SlideShare a Scribd company logo
1 of 94
Download to read offline
Chương 1
ĐẠO ĐỨC KINH DOANH
Người trình bày: Ths. Hoàng Thị Ba
Nội dung
Đạo đức và đạo đức trong kinh doanh
Các biểu hiện đạo đức kinh doanh tại Việt Nam
Phương pháp và công cụ nghiên cứu hành vi
đạo đức
Xây dựng chương trình đạo đức kinh doanh
Một số tình huống nghiên cứu về đạo đức kinh
doanh
1.1. Đạo đức và đạo đức trong kinh doanh
Khái niệm
Vai trò của việc nghiên cứu đạo đức kinh
doanh đối với doanh nghiệp
Các triết lý về đạo đức kinh doanh
Sự phát triển của đạo đức kinh doanh
Các vấn đề đạo đức trong kinh doanh
Đạo đức kinh doanh và trách nhiệm xã hội
?
1.1.1. Khái niệm
Đạo đức
Đạo đức là sự nghiên cứu về bản chất và nền
tảng của đạo lý trong mối quan hệ con người
trong đó đạo lý được hiểu là sự công bằng,
chuẩn mực và quy tắc ứng xử.
Đạo đức là một bộ môn khoa học nghiên cứu
về bản chất tự nhiên của cái đúng – cái sai,
triết lý về cái đúng – cái sai, quy tắc hay chuẩn
mực chi phối hành vi của các thành viên.
1.1.1. Khái niệm
Đạo đức
Là những nguyên tắc cư xử để phân biệt giữa
tốt và xấu, đúng và sai.
Đạo đức giúp các cá nhân có khả năng lựa
chọn cách cư xử.
1.1.1. Khái niệm
Đạo đức kinh doanh gồm những nguyên tắc và
chuẩn mực có tác dụng hướng dẫn hành vi
trong mối quan hệ kinh doanh; chúng được
những người hữu quan (như người đầu tư,
khách hàng, người quản lý, người lao động, đại
diện cơ quan pháp lý, cộng đồng dân cư, đối tác,
đối thủ,...) sử dụng để phán xét một hành động
cụ thể là đúng hay sai, hợp đạo đức hay phi đạo
đức
1.1.1. Khái niệm
Đạo đức kinh doanh
Là những nguyên tắc hành xử trong kinh
doanh để phân biệt giữa tốt và xấu, đúng và sai.
Đạo đức kinh doanh tạo cơ sở để các doanh
nhân lựa chọn phương thức kinh doanh
1.1.2 Vai trò của việc nghiên cứu DDKD
đối với DN
Vì sao phải chú
trọng đến
DDKD?
1.1.2 Vai trò của việc nghiên cứu DDKD
đối với DN
Đạo đức kinh doanh làm cho kinh doanh bền
vững
Sự suy giảm đạo đức kinh doanh là một thực
trạng có thực
Sự sai trái về đạo đức của Ban lãnh đạo có thể
làm cho công ty và xã hội trả giá vô cùng đắt
Đạo đức là phức tạp và khó đánh giá rạch ròi
1.1.3 Các triết lý về đạo đức kinh doanh
Quan điểm vị lợi nhuận
Quan điểm pháp lý
Quan điểm đạo lý
C¸ch tiÕp cËn TriÕt lý T tëng chñ ®¹o
Quan ®iÓm
vÞ lîi
 Egoism
(chñ nghÜa vÞ kû)
Hµnh vi ®îc coi lµ ®óng ®¾n hay cã thÓ chÊp nhËn ®îc lµ
khi chóng cã thÓ mang l¹i lîi Ých cho mét c¸ nh©n, con ng
êi, ®èi tîng cô thÓ ®îc mong muèn.
 Utilitarism
(chñ nghÜa vÞ lîi)
Hµnh vi ®îc coi lµ ®óng ®¾n hay cã thÓ chÊp nhËn ®îc lµ
khi chóng cã thÓ mang l¹i nhiÒu lîi Ých, nhiÒu ®iÒu tèt cho
rÊt nhiÒu ngêi, nhiÒu ®èi tîng.
Quan ®iÓm
ph¸p lý
Deontology
(thuyÕt ®¹o ®øc
hµnh vi)
Chó träng ®Õn viÖc b¶o vÖ quyÒn cña c¸ nh©n vµ quan t©m
®Õn viÖc xÐt tõng hµnh vi cô thÓ vµ c¸ch thøc chóng ®îc
tiÕn hµnh, chø kh«ng chó träng vµo kÕt qu¶. Bëi kÕt qu¶ tèt
lµ hÖ qu¶ tÊt yÕu cña hµnh vi ®óng ®¾n.
Relativist
(chñ nghÜa ®¹o ®øc t
¬ng ®èi)
Coi träng viÖc ®¸nh gi¸ tÝnh chÊt ®¹o ®øc cña hµnh vi dùa
vµo kinh nghiÖm chñ quan cña mçi ngêi hay nhãm ngêi.
Hµnh vi ®îc coi lµ phï hîp khi chóng ®îc nhưng “ngêi ®¹i
biÓu” coi lµ ®óng ®¾n.
Justice
(thuyÕt ®¹o ®øc -
c«ng lý)
иnh gi¸ tÝnh chÊt ®¹o ®øc trªn c¬ së sù c«ng b»ng: cïng
chia sÎ, cã trËt tù vµ t¬ng th©n t¬ng ¸i. Hµnh vi ®îc coi lµ
®óng ®¾n khi tÊt c¶ mäi ngêi ®Òu coi lµ ®óng ®¾n.
Quan ®iÓm
®¹o ®øC
Virtue ethics
(thuyÕt ®¹o ®øc -
nh©n c¸ch)
Cho r»ng ®¹o ®øc trong tõng hoµn c¶nh kh«ng chØ lµ tho¶
m·n nhưng yªu cÇu ®¹o ®øc phæ biÕn, mµ cßn ®îc quyÕt
®Þnh bëi nhưng hµnh vi thÓ hiÖn nh©n c¸ch (t c¸ch ®¹o ®øc
tèt).
Quan điểm vị lợi
Tổng quan: Teleology
Đánh giá hành vi dựa vào HỆ QUẢ,
Còn được gọi là chủ nghĩa trọng quả (consequentialism) và các Thuyết
Mục đích
Chủ nghĩa vị kỷ (egoism)
Định nghĩa/Tư tưởng cơ bản
• Khái niệm trung tâm: CÓ LỢI
Ảnh hưởng trong thực tiễn và quản lý: (mức độ phổ biến)
• Xã hội: Thuyết Kinh tế học vi mô “tối đa hóa lợi ích”
• Quản lý: Phương pháp Quản lý Theo Mục tiêu (MBO – Management By Objectives)
Điểm mạnh: (tại sao lại được chấp nhận và vận dụng rộng rãi)
• Đơn giản
• Phù hợp với hành vi bản năng
Điểm hạn chế: (lý do để các thuyết khác phát triển, bổ khuyết)
• Phiến diện (lợi ích trước mắt, cá nhân, tầm thường)
• Khó đạt được kết quả/mục tiêu mong muốn vì phản ứng của những người khác
Thuyết vị kỷ trong sáng (enlightened egoism)
Minh ho¹: chñ nghÜa vÞ kû trong s¸ng vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc
IBM ®· thùc hiÖn mét ch¬ng trinh ñng hé m¸y tÝnh cho c¸c trêng häc nh mét phÇn ®ãng
gãp cho sù nghiÖp ph¸t triÓn gi¸o dôc. đÓ ®¸p l¹i, c«ng ty ®· ®îc hëng møc thuÕ thÊp h¬n sau khi ®·
triÕt khÊu nhưng kho¶n gi¸ trÞ liªn quan ®Õn sè lîng hµng ho¸ nµy trong khi tÝnh thuÕ. MÆt kh¸c,
IBM cßn hy väng cã thÓ tăng doanh sè trong t¬ng lai qua viÖc ®Æt ch©n ®îc vµo thÞ trêng gi¸o dôc
vµ c¸c khu ký tóc x¸, còng nh chuÈn bÞ kh¸ch hµng t¬ng lai lµ c¸c häc sinh ra trêng ®· quen sö dông
m¸y tÝnh cña IBM.
Năm 1974, Campbell Soup, mét c«ng ty s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn thùc phÈm ®ãng hép cña
Mü, ®· ph¸t ®éng mét phong trµo g©y quü ®Ó mua s¾m thiÕt bÞ, ®å dïng häc tËp vµ trang bÞ thÓ thao
cho c¸c trêng tiÓu häc. C«ng ty kh«ng chØ kªu gäi sù h¶o t©m vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp tõ thiÖn, mµ
chñ yÕu tËp trung vµo c¸c ch¬ng trinh “kÕ ho¹ch nhá” cña häc sinh. Bao bi s¶n phÈm cña c«ng ty
mµ c¸c em häc sinh thu nhÆt ®îc c¸c c«ng ty “mua” l¹i. T¸c dông cña c¸c ch¬ng trinh nµy lµ lín,
c«ng ty cã thÓ g©y ®îc quü cho nhµ trêng, häc sinh cã ý thøc lao ®éng vµ tiÕt kiÖm, m«i trêng tù
nhiªn Ýt « nhiÔm h¬n. Tuy nhiªn, cã ý kiÕn chØ trÝch r»ng doanh sè cña c«ng ty ®· tăng lªn tr«ng
thÊy vµ c«ng ty ®· thu lêi ®ñ ®Ó bï ®¾p nhưng chi phÝ “tõ thiÖn” ®· bá ra. Mét sè trêng häc còng ®
îc lîi tõ c¸c ch¬ng trinh nµy. ChØ cã tói tiÒn vµ khÈu vÞ cña cha mÑ häc sinh lµ cã thÓ bÞ ¶nh hëng.
Trong nhưng năm gÇn ®©y, nhiÒu c«ng ty kinh doanh ho¹t ®éng t¹i ViÖt nam còng th
êng nóp díi danh nghÜa ñng hé nhưng phong trµo thÓ thao, văn ho¸ hay nhưng lÔ héi lín ®Ó g¾n
hinh ¶nh c«ng ty, s¶n phÈm c«ng ty vµ c«ng viÖc kinh doanh cña c«ng ty cho môc ®Ých qu¶ng c¸o.
Nhưng khÈu hiÖu ®¹i lo¹i nh “mua mét s¶n phÈm cña c«ng ty cã nghÜa lµ ®· gãp 1 000 ®ång ®Ó ñng
hé ®éi bãng” tá ra th« thiÓn h¬n nhiÒu so víi c¸ch mµ Campbell Soup ®· ¸p dông tríc ®©y 30 năm.
Minh ho¹: chñ nghÜa vÞ kû trong s¸ng vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc
IBM ®· thùc hiÖn mét ch¬ng trinh ñng hé m¸y tÝnh cho c¸c trêng häc nh mét phÇn ®ãng
gãp cho sù nghiÖp ph¸t triÓn gi¸o dôc. đÓ ®¸p l¹i, c«ng ty ®· ®îc hëng møc thuÕ thÊp h¬n sau khi ®·
triÕt khÊu nhưng kho¶n gi¸ trÞ liªn quan ®Õn sè lîng hµng ho¸ nµy trong khi tÝnh thuÕ. MÆt kh¸c,
IBM cßn hy väng cã thÓ tăng doanh sè trong t¬ng lai qua viÖc ®Æt ch©n ®îc vµo thÞ trêng gi¸o dôc
vµ c¸c khu ký tóc x¸, còng nh chuÈn bÞ kh¸ch hµng t¬ng lai lµ c¸c häc sinh ra trêng ®· quen sö dông
m¸y tÝnh cña IBM.
Năm 1974, Campbell Soup, mét c«ng ty s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn thùc phÈm ®ãng hép cña
Mü, ®· ph¸t ®éng mét phong trµo g©y quü ®Ó mua s¾m thiÕt bÞ, ®å dïng häc tËp vµ trang bÞ thÓ thao
cho c¸c trêng tiÓu häc. C«ng ty kh«ng chØ kªu gäi sù h¶o t©m vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp tõ thiÖn, mµ
chñ yÕu tËp trung vµo c¸c ch¬ng trinh “kÕ ho¹ch nhá” cña häc sinh. Bao bi s¶n phÈm cña c«ng ty
mµ c¸c em häc sinh thu nhÆt ®îc c¸c c«ng ty “mua” l¹i. T¸c dông cña c¸c ch¬ng trinh nµy lµ lín,
c«ng ty cã thÓ g©y ®îc quü cho nhµ trêng, häc sinh cã ý thøc lao ®éng vµ tiÕt kiÖm, m«i trêng tù
nhiªn Ýt « nhiÔm h¬n. Tuy nhiªn, cã ý kiÕn chØ trÝch r»ng doanh sè cña c«ng ty ®· tăng lªn tr«ng
thÊy vµ c«ng ty ®· thu lêi ®ñ ®Ó bï ®¾p nhưng chi phÝ “tõ thiÖn” ®· bá ra. Mét sè trêng häc còng ®
îc lîi tõ c¸c ch¬ng trinh nµy. ChØ cã tói tiÒn vµ khÈu vÞ cña cha mÑ häc sinh lµ cã thÓ bÞ ¶nh hëng.
Trong nhưng năm gÇn ®©y, nhiÒu c«ng ty kinh doanh ho¹t ®éng t¹i ViÖt nam còng th
êng nóp díi danh nghÜa ñng hé nhưng phong trµo thÓ thao, văn ho¸ hay nhưng lÔ héi lín ®Ó g¾n
hinh ¶nh c«ng ty, s¶n phÈm c«ng ty vµ c«ng viÖc kinh doanh cña c«ng ty cho môc ®Ých qu¶ng c¸o.
Nhưng khÈu hiÖu ®¹i lo¹i nh “mua mét s¶n phÈm cña c«ng ty cã nghÜa lµ ®· gãp 1 000 ®ång ®Ó ñng
hé ®éi bãng” tá ra th« thiÓn h¬n nhiÒu so víi c¸ch mµ Campbell Soup ®· ¸p dông tríc ®©y 30 năm.
Quan điểm vị lợi
Chủ nghĩa vị lợi (utilitarialism)
Định nghĩa/Tư tưởng cơ bản
ΣiΣ(lợi ích)j - ΣiΣ(thiệt hại)j ⇒ tối đa
hay
Σ(lợi ích) - Σ(thiệt hại) = Hiệu quả ⇒ tối đa
Khái niệm trung tâm: “PHÚC LỢI”
Ảnh hưởng trong thực tiễn và quản lý: (mức độ phổ biến)
• Xã hội: Thuyết Kinh tế học vĩ mô, Kinh tế học phúc lợi, “nguyên lý pareto”, “nguyên lý cân bằng
tổng thể”
• Quản lý: Phương pháp phân tích hiệu quả, IOA (phân tích đầu vào – đầu ra), phân tích lợi nhuận
Điểm mạnh: (tại sao lại được chấp nhận và vận dụng rộng rãi)
• Hoàn thiện hơn thuyết vị kỷ (Phạm vi đối tượng rộng hơn, lợi ích phân bố đều hơn, tầm nhìn, quan
hệ rộng hơn)
• Dễ vận dụng để tính toán và ra quyết định (công thức nêu trên)
Điểm hạn chế: (lý do để các thuyết khác phát triển, bổ khuyết)
• Phiến diện (lợi ích vật chất, trước mắt), không tính được các giá trị tinh thần, lâu dài; vì vậy kết
quả không đầy đủ dẫn đến quyết định sai
Sống sung sướng như chú lợn thỏa thê hay Sống đau khổ và bất hạnh như Socrates
• Thụ động: Chỉ phán xét được về hành vi sau khi hành vi đã được thực hiện
Minh ho¹: chñ nghÜa vÞ lîi vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc
NhiÒu ngêi theo chñ nghÜa vÞ lîi cho r»ng t¸c ®éng cña mét hµnh ®éng, s¶n
phÈm kh«ng chØ xÐt ®Õn ®èi víi con ngêi mµ ph¶i xÐt ®Õn mäi ®èi tîng kh¸c nh ®éng, thùc
vËt vµ m«i trêng. Quan ®iÓm nµy ®îc sù ñng hé tÝch cùc cña nhưng ngêi, tæ chøc b¶o vÖ
®éng vËt. Hä cho r»ng thö nghiÖm c¸c dîc liÖu hoÆc chÕ phÈm ho¸ häc trªn ®éng vËt sèng,
tríc khi sö dông cho con ngêi, lµ hµnh vi “v« ®¹o ®øc” va ®· mang l¹i “®iÒu xÊu” vµ “thiÖt
h¹i” cho mét “®èi tîng hưu quan”. C¸c c«ng ty dîc phÈm còng ®· sö dông triÕt lý vÞ lîi ®Ó
tù vÖ vµ lËp luËn r»ng nhưng thÝ nghiÖm trªn sóc vËt chÝnh lµ nh»m h¹n chÕ nhưng thiÖt h¹i
to lín h¬n trong t¬ng lai vÒ lîi Ých vµ søc khoÎ con ngêi. C¶ hai bªn ®Òu cã lý. Tuy nhiªn,
c¸c c«ng ty dîc phÈm còng ®· cam kÕt h¹n chÕ, tiÕn tíi chÊm døt thö nghiÖm trªn sóc vËt.
Minh ho¹: chñ nghÜa vÞ lîi vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc
NhiÒu ngêi theo chñ nghÜa vÞ lîi cho r»ng t¸c ®éng cña mét hµnh ®éng, s¶n
phÈm kh«ng chØ xÐt ®Õn ®èi víi con ngêi mµ ph¶i xÐt ®Õn mäi ®èi tîng kh¸c nh ®éng, thùc
vËt vµ m«i trêng. Quan ®iÓm nµy ®îc sù ñng hé tÝch cùc cña nhưng ngêi, tæ chøc b¶o vÖ
®éng vËt. Hä cho r»ng thö nghiÖm c¸c dîc liÖu hoÆc chÕ phÈm ho¸ häc trªn ®éng vËt sèng,
tríc khi sö dông cho con ngêi, lµ hµnh vi “v« ®¹o ®øc” va ®· mang l¹i “®iÒu xÊu” vµ “thiÖt
h¹i” cho mét “®èi tîng hưu quan”. C¸c c«ng ty dîc phÈm còng ®· sö dông triÕt lý vÞ lîi ®Ó
tù vÖ vµ lËp luËn r»ng nhưng thÝ nghiÖm trªn sóc vËt chÝnh lµ nh»m h¹n chÕ nhưng thiÖt h¹i
to lín h¬n trong t¬ng lai vÒ lîi Ých vµ søc khoÎ con ngêi. C¶ hai bªn ®Òu cã lý. Tuy nhiªn,
c¸c c«ng ty dîc phÈm còng ®· cam kÕt h¹n chÕ, tiÕn tíi chÊm døt thö nghiÖm trªn sóc vËt.
Quan điểm pháp lý
Tổng quan: Teleology
Đánh giá hành vi dựa vào CÁCH THỨC HÀNH VI ĐƯỢC THỰC
HIỆN (HÀNH ĐỘNG)
Dựa trên mối quan hệ nhân – quả: “Kết quả tốt là sản phẩm tất yếu
của hành vi đúng đắn”
Còn được gọi là các Thuyết Hành vi
Thuyết đạo đức hành vi (deontology)
Định nghĩa/Tư tưởng cơ bản
• Thừa nhận và coi trọng năng lực ra quyết định và hành động của cá nhân:
“quyền tự do hành động”, “nhân quyền”
Khái niệm trung tâm thứ nhất: QUYỀN TỰ DO CÁ NHÂN
• Hạn chế nguy cơ xung đột giữa các cá nhân khi sử dụng “quyền” bằng cách giới
hạn và kiểm soát quyền tự do cá nhân trong mối quan hệ XH
Khái niệm trung tâm thứ hai: PHÁP LUẬT
• Tăng cường mối quan hệ xã hội bằng việc khích lệ/bắt buộc thực hiện những
nghĩa vụ xã hội tổi thiểu
Khái niệm trung tâm thứ ba: BỔN PHẬN/NGHĨA VỤ TỐI THIỂU
Quan điểm pháp lý
Ảnh hưởng trong thực tiễn và quản lý: (mức độ phổ
biến)
• Xã hội: hệ thống kinh tế - xã hội phương Tây
• Quản lý: quản lý hành chính, Quản lý Theo Quá trình (MBP – Management
By Processes)
Điểm mạnh: (tại sao lại được chấp nhận và vận dụng
rộng rãi)
• Tích cực hơn
• Đảm bảo quyền tự do/chủ động của cá nhân trong khi vẫn duy trì được trạng
thái cân bằng trong một hệ thống tiềm ẩn mâu thuẫn
Điểm hạn chế: (lý do để các thuyết khác phát triển, bổ
khuyết)
• Nguy cơ xung đột lợi ích
• Cá nhân chủ nghĩa, đóng góp vào sự phát triển và mối quan hệ xã hội rất hạn
chế (nghĩa vụ tối thiểu)
• Chủ nghĩa hình thức (thực hiện bổn phận)
Minh ho¹: chñ nghÜa ®¹o ®øc hµnh vi vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc
Trong vµi năm gÇn ®©y ë nhiÒu níc ®· dÊy cuéc tranh c·i khi c¸c chÝnh phñ ®a ra
dù th¶o vÒ luËt vÒ ‘c¸i chÕt nh©n ®¹o’ cho phÐp c¸c bÖnh viÖn, víi sù ®ång ý cña ngêi bÖnh vµ
th©n nh©n hä, trong sù gi¸m s¸t chÆt chÏ cña ph¸p luËt, “gióp” c¸c bÖnh nh©n m¾c c¸c chøng
bÖnh nan y ë giai ®o¹n cuèi kh«ng cßn kh¶ năng cøu chưa chÊm døt sù ®au ®ín vÒ thÓ x¸c vµ
tinh thÇn b»ng mét c¸i chÕt ‘nhÑ nhµng’. MÆc dï nhưng ngêi theo quan ®iÓm vÞ lîi gi¶i thÝch
r»ng ®©y chØ lµ sù “®¸nh ®æi” nçi ®au khæ kÐo dµi vÒ tinh thÇn vµ thÓ x¸c cña ngêi bÖnh lÊy sù
®au khæ trong chèc l¸t vÒ tinh thÇn cho nhưng ngêi m¹nh khoÎ, h¬n nưa, lµm nh vËy sÏ mang
l¹i lîi Ých cho tÊt c¶ mäi ngêi, nh chÊm døt sù ®au ®ín cho ngêi bÖnh, tiÕt kiÖm vÒ chi phÝ cho
gia ®inh bÖnh nh©n, bÖnh viÖn vµ x· héi, dµnh ph¬ng tiÖn vµ thuèc men ®Ó gióp chưa bÖnh cho
c¸c bÖnh nh©n kh¸c, rÊt nhiÒu ngêi vÉn coi quyÕt ®Þnh nµy lµ “v« ®¹o ®øc” vµ “kh«ng thÓ chÊp
nhËn ®îc”. HÇu hÕt c¸c níc ®· kh«ng th«ng qua dù th¶o nµy.
Minh ho¹: chñ nghÜa ®¹o ®øc hµnh vi vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc
Trong vµi năm gÇn ®©y ë nhiÒu níc ®· dÊy cuéc tranh c·i khi c¸c chÝnh phñ ®a ra
dù th¶o vÒ luËt vÒ ‘c¸i chÕt nh©n ®¹o’ cho phÐp c¸c bÖnh viÖn, víi sù ®ång ý cña ngêi bÖnh vµ
th©n nh©n hä, trong sù gi¸m s¸t chÆt chÏ cña ph¸p luËt, “gióp” c¸c bÖnh nh©n m¾c c¸c chøng
bÖnh nan y ë giai ®o¹n cuèi kh«ng cßn kh¶ năng cøu chưa chÊm døt sù ®au ®ín vÒ thÓ x¸c vµ
tinh thÇn b»ng mét c¸i chÕt ‘nhÑ nhµng’. MÆc dï nhưng ngêi theo quan ®iÓm vÞ lîi gi¶i thÝch
r»ng ®©y chØ lµ sù “®¸nh ®æi” nçi ®au khæ kÐo dµi vÒ tinh thÇn vµ thÓ x¸c cña ngêi bÖnh lÊy sù
®au khæ trong chèc l¸t vÒ tinh thÇn cho nhưng ngêi m¹nh khoÎ, h¬n nưa, lµm nh vËy sÏ mang
l¹i lîi Ých cho tÊt c¶ mäi ngêi, nh chÊm døt sù ®au ®ín cho ngêi bÖnh, tiÕt kiÖm vÒ chi phÝ cho
gia ®inh bÖnh nh©n, bÖnh viÖn vµ x· héi, dµnh ph¬ng tiÖn vµ thuèc men ®Ó gióp chưa bÖnh cho
c¸c bÖnh nh©n kh¸c, rÊt nhiÒu ngêi vÉn coi quyÕt ®Þnh nµy lµ “v« ®¹o ®øc” vµ “kh«ng thÓ chÊp
nhËn ®îc”. HÇu hÕt c¸c níc ®· kh«ng th«ng qua dù th¶o nµy.
Quan điểm pháp lý
Thuyết đạo đức công lý (justice)
Định nghĩa
• Chú trọng đến bản chất/mục đích của hành vi xã hội: ý nghĩa của việc thực hiện các
nghĩa vụ xã hội
Các khái niệm trung tâm: CÔNG BẰNG và BÌNH ĐẲNG
Ảnh hưởng trong thực tiễn và quản lý: (mức độ phổ biến)
• Xã hội: được chấp nhận bởi mọi đối tượng, hệ thống xã hội; coi đó là lý tưởng
• Quản lý: mục đích, nguyên tắc cơ bản trong quản lý (phân phối, đánh giá)
Điểm mạnh: (tại sao lại được chấp nhận và vận dụng rộng
rãi)
• Thể hiện tính nhân văn, sự tiến bộ
• Đóng góp tích cực trong việc xây dựng và phát triển mối quan hệ xã hội
Điểm hạn chế: (lý do để các thuyết khác phát triển, bổ
khuyết)
• Định nghĩa khác nhau về các khái niệm “công bằng” và “bình đẳng”
• Khó vận dụng trong thực tiễn
Minh ho¹: thuyÕt ®¹o ®øc c«ng lý vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc
C«ng lý trong ph©n phèi. General Electric Capital Corporation vµ c«ng ty chi
nh¸nh ®éc quyÒn cña hä, Montgomery Ward Credit Corporation, ®· ®ång ý dµnh ra 60
triÖu ®«la cho viÖc hoµn tr¶ kh¸ch hµng nh»m kªu gäi hä tr¶ nhưng kho¶n nî mµ hä kh«ng
thùc sù ph¶i tr¶ xÐt tõ khÝa c¹nh ph¸p lý. Thùc tÕ c«ng ty ®· bÞ buéc téi lµ tim c¸ch l«i kÐo
hä tham gia tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng thu nî cña c«ng ty. C¸c c«ng ty thêng ph¶i thanh to¸n
cho viÖc båi hoµn cho kh¸ch hµng khi bÞ x· héi cho r»ng hËu qu¶ cho thÊy cã sù kh«ng
c«ng b»ng trong thëng ph¹t.
C«ng lý trong trËt tù. General Electric Capital Corporation ®· sö dông mét
sè thñ thuËt ®Ó ngăn c¶n viÖc c«ng khai ho¸ vµ tham gia vµo qu¸ trinh ra quyÕt ®Þnh. Mèi
quan hÖ giưa c«ng ty vµ kh¸ch hµng bÞ tæn thëng, do c«ng ty ®· kh«ng t¹o c¬ héi cho
kh¸ch hµng cã ®iÒu kiÖn tim hiÓu vµ tham gia vµo ho¹t ®éng cña c«ng ty.
C«ng lý trong quan hÖ. General Electric Capital Corporation ®· th«ng b¸o víi
kh¸ch hµng cña minh r»ng hä ®· nép ®¬n ra toµ xin ph¸ s¶n trong khi thùc chÊt hä ®·
kh«ng lµm nh vËy. Nh vËy, kh¸ch hµng cña hä ®· nhËn ®îc nhưng th«ng tin sai lÇm vÒ qu¸
trinh thu nî cña c«ng ty.
Minh ho¹: thuyÕt ®¹o ®øc c«ng lý vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc
C«ng lý trong ph©n phèi. General Electric Capital Corporation vµ c«ng ty chi
nh¸nh ®éc quyÒn cña hä, Montgomery Ward Credit Corporation, ®· ®ång ý dµnh ra 60
triÖu ®«la cho viÖc hoµn tr¶ kh¸ch hµng nh»m kªu gäi hä tr¶ nhưng kho¶n nî mµ hä kh«ng
thùc sù ph¶i tr¶ xÐt tõ khÝa c¹nh ph¸p lý. Thùc tÕ c«ng ty ®· bÞ buéc téi lµ tim c¸ch l«i kÐo
hä tham gia tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng thu nî cña c«ng ty. C¸c c«ng ty thêng ph¶i thanh to¸n
cho viÖc båi hoµn cho kh¸ch hµng khi bÞ x· héi cho r»ng hËu qu¶ cho thÊy cã sù kh«ng
c«ng b»ng trong thëng ph¹t.
C«ng lý trong trËt tù. General Electric Capital Corporation ®· sö dông mét
sè thñ thuËt ®Ó ngăn c¶n viÖc c«ng khai ho¸ vµ tham gia vµo qu¸ trinh ra quyÕt ®Þnh. Mèi
quan hÖ giưa c«ng ty vµ kh¸ch hµng bÞ tæn thëng, do c«ng ty ®· kh«ng t¹o c¬ héi cho
kh¸ch hµng cã ®iÒu kiÖn tim hiÓu vµ tham gia vµo ho¹t ®éng cña c«ng ty.
C«ng lý trong quan hÖ. General Electric Capital Corporation ®· th«ng b¸o víi
kh¸ch hµng cña minh r»ng hä ®· nép ®¬n ra toµ xin ph¸ s¶n trong khi thùc chÊt hä ®·
kh«ng lµm nh vËy. Nh vËy, kh¸ch hµng cña hä ®· nhËn ®îc nhưng th«ng tin sai lÇm vÒ qu¸
trinh thu nî cña c«ng ty.
Quan điểm pháp lý
Thuyết đạo đức tương đối (relativism)
Định nghĩa
• Nhóm xã hội có nhận thức, nguyên tắc và chuẩn mực hành vi riêng, điển hình
Khái niệm trung tâm: THÔNG LỆ, PHONG TỤC
Ảnh hưởng trong thực tiễn và quản lý: (mức độ phổ biến)
• Xã hội: rất phổ biến trong hành vi cá nhân để hòa nhập với xã hội;
• Quản lý: định hình nề nếp, tác phong, phong cách điển hình, truyền thống
Điểm mạnh: (tại sao lại được chấp nhận và vận dụng rộng rãi)
• Xác định hành vi xã hội cần thiết một cách nhanh chóng
• Tích cực trong việc phát triển mối quan hệ xã hội
• Hòa nhập, phát triển và hoàn thiện tính cách
Điểm hạn chế: (lý do để các thuyết khác phát triển, bổ khuyết)
• Chuẩn mực hành vi thiếu cơ sở lý luận, dẫn đến hay thay đổi
• Chủ nghĩa “ba phải”
• Không định hình bản sắc đặc trưng
Quan điểm đạo lý
Nhân cách
Tư cách = phong cách riêng trong suy nghĩ, tình cảm, hành động
Tư cách đạo đức = phong cách riêng về hành vi trong mối quan hệ với mọi
người
NHÂN CÁCH = tư cách đạo đức đại diện cho những giá trị đạo đức điển hình
“Nhân cách ẩn dấu những hằng số trí tuệ siêu nhiên luôn được chuyển hóa
vào trong phương trình đạo đức”
Quy tắc đạo đức chỉ là yêu cầu tối thiểu để hình thành nhân cách
Thuyết đạo đức nhân cách (virtue ethics)
Định nghĩa
Đạo đức nhân cách: “làm những gì mà những người có nhân cách tốt cho
rằng cần phải làm”
Khái niệm trung tâm: LÒNG TỰ TRỌNG, TINH THẦN TỰ TÔN, TỰ RÈN
LUYỆN/TU DƯỠNG
Quan điểm đạo lý
Ảnh hưởng trong thực tiễn và quản lý: (mức độ phổ
biến)
• Xã hội: xu thế trong hành vi của xã hội văn minh thể hiện sự mong muốn phấn
đầu, tinh thần vươn lên, tính nhân văn, tiến bộ;
• Quản lý: động lực phấn đấu, phương pháp Quản lý Bằng Lời hứa
(Management By Promises/Promise-Based-Management), Quản lý Bằng sự
Cam kết (Management By Commitments/Commitment-Based-Management)
Điểm mạnh: (tại sao lại được chấp nhận và vận dụng
rộng rãi)
• Phù hợp xu thế phát triển của con người của sự phát triển
• Hoàn thiện tính cách/nhân cách
• Tích cực trong việc phát triển mối quan hệ xã hội
• Định hình phong cách bản sắc riêng
Điểm hạn chế: (lý do để các thuyết khác phát triển, bổ
khuyết)
• Khó đo lường, đánh giá
mét sè tÝnh c¸ch tÝch cùc, cÇn thiÕt trong kinh doanh
trong kinh tÕ thÞ trêng
Lßng tin. Thiªn híng lu«n tin tëng ë ngêi kh¸c, ngay c¶ khi lêi høa cña ngêi kh¸c cã thÓ lµ h·o
huyÒn. Lßng tin gióp con ngêi cè g¾ng thùc hiÖn nhưng ®iÒu ®· cam kÕt, tho¶ thuËn, ngay c¶ khi
chóng kh«ng ®îc chÝnh thøc ho¸ b»ng v¨n b¶n, mµ chØ lµ nhưng lêi høa.
BiÕt kiÒm chÕ. Thiªn híng s½n sµng bá qua hay hy sinh nhưng lîi Ých tríc m¾t, t¹m thêi ®Ó dµnh ®
îc lîi Ých l©u dµi. Tinh biÕt kiÒm chÕ thÓ hiÖn kh¶ năng tr¸nh viÖc tËn dông c¬ héi ®Ó mu lîi riªng.
C¶m th«ng. kh¶ n¨ng chia xÎ c¶m gi¸c vµ c¶m xóc víi ngêi kh¸c. Sù c¶m th«ng rÊt cã Ých cho
viÖc dù ®o¸n nhu cÇu vµ tho¶ m·n kh¸ch hµng vµ ngêi lao ®éng. Sù c¶m th«ng lµ nguån gèc cña sù
ch©n thµnh vµ tr©n träng, nhưng yÕu tè cã ý nghÜa quan träng ®Ó thµnh c«ng trong viÖc thiÕt lËp
mèi quan hÖ bÒn vưng trong kinh tÕ thÞ trêng khi mét ngêi lu«n cã c¬ héi lùa chän hîp t¸c víi
nhiÒu ngêi kh¸c.
C«ng binh. Thiªn híng cã ph¶n øng khi cho r»ng bÊt c«ng. C«ng binh (c«ng b»ng) lµ biÓu hiÖn
cña triÕt lý ‘doing the right thing’ (g¸nh lÊy tr¸ch nhiÖm tiªn phong - ®¹o ®øc vÜ m«) vµ thÓ hiÖn
thµnh ph¬ng ch©m “WIN – WIN” trong hµnh ®éng. TÝnh c¸ch nµy lu«n chó träng c©n nh¾c mäi
khÝa c¹nh ngay c¶ ®èi víi nhưng ®iÒu lÆt vÆt vi thÕ thêng thµnh c«ng trong viÖc g©y dùng mèi
quan hÖ kinh doanh l©u.
Trung thùc. Thiªn híng cung cÊp c¸c sù kiÖn hay th«ng tin ®óng, chÝnh x¸c biÕt ®îc. Nãi sù thËt
gióp lo¹i trõ sù lõa g¹t ®Ó kh«ng r¬i vµo tinh tr¹ng luÈn quÈn khã xö vµ gãp phÇn x©y dùng sù
trung thùc trong mèi quan hÖ kinh doanh.
mét sè tÝnh c¸ch tÝch cùc, cÇn thiÕt trong kinh doanh
trong kinh tÕ thÞ trêng
Lßng tin. Thiªn híng lu«n tin tëng ë ngêi kh¸c, ngay c¶ khi lêi høa cña ngêi kh¸c cã thÓ lµ h·o
huyÒn. Lßng tin gióp con ngêi cè g¾ng thùc hiÖn nhưng ®iÒu ®· cam kÕt, tho¶ thuËn, ngay c¶ khi
chóng kh«ng ®îc chÝnh thøc ho¸ b»ng v¨n b¶n, mµ chØ lµ nhưng lêi høa.
BiÕt kiÒm chÕ. Thiªn híng s½n sµng bá qua hay hy sinh nhưng lîi Ých tríc m¾t, t¹m thêi ®Ó dµnh ®
îc lîi Ých l©u dµi. Tinh biÕt kiÒm chÕ thÓ hiÖn kh¶ năng tr¸nh viÖc tËn dông c¬ héi ®Ó mu lîi riªng.
C¶m th«ng. kh¶ n¨ng chia xÎ c¶m gi¸c vµ c¶m xóc víi ngêi kh¸c. Sù c¶m th«ng rÊt cã Ých cho
viÖc dù ®o¸n nhu cÇu vµ tho¶ m·n kh¸ch hµng vµ ngêi lao ®éng. Sù c¶m th«ng lµ nguån gèc cña sù
ch©n thµnh vµ tr©n träng, nhưng yÕu tè cã ý nghÜa quan träng ®Ó thµnh c«ng trong viÖc thiÕt lËp
mèi quan hÖ bÒn vưng trong kinh tÕ thÞ trêng khi mét ngêi lu«n cã c¬ héi lùa chän hîp t¸c víi
nhiÒu ngêi kh¸c.
C«ng binh. Thiªn híng cã ph¶n øng khi cho r»ng bÊt c«ng. C«ng binh (c«ng b»ng) lµ biÓu hiÖn
cña triÕt lý ‘doing the right thing’ (g¸nh lÊy tr¸ch nhiÖm tiªn phong - ®¹o ®øc vÜ m«) vµ thÓ hiÖn
thµnh ph¬ng ch©m “WIN – WIN” trong hµnh ®éng. TÝnh c¸ch nµy lu«n chó träng c©n nh¾c mäi
khÝa c¹nh ngay c¶ ®èi víi nhưng ®iÒu lÆt vÆt vi thÕ thêng thµnh c«ng trong viÖc g©y dùng mèi
quan hÖ kinh doanh l©u.
Trung thùc. Thiªn híng cung cÊp c¸c sù kiÖn hay th«ng tin ®óng, chÝnh x¸c biÕt ®îc. Nãi sù thËt
gióp lo¹i trõ sù lõa g¹t ®Ó kh«ng r¬i vµo tinh tr¹ng luÈn quÈn khã xö vµ gãp phÇn x©y dùng sù
trung thùc trong mèi quan hÖ kinh doanh.
1.1.4 Sự phát triển của DDKD
Trước CM KHKT
Công việc kinh doanh = hoạt động kinh tế, kiếm sống
Thủ công, giản đơn, quy mô nhỏ, mang tính chất gia đình, truyền
thống, địa phương.
Mối quan hệ con người ≡ Mối quan hệ xã hội.
Đạo đức Kinh doanh = Đạo đức (xã hội) + Kinh doanh
Sau CM KHKT
Công việc kinh doanh = chuyên nghiệp, chuyên môn hóa
Công nghiệp, phức tạp, quy mô lớn, xã hội hóa, kỹ thuật.
Hai cuộc sống: (1) Gia đình, xã hội (truyền thống) + (2) Nghề
nghiệp
Mối quan hệ con người = Mối quan hệ xã hội + Mối quan hệ kinh
doanh.
Mối quan hệ xã hội ≠ Mối quan hệ kinh doanh
Đạo đức kinh doanh ≠ Đạo đức (xã hội) + Kinh doanh
1.1.5 Các vấn đề đạo đức trong KD
Thế nào là vấn đề đạo đức trong kinh
doanh?
Nguồn gốc của vấn đề đạo đức
Nhận diện các vấn đề đạo đức
28
c«ng ty tin häc vµ thiÕt bÞ v¨n phßng compIT CO.
COMPIT Co. lµ mét c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc tin häc vµ thiÕt bÞ v¨n phßng. MÆc dï ®·
ho¹t ®éng ®îc mét sè n¨m, nhng do thÞ trêng nµy c¹nh tranh rÊt m¹nh, c«ng ty vÉn kh«ng thÓ vît
ra khái khu«n khæ cña mét c«ng ty cì nhá, vµ cha t¹o dùng ®îc mét tiÕng t¨m ®¸ng kÓ. HiÖn c«ng
ty ®ang tiÕn hµnh ®µm ph¸n vÒ mét hîp ®ång lín l¾p ®Æt mét hÖ thèng m¸y tÝnh v¨n phßng vµ
m¹ng th«ng tin néi bé (LAN) cho mét tæ hîp th¬ng m¹i lín. Hîp ®ång nµy lµ c¬ héi gióp c«ng ty
tho¸t khái t×nh tr¹ng kinh doanh bÊp bªnh vµ cß con hiÖn nay, vµ còng lµ nguån tµi chÝnh quan
träng gióp c«ng ty n©ng cao n¨ng lùc, mua s¾m c¸c ph¬ng tiÖn, thiÕt bÞ kü thuËt mµ c«ng ty vÉn
h»ng ao íc. COMPIT ®· cã s½n mét phÇn thiÕt bÞ cÇn thiÕt cho hîp ®ång nµy, nhng chØ lµ giai
®o¹n ®Çu. PhÇn lín c¸c thiÕt bÞ cßn l¹i sÏ ®îc ®Æt s¶n xuÊt ë c¸c h·ng chÕ t¹o.
Do c¸c h·ng chÕ t¹o hiÖn ®ang gÆp khã kh¨n trong viÖc ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu cô thÓ cña hÖ
thèng vµ thiÕt bÞ cña hÖ thèng, c¸c h·ng kh«ng thÓ cam kÕt ch¾c ch¾n sÏ giao hµng ®óng thêi h¹n.
ViÖc kÐo dµi tiÕn ®é hoµn thµnh viÖc l¾p ®Æt hÖ thèng cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng thiÖt h¹i ®¸ng kÓ cho
cho tËp ®oµn th¬ng m¹i, v× vËy cã kh¶ n¨ng hä sÏ ph¶i c©n nh¾c kü h¬n viÖc ký hîp ®ång víi
COMPIT vµ tham kh¶o thªm c¸c ®èi t¸c kh¸c.
COMPIT ®ang cè hÕt søc ®Ó hîp ®ång ®îc hoµn thµnh ®óng h¹n, c¸c h·ng chÕ t¹o còng ®ang
nghiªn cøu gi¶i ph¸p ®Ó cã thÓ hoµn thµnh ®óng thêi h¹n. Tuy nhiªn, c¶ hai bªn ®Òu kh«ng kh¼ng
®Þnh ®îc ch¾c ch¾n. NÕu x¶y ra chËm trÔ th× ®iÒu kh«ng may ®ã n»m ngoµi mong muèn vµ kh¶
n¨ng t¸c ®éng cña COMPIT.
COMPIT cã nªn th«ng b¸o cho ®¹i diÖn tËp ®oµn th¬ng m¹i vÒ nh÷ng khã kh¨n hä vµ c¸c h·ng
s¶n xuÊt ®ang gÆp ph¶i vµ kh¶ n¨ng cã thÓ bÞ chËm trÔ hay kh«ng?
c«ng ty tin häc vµ thiÕt bÞ v¨n phßng compIT CO.
COMPIT Co. lµ mét c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc tin häc vµ thiÕt bÞ v¨n phßng. MÆc dï ®·
ho¹t ®éng ®îc mét sè n¨m, nhng do thÞ trêng nµy c¹nh tranh rÊt m¹nh, c«ng ty vÉn kh«ng thÓ vît
ra khái khu«n khæ cña mét c«ng ty cì nhá, vµ cha t¹o dùng ®îc mét tiÕng t¨m ®¸ng kÓ. HiÖn c«ng
ty ®ang tiÕn hµnh ®µm ph¸n vÒ mét hîp ®ång lín l¾p ®Æt mét hÖ thèng m¸y tÝnh v¨n phßng vµ
m¹ng th«ng tin néi bé (LAN) cho mét tæ hîp th¬ng m¹i lín. Hîp ®ång nµy lµ c¬ héi gióp c«ng ty
tho¸t khái t×nh tr¹ng kinh doanh bÊp bªnh vµ cß con hiÖn nay, vµ còng lµ nguån tµi chÝnh quan
träng gióp c«ng ty n©ng cao n¨ng lùc, mua s¾m c¸c ph¬ng tiÖn, thiÕt bÞ kü thuËt mµ c«ng ty vÉn
h»ng ao íc. COMPIT ®· cã s½n mét phÇn thiÕt bÞ cÇn thiÕt cho hîp ®ång nµy, nhng chØ lµ giai
®o¹n ®Çu. PhÇn lín c¸c thiÕt bÞ cßn l¹i sÏ ®îc ®Æt s¶n xuÊt ë c¸c h·ng chÕ t¹o.
Do c¸c h·ng chÕ t¹o hiÖn ®ang gÆp khã kh¨n trong viÖc ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu cô thÓ cña hÖ
thèng vµ thiÕt bÞ cña hÖ thèng, c¸c h·ng kh«ng thÓ cam kÕt ch¾c ch¾n sÏ giao hµng ®óng thêi h¹n.
ViÖc kÐo dµi tiÕn ®é hoµn thµnh viÖc l¾p ®Æt hÖ thèng cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng thiÖt h¹i ®¸ng kÓ cho
cho tËp ®oµn th¬ng m¹i, v× vËy cã kh¶ n¨ng hä sÏ ph¶i c©n nh¾c kü h¬n viÖc ký hîp ®ång víi
COMPIT vµ tham kh¶o thªm c¸c ®èi t¸c kh¸c.
COMPIT ®ang cè hÕt søc ®Ó hîp ®ång ®îc hoµn thµnh ®óng h¹n, c¸c h·ng chÕ t¹o còng ®ang
nghiªn cøu gi¶i ph¸p ®Ó cã thÓ hoµn thµnh ®óng thêi h¹n. Tuy nhiªn, c¶ hai bªn ®Òu kh«ng kh¼ng
®Þnh ®îc ch¾c ch¾n. NÕu x¶y ra chËm trÔ th× ®iÒu kh«ng may ®ã n»m ngoµi mong muèn vµ kh¶
n¨ng t¸c ®éng cña COMPIT.
COMPIT cã nªn th«ng b¸o cho ®¹i diÖn tËp ®oµn th¬ng m¹i vÒ nh÷ng khã kh¨n hä vµ c¸c h·ng
s¶n xuÊt ®ang gÆp ph¶i vµ kh¶ n¨ng cã thÓ bÞ chËm trÔ hay kh«ng?
Thế nào là vấn đề đạo đức trong KD?
Trường hợp, hoàn cảnh phải lựa chọn trong
nhiều cách hành động khác nhau để chọn ra
một cách hành động tốt nhất trên cơ sở quan
niệm đúng – sai phổ biến trong xã hội (chuẩn
mực về đạo lý xã hội)
Tình huống khó xử có nhiều cách hành động
trái ngược nhau và buộc một người phải lựa
chọn hoặc cách này hoặc cách khác.
Nguồn gốc của vấn đề đạo đức
Nguồn gốc
Từ những mâu thuẫn nảy sinh trong/về các lĩnh
vực, giữa các cá nhân, tập thể.
Do: xung đột về quan điểm, quyền lực, phối
hợp, lợi ích.
Phạm vi
Giữa: Các đối tượng hữu quan
Trong: Các lĩnh vực chuyên môn (Marketing,
kỹ thuật, nhân sự, tài chính, quản lý).
NG.M¹NH
QU¢N
®¹o ®øc kinh doanh vµ v¨n ho¸ c«ng ty
31
Nguồn gốc của vấn đề đạo đức
Nguồn gốc mâu thuẫn
M©u thuÉn
M©u thuÉn
®t h÷u quan
bªn ngoµi
(kh¸ch hµng,
c«ng ty kh¸c,
céng ®ång,
chÝnh phñ)
®t h÷u quan
bªn ngoµi
(kh¸ch hµng,
c«ng ty kh¸c,
céng ®ång,
chÝnh phñ)
®t h÷u quan
bªn trong
(chñ së h÷u, ng
êi qu¶n lý-®¹i
diÖn Cty, ngêi
lao ®éng)
®t h÷u quan
bªn trong
(chñ së h÷u, ng
êi qu¶n lý-®¹i
diÖn Cty, ngêi
lao ®éng)
lÜnh vùc
(marketing, c«ng nghÖ,
nh©n lùc kÕ to¸n-tµi
chÝnh, qu¶n lý)
lÜnh vùc
(marketing, c«ng nghÖ,
nh©n lùc kÕ to¸n-tµi
chÝnh, qu¶n lý)
TriÕt lý
(quan ®iÓm, triÕt lý,
quyÒn lùc, mèi quan hÖ,
lîi Ých)
TriÕt lý
(quan ®iÓm, triÕt lý,
quyÒn lùc, mèi quan hÖ,
lîi Ých)
®t hƯu
quan bªn
ngoµi
(kh¸ch hµng,
c«ng ty kh¸c,
céng ®ång,
chÝnh phñ)
®t hƯu
quan bªn
ngoµi
(kh¸ch hµng,
c«ng ty kh¸c,
céng ®ång,
chÝnh phñ)
®t hƯu
quan bªn
trong (chñ
së h÷u, ngêi
qu¶n lý-®¹i diÖn
Cty, ngêi lao
®éng)
®t hƯu
quan bªn
trong (chñ
së h÷u, ngêi
qu¶n lý-®¹i diÖn
Cty, ngêi lao
®éng)
32
Ngêi
tiªu
dïng
Chñ së
h÷u
Ngêi
lao
®éng
Marke
ting
Qu¶n
lý
Tµi
chÝnh
KÕ
to¸n
Nhận diện các vấn đề đạo đức
Xác minh những người hữu quan
Xác minh những mối quan tâm,
mong muốn của các đối tượng hữu
quan thể hiện thông qua một sự việc,
tình huống cụ thể
Xác định bản chất vấn đề đạo đức
1.1.6 DDKD và trách nhiệm xa hội
Các nghĩa vụ trong TNXH của DN
Những lợi ích khi thực hiện TNXH
Những khó khăn khi thực hiện TNXH
Các nghĩa vu trong TNXH của DN
Nghĩa vụ về kinh tế
Nghĩa vụ về pháp lý
Nghĩa vụ về đạo đức
Nghĩa vụ về nhân văn
36
Tr¸ch nhiÖm x· héi cña c«ng ty
tiÕp cËn theo thø tù u tiªn
Tr¸ch nhiÖm x· héi cña c«ng ty
tiÕp cËn theo thø tù u tiªn
Ph¸p lý
®¹o lý
Nh©n ®¹o
Kinh tÕ
C¸c nghÜa vô ph¸p lý
C¸c nghÜa vô ®¹o lý
C¸c nghÜa vô kinh tÕ
NghÜa vô
tù nguyÖn
37
Tr¸ch nhiÖm x· héi cña c«ng ty
tiÕp cËn theo tÇm quan träng
Tr¸ch nhiÖm x· héi cña c«ng ty
tiÕp cËn theo tÇm quan träng
Ph¸p lý
®¹o lý
Nh©n ®¹o
Kinh tÕ
Hoµn vèn
Tèi
thiÓu
L·i
ChÝnh
thøc
Phæ
biÕn
TÝch luü
Tù gi¸c
Tiªn phong
Tù
nguyÖn
Những lợi ích khi thực hiện TNXH
Cải thiện hình ảnh của doanh nghiệp
trước dư luận, cộng đồng, tăng cơ hội
kinh doanh
Đảm bảo tiêu chuẩn văn hoá xã hội
Tạo quan hệ tốt với chính quyền
Chủ động phòng ngừa từ xa các rủi ro,
bất trắc
Những khó khăn khi thực hiện TNXH
Vi phạm nguyên tắc tối đa hoá lợi nhuận
Tăng giá thành hàng hoá và dịch vụ
Làm phân tán và lỏng lẻo các mục tiêu
chủ yếu
Có thể vấp phải sự phản ứng của dư
luận xã hội vì những lý do khác nhau
1.2 Các biểu hiện DDKD tại VN
Đạo đức kinh doanh trong thành lập
và đăng ký kinh doanh
Đạo đức kinh doanh trong hoạt
động của doanh nghiệp
1.3 phương pháp và công cu nghiên
cứu hành vi đạo đức
Sinh viên tự nghiên cứu giáo trình từ
trang 160 Đến 215
1.4 Xây dựng chương trình đạo đức
kinh doanh
Xây dựng chương trình DDKD
Tổ chức thực hiện
Kiểm tra, giám sát thực hiện
1.5. Phân tích các tình huống thực tiễn
ĐẠO ĐỨC KINH DOANH VIỆT NAM
Phải thật sự cần, kiệm, liêm, chính
Phải thật sự chống bệnh quan liêu, tham ô, lãng phí;
phải cảnh giác, bảo vệ xí nghiệp
Phải khéo đoàn kết và lãnh đạo công nhân; Mọi việc
đều dựa vào lòng nồng nàn yêu nước và năng lực sáng
tạo dồi dào của công nhân; phải dùng phương pháp dân
chủ để đẩy mạnh phong trào thi đua sản xuất và tiết
kiệm
Phải thật sự săn sóc đến đời sống tinh thần và vật chất
cho công nhân
Phải cố gắng nghiên cứu và học tập để tiến bộ
CÁC DOANH NGHIỆP HOA KỲ
Trong bao c¸o hµng nam gÇn ®©y, c«ng ty ®· ®a ra cam kÕt lµm tho¶ m·n
nh ng mong muèn cña nh ng ngêi ®ãng gãp vµo ho¹t ®éng kinh doanh cña
ữ ữ
c«ng ty.
Céng ®ång. Môc tiªu cña chóng t«i lµ cã tr¸ch nhiÖm víi vai trß c«ng d©n cña
m×nh. Môc tiªu nµy bao gåm sù hç trî c¸c ho¹t ®éng céng ®ång, gi¸o dôc vµ
kinh doanh, sù quan t©m ®Õn m«i trêng xung quanh, vµ sù khuyÕn khÝch c¸c
thµnh viªn cña c«ng ty mình thùc hiÖn ®óng quyÒn c«ng d©n vµ ñng hé c¸c ch
¬ng tr×nh mµ céng ®ång më ra. Sù ®ãng gãp lín nhÊt cña c«ng ty chóng t«i cho
céng ®ång ph¶i lµ sù thµnh ®¹t ®Ó chóng t«i cã thÓ duy trì c«ng viÖc mét c¸ch
æn ®Þnh cònNh ng cam kÕt víi nh ng ngêi ®ãng gãp vµo ho¹t ®éng kinh
ữ ữ
doanh cña c«ng ty Harris
C«ng ty Harris lµ c«ng ty cung cÊp chÝnh vÒ th«ng tin, truyÒn th«ng, hÖ thèng
vµ c¸c s¶n phÈm chÊt b¸n dÉn cïng c¸c dÞch vô cho c¸c kh¸ch hµng th¬ng m¹i
vµ nhµ níc trªn toµn thÕ giíi. C«ng ty huy ®éng ®a vµo sö dông nh ng c«ng
ữ
nghÖ tiªn tiÕn ®Ó ®a ra nh ng gi¶i ph¸p hiÖn ®¹i vµ hiÖu qu¶ cho qu¸ tr×nh xö
ữ
lý vµ truyÒn th«ng sè liÖu, tiÕng nãi, v n b¶n, vµ th«ng tin hình ¶nh. Doanh
ă
thu cña c«ng ty lµ h¬n 2 triÖu ®« la víi ®éi ngò nh©n viªn gÇn 23.000 ngêi.
Theo mét b¶n b¸o g nh t¹o thªm viÖc lµm cho mäi ngêi trong céng ®ång.
CÁC DOANH NGHIỆP NHẬT BẢN
Lợi ích của tập thể cao hơn lợi ích cá
nhân
Đạo đức công nhân là một trong
những điều quan trọng nhất
Điều mình muốn thì cũng làm cho
người khác
CÁC DOANH NGHIỆP HÀN QUỐC
Kinh doanh tôn trọng con người
Bỏ lợi ích kinh doanh giữ lấy tình
hoà hiếu
CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM
Xăng
pha
Aceton
Xăng
pha
Aceton
Công bố th«ng tin
kh«ng trung thùc
Công bố th«ng tin
kh«ng trung thùc
C©n thiÕu
B¶o qu¶n
vµ chÕ
biÕn thùc
phÈm
B¶o qu¶n
vµ chÕ
biÕn thùc
phÈm
LOGO
Chương 2: Văn hóa Doanh nghiệp
Người trình bày: Ths. Hoàng Thị Ba
Cản trở nào là lớn nhất đối với việc hội nhập quốc tế của VN
 Văn hóa nông nghiệp
 Tư duy logic
 Di chứng của chiến tranh
 Ở cạnh các nước lớn
Trong quản lý doanh nghiệp, người Nhật chú trọng quy trinh
còn người Mỹ chú trọng mục tiêu:
 Vi người Nhật va người Mỹ khác nhau
 Vi văn hóa Nhật va Mỹ có sự khác biệt
 Vi Nhật đi sau nên rút kinh nghiệm của Mỹ
 Vi nền chinh trị va hanh chinh của Nhật va Mỹ
không giống nhau
Nội dung
Khái niệm và đặc điểm
1
Các nhân tố tạo lập văn hóa DN
2
Các chủ thể của văn hóa DN
3
2.1 Khái niệm và đặc điểm
Khái niệm
1
Các đặc điểm của VHDN
2
Cấu trúc của VHDN
3
Tinh chất mạnh yếu của VHDN
4
2.1.1 Khái niệm
1
2 Văn hóa DN là gi?
Một số quan niệm về văn hóa
Một số quan niệm về văn hóa
 Tiếp cận của UNESCO
 Tiếp cận thao tác luận
 Tiếp cận của Việt Nam
Phải chăng văn hoá doanh nghiệp là sự
thực thi các giá trị văn hoá chung trong
doanh nghiệp?
B
A
C
Các giá trị
văn hoá
chung
Văn hóa doanh nghiệp là gi?
VHDN là một hệ thống những ý nghĩa, giá trị, niềm tin chủ
đạo, nhận thức và phương pháp tư duy được mọi thành viên
của một tổ chức cùng chia sẻ và có ảnh hưởng ở phạm vi
rộng đến cách thức hành động của các thành viên
2.1.2 Đặc điểm của VHDN
Văn hóa doanh
nghiệp liên
quan đến nhận
thức
Đặc điểm
Văn hóa doanh
nghiệp có tính
thực chứng
2.1.2 Đặc điểm của VHDN
1
2
3
4
5
Những khía cạnh
về VHDN
Chú trọng chi tiết Định hướng kết quả
Sáng tạo va sẵn
sang mạo hiểm
Định hướng
tập thể (nhóm)
Định hướng
vao con người
Không có văn hoá chung cho mọi DN
B
B B
B B
B
A
Văn hoá
tổ chức A
A
Văn hoá
tổ chức A
2.1.3 Cấu trúc văn hóa của DN
H
à
n
h
v
i
Ấn phẩm
B
i
ể
u
t
ư
ợ
n
g
,
k
i
ế
n
t
r
ú
c
Giá trị, triết lý,
niềm tin
Nghi lễ,
tập tuc
Ngôn ngữ
Giai
thoại
Truyền
thống,
lịch sử
Kiến trúc điển hinh
 Ngoại thất và nội thất
 Tạo ấn tượng về sự khác biệt
 Ảnh hưởng đến hành vi, biểu thị ý nghĩa, biểu thị
phương châm-chiến lược, một bộ phận trên sản
phẩm, chứa đựng giá trị lịch sử
Các nghi lễ
 Các hoạt động, sự kiện văn hoá – xã hội chính thức
 Giúp giới thiệu và củng cố giá trị mà tổ chức coi
trọng; giúp thành viên chia sẻ nhận thức
 Khai mạc, giới thiệu thành viên mới, chức vụ mới, lễ
ra mắt; lễ phát phần thưởng; sinh hoạt văn hoá,
chuyên môn; lễ hội, liên hoan, Tết
Các giai thoại và ấn phẩm
 Câu chuyện về những con người, câu
chuyện về một công trinh - dự án…
 Chứa đựng thông tin về lịch sử; chứa
đựng giá trị, niềm tin; duy tri sức sống
cho các giá trị ban đầu, thống nhất nhận
thức
 Bản tuyên bố sứ mệnh, báo cáo, cáo
bạch, sổ vàng truyền thống, ấn phẩm
định kỳ…
 Làm rõ mục tiêu, phương châm hành
động, giá trị và niềm tin chủ đạo, triết lý,
thái độ…
Các biểu tượng (logo)
 Truyền đạt những giá trị, ý
nghĩa tiềm ẩn
 Thể hiện hiện hinh tượng
về tổ chức bằng ngôn ngữ
nghệ thuật phổ thông
Ngôn ngữ - Khẩu hiệu
Những thuật ngữ, ví von, ẩn dụ, sắc
thái ngôn từ đặc trưng
Triết lý
Sứ
mệnh
Khẩu
hiệu
Khẩu hiệu diễn đạt cô đọng nhất triết lý
của tổ chức
Giá trị, niềm tin,truyền thống
 Giá trị = chuẩn mực đạo đức,
cần phải làm gi
 Niềm tin = thế nào là đúng, là
sai
 Niềm tin của lãnh đạo > Giá trị
>Niềm tin của tập thể >
 Truyền thống = chỗ dựa và rào
cản của văn hoá tổ chức mới
G
i
á
t
r
ị
N
i
ề
m
t
i
n
2.1.4 Tính chất mạnh yếu của VHDN
 Đâu là một nền văn hoá doanh nghiệp
mạnh?
 Những dấu hiệu suy yếu trong môi
trường văn hóa doanh nghiệp
Đâu là một nền văn hoá doanh nghiệp
mạnh?
1 2 3 4
Các giá trị
chủ đạo
được mọi
thanh viên
chia sẻ va
kiên quyết
duy tri
Luôn có sự
thống nhất
về nhưng gi
được coi la
quan trọng
va thế nao
la hanh vi
đúng đắn
Nhân viên
gắn bó va
trung thanh
với doanh
nghiệp
Kết quả hoạt
động va hiệu
lực của
doanh
nghiệp cao
hơn
Những dấu hiệu suy yếu trong môi
trường văn hóa doanh nghiệp
Thiếu sự tin tưởng lẫn
nhau giưa nha QT va
các NV
Nhân viên không biết
được tiền đồ của DN
NV phải lam theo
nhưng kế hoạch bất
ngờ va thiếu tinh
nhất quán
Xuất hiện nhiều tin đồn
không chinh xác
NV chẳng có ấn
tượng gi va tỏ ra
bất mãn về các
nha QT
NV cảm thấy hinh ảnh
của DN chưa được
quảng bá đầy đủ va
chinh xác
Các NV có cách tiếp cận vấn đề va
giải quyết các CV không giống nhau
NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
LÃNH ĐẠO
NHÂN VIÊN
KHÁCH HÀNG
LĨNH VỰC KINH DOANH
VĂN HÓA XÃ HỘI
Nhân tố quyết định sức mạnh văn hoá doanh nghiệp
Tuổi đời
của doanh
nghiệp
Sức mạnh văn
hoá doanh
nghiệp
Cường độ các hoạt
động mang tính văn hoá
Số lượng thế hệ
thành viên chủ chốt
Quy mô
của doanh
nghiệp
2.2 Các nhân tố tạo lập VHDN
Phong cách lãnh đạo mang triết lý văn hóa
Quản lý hinh tượng
Các hệ thống trong tổ chức
2.2.1 Phong cách lãnh đạo mang triết lý VH
Bản chất thay đổi
của VHDN
-Bản sắc VH có thể
được tạo lập
- Bản sắc VH cũng có
thể được hinh thanh từ
việc củng cố
- Bản sắc VH có thể
được hinh thanh từ sự
hòa nhập
- Bản sắc VH có thể
thay đổi
Định hình phong
cách lãnh đạo
mang triết lý VH
-Phương châm
hành động
- Năng lực lãnh
đạo
Text
2.2.2 Quản lý hinh tượng
1
Xác định va sử
dụng các tin hiệu,
hinh tượng có thể
gây tác động đến
giá trị tổ chức
2
Đảm bảo các biểu
trưng của tổ chức
va công ty thiết kế
va sử dụng phù
hợp va thống nhất
trong việc thể hiện
các giá trị chủ đạo
của tổ chức
3
Chú trọng đến
việc lam hơn la lời
nói
2.2.3 Các hệ thống trong tổ chức
Các hệ thống tổ chức chung
Các hệ thống chinh thức về
đạo đức
Hệ thống các giá trị đạo đức
chinh thức của tổ chức
Các hệ thống
Các hệ thống
Hệ thống các nhóm trong tổ chức
2.3 Các chủ thể của VHDN
D
o
a
n
h
n
h
â
n
N
h
à
q
u
ả
n
t
r
ị
N
h
â
n
v
i
ê
n
K
H
v
à
n
h
à
C
C
C
ộ
n
g
đ
ồ
n
g
X
H
LOGO
LOGO
Chương 3: Xây dựng và
Chương 3: Xây dựng và
phát triển VHDN
phát triển VHDN
Người trình bày
Người trình bày
Ths. Hoàng Thị Ba
Ths. Hoàng Thị Ba
www.thmemgallery.com
Company Logo
NỘI DUNG
1
1
Xây dựng và phát triển VHDN
2
2
Chương trình XD và phát
triển VHDN
www.thmemgallery.com
Company Logo
3.1 Xây dựng và phát triển VHDN
Quản trị quá trinh thay đổi VHDN
Nội dung xây dựng VHDN
Quy trinh xây dựng VHDN
Các yếu tố ảnh hưởng đến XD VHDN
Các quan điểm xây dựng VHDN
www.thmemgallery.com
Company Logo
3.1.1 Các quan điểm XD VHDN
1
Văn hoá gắn
liền với người
khởi tạo doanh
nghiệp, vi vậy
người lãnh đạo
có đủ tài đức
để tạo dựng
2
Văn hoá là tài
sản chung của
doanh nghiệp,
do toàn thể
thành viên
doanh nghiệp
tạo nên
3
Văn hoá doanh
nghiệp gắn liền
với văn hoá
quốc gia
4
Văn hoá doanh
nghiệp phải
mang bản sắc
riêng và là bộ
phận cấu
thành của hệ
thống quản trị
www.thmemgallery.com
Company Logo
3.1.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến
XD VHDN
- Văn hoá dân tộc
- Văn hoá kinh doanh
- Hệ thống thể chế
- Lĩnh vực kinh doanh và khách hàng
- Phong cách, giá trị và kỳ vọng của lãnh đạo
doanh nghiệp
- Đội ngũ nhân viên
- Truyền thống
- Chiến lược kinh doanh
- Năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp
www.thmemgallery.com
Company Logo
85
Phân tích
môi trường
Phân tích
môi trường
Xác định giá
trị cốt lõi
Xác định giá
trị cốt lõi
Xây dựng
tầm nhìn
Xây dựng
tầm nhìn
Đánh giá văn
hóa hiện tại
Đánh giá văn
hóa hiện tại
Tiếp tuc
đánh giá
VHDN
Tiếp tuc
đánh giá
VHDN
Thể chế hóa,
mô hình hóa
Thể chế hóa,
mô hình hóa
Nhận biết các
trở ngại
Nhận biết các
trở ngại
Xây dựng giá
trị
Xây dựng giá
trị
Phổ biến nhu
cầu thay đổi
Phổ biến nhu
cầu thay đổi
Muc đích và
KH hành
động
Muc đích và
KH hành
động
Xác định vai
trò lanh đạo
Xác định vai
trò lanh đạo
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
3.1.3 Quy trình XD VHDN
www.thmemgallery.com
Company Logo
3.1.4 Nội dung xây dựng VHDN
Hinh thành truyền
thống, tập tục,
nghi lễ
Xác định
triết lý KD
XD quy chế,
quy trinh, quy
định nội bộ
Sáng tác các truyền th
uyết, giai thoại
Tạo dựng các
biểu trưng và
biểu hiện bê
n ngoài
Tổ chức và duy tri c
ác sinh hoạt ngoại k
hoá
Xây dựng
hệ thống giá trị
1
2
3
4
5
6
7
www.thmemgallery.com
Company Logo
3.1.5 Quản trị quá trình thay
đổi VHDN
 Những mục tiêu nhất quán và lâu dài
 Cam kết của công ty
 Sự rõ ràng về vai trò của các thành viên
trong công ty
 Đội ngũ lãnh đạo công ty
 Trách nhiệm giữa cá nhân và tập thể
 Những kỹ năng và kiến thức bổ trợ
 Nâng cao khả năng ứng xử bắt buộc
 Quyền hạn (thực tế và được nhìn nhận)
 Những khen thưởng chung
www.thmemgallery.com
Company Logo
3.2 Chương trình XD và phát triển
VHDN
3.2.1
3.2.2
3.2.3
Hoạch định xây dựng VHDN
Thực thi quá trình xây dựng VHDN
Duy trì và phát triển VHDN
www.thmemgallery.com
Company Logo
3.2.1 Hoạch định XD VHDN
 Đặt ra một định hướng và tầm nhìn
mang tính chiến lược
 Xây dựng các triết lý kinh doanh cho
DN
 Sáng tạo logo, khẩu hiệu, màu sắc chủ
đạo
 Đồng phục cho nhân viên
 Xây dựng cơ cấu tổ chức
 Xây dựng hệ thống văn bản quản lý cho
DN
 Xây dựng cơ chế khen thưởng, kỷ luật
www.thmemgallery.com
Company Logo
3.2.2 Thực thi quá trình XD VHDN
 Thực hiện những mục tiêu đề ra
 Đào tạo
 Tuyển dụng
 Phát huy năng lực con người
 Thực thi hình tượng doanh nhân, nhà quản trị
 XD và nuôi dưỡng cá nhân suất sắc, hình tượng của
DN
 Nâng cao và thực hiện rõ nét các nghi lễ của công ty
 Tuyên truyền, hướng dẫn tính cách của văn hóa công
ty
 Loại bỏ vấn đề tranh giành quyền lực trong công ty
 XD một tinh thần tập thể vững mạnh thông qua xác
định những giá trị cốt yếu
 Tạo ra một môi trường làm việc trong sạch và cởi mở
 Thực hiện khen thưởng trên cơ sở công bằng

www.thmemgallery.com
Company Logo
3.2.3 Duy trì và phát triển VHDN
Khi nào và trong trường hợp nào thì
một công ty nên tiến hành thay đổi
VHDN của mình?
www.thmemgallery.com
Company Logo
Công ty cần phải thay đổi VHDN
khi…
 Khi hai hay nhiều hơn hai Cty có nền tảng
khác nhau tiến hành sát nhập và trong các
hoạt động của họ có sự dấu hiệu của mối bất
hòa triền miên giữa những nhóm nhân viên
 Khi một công ty đã có nhiều năm hoạt động
kinh nghiệm và cách thức hoạt động của nó
đã ăn sâu cố rễ đến mức nó cản trở sự thích
ứng với những thay đổi và sự cạnh tranh
trên thị trường của chính công ty ấy
 Khi một công ty chuyển sang hoạt động ở
một ngành nghề hay một lĩnh vực hoàn toàn
mới khác và phương thức hoạt động cũ lúc
này lại đe dọa sự sống còn của công ty đó
www.thmemgallery.com
Company Logo
Công ty cần phải thay đổi VHDN
khi…
 Khi một công ty mà đội ngũ nhân viên đã
quá quen với điều kiện làm việc trong những
điều kiện thuận lợi của thời kỳ kinh tế phát
triển nhưng lại không thể thích ứng được với
những khó khăn thách thức do suy giảm
kinh tế gây ra
 Khi DN đứng trước nguy cơ khủng hoảng,
trước sự thay đổi to lớn của môi trường xung
quanh, cần tạo ra những thay đổi bước
ngoặt, có xuất hiện tư tưởng đổi mới
LOGO
www.themegallery.com

More Related Content

Similar to [123doc] - bai-giang-dao-duc-kinh-doanh-va-van-hoa-doanh-nghiep-pdf.pdf

Ke toan.org luan-van-ke-toan-ban-hang-va-xac-dinh-ket-qua-ban-hang_1_2
Ke toan.org luan-van-ke-toan-ban-hang-va-xac-dinh-ket-qua-ban-hang_1_2Ke toan.org luan-van-ke-toan-ban-hang-va-xac-dinh-ket-qua-ban-hang_1_2
Ke toan.org luan-van-ke-toan-ban-hang-va-xac-dinh-ket-qua-ban-hang_1_2Góc Nhỏ May Mắn
 
Báo cáo thực tập kế toán tổng hợp tại doanh nghiệp tư nhân Thịnh Nguyên
Báo cáo thực tập kế toán tổng hợp tại doanh nghiệp tư nhân Thịnh NguyênBáo cáo thực tập kế toán tổng hợp tại doanh nghiệp tư nhân Thịnh Nguyên
Báo cáo thực tập kế toán tổng hợp tại doanh nghiệp tư nhân Thịnh NguyênDương Hà
 
Những giải pháp chủ yếu huy động vốn đổi mới thiết bị công nghệ tại Công ty C...
Những giải pháp chủ yếu huy động vốn đổi mới thiết bị công nghệ tại Công ty C...Những giải pháp chủ yếu huy động vốn đổi mới thiết bị công nghệ tại Công ty C...
Những giải pháp chủ yếu huy động vốn đổi mới thiết bị công nghệ tại Công ty C...Dương Hà
 
Đầu tư nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty cổ phần xây dựng số 7
Đầu tư nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty cổ phần xây dựng số 7Đầu tư nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty cổ phần xây dựng số 7
Đầu tư nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty cổ phần xây dựng số 7nataliej4
 
kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanhkế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanhHoan Ngan Dauda Kun
 
Báo cáo thực tập tại công ty tnhh vận tải và xây dựng phương duy
Báo cáo thực tập tại công ty tnhh vận tải và xây dựng phương duyBáo cáo thực tập tại công ty tnhh vận tải và xây dựng phương duy
Báo cáo thực tập tại công ty tnhh vận tải và xây dựng phương duyThu Vien Luan Van
 
đề áN nhãn hiệu của sản phẩm bảo hiểm nhân thọ
đề áN nhãn hiệu của sản phẩm bảo hiểm nhân thọđề áN nhãn hiệu của sản phẩm bảo hiểm nhân thọ
đề áN nhãn hiệu của sản phẩm bảo hiểm nhân thọnataliej4
 
Bao cao thuc tap ve chi nhanh cong ty song da
Bao cao thuc tap ve chi nhanh cong ty song daBao cao thuc tap ve chi nhanh cong ty song da
Bao cao thuc tap ve chi nhanh cong ty song dalephuongthuy
 
Kt tlg va cac khoan trich theo lg
Kt tlg va cac khoan trich theo lgKt tlg va cac khoan trich theo lg
Kt tlg va cac khoan trich theo lgboy_kute
 
Phap luat kinh te bai giang
Phap luat kinh te bai giangPhap luat kinh te bai giang
Phap luat kinh te bai giangHung Nguyen
 

Similar to [123doc] - bai-giang-dao-duc-kinh-doanh-va-van-hoa-doanh-nghiep-pdf.pdf (14)

Ke toan.org luan-van-ke-toan-ban-hang-va-xac-dinh-ket-qua-ban-hang_1_2
Ke toan.org luan-van-ke-toan-ban-hang-va-xac-dinh-ket-qua-ban-hang_1_2Ke toan.org luan-van-ke-toan-ban-hang-va-xac-dinh-ket-qua-ban-hang_1_2
Ke toan.org luan-van-ke-toan-ban-hang-va-xac-dinh-ket-qua-ban-hang_1_2
 
Qt048
Qt048Qt048
Qt048
 
Bh17
Bh17Bh17
Bh17
 
Báo cáo thực tập kế toán tổng hợp tại doanh nghiệp tư nhân Thịnh Nguyên
Báo cáo thực tập kế toán tổng hợp tại doanh nghiệp tư nhân Thịnh NguyênBáo cáo thực tập kế toán tổng hợp tại doanh nghiệp tư nhân Thịnh Nguyên
Báo cáo thực tập kế toán tổng hợp tại doanh nghiệp tư nhân Thịnh Nguyên
 
Những giải pháp chủ yếu huy động vốn đổi mới thiết bị công nghệ tại Công ty C...
Những giải pháp chủ yếu huy động vốn đổi mới thiết bị công nghệ tại Công ty C...Những giải pháp chủ yếu huy động vốn đổi mới thiết bị công nghệ tại Công ty C...
Những giải pháp chủ yếu huy động vốn đổi mới thiết bị công nghệ tại Công ty C...
 
Đầu tư nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty cổ phần xây dựng số 7
Đầu tư nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty cổ phần xây dựng số 7Đầu tư nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty cổ phần xây dựng số 7
Đầu tư nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty cổ phần xây dựng số 7
 
Qt098
Qt098Qt098
Qt098
 
kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanhkế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
 
Báo cáo thực tập tại công ty tnhh vận tải và xây dựng phương duy
Báo cáo thực tập tại công ty tnhh vận tải và xây dựng phương duyBáo cáo thực tập tại công ty tnhh vận tải và xây dựng phương duy
Báo cáo thực tập tại công ty tnhh vận tải và xây dựng phương duy
 
đề áN nhãn hiệu của sản phẩm bảo hiểm nhân thọ
đề áN nhãn hiệu của sản phẩm bảo hiểm nhân thọđề áN nhãn hiệu của sản phẩm bảo hiểm nhân thọ
đề áN nhãn hiệu của sản phẩm bảo hiểm nhân thọ
 
Bao cao thuc tap ve chi nhanh cong ty song da
Bao cao thuc tap ve chi nhanh cong ty song daBao cao thuc tap ve chi nhanh cong ty song da
Bao cao thuc tap ve chi nhanh cong ty song da
 
Kt tlg va cac khoan trich theo lg
Kt tlg va cac khoan trich theo lgKt tlg va cac khoan trich theo lg
Kt tlg va cac khoan trich theo lg
 
Phap luat kinh te bai giang
Phap luat kinh te bai giangPhap luat kinh te bai giang
Phap luat kinh te bai giang
 
Qt050
Qt050Qt050
Qt050
 

Recently uploaded

Enter Digital - Ứng dụng Digital Marketing trong nhà hàng Nhật Bản - Minh Anh...
Enter Digital - Ứng dụng Digital Marketing trong nhà hàng Nhật Bản - Minh Anh...Enter Digital - Ứng dụng Digital Marketing trong nhà hàng Nhật Bản - Minh Anh...
Enter Digital - Ứng dụng Digital Marketing trong nhà hàng Nhật Bản - Minh Anh...Học viện Kstudy
 
xem số mệnh chính xác, miễn phí, hay.pdf
xem số mệnh chính xác, miễn phí, hay.pdfxem số mệnh chính xác, miễn phí, hay.pdf
xem số mệnh chính xác, miễn phí, hay.pdfXem Số Mệnh
 
Báo cáo thực tập môn logistics và quản lý chuỗi cung ứng
Báo cáo thực tập môn logistics và quản lý chuỗi cung ứngBáo cáo thực tập môn logistics và quản lý chuỗi cung ứng
Báo cáo thực tập môn logistics và quản lý chuỗi cung ứngngtrungkien12
 
bài tập trắc nghiệm cho sinh viên. (1)doc.doc
bài tập trắc nghiệm cho sinh viên. (1)doc.docbài tập trắc nghiệm cho sinh viên. (1)doc.doc
bài tập trắc nghiệm cho sinh viên. (1)doc.docLeHoaiDuyen
 
Tạp dề ngắn phục vụ cho nhà hàng, quán cafe
Tạp dề ngắn phục vụ cho nhà hàng, quán cafeTạp dề ngắn phục vụ cho nhà hàng, quán cafe
Tạp dề ngắn phục vụ cho nhà hàng, quán cafeMay Ong Vang
 
TÀI-CHÍNH-DOANH-NGHIỆP (1ewrưẻwẻwẻwẻw).pdf
TÀI-CHÍNH-DOANH-NGHIỆP (1ewrưẻwẻwẻwẻw).pdfTÀI-CHÍNH-DOANH-NGHIỆP (1ewrưẻwẻwẻwẻw).pdf
TÀI-CHÍNH-DOANH-NGHIỆP (1ewrưẻwẻwẻwẻw).pdfPhamTrungKienQP1042
 

Recently uploaded (7)

Enter Digital - Ứng dụng Digital Marketing trong nhà hàng Nhật Bản - Minh Anh...
Enter Digital - Ứng dụng Digital Marketing trong nhà hàng Nhật Bản - Minh Anh...Enter Digital - Ứng dụng Digital Marketing trong nhà hàng Nhật Bản - Minh Anh...
Enter Digital - Ứng dụng Digital Marketing trong nhà hàng Nhật Bản - Minh Anh...
 
xem số mệnh chính xác, miễn phí, hay.pdf
xem số mệnh chính xác, miễn phí, hay.pdfxem số mệnh chính xác, miễn phí, hay.pdf
xem số mệnh chính xác, miễn phí, hay.pdf
 
Căn hộ Aio City Bình Tân - Tập đoàn Hoa Lâm.pdf
Căn hộ Aio City Bình Tân - Tập đoàn Hoa Lâm.pdfCăn hộ Aio City Bình Tân - Tập đoàn Hoa Lâm.pdf
Căn hộ Aio City Bình Tân - Tập đoàn Hoa Lâm.pdf
 
Báo cáo thực tập môn logistics và quản lý chuỗi cung ứng
Báo cáo thực tập môn logistics và quản lý chuỗi cung ứngBáo cáo thực tập môn logistics và quản lý chuỗi cung ứng
Báo cáo thực tập môn logistics và quản lý chuỗi cung ứng
 
bài tập trắc nghiệm cho sinh viên. (1)doc.doc
bài tập trắc nghiệm cho sinh viên. (1)doc.docbài tập trắc nghiệm cho sinh viên. (1)doc.doc
bài tập trắc nghiệm cho sinh viên. (1)doc.doc
 
Tạp dề ngắn phục vụ cho nhà hàng, quán cafe
Tạp dề ngắn phục vụ cho nhà hàng, quán cafeTạp dề ngắn phục vụ cho nhà hàng, quán cafe
Tạp dề ngắn phục vụ cho nhà hàng, quán cafe
 
TÀI-CHÍNH-DOANH-NGHIỆP (1ewrưẻwẻwẻwẻw).pdf
TÀI-CHÍNH-DOANH-NGHIỆP (1ewrưẻwẻwẻwẻw).pdfTÀI-CHÍNH-DOANH-NGHIỆP (1ewrưẻwẻwẻwẻw).pdf
TÀI-CHÍNH-DOANH-NGHIỆP (1ewrưẻwẻwẻwẻw).pdf
 

[123doc] - bai-giang-dao-duc-kinh-doanh-va-van-hoa-doanh-nghiep-pdf.pdf

  • 1. Chương 1 ĐẠO ĐỨC KINH DOANH Người trình bày: Ths. Hoàng Thị Ba
  • 2. Nội dung Đạo đức và đạo đức trong kinh doanh Các biểu hiện đạo đức kinh doanh tại Việt Nam Phương pháp và công cụ nghiên cứu hành vi đạo đức Xây dựng chương trình đạo đức kinh doanh Một số tình huống nghiên cứu về đạo đức kinh doanh
  • 3. 1.1. Đạo đức và đạo đức trong kinh doanh Khái niệm Vai trò của việc nghiên cứu đạo đức kinh doanh đối với doanh nghiệp Các triết lý về đạo đức kinh doanh Sự phát triển của đạo đức kinh doanh Các vấn đề đạo đức trong kinh doanh Đạo đức kinh doanh và trách nhiệm xã hội
  • 4. ?
  • 5. 1.1.1. Khái niệm Đạo đức Đạo đức là sự nghiên cứu về bản chất và nền tảng của đạo lý trong mối quan hệ con người trong đó đạo lý được hiểu là sự công bằng, chuẩn mực và quy tắc ứng xử. Đạo đức là một bộ môn khoa học nghiên cứu về bản chất tự nhiên của cái đúng – cái sai, triết lý về cái đúng – cái sai, quy tắc hay chuẩn mực chi phối hành vi của các thành viên.
  • 6. 1.1.1. Khái niệm Đạo đức Là những nguyên tắc cư xử để phân biệt giữa tốt và xấu, đúng và sai. Đạo đức giúp các cá nhân có khả năng lựa chọn cách cư xử.
  • 7. 1.1.1. Khái niệm Đạo đức kinh doanh gồm những nguyên tắc và chuẩn mực có tác dụng hướng dẫn hành vi trong mối quan hệ kinh doanh; chúng được những người hữu quan (như người đầu tư, khách hàng, người quản lý, người lao động, đại diện cơ quan pháp lý, cộng đồng dân cư, đối tác, đối thủ,...) sử dụng để phán xét một hành động cụ thể là đúng hay sai, hợp đạo đức hay phi đạo đức
  • 8. 1.1.1. Khái niệm Đạo đức kinh doanh Là những nguyên tắc hành xử trong kinh doanh để phân biệt giữa tốt và xấu, đúng và sai. Đạo đức kinh doanh tạo cơ sở để các doanh nhân lựa chọn phương thức kinh doanh
  • 9. 1.1.2 Vai trò của việc nghiên cứu DDKD đối với DN Vì sao phải chú trọng đến DDKD?
  • 10. 1.1.2 Vai trò của việc nghiên cứu DDKD đối với DN Đạo đức kinh doanh làm cho kinh doanh bền vững Sự suy giảm đạo đức kinh doanh là một thực trạng có thực Sự sai trái về đạo đức của Ban lãnh đạo có thể làm cho công ty và xã hội trả giá vô cùng đắt Đạo đức là phức tạp và khó đánh giá rạch ròi
  • 11. 1.1.3 Các triết lý về đạo đức kinh doanh Quan điểm vị lợi nhuận Quan điểm pháp lý Quan điểm đạo lý
  • 12. C¸ch tiÕp cËn TriÕt lý T tëng chñ ®¹o Quan ®iÓm vÞ lîi  Egoism (chñ nghÜa vÞ kû) Hµnh vi ®îc coi lµ ®óng ®¾n hay cã thÓ chÊp nhËn ®îc lµ khi chóng cã thÓ mang l¹i lîi Ých cho mét c¸ nh©n, con ng êi, ®èi tîng cô thÓ ®îc mong muèn.  Utilitarism (chñ nghÜa vÞ lîi) Hµnh vi ®îc coi lµ ®óng ®¾n hay cã thÓ chÊp nhËn ®îc lµ khi chóng cã thÓ mang l¹i nhiÒu lîi Ých, nhiÒu ®iÒu tèt cho rÊt nhiÒu ngêi, nhiÒu ®èi tîng. Quan ®iÓm ph¸p lý Deontology (thuyÕt ®¹o ®øc hµnh vi) Chó träng ®Õn viÖc b¶o vÖ quyÒn cña c¸ nh©n vµ quan t©m ®Õn viÖc xÐt tõng hµnh vi cô thÓ vµ c¸ch thøc chóng ®îc tiÕn hµnh, chø kh«ng chó träng vµo kÕt qu¶. Bëi kÕt qu¶ tèt lµ hÖ qu¶ tÊt yÕu cña hµnh vi ®óng ®¾n. Relativist (chñ nghÜa ®¹o ®øc t ¬ng ®èi) Coi träng viÖc ®¸nh gi¸ tÝnh chÊt ®¹o ®øc cña hµnh vi dùa vµo kinh nghiÖm chñ quan cña mçi ngêi hay nhãm ngêi. Hµnh vi ®îc coi lµ phï hîp khi chóng ®îc nhưng “ngêi ®¹i biÓu” coi lµ ®óng ®¾n. Justice (thuyÕt ®¹o ®øc - c«ng lý) иnh gi¸ tÝnh chÊt ®¹o ®øc trªn c¬ së sù c«ng b»ng: cïng chia sÎ, cã trËt tù vµ t¬ng th©n t¬ng ¸i. Hµnh vi ®îc coi lµ ®óng ®¾n khi tÊt c¶ mäi ngêi ®Òu coi lµ ®óng ®¾n. Quan ®iÓm ®¹o ®øC Virtue ethics (thuyÕt ®¹o ®øc - nh©n c¸ch) Cho r»ng ®¹o ®øc trong tõng hoµn c¶nh kh«ng chØ lµ tho¶ m·n nhưng yªu cÇu ®¹o ®øc phæ biÕn, mµ cßn ®îc quyÕt ®Þnh bëi nhưng hµnh vi thÓ hiÖn nh©n c¸ch (t c¸ch ®¹o ®øc tèt).
  • 13. Quan điểm vị lợi Tổng quan: Teleology Đánh giá hành vi dựa vào HỆ QUẢ, Còn được gọi là chủ nghĩa trọng quả (consequentialism) và các Thuyết Mục đích Chủ nghĩa vị kỷ (egoism) Định nghĩa/Tư tưởng cơ bản • Khái niệm trung tâm: CÓ LỢI Ảnh hưởng trong thực tiễn và quản lý: (mức độ phổ biến) • Xã hội: Thuyết Kinh tế học vi mô “tối đa hóa lợi ích” • Quản lý: Phương pháp Quản lý Theo Mục tiêu (MBO – Management By Objectives) Điểm mạnh: (tại sao lại được chấp nhận và vận dụng rộng rãi) • Đơn giản • Phù hợp với hành vi bản năng Điểm hạn chế: (lý do để các thuyết khác phát triển, bổ khuyết) • Phiến diện (lợi ích trước mắt, cá nhân, tầm thường) • Khó đạt được kết quả/mục tiêu mong muốn vì phản ứng của những người khác Thuyết vị kỷ trong sáng (enlightened egoism)
  • 14. Minh ho¹: chñ nghÜa vÞ kû trong s¸ng vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc IBM ®· thùc hiÖn mét ch¬ng trinh ñng hé m¸y tÝnh cho c¸c trêng häc nh mét phÇn ®ãng gãp cho sù nghiÖp ph¸t triÓn gi¸o dôc. đÓ ®¸p l¹i, c«ng ty ®· ®îc hëng møc thuÕ thÊp h¬n sau khi ®· triÕt khÊu nhưng kho¶n gi¸ trÞ liªn quan ®Õn sè lîng hµng ho¸ nµy trong khi tÝnh thuÕ. MÆt kh¸c, IBM cßn hy väng cã thÓ tăng doanh sè trong t¬ng lai qua viÖc ®Æt ch©n ®îc vµo thÞ trêng gi¸o dôc vµ c¸c khu ký tóc x¸, còng nh chuÈn bÞ kh¸ch hµng t¬ng lai lµ c¸c häc sinh ra trêng ®· quen sö dông m¸y tÝnh cña IBM. Năm 1974, Campbell Soup, mét c«ng ty s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn thùc phÈm ®ãng hép cña Mü, ®· ph¸t ®éng mét phong trµo g©y quü ®Ó mua s¾m thiÕt bÞ, ®å dïng häc tËp vµ trang bÞ thÓ thao cho c¸c trêng tiÓu häc. C«ng ty kh«ng chØ kªu gäi sù h¶o t©m vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp tõ thiÖn, mµ chñ yÕu tËp trung vµo c¸c ch¬ng trinh “kÕ ho¹ch nhá” cña häc sinh. Bao bi s¶n phÈm cña c«ng ty mµ c¸c em häc sinh thu nhÆt ®îc c¸c c«ng ty “mua” l¹i. T¸c dông cña c¸c ch¬ng trinh nµy lµ lín, c«ng ty cã thÓ g©y ®îc quü cho nhµ trêng, häc sinh cã ý thøc lao ®éng vµ tiÕt kiÖm, m«i trêng tù nhiªn Ýt « nhiÔm h¬n. Tuy nhiªn, cã ý kiÕn chØ trÝch r»ng doanh sè cña c«ng ty ®· tăng lªn tr«ng thÊy vµ c«ng ty ®· thu lêi ®ñ ®Ó bï ®¾p nhưng chi phÝ “tõ thiÖn” ®· bá ra. Mét sè trêng häc còng ® îc lîi tõ c¸c ch¬ng trinh nµy. ChØ cã tói tiÒn vµ khÈu vÞ cña cha mÑ häc sinh lµ cã thÓ bÞ ¶nh hëng. Trong nhưng năm gÇn ®©y, nhiÒu c«ng ty kinh doanh ho¹t ®éng t¹i ViÖt nam còng th êng nóp díi danh nghÜa ñng hé nhưng phong trµo thÓ thao, văn ho¸ hay nhưng lÔ héi lín ®Ó g¾n hinh ¶nh c«ng ty, s¶n phÈm c«ng ty vµ c«ng viÖc kinh doanh cña c«ng ty cho môc ®Ých qu¶ng c¸o. Nhưng khÈu hiÖu ®¹i lo¹i nh “mua mét s¶n phÈm cña c«ng ty cã nghÜa lµ ®· gãp 1 000 ®ång ®Ó ñng hé ®éi bãng” tá ra th« thiÓn h¬n nhiÒu so víi c¸ch mµ Campbell Soup ®· ¸p dông tríc ®©y 30 năm. Minh ho¹: chñ nghÜa vÞ kû trong s¸ng vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc IBM ®· thùc hiÖn mét ch¬ng trinh ñng hé m¸y tÝnh cho c¸c trêng häc nh mét phÇn ®ãng gãp cho sù nghiÖp ph¸t triÓn gi¸o dôc. đÓ ®¸p l¹i, c«ng ty ®· ®îc hëng møc thuÕ thÊp h¬n sau khi ®· triÕt khÊu nhưng kho¶n gi¸ trÞ liªn quan ®Õn sè lîng hµng ho¸ nµy trong khi tÝnh thuÕ. MÆt kh¸c, IBM cßn hy väng cã thÓ tăng doanh sè trong t¬ng lai qua viÖc ®Æt ch©n ®îc vµo thÞ trêng gi¸o dôc vµ c¸c khu ký tóc x¸, còng nh chuÈn bÞ kh¸ch hµng t¬ng lai lµ c¸c häc sinh ra trêng ®· quen sö dông m¸y tÝnh cña IBM. Năm 1974, Campbell Soup, mét c«ng ty s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn thùc phÈm ®ãng hép cña Mü, ®· ph¸t ®éng mét phong trµo g©y quü ®Ó mua s¾m thiÕt bÞ, ®å dïng häc tËp vµ trang bÞ thÓ thao cho c¸c trêng tiÓu häc. C«ng ty kh«ng chØ kªu gäi sù h¶o t©m vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp tõ thiÖn, mµ chñ yÕu tËp trung vµo c¸c ch¬ng trinh “kÕ ho¹ch nhá” cña häc sinh. Bao bi s¶n phÈm cña c«ng ty mµ c¸c em häc sinh thu nhÆt ®îc c¸c c«ng ty “mua” l¹i. T¸c dông cña c¸c ch¬ng trinh nµy lµ lín, c«ng ty cã thÓ g©y ®îc quü cho nhµ trêng, häc sinh cã ý thøc lao ®éng vµ tiÕt kiÖm, m«i trêng tù nhiªn Ýt « nhiÔm h¬n. Tuy nhiªn, cã ý kiÕn chØ trÝch r»ng doanh sè cña c«ng ty ®· tăng lªn tr«ng thÊy vµ c«ng ty ®· thu lêi ®ñ ®Ó bï ®¾p nhưng chi phÝ “tõ thiÖn” ®· bá ra. Mét sè trêng häc còng ® îc lîi tõ c¸c ch¬ng trinh nµy. ChØ cã tói tiÒn vµ khÈu vÞ cña cha mÑ häc sinh lµ cã thÓ bÞ ¶nh hëng. Trong nhưng năm gÇn ®©y, nhiÒu c«ng ty kinh doanh ho¹t ®éng t¹i ViÖt nam còng th êng nóp díi danh nghÜa ñng hé nhưng phong trµo thÓ thao, văn ho¸ hay nhưng lÔ héi lín ®Ó g¾n hinh ¶nh c«ng ty, s¶n phÈm c«ng ty vµ c«ng viÖc kinh doanh cña c«ng ty cho môc ®Ých qu¶ng c¸o. Nhưng khÈu hiÖu ®¹i lo¹i nh “mua mét s¶n phÈm cña c«ng ty cã nghÜa lµ ®· gãp 1 000 ®ång ®Ó ñng hé ®éi bãng” tá ra th« thiÓn h¬n nhiÒu so víi c¸ch mµ Campbell Soup ®· ¸p dông tríc ®©y 30 năm.
  • 15. Quan điểm vị lợi Chủ nghĩa vị lợi (utilitarialism) Định nghĩa/Tư tưởng cơ bản ΣiΣ(lợi ích)j - ΣiΣ(thiệt hại)j ⇒ tối đa hay Σ(lợi ích) - Σ(thiệt hại) = Hiệu quả ⇒ tối đa Khái niệm trung tâm: “PHÚC LỢI” Ảnh hưởng trong thực tiễn và quản lý: (mức độ phổ biến) • Xã hội: Thuyết Kinh tế học vĩ mô, Kinh tế học phúc lợi, “nguyên lý pareto”, “nguyên lý cân bằng tổng thể” • Quản lý: Phương pháp phân tích hiệu quả, IOA (phân tích đầu vào – đầu ra), phân tích lợi nhuận Điểm mạnh: (tại sao lại được chấp nhận và vận dụng rộng rãi) • Hoàn thiện hơn thuyết vị kỷ (Phạm vi đối tượng rộng hơn, lợi ích phân bố đều hơn, tầm nhìn, quan hệ rộng hơn) • Dễ vận dụng để tính toán và ra quyết định (công thức nêu trên) Điểm hạn chế: (lý do để các thuyết khác phát triển, bổ khuyết) • Phiến diện (lợi ích vật chất, trước mắt), không tính được các giá trị tinh thần, lâu dài; vì vậy kết quả không đầy đủ dẫn đến quyết định sai Sống sung sướng như chú lợn thỏa thê hay Sống đau khổ và bất hạnh như Socrates • Thụ động: Chỉ phán xét được về hành vi sau khi hành vi đã được thực hiện
  • 16. Minh ho¹: chñ nghÜa vÞ lîi vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc NhiÒu ngêi theo chñ nghÜa vÞ lîi cho r»ng t¸c ®éng cña mét hµnh ®éng, s¶n phÈm kh«ng chØ xÐt ®Õn ®èi víi con ngêi mµ ph¶i xÐt ®Õn mäi ®èi tîng kh¸c nh ®éng, thùc vËt vµ m«i trêng. Quan ®iÓm nµy ®îc sù ñng hé tÝch cùc cña nhưng ngêi, tæ chøc b¶o vÖ ®éng vËt. Hä cho r»ng thö nghiÖm c¸c dîc liÖu hoÆc chÕ phÈm ho¸ häc trªn ®éng vËt sèng, tríc khi sö dông cho con ngêi, lµ hµnh vi “v« ®¹o ®øc” va ®· mang l¹i “®iÒu xÊu” vµ “thiÖt h¹i” cho mét “®èi tîng hưu quan”. C¸c c«ng ty dîc phÈm còng ®· sö dông triÕt lý vÞ lîi ®Ó tù vÖ vµ lËp luËn r»ng nhưng thÝ nghiÖm trªn sóc vËt chÝnh lµ nh»m h¹n chÕ nhưng thiÖt h¹i to lín h¬n trong t¬ng lai vÒ lîi Ých vµ søc khoÎ con ngêi. C¶ hai bªn ®Òu cã lý. Tuy nhiªn, c¸c c«ng ty dîc phÈm còng ®· cam kÕt h¹n chÕ, tiÕn tíi chÊm døt thö nghiÖm trªn sóc vËt. Minh ho¹: chñ nghÜa vÞ lîi vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc NhiÒu ngêi theo chñ nghÜa vÞ lîi cho r»ng t¸c ®éng cña mét hµnh ®éng, s¶n phÈm kh«ng chØ xÐt ®Õn ®èi víi con ngêi mµ ph¶i xÐt ®Õn mäi ®èi tîng kh¸c nh ®éng, thùc vËt vµ m«i trêng. Quan ®iÓm nµy ®îc sù ñng hé tÝch cùc cña nhưng ngêi, tæ chøc b¶o vÖ ®éng vËt. Hä cho r»ng thö nghiÖm c¸c dîc liÖu hoÆc chÕ phÈm ho¸ häc trªn ®éng vËt sèng, tríc khi sö dông cho con ngêi, lµ hµnh vi “v« ®¹o ®øc” va ®· mang l¹i “®iÒu xÊu” vµ “thiÖt h¹i” cho mét “®èi tîng hưu quan”. C¸c c«ng ty dîc phÈm còng ®· sö dông triÕt lý vÞ lîi ®Ó tù vÖ vµ lËp luËn r»ng nhưng thÝ nghiÖm trªn sóc vËt chÝnh lµ nh»m h¹n chÕ nhưng thiÖt h¹i to lín h¬n trong t¬ng lai vÒ lîi Ých vµ søc khoÎ con ngêi. C¶ hai bªn ®Òu cã lý. Tuy nhiªn, c¸c c«ng ty dîc phÈm còng ®· cam kÕt h¹n chÕ, tiÕn tíi chÊm døt thö nghiÖm trªn sóc vËt.
  • 17. Quan điểm pháp lý Tổng quan: Teleology Đánh giá hành vi dựa vào CÁCH THỨC HÀNH VI ĐƯỢC THỰC HIỆN (HÀNH ĐỘNG) Dựa trên mối quan hệ nhân – quả: “Kết quả tốt là sản phẩm tất yếu của hành vi đúng đắn” Còn được gọi là các Thuyết Hành vi Thuyết đạo đức hành vi (deontology) Định nghĩa/Tư tưởng cơ bản • Thừa nhận và coi trọng năng lực ra quyết định và hành động của cá nhân: “quyền tự do hành động”, “nhân quyền” Khái niệm trung tâm thứ nhất: QUYỀN TỰ DO CÁ NHÂN • Hạn chế nguy cơ xung đột giữa các cá nhân khi sử dụng “quyền” bằng cách giới hạn và kiểm soát quyền tự do cá nhân trong mối quan hệ XH Khái niệm trung tâm thứ hai: PHÁP LUẬT • Tăng cường mối quan hệ xã hội bằng việc khích lệ/bắt buộc thực hiện những nghĩa vụ xã hội tổi thiểu Khái niệm trung tâm thứ ba: BỔN PHẬN/NGHĨA VỤ TỐI THIỂU
  • 18. Quan điểm pháp lý Ảnh hưởng trong thực tiễn và quản lý: (mức độ phổ biến) • Xã hội: hệ thống kinh tế - xã hội phương Tây • Quản lý: quản lý hành chính, Quản lý Theo Quá trình (MBP – Management By Processes) Điểm mạnh: (tại sao lại được chấp nhận và vận dụng rộng rãi) • Tích cực hơn • Đảm bảo quyền tự do/chủ động của cá nhân trong khi vẫn duy trì được trạng thái cân bằng trong một hệ thống tiềm ẩn mâu thuẫn Điểm hạn chế: (lý do để các thuyết khác phát triển, bổ khuyết) • Nguy cơ xung đột lợi ích • Cá nhân chủ nghĩa, đóng góp vào sự phát triển và mối quan hệ xã hội rất hạn chế (nghĩa vụ tối thiểu) • Chủ nghĩa hình thức (thực hiện bổn phận)
  • 19. Minh ho¹: chñ nghÜa ®¹o ®øc hµnh vi vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc Trong vµi năm gÇn ®©y ë nhiÒu níc ®· dÊy cuéc tranh c·i khi c¸c chÝnh phñ ®a ra dù th¶o vÒ luËt vÒ ‘c¸i chÕt nh©n ®¹o’ cho phÐp c¸c bÖnh viÖn, víi sù ®ång ý cña ngêi bÖnh vµ th©n nh©n hä, trong sù gi¸m s¸t chÆt chÏ cña ph¸p luËt, “gióp” c¸c bÖnh nh©n m¾c c¸c chøng bÖnh nan y ë giai ®o¹n cuèi kh«ng cßn kh¶ năng cøu chưa chÊm døt sù ®au ®ín vÒ thÓ x¸c vµ tinh thÇn b»ng mét c¸i chÕt ‘nhÑ nhµng’. MÆc dï nhưng ngêi theo quan ®iÓm vÞ lîi gi¶i thÝch r»ng ®©y chØ lµ sù “®¸nh ®æi” nçi ®au khæ kÐo dµi vÒ tinh thÇn vµ thÓ x¸c cña ngêi bÖnh lÊy sù ®au khæ trong chèc l¸t vÒ tinh thÇn cho nhưng ngêi m¹nh khoÎ, h¬n nưa, lµm nh vËy sÏ mang l¹i lîi Ých cho tÊt c¶ mäi ngêi, nh chÊm døt sù ®au ®ín cho ngêi bÖnh, tiÕt kiÖm vÒ chi phÝ cho gia ®inh bÖnh nh©n, bÖnh viÖn vµ x· héi, dµnh ph¬ng tiÖn vµ thuèc men ®Ó gióp chưa bÖnh cho c¸c bÖnh nh©n kh¸c, rÊt nhiÒu ngêi vÉn coi quyÕt ®Þnh nµy lµ “v« ®¹o ®øc” vµ “kh«ng thÓ chÊp nhËn ®îc”. HÇu hÕt c¸c níc ®· kh«ng th«ng qua dù th¶o nµy. Minh ho¹: chñ nghÜa ®¹o ®øc hµnh vi vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc Trong vµi năm gÇn ®©y ë nhiÒu níc ®· dÊy cuéc tranh c·i khi c¸c chÝnh phñ ®a ra dù th¶o vÒ luËt vÒ ‘c¸i chÕt nh©n ®¹o’ cho phÐp c¸c bÖnh viÖn, víi sù ®ång ý cña ngêi bÖnh vµ th©n nh©n hä, trong sù gi¸m s¸t chÆt chÏ cña ph¸p luËt, “gióp” c¸c bÖnh nh©n m¾c c¸c chøng bÖnh nan y ë giai ®o¹n cuèi kh«ng cßn kh¶ năng cøu chưa chÊm døt sù ®au ®ín vÒ thÓ x¸c vµ tinh thÇn b»ng mét c¸i chÕt ‘nhÑ nhµng’. MÆc dï nhưng ngêi theo quan ®iÓm vÞ lîi gi¶i thÝch r»ng ®©y chØ lµ sù “®¸nh ®æi” nçi ®au khæ kÐo dµi vÒ tinh thÇn vµ thÓ x¸c cña ngêi bÖnh lÊy sù ®au khæ trong chèc l¸t vÒ tinh thÇn cho nhưng ngêi m¹nh khoÎ, h¬n nưa, lµm nh vËy sÏ mang l¹i lîi Ých cho tÊt c¶ mäi ngêi, nh chÊm døt sù ®au ®ín cho ngêi bÖnh, tiÕt kiÖm vÒ chi phÝ cho gia ®inh bÖnh nh©n, bÖnh viÖn vµ x· héi, dµnh ph¬ng tiÖn vµ thuèc men ®Ó gióp chưa bÖnh cho c¸c bÖnh nh©n kh¸c, rÊt nhiÒu ngêi vÉn coi quyÕt ®Þnh nµy lµ “v« ®¹o ®øc” vµ “kh«ng thÓ chÊp nhËn ®îc”. HÇu hÕt c¸c níc ®· kh«ng th«ng qua dù th¶o nµy.
  • 20. Quan điểm pháp lý Thuyết đạo đức công lý (justice) Định nghĩa • Chú trọng đến bản chất/mục đích của hành vi xã hội: ý nghĩa của việc thực hiện các nghĩa vụ xã hội Các khái niệm trung tâm: CÔNG BẰNG và BÌNH ĐẲNG Ảnh hưởng trong thực tiễn và quản lý: (mức độ phổ biến) • Xã hội: được chấp nhận bởi mọi đối tượng, hệ thống xã hội; coi đó là lý tưởng • Quản lý: mục đích, nguyên tắc cơ bản trong quản lý (phân phối, đánh giá) Điểm mạnh: (tại sao lại được chấp nhận và vận dụng rộng rãi) • Thể hiện tính nhân văn, sự tiến bộ • Đóng góp tích cực trong việc xây dựng và phát triển mối quan hệ xã hội Điểm hạn chế: (lý do để các thuyết khác phát triển, bổ khuyết) • Định nghĩa khác nhau về các khái niệm “công bằng” và “bình đẳng” • Khó vận dụng trong thực tiễn
  • 21. Minh ho¹: thuyÕt ®¹o ®øc c«ng lý vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc C«ng lý trong ph©n phèi. General Electric Capital Corporation vµ c«ng ty chi nh¸nh ®éc quyÒn cña hä, Montgomery Ward Credit Corporation, ®· ®ång ý dµnh ra 60 triÖu ®«la cho viÖc hoµn tr¶ kh¸ch hµng nh»m kªu gäi hä tr¶ nhưng kho¶n nî mµ hä kh«ng thùc sù ph¶i tr¶ xÐt tõ khÝa c¹nh ph¸p lý. Thùc tÕ c«ng ty ®· bÞ buéc téi lµ tim c¸ch l«i kÐo hä tham gia tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng thu nî cña c«ng ty. C¸c c«ng ty thêng ph¶i thanh to¸n cho viÖc båi hoµn cho kh¸ch hµng khi bÞ x· héi cho r»ng hËu qu¶ cho thÊy cã sù kh«ng c«ng b»ng trong thëng ph¹t. C«ng lý trong trËt tù. General Electric Capital Corporation ®· sö dông mét sè thñ thuËt ®Ó ngăn c¶n viÖc c«ng khai ho¸ vµ tham gia vµo qu¸ trinh ra quyÕt ®Þnh. Mèi quan hÖ giưa c«ng ty vµ kh¸ch hµng bÞ tæn thëng, do c«ng ty ®· kh«ng t¹o c¬ héi cho kh¸ch hµng cã ®iÒu kiÖn tim hiÓu vµ tham gia vµo ho¹t ®éng cña c«ng ty. C«ng lý trong quan hÖ. General Electric Capital Corporation ®· th«ng b¸o víi kh¸ch hµng cña minh r»ng hä ®· nép ®¬n ra toµ xin ph¸ s¶n trong khi thùc chÊt hä ®· kh«ng lµm nh vËy. Nh vËy, kh¸ch hµng cña hä ®· nhËn ®îc nhưng th«ng tin sai lÇm vÒ qu¸ trinh thu nî cña c«ng ty. Minh ho¹: thuyÕt ®¹o ®øc c«ng lý vµ vÊn ®Ò ®¹o ®øc C«ng lý trong ph©n phèi. General Electric Capital Corporation vµ c«ng ty chi nh¸nh ®éc quyÒn cña hä, Montgomery Ward Credit Corporation, ®· ®ång ý dµnh ra 60 triÖu ®«la cho viÖc hoµn tr¶ kh¸ch hµng nh»m kªu gäi hä tr¶ nhưng kho¶n nî mµ hä kh«ng thùc sù ph¶i tr¶ xÐt tõ khÝa c¹nh ph¸p lý. Thùc tÕ c«ng ty ®· bÞ buéc téi lµ tim c¸ch l«i kÐo hä tham gia tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng thu nî cña c«ng ty. C¸c c«ng ty thêng ph¶i thanh to¸n cho viÖc båi hoµn cho kh¸ch hµng khi bÞ x· héi cho r»ng hËu qu¶ cho thÊy cã sù kh«ng c«ng b»ng trong thëng ph¹t. C«ng lý trong trËt tù. General Electric Capital Corporation ®· sö dông mét sè thñ thuËt ®Ó ngăn c¶n viÖc c«ng khai ho¸ vµ tham gia vµo qu¸ trinh ra quyÕt ®Þnh. Mèi quan hÖ giưa c«ng ty vµ kh¸ch hµng bÞ tæn thëng, do c«ng ty ®· kh«ng t¹o c¬ héi cho kh¸ch hµng cã ®iÒu kiÖn tim hiÓu vµ tham gia vµo ho¹t ®éng cña c«ng ty. C«ng lý trong quan hÖ. General Electric Capital Corporation ®· th«ng b¸o víi kh¸ch hµng cña minh r»ng hä ®· nép ®¬n ra toµ xin ph¸ s¶n trong khi thùc chÊt hä ®· kh«ng lµm nh vËy. Nh vËy, kh¸ch hµng cña hä ®· nhËn ®îc nhưng th«ng tin sai lÇm vÒ qu¸ trinh thu nî cña c«ng ty.
  • 22. Quan điểm pháp lý Thuyết đạo đức tương đối (relativism) Định nghĩa • Nhóm xã hội có nhận thức, nguyên tắc và chuẩn mực hành vi riêng, điển hình Khái niệm trung tâm: THÔNG LỆ, PHONG TỤC Ảnh hưởng trong thực tiễn và quản lý: (mức độ phổ biến) • Xã hội: rất phổ biến trong hành vi cá nhân để hòa nhập với xã hội; • Quản lý: định hình nề nếp, tác phong, phong cách điển hình, truyền thống Điểm mạnh: (tại sao lại được chấp nhận và vận dụng rộng rãi) • Xác định hành vi xã hội cần thiết một cách nhanh chóng • Tích cực trong việc phát triển mối quan hệ xã hội • Hòa nhập, phát triển và hoàn thiện tính cách Điểm hạn chế: (lý do để các thuyết khác phát triển, bổ khuyết) • Chuẩn mực hành vi thiếu cơ sở lý luận, dẫn đến hay thay đổi • Chủ nghĩa “ba phải” • Không định hình bản sắc đặc trưng
  • 23. Quan điểm đạo lý Nhân cách Tư cách = phong cách riêng trong suy nghĩ, tình cảm, hành động Tư cách đạo đức = phong cách riêng về hành vi trong mối quan hệ với mọi người NHÂN CÁCH = tư cách đạo đức đại diện cho những giá trị đạo đức điển hình “Nhân cách ẩn dấu những hằng số trí tuệ siêu nhiên luôn được chuyển hóa vào trong phương trình đạo đức” Quy tắc đạo đức chỉ là yêu cầu tối thiểu để hình thành nhân cách Thuyết đạo đức nhân cách (virtue ethics) Định nghĩa Đạo đức nhân cách: “làm những gì mà những người có nhân cách tốt cho rằng cần phải làm” Khái niệm trung tâm: LÒNG TỰ TRỌNG, TINH THẦN TỰ TÔN, TỰ RÈN LUYỆN/TU DƯỠNG
  • 24. Quan điểm đạo lý Ảnh hưởng trong thực tiễn và quản lý: (mức độ phổ biến) • Xã hội: xu thế trong hành vi của xã hội văn minh thể hiện sự mong muốn phấn đầu, tinh thần vươn lên, tính nhân văn, tiến bộ; • Quản lý: động lực phấn đấu, phương pháp Quản lý Bằng Lời hứa (Management By Promises/Promise-Based-Management), Quản lý Bằng sự Cam kết (Management By Commitments/Commitment-Based-Management) Điểm mạnh: (tại sao lại được chấp nhận và vận dụng rộng rãi) • Phù hợp xu thế phát triển của con người của sự phát triển • Hoàn thiện tính cách/nhân cách • Tích cực trong việc phát triển mối quan hệ xã hội • Định hình phong cách bản sắc riêng Điểm hạn chế: (lý do để các thuyết khác phát triển, bổ khuyết) • Khó đo lường, đánh giá
  • 25. mét sè tÝnh c¸ch tÝch cùc, cÇn thiÕt trong kinh doanh trong kinh tÕ thÞ trêng Lßng tin. Thiªn híng lu«n tin tëng ë ngêi kh¸c, ngay c¶ khi lêi høa cña ngêi kh¸c cã thÓ lµ h·o huyÒn. Lßng tin gióp con ngêi cè g¾ng thùc hiÖn nhưng ®iÒu ®· cam kÕt, tho¶ thuËn, ngay c¶ khi chóng kh«ng ®îc chÝnh thøc ho¸ b»ng v¨n b¶n, mµ chØ lµ nhưng lêi høa. BiÕt kiÒm chÕ. Thiªn híng s½n sµng bá qua hay hy sinh nhưng lîi Ých tríc m¾t, t¹m thêi ®Ó dµnh ® îc lîi Ých l©u dµi. Tinh biÕt kiÒm chÕ thÓ hiÖn kh¶ năng tr¸nh viÖc tËn dông c¬ héi ®Ó mu lîi riªng. C¶m th«ng. kh¶ n¨ng chia xÎ c¶m gi¸c vµ c¶m xóc víi ngêi kh¸c. Sù c¶m th«ng rÊt cã Ých cho viÖc dù ®o¸n nhu cÇu vµ tho¶ m·n kh¸ch hµng vµ ngêi lao ®éng. Sù c¶m th«ng lµ nguån gèc cña sù ch©n thµnh vµ tr©n träng, nhưng yÕu tè cã ý nghÜa quan träng ®Ó thµnh c«ng trong viÖc thiÕt lËp mèi quan hÖ bÒn vưng trong kinh tÕ thÞ trêng khi mét ngêi lu«n cã c¬ héi lùa chän hîp t¸c víi nhiÒu ngêi kh¸c. C«ng binh. Thiªn híng cã ph¶n øng khi cho r»ng bÊt c«ng. C«ng binh (c«ng b»ng) lµ biÓu hiÖn cña triÕt lý ‘doing the right thing’ (g¸nh lÊy tr¸ch nhiÖm tiªn phong - ®¹o ®øc vÜ m«) vµ thÓ hiÖn thµnh ph¬ng ch©m “WIN – WIN” trong hµnh ®éng. TÝnh c¸ch nµy lu«n chó träng c©n nh¾c mäi khÝa c¹nh ngay c¶ ®èi víi nhưng ®iÒu lÆt vÆt vi thÕ thêng thµnh c«ng trong viÖc g©y dùng mèi quan hÖ kinh doanh l©u. Trung thùc. Thiªn híng cung cÊp c¸c sù kiÖn hay th«ng tin ®óng, chÝnh x¸c biÕt ®îc. Nãi sù thËt gióp lo¹i trõ sù lõa g¹t ®Ó kh«ng r¬i vµo tinh tr¹ng luÈn quÈn khã xö vµ gãp phÇn x©y dùng sù trung thùc trong mèi quan hÖ kinh doanh. mét sè tÝnh c¸ch tÝch cùc, cÇn thiÕt trong kinh doanh trong kinh tÕ thÞ trêng Lßng tin. Thiªn híng lu«n tin tëng ë ngêi kh¸c, ngay c¶ khi lêi høa cña ngêi kh¸c cã thÓ lµ h·o huyÒn. Lßng tin gióp con ngêi cè g¾ng thùc hiÖn nhưng ®iÒu ®· cam kÕt, tho¶ thuËn, ngay c¶ khi chóng kh«ng ®îc chÝnh thøc ho¸ b»ng v¨n b¶n, mµ chØ lµ nhưng lêi høa. BiÕt kiÒm chÕ. Thiªn híng s½n sµng bá qua hay hy sinh nhưng lîi Ých tríc m¾t, t¹m thêi ®Ó dµnh ® îc lîi Ých l©u dµi. Tinh biÕt kiÒm chÕ thÓ hiÖn kh¶ năng tr¸nh viÖc tËn dông c¬ héi ®Ó mu lîi riªng. C¶m th«ng. kh¶ n¨ng chia xÎ c¶m gi¸c vµ c¶m xóc víi ngêi kh¸c. Sù c¶m th«ng rÊt cã Ých cho viÖc dù ®o¸n nhu cÇu vµ tho¶ m·n kh¸ch hµng vµ ngêi lao ®éng. Sù c¶m th«ng lµ nguån gèc cña sù ch©n thµnh vµ tr©n träng, nhưng yÕu tè cã ý nghÜa quan träng ®Ó thµnh c«ng trong viÖc thiÕt lËp mèi quan hÖ bÒn vưng trong kinh tÕ thÞ trêng khi mét ngêi lu«n cã c¬ héi lùa chän hîp t¸c víi nhiÒu ngêi kh¸c. C«ng binh. Thiªn híng cã ph¶n øng khi cho r»ng bÊt c«ng. C«ng binh (c«ng b»ng) lµ biÓu hiÖn cña triÕt lý ‘doing the right thing’ (g¸nh lÊy tr¸ch nhiÖm tiªn phong - ®¹o ®øc vÜ m«) vµ thÓ hiÖn thµnh ph¬ng ch©m “WIN – WIN” trong hµnh ®éng. TÝnh c¸ch nµy lu«n chó träng c©n nh¾c mäi khÝa c¹nh ngay c¶ ®èi víi nhưng ®iÒu lÆt vÆt vi thÕ thêng thµnh c«ng trong viÖc g©y dùng mèi quan hÖ kinh doanh l©u. Trung thùc. Thiªn híng cung cÊp c¸c sù kiÖn hay th«ng tin ®óng, chÝnh x¸c biÕt ®îc. Nãi sù thËt gióp lo¹i trõ sù lõa g¹t ®Ó kh«ng r¬i vµo tinh tr¹ng luÈn quÈn khã xö vµ gãp phÇn x©y dùng sù trung thùc trong mèi quan hÖ kinh doanh.
  • 26. 1.1.4 Sự phát triển của DDKD Trước CM KHKT Công việc kinh doanh = hoạt động kinh tế, kiếm sống Thủ công, giản đơn, quy mô nhỏ, mang tính chất gia đình, truyền thống, địa phương. Mối quan hệ con người ≡ Mối quan hệ xã hội. Đạo đức Kinh doanh = Đạo đức (xã hội) + Kinh doanh Sau CM KHKT Công việc kinh doanh = chuyên nghiệp, chuyên môn hóa Công nghiệp, phức tạp, quy mô lớn, xã hội hóa, kỹ thuật. Hai cuộc sống: (1) Gia đình, xã hội (truyền thống) + (2) Nghề nghiệp Mối quan hệ con người = Mối quan hệ xã hội + Mối quan hệ kinh doanh. Mối quan hệ xã hội ≠ Mối quan hệ kinh doanh Đạo đức kinh doanh ≠ Đạo đức (xã hội) + Kinh doanh
  • 27. 1.1.5 Các vấn đề đạo đức trong KD Thế nào là vấn đề đạo đức trong kinh doanh? Nguồn gốc của vấn đề đạo đức Nhận diện các vấn đề đạo đức
  • 28. 28 c«ng ty tin häc vµ thiÕt bÞ v¨n phßng compIT CO. COMPIT Co. lµ mét c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc tin häc vµ thiÕt bÞ v¨n phßng. MÆc dï ®· ho¹t ®éng ®îc mét sè n¨m, nhng do thÞ trêng nµy c¹nh tranh rÊt m¹nh, c«ng ty vÉn kh«ng thÓ vît ra khái khu«n khæ cña mét c«ng ty cì nhá, vµ cha t¹o dùng ®îc mét tiÕng t¨m ®¸ng kÓ. HiÖn c«ng ty ®ang tiÕn hµnh ®µm ph¸n vÒ mét hîp ®ång lín l¾p ®Æt mét hÖ thèng m¸y tÝnh v¨n phßng vµ m¹ng th«ng tin néi bé (LAN) cho mét tæ hîp th¬ng m¹i lín. Hîp ®ång nµy lµ c¬ héi gióp c«ng ty tho¸t khái t×nh tr¹ng kinh doanh bÊp bªnh vµ cß con hiÖn nay, vµ còng lµ nguån tµi chÝnh quan träng gióp c«ng ty n©ng cao n¨ng lùc, mua s¾m c¸c ph¬ng tiÖn, thiÕt bÞ kü thuËt mµ c«ng ty vÉn h»ng ao íc. COMPIT ®· cã s½n mét phÇn thiÕt bÞ cÇn thiÕt cho hîp ®ång nµy, nhng chØ lµ giai ®o¹n ®Çu. PhÇn lín c¸c thiÕt bÞ cßn l¹i sÏ ®îc ®Æt s¶n xuÊt ë c¸c h·ng chÕ t¹o. Do c¸c h·ng chÕ t¹o hiÖn ®ang gÆp khã kh¨n trong viÖc ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu cô thÓ cña hÖ thèng vµ thiÕt bÞ cña hÖ thèng, c¸c h·ng kh«ng thÓ cam kÕt ch¾c ch¾n sÏ giao hµng ®óng thêi h¹n. ViÖc kÐo dµi tiÕn ®é hoµn thµnh viÖc l¾p ®Æt hÖ thèng cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng thiÖt h¹i ®¸ng kÓ cho cho tËp ®oµn th¬ng m¹i, v× vËy cã kh¶ n¨ng hä sÏ ph¶i c©n nh¾c kü h¬n viÖc ký hîp ®ång víi COMPIT vµ tham kh¶o thªm c¸c ®èi t¸c kh¸c. COMPIT ®ang cè hÕt søc ®Ó hîp ®ång ®îc hoµn thµnh ®óng h¹n, c¸c h·ng chÕ t¹o còng ®ang nghiªn cøu gi¶i ph¸p ®Ó cã thÓ hoµn thµnh ®óng thêi h¹n. Tuy nhiªn, c¶ hai bªn ®Òu kh«ng kh¼ng ®Þnh ®îc ch¾c ch¾n. NÕu x¶y ra chËm trÔ th× ®iÒu kh«ng may ®ã n»m ngoµi mong muèn vµ kh¶ n¨ng t¸c ®éng cña COMPIT. COMPIT cã nªn th«ng b¸o cho ®¹i diÖn tËp ®oµn th¬ng m¹i vÒ nh÷ng khã kh¨n hä vµ c¸c h·ng s¶n xuÊt ®ang gÆp ph¶i vµ kh¶ n¨ng cã thÓ bÞ chËm trÔ hay kh«ng? c«ng ty tin häc vµ thiÕt bÞ v¨n phßng compIT CO. COMPIT Co. lµ mét c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc tin häc vµ thiÕt bÞ v¨n phßng. MÆc dï ®· ho¹t ®éng ®îc mét sè n¨m, nhng do thÞ trêng nµy c¹nh tranh rÊt m¹nh, c«ng ty vÉn kh«ng thÓ vît ra khái khu«n khæ cña mét c«ng ty cì nhá, vµ cha t¹o dùng ®îc mét tiÕng t¨m ®¸ng kÓ. HiÖn c«ng ty ®ang tiÕn hµnh ®µm ph¸n vÒ mét hîp ®ång lín l¾p ®Æt mét hÖ thèng m¸y tÝnh v¨n phßng vµ m¹ng th«ng tin néi bé (LAN) cho mét tæ hîp th¬ng m¹i lín. Hîp ®ång nµy lµ c¬ héi gióp c«ng ty tho¸t khái t×nh tr¹ng kinh doanh bÊp bªnh vµ cß con hiÖn nay, vµ còng lµ nguån tµi chÝnh quan träng gióp c«ng ty n©ng cao n¨ng lùc, mua s¾m c¸c ph¬ng tiÖn, thiÕt bÞ kü thuËt mµ c«ng ty vÉn h»ng ao íc. COMPIT ®· cã s½n mét phÇn thiÕt bÞ cÇn thiÕt cho hîp ®ång nµy, nhng chØ lµ giai ®o¹n ®Çu. PhÇn lín c¸c thiÕt bÞ cßn l¹i sÏ ®îc ®Æt s¶n xuÊt ë c¸c h·ng chÕ t¹o. Do c¸c h·ng chÕ t¹o hiÖn ®ang gÆp khã kh¨n trong viÖc ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu cô thÓ cña hÖ thèng vµ thiÕt bÞ cña hÖ thèng, c¸c h·ng kh«ng thÓ cam kÕt ch¾c ch¾n sÏ giao hµng ®óng thêi h¹n. ViÖc kÐo dµi tiÕn ®é hoµn thµnh viÖc l¾p ®Æt hÖ thèng cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng thiÖt h¹i ®¸ng kÓ cho cho tËp ®oµn th¬ng m¹i, v× vËy cã kh¶ n¨ng hä sÏ ph¶i c©n nh¾c kü h¬n viÖc ký hîp ®ång víi COMPIT vµ tham kh¶o thªm c¸c ®èi t¸c kh¸c. COMPIT ®ang cè hÕt søc ®Ó hîp ®ång ®îc hoµn thµnh ®óng h¹n, c¸c h·ng chÕ t¹o còng ®ang nghiªn cøu gi¶i ph¸p ®Ó cã thÓ hoµn thµnh ®óng thêi h¹n. Tuy nhiªn, c¶ hai bªn ®Òu kh«ng kh¼ng ®Þnh ®îc ch¾c ch¾n. NÕu x¶y ra chËm trÔ th× ®iÒu kh«ng may ®ã n»m ngoµi mong muèn vµ kh¶ n¨ng t¸c ®éng cña COMPIT. COMPIT cã nªn th«ng b¸o cho ®¹i diÖn tËp ®oµn th¬ng m¹i vÒ nh÷ng khã kh¨n hä vµ c¸c h·ng s¶n xuÊt ®ang gÆp ph¶i vµ kh¶ n¨ng cã thÓ bÞ chËm trÔ hay kh«ng?
  • 29. Thế nào là vấn đề đạo đức trong KD? Trường hợp, hoàn cảnh phải lựa chọn trong nhiều cách hành động khác nhau để chọn ra một cách hành động tốt nhất trên cơ sở quan niệm đúng – sai phổ biến trong xã hội (chuẩn mực về đạo lý xã hội) Tình huống khó xử có nhiều cách hành động trái ngược nhau và buộc một người phải lựa chọn hoặc cách này hoặc cách khác.
  • 30. Nguồn gốc của vấn đề đạo đức Nguồn gốc Từ những mâu thuẫn nảy sinh trong/về các lĩnh vực, giữa các cá nhân, tập thể. Do: xung đột về quan điểm, quyền lực, phối hợp, lợi ích. Phạm vi Giữa: Các đối tượng hữu quan Trong: Các lĩnh vực chuyên môn (Marketing, kỹ thuật, nhân sự, tài chính, quản lý).
  • 31. NG.M¹NH QU¢N ®¹o ®øc kinh doanh vµ v¨n ho¸ c«ng ty 31 Nguồn gốc của vấn đề đạo đức Nguồn gốc mâu thuẫn M©u thuÉn M©u thuÉn ®t h÷u quan bªn ngoµi (kh¸ch hµng, c«ng ty kh¸c, céng ®ång, chÝnh phñ) ®t h÷u quan bªn ngoµi (kh¸ch hµng, c«ng ty kh¸c, céng ®ång, chÝnh phñ) ®t h÷u quan bªn trong (chñ së h÷u, ng êi qu¶n lý-®¹i diÖn Cty, ngêi lao ®éng) ®t h÷u quan bªn trong (chñ së h÷u, ng êi qu¶n lý-®¹i diÖn Cty, ngêi lao ®éng) lÜnh vùc (marketing, c«ng nghÖ, nh©n lùc kÕ to¸n-tµi chÝnh, qu¶n lý) lÜnh vùc (marketing, c«ng nghÖ, nh©n lùc kÕ to¸n-tµi chÝnh, qu¶n lý) TriÕt lý (quan ®iÓm, triÕt lý, quyÒn lùc, mèi quan hÖ, lîi Ých) TriÕt lý (quan ®iÓm, triÕt lý, quyÒn lùc, mèi quan hÖ, lîi Ých) ®t hƯu quan bªn ngoµi (kh¸ch hµng, c«ng ty kh¸c, céng ®ång, chÝnh phñ) ®t hƯu quan bªn ngoµi (kh¸ch hµng, c«ng ty kh¸c, céng ®ång, chÝnh phñ) ®t hƯu quan bªn trong (chñ së h÷u, ngêi qu¶n lý-®¹i diÖn Cty, ngêi lao ®éng) ®t hƯu quan bªn trong (chñ së h÷u, ngêi qu¶n lý-®¹i diÖn Cty, ngêi lao ®éng)
  • 33. Nhận diện các vấn đề đạo đức Xác minh những người hữu quan Xác minh những mối quan tâm, mong muốn của các đối tượng hữu quan thể hiện thông qua một sự việc, tình huống cụ thể Xác định bản chất vấn đề đạo đức
  • 34. 1.1.6 DDKD và trách nhiệm xa hội Các nghĩa vụ trong TNXH của DN Những lợi ích khi thực hiện TNXH Những khó khăn khi thực hiện TNXH
  • 35. Các nghĩa vu trong TNXH của DN Nghĩa vụ về kinh tế Nghĩa vụ về pháp lý Nghĩa vụ về đạo đức Nghĩa vụ về nhân văn
  • 36. 36 Tr¸ch nhiÖm x· héi cña c«ng ty tiÕp cËn theo thø tù u tiªn Tr¸ch nhiÖm x· héi cña c«ng ty tiÕp cËn theo thø tù u tiªn Ph¸p lý ®¹o lý Nh©n ®¹o Kinh tÕ C¸c nghÜa vô ph¸p lý C¸c nghÜa vô ®¹o lý C¸c nghÜa vô kinh tÕ NghÜa vô tù nguyÖn
  • 37. 37 Tr¸ch nhiÖm x· héi cña c«ng ty tiÕp cËn theo tÇm quan träng Tr¸ch nhiÖm x· héi cña c«ng ty tiÕp cËn theo tÇm quan träng Ph¸p lý ®¹o lý Nh©n ®¹o Kinh tÕ Hoµn vèn Tèi thiÓu L·i ChÝnh thøc Phæ biÕn TÝch luü Tù gi¸c Tiªn phong Tù nguyÖn
  • 38. Những lợi ích khi thực hiện TNXH Cải thiện hình ảnh của doanh nghiệp trước dư luận, cộng đồng, tăng cơ hội kinh doanh Đảm bảo tiêu chuẩn văn hoá xã hội Tạo quan hệ tốt với chính quyền Chủ động phòng ngừa từ xa các rủi ro, bất trắc
  • 39. Những khó khăn khi thực hiện TNXH Vi phạm nguyên tắc tối đa hoá lợi nhuận Tăng giá thành hàng hoá và dịch vụ Làm phân tán và lỏng lẻo các mục tiêu chủ yếu Có thể vấp phải sự phản ứng của dư luận xã hội vì những lý do khác nhau
  • 40. 1.2 Các biểu hiện DDKD tại VN Đạo đức kinh doanh trong thành lập và đăng ký kinh doanh Đạo đức kinh doanh trong hoạt động của doanh nghiệp
  • 41. 1.3 phương pháp và công cu nghiên cứu hành vi đạo đức Sinh viên tự nghiên cứu giáo trình từ trang 160 Đến 215
  • 42. 1.4 Xây dựng chương trình đạo đức kinh doanh Xây dựng chương trình DDKD Tổ chức thực hiện Kiểm tra, giám sát thực hiện
  • 43. 1.5. Phân tích các tình huống thực tiễn
  • 44. ĐẠO ĐỨC KINH DOANH VIỆT NAM Phải thật sự cần, kiệm, liêm, chính Phải thật sự chống bệnh quan liêu, tham ô, lãng phí; phải cảnh giác, bảo vệ xí nghiệp Phải khéo đoàn kết và lãnh đạo công nhân; Mọi việc đều dựa vào lòng nồng nàn yêu nước và năng lực sáng tạo dồi dào của công nhân; phải dùng phương pháp dân chủ để đẩy mạnh phong trào thi đua sản xuất và tiết kiệm Phải thật sự săn sóc đến đời sống tinh thần và vật chất cho công nhân Phải cố gắng nghiên cứu và học tập để tiến bộ
  • 45. CÁC DOANH NGHIỆP HOA KỲ Trong bao c¸o hµng nam gÇn ®©y, c«ng ty ®· ®a ra cam kÕt lµm tho¶ m·n nh ng mong muèn cña nh ng ngêi ®ãng gãp vµo ho¹t ®éng kinh doanh cña ữ ữ c«ng ty. Céng ®ång. Môc tiªu cña chóng t«i lµ cã tr¸ch nhiÖm víi vai trß c«ng d©n cña m×nh. Môc tiªu nµy bao gåm sù hç trî c¸c ho¹t ®éng céng ®ång, gi¸o dôc vµ kinh doanh, sù quan t©m ®Õn m«i trêng xung quanh, vµ sù khuyÕn khÝch c¸c thµnh viªn cña c«ng ty mình thùc hiÖn ®óng quyÒn c«ng d©n vµ ñng hé c¸c ch ¬ng tr×nh mµ céng ®ång më ra. Sù ®ãng gãp lín nhÊt cña c«ng ty chóng t«i cho céng ®ång ph¶i lµ sù thµnh ®¹t ®Ó chóng t«i cã thÓ duy trì c«ng viÖc mét c¸ch æn ®Þnh cònNh ng cam kÕt víi nh ng ngêi ®ãng gãp vµo ho¹t ®éng kinh ữ ữ doanh cña c«ng ty Harris C«ng ty Harris lµ c«ng ty cung cÊp chÝnh vÒ th«ng tin, truyÒn th«ng, hÖ thèng vµ c¸c s¶n phÈm chÊt b¸n dÉn cïng c¸c dÞch vô cho c¸c kh¸ch hµng th¬ng m¹i vµ nhµ níc trªn toµn thÕ giíi. C«ng ty huy ®éng ®a vµo sö dông nh ng c«ng ữ nghÖ tiªn tiÕn ®Ó ®a ra nh ng gi¶i ph¸p hiÖn ®¹i vµ hiÖu qu¶ cho qu¸ tr×nh xö ữ lý vµ truyÒn th«ng sè liÖu, tiÕng nãi, v n b¶n, vµ th«ng tin hình ¶nh. Doanh ă thu cña c«ng ty lµ h¬n 2 triÖu ®« la víi ®éi ngò nh©n viªn gÇn 23.000 ngêi. Theo mét b¶n b¸o g nh t¹o thªm viÖc lµm cho mäi ngêi trong céng ®ång.
  • 46. CÁC DOANH NGHIỆP NHẬT BẢN Lợi ích của tập thể cao hơn lợi ích cá nhân Đạo đức công nhân là một trong những điều quan trọng nhất Điều mình muốn thì cũng làm cho người khác
  • 47. CÁC DOANH NGHIỆP HÀN QUỐC Kinh doanh tôn trọng con người Bỏ lợi ích kinh doanh giữ lấy tình hoà hiếu
  • 48. CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM Xăng pha Aceton Xăng pha Aceton Công bố th«ng tin kh«ng trung thùc Công bố th«ng tin kh«ng trung thùc C©n thiÕu B¶o qu¶n vµ chÕ biÕn thùc phÈm B¶o qu¶n vµ chÕ biÕn thùc phÈm
  • 49.
  • 50. LOGO Chương 2: Văn hóa Doanh nghiệp Người trình bày: Ths. Hoàng Thị Ba
  • 51. Cản trở nào là lớn nhất đối với việc hội nhập quốc tế của VN  Văn hóa nông nghiệp  Tư duy logic  Di chứng của chiến tranh  Ở cạnh các nước lớn
  • 52. Trong quản lý doanh nghiệp, người Nhật chú trọng quy trinh còn người Mỹ chú trọng mục tiêu:  Vi người Nhật va người Mỹ khác nhau  Vi văn hóa Nhật va Mỹ có sự khác biệt  Vi Nhật đi sau nên rút kinh nghiệm của Mỹ  Vi nền chinh trị va hanh chinh của Nhật va Mỹ không giống nhau
  • 53. Nội dung Khái niệm và đặc điểm 1 Các nhân tố tạo lập văn hóa DN 2 Các chủ thể của văn hóa DN 3
  • 54. 2.1 Khái niệm và đặc điểm Khái niệm 1 Các đặc điểm của VHDN 2 Cấu trúc của VHDN 3 Tinh chất mạnh yếu của VHDN 4
  • 55. 2.1.1 Khái niệm 1 2 Văn hóa DN là gi? Một số quan niệm về văn hóa
  • 56. Một số quan niệm về văn hóa  Tiếp cận của UNESCO  Tiếp cận thao tác luận  Tiếp cận của Việt Nam
  • 57. Phải chăng văn hoá doanh nghiệp là sự thực thi các giá trị văn hoá chung trong doanh nghiệp? B A C Các giá trị văn hoá chung
  • 58. Văn hóa doanh nghiệp là gi? VHDN là một hệ thống những ý nghĩa, giá trị, niềm tin chủ đạo, nhận thức và phương pháp tư duy được mọi thành viên của một tổ chức cùng chia sẻ và có ảnh hưởng ở phạm vi rộng đến cách thức hành động của các thành viên
  • 59. 2.1.2 Đặc điểm của VHDN Văn hóa doanh nghiệp liên quan đến nhận thức Đặc điểm Văn hóa doanh nghiệp có tính thực chứng
  • 60. 2.1.2 Đặc điểm của VHDN 1 2 3 4 5 Những khía cạnh về VHDN Chú trọng chi tiết Định hướng kết quả Sáng tạo va sẵn sang mạo hiểm Định hướng tập thể (nhóm) Định hướng vao con người
  • 61. Không có văn hoá chung cho mọi DN B B B B B B A Văn hoá tổ chức A A Văn hoá tổ chức A
  • 62. 2.1.3 Cấu trúc văn hóa của DN H à n h v i Ấn phẩm B i ể u t ư ợ n g , k i ế n t r ú c Giá trị, triết lý, niềm tin Nghi lễ, tập tuc Ngôn ngữ Giai thoại Truyền thống, lịch sử
  • 63. Kiến trúc điển hinh  Ngoại thất và nội thất  Tạo ấn tượng về sự khác biệt  Ảnh hưởng đến hành vi, biểu thị ý nghĩa, biểu thị phương châm-chiến lược, một bộ phận trên sản phẩm, chứa đựng giá trị lịch sử
  • 64. Các nghi lễ  Các hoạt động, sự kiện văn hoá – xã hội chính thức  Giúp giới thiệu và củng cố giá trị mà tổ chức coi trọng; giúp thành viên chia sẻ nhận thức  Khai mạc, giới thiệu thành viên mới, chức vụ mới, lễ ra mắt; lễ phát phần thưởng; sinh hoạt văn hoá, chuyên môn; lễ hội, liên hoan, Tết
  • 65. Các giai thoại và ấn phẩm  Câu chuyện về những con người, câu chuyện về một công trinh - dự án…  Chứa đựng thông tin về lịch sử; chứa đựng giá trị, niềm tin; duy tri sức sống cho các giá trị ban đầu, thống nhất nhận thức  Bản tuyên bố sứ mệnh, báo cáo, cáo bạch, sổ vàng truyền thống, ấn phẩm định kỳ…  Làm rõ mục tiêu, phương châm hành động, giá trị và niềm tin chủ đạo, triết lý, thái độ…
  • 66. Các biểu tượng (logo)  Truyền đạt những giá trị, ý nghĩa tiềm ẩn  Thể hiện hiện hinh tượng về tổ chức bằng ngôn ngữ nghệ thuật phổ thông
  • 67. Ngôn ngữ - Khẩu hiệu Những thuật ngữ, ví von, ẩn dụ, sắc thái ngôn từ đặc trưng Triết lý Sứ mệnh Khẩu hiệu Khẩu hiệu diễn đạt cô đọng nhất triết lý của tổ chức
  • 68. Giá trị, niềm tin,truyền thống  Giá trị = chuẩn mực đạo đức, cần phải làm gi  Niềm tin = thế nào là đúng, là sai  Niềm tin của lãnh đạo > Giá trị >Niềm tin của tập thể >  Truyền thống = chỗ dựa và rào cản của văn hoá tổ chức mới G i á t r ị N i ề m t i n
  • 69. 2.1.4 Tính chất mạnh yếu của VHDN  Đâu là một nền văn hoá doanh nghiệp mạnh?  Những dấu hiệu suy yếu trong môi trường văn hóa doanh nghiệp
  • 70. Đâu là một nền văn hoá doanh nghiệp mạnh? 1 2 3 4 Các giá trị chủ đạo được mọi thanh viên chia sẻ va kiên quyết duy tri Luôn có sự thống nhất về nhưng gi được coi la quan trọng va thế nao la hanh vi đúng đắn Nhân viên gắn bó va trung thanh với doanh nghiệp Kết quả hoạt động va hiệu lực của doanh nghiệp cao hơn
  • 71. Những dấu hiệu suy yếu trong môi trường văn hóa doanh nghiệp Thiếu sự tin tưởng lẫn nhau giưa nha QT va các NV Nhân viên không biết được tiền đồ của DN NV phải lam theo nhưng kế hoạch bất ngờ va thiếu tinh nhất quán Xuất hiện nhiều tin đồn không chinh xác NV chẳng có ấn tượng gi va tỏ ra bất mãn về các nha QT NV cảm thấy hinh ảnh của DN chưa được quảng bá đầy đủ va chinh xác Các NV có cách tiếp cận vấn đề va giải quyết các CV không giống nhau
  • 72. NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI VĂN HÓA DOANH NGHIỆP VĂN HÓA DOANH NGHIỆP LÃNH ĐẠO NHÂN VIÊN KHÁCH HÀNG LĨNH VỰC KINH DOANH VĂN HÓA XÃ HỘI
  • 73. Nhân tố quyết định sức mạnh văn hoá doanh nghiệp Tuổi đời của doanh nghiệp Sức mạnh văn hoá doanh nghiệp Cường độ các hoạt động mang tính văn hoá Số lượng thế hệ thành viên chủ chốt Quy mô của doanh nghiệp
  • 74. 2.2 Các nhân tố tạo lập VHDN Phong cách lãnh đạo mang triết lý văn hóa Quản lý hinh tượng Các hệ thống trong tổ chức
  • 75. 2.2.1 Phong cách lãnh đạo mang triết lý VH Bản chất thay đổi của VHDN -Bản sắc VH có thể được tạo lập - Bản sắc VH cũng có thể được hinh thanh từ việc củng cố - Bản sắc VH có thể được hinh thanh từ sự hòa nhập - Bản sắc VH có thể thay đổi Định hình phong cách lãnh đạo mang triết lý VH -Phương châm hành động - Năng lực lãnh đạo Text
  • 76. 2.2.2 Quản lý hinh tượng 1 Xác định va sử dụng các tin hiệu, hinh tượng có thể gây tác động đến giá trị tổ chức 2 Đảm bảo các biểu trưng của tổ chức va công ty thiết kế va sử dụng phù hợp va thống nhất trong việc thể hiện các giá trị chủ đạo của tổ chức 3 Chú trọng đến việc lam hơn la lời nói
  • 77. 2.2.3 Các hệ thống trong tổ chức Các hệ thống tổ chức chung Các hệ thống chinh thức về đạo đức Hệ thống các giá trị đạo đức chinh thức của tổ chức Các hệ thống Các hệ thống Hệ thống các nhóm trong tổ chức
  • 78. 2.3 Các chủ thể của VHDN D o a n h n h â n N h à q u ả n t r ị N h â n v i ê n K H v à n h à C C C ộ n g đ ồ n g X H
  • 79. LOGO
  • 80. LOGO Chương 3: Xây dựng và Chương 3: Xây dựng và phát triển VHDN phát triển VHDN Người trình bày Người trình bày Ths. Hoàng Thị Ba Ths. Hoàng Thị Ba
  • 81. www.thmemgallery.com Company Logo NỘI DUNG 1 1 Xây dựng và phát triển VHDN 2 2 Chương trình XD và phát triển VHDN
  • 82. www.thmemgallery.com Company Logo 3.1 Xây dựng và phát triển VHDN Quản trị quá trinh thay đổi VHDN Nội dung xây dựng VHDN Quy trinh xây dựng VHDN Các yếu tố ảnh hưởng đến XD VHDN Các quan điểm xây dựng VHDN
  • 83. www.thmemgallery.com Company Logo 3.1.1 Các quan điểm XD VHDN 1 Văn hoá gắn liền với người khởi tạo doanh nghiệp, vi vậy người lãnh đạo có đủ tài đức để tạo dựng 2 Văn hoá là tài sản chung của doanh nghiệp, do toàn thể thành viên doanh nghiệp tạo nên 3 Văn hoá doanh nghiệp gắn liền với văn hoá quốc gia 4 Văn hoá doanh nghiệp phải mang bản sắc riêng và là bộ phận cấu thành của hệ thống quản trị
  • 84. www.thmemgallery.com Company Logo 3.1.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến XD VHDN - Văn hoá dân tộc - Văn hoá kinh doanh - Hệ thống thể chế - Lĩnh vực kinh doanh và khách hàng - Phong cách, giá trị và kỳ vọng của lãnh đạo doanh nghiệp - Đội ngũ nhân viên - Truyền thống - Chiến lược kinh doanh - Năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp
  • 85. www.thmemgallery.com Company Logo 85 Phân tích môi trường Phân tích môi trường Xác định giá trị cốt lõi Xác định giá trị cốt lõi Xây dựng tầm nhìn Xây dựng tầm nhìn Đánh giá văn hóa hiện tại Đánh giá văn hóa hiện tại Tiếp tuc đánh giá VHDN Tiếp tuc đánh giá VHDN Thể chế hóa, mô hình hóa Thể chế hóa, mô hình hóa Nhận biết các trở ngại Nhận biết các trở ngại Xây dựng giá trị Xây dựng giá trị Phổ biến nhu cầu thay đổi Phổ biến nhu cầu thay đổi Muc đích và KH hành động Muc đích và KH hành động Xác định vai trò lanh đạo Xác định vai trò lanh đạo 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 3.1.3 Quy trình XD VHDN
  • 86. www.thmemgallery.com Company Logo 3.1.4 Nội dung xây dựng VHDN Hinh thành truyền thống, tập tục, nghi lễ Xác định triết lý KD XD quy chế, quy trinh, quy định nội bộ Sáng tác các truyền th uyết, giai thoại Tạo dựng các biểu trưng và biểu hiện bê n ngoài Tổ chức và duy tri c ác sinh hoạt ngoại k hoá Xây dựng hệ thống giá trị 1 2 3 4 5 6 7
  • 87. www.thmemgallery.com Company Logo 3.1.5 Quản trị quá trình thay đổi VHDN  Những mục tiêu nhất quán và lâu dài  Cam kết của công ty  Sự rõ ràng về vai trò của các thành viên trong công ty  Đội ngũ lãnh đạo công ty  Trách nhiệm giữa cá nhân và tập thể  Những kỹ năng và kiến thức bổ trợ  Nâng cao khả năng ứng xử bắt buộc  Quyền hạn (thực tế và được nhìn nhận)  Những khen thưởng chung
  • 88. www.thmemgallery.com Company Logo 3.2 Chương trình XD và phát triển VHDN 3.2.1 3.2.2 3.2.3 Hoạch định xây dựng VHDN Thực thi quá trình xây dựng VHDN Duy trì và phát triển VHDN
  • 89. www.thmemgallery.com Company Logo 3.2.1 Hoạch định XD VHDN  Đặt ra một định hướng và tầm nhìn mang tính chiến lược  Xây dựng các triết lý kinh doanh cho DN  Sáng tạo logo, khẩu hiệu, màu sắc chủ đạo  Đồng phục cho nhân viên  Xây dựng cơ cấu tổ chức  Xây dựng hệ thống văn bản quản lý cho DN  Xây dựng cơ chế khen thưởng, kỷ luật
  • 90. www.thmemgallery.com Company Logo 3.2.2 Thực thi quá trình XD VHDN  Thực hiện những mục tiêu đề ra  Đào tạo  Tuyển dụng  Phát huy năng lực con người  Thực thi hình tượng doanh nhân, nhà quản trị  XD và nuôi dưỡng cá nhân suất sắc, hình tượng của DN  Nâng cao và thực hiện rõ nét các nghi lễ của công ty  Tuyên truyền, hướng dẫn tính cách của văn hóa công ty  Loại bỏ vấn đề tranh giành quyền lực trong công ty  XD một tinh thần tập thể vững mạnh thông qua xác định những giá trị cốt yếu  Tạo ra một môi trường làm việc trong sạch và cởi mở  Thực hiện khen thưởng trên cơ sở công bằng 
  • 91. www.thmemgallery.com Company Logo 3.2.3 Duy trì và phát triển VHDN Khi nào và trong trường hợp nào thì một công ty nên tiến hành thay đổi VHDN của mình?
  • 92. www.thmemgallery.com Company Logo Công ty cần phải thay đổi VHDN khi…  Khi hai hay nhiều hơn hai Cty có nền tảng khác nhau tiến hành sát nhập và trong các hoạt động của họ có sự dấu hiệu của mối bất hòa triền miên giữa những nhóm nhân viên  Khi một công ty đã có nhiều năm hoạt động kinh nghiệm và cách thức hoạt động của nó đã ăn sâu cố rễ đến mức nó cản trở sự thích ứng với những thay đổi và sự cạnh tranh trên thị trường của chính công ty ấy  Khi một công ty chuyển sang hoạt động ở một ngành nghề hay một lĩnh vực hoàn toàn mới khác và phương thức hoạt động cũ lúc này lại đe dọa sự sống còn của công ty đó
  • 93. www.thmemgallery.com Company Logo Công ty cần phải thay đổi VHDN khi…  Khi một công ty mà đội ngũ nhân viên đã quá quen với điều kiện làm việc trong những điều kiện thuận lợi của thời kỳ kinh tế phát triển nhưng lại không thể thích ứng được với những khó khăn thách thức do suy giảm kinh tế gây ra  Khi DN đứng trước nguy cơ khủng hoảng, trước sự thay đổi to lớn của môi trường xung quanh, cần tạo ra những thay đổi bước ngoặt, có xuất hiện tư tưởng đổi mới