
thaûi ñaõ phaân loaïi seõ ñöôïc nhaân vieân cuûa
toaø nhaø thu gom vaø löu tröõ ôû nôi quy ñònh.
Caùc thaønh phaàn chaát thaûi seõ ñöôïc phaân
loaïi taïi nhaø maùy thu hoài vaät lieäu.

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
4-6
4.1.3.3 Nhaø cao taàng
ÔÛ nhöõng toaø nhaø cao taàng, caùc phöông phaùp chung nhaát duøng ñeå quaûn lyù chaát thaûi raén bao
goàm moät hoaëc nhieàu phöông phaùp sau: (1) nhaân vieân baûo trì hoaëc baûo veä coù traùch nhieäm mang
chaát thaûi töø caùc taàng veà taäp trung taïi taàng haàm hoaëc khu vöïc quy ñònh, (2) cö daân coù traùch
nhieäm mang chaát thaûi veà taäp trung taïi taàng haàm hoaëc khu vöïc quy ñònh, (3) cö daân coù traùch
nhieäm mang chaát thaûi ñeán boû vaøo caùc maùng ñoå raùc theo quy ñònh ñaët ôû khu vöïc troáng cuûa moãi
taàng (Hình 4.4). Chaát thaûi töø caùc maùng ñoå raùc ñöôïc thu gom vaøo caùc thuøng chöùa lôùn hôn, eùp
vaøo caùc thuøng chöùa hoaëc ñoùng kieän tröïc tieáp. Cö daân mang caùc thaønh phaàn coù theå taùi sinh ñeán
khu vöïc quy ñònh cuûa moãi taàng hoaëc ñaët treân ñöôøng thu gom. Loái vaøo caùc maùng ñoå raùc thöôøng
ñaët ôû khu vöïc taäp trung raùc quy ñònh. Caùc chaát thaûi coù kích thöôùc lôùn, coàng keành thöôøng ñöôïc
cö daân hoaëc nhaân vieân baûo trì mang thaúng ñeán nôi taäp trung raùc theo quy ñònh. Nhaân vieân baûo
trì coøn coù traùch nhieäm quaûn lyù hoaëc xöû lyù chaát thaûi tích luyõ ôû khu vöïc taäp trung chaát thaûi. ÔÛ
nhieàu toaø nhaø cao taàng, maùng ñoå raùc thöôøng noái vôùi caùc maùy eùp raùc lôùn. Nhaân vieân baûo trì coù
traùch nhieäm quaûn lyù chaát thaûi ñaõ eùp vaø nhöõng chaát thaûi khaùc hoaëc vaät lieäu taùi sinh maø cö daân
mang ñeán.
Maùng ñoå raùc duøng ôû caùc toaø nhaø thöôøng coù ñöôøng kính dao ñoäng trong khoaûng 12 ñeán 36 in
(30 – 91 cm). Taát caû caùc maùng ñoå raùc saün coù ñeàu coù theå trang bò cho caùc taàng laáy raùc thích
hôïp, hoaëc beân hoâng hoaëc ñaùy coù baûn leà ñeå laép ñaët cho moãi taàng khaùc nhau (Hình 4.4). Vaùch
ngaên ôû nôi naïp raùc, khoaù, voøi phun nöôùc, heä thoáng khöû truøng, boä phaän giaûm aâm vaø caùc loã
thoâng hôi laø nhöõng thieát bò phuï trôï khaùc. Vieäc söû duïng heä thoáng khöû truøng vaø laøm veä sinh raát
caàn thieát ñeå ñaûm baûo giaûm muøi vaø veä sinh khu vöïc maùng ñoå raùc. Khi thieát keá maùng ñoå raùc caàn
chuù yù möùc dao ñoäng cuûa löôïng raùc thaûi. Söï bieán thieân löôïng raùc thaûi ôû caùc toaø nhaø coù maùng ñoå
raùc ñöôïc trình baøy trong Hình 4.5. Khi tính toaùn kích thöôùc maùng ñoå raùc thöôøng giaû söû raèng (1)
khoái löôïng rieâng cuûa chaát thaûi raén laø 175 lb/yd3
(104 kg/m3
), (2) taát caû chaát thaûi raén sinh ra
haøng ngaøy seõ ñöôïc thaûi theo chu kyø 4 giôø vaø (3) löôïng chaát thaûi sinh ra töø moãi cö daân laø 1-2
lb/ngöôøi/ngaøy.
4.1.4 Thu gom vaø phaân loaïi chaát thaûi taïi caùc khu thöông maïi vaø caùc cô sôû saûn xuaát coâng
nghieäp
4.1.4.1 Khu thöông maïi
ÔÛ haàu heát caùc cô quan vaø caùc khu thöông maïi, chaát thaûi raén tích luyõ ôû moãi cô quan hoaëc nôi
laøm vieäc ñöôïc thu gom vaøo caùc thuøng chöùa khaù lôùn ñaët treân nhöõng xe laên. Khi ñaày, caùc thuøng
naøy ñöôïc mang baèng maùy naâng ñeán ñoå vaøo: (1) caùc thuøng chöùa lôùn hôn, (2) maùy eùp keát hôïp
vôùi thuøng chöùa, (3) maùy eùp coá ñònh, eùp chaát thaûi thaønh baùnh hoaëc eùp chaát thaûi trong caùc thuøng
chöùa thieát keá ñaëc bieät, (4) caùc thieát bò xöû lyù khaùc. Vì nhieàu coâng sôû vaø khu thöông maïi lôùn xöa
cuõ ñaõ ñöôïc thieát keá khoâng coù nôi löu tröõ chaát thaûi vaø vaät lieäu taùi sinh hôïp lyù, neân caùc thieát bò

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
4-7
löu tröõ vaø xöû lyù söû duïng hieän taïi thöôøng khoâng phuø hôïp vì khoâng ñuû dieän tích vaø thöôøng gaây
khoù khaên cho coâng taùc quaûn lyù.
ÔÛ nhieàu coâng sôû vaø khu thöông maïi, taát caû giaáy coâng sôû hieän nay ñöôïc thu gom ñeå taùi sinh.
Thieát bò söû duïng ñeå thu gom vaät lieäu taùi sinh cuõng gioáng nhö nhöõng thieát bò söû duïng thu gom
caùc vaät lieäu taùi sinh khaùc nhö ñaõ trình baøy ôû treân. Caùc chaát thaûi taùi sinh ñöôïc löu tröõ trong caùc
thuøng chöùa rieâng. ÔÛ nhöõng khu thöông maïi lôùn, giaáy thöôøng ñöôïc ñoùng kieän vaø lon nhoâm ñöôïc
nghieàn ñeå giaûm theå tích.
4.1.4.2 Caùc cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp
Coâng taùc quaûn lyù vaø phaân loaïi chaát thaûi raén khoâng phaùt sinh töø saûn xuaát coâng nghieäp hoaøn
toaøn töông töï nhö ñoái vôùi caùc khu thöông maïi.
4.2 LÖU TRÖÕ CHAÁT THAÛI RAÉN TAÏI NGUOÀN
Caùc yeáu toá quan troïng caàn phaûi xem xeùt ñoái vôùi vieäc löu tröõ chaát thaûi raén taïi nguoàn bao goàm
(1) aûnh höôûng cuûa vieäc löu tröõ ñeán caùc thaønh phaàn chaát thaûi, (2) loaïi thuøng chöùa söû duïng, (3)
vò trí ñaët thuøng chöùa vaø (4) söùc khoeû coäng ñoàng vaø myõ quan khu vöïc.
4.2.1 AÛnh höôûng cuûa vieäc löu tröõ ñeán caùc thaønh phaàn chaát thaûi
Nhöõng yeáu toá quan troïng caàn xem xeùt khi löu tröõ chaát thaûi raén taïi nguoàn laø nhöõng aûnh höôûng
cuûa chính vieäc löu tröõ chaát thaûi ñeán tính chaát cuûa chaát thaûi, bao goàm (1) quaù trình phaân huûy
cuûasinh hoïc, (2) söï haáp thuï chaát loûng vaø (3) söï nhieãm baån cuûa caùc thaønh phaàn chaát thaûi.
4.2.1.1 Quaù trình phaân huyû sinh hoïc.
Chaát thaûi thöïc phaåm vaø nhöõng chaát thaûi khaùc trong caùc thuøng chöùa taïi nguoàn haàu nhö ñeàu bò
phaân huyû sinh hoïc ngay laäp töùc (thöôøng goïi laø söï thoái röûa) do söï phaùt trieån cuûa vi sinh vaät vaø
naám. Neáu chaát thaûi ñöôïc löu tröõ trong thuøng chöùa trong moät khoaûng thôøi gian daøi, ruoài seõ sinh
soâi naûy nôû cuõng nhö hình thaønh caùc hôïp chaát gaây muøi hoâi.
4.2.1.2 Haáp thu chaát loûng.
Do caùc thaønh phaàn cuûa chaát thaûi raén sinh hoaït coù ñoä aåm ban ñaàu khaùc nhau, quaù trình thieát laäp
laïi caân baèng ñoä aåm seõ xaûy ra khi caùc chaát thaûi naøy ñöôïc chöùa chung trong caùc thuøng chöùa taïi
nguoàn. Khi chöùa caùc chaát thaûi khaùc nhau trong cuøng thuøng chöùa, giaáy seõ haáp thu nöôùc töø chaát
thaûi thöïc phaåm vaø raùc vöôøn aåm öôùt. Möùc ñoä haáp thu tuyø thuoäc vaøo thôøi gian löu tröõ cho ñeán
khi chaát thaûi ñöôïc thu gom. Neáu caùc chaát thaûi ñöôïc löu tröõ taïi nguoàn hôn 1 tuaàn trong thuøng
chöùa kín, ñoä aåm seõ phaân boá ñeàu cho taát caû caùc thaønh phaàn coù trong thuøng chöùa. Neáu khoâng
duøng thuøng chöùa kín, chaát thaûi cuõng coø theå haáp thu nöôùc möa rôi vaøo thuøng.

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
4-8
4.2.1.3 Söï nhieãm baån cuûa caùc thaønh phaàn chaát thaûi.
Yeáu toá ñaëc bieät quan troïng ñoái vôùi vieäc löu tröõ chaát thaûi taïi nguoàn laø söï nhieãm baån chaát thaûi.
Nhöõng thaønh phaàn chaát thaûi chính coù theå bò nhieãm baån bôûi moät löôïng nhoû caùc chaát thaûi nhö
daàu xe, chaát taåy röûa nhaø cöûa vaø sôn, vaø laøm giaûm khaû naêng taùi sinh vaät lieäu. Trong khi söï
nhieãm baån taïi nguoàn naøy laøm giaûm giaù trò cuûa töøng thaønh phaàn chaát thaûi, nhieàu tranh luaän cho
raèng ñieàu naøy cuõng mang laïi lôïi ích khi ñoå boû caùc chaát thaûi naøy ra baõi choân laáp bôûi vì noàng ñoä
cuûa caùc chaát oâ nhieãm giaûm ñaùng keå khi caùc thaønh phaàn chaát thaûi ñöôïc phaân taùn vaø eùp trong
quaù trình choân laáp.
4.2.2 Loaïi thuøng chöùa
Loaïi vaø dung tích thuøng chöùa söû duïng phuï thuoäc vaøo ñaëc tính vaø loaïi chaát thaûi thu gom, loaïi
heä thoáng thu gom, chu kyø thu gom vaø dieän tích saün coù ñeå ñaët thuøng chöùa. Loaïi vaø dung tích
thuøng chöùa thöôøng duøng ñeå chöùa chaát thaûi raén sinh hoaït vaø caùc vaät lieäu ñaõ phaân loaïi taïi nguoàn
ñöôïc toùm taét trong Baûng 4.4. ÖÙng duïng cuûa caùc thuøng chöùa naøy vaø caùc haïn cheá cuûa chuùng
ñöôïc trình baøy trong Baûng 4.5. Moät soá loaïi thuøng chöùa thoâng duïng ñöôïc trình baøy trong Hình
4.1 vaø Hình 4.2.
Baûng 4.1 Loaïi vaø kích thöôùc thuøng chöùa duøng ñeå löu tröõ chaát thaûi raén taïi nguoàn
Dung tích Kích thöôùc
Loaïi
Ñôn vò Khoaûng Ñaëc tröng Ñôn vò Ñaëc tröng
Nhoû
- Thuøng nhöïa hoaëc kim loaïi maï keõm gal 20-40 30 in 20D x 26H (30 gal)
- Thuøng troøn baèng nhöïa, nhoâm gal 20-65 30 In 20D x 26H (30 gal)
- Tuùi giaáy thaûi boû cuøng vôùi chaát thaûi
+ Tieâu chuaån gal 20-55 30 in 15W x 12d x 43 H (30 gal)
+ Khoâng roø ræ gal 20-55 30 in 15W x 12d x 43 H (30 gal)
+ Choáng roø ræ gal 20-55 30 in 15W x 12d x 43 H (30 gal)
- Tuùi nhöïa thaûi boû cuøng vôùi chaát thaûi in 18W x 15d x 40H (30 gal)
30W x 40H (30 gal)
Trung bình
- Thuøng chöùa yd3
1-10 4 in 72W x 42d x 65H (4 yd3
)
Lôùn
- Thuøng chöùa
+ Môû naép, laên ñöôïc yd3
12-50 -b ft 8W x 6H x 20L (35 yd3
)
+ Söû duïng keát hôïp vôùi maùy eùp coá ñònh yd3
20-40 -b ft 8W x 6H x 18L (30 yd3
)
+ Keát hôïp vôùi cô caáu töï eùp yd3
20-40 -b ft 8W x 6H x 22L (30 yd3
)
- Thuøng chöùa, ñaët treân xe mooùc
+ Môû naép yd3
20-50 -b ft 8W x 12H x 20L (35 yd3
)
+ Kín, keát hôïp vôùi cô caáu töï eùp yd3
20-40 -b ft 8W x 12H x 24L (35 yd3
)

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
4-9
a
D = ñöôøng kính, H = chieàu cao, L = chieàu daøi, W = chieàu roäng, d = ñoä saâu.
-b: Kích thöôùc thay ñoåi tuyø theo tính chaát chaát thaûi vaø ñieàu kieän ñòa phöông.
Ghi chuù:
- gal x 0,003785 = m3
- in x 2,54 = cm
- yd3
x 0,7646 = m3
- ft x 0,3048 = m
4.2.2.1 Dòch vuï thu gom chaát thaûi thuû coâng, ôû leà ñöôøng, ñoái vôùi caùc caên hoä thaáp taàng.
Do chaát thaûi raén ñöôïc thu gom thuû coâng ôû caùc leà ñöôøng ñoái vôùi haàu heát caùc caên hoä thaáp taàng
rieâng leû, caùc thuøng chöùa phaûi ñuû nheï ñeå moät coâng nhaân thu gom coù theå xöû lyù moät caùch deã
daøng khi thuøng chöùa ñaày raùc. Thoâng thöôøng, khoái löôïng lôùn nhaát giôùi haïn trong khoaûng 40-65
lb (18-29 kg). Thuøng chöùa kim loaïi maï keõm hoaëc thuøng nhöïa 30 gallon (114 L) laø loaïi thuøng
chöùa reû tieàn phuø hôïp ñeå löu tröõ chaát thaûi taïi caùc caên hoä thaáp taàng rieâng leû.
Vieäc löïa choïn thuøng chöùa tuyø thuoäc vaøo yù thích cuûa töøng hoä. Thuøng chöùa baèng kim loaïi maï
keõm gaây oàn khi ñoå vaø cuõng deã bò hoûng. Maëc duø thuøng chöùa baèng nhöïa ít gaây oàn hôn nhöng
moät soá thuøng deã bò nöùt döôùi taùc duïng cuûa tia töû ngoaïi cuûa aùnh saùng maët trôøi vaø ôû nhieät ñoä laïnh,
tuy nhieân nhöõng thuøng chöùa baèng nhöïa ñaét tieàn hôn seõ khoâng bò tình traïng naøy.
Caùc thuøng chöùa vaø thaûi boû chaát thaûi taïm thôøi nhö bao giaáy, hoäp carton, thuøng vaø tuùi nhöïa,
thuøng goã thöôøng ñöôïc duøng laøm thuøng chöùa taïm thôøi chaát thaûi (Hình 4.7). Thoâng thöôøng caùc
thuøng chöùa taïm naøy ñöôïc ñoå boû chung vôùi chaát thaûi. Vaán ñeà chính khi söû duïng thuøng chöùa taïm
thôøi laø khoù khaên khi ñoå boû. Caùc thuøng giaáy vaø carton deã daøng bò raùch do ngaám nöôùc. Caùc tuùi
nhöïa chöùa caønh caây deã bò raùch khi ñoå boû vaø coù theå gaây thöông tích cho coâng nhaân thu gom vì
trong raùc thöôøng coù thuyû tinh vôõ vaø nhöõng chaát thaûi nguy haïi khaùc.
Baûng 4.5 Phaïm vi öùng duïng vaø haïn cheá cuûa caùc loaïi thuøng chöùa chaát thaûi taïi nguoàn
Loaïi thuøng chöùa Phaïm vi öùng duïng Haïn cheá
Nhoû
Thuøng nhöïa hoaëc
kim loaïi maï keõm
Caùc nguoàn chaát thaûi coù theå tích raát nhoû
nhö chaát thaûi cuûa caùc hoä gia ñình rieâng leû,
chaát thaûi ôû coâng vieân, caùc khu thöông maïi
nhoû ñoäc laäp, caùc khu daân cö nhaø thaáp taàng.
Thuøng chöùa bò hoûng theo thôøi gian vaø
giaûm dung tích chöùa; caùc thuøng chöùa
quaù taûi phaûi ñöôïc naâng leân khi thu
gom; caùc thuøng chöùa khoâng ñuû dung
tích ñeå chöùa chaát thaûi coàng keành.
Tuùi giaáy coù theå
thaûi boû cuøng vôùi
chaát thaûi
Söû duïng cho caùc hoä gia ñình rieâng leû, coù
theå chæ duøng thuøng chöùa hoaëc keát hôïp vôùi
lôùp loùt thuøng; duøng ôû khu daân cö nhaø thaáp
taàng hoaëc trung bình.
Chi phí cao hôn; neáu thuøng chöùa ñaët
ôû leà ñöôøng, choù hoaëc caùc ñoäng vaät
khaùc coù theå xeù raùch tuùi vaø laøm rôi vaõi
raùc thaûi; baûn thaân tuùi giaáy cuõng laø
chaát thaûi neân laøm taêng taûi löôïng thaûi.

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
4-10
Tuùi nhöïa coù theå
thaûi boû cuøng vôùi
chaát thaûi
Söû duïng cho caùc hoä gia ñình rieâng leû, coù
theå chæ duøng thuøng chöùa hoaëc keát hôïp vôùi
lôùp loùt thuøng; coù hieäu quaû khi chöùa chaát
thaûi thöïc phaåm öôùt ôû caùc hoä gia ñình vaø
khu thöông maïi nhoû; duøng cho khu daân cö
nhaø thaáp taàng, trung bình vaø cao taàng;
duøng cho khu thöông maïi vaø coâng nghieäp.
Chi phí cao, deã raùch, khoâng ñeïp maét;
tuùi bò gioøn khi thôøi tieát laïnh vaø deã bò
raùch; caùc tuùi nhöïa nheï vaø beàn gaây
khoù khaên cho vaán ñeå thaûi boû sau naøy.
Tuùi bò co giaõn vaø nöùt khi khí haäu aám
aùp.
Trung bình
Thuøng chöùa Caùc nguoàn chaát thaûi coù theå tích trung bình,
cuõng coù theå coù chaát thaûi coàng keành, ñaët ôû
vò trí maø xe taûi coù theå thu gom tröïc tieáp;
duøng cho khu daân cö ñoâng ñuùc, khu
thöông maïi vaø khu coâng nghieäp.
Tuyeát trong thuøng chöùa taïo thaønh ñaù
vaø laøm giaûm dung tích chöùa cuûa
thuøng ñoàng thôøi laøm taêng khoái löôïng,
khoù di chuyeån ñöôïc thuøng chöùa khi
ñaõ chöùa tuyeát (hieän töôïng naøy khoâng
coù ôû nöôùc ta).
Lôùn
Thuøng chöùa, môû
naép
Duøng ôû caùc khu thöông maïi, chöùa chaát
thaûi coù theå tích lôùn; chaát thaûi coàng keành ôû
khu daân cö; khu daân cö ôû vuøng noâng thoân
maät ñoä thaáp; ñaët ôû khu vöïc coù che phuû vaø
ôû nôi maø xe taûi coù theå thu gom chaát thaûi
tröïc tieáp.
Chi phí ban ñaàu cao, tuyeát rôi vaøo
thuøng chöùa laøm giaûm dung tích
chöùa(hieän töôïng naøy khoâng coù ôû nöôùc
ta).
Thuøng chöùa keát
hôïp vôùi maùy eùp
coá ñònh
Duøng ôû caùc khu thöông maïi, chöùa chaát
thaûi coù theå tích raát lôùn; ñaët ôû beân ngoaøi
caùc toaø nhaø nôi maø xe taûi coù theå thu gom
chaát thaûi tröïc tieáp.
Chi phí ban ñaàu cao, neáu eùp quaù
nhieàu seõ gaây khoù khaên cho vieäc ñoå
chaát thaûi ôû baõi choân laáp.
Coù theå söû duïng caùc loaïi vaät lieäu giaáy hoaëc nhöïa laøm lôùp loùt thuøng chöùa. Ñieåm baát tieän khi söû
duïng lôùp loùt thuøng chöùa laø neáu caàn phaûi phaân loaïi rieâng caùc thaønh phaàn chaát thaûi hoaëc neáu
chaát thaûi ñöôïc ñem ñoát thì caàn phaûi xeù tuùi duøng loùt thuøng chöùa trong coâng ñoaïn xöû lyù sô boä.
Nhö vaäy, maëc duø söû duïng lôùp loùt thuøng chöùa raát tieän lôïi ñoái vôùi caùc hoä gia ñình nhöng laïi
khoâng thích hôïp khi caàn thu hoài vaø taùi sinh vaät lieäu.

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
Hình 4.2 Caùc loaïi thuøng chöùa taïm thôøi duøng ñeå löu tröõ vaø thu gom chaát thaûi ôû leà ñöôøng.
4.2.2.2 Dòch vuï thu gom chaát thaûi ôû leà ñöôøng, baèng thieát bò cô khí, ñoái vôùi caùc caên hoä thaáp
taàng.
Hôn 10 naêm qua, vieäc söû duïng heä thoáng thu gom cô khí phuïc vuï khu daân cö gia taêng ñaùng keå
vaø seõ coøn tieáp tuïc taêng khi chi phí lao ñoäng vaø phí baûo hieåm gia taêng. ÔÛ nhöõng nôi söû duïng heä
thoáng thu gom cô khí, thuøng chöùa chaát thaûi taïi nguoàn laø moät boä phaän khoâng theå taùch rôøi cuûa heä
thoáng thu gom. Caùc thuøng chöùa ñöôïc thieát keá ñaëc bieät phuø hôïp vôùi hoaït ñoäng cuûa cô caáu ñoå
chaát thaûi töø thuøng chöùa vaøo xe thu gom. Moät soá loaïi thuøng chöùa ñieån hình ñöôïc trình baøy trong
Hình 4.8. Thuøng chöùa duøng cho khu daân cö ñoái vôùi haàu heát caùc heä thoáng thu gom cô khí coù
kích thöôùc dao ñoäng töø 75-120 gal (284 – 454 L), thoâng duïng nhaát laø thuøng 90 gal (340 L).
4.2.2.3 Caùc caên hoä thaáp taàng vaø trung bình.
ÔÛ caùc caên hoä thaáp taàng, nhieàu loaïi thuøng chöùa khaùc nhau ñöôïc söï duïng, trong ñoù, hai loaïi
thoâng duïng nhaát laø (1) caùc thuøng nhöïa hoaëc kim loaïi maï keõm vaø (2) caùc thuøng chöùa lôùn di
ñoäng ñöôïc hoaëc coá ñònh. ÔÛ nhöõng nôi maø caùc caên hoä naèm gaàn nhau, thuøng chöùa cuûa töøng caên
hoä thöôøng ñöôïc ñaët ôû khu vöïc quy ñònh chung. Maëc duø caùc daïng thuøng chöùa rieâng leû ñöôïc
duøng cho moät soá caên hoä thaáp taàng, nhöng thöïc teá thöôøng duøng moät hoaëc nhieàu thuøng lôùn cho
moät nhoùm nhieàu caên hoä. Caùc thuøng naøy ñöôïc ñaët ôû khu vöïc rieâng bieät ôû gaàn ñöôøng (Hình 4.9).
Thoâng thöôøng caùc thuøng chöùa naøy ñeàu coù naép ñaäy vaø baùnh xe laên ñeå deã daøng di chuyeån khi
4-11TS: Nguyeãn Trung Vieät

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
4-12
thu gom. Caùc thuøng chöùa vaät lieäu coù khaû naêng taùi sinh tuyø thuoäc vaøo loaïi chaát thaûi ñaõ phaân
loaïi vaø hình thöùc thu gom.
4.2.2.4 Caùc caên hoä cao taàng.
ÔÛ nhöõng nôi coù saün maùng ñoå chaát thaûi thì thuøng chöùa chaát thaûi rieâng bieät khoâng ñöôïc söû duïng.
ÔÛ moät soá caên hoä trung bình vaø cao taàng cuõ khoâng coù maùng ñoå raùc, chaát thaûi ñöôïc löu tröõ trong
caùc thuøng chöùa ñaët ôû nôi quy ñònh thu gom. Caùc phöông tieän thoâng duïng ñeå löu tröõ chaát thaûi töø
caùc caên hoä rieâng leû bao goàm (1) caùc thuøng chöùa ñaäy kín hoaëc caùc tuùi chöùa coù theå thaûi boû theo
chaát thaûi ñöôïc söû duïng keát hôïp vôùi thieát bò eùp raùc, (2) caùc thuøng chöùa lôùn, môû naép duøng ñeå
chöùa chaát thaûi khoâng eùp, coàng keành, (3) caùc thuøng chöùa lôùn, môû naép duøng chöùa vaät lieäu coù khaû
naêng taùi sinh.
4.2.2.5 Khu thöông maïi.
Caùc loaïi thuøng chöùa duøng ôû khu thöông maïi phuï thuoäc vaøo quy moâ khu vöïc phuï vuï vaø caùc
phöông phaùp duøng ñeå thu gom chaát thaûi sinh ra töø nhöõng nguoàn thaûi khaùc nhau vaø vaøo khoâng
gian saün coù (Hình 4.10).
Caùc thuøng chöùa lôùn khoâng coù naép thöôøng duøng ñeå chöùa chaát thaûi khoâng phaân loaïi. Vieäc söï
duïng thuøng chöùa keát hôïp vôùi thieát bò eùp raùc ngaøy caøng taêng (Hình 4.11). ÔÛ nhöõng nôi löôïng
chaát thaûi coù khaû naêng taùi sinh lôùn, caùc thieát bò xöû lyù taïi nguoàn cuõng thöôøng ñöôïc söû duïng.
4.2.3 Vò trí ñaët thuøng chöùa
Vò trí ñaët thuøng chöùa phuï thuoäc vaøo loaïi nhaø ôû hoaëc khu thöông maïi, khoâng gian saün coù vaø loái
vaøo vò trí thu gom.
4.2.3.1 Nhaø ôû khu daân cö.
Giöõa caùc laàn thu gom, thuøng chöùa duøng cho khu daân cö nhaø thaáp taàng thöôøng ñaët ôû (1) beân
hoâng hoaëc gaàn nhaø (Hình 4.12), (2) ôû heûm, (3) beân trong hoaëc gaàn nhaø ñeå xe, hoaëc ôû nhöõng
nôi coù ñuû dieän tích vaø ñöôïc thieát keá ñeå ñaët thuøng chöùa. Khi hai hoaëc nhieàu caên hoä naèm gaàn
nhau, coù theå xaây moät hoá beâtoâng ôû vò trí thích hôïp giöõa caùc caên hoä. Hoá coù theå ñeå môû hoaëc che
kín baèng goã. Tuy nhieân, chæ khi hoá ñöôïc che kín môùi baûo ñaûm veä sinh.
Nhöõng vò trí ñaëc tröng ñeå ñaët thuøng chöùa ñoái vôùi caùc toaø nhaø trung bình hoaëc cao taàng thöôøng
laø taàng haàm hoaëc beân ngoaøi cöûa. ÔÛ nhöõng toaø nhaø cao taàng thuøng chöùa chaát thaûi vaø caùc thieát bò
xöû lyù thöôøng ñöôïc ñaët ôû taàng haàm.

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
4-13
4.2.3.2 Khu thöông maïi vaø coâng nghieäp.
Vò trí ñaët thuøng chöùa chaát thaûi ôû caùc khu thöông maïi vaø coâng nghieäp phuï thuoäc vaøo caû khoâng
gian saün coù vaø nhöõng ñieàu kieän cuûa loái vaøo (Hình 4.11). Thoâng thöôøng, vò trí vaø loaïi thuøng
chöùa duøng chöùa chaát thaûi taïi nguoàn ôû caùc khu thöông maïi vaø coâng nghieäp phaûi ñöôïc löïa choïn
treân cô sôû phuø hôïp vôùi yeâu caàu söû duïng cuûa nôi phaùt sinh chaát thaûi vaø thuaän tieän cho coâng taùc
thu gom.
4.2.4 Söùc khoeû coäng ñoàng vaø myõ quan
Maëc duø chaát thaûi raén sinh hoaït chieám moät phaàn khaù nhoû trong toång soá löôïng raùc sinh ra ôû Myõ
(10 – 15%) nhöng coù leõ ñaây laø nguoàn chaát thaûi quan troïng nhaát vì chuùng ñöôïc sinh ra töø nhöõng
khu vöïc coù khoâng gian bò giôùi haïn. Do ñoù, chuùng coù theå gaây aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán söùc
khoeû coäng ñoàng vaø myõ quan khu vöïc.
Yeáu toá lieân quan ñeán söùc khoeû coäng ñoàng ñaàu tieân laø söï sinh soâi naûy nôû caùc loaïi coân truøng, saâu
haïi mang maàm beänh trong khu vöïc chöùa chaát thaûi. Bieän phaùp toát nhaát ñeå haïn cheá chuoät boï vaø
ruoài laø giöõ veä sinh khu vöïc moät caùch hôïp lyù baèng caùch duøng thuøng chöùa coù naép ñaäy kín, röûa
thuøng chöùa cuõng nhö laøm veä sinh khu vöïc chöùa chaát thaûi theo ñònh kyø vaø chuyeån caùc chaát thaûi
coù khaûn naêng phaân huyû sinh hoïc ñeán nôi thaûi boû (thöôøng trong voøng ít hôn 8 ngaøy) nhaát laø ôû
nhöõng nôi coù khí haäu aám aùp.
Vaán ñeà myõ quan khu vöïc thöôøng lieân quan ñeán söï hình thaønh muøi vaø caûnh quan khoâng ñeïp
maét do khoâng duy trì ñieàu kieän veä sinh phuø hôïp. Muøi coù theå ñöôïc khoáng cheá baèng caùch duøng
thuøng chöùa kín vaø duy trì chu kyø thu gom hôïp lyù. Neáu vaãn phaùt sinh muøi, coù theå söû duïng chaát
khöû muøi nhö moät giaûi phaùp taïm thôøi. Ñeå duy trì myõ quan khu vöïc, caùc thuøng chöùa phaûi ñöôïc
lau chuøi vaø suùc röûa ñònh kyø.
4.3 XÖÛ LYÙ SÔ BOÄ CTRSH TAÏI NGUOÀN
4.3.1 Xöû lyù chaát thaûi taïi caùc hoä gia ñình
Quaù trình xöû lyù chaát thaûi ñöôïc aùp duïng ñeå (1) giaûm theå tích, (2) thu hoài vaät lieäu coù theå taùi söû
duïng ñöôïc, hoaëc (3) thay ñoåi hình daïng vaät lyù cuûa chaát thaûi. Caùc hình thöùc xöû lyù chaát thaûi taïi
nguoàn thöôøng ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi caùc caên hoä thaáp taàng rieâng leû cuûa khu daân cö nhö nghieàn
chaát thaûi thöïc phaåm, phaân loaïi chaát thaûi, eùp, ñoát (trong loø söôûi) vaø laøm phaân compost. Tuy
nhieân, hieän nay, phöông phaùp töï ñoát chaát thaûi trong saân nhaø ñeå giaûm theå tích khoâng ñöôïc pheùp
söû duïng ôû caùc vuøng ñoâ thò. Caùc quaù trình xöû lyù duøng ôû caùc khu daân cö nhaø thaáp taàng, trung
bình vaø cao taàng bao goàm phöông phaùp nghieàn chaát thaûi thöïc phaåm, phaân loaïi vaø eùp cuõng nhö
caùc phöông tieän caàn thieát ñöôïc trình baøy trong Baûng 4.6.

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
4-14
Baûng 4.6 Caùc hoaït ñoäng vaø thieát bò xöû lyù chaát thaûi raén taïi nguoàn
Nguoàn Ngöôøi chòu traùch nhieäm Hoaït ñoäng vaø thieát bò
Khu daân cö
- Caên hoä thaáp taàng rieâng leû Cö daân Nghieàn, phaân loaïi, eùp, laøm phaân
compost.
- Caên hoä thaáp taàng vaø trung bình Cö daân Nghieàn, phaân loaïi, eùp, ñoát (loø
söôûi).
Nhoùm baûo trì chung cö, dòch vuï EÙp, phaân loaïi, laøm phaân compost.
- Caên hoä cao taàng Cö daân Nghieàn, phaân loaïi, eùp, ñoát (loø
söôûi).
Nhoùm baûo trì chung cö, dòch vuï EÙp, phaân loaïi, ñoát, nghieàn, nghieàn
nhaõo.
Thöông maïi Dòch vuï troâng nom nhaø cöûa. Phaân loaïi, eùp, nghieàn, ñoát, nghieàn
nhaõo.
Coâng nghieäp Dòch vuï troâng nom nhaø cöûa. Phaân loaïi, eùp, nghieàn, ñoát, nghieàn
nhaõo.
Traïm xöû lyù nöôùc thaûi Nhaân vieân vaän haønh Thieát bò khöû nöôùc.
Noâng nghieäp Chuû noâng traïi, noâng daân Thay ñoåi tuyø töøng loaïi.
4.3.1.1 Nghieàn chaát thaûi thöïc phaåm
Maùy nghieàn chaát thaûi thöïc phaåm ñaõ ñöôïc söû duïng roäng raõi trong 20 naêm qua, chuû yeáu ñeå
nghieàn chaát thaûi töø quaù trình chuaån bò, naáu nöôùng vaø caùc dòch vuï veà thöïc phaåm. Haàu heát maùy
nghieàn ôû caùc hoä gia ñình khoâng theå nghieàn xöông lôùn vaø caùc chaát thaûi coàng keành khaùc.
Veà nguyeân taéc, maùy nghieàn nghieàn caùc vaät lieäu ñi qua noù ñeán kích thöôùc thích hôïp ñeå coù theå
vaän chuyeån trong heä thoáng thoaùt nöôùc. Vì thaønh phaàn chaát höõu cô ñöôïc nghieàn ñöa vaøo nöôùc
thaûi gaây quaù taûi cho nhieàu coâng trình xöû lyù nöôùc thaûi neân nhieàu nôi caám khoâng ñöôïc laép ñaët
caùc maùy nghieàn chaát thaûi thöïc phaåm tröø khi traïm xöû lyù coù ñuû coâng suaát hoaït ñoäng.
Khi söû duïng maùy nghieàn chaát thaûi thöïc phaåm, khoái löôïng chaát thaûi raén thu gom tính treân ñaàu
ngöôøi seõ giaûm. Tuy nhieân, ñoái vôùi hoaït ñoäng thu gom, vieäc söû duïng maùy nghieàn ôû caùc hoä gia
ñình khoâng aûnh höôûng ñaùng keå ñeán theå tích chaát thaûi raén thu gom. Ngay caû söï cheânh leäch veà
khoái löôïng cuõng khoâng ñaùng keå. Trong moät soá tröôøng hôïp, vieäc söû duïng maùy nghieàn chaát thaûi
thöïc phaåm giuùp laøm taêng khoaûng thôøi gian giöõa caùc laàn thu gom vì caùc chaát thaûi deã phaân huyû
ñaõ ñöôïc thaûi theo nöôùc thaûi.

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
4-15
4.3.1.2 EÙp
Coù hai loaïi maùy eùp ñöôïc duøng ñeå xöû lyù chaát thaûi raén ôû caùc khu daân cö: (1) maùy eùp nhoû duøng
cho caùc hoä gia ñình rieâng leû vaø (2) maùy eùp lôùn duøng ñeå eùp chaát thaûi töø nhieàu hoä gia ñình.
Maùy eùp nhoû duøng cho caùc hoä gia ñình rieâng leû. Vaøi naêm tröôùc ñaây, nhieàu maùy eùp nhoû duøng
cho caùc hoä gia ñình rieâng leû ñaõ xuaát hieän treân thò tröôøng. Theo caùc nhaø saûn xuaát, tyû soá eùp cuûa
caùc maùy naøy döïa treân cô sôû eùp giaáy xoáp vaø giaáy loùt laøn soùng (ñeå baûo quaûn thuyû tinh). Maëc duø
caùc maùy eùp naøy coù theå giaûm theå tích ban ñaàu cuûa chaát thaûi ñeán 70% nhöng chuùng ñöôïc söû
duïng chæ cho moät phaàn nhoû chaát thaûi raén sinh ra. Vieäc söû duïng maùy eùp ôû caùc hoä gia ñình cuõng
coù theå gaây phaûn taùc duïng ñoái vôùi caùc hoaït ñoäng xöû lyù chaát thaûi tieáp sau ñoù. Ví duï, neáu chaát
thaûi seõ ñöôïc phaân loaïi baèng caùc phöông tieän cô khí taïi nhaø maùy thu hoài vaät lieäu, chaát thaûi ñaõ
eùp phaûi ñöôïc thaùo bung ra trôû laïi tröôùc khi phaân loaïi. Theâm vaøo ñoù, do eùp, chaát thaûi coù theå bò
baõo hoaø bôûi chaát loûng chöùa trong chaát thaûi thöïc phaåm laøm cho khaû naêng thu hoài giaáy hoaëc caùc
vaät lieäu khaùc coù theå khoâng khaû thi vì khoâng ñaït tieâu chuaån taùi söû duïng.
Maùy eùp duøng cho caùc chung cö. Ñeå giaûm theå tích chaát thaûi raén caàn quaûn lyù, caùc maùy eùp
thöôøng ñöôïc laép ñaët taïi caùc chung cö, ôû ñaùy cuûa caùc maùng ñoå raùc (Hình 4.3). Chaát thaûi rôi qua
maùng ñoå raùc taùc ñoäng leân maùy eùp thoâng qua teá baøo quang ñieän hoaëc coâng taéc. Khi coâng taéc bò
taùc ñoäng, chaát thaûi ñöôïc eùp. Tuyø theo thieát keá cuûa töøng loaïi maùy eùp, chaát thaûi ñaõ eùp coù theå
ñöôïc ñoùng thaønh töøng kieän hoaëc ñöôïc ñaåy töï ñoäng vaøo caùc thuøng chöùa kim loaïi hoaëc tuùi giaáy.
Khi ñaõ taïo thaønh kieän chaát thaûi hoaëc khi caùc thuøng vaø tuùi giaáy ñaõ chöùa ñaày chaát thaûi, maùy eùp
ngöng hoaït ñoäng töï ñoäng vaø ñeøn hieäu baät saùng. Khi ñoù, coâng nhaân vaän haønh phaûi buoäc daây vaø
thaùo kieän chaát thaûi hoaëc laáy thuøng chöùa vaø tuùi raùc ñaày ra khoûi maùy eùp vaø thay thuøng hoaëc tuùi
khaùc vaøo. ÔÛ moät soá nôi caùc coâng ñoaïn naøy hoaøn toaøn töï ñoäng. Kích thöôùc cuûa maùy eùp söû duïng
keát hôïp vôùi caùc maùng ñoå raùc ñöôïc thieát keá treân cô sôû caùc thoâng soá lieân quan ñeán maùng ñoå raùc.
Vieäc söû duïng maùy eùp chaát thaûi coù theå giaûm theå tích ban ñaàu cuûa chaát thaûi töø 20-60% nhöng
khoái löôïng chaát thaûi hoaøn toaøn khoâng thay ñoåi. Vieäc thu hoài chaát thaûi seõ khoâng theå thöïc hieän
ñöôïc tröø khi chaát thaûi ñaõ ñoùng kieän ñöôïc thaùo bung ra trôû laïi. Neáu böôùc xöû lyù tieáp theo laø ñoát,
chaát thaûi ñaõ eùp cuõng phaûi ñöôïc laøm vuïn ra ñeå traùnh laøm chaäm quaù trình ñoát vaø traùnh laøm taêng
phaàn vaät lieäu khoâng bò ñoát chaùy hoaøn toaøn. Taát caû nhöõng yeáu toá naøy phaûi ñöôïc xem xeùt caån
thaän khi quyeát ñònh söû duïng maùy eùp chaát thaûi taïi nguoàn phaùt sinh.
4.3.1.3 Composting
Vaøo nhöõng naêm 1970, laøm phaân compost taïi caùc hoä gia ñình laø phöông phaùp taùi sinh chaát thaûi
höõu cô ñöôïc öùng duïng roäng raõi. Ñaây laø phöông phaùp giaûm theå tích vaø bieán ñoåi thaønh phaàn vaät
lyù cuûa chaát thaûi moät caùch hieäu quaû ñoàng thôøi taïo ra saûn phaåm phuï höõu duïng. Nhieàu phöông
phaùp laøm phaân compost khaùc nhau ñöôïc öùng duïng tuyø thuoäc vaøo khoâng gian saün coù vaø chaát
thaûi duøng laøm phaân compost.

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
4-16
Laøm phaân compost ôû saân nhaø. Ñeå laøm phaân composting ôû saân nhaø cö daân caàn naém ñöôïc moät
soá phöông phaùp laøm phaân ñoái vôùi laù caây, coû vaø caùc maåu vuïn caây coái bò caét xeùn. Buïi caây, goác
caây vaø goã cuõng coù theå laøm phaân compost ñöôïc. Phöông phaùp ñôn giaûn nhaát laø ñoå vaät lieäu laøm
phaân compost thaønh ñoáng, töôùi nöôùc vaø ñaûo troän theo chu kyø ñeå cung caáp ñoä aåm vaø oxy caàn
thieát cho vi sinh vaät soáng vaø phaùt trieån. Trong quaù trình laøm phaân compost, coù theå keùo daøi ñeán
1 naêm, caùc vaät lieäu seõ bò phaân huyû döôùi taùc duïng cuûa vi sinh vaät vaø naám cho ñeán khi chæ coøn
laïi muøn (humus). Vaät lieäu phaân compost sau khi ñaõ oån ñònh sinh hoïc coù theå duøng laøm chaát boå
sung dinh döôõng cho ñaát hoaëc laøm vaät lieäu che phuû.
Lôùp phuû baõi coû. Nhöõng daïng laøm phaân compost khaùc nhö thaûi coû treân caùc baõi coû môùi xeùn. Neáu
caùc maåu coû ñaõ xeùn naøy ñuû nhoû, chuùng coù theå phuû thaønh moät lôùp treân maët ñaát. Theo thôøi gian,
lôùp coû naøy seõ ñöôïc chuyeån thaønh phaân compost. Hình thöùc naøy khoâng nhöõng giuùp laøm giaûm
löôïng chaát thaûi sinh ra taïi nguoàn maø coøn cho pheùp taùi sinh dinh döôõng.
4.3.1.4 Ñoát
Tröôùc ñaây, vieäc ñoát chaát thaûi ôû loø söôûi vaø ôû saân nhaø raát phoå bieán, nhöng hieän nay vieäc ñoát chaát
thaûi ôû saân nhaø ñaõ bò caám. AÛnh höôûng cuûa vieäc ñoát chaát thaûi ôû loø söôûi ñeán löôïng chaát thaûi thu
gom phuï thuoäc vaøo vò trí vaø khoaûng thôøi gian cuûa muøa ñoát loø söôûi. Vieäc caám ñoå chaát thaûi ôû saân
nhaø ñaõ laøm taêng ñaùng keå löôïng giaáy, carton vaø raùc vöôøn trong thaønh phaàn chaát thaûi raén thu
gom ñöôïc.
4.3.2 Xöû lyù chaát thaûi taïi caùc khu thöông maïi vaø cô sôû coâng nghieäp
Xöû lyù chaát thaûi taïi caùc khu thöông maïi vaø cô sôû coâng nghieäp veà cô baûn cuõng töông töï nhö ñoái
vôùi chaát thaûi cuûa khu daân cö. Tuy nhieân, phöông phaùp eùp ñoùng vai troø quan troïng trong xöû lyù
chaát thaûi taïi caùc khu thöông maïi. Ñoái vôùi nguoàn thaûi coâng nghieäp, tuyø theo töøng loaïi chaát thaûi
maø löïa choïn phöông phaùp xöû lyù taïi nguoàn phuø hôïp.
4.3.2.1 EÙp
Ñoùng kieän carton thaûi boû ôû caùc chôï vaø caùc khu thöông maïi laø hình thöùc khaù thoâng duïng. Caùc
kieän naøy coù kích thöôùc ñaëc tröng laø 36 in x 48 in x 60 in ( 91 cm x 122 cm x 152 cm). Carton
ñoùng kieän ñöôïc cheá bieán thaønh vaät lieäu ñoùng goùi hoaëc xuaát khaåu ñeå saûn xuaát thaønh caùc saûn
phaåm khaùc.
4.3.2.2 Nghieàn vaø nghieàn nhaõo
Nghieàn chaát thaûi laø phöông phaùp ñöôïc söû duïng ñoäc laäp hoaëc keát hôïp vôùi nhöõng phöông phaùp
xöû lyù tröôùc ñoù ñeå giaûm theå tích chaát thaûi. Phöông phaùp nghieàn ñöôïc söû duïng ôû caùc khu thöông

Tel: (08)5150181
Fax: (08)4452694
www.gree-vn.com
4-17
maïi vaø caùc cô quan nhaø nöôùc ñeå huyû caùc taøi lieäu khoâng coøn giaù trò. Trong moät soá tröôøng hôïp,
theå tích chaát thaûi taêng leân sau khi nghieàn.
Maëc duø heä thoáng nghieàn nhaõo hoaït ñoäng toát, nhöng raát ñaét tieàn vaø chaát thaûi sau khi nghieàn
ñöôïc ñoå vaøo heä thoáng thoaùt nöôùc cuûa ñòa phöông laøm taêng taûi löôïng höõu cô cuûa heä thoáng xöû lyù.
Do ñoù, heä thoáng nghieàn nhaõo seõ khoâng ñöôïc pheùp söû duïng neáu heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi khoâng
ñuû coâng suaát hoaït ñoäng.

Chuong 4 quan_ly_ctrsh

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Chuong 4 quan_ly_ctrsh

Similar to Chuong 4 quan_ly_ctrsh (20)

Chuong 4 quan_ly_ctrsh