Pasożyty człowieka, Sarsa98 UKSW

1. Pasożyty człowieka
Sara Łoboda
UNIWERSYTET KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO WYDZIAŁ BIOLOGII I NAUK ŚRODOWISKA
Mail: sarsaloboda@gmail.com

2. Tasiemiec uzbrojony
Tasiemiec uzbrojony, soliter (Taenia solium) – jeden z gatunków tasiemców
(Cestoda), które pasożytują w przewodach pokarmowych kręgowców, w tym
człowieka. W przeciwieństwie do tasiemca nieuzbrojonego posiada on haczyki i
przyssawki, za pomocą których przytwierdza się do ściany jelita cienkiego. Może
również się pojawiać w innych częściach ciała.

3. Rozmnażanie tasiemca uzbrojonego
Jest on obupłciowy. W każdym członie z osobna rozwijają się narządy rozrodcze
męskie i żeńskie. Męskie najczęściej rozwijają się nieco wcześniej, aby
zmniejszyć ryzyko samozapłodnienia w obrębie jednego proglotydu. Może jednak
dochodzić do zapłodnienia pomiędzy członami z przedniej i tylnej części strobil.
Najkorzystniejsze jest jednak zapłodnienie pomiędzy członami dwóch różnych
tasiemców. Dochodzi wtedy do wymieszania (rekombinacji) materiału
genetycznego. Rozwój tasiemców jest złożony, najczęściej występuje kilka
pokoleń larwalnych i przynajmniej jeden żywiciel pośredni.

4. Budowa i cykl rozwojowy
Tasiemce mają długie, płaskie ciało, przypominające wyglądem tasiemkę. Są
wysoce wyspecjalizowane do pasożytniczego trybu życia. Ciało tasiemca składa
się z 800–1000 proglotydów czyli szeregu powtarzających się segmentów. Każdy
taki segment jest kompletną maszyną rozrodczą, wyposażoną w narządy męskie i
żeńskie, produkującą do 100 tys. jaj. Przyczyną produkcji tak dużej ilości jaj jest
skomplikowany cykl rozwojowy pasożyta. Proglotydy najdalej odsunięte od główki,
zwane macicznymi, zawierają dojrzałe jaja. Segmenty te odrywają się kolejno od
ciała tasiemca i wraz z kałem opuszczają organizm żywiciela ostatecznego.
Długość dorosłego pasożyta może wynosić do 4 metrów.

5. Oprócz przewodu pokarmowego tasiemiec uzbrojony może się osadzić w
mięśniach i narządach wewnętrznych człowieka jako larwa wągier. Szczególnie
niebezpieczne są przypadki osadzenia larwy w mózgu i gałce ocznej. Ucisk
mózgu może wywoływać objawy podobne do padaczki oraz bóle głowy, nudności i
zaburzenia zachowania. Z kolei osadzenie w oku może doprowadzić do ślepoty[4]
.
Choroby wywoływane przez tasiemca uzbrojonego to tenioza (zarażenie wągrami)
oraz cysticerkoza (jaja inwazyjne).

6. Tasiemiec uzbrojony

8. Objawy obecności tasiemca
uzbrojonego:
● osłabienie,
● bóle brzucha,
● wymioty,
● nudności,
● redukcja masy ciała,
● brak apetytu,
● apatia,
● nadmierna pobudliwość,
● biegunka,
● zaparcia,
● awitaminoza - niedobór witamin w organizmie lub ich całkowity brak.

9. Jeśli pasożyt zajął inne narządy poza tymi wchodzącymi w skład przewodu
pokarmowego, symptomy jest bytowania będą zależały od jego lokalizacji. Można
więc przy wągrzycy mózgu spotkać:
● uciążliwe bóle głowy,
● padaczkę i inne objawy występujące przy guzach mózgu,
● kłopoty z widzeniem,
● zniekształcenia oka (jeżeli wągry tasiemca umiejscowią się w gałce ocznej),
● hipereozynofilię.

11. Leczenie
tasiemca
uzbrojonego
Leczenie tasiemca uzbrojonego jest
konieczne i powinno być prowadzone
wyłącznie pod opieką lekarza.
Pasożyty obecne w jelitach usuwa się
specjalnymi lekami, jeśli ich
lokalizacja jest inna, konieczne może
się okazać leczenie chirurgiczne.

12. Zapobieganie zarażeniom tasiemcem
uzbrojonym polega na:
● dokładnym badaniu mięsa wieprzowego i całkowitym eliminowaniu tuszek, w
których stwierdzono obecność wągrów;
● przestrzeganiu odpowiedniego poziomu sanitarnego gospodarstwach,
szczególnie na wsi, i tam, gdzie hoduje się trzodę chlewną, oraz
podstawowych zasad higieny osobistej i weterynaryjnej;
● unikaniu jedzenia produktów w postaci surowego mięsa świni dzikiej lub
domowej.

13. Porównanie tasiemca uzbrojonego z
nieuzbrojonym
Tasiemiec uzbrojony jest mniejszy niż nieuzbrojony,
poza tym oprócz przyssawek (które ma też tasiemiec
nieuzbrojony), posiada podwójny wieniec haków.
Zarażenie tasiemcem uzbrojonym w Polsce jest 300
razy rzadsze niż nieuzbrojonym.
Człowiek jest
żywicielem ostatecznym tasiemca nieuzbrojonego i
uzbrojonego, jednak może się stać żywicielem
pośrednim tasiemca uzbrojonego. Żywicielem
pośrednim tasiemca uzbrojonego jest świnia,
nieuzbrojonego bydło.

15. Zakażenia pasożytami w ostatnich latach

17. Narażenie populacji ludzkiej na
zakażenie pasożytem
1998
Tasiemiec uzbrojony
Zakażenie tym pasożytem w 1998
roku było znacznie większe ,niż w
późniejszych latach.
2000
Tasiemiec uzbrojony
Zakażeniu uległa
znacznie mniejsza liczba
osób , niż w latach
późniejszych.
2002
Tasiemiec uzbrojony
Nieznaczny wzrost
zakażonych.
2004
Tasiemiec
uzbrojony
Populacja ludzka w
tym roku została
najmniej narażona
na zakażenie
pasożytem.
.

18. PASOŻYTY CZŁOWIEKA
Tasiemiec uzbrojony Tasiemiec
nieuzbrojony
Glista ludzka
Objawy
Jeśli tasiemiec uzbrojony zlokalizuje
się w korze mózgowej, może
wywołać obrzęk, objawy wynikające
ze wzrostu ciśnienia
śródczaszkowego, a także z
lokalizacji wągra. Może dojść do
uszkodzenia struktur mózgowych,
paraliżu, zaburzeń osobowości.
Rokowanie jest bardzo złe. Jeśli
tasiemiec uzbrojony trafi do oka,
może prowadzić nawet do
uszkodzenia wzroku.
Mogą wystąpić bóle
brzucha o niezbyt
dużym nasileniu.
Ponadto zdarzają się
nudności, wymioty czy
biegunka.
nadpobudliwość nerwowa;
uporczywy ból gardła;
kłopoty ze snem;
bóle w różnych obszarach brzucha (nie
zawsze mające związek z jedzeniem);
wzdęcia lub uporczywe zaparcia i tzw.
kruczenia w obrębie jelit;
duszność (podczas spoczynku lub wysiłku);
redukcja masy ciała;
niedokrwistość,
obniżenie ogólnej aktywności oraz zdolności
do pracy.
Leczenie
Leczeniem z wyboru jest prazykwantel podawany
jednorazowo lub albendazol zażywany przez 3 dni. Inne
postępowanie jest w przypadku wągrzycy wywołanej
tasiemcem uzbrojonym z zajęciem mózgu, rdzenia kręgowego
czy narządu wzroku. W tym przypadku leki
przeciwpasożytnicze mogą nasilić objawy neurologiczne. Jeśli
wągry są pojedyncze, zawsze rozważa się leczenie
chirurgiczne.
Poleca się wspomaganie terapii
farmakologicznej metodami naturalnymi.
Często pozbycie się glist ludzkich ułatwia
spożywanie porów, czosnku i pestek dyni,
które wpływają niekorzystnie na żywotność
glist, a w konsekwencji przyczyniają się do
ich wydalenia.W gliście ludzkiej oprócz
samego leczenia równie ważna jest
profilaktyka.