RAZEM PRZECIWKO AGRESJI I PRZEMOCY

1. RAZEM PRZECIWKORAZEM PRZECIWKO
AGRESJI I PRZEMOCYAGRESJI I PRZEMOCY

2. AgresjęAgresję
 definiuje się najczęściej jako świadome,definiuje się najczęściej jako świadome,
zamierzone działanie, mające na celuzamierzone działanie, mające na celu
wyrządzenie komuś szeroko rozumianejwyrządzenie komuś szeroko rozumianej
szkody- fizycznej, psychicznej lubszkody- fizycznej, psychicznej lub
materialnej. Agresja jest często, lecz niematerialnej. Agresja jest często, lecz nie
zawsze sposobem wyrażania złości.zawsze sposobem wyrażania złości.

3. PrzemocPrzemoc
 to wykorzystanie swojej przewagito wykorzystanie swojej przewagi
nad drugim człowiekiem (fizycznej,nad drugim człowiekiem (fizycznej,
emocjonalnej, społecznej). Mamyemocjonalnej, społecznej). Mamy
z nią do czynienia wówczas, gdyz nią do czynienia wówczas, gdy
osoba słabsza (ofiara) poddana jestosoba słabsza (ofiara) poddana jest
przez dłuższy czas negatywnymprzez dłuższy czas negatywnym
działaniom osoby lub grupy osóbdziałaniom osoby lub grupy osób
silniejszych (sprawcy przemocy).silniejszych (sprawcy przemocy).

4. ZłośćZłość
 jest związana z mobilizacją energii i pojawiajest związana z mobilizacją energii i pojawia
się zazwyczaj w sytuacjach, w którychsię zazwyczaj w sytuacjach, w których
napotykamy na przeszkodę (szerokonapotykamy na przeszkodę (szeroko
rozumianą) w osiągnięciu ważnego dla nasrozumianą) w osiągnięciu ważnego dla nas
celu. Przeżywamy ją wszyscy i nie mamycelu. Przeżywamy ją wszyscy i nie mamy
wpływu na jej pojawienie się. Dlategowpływu na jej pojawienie się. Dlatego
złoszczenie się nie jest samo w sobie anizłoszczenie się nie jest samo w sobie ani
złe, ani dobre. Możemy mieć natomiastzłe, ani dobre. Możemy mieć natomiast
wpływ na to, co robimy, gdy czujemy złość.wpływ na to, co robimy, gdy czujemy złość.

5. Czy widziałeśCzy widziałeś
w swojej szkole, jak silniejszy uczeńw swojej szkole, jak silniejszy uczeń
popycha na korytarzu słabszego?popycha na korytarzu słabszego?
Czy obserwowałeś,Czy obserwowałeś, jak ktoś wpycha sięjak ktoś wpycha się
w kolejkę do automatu z napojami lub naw kolejkę do automatu z napojami lub na
stołówkę?stołówkę?
A może słyszałeś,A może słyszałeś, jak twoi koledzyjak twoi koledzy
i koleżanki wyśmiewają się z czyjegośi koleżanki wyśmiewają się z czyjegoś
nazwiska?nazwiska?

6. To nie jestTo nie jest
prawda!prawda!
 Na pewno nie raz byłeś świadkiem takichNa pewno nie raz byłeś świadkiem takich
zachowań, chociaż nie myślałeś, że tozachowań, chociaż nie myślałeś, że to
przemoc. Wielu uczniów uważa, że takieprzemoc. Wielu uczniów uważa, że takie
sytuacje są "normalne", bo zdarzają sięsytuacje są "normalne", bo zdarzają się
codziennie, a "prawdziwa" przemoc tocodziennie, a "prawdziwa" przemoc to
broń, krew i brutalna walka.broń, krew i brutalna walka.

7. Pamiętaj:Pamiętaj:
 Przemoc to nie tylko bicie,Przemoc to nie tylko bicie, aleale
wszystkie sytuacje, kiedy silniejszy,wszystkie sytuacje, kiedy silniejszy,
bardziej pewny siebie lub starszybardziej pewny siebie lub starszy
uczeń/grupa uczniów krzywdzi słabszegouczeń/grupa uczniów krzywdzi słabszego
od siebie.od siebie.

8. Możesz spotkać trzyMożesz spotkać trzy
rodzaje przemocy:rodzaje przemocy:

9. Przemoc fizyczna:Przemoc fizyczna:
 biciebicie
 kopaniekopanie
 opluwanieopluwanie
 szarpanieszarpanie
 niszczenie rzeczyniszczenie rzeczy
 zamykanie w pomieszczeniuzamykanie w pomieszczeniu
 wyłudzanie pieniędzywyłudzanie pieniędzy
 okradanieokradanie

10. Przemoc słowna:Przemoc słowna:
 przezywanieprzezywanie
 wyśmiewaniewyśmiewanie
 grożeniegrożenie
 obgadywanieobgadywanie
 poniżanieponiżanie
 szantażowanieszantażowanie

11. Pamiętaj, że istniejePamiętaj, że istnieje
trzeci rodzajtrzeci rodzaj
przemocy!przemocy!

12. Przemoc bez słówPrzemoc bez słów
i kontaktu fizycznego:i kontaktu fizycznego:
 wrogie miny i gesty (może to być kciukwrogie miny i gesty (może to być kciuk
skierowany w dół; zatykanie nosa, kiedy danaskierowany w dół; zatykanie nosa, kiedy dana
osoba jest obok)osoba jest obok)
 izolowanie (nie dopuszczanie kogoś do zabawy,izolowanie (nie dopuszczanie kogoś do zabawy,
rozmów, czasem rano ustala się, że do danejrozmów, czasem rano ustala się, że do danej
osoby nikt się nie odezwie, nikt z nią nieosoby nikt się nie odezwie, nikt z nią nie
usiądzie)usiądzie)

13. Wyśmiewanie lubWyśmiewanie lub
izolowanie mogą byćizolowanie mogą być
czasem bardziejczasem bardziej
bolesne, niż bicie,bolesne, niż bicie,
chociaż wiele osób niechociaż wiele osób nie
pokazuje, że cierpipokazuje, że cierpi

14.  Prawie każdy uczeń przynajmniej razPrawie każdy uczeń przynajmniej raz
doświadczył przemocy ze strony rówieśników.doświadczył przemocy ze strony rówieśników.
Nie jest to przyjemne być obgadanym,Nie jest to przyjemne być obgadanym,
przezwanym czy oplutym. Najtrudniejsze jestprzezwanym czy oplutym. Najtrudniejsze jest
jednak ciągłe dokuczanie ze strony tychjednak ciągłe dokuczanie ze strony tych
samych osóbsamych osób..

15.  Taka długotrwała przemoc nazywa sięTaka długotrwała przemoc nazywa się
znęcaniemznęcaniem
 Przemoc to niesprawiedliwość, krzywdaPrzemoc to niesprawiedliwość, krzywda
i cierpienie drugiej osoby!i cierpienie drugiej osoby!
Przemoc nie powinna mieć miejsca wPrzemoc nie powinna mieć miejsca w
szkole!szkole!

16.  Jeśli spotyka cię przemoc ze strony innych uczniów-Jeśli spotyka cię przemoc ze strony innych uczniów-
możesz być w trudnej sytuacji. Zapewne czujesz lęk,możesz być w trudnej sytuacji. Zapewne czujesz lęk,
smutek, wstyd albo samotność. Czasem myślisz sobie: "dosmutek, wstyd albo samotność. Czasem myślisz sobie: "do
niczego się nie nadaję", "jestem gorszy", "świat jestniczego się nie nadaję", "jestem gorszy", "świat jest
okropny", "zawsze będę już nieszczęśliwy".okropny", "zawsze będę już nieszczęśliwy".
Wiele osób, kiedy ktoś jeWiele osób, kiedy ktoś je
krzywdzi, myśli i czuje siękrzywdzi, myśli i czuje się
podobnie.podobnie.

17. Warto, abyś wiedział:Warto, abyś wiedział:
 Nie jesteś winien, że cię to spotyka.Nie jesteś winien, że cię to spotyka.
Nikt nie zasługuje na takie traktowanie.Nikt nie zasługuje na takie traktowanie.
I nikt nie ma prawa cię tak traktować.I nikt nie ma prawa cię tak traktować.

18. Nie jesteś skazany na przemoc.Nie jesteś skazany na przemoc.
Przemoc można powstrzymać.Przemoc można powstrzymać.
 Co możesz zrobić?Co możesz zrobić?
Przede wszystkim nie poddawaj się! MożeszPrzede wszystkim nie poddawaj się! Możesz
sobie pomóc! Zacznij działać!sobie pomóc! Zacznij działać!
W wielu sytuacjach możesz poradzić sobie sam.W wielu sytuacjach możesz poradzić sobie sam.
Warto, abyś znał kilka sposobów radzenia sobieWarto, abyś znał kilka sposobów radzenia sobie
np. z przezywaniem, wyśmiewaniem, wrogiminp. z przezywaniem, wyśmiewaniem, wrogimi
minami, gestami itp.minami, gestami itp.

19. Sposoby na przemoc:Sposoby na przemoc:
 Spróbuj ignorować to, co mówią sprawcySpróbuj ignorować to, co mówią sprawcy ,,
udawaj, że cię to wcale nie obchodzi. Nie pokazuj,udawaj, że cię to wcale nie obchodzi. Nie pokazuj,
że jesteś smutny lub zły. Twoje zdenerwowanieże jesteś smutny lub zły. Twoje zdenerwowanie
sprawia im satysfakcję i zachęca do dalszegosprawia im satysfakcję i zachęca do dalszego
atakowania.atakowania.
 Staraj się wyglądać na pewnego siebieStaraj się wyglądać na pewnego siebie --
chodź wyprostowany (plecy proste, podniesionachodź wyprostowany (plecy proste, podniesiona
głowa). Możesz ćwiczyć taką postawę w domu,głowa). Możesz ćwiczyć taką postawę w domu,
przed lustrem. Pamiętaj, że sprawcy poszukująprzed lustrem. Pamiętaj, że sprawcy poszukują
uczniów wyglądających na takich, którzy sięuczniów wyglądających na takich, którzy się
przestraszą i nie obronią.przestraszą i nie obronią.

20.  Ćwicz swój głosĆwicz swój głos- odpowiadaj pewnym i mocnym- odpowiadaj pewnym i mocnym
głosem, postaraj się patrzeć sprawcom w oczy.głosem, postaraj się patrzeć sprawcom w oczy.
Często osoby w twojej sytuacji mówią cichoCzęsto osoby w twojej sytuacji mówią cicho
i nieśmiało, a to może zachęcać sprawców doi nieśmiało, a to może zachęcać sprawców do
dalszego zaczepiania.dalszego zaczepiania.
 Jeśli ci dokuczająJeśli ci dokuczają - najlepiej odejdź. Nie- najlepiej odejdź. Nie
przejmuj się, co o tobie pomyślą. Pamiętaj, imprzejmuj się, co o tobie pomyślą. Pamiętaj, im
dłużej będziesz stał i słuchał, tym większą zabawędłużej będziesz stał i słuchał, tym większą zabawę
będą mieli sprawcy.będą mieli sprawcy.

21.  Miej przygotowaną odpowiedźMiej przygotowaną odpowiedź np.:np.:
"Dziewczyny, nie macie nic innego do roboty?","Dziewczyny, nie macie nic innego do roboty?",
"To nie jest w porządku wyśmiewać się z"To nie jest w porządku wyśmiewać się z
kogoś", "Możesz sobie mówić co chcesz, mniekogoś", "Możesz sobie mówić co chcesz, mnie
to nie obchodzi".to nie obchodzi".
 PowiedzPowiedz krótko i stanowczokrótko i stanowczo , że się nie, że się nie
zgadzasz na takie traktowanie np.: "Nie mów takzgadzasz na takie traktowanie np.: "Nie mów tak
do mnie", "Nie zgadzam się", "Nie nazywam siędo mnie", "Nie zgadzam się", "Nie nazywam się
tak".tak".
 Spróbuj być dowcipny.Spróbuj być dowcipny. Poczucie humoru jestPoczucie humoru jest
często najlepszą "bronią" na agresję. Jeśliczęsto najlepszą "bronią" na agresję. Jeśli
potrafisz śmiać się w takiej sytuacji, sprawcypotrafisz śmiać się w takiej sytuacji, sprawcy
widzą, że się niczym nie przejmujesz.widzą, że się niczym nie przejmujesz.
Prawdopodobnie zostawią cię wtedy w spokoju.Prawdopodobnie zostawią cię wtedy w spokoju.
Poćwicz takie odpowiedzi w domu.Poćwicz takie odpowiedzi w domu.

22.  Spróbuj zaskoczyć sprawców.Spróbuj zaskoczyć sprawców. Zrób coś, coZrób coś, co
zbije ich z tropu, zdziwi np. udawaj, że niezbije ich z tropu, zdziwi np. udawaj, że nie
dosłyszysz ("Co mówicie? Głośniej. Ale, że co jadosłyszysz ("Co mówicie? Głośniej. Ale, że co ja
robię? Nic nie słyszę” itd.); upozoruj, że mdlejeszrobię? Nic nie słyszę” itd.); upozoruj, że mdlejesz
("Chłopaki, kręci mi się w głowie od tego("Chłopaki, kręci mi się w głowie od tego
przezywania, chyba zemdleję"); może zmień tematprzezywania, chyba zemdleję"); może zmień temat
("Widzieliście nową wersję Warhammera?") itp.("Widzieliście nową wersję Warhammera?") itp.
 Powiedz o tym swojemu przyjacielowiPowiedz o tym swojemu przyjacielowi lublub
dobremu koledze/koleżance. Będziesz czuł siędobremu koledze/koleżance. Będziesz czuł się
o wiele lepiej, gdy podzielisz się swoimo wiele lepiej, gdy podzielisz się swoim
zmartwieniem. Poproś o pomoc i radę. Czasemzmartwieniem. Poproś o pomoc i radę. Czasem
wystarczy wspólne spędzanie czasu na przerwach.wystarczy wspólne spędzanie czasu na przerwach.
Sprawcy częściej atakują pojedynczych uczniów.Sprawcy częściej atakują pojedynczych uczniów.

23.  Poradź się rodziców lub kogoś bliskiego.Poradź się rodziców lub kogoś bliskiego.
Opowiedz im o swoim kłopocie. Dorośli mają różneOpowiedz im o swoim kłopocie. Dorośli mają różne
sprytne pomysły, jak rozwiązać taki problem. Wartosprytne pomysły, jak rozwiązać taki problem. Warto
skorzystać z ich wiedzy.skorzystać z ich wiedzy.

24. Istnieją też groźniejsze sytuacje wIstnieją też groźniejsze sytuacje w
szkole np. wyłudzanie pieniędzy, próbyszkole np. wyłudzanie pieniędzy, próby
pobicia.pobicia.
Co wtedy?Co wtedy?
 Nie daj się sprowokować do walki.Nie daj się sprowokować do walki. TwojaTwoja
sytuacja może się pogorszyć (zostaniesz zraniony,sytuacja może się pogorszyć (zostaniesz zraniony,
będą cię dalej prześladować). Sprawcy są częstobędą cię dalej prześladować). Sprawcy są często
silniejsi i mają pomocników. Spróbuj wykorzystaćsilniejsi i mają pomocników. Spróbuj wykorzystać
opisane wyżej sposoby albo uciekaj.opisane wyżej sposoby albo uciekaj.
 Trzymaj się jakiejś grupy uczniów.Trzymaj się jakiejś grupy uczniów. Być możeByć może
sprawcy nie odważą się wtedy do ciebie podejść.sprawcy nie odważą się wtedy do ciebie podejść.
 Jeśli chcą pieniędzy iJeśli chcą pieniędzy i grożą pobiciem - lepiejgrożą pobiciem - lepiej
oddaj im to, co masz.oddaj im to, co masz. Twoje zdrowie jestTwoje zdrowie jest
ważniejsze od kilku złotych.ważniejsze od kilku złotych.

25.  O każdej z takich sytuacjiO każdej z takich sytuacji poinformujpoinformuj
dorosłych.dorosłych.
 Takie zachowania to jużTakie zachowania to już
przestępstwo.przestępstwo. Dorośli powinniDorośli powinni
natychmiast zareagować.natychmiast zareagować.

26. Jeśli wykorzystałeś różne sposobyJeśli wykorzystałeś różne sposoby
obrony, a sprawcy ciągle ciobrony, a sprawcy ciągle ci
dokuczają-dokuczają-
koniecznie powiedz o tym dorosłym!koniecznie powiedz o tym dorosłym!
 Powiedz rodzicom, komuś bliskiemu,Powiedz rodzicom, komuś bliskiemu,
wychowawcy, innemu nauczycielowi.wychowawcy, innemu nauczycielowi.
 Poinformuj pedagoga lub psychologaPoinformuj pedagoga lub psychologa
szkolnego!szkolnego!
Potrzebujesz ich pomocy.Potrzebujesz ich pomocy.
Im szybciej to zrobisz, tym szybciej przemocIm szybciej to zrobisz, tym szybciej przemoc
może się skończyć.może się skończyć.

27. Pamiętaj !!!Pamiętaj !!!
 Informowanie dorosłychInformowanie dorosłych nie jest żadnymnie jest żadnym
donoszeniem na kolegów,donoszeniem na kolegów, ale szukaniemale szukaniem
pomocy. Sprawcy postępują źle, łamią normypomocy. Sprawcy postępują źle, łamią normy
i powinni ponieść odpowiednie konsekwencje.i powinni ponieść odpowiednie konsekwencje.
 Nie jesteś skarżypytą, walczyszNie jesteś skarżypytą, walczysz
o bezpieczeństwoo bezpieczeństwo w szkole. Mówiąc ow szkole. Mówiąc o
przemocy dorosłym, pomagasz także innymprzemocy dorosłym, pomagasz także innym
dzieciom, które spotyka to samo.dzieciom, które spotyka to samo.
 Jeśli nikomu o tym nie mówisz -Jeśli nikomu o tym nie mówisz - krzywdziszkrzywdzisz
siebie i chronisz sprawców.siebie i chronisz sprawców.

28.  Wiemy, że nie jest łatwo opowiedziećWiemy, że nie jest łatwo opowiedzieć
o dokuczaniu dorosłym. Możesz bać sięo dokuczaniu dorosłym. Możesz bać się
zemsty twoich kolegów, koleżanek albo niezemsty twoich kolegów, koleżanek albo nie
wierzyć, że twoja sytuacja się zmieni.wierzyć, że twoja sytuacja się zmieni.
Pamiętaj, jest to możliwe. DorośliPamiętaj, jest to możliwe. Dorośli
mają większą władzę imają większą władzę i
możliwości działania.możliwości działania.
Skorzystaj z ich pomocy.Skorzystaj z ich pomocy.

29. Jak to warto zrobić?Jak to warto zrobić?
 Spisz w zeszycieSpisz w zeszycie wszystkie sytuacje,wszystkie sytuacje,
w których stosowano wobec ciebiew których stosowano wobec ciebie
przemoc (będzie ci łatwiej o nich mówić)przemoc (będzie ci łatwiej o nich mówić)
 Wybierz dorosłą osobę, do którejWybierz dorosłą osobę, do której
masz zaufaniemasz zaufanie (mama, tata, ktoś(mama, tata, ktoś
z rodziny, wychowawczyni, pedagogz rodziny, wychowawczyni, pedagog
szkolny, ulubiony nauczyciel, rzecznikszkolny, ulubiony nauczyciel, rzecznik
praw ucznia w szkole, ktoś z dyrekcji...)praw ucznia w szkole, ktoś z dyrekcji...)

30.  Poproś ją o rozmowę na osobności,Poproś ją o rozmowę na osobności, bezbez
świadków (w domu, w sali lekcyjnej, w pokojuświadków (w domu, w sali lekcyjnej, w pokoju
pedagoga)pedagoga)
 Opowiedz o konkretnych sytuacjach,Opowiedz o konkretnych sytuacjach, które ciktóre ci
się przydarzają (gdzie się to działo, kto był sprawcą,się przydarzają (gdzie się to działo, kto był sprawcą,
co robił).co robił). Opisz swoje uczuciaOpisz swoje uczucia np, że jest cinp, że jest ci
przykro, źle, że nie możesz już tego dłużej znosićprzykro, źle, że nie możesz już tego dłużej znosić
(czasem dorośli nie rozumieją, że np. wyśmiewanie(czasem dorośli nie rozumieją, że np. wyśmiewanie
może komuś przeszkadzać). Jeśli jest tomoże komuś przeszkadzać). Jeśli jest to
wychowawczyni, możesz poprosić ją, aby niewychowawczyni, możesz poprosić ją, aby nie
rozwiązywała tego problemu przy całej klasie, alborozwiązywała tego problemu przy całej klasie, albo
nie ujawniała sprawcom twojego nazwiskanie ujawniała sprawcom twojego nazwiska
(nauczyciel może powiedzieć sprawcom, że sam(nauczyciel może powiedzieć sprawcom, że sam
postanowił przerwać przemoc). Czasem jednakpostanowił przerwać przemoc). Czasem jednak
wychowawcawychowawca będzie potrzebował twojejbędzie potrzebował twojej
pomocypomocy - łatwiej będzie mu podjąć różne działania.- łatwiej będzie mu podjąć różne działania.

31. Poszukaj następnejPoszukaj następnej
osoby, jeśli taosoby, jeśli ta
pierwsza ci niepierwsza ci nie
pomogła. Nie zniechęcajpomogła. Nie zniechęcaj
się po nieudanejsię po nieudanej
próbie. Znajdź kogoś,próbie. Znajdź kogoś,
kto może coś zrobić.kto może coś zrobić.

32.  Twoi rodzice mają prawo wymagaćTwoi rodzice mają prawo wymagać
od szkoły, aby zapewniła ciod szkoły, aby zapewniła ci
bezpieczeństwo.bezpieczeństwo.
Szkoła ma zaś taki obowiązek.Szkoła ma zaś taki obowiązek.
Wielu nauczycieli zawiadomionychWielu nauczycieli zawiadomionych
o przemocy wśród dzieci stara sięo przemocy wśród dzieci stara się
robić wszystko, żeby rozwiązaćrobić wszystko, żeby rozwiązać
problem.problem.

33. PAMIĘTAJ!!!PAMIĘTAJ!!!
REAGUJ, GDY WIDZISZ PRZEMOCREAGUJ, GDY WIDZISZ PRZEMOC
SKIEROWANĄ WOBEC INNEGOSKIEROWANĄ WOBEC INNEGO
UCZNIA!!!UCZNIA!!!
BRAK REAKCJI OZNACZABRAK REAKCJI OZNACZA
PRZYZWOLENIE NA PRZEMOC!!!PRZYZWOLENIE NA PRZEMOC!!!

34. Fraszka „Szkolny siłacz”Fraszka „Szkolny siłacz”
Uważa siebie za bokseraUważa siebie za boksera
i mówi, że na boksie się zna,i mówi, że na boksie się zna,
lecz przeciwników wciąż wybieralecz przeciwników wciąż wybiera
spośród najsłabszych uczniów w klasie.spośród najsłabszych uczniów w klasie.

35. Dziękujemy za uwagę!!!Dziękujemy za uwagę!!!