1. The European Commission support for the production of this publication does not constitute an endorsement of the contents, which solely reflect the views of the
authors. The Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained herein
მოდული 5
სასტარტო წერტილი ეკო-ინოვაციისთვის
ევროკომისიის მიერ ამ პროექტის მხარდაჭერა არ გულისხმობს რაიმე პასუხისმგებლობას შინაარსზე, რომელიც ასახავს მხოლოდ ავტორისეულ ხედვას და კომისია არ შეიძლება იყოს
პასუხისმგებელი შიგნით მოყვანილი ინფორმაციის რაიმე სახით გამოყენებადობაზე.
4. ნარჩენი - არასასურველი გასავალი
ენერგია
პროდუქტი/
სერვისი
შემოსავლები
ემისიების წყალი
ემისიების ჰაერი
ნარჩენები
არასასურველი გასავალი
5. განმარტებები – ნარჩენები (1)
ნარჩენები განისაზღვრება, როგორც არასასურველი მყარი
გასავალი, რომელშიც შედის სითხეები და აირები,
რომლებიც ინახება კონტეინერებში / ყუთებში.
ქიმიურ ნაშთებს ასევე უწოდებენ ნარჩენების პროდუქტს/
ნარჩენ ნივთიერებებს
ან
ნარჩენები ასევე შეიძლება არასწორ დროს უადგილოდ
გამოყენებული მასალა იყოს, ამ კონტექსტში ხშირად
განიხილება ნივთიერებების მნიშვნელობა.
ან
ნარჩენები არის გადაადგილებადი საგნები, მფლობელს სურს
მათი მოცილება, რადგან არსებობს საზოგადოებრივი
ინტერესი მათგან განთავისუფლებისა.
საერთოდ, მნიშვნელოვანია ერთმანეთისგან გამოყოფა
საშიში / სახიფათო და არასახიფათო ნარჩენებისა
6. თუ შესრულებულია შემდეგი კრიტერიუმები :
მფლობელმა არეგულიროს განკარგვის მიზანი
მოვალეა იზრუნოს გარემოზე
ჩვენ ვსაუბრობთ ნარჩენებზე!
განმარტება – ნარჩენები (2)
7. ნარჩენების მართვის პრინციპები:
საუკეთესო ნარჩენებია აცილებული ნარჩენები!
ყველაზე იაფი ნარჩენი არის არარსებული ნარჩენი!
რაც უფრო გარემოსთან მისადაგებულია ნარჩენი, მით
უფრო მარტივია მისი განკარგვა ან შენახვა!
ნარჩენებისგან განთავისუფლების დაგეგმვა იწყება
პროდუქტის დამუშვებით, მასალების შერჩევითა და
შეძენით და მთავრდება მისი განკარგვითა და
გაყიდვით!
ნარჩენების მართვა
8. ნარჩენების მდგრადი მართვა
ევროპის „ნარჩენების დირექტივები“ 2008
ადგენს ნარჩენების მართვასთან დაკავშირებულ ძირითად ცნებებსა და განმარტებებს,
როგორიცაა ნარჩენების განსაზღვრა, გადამუშავება, აღდგენა. ის განმარტავს,
როდის წყვეტს ნარჩენი ნარჩენობას და გარდაიქნება მეორადი რესურსად (ეგრეთ
წოდებული ნარჩენის დასრულების კრიტერიუმი), და როგორ განვასხვავოთ
ნარჩენები და მავნე პროდუქტები.
სტატია 4: ნარჩენების მართვის იერარქია
ხელახალი
გამოყენება
ზრუნვა /
გადამუშავება
სხვა
აღდგენა
გაუქმება
პროდუქტი (ნარჩენების გარეშე)
Wნარჩე
ნებიast
e
10. ნარჩენების რაოდენობრივი პრევენცია
- ნარჩენების წარმოების თავიდან აცილება მთლიანად ან
ნაწილობრივ
- ან მთლიანი თანხის შემცირება
ნარჩენების რაოდენობრივი პრევენცია
- ნარჩენების ხარისხის გაზრდა, გადამუშავების გაზრდის
მიზნით და გარემოს საფრთხის შემცირების მიზნით
ნარჩენების პრევენცია
11. ნარჩენები შეიძლება იყოს...
ხელახლა გამოყენება . . .
. . . . უკეთესია ვიდრე გადამუშავება!
II.
ემზადებიან
ხელახლა
გამოყენებისთვის
წმენდა
შენახვა
შეკეთება
13. გასუფთავებული ნარჩენების გადამუშავება მატერიალურ ციკლში
გამოიყენება ახალ პროდუქტებში
საქონლის ან მისი ნივთიერებების მატერიალური აღდგენა
გადამუშავების ტიპები :
- შიდა გადამუშავების პროცესი
- შიდა გადამუშავება
- გარე გადამუშავება
გადამუშავება
15. ნარჩენების აღდგენა საშუალებას იძლევა სათანადოდ
გადამუშავებული ნარჩენების ჩაშვებას მატერიალურ
ციკლში.
ამრიგად, დამუშავებული ნარჩენები წარმოადგენს ნედლეულს
ახალი საქონლის წარმოებისთვის.
ვინაიდან ნედლეული რამდენჯერმე გადის მატერიალურ
ციკლს ხანდახან ამ პროცესს გადამუშავებას უწოდებენ.
ამრიგად, დამუშავებული ნარჩენები გამოიყენება, როგორც
ნედლეული ახალი საქონლის წარმოებისთვის
გადამუშავების პროცედურები
1.ორგანული ნარჩენების გადამუშავება
2.მექანიკურ-ორგანული ნარჩენების გადამუშავება
3.ქიმიურ-ფიზიკური ნარჩენების გადამუშავება
4.თერმული ნარჩენების გადამუშავება
ნარჩენებზე ზრუნვა და აღდგენის სხვა საშუალებები