SlideShare a Scribd company logo
1 of 100
Download to read offline
Κωδικός μαθήματος στο e-learn
neuropsych19#20
Εισαγωγή στη
νευροψυχολογία
&
αδρή νευροανατομία
Νευροψυχολογία: η επιστήμη που μελετά τη
σχέση ανάμεσα στη δομή και τη λειτουργία του
κεντρικού νευρικού συστήματος και τη
συμπεριφορά
Η σχέση της Νευροψυχολογίας με
άλλους επιστημονικούς κλάδους
 Ανατομία
 Βιολογία
 Βιοφυσική
 Φαρμακολογία
 Φυσιολογία
 Φιλοσοφία
 Νευροχειρουργική
 Ψυχομετρία
 Κλινική νευροψυχολογία
 Γνωστική νευροψυχολογία
 Πειραματική νευροψυχολογία
 Αναπτυξιακή νευροψυχολογία
 κλπ
Η θεωρία του εγκεφάλου
Ο εγκέφαλος είναι υπεύθυνος για το σύνολο
της συμπεριφοράς
Τι είναι ο εγκέφαλος;
Human brain video
Κύριες συνιστώσες του εγκεφάλου
1. Εγκεφαλικά ημισφαίρια
Δεξί ημισφαίριο Αριστερό ημισφαίριο
Τα δύο σχεδόν συμμετρικά μισά του εγκεφάλου
2. Εγκεφαλονωτιαίο υγρό
Περιβάλλει τον
εγκέφαλο
και το νωτιαίο μυελό
Πληροί της κοιλίες
Συμβάλλει στην
απομάκρυνση
μεταβολικών
προϊόντων
3.Έλικες, αύλακες, σχισμές
Έλικα
Έλικες– Επάρματα που“καλύπτουν” την εξωτερική επιφάνεια του
φλοιού του εγκεφάλου.
Αύλακα
Αύλακες: Μικρά «αυλάκια» που διαχωρίζουν τις έλικες
Κεντρική αύλακα: Διαχωρίζει τον μετωπιαίο από τον βρεγματικό
λόβό
Σχισμή
Σχισμές – Βαθιά αυλάκια, που διαχωρίζουν μεγάλες περιοχές του
εγκεφάλου
 Διαμήκης σχισμή – Διαχωρίζει τα δύο
εγκεφαλικά ημισφαίρια.
 Εγκάρσια σχισμή – Διαχωρίζει τον
εγκέφαλο από την παρεγκεφαλίδα
 Πλάγια σχισμή/Σχισμή του Sylvius –
Διαχωρίζει τον κροταφικό λοβό από τον
μετωπιαίο και τον βρεγματικό.
Διαμήκης σχισμή
Εγκάρσια σχισμή
Πλάγια
σχισμή /
σχισμή
του
Sylvius
Κεντρική
αύλακα
Κροταφικός λοβός
παρεγκεφαλίδα
Ινιακός
λοβός
Βρεγματικός
λοβός
Μετωπιαίος
λοβός
Εγκεφαλικός φλοιός
Εγκεφαλικός
φλοιός
Φαιή
ουσία
Λευκή
ουσία
4. Εγκεφαλικός φλοιός
Το εξωτερικό στρώμα φαιής ουσίας που σχηματίζει την
επιφάνεια των εγκεφαλικών ημισφαιρίων.
5. Λοβοί του εγκεφάλου
Μετωπιαίος λοβός
Βρεγματικός λοβός
Ινιακός λοβός
Κροταφικός λοβός
Πλάγια σχισμή
Κεντρική αύλακα
Μετωπιαίος λοβός
 Λειτουργίες
◦ Γλώσσα
◦ Κίνηση
◦ Μνήμη εργασίας
◦ Συναισθήματα
◦ Λήψη αποφάσεων
◦ Διαμόρφωση στρατηγικής
◦ Προσωπικότητα
Εντοπίζεται κάτω από το μετωπιαίο οστούν του
κρανίου
Μετωπιαίος λοβός
Κεντρική αύλακα
Βρεγματικός λοβός
 Λειτουργίες
◦ Σωματαίσθηση &
απαρτίωση λειτουργιών
◦ Αντίληψη του χώρου
◦ Αντίληψη του σώματος
◦ Αντίληψη μελών του
σώματος σε σχέση με τον
χώρο και μεταξύ τους
Εντοπίζεται κάτω από το βρεγματικό οστούν του
κρανίου
Βρεγματικός λοβός
Ινιακός λοβός
 Λειτουργίες
◦ Επεξεργασία,
απαρτίωση και
ερμηνεία των
οπτικών
ερεθισμάτων, δηλ.
όραση
Εντοπίζεται κάτω από το ινιακό οστούν του κρανίου
Ινιακός λοβός
Κροταφικός λοβός
 Λειτουργίες
◦ Ακοή (έλικα του
Heschl)
◦ Κατανόηση της
γλώσσας (περιοχή
Wernicke, κυρίως
αριστερό ημισφαίριο)
◦ Μνήμη
◦ Επεξεργασία οπτικών
πληροφοριών
Εντοπίζεται κάτω από το κροταφικό οστούν του
κρανίου
Κροταφικός λοβός
6. Φαιή, λευκή & δικτυωτή ουσία
 Η φαιή ουσία (gray matter) αποκτά το
χαρακτηριστικό γκρι-καφέ χρώμα της από τα
τριχοειδή αγγεία και τα κυτταρικά σώματα
των νευρώνων που επικρατούν σε μια
περιοχή.
 Ο φλοιός αποτελείται κυρίως από στιβάδες
νευρώνων, που αποκαλούνται “η φαιή ουσία
μας”.
 Η λευκή ουσία (white matter)
◦ αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από νευράξονες που
εκτείνονται από τα κυτταρικά σώματα για να
δημιουργήσουν συνδέσεις με νευρώνες σε άλλες περιοχές
του εγκεφάλου.
 Οι νευράξονες είναι μονωμένοι με μυελίνη από
ολιγοδενδρογλοιακά κύτταρα και κύτταρα Schwann,
τα οποία είναι φτιαγμένα από την ίδια λιπώδη ουσία
που δίνει το λευκό χρώμα στο γάλα.
◦ Οι περιοχές του εγκεφάλου που απαρτίζονται από οδούς
νευραξόνων εμφανίζονται λευκές.
 Η δικτυωτή ουσία (reticular matter) περιέχει ένα
μείγμα κυτταρικών σωμάτων και νευραξόνων από
τα οποία αποκτά τη διάστικτη φαιά και λευκή, ή
αλλιώς δικτυωτή, εμφάνισή της.
7. Εγκεφαλικές μήνιγγες
Σκληρή μήνιγγα
Αραχνοειδής μήνιγγα
Χοριοειδής μήνιγγα
Υπαραχνοειδής χώρος (μεταξύ
αραχνοειδούς & χοριοειδούς
μήνιγγας, ΕΝΥ)
Υποσκληρίδιο διάστημα (μεταξύ
αραχνοειδούς & σκληρής
μήνιγγας)
8. Εγκεφαλικές κοιλίες
 πλάγιες κοιλίες (μία για
κάθε ημισφαίριο)
 τρίτη κοιλία
 τέταρτη κοιλία
 κύτταρα που
επενδύουν εσωτερικά
τις κοιλίες παράγουν
το ΕΝΥ
 συνδέονται μεταξύ
τους
Υδροκεφαλία
Το ΕΝΥ συνεχώς παράγεται και διοχετεύεται στο κυκλοφορικό σύστημα
μέσω αγωγών που συνδέουν τις κοιλίες.
Αν η εκροή αυτών των αγωγών παρεμποδιστεί τότε μπορεί να προκύψει
σοβαρή νοητική υστέρηση ή ακόμα και θάνατος λόγω της πίεσης που
ασκείται από το πλεονάζον ΕΝΥ.
Υδροκεφαλία
Φυσιολογική κατάσταση
Μεγέθυνση κοιλιών
Επιπέδωση ελίκων
Μικρές αύλακες
9. Αιμάτωση Εγκεφαλικές αρτηρίες
 Έσω καρωτιδικές
◦ εισέρχονται στο κρανίο
στη βάση του εγκεφάλου
◦ διαιρούνται σε έναν
αριθμό μικρότερων και
σε δύο μεγαλύτερες
αρτηρίες: την πρόσθια
εγκεφαλική και τη μέση
εγκεφαλική, οι οποίες
αιματώνουν τα πρόσθια
και τα μεσαία τμήματα
του φλοιού
 Σπονδυλικές
◦ εισέρχονται στη βάση του κρανίου
και ενώνονται σχηματίζοντας τη
βασική αρτηρία
◦ η βασική αρτηρία
 διαιρείται σε μικρότερες που
αιματώνουν την
παρεγκεφαλίδα
 ανέρχεται κατά μήκος της
γέφυρας
 διαιρείται στις δύο οπίσθιες
εγκεφαλικές αρτηρίες, οι
οποίες αιματώνουν τον
κροταφικό και τον ινιακό
λοβό.
 Εγκεφαλικές φλέβες
 Εξωτερικές εγκεφαλικές
 Εσωτερικές εγκεφαλικές
 Παρεγκεφαλιδικές
Η θεωρία του νευρώνα
Η κύρια μονάδα της εγκεφαλικής δομής και
λειτουργίας είναι το νευρικό κύτταρο
 Το νευρικό σύστημα αποτελείται από δύο είδη κυττάρων
◦ νευρώνες
◦ νευρογλοιακά κύτταρα
 Οι νευρώνες
◦ παράγουν τη συμπεριφορά μας
◦ είναι υπεύθυνοι για την ευπλαστότητα του εγκεφάλου
 Τα νευρογλοιακά κύτταρα
◦ βοηθούν τους νευρώνες διατηρώντας τους μαζί
◦ προσφέρουν άλλες υποστηρικτικές λειτουργίες (π.χ.
μεταφορά θρεπτικών συστατικών και αποβολή
απορριμμάτων)
Τα κύρια μέρη του νευρώνα
&
η ροή πληροφοριών
Νευρογλοιακά κύτταρα
Δημιουργία νευρικών και
νευρογλοιακών κυττάρων
 Ο εγκέφαλος προέρχεται από ένα και μοναδικό
αδιαφοροποίητο νευρικό βλαστικό κύτταρο (ένα
αρχέγονο κύτταρο).
 Τα διαφορετικά είδη νευρώνων και
νευρογλοιακών κυττάρων προκύπτουν από
πολυδύναμα νευρικά βλαστικά κύτταρα, που
έχουν την ικανότητα να «αυτο-ανανεώνονται».
 Στον εγκέφαλο ενός ενήλικα, τα βλαστικά κύτταρα
που διατηρούνται, μπορούν να παράγουν νέους
νευρώνες σε κάποιες περιοχές του εγκεφάλου.
 Για να δημιουργηθεί
αρχικά ο εγκέφαλος,
το βλαστικό κύτταρο
διαιρείται και παράγει
δύο βλαστικά κύτταρα,
τα οποία διαιρούνται
ξανά.
 Στον ενήλικα, ένα
βλαστικό κύτταρο
πεθαίνει μετά από
κάθε διαίρεση και ως
αποτέλεσμα, ο ώριμος
εγκέφαλος περιέχει
ένα σταθερό αριθμό
βλαστικών κυττάρων
που διαιρούνται.
 Στο αναπτυσσόμενο
έμβρυο, από τα
βλαστικά κύτταρα
προκύπτουν τα
προγονικά κύτταρα,
τα οποία
μεταναστεύουν και
δρουν ως προδρομικά
κύτταρα.
 Τα προγονικά κύτταρα
παράγουν τα μη
διαιρούμενα
αρχέγονα είδη
κυττάρων του
νευρικού συστήματος,
που ονομάζονται
βλάστες.
 Μερικά από αυτά, οι
νευροβλάστες,
διαφοροποιούνται σε
νευρώνες και κάποια
άλλα, οι γλοιοβλάστες,
διαφοροποιούνται σε
νευρογλοιακά κύτταρα.
 Αυτά τα δύο βασικά
είδη κυττάρων του
εγκεφάλου παίρνουν
πολλές μορφές και
απαρτίζουν ολόκληρο
τον εγκέφαλο ενός
ενήλικα.
Επισκόπηση της λειτουργίας του
νευρικού συστήματος
Νευρικό Σύστημα
(ΝΣ)
Κεντρικό Νευρικό
Σύστημα (ΚΝΣ)
Εγκέφαλος Νωτιαίος μυελός
Περιφερικό
νευρικό σύστημα
(ΠΝΣ)
Σωματικό
Κρανιακά νεύρα Νωτιαία νεύρα
Αυτόνομο
Συμπαθητικό Παρασυμπαθητικό
Πληροφορίες προς και από
αισθητήρια όργανα, μύες,
αρθρώσεις, δέρμα
Έλεγχος της
λειτουργίας των
εσωτερικών
οργάνων του
σώματος
«Ηρεμία &πέψη»
«Μάχη & φυγή»
Επισκόπηση της προέλευσης του
νευρικού συστήματος
 Ο αναπτυσσόμενος
εγκέφαλος αρχικά έχει
τη μορφή μιας δομής
που αποτελείται από
τρία μέρη
Προσθεγκέφαλος
Μεσεγκέφαλος
Ρομβοειδής εγκέφαλος
Νωτιαίος μυελός
 Το πρόσθιο τμήμα του
προσθεγκεφάλου
αναπτύσσεται περαιτέρω
και σχηματίζει τα
εγκεφαλικά ημισφαίρια (το
φλοιό και σχετικές δομές),
που ονομάζονται συνολικά
τελικός εγκέφαλος.
 Το οπίσθιο τμήμα του
προσθεγκεφάλου, που
αναφέρεται ως
διεγκέφαλος (“διάμεσος
εγκέφαλος”), περιλαμβάνει
το θάλαμο.
 Πίσω από τον
μεσεγκέφαλο, ο
ρομβοειδής εγκέφαλος
επίσης αναπτύσσεται
περαιτέρω και
υποδιαιρείται στον
μετεγκέφαλο (που
περιλαμβάνει τη
διευρυμένη
παρεγκεφαλίδα) και τον
μυελεγκέφαλο, το
κατώτερο τμήμα του
εγκεφαλικού στελέχους.
Πλήρως αναπτυγμένος εγκέφαλος
Επισκόπηση του εγκεφάλου από
κατώτερες προς ανώτερες δομές
Νωτιαίος μυελός
 σπόνδυλοι
 πέντε μοίρες
◦ Αυχενική
◦ Θωρακική
◦ Οσφυϊκή
◦ Ιερή
◦ Κοκκυγική
 Τα τμήματα του σώματος
μας (δερμοτόμια)
αντιστοιχούν σε τμήματα
του νωτιαίου μυελού
(νευροτόμια ή μυελοτόμια).
 Ένα δερμοτόμιο έχει
◦ ένα αισθητικό νεύρο
(στέλνει πληροφορίες από
το δέρμα, τις αρθρώσεις
και τους μύες προς το
νωτιαίο μυελό)
◦ ένα κινητικό νεύρο
(ελέγχει τις κινήσεις των
μυών στο συγκεκριμένο
τμήμα του σώματος)
Κρανιακά νεύρα
 ελέγχουν
◦ προσαγωγούς
λειτουργίες
◦ απαγωγούς λειτουργίες
 αισθητικές και κινητικές
λειτουργίες
Κρανιακό νεύρο Ονομασία Λειτουργία
1 Οσφρητικό Όσφρηση
2 Οπτικό Όραση
3 Οφθαλμοκινητικό Κίνηση οφθαλμών (αντίδραση στο
φως, πλάγιες κινήσεις)
4 Τροχιλιακό Κίνηση οφθαλμών (κινήσεις προς τα
πάνω και προς τα κάτω)
5 Τρίδυμο Μασητικές κινήσεις & αισθητικότητα
προσώπου
6 Απαγωγό Κίνηση οφθαλμών (πλάγιες κινήσεις)
7 Προσωπικό Κινήσεις & αισθητικότητα προσώπου
8 Στατικό-ακουστικό Ακοή & ισορροπία
9 Γλωσσοφαρυγγικό Κίνηση & αισθητικότητα γλώσσας &
φάρυγγα
10 Πνευμονογαστρικό Καρδιά, αιμοφόρα αγγεία, σπλάχνα,
κίνηση λάρυγγα & φάρυγγα
11 Παραπληρωματικό Τραχηλικοί μύες
12 Υπογλώσσιο Μύες της γλώσσας
 Τα κρανιακά νεύρα
◦ αποτελούν τμήμα του νευρικού συστήματος,
παρέχοντας πληροφόρηση στον εγκέφαλο από
τα αισθητήρια όργανα και τους μύες της κεφαλής
και ελέγχοντας τις κινήσεις της κεφαλής και του
προσώπου
◦ συμβάλλουν στη διατήρηση των αυτόνομων
λειτουργιών συνδέοντας τον εγκέφαλο και τα
εσωτερικά όργανα και επηρεάζοντας άλλες
αυτόνομες αντιδράσεις
Το εγκεφαλικό στέλεχος
 Ξεκινάει από το σημείο
όπου ο νωτιαίος μυελός
εισέρχεται στο κρανίο
και εκτείνεται προς τα
πάνω έως τις κατώτερες
περιοχές του τελικού
εγκεφάλου.
 3 κύριες περιοχές:
διάμεσος εγκέφαλος,
μέσος εγκέφαλος και
οπίσθιος εγκέφαλος.
Διάμεσος
εγκέφαλος
Μέσος
εγκέφαλος
Οπίσθιος
εγκέφαλος Παρεγκεφαλίδα
Οπίσθιος εγκέφαλος
Παρεγκεφαλίδα
 Βρίσκεται στον οπίσθιο κρανιακό βόθρο,
πίσω από τη γέφυρα και τον προμήκη
μυελό.
 Αποτελείται από δύο ημισφαίρια που
συνδέονται μεταξύ τους μέσω του
σκώληκα.
 Συνδέεται με
◦ το μέσο εγκέφαλο με τα άνω
παρεγκεφαλιδικά σκέλη,
◦ τη γέφυρα με τα μέσα παρεγκεφαλιδικά
σκέλη
◦ τον προμήκη μυελό με τα κάτω
παρεγκεφαλιδικά σκέλη.
 Η επιφανειακή στοιβάδα κάθε
παρεγκεφαλιδικού ημισφαιρίου
ονομάζεται φλοιός και αποτελείται από
φαιή ουσία.
 Μάζες φαιής ουσίας βρίσκονται και στο
εσωτερικό της παρεγκεφαλίδας και
ονομάζονται πυρήνες της παρεγκεφαλίδας.
◦ οδοντωτός
◦ εμβολοειδής
◦ οροφιαίος
◦ σφαιροειδής
 Η παρεγκεφαλίδα δέχεται
◦ σωματοαισθητικές πληροφορίες από το νωτιαίο
μυελό
◦ κινητικές πληροφορίες από το φλοιό
◦ πληροφορίες σχετικά με την ισορροπία από τα
όργανα του αιθουσαίου συστήματος στο αυτί
◦ σημαντικός ρόλος στην κίνηση, τη διατήρηση της
κατάλληλης στάσης του σώματος, τη ρύθμιση
του μυϊκού τόνου, το συντονισμό των κινήσεων
της κεφαλής και των ματιών και την ισορροπία
Δικτυωτός σχηματισμός
 Διατήρηση “γενικευμένης
αφύπνισης” ή “συνείδησης”
 Δικτυωτό ενεργοποιητικό
σύστημα
 Βλάβη: μόνιμη απώλεια
συνείδησης.
Γέφυρα
 Βρίσκεται μπροστά από
την παρεγκεφαλίδα, κάτω
από το μέσο εγκέφαλο και
πάνω από τον προμήκη
μυελό
 Περιέχει πολλούς πυρήνες,
ανερχόμενες και
κατερχόμενες νευρικές
ίνες
Προμήκης μυελός
 Σύμπλεγμα πυρήνων που
ρυθμίζουν ζωτικές
λειτουργίες, όπως η
αναπνοή και η λειτουργία
του καρδιοαγγειακού
συστήματος.
 Βλάβη: σταματά την
αναπνοή και την καρδιακή
λειτουργία και μπορεί να
οδηγήσει σε θάνατο.
Μέσος εγκέφαλος
 Βρίσκεται πάνω από τη γέφυρα,
συνδέοντας τον πρόσθιο με τον
οπίσθιο εγκέφαλο.
 Άνω και κάτω διδύμια: μετάδοση
οπτικών και ακουστικών
πληροφοριών αντίστοιχα.
 Κοντά στα διδύμια υπάρχει ένας
υδραγωγός που συνδέει την τρίτη
και την τέταρτη κοιλία (υδραγωγός
του Sylvius). Γύρω από τον
υδραγωγό υπάρχει μία περιοχή
φαιής ουσίας, η περιυδραγωγός
φαιά ουσία.
◦ Συμμετέχει σε βασικές
συμπεριφορές, όπως η
συμπεριφορά αναπαραγωγής και
αυτοπεριποίησης, και στον πόνο.
 Μέλαινα ουσία: ένας μεγάλος
κινητικός πυρήνας
◦ ανήκει στο εξωπυραμιδικο
σύστημα
◦ μέσω των συνδέσεών της με το
φλοιό, το νωτιαίο μυελό και τα
βασικά γάγγλια συμμετέχει στο
μυϊκό τόνο και στην έναρξη των
κινήσεων.
 Κοιλιακή καλυπτρική περιοχή:
όπως και η μέλαινα ουσία περιέχει
ένα μεγάλο αριθμό
ντοπαμινεργικών νευρώνων, οι
οποίοι προβάλλουν σε περιοχές
του μεταιχμιακού συστήματος και
στον προμετωπιαίο φλοιό
◦ παίζει σημαντικό ρόλο σε
συμπεριφορές ανταμοιβής και
στον εθισμό.
Διάμεσος εγκέφαλος
 Στο σημείο που
συνδέεται ο μέσος με τον
τελικό εγκέφαλο, ο
διάμεσος εγκέφαλος
περιλαμβάνει τρεις
δομές: τον υποθάλαμο,
τον επιθάλαμο και το
θάλαμο.
Διάμεσος
εγκέφαλος
Μέσος
εγκέφαλος
Οπίσθιος
εγκέφαλος Παρεγκεφαλίδα
 Θάλαμος
◦ Εκατέρωθεν της 3ης κοιλίας
◦ Σταθμός μεταφοράς πληροφοριών
◦ Θαλαμικοί πυρήνες
◦ Έσω & έξω γονατώδες σώμα
(ακουστικές & οπτικές
πληροφορίες)
◦ Υποθάλαμος
◦ Πλάγιες & τρίτη κοιλία
◦ Συμπεριφορές που ελέγχονται από
τοΑΝΣ
 Επιθάλαμος
◦ Σύνολο πυρήνων στο οπίσθιο μέρος
του διάμεσου εγκεφάλου.
◦ Επίφυση
 Εκκρίνει την ορμόνη μελατονίνη,
που επηρεάζει τους ημερήσιους
και εποχικούς ρυθμούς του
σώματος
◦ Ηνία
 ρυθμίζει το αίσθημα της πείνας
και της δίψας
Παρεγκεφαλίδα
Στέλεχος
Μαστίο
Υποθάλαμος
Θάλαμος
Μετωπιαίος λοβός
Τελικός εγκέφαλος
 Το μεγαλύτερο τμήμα του
εγκεφάλου
 Αποτελείται από τα δύο
εγκεφαλικά ημισφαίρια
 Δύο σημαντικές
υποφλοιικές δομές
◦ Βασικά γάγγλια
◦ Μεταιχμιακό σύστημα
Βασικά γάγγλια  Παίζουν σημαντικό ρόλο στον
έλεγχο της στάσης και των
εκούσιων κινήσεων.
 Στον έλεγχο της κίνησης
συμμετέχουν τρία κύρια
συστήματα:
◦ ο φλοιός
◦ η παρεγκεφαλίδα
◦ τα βασικά γάγγλια
◦ Η κύρια είσοδος
πληροφοριών για τα
βασικά γάγγλια είναι ο
φλοιός, ενώ οι εξερχόμενες
πληροφορίες από τα
βασικά γάγγλια
επιστρέφουν, με ενδιάμεσο
σταθμό το θάλαμο, πάλι
στον φλοιό.
Φλοιός
Κέλυφος
Κερκοφόρος
Θάλαμος
Ωχρά σφαίρα
Υποθάλαμος
Μέλαινα
ουσία
Υποθαλάμιος
πυρήνας
 Βλάβες στα βασικά γάγγλια
◦ Διαταραχές όχι της παραγωγής αλλά του
ελέγχου των κινήσεων
◦ Διαταραχές μεΥπερβολική Κινητικότητα
 Χορεία Huntngton
 Σύνδρομο Tourette
◦ Διαταραχές με Απώλεια Κινητικότητας
 Νόσος Parkinson
Μεταιχμιακό σύστημα
 Σύνολο δομών που
βρίσκονται στο όριο
(μεταίχμιο) μεταξύ του
φλοιού των ημισφαιρίων και
του υποθαλάμου.
 Δεν είναι ένα ξεχωριστά
περιγεγραμμένο ανατομικό
σύστημα, αλλά συνδυασμός
δομών που συνδέονται
ανατομικά και λειτουργικά
μεταξύ τους.
 Αμυγδαλή
◦ Ομάδα πυρήνων που συμμετέχει στο συναίσθημα
 Ιππόκαμπος
◦ Συμμετέχει στη μνήμη και τον προσανατολισμό στο
χώρο.
 Φλοιός του προσαγωγίου
◦ Λωρίδα μεταιχμιακού φλοιού με τρεις στιβάδες νευρικών
κυττάρων
◦ Βρίσκεται ακριβώς πάνω από το μεσολόβιο κατά μήκος
των έσω τοιχωμάτων των εγκεφαλικών ημισφαιρίων
◦ Συμμετέχει στη σεξουαλική συμπεριφορά και άλλες
κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
Εγκεφαλικός φλοιός
 Το εξωτερικό μέρος του τελικού εγκεφάλου.
 Η επιφάνειά του στον άνθρωπο μπορεί να
φτάσει τα 2.500 τετραγωνικά εκατοστά, αλλά
το πάχος του είναι μόλις 1,5 με 3,0 χιλιοστά.
 Η επεξεργασία των πληροφοριών στο φλοιό
γίνεται σε διάφορα επίπεδα
 Πρωτοταγείς Περιοχές
◦ Δέχονται προβολές από τα κύρια αισθητήρια
συστήματα ή στέλνουν κινητικές προβολές στους
μυς.
 Δευτεροταγείς Περιοχές
◦ Είναι γειτονικές με τις πρωτοταγείς,
αλληλοσυνδέονται με αυτές και έτσι
συμμετέχουν στην ανάλυση πληροφοριών που
λαμβάνονται από τις πρωτοταγείς περιοχές.
 Τριτοταγείς (συνειρμικές) Περιοχές
◦ Βρίσκονται μεταξύ των διαφόρων δευτεροταγών
περιοχών, δέχονται προβολές ή στέλνουν
προβολές σε αυτές.
◦ Διαμεσολαβούν για πολύπλοκες λειτουργίες
όπως η γλώσσα, ο σχεδιασμός, η μνήμη και η
προσοχή.
Στιβάδες του φλοιού
 στιβάδες: στρώματα κυτταρικών
σωμάτων παράλληλα προς την
επιφάνεια του φλοιού, που
διαχωρίζονται από στρώματα ινών
 ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και
πυκνότητα
 μικροσκοπικά αναγνωρίζονται έξι
στιβάδες
◦ μοριώδης
◦ έξω κοκκώδης
◦ έξω στιβάδα πυραμοειδών
κυττάρων
◦ έσω κοκκώδης
◦ έσω στιβάδα πυραμοειδών
κυττάρων
◦ στιβάδα των πολύμορφων
κυττάρων
Στήλες του φλοιού
Στήλες μέσα στις στιβάδες
Κάθε στήλη έχει διαφορετική λειτουργία
Φλοιός: ο υπέρτατος διαμεσολαβητής
Από πάνω προς τα κάτω επεξεργασία
◦ Το ανώτερο επίπεδο επεξεργασίας του νευρικού
συστήματος, ο φλοιός, επηρεάζει τον τρόπο
επεξεργασίας της πληροφορίας σε κατώτερα
επίπεδα
Σημαντικοί κοινοί όροι
Κατεύθυνση
Τομές
Οριζόντια
Μετωπιαία
Οβελιαία
Ροή της πληροφορίας
 Προσαγωγός
◦ εισερχόμενος
 Απαγωγός
◦ εξερχόμενος
Πλευρά
 Ομόπλευρος
◦ Στην ίδια πλευρά
 Ετερόπλευρος
 Στην αντίθετη πλευρά
 Αμφίπλευρος
◦ Και στις δύο πλευρές
Αρχές οργάνωσης των
αισθητηριακών συστημάτων
 Βλέπουμε, ακούμε, μυρίζουμε, γευόμαστε,
αγγίζουμε με τον εγκέφαλό μας
 Οι πληροφορίες που ο εγκέφαλός μας
αντιλαμβάνεται, μέσω των αισθητικών
συστημάτων, από «τον πραγματικό κόσμο» και
επεξεργάζεται είναι δυναμικά ενέργειας
Βασικές αρχές λειτουργίας των
αισθητηριακών συστημάτων
 Αν και οι αντιλήψεις και η συμπεριφορά μας
διαφέρουν ανάλογα με τις αισθήσεις, όλα τα
αισθητικά συστήματα είναι οργανωμένα με ένα
παρόμοιο, ιεραρχικό σχέδιο
1. Αισθητηριακοί υποδοχείς
 Εξειδικευμένα κύτταρα που μετατρέπουν την
αισθητηριακή ενέργεια σε νευρωνική
δραστηριότητα
Οι υποδοχείς μοιάζουν με ενεργειακά φίλτρα
 Οι υποδοχείς αποκρίνονται σε ένα περιορισμένο
εύρος ενέργειας
Οι υποδοχείς μετατρέπουν ενέργεια
 Οι υποδοχείς κάθε αισθητηριακού συστήματος εξειδικεύονται
στη μετατροπή μίας μορφής ενέργειας
 Οπτικό σύστημα: φως χημική ενέργεια (φωτοϋποδοχείς)
 Ακουστικό σύστημα: κύματα αέρα μηχανική ενέργεια ακουστικοί υποδοχείς

 Σωματοαισθητικό σύστημα: μηχανική ενέργεια μηχανοϋποδοχείς
 Γέυση/Όσφρηση: χημικά μόρια γευστικοί/οσφρητικοί υποδοχείς
 Πόνος: βλάβη ιστού απελευθέρωση ουσιών υποδοχείς πόνου
ΔΥΝΑΜΙΚΑ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Τα υποδεκτικά πεδία εντοπίζουν αισθητηριακά
ερεθίσματα
 Υποδεκτικό πεδίο:
συγκεκριμένο εύρος του
περιβάλλοντος, στο οποίο
αντιδρά ένα υποδεκτικό
όργανο/κύτταρο
 Αλληλοεπικάλυψη
Η πυκνότητα των υποδοχέων καθορίζει την
ευαισθησία του αισθητηριακού συστήματος
Δοκιμασία αισθητικότητας
μεταξύ δύο σημείων
2. Σταθμοί αναμετάδοσης
 Πριν καταλήξει στο φλοιό, η πληροφορία από όλα
τα αισθητηριακά συστήματα περνάει από
ενδιάμεσους σταθμούς αναμετάδοσης
 Σε κάθε σταθμό αναμετάδοσης, συντελείται
κάποιας μορφής απαρτίωση της πληροφορίας
Αλληλεπίδραση στους σταθμούς αναμετάδοσης
 Αλληλεπίδραση αισθητηριακών συστημάτων
 McGurke effect
3. Κεντρική οργάνωση των
αισθητηριακών συστημάτων
 Τα μηνύματα που αποστέλλονται από τους
αισθητικούς υποδοχείς μέσω των σταθμών
αναμετάδοσης, μεταφράζονται σε αίσθηση
 Φλοιός
Κάθε αισθητηριακό σύστημα διαιρείται σε υπο-
συστήματα
 ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΜΗΝ ΑΦΗΣΕΤΕ
ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ
 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ

More Related Content

What's hot

συντελεστες παραγωγης
συντελεστες παραγωγηςσυντελεστες παραγωγης
συντελεστες παραγωγης
ixvos
 
Kεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Kεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥKεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Kεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Natassa Pechtelidou
 
ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ: Δομή του DNA και του RNA.
ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ: Δομή του DNA και του RNA.ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ: Δομή του DNA και του RNA.
ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ: Δομή του DNA και του RNA.
annpyl
 
Επιστολή προς τη διευθύντρια (Β)
Επιστολή προς τη διευθύντρια (Β)Επιστολή προς τη διευθύντρια (Β)
Επιστολή προς τη διευθύντρια (Β)
santziak
 

What's hot (20)

Μεταφορά και αποβολή ουσιών στον άνθρωπο
Μεταφορά και αποβολή ουσιών στον άνθρωποΜεταφορά και αποβολή ουσιών στον άνθρωπο
Μεταφορά και αποβολή ουσιών στον άνθρωπο
 
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙAΚΗ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙAΚΗ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝΗΛΕΚΤΡΟΝΙAΚΗ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙAΚΗ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ
 
Κεφάλαιο 1_Ψηφιακός κόσμος.pdf
Κεφάλαιο 1_Ψηφιακός κόσμος.pdfΚεφάλαιο 1_Ψηφιακός κόσμος.pdf
Κεφάλαιο 1_Ψηφιακός κόσμος.pdf
 
Tecnologia g gymnasioy orologia new
Tecnologia g gymnasioy   orologia newTecnologia g gymnasioy   orologia new
Tecnologia g gymnasioy orologia new
 
συντελεστες παραγωγης
συντελεστες παραγωγηςσυντελεστες παραγωγης
συντελεστες παραγωγης
 
Scratch xaralampidis
Scratch xaralampidisScratch xaralampidis
Scratch xaralampidis
 
Τομείς παραγωγής
Τομείς παραγωγήςΤομείς παραγωγής
Τομείς παραγωγής
 
μικρή και μεγάλη κυκλοφορία
μικρή και μεγάλη κυκλοφορίαμικρή και μεγάλη κυκλοφορία
μικρή και μεγάλη κυκλοφορία
 
Kεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Kεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥKεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Kεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
 
Biology a lyk-kef1
Biology a lyk-kef1Biology a lyk-kef1
Biology a lyk-kef1
 
ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ & ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ & ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ & ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ & ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
 
ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ: Δομή του DNA και του RNA.
ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ: Δομή του DNA και του RNA.ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ: Δομή του DNA και του RNA.
ΝΟΥΚΛΕΪΚΑ ΟΞΕΑ: Δομή του DNA και του RNA.
 
Επιστολή προς τη διευθύντρια (Β)
Επιστολή προς τη διευθύντρια (Β)Επιστολή προς τη διευθύντρια (Β)
Επιστολή προς τη διευθύντρια (Β)
 
Αλκοολισμός & εργασία
Αλκοολισμός & εργασίαΑλκοολισμός & εργασία
Αλκοολισμός & εργασία
 
Εισαγωγή στις αρχές της επιστήμης των Η/Υ
Εισαγωγή στις αρχές της επιστήμης των Η/ΥΕισαγωγή στις αρχές της επιστήμης των Η/Υ
Εισαγωγή στις αρχές της επιστήμης των Η/Υ
 
Biology a lyk-kef3
Biology a lyk-kef3Biology a lyk-kef3
Biology a lyk-kef3
 
Φορείς κοινωνικοποίησης (Πολιτική Παιδεία Α' Λυκείου)
Φορείς κοινωνικοποίησης (Πολιτική Παιδεία Α' Λυκείου)Φορείς κοινωνικοποίησης (Πολιτική Παιδεία Α' Λυκείου)
Φορείς κοινωνικοποίησης (Πολιτική Παιδεία Α' Λυκείου)
 
Ηλεκτρονικές Κοινότητες Μάθησης
Ηλεκτρονικές Κοινότητες ΜάθησηςΗλεκτρονικές Κοινότητες Μάθησης
Ηλεκτρονικές Κοινότητες Μάθησης
 
Βιολογία Α Λυκείου - Θέματα 1ο - Κεφ. 1 - 9
Βιολογία Α Λυκείου - Θέματα 1ο - Κεφ. 1 - 9Βιολογία Α Λυκείου - Θέματα 1ο - Κεφ. 1 - 9
Βιολογία Α Λυκείου - Θέματα 1ο - Κεφ. 1 - 9
 
Οργανική Χημεία - Εισαγωγή
Οργανική Χημεία - ΕισαγωγήΟργανική Χημεία - Εισαγωγή
Οργανική Χημεία - Εισαγωγή
 

Similar to 1. Introduction.pdf

παρουσιασεις α λυκειου συνολικο
παρουσιασεις α λυκειου συνολικοπαρουσιασεις α λυκειου συνολικο
παρουσιασεις α λυκειου συνολικο
arlap
 
νευρικό σύστημα
νευρικό σύστημανευρικό σύστημα
νευρικό σύστημα
garipidis
 
βιολογια α λυκειου
βιολογια α λυκειουβιολογια α λυκειου
βιολογια α λυκειου
HIOTELIS IOANNIS
 
μ2. απο το κυτταρο στον οργανισμο
μ2. απο το κυτταρο στον οργανισμομ2. απο το κυτταρο στον οργανισμο
μ2. απο το κυτταρο στον οργανισμο
dkelefiotis
 
συστημα ισορροπιας
συστημα ισορροπιαςσυστημα ισορροπιας
συστημα ισορροπιας
olga plevri
 
βιολογια παπαγεωργιου, νταούρου, στρουμπάκου δ., σκουτερη
βιολογια παπαγεωργιου, νταούρου, στρουμπάκου δ., σκουτερηβιολογια παπαγεωργιου, νταούρου, στρουμπάκου δ., σκουτερη
βιολογια παπαγεωργιου, νταούρου, στρουμπάκου δ., σκουτερη
lelman
 

Similar to 1. Introduction.pdf (20)

Κεφ.9: ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Κεφ.9: ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑΚεφ.9: ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Κεφ.9: ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
 
εισαγωγη κνς κινηση
εισαγωγη κνς κινησηεισαγωγη κνς κινηση
εισαγωγη κνς κινηση
 
παρουσιασεις α λυκειου συνολικο
παρουσιασεις α λυκειου συνολικοπαρουσιασεις α λυκειου συνολικο
παρουσιασεις α λυκειου συνολικο
 
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 9ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 9ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουΜάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 9ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 9ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
 
νευρικό σύστημα
νευρικό σύστημανευρικό σύστημα
νευρικό σύστημα
 
Neyriko a lykeioy
Neyriko a lykeioyNeyriko a lykeioy
Neyriko a lykeioy
 
M!ken@
M!ken@M!ken@
M!ken@
 
ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ-ΑΛΤΣΧΑΪΜΕΡ
ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ-ΑΛΤΣΧΑΪΜΕΡΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ-ΑΛΤΣΧΑΪΜΕΡ
ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ-ΑΛΤΣΧΑΪΜΕΡ
 
Η σκέψη.pdf
Η σκέψη.pdfΗ σκέψη.pdf
Η σκέψη.pdf
 
ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
 
A Λυκείου - Bιολογία 2013 -2014
A Λυκείου -  Bιολογία 2013 -2014A Λυκείου -  Bιολογία 2013 -2014
A Λυκείου - Bιολογία 2013 -2014
 
Βιολογία Α΄Λυκείου 2013 -2014 - Ερωτήσεις & Απαντήσεις βιβλίου ( κεφ. 1 - 9 )
Βιολογία Α΄Λυκείου 2013 -2014 - Ερωτήσεις & Απαντήσεις βιβλίου ( κεφ. 1 - 9 ) Βιολογία Α΄Λυκείου 2013 -2014 - Ερωτήσεις & Απαντήσεις βιβλίου ( κεφ. 1 - 9 )
Βιολογία Α΄Λυκείου 2013 -2014 - Ερωτήσεις & Απαντήσεις βιβλίου ( κεφ. 1 - 9 )
 
Βιολογία Α λυκείου
Βιολογία Α λυκείουΒιολογία Α λυκείου
Βιολογία Α λυκείου
 
βιολογια α λυκειου
βιολογια α λυκειουβιολογια α λυκειου
βιολογια α λυκειου
 
μ2. απο το κυτταρο στον οργανισμο
μ2. απο το κυτταρο στον οργανισμομ2. απο το κυτταρο στον οργανισμο
μ2. απο το κυτταρο στον οργανισμο
 
συστημα ισορροπιας
συστημα ισορροπιαςσυστημα ισορροπιας
συστημα ισορροπιας
 
βιολογια παπαγεωργιου, νταούρου, στρουμπάκου δ., σκουτερη
βιολογια παπαγεωργιου, νταούρου, στρουμπάκου δ., σκουτερηβιολογια παπαγεωργιου, νταούρου, στρουμπάκου δ., σκουτερη
βιολογια παπαγεωργιου, νταούρου, στρουμπάκου δ., σκουτερη
 
Κύτταρα και ιστοι
Κύτταρα και ιστοιΚύτταρα και ιστοι
Κύτταρα και ιστοι
 
παρουσίαση διπλωματικής -master thesis presentation
παρουσίαση διπλωματικής -master thesis presentationπαρουσίαση διπλωματικής -master thesis presentation
παρουσίαση διπλωματικής -master thesis presentation
 
2. Research Methods.pdf
2. Research Methods.pdf2. Research Methods.pdf
2. Research Methods.pdf
 

More from SandraNinaki

More from SandraNinaki (19)

HOMEOSTASIS.pdf
HOMEOSTASIS.pdfHOMEOSTASIS.pdf
HOMEOSTASIS.pdf
 
6. Cerebral asymmetry and disconnection syndromes.pdf
6. Cerebral asymmetry and disconnection syndromes.pdf6. Cerebral asymmetry and disconnection syndromes.pdf
6. Cerebral asymmetry and disconnection syndromes.pdf
 
8. Language.pdf
8. Language.pdf8. Language.pdf
8. Language.pdf
 
4. Temporal and occipital lobes.pdf
4. Temporal and occipital lobes.pdf4. Temporal and occipital lobes.pdf
4. Temporal and occipital lobes.pdf
 
7. Memory.pdf
7. Memory.pdf7. Memory.pdf
7. Memory.pdf
 
3. Frontal lobes.pdf
3. Frontal lobes.pdf3. Frontal lobes.pdf
3. Frontal lobes.pdf
 
5. Parietal lobes.pdf
5. Parietal lobes.pdf5. Parietal lobes.pdf
5. Parietal lobes.pdf
 
NorthAmerPsy 6.pdf
NorthAmerPsy 6.pdfNorthAmerPsy 6.pdf
NorthAmerPsy 6.pdf
 
HistoryPsychology1.pdf
HistoryPsychology1.pdfHistoryPsychology1.pdf
HistoryPsychology1.pdf
 
RussiaPsychFV 7.pdf
RussiaPsychFV 7.pdfRussiaPsychFV 7.pdf
RussiaPsychFV 7.pdf
 
AncPsych 3.pdf
AncPsych 3.pdfAncPsych 3.pdf
AncPsych 3.pdf
 
SpinozaPsychologyFV.pdf
SpinozaPsychologyFV.pdfSpinozaPsychologyFV.pdf
SpinozaPsychologyFV.pdf
 
SovietPsych.pdf
SovietPsych.pdfSovietPsych.pdf
SovietPsych.pdf
 
ModernPsych 4.pdf
ModernPsych 4.pdfModernPsych 4.pdf
ModernPsych 4.pdf
 
PsychoAnalysisHP (2).pptx
PsychoAnalysisHP (2).pptxPsychoAnalysisHP (2).pptx
PsychoAnalysisHP (2).pptx
 
Psycho19Century 5.pdf
Psycho19Century 5.pdfPsycho19Century 5.pdf
Psycho19Century 5.pdf
 
EastPsych 2.pdf
EastPsych 2.pdfEastPsych 2.pdf
EastPsych 2.pdf
 
5.15.MetaphorHistPsych.pdf
5.15.MetaphorHistPsych.pdf5.15.MetaphorHistPsych.pdf
5.15.MetaphorHistPsych.pdf
 
History of Psychology
History of PsychologyHistory of Psychology
History of Psychology
 

1. Introduction.pdf

  • 3. Νευροψυχολογία: η επιστήμη που μελετά τη σχέση ανάμεσα στη δομή και τη λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος και τη συμπεριφορά
  • 4. Η σχέση της Νευροψυχολογίας με άλλους επιστημονικούς κλάδους  Ανατομία  Βιολογία  Βιοφυσική  Φαρμακολογία  Φυσιολογία  Φιλοσοφία  Νευροχειρουργική  Ψυχομετρία
  • 5.  Κλινική νευροψυχολογία  Γνωστική νευροψυχολογία  Πειραματική νευροψυχολογία  Αναπτυξιακή νευροψυχολογία  κλπ
  • 6. Η θεωρία του εγκεφάλου Ο εγκέφαλος είναι υπεύθυνος για το σύνολο της συμπεριφοράς
  • 7. Τι είναι ο εγκέφαλος; Human brain video
  • 9. 1. Εγκεφαλικά ημισφαίρια Δεξί ημισφαίριο Αριστερό ημισφαίριο Τα δύο σχεδόν συμμετρικά μισά του εγκεφάλου
  • 10. 2. Εγκεφαλονωτιαίο υγρό Περιβάλλει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό Πληροί της κοιλίες Συμβάλλει στην απομάκρυνση μεταβολικών προϊόντων
  • 11. 3.Έλικες, αύλακες, σχισμές Έλικα Έλικες– Επάρματα που“καλύπτουν” την εξωτερική επιφάνεια του φλοιού του εγκεφάλου.
  • 12. Αύλακα Αύλακες: Μικρά «αυλάκια» που διαχωρίζουν τις έλικες Κεντρική αύλακα: Διαχωρίζει τον μετωπιαίο από τον βρεγματικό λόβό
  • 13. Σχισμή Σχισμές – Βαθιά αυλάκια, που διαχωρίζουν μεγάλες περιοχές του εγκεφάλου
  • 14.  Διαμήκης σχισμή – Διαχωρίζει τα δύο εγκεφαλικά ημισφαίρια.  Εγκάρσια σχισμή – Διαχωρίζει τον εγκέφαλο από την παρεγκεφαλίδα  Πλάγια σχισμή/Σχισμή του Sylvius – Διαχωρίζει τον κροταφικό λοβό από τον μετωπιαίο και τον βρεγματικό.
  • 15. Διαμήκης σχισμή Εγκάρσια σχισμή Πλάγια σχισμή / σχισμή του Sylvius Κεντρική αύλακα Κροταφικός λοβός παρεγκεφαλίδα Ινιακός λοβός Βρεγματικός λοβός Μετωπιαίος λοβός
  • 16.
  • 17. Εγκεφαλικός φλοιός Εγκεφαλικός φλοιός Φαιή ουσία Λευκή ουσία 4. Εγκεφαλικός φλοιός Το εξωτερικό στρώμα φαιής ουσίας που σχηματίζει την επιφάνεια των εγκεφαλικών ημισφαιρίων.
  • 18. 5. Λοβοί του εγκεφάλου Μετωπιαίος λοβός Βρεγματικός λοβός Ινιακός λοβός Κροταφικός λοβός Πλάγια σχισμή Κεντρική αύλακα
  • 19. Μετωπιαίος λοβός  Λειτουργίες ◦ Γλώσσα ◦ Κίνηση ◦ Μνήμη εργασίας ◦ Συναισθήματα ◦ Λήψη αποφάσεων ◦ Διαμόρφωση στρατηγικής ◦ Προσωπικότητα Εντοπίζεται κάτω από το μετωπιαίο οστούν του κρανίου Μετωπιαίος λοβός Κεντρική αύλακα
  • 20. Βρεγματικός λοβός  Λειτουργίες ◦ Σωματαίσθηση & απαρτίωση λειτουργιών ◦ Αντίληψη του χώρου ◦ Αντίληψη του σώματος ◦ Αντίληψη μελών του σώματος σε σχέση με τον χώρο και μεταξύ τους Εντοπίζεται κάτω από το βρεγματικό οστούν του κρανίου Βρεγματικός λοβός
  • 21. Ινιακός λοβός  Λειτουργίες ◦ Επεξεργασία, απαρτίωση και ερμηνεία των οπτικών ερεθισμάτων, δηλ. όραση Εντοπίζεται κάτω από το ινιακό οστούν του κρανίου Ινιακός λοβός
  • 22. Κροταφικός λοβός  Λειτουργίες ◦ Ακοή (έλικα του Heschl) ◦ Κατανόηση της γλώσσας (περιοχή Wernicke, κυρίως αριστερό ημισφαίριο) ◦ Μνήμη ◦ Επεξεργασία οπτικών πληροφοριών Εντοπίζεται κάτω από το κροταφικό οστούν του κρανίου Κροταφικός λοβός
  • 23. 6. Φαιή, λευκή & δικτυωτή ουσία  Η φαιή ουσία (gray matter) αποκτά το χαρακτηριστικό γκρι-καφέ χρώμα της από τα τριχοειδή αγγεία και τα κυτταρικά σώματα των νευρώνων που επικρατούν σε μια περιοχή.  Ο φλοιός αποτελείται κυρίως από στιβάδες νευρώνων, που αποκαλούνται “η φαιή ουσία μας”.
  • 24.  Η λευκή ουσία (white matter) ◦ αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από νευράξονες που εκτείνονται από τα κυτταρικά σώματα για να δημιουργήσουν συνδέσεις με νευρώνες σε άλλες περιοχές του εγκεφάλου.  Οι νευράξονες είναι μονωμένοι με μυελίνη από ολιγοδενδρογλοιακά κύτταρα και κύτταρα Schwann, τα οποία είναι φτιαγμένα από την ίδια λιπώδη ουσία που δίνει το λευκό χρώμα στο γάλα. ◦ Οι περιοχές του εγκεφάλου που απαρτίζονται από οδούς νευραξόνων εμφανίζονται λευκές.
  • 25.  Η δικτυωτή ουσία (reticular matter) περιέχει ένα μείγμα κυτταρικών σωμάτων και νευραξόνων από τα οποία αποκτά τη διάστικτη φαιά και λευκή, ή αλλιώς δικτυωτή, εμφάνισή της.
  • 26. 7. Εγκεφαλικές μήνιγγες Σκληρή μήνιγγα Αραχνοειδής μήνιγγα Χοριοειδής μήνιγγα Υπαραχνοειδής χώρος (μεταξύ αραχνοειδούς & χοριοειδούς μήνιγγας, ΕΝΥ) Υποσκληρίδιο διάστημα (μεταξύ αραχνοειδούς & σκληρής μήνιγγας)
  • 27. 8. Εγκεφαλικές κοιλίες  πλάγιες κοιλίες (μία για κάθε ημισφαίριο)  τρίτη κοιλία  τέταρτη κοιλία  κύτταρα που επενδύουν εσωτερικά τις κοιλίες παράγουν το ΕΝΥ  συνδέονται μεταξύ τους
  • 28. Υδροκεφαλία Το ΕΝΥ συνεχώς παράγεται και διοχετεύεται στο κυκλοφορικό σύστημα μέσω αγωγών που συνδέουν τις κοιλίες. Αν η εκροή αυτών των αγωγών παρεμποδιστεί τότε μπορεί να προκύψει σοβαρή νοητική υστέρηση ή ακόμα και θάνατος λόγω της πίεσης που ασκείται από το πλεονάζον ΕΝΥ. Υδροκεφαλία Φυσιολογική κατάσταση Μεγέθυνση κοιλιών Επιπέδωση ελίκων Μικρές αύλακες
  • 29. 9. Αιμάτωση Εγκεφαλικές αρτηρίες  Έσω καρωτιδικές ◦ εισέρχονται στο κρανίο στη βάση του εγκεφάλου ◦ διαιρούνται σε έναν αριθμό μικρότερων και σε δύο μεγαλύτερες αρτηρίες: την πρόσθια εγκεφαλική και τη μέση εγκεφαλική, οι οποίες αιματώνουν τα πρόσθια και τα μεσαία τμήματα του φλοιού
  • 30.  Σπονδυλικές ◦ εισέρχονται στη βάση του κρανίου και ενώνονται σχηματίζοντας τη βασική αρτηρία ◦ η βασική αρτηρία  διαιρείται σε μικρότερες που αιματώνουν την παρεγκεφαλίδα  ανέρχεται κατά μήκος της γέφυρας  διαιρείται στις δύο οπίσθιες εγκεφαλικές αρτηρίες, οι οποίες αιματώνουν τον κροταφικό και τον ινιακό λοβό.
  • 31.  Εγκεφαλικές φλέβες  Εξωτερικές εγκεφαλικές  Εσωτερικές εγκεφαλικές  Παρεγκεφαλιδικές
  • 32. Η θεωρία του νευρώνα Η κύρια μονάδα της εγκεφαλικής δομής και λειτουργίας είναι το νευρικό κύτταρο
  • 33.  Το νευρικό σύστημα αποτελείται από δύο είδη κυττάρων ◦ νευρώνες ◦ νευρογλοιακά κύτταρα  Οι νευρώνες ◦ παράγουν τη συμπεριφορά μας ◦ είναι υπεύθυνοι για την ευπλαστότητα του εγκεφάλου  Τα νευρογλοιακά κύτταρα ◦ βοηθούν τους νευρώνες διατηρώντας τους μαζί ◦ προσφέρουν άλλες υποστηρικτικές λειτουργίες (π.χ. μεταφορά θρεπτικών συστατικών και αποβολή απορριμμάτων)
  • 34. Τα κύρια μέρη του νευρώνα & η ροή πληροφοριών
  • 37.  Ο εγκέφαλος προέρχεται από ένα και μοναδικό αδιαφοροποίητο νευρικό βλαστικό κύτταρο (ένα αρχέγονο κύτταρο).  Τα διαφορετικά είδη νευρώνων και νευρογλοιακών κυττάρων προκύπτουν από πολυδύναμα νευρικά βλαστικά κύτταρα, που έχουν την ικανότητα να «αυτο-ανανεώνονται».  Στον εγκέφαλο ενός ενήλικα, τα βλαστικά κύτταρα που διατηρούνται, μπορούν να παράγουν νέους νευρώνες σε κάποιες περιοχές του εγκεφάλου.
  • 38.  Για να δημιουργηθεί αρχικά ο εγκέφαλος, το βλαστικό κύτταρο διαιρείται και παράγει δύο βλαστικά κύτταρα, τα οποία διαιρούνται ξανά.  Στον ενήλικα, ένα βλαστικό κύτταρο πεθαίνει μετά από κάθε διαίρεση και ως αποτέλεσμα, ο ώριμος εγκέφαλος περιέχει ένα σταθερό αριθμό βλαστικών κυττάρων που διαιρούνται.
  • 39.  Στο αναπτυσσόμενο έμβρυο, από τα βλαστικά κύτταρα προκύπτουν τα προγονικά κύτταρα, τα οποία μεταναστεύουν και δρουν ως προδρομικά κύτταρα.
  • 40.  Τα προγονικά κύτταρα παράγουν τα μη διαιρούμενα αρχέγονα είδη κυττάρων του νευρικού συστήματος, που ονομάζονται βλάστες.  Μερικά από αυτά, οι νευροβλάστες, διαφοροποιούνται σε νευρώνες και κάποια άλλα, οι γλοιοβλάστες, διαφοροποιούνται σε νευρογλοιακά κύτταρα.
  • 41.  Αυτά τα δύο βασικά είδη κυττάρων του εγκεφάλου παίρνουν πολλές μορφές και απαρτίζουν ολόκληρο τον εγκέφαλο ενός ενήλικα.
  • 42. Επισκόπηση της λειτουργίας του νευρικού συστήματος
  • 43. Νευρικό Σύστημα (ΝΣ) Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ) Εγκέφαλος Νωτιαίος μυελός Περιφερικό νευρικό σύστημα (ΠΝΣ) Σωματικό Κρανιακά νεύρα Νωτιαία νεύρα Αυτόνομο Συμπαθητικό Παρασυμπαθητικό Πληροφορίες προς και από αισθητήρια όργανα, μύες, αρθρώσεις, δέρμα Έλεγχος της λειτουργίας των εσωτερικών οργάνων του σώματος «Ηρεμία &πέψη» «Μάχη & φυγή»
  • 44. Επισκόπηση της προέλευσης του νευρικού συστήματος
  • 45.  Ο αναπτυσσόμενος εγκέφαλος αρχικά έχει τη μορφή μιας δομής που αποτελείται από τρία μέρη Προσθεγκέφαλος Μεσεγκέφαλος Ρομβοειδής εγκέφαλος Νωτιαίος μυελός
  • 46.  Το πρόσθιο τμήμα του προσθεγκεφάλου αναπτύσσεται περαιτέρω και σχηματίζει τα εγκεφαλικά ημισφαίρια (το φλοιό και σχετικές δομές), που ονομάζονται συνολικά τελικός εγκέφαλος.
  • 47.  Το οπίσθιο τμήμα του προσθεγκεφάλου, που αναφέρεται ως διεγκέφαλος (“διάμεσος εγκέφαλος”), περιλαμβάνει το θάλαμο.
  • 48.  Πίσω από τον μεσεγκέφαλο, ο ρομβοειδής εγκέφαλος επίσης αναπτύσσεται περαιτέρω και υποδιαιρείται στον μετεγκέφαλο (που περιλαμβάνει τη διευρυμένη παρεγκεφαλίδα) και τον μυελεγκέφαλο, το κατώτερο τμήμα του εγκεφαλικού στελέχους.
  • 50. Επισκόπηση του εγκεφάλου από κατώτερες προς ανώτερες δομές
  • 51. Νωτιαίος μυελός  σπόνδυλοι  πέντε μοίρες ◦ Αυχενική ◦ Θωρακική ◦ Οσφυϊκή ◦ Ιερή ◦ Κοκκυγική
  • 52.  Τα τμήματα του σώματος μας (δερμοτόμια) αντιστοιχούν σε τμήματα του νωτιαίου μυελού (νευροτόμια ή μυελοτόμια).  Ένα δερμοτόμιο έχει ◦ ένα αισθητικό νεύρο (στέλνει πληροφορίες από το δέρμα, τις αρθρώσεις και τους μύες προς το νωτιαίο μυελό) ◦ ένα κινητικό νεύρο (ελέγχει τις κινήσεις των μυών στο συγκεκριμένο τμήμα του σώματος)
  • 53. Κρανιακά νεύρα  ελέγχουν ◦ προσαγωγούς λειτουργίες ◦ απαγωγούς λειτουργίες  αισθητικές και κινητικές λειτουργίες
  • 54. Κρανιακό νεύρο Ονομασία Λειτουργία 1 Οσφρητικό Όσφρηση 2 Οπτικό Όραση 3 Οφθαλμοκινητικό Κίνηση οφθαλμών (αντίδραση στο φως, πλάγιες κινήσεις) 4 Τροχιλιακό Κίνηση οφθαλμών (κινήσεις προς τα πάνω και προς τα κάτω) 5 Τρίδυμο Μασητικές κινήσεις & αισθητικότητα προσώπου 6 Απαγωγό Κίνηση οφθαλμών (πλάγιες κινήσεις) 7 Προσωπικό Κινήσεις & αισθητικότητα προσώπου 8 Στατικό-ακουστικό Ακοή & ισορροπία 9 Γλωσσοφαρυγγικό Κίνηση & αισθητικότητα γλώσσας & φάρυγγα 10 Πνευμονογαστρικό Καρδιά, αιμοφόρα αγγεία, σπλάχνα, κίνηση λάρυγγα & φάρυγγα 11 Παραπληρωματικό Τραχηλικοί μύες 12 Υπογλώσσιο Μύες της γλώσσας
  • 55.  Τα κρανιακά νεύρα ◦ αποτελούν τμήμα του νευρικού συστήματος, παρέχοντας πληροφόρηση στον εγκέφαλο από τα αισθητήρια όργανα και τους μύες της κεφαλής και ελέγχοντας τις κινήσεις της κεφαλής και του προσώπου ◦ συμβάλλουν στη διατήρηση των αυτόνομων λειτουργιών συνδέοντας τον εγκέφαλο και τα εσωτερικά όργανα και επηρεάζοντας άλλες αυτόνομες αντιδράσεις
  • 56. Το εγκεφαλικό στέλεχος  Ξεκινάει από το σημείο όπου ο νωτιαίος μυελός εισέρχεται στο κρανίο και εκτείνεται προς τα πάνω έως τις κατώτερες περιοχές του τελικού εγκεφάλου.  3 κύριες περιοχές: διάμεσος εγκέφαλος, μέσος εγκέφαλος και οπίσθιος εγκέφαλος. Διάμεσος εγκέφαλος Μέσος εγκέφαλος Οπίσθιος εγκέφαλος Παρεγκεφαλίδα
  • 58. Παρεγκεφαλίδα  Βρίσκεται στον οπίσθιο κρανιακό βόθρο, πίσω από τη γέφυρα και τον προμήκη μυελό.  Αποτελείται από δύο ημισφαίρια που συνδέονται μεταξύ τους μέσω του σκώληκα.  Συνδέεται με ◦ το μέσο εγκέφαλο με τα άνω παρεγκεφαλιδικά σκέλη, ◦ τη γέφυρα με τα μέσα παρεγκεφαλιδικά σκέλη ◦ τον προμήκη μυελό με τα κάτω παρεγκεφαλιδικά σκέλη.  Η επιφανειακή στοιβάδα κάθε παρεγκεφαλιδικού ημισφαιρίου ονομάζεται φλοιός και αποτελείται από φαιή ουσία.  Μάζες φαιής ουσίας βρίσκονται και στο εσωτερικό της παρεγκεφαλίδας και ονομάζονται πυρήνες της παρεγκεφαλίδας. ◦ οδοντωτός ◦ εμβολοειδής ◦ οροφιαίος ◦ σφαιροειδής
  • 59.  Η παρεγκεφαλίδα δέχεται ◦ σωματοαισθητικές πληροφορίες από το νωτιαίο μυελό ◦ κινητικές πληροφορίες από το φλοιό ◦ πληροφορίες σχετικά με την ισορροπία από τα όργανα του αιθουσαίου συστήματος στο αυτί ◦ σημαντικός ρόλος στην κίνηση, τη διατήρηση της κατάλληλης στάσης του σώματος, τη ρύθμιση του μυϊκού τόνου, το συντονισμό των κινήσεων της κεφαλής και των ματιών και την ισορροπία
  • 60. Δικτυωτός σχηματισμός  Διατήρηση “γενικευμένης αφύπνισης” ή “συνείδησης”  Δικτυωτό ενεργοποιητικό σύστημα  Βλάβη: μόνιμη απώλεια συνείδησης.
  • 61. Γέφυρα  Βρίσκεται μπροστά από την παρεγκεφαλίδα, κάτω από το μέσο εγκέφαλο και πάνω από τον προμήκη μυελό  Περιέχει πολλούς πυρήνες, ανερχόμενες και κατερχόμενες νευρικές ίνες
  • 62. Προμήκης μυελός  Σύμπλεγμα πυρήνων που ρυθμίζουν ζωτικές λειτουργίες, όπως η αναπνοή και η λειτουργία του καρδιοαγγειακού συστήματος.  Βλάβη: σταματά την αναπνοή και την καρδιακή λειτουργία και μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο.
  • 64.  Βρίσκεται πάνω από τη γέφυρα, συνδέοντας τον πρόσθιο με τον οπίσθιο εγκέφαλο.  Άνω και κάτω διδύμια: μετάδοση οπτικών και ακουστικών πληροφοριών αντίστοιχα.  Κοντά στα διδύμια υπάρχει ένας υδραγωγός που συνδέει την τρίτη και την τέταρτη κοιλία (υδραγωγός του Sylvius). Γύρω από τον υδραγωγό υπάρχει μία περιοχή φαιής ουσίας, η περιυδραγωγός φαιά ουσία. ◦ Συμμετέχει σε βασικές συμπεριφορές, όπως η συμπεριφορά αναπαραγωγής και αυτοπεριποίησης, και στον πόνο.
  • 65.  Μέλαινα ουσία: ένας μεγάλος κινητικός πυρήνας ◦ ανήκει στο εξωπυραμιδικο σύστημα ◦ μέσω των συνδέσεών της με το φλοιό, το νωτιαίο μυελό και τα βασικά γάγγλια συμμετέχει στο μυϊκό τόνο και στην έναρξη των κινήσεων.  Κοιλιακή καλυπτρική περιοχή: όπως και η μέλαινα ουσία περιέχει ένα μεγάλο αριθμό ντοπαμινεργικών νευρώνων, οι οποίοι προβάλλουν σε περιοχές του μεταιχμιακού συστήματος και στον προμετωπιαίο φλοιό ◦ παίζει σημαντικό ρόλο σε συμπεριφορές ανταμοιβής και στον εθισμό.
  • 67.  Στο σημείο που συνδέεται ο μέσος με τον τελικό εγκέφαλο, ο διάμεσος εγκέφαλος περιλαμβάνει τρεις δομές: τον υποθάλαμο, τον επιθάλαμο και το θάλαμο. Διάμεσος εγκέφαλος Μέσος εγκέφαλος Οπίσθιος εγκέφαλος Παρεγκεφαλίδα
  • 68.  Θάλαμος ◦ Εκατέρωθεν της 3ης κοιλίας ◦ Σταθμός μεταφοράς πληροφοριών ◦ Θαλαμικοί πυρήνες ◦ Έσω & έξω γονατώδες σώμα (ακουστικές & οπτικές πληροφορίες) ◦ Υποθάλαμος ◦ Πλάγιες & τρίτη κοιλία ◦ Συμπεριφορές που ελέγχονται από τοΑΝΣ  Επιθάλαμος ◦ Σύνολο πυρήνων στο οπίσθιο μέρος του διάμεσου εγκεφάλου. ◦ Επίφυση  Εκκρίνει την ορμόνη μελατονίνη, που επηρεάζει τους ημερήσιους και εποχικούς ρυθμούς του σώματος ◦ Ηνία  ρυθμίζει το αίσθημα της πείνας και της δίψας Παρεγκεφαλίδα Στέλεχος Μαστίο Υποθάλαμος Θάλαμος Μετωπιαίος λοβός
  • 70.  Το μεγαλύτερο τμήμα του εγκεφάλου  Αποτελείται από τα δύο εγκεφαλικά ημισφαίρια  Δύο σημαντικές υποφλοιικές δομές ◦ Βασικά γάγγλια ◦ Μεταιχμιακό σύστημα
  • 71. Βασικά γάγγλια  Παίζουν σημαντικό ρόλο στον έλεγχο της στάσης και των εκούσιων κινήσεων.  Στον έλεγχο της κίνησης συμμετέχουν τρία κύρια συστήματα: ◦ ο φλοιός ◦ η παρεγκεφαλίδα ◦ τα βασικά γάγγλια ◦ Η κύρια είσοδος πληροφοριών για τα βασικά γάγγλια είναι ο φλοιός, ενώ οι εξερχόμενες πληροφορίες από τα βασικά γάγγλια επιστρέφουν, με ενδιάμεσο σταθμό το θάλαμο, πάλι στον φλοιό. Φλοιός Κέλυφος Κερκοφόρος Θάλαμος Ωχρά σφαίρα Υποθάλαμος Μέλαινα ουσία Υποθαλάμιος πυρήνας
  • 72.  Βλάβες στα βασικά γάγγλια ◦ Διαταραχές όχι της παραγωγής αλλά του ελέγχου των κινήσεων ◦ Διαταραχές μεΥπερβολική Κινητικότητα  Χορεία Huntngton  Σύνδρομο Tourette ◦ Διαταραχές με Απώλεια Κινητικότητας  Νόσος Parkinson
  • 73. Μεταιχμιακό σύστημα  Σύνολο δομών που βρίσκονται στο όριο (μεταίχμιο) μεταξύ του φλοιού των ημισφαιρίων και του υποθαλάμου.  Δεν είναι ένα ξεχωριστά περιγεγραμμένο ανατομικό σύστημα, αλλά συνδυασμός δομών που συνδέονται ανατομικά και λειτουργικά μεταξύ τους.
  • 74.  Αμυγδαλή ◦ Ομάδα πυρήνων που συμμετέχει στο συναίσθημα  Ιππόκαμπος ◦ Συμμετέχει στη μνήμη και τον προσανατολισμό στο χώρο.  Φλοιός του προσαγωγίου ◦ Λωρίδα μεταιχμιακού φλοιού με τρεις στιβάδες νευρικών κυττάρων ◦ Βρίσκεται ακριβώς πάνω από το μεσολόβιο κατά μήκος των έσω τοιχωμάτων των εγκεφαλικών ημισφαιρίων ◦ Συμμετέχει στη σεξουαλική συμπεριφορά και άλλες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
  • 75. Εγκεφαλικός φλοιός  Το εξωτερικό μέρος του τελικού εγκεφάλου.  Η επιφάνειά του στον άνθρωπο μπορεί να φτάσει τα 2.500 τετραγωνικά εκατοστά, αλλά το πάχος του είναι μόλις 1,5 με 3,0 χιλιοστά.
  • 76.  Η επεξεργασία των πληροφοριών στο φλοιό γίνεται σε διάφορα επίπεδα  Πρωτοταγείς Περιοχές ◦ Δέχονται προβολές από τα κύρια αισθητήρια συστήματα ή στέλνουν κινητικές προβολές στους μυς.  Δευτεροταγείς Περιοχές ◦ Είναι γειτονικές με τις πρωτοταγείς, αλληλοσυνδέονται με αυτές και έτσι συμμετέχουν στην ανάλυση πληροφοριών που λαμβάνονται από τις πρωτοταγείς περιοχές.
  • 77.  Τριτοταγείς (συνειρμικές) Περιοχές ◦ Βρίσκονται μεταξύ των διαφόρων δευτεροταγών περιοχών, δέχονται προβολές ή στέλνουν προβολές σε αυτές. ◦ Διαμεσολαβούν για πολύπλοκες λειτουργίες όπως η γλώσσα, ο σχεδιασμός, η μνήμη και η προσοχή.
  • 78. Στιβάδες του φλοιού  στιβάδες: στρώματα κυτταρικών σωμάτων παράλληλα προς την επιφάνεια του φλοιού, που διαχωρίζονται από στρώματα ινών  ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και πυκνότητα  μικροσκοπικά αναγνωρίζονται έξι στιβάδες ◦ μοριώδης ◦ έξω κοκκώδης ◦ έξω στιβάδα πυραμοειδών κυττάρων ◦ έσω κοκκώδης ◦ έσω στιβάδα πυραμοειδών κυττάρων ◦ στιβάδα των πολύμορφων κυττάρων
  • 79. Στήλες του φλοιού Στήλες μέσα στις στιβάδες Κάθε στήλη έχει διαφορετική λειτουργία
  • 80. Φλοιός: ο υπέρτατος διαμεσολαβητής
  • 81. Από πάνω προς τα κάτω επεξεργασία ◦ Το ανώτερο επίπεδο επεξεργασίας του νευρικού συστήματος, ο φλοιός, επηρεάζει τον τρόπο επεξεργασίας της πληροφορίας σε κατώτερα επίπεδα
  • 85. Ροή της πληροφορίας  Προσαγωγός ◦ εισερχόμενος  Απαγωγός ◦ εξερχόμενος
  • 86. Πλευρά  Ομόπλευρος ◦ Στην ίδια πλευρά  Ετερόπλευρος  Στην αντίθετη πλευρά  Αμφίπλευρος ◦ Και στις δύο πλευρές
  • 88.  Βλέπουμε, ακούμε, μυρίζουμε, γευόμαστε, αγγίζουμε με τον εγκέφαλό μας  Οι πληροφορίες που ο εγκέφαλός μας αντιλαμβάνεται, μέσω των αισθητικών συστημάτων, από «τον πραγματικό κόσμο» και επεξεργάζεται είναι δυναμικά ενέργειας
  • 89. Βασικές αρχές λειτουργίας των αισθητηριακών συστημάτων  Αν και οι αντιλήψεις και η συμπεριφορά μας διαφέρουν ανάλογα με τις αισθήσεις, όλα τα αισθητικά συστήματα είναι οργανωμένα με ένα παρόμοιο, ιεραρχικό σχέδιο
  • 90. 1. Αισθητηριακοί υποδοχείς  Εξειδικευμένα κύτταρα που μετατρέπουν την αισθητηριακή ενέργεια σε νευρωνική δραστηριότητα
  • 91. Οι υποδοχείς μοιάζουν με ενεργειακά φίλτρα  Οι υποδοχείς αποκρίνονται σε ένα περιορισμένο εύρος ενέργειας
  • 92.
  • 93. Οι υποδοχείς μετατρέπουν ενέργεια  Οι υποδοχείς κάθε αισθητηριακού συστήματος εξειδικεύονται στη μετατροπή μίας μορφής ενέργειας  Οπτικό σύστημα: φως χημική ενέργεια (φωτοϋποδοχείς)  Ακουστικό σύστημα: κύματα αέρα μηχανική ενέργεια ακουστικοί υποδοχείς   Σωματοαισθητικό σύστημα: μηχανική ενέργεια μηχανοϋποδοχείς  Γέυση/Όσφρηση: χημικά μόρια γευστικοί/οσφρητικοί υποδοχείς  Πόνος: βλάβη ιστού απελευθέρωση ουσιών υποδοχείς πόνου ΔΥΝΑΜΙΚΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
  • 94. Τα υποδεκτικά πεδία εντοπίζουν αισθητηριακά ερεθίσματα  Υποδεκτικό πεδίο: συγκεκριμένο εύρος του περιβάλλοντος, στο οποίο αντιδρά ένα υποδεκτικό όργανο/κύτταρο  Αλληλοεπικάλυψη
  • 95. Η πυκνότητα των υποδοχέων καθορίζει την ευαισθησία του αισθητηριακού συστήματος Δοκιμασία αισθητικότητας μεταξύ δύο σημείων
  • 96. 2. Σταθμοί αναμετάδοσης  Πριν καταλήξει στο φλοιό, η πληροφορία από όλα τα αισθητηριακά συστήματα περνάει από ενδιάμεσους σταθμούς αναμετάδοσης  Σε κάθε σταθμό αναμετάδοσης, συντελείται κάποιας μορφής απαρτίωση της πληροφορίας
  • 97. Αλληλεπίδραση στους σταθμούς αναμετάδοσης  Αλληλεπίδραση αισθητηριακών συστημάτων  McGurke effect
  • 98. 3. Κεντρική οργάνωση των αισθητηριακών συστημάτων  Τα μηνύματα που αποστέλλονται από τους αισθητικούς υποδοχείς μέσω των σταθμών αναμετάδοσης, μεταφράζονται σε αίσθηση  Φλοιός
  • 99. Κάθε αισθητηριακό σύστημα διαιρείται σε υπο- συστήματα
  • 100.  ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΜΗΝ ΑΦΗΣΕΤΕ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ  ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ